درخت حوزه‌های تخصصی

علم اطلاعات و دانش‌شناسی

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
صنعت و تجارت کتاب علوم اطلاع رسانی علوم کتابداری کتاب کتابخانه ها کتابخانه ها(به طور عام) کتابخانه های الکترونیکی مراکز اطلاع رسانی
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین
فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱٬۹۲۱ تا ۱٬۹۴۰ مورد از کل ۷٬۵۱۴ مورد.
۱۹۲۱.

ترسیم نقشه موضوعی مقالات حوزه کتاب الکترونیکی در بانک اطلاعاتی ابسکو(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات دوره ۲۷ تابستان ۱۳۹۵ شماره ۲ (پیاپی ۱۰۶)

کلیدواژه‌ها: ابسکو کتاب الکترونیکی تحلیل شبکه اجتماعی نقشه موضوعی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۶۵ تعداد دانلود : ۴۴۸
هدف: ترسیم نقشه موضوعی و تحلیل شبکه اجتماعی مقالات حوزه موضوعی کتاب الکترونیکی در مجلات علمی بین المللی ابسکو به منظور ارائه تصویری از ابعاد متنوع این حوزه برای کمک به ناشران و پژوهشگران است. روش/ رویکرد پژوهش: روش پژوهش تحلیل محتوای کیفی با رویکرد تحلیل خوشه بندی است که به منظور استخراج کلیدواژه های موضوعی و مصورسازی استفاده شده و جامعه پژوهش 135 مقاله منتشرشده در حوزه کتاب الکترونیکی از سال 2005 تا 2011 در مجلات علمی بین المللی بانک اطلاعاتی ابسکو بوده است. یافته ها: ترسیم نقشه موضوعی این حوزه نشان داد که تراکم شبکه پژوهش های انجام شده در این حوزه پایین است و به علاوه، 80 موضوع اصلی نظیر پذیرش، دسترسی، پیشرفت فناوری ها، مزایا، معایب، ظاهر، فرایند ارزیابی، جذابیت، تأثیر زیستی، آینده کتاب، و صنعت کتاب مرتبط با کتاب الکترونیکی به دست آمد. قالب کتاب الکترونیکی، مقایسه آن با کتاب چاپی و نیز دسترسی به آن از جمله مهم ترین موضوعات بحث شده در این حوزه با توجه به اندازه گره به دست آمده است. نتیجه گیری: با توجه به ابعاد به دست آمده، ناشران ایرانی همواره باید پیشرفت های مربوط به فناوری و طراحی های کاربرپسند، چالش های اقتصادی و قوانین مربوط به آن را در حوزة کتاب الکترونیکی در نظر گیرند.
۱۹۲۲.

رابطه بین دگرسنجه ها و شاخص های استنادی اسنیپ، رتبه بندی نشریات سایماگو، ایگن فاکتور، و ضریب تأثیر نشریات علوم پزشکی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات دوره ۲۷ تابستان ۱۳۹۵ شماره ۲ (پیاپی ۱۰۶)

کلیدواژه‌ها: علم سنجی ضریب تأثیر دگرسنجه ها آلتمتریکس شاخص های استنادی رتبه بندی نشریات سایماگو ایگن فاکتور اسنیپ

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۶۱ تعداد دانلود : ۴۷۱
هدف: بررسی رابطه بین شاخص های استنادی اسنیپ، رتبه بندی نشریات سایماگو، ایگن فاکتور، و ضریب تأثیر نشریات علوم پزشکی با دگرسنجه ها و رابطه این شاخص ها باهم است. روش/ رویکرد پژوهش: به روش علم سنجی، 111 نشریه علوم پزشکی که بالاترین SJR را داشتند از پایگاه اسکوپوس به طور تصادفی انتخاب شدند، داده های دگرسنجی آنها از سایت Altmetric.com و داده های مربوط به شاخص های استنادی SJR و SNIP از پایگاه سایماگو و IF از پایگاه Scijournal، ایگن فاکتور از پایگاه ایگن فاکتور جمع آوری شدند، سپس با نرم افزار SPSS همبستگی رابطه هر فرضیه سنجیده و با استفاده از روش معادلات ساختاری از طریق نرم افزار AMOS آزمون شد. یافته ها: یافته ها حاکی از وجود همبستگی بین شاخص های استنادی به جز ضریب تأثیر با میانگین نمرات دگرسنجه ها بود و روش معادلات ساختاری نیز تأییدکننده آزمون همبستگی پیرسون بود. نتیجه گیری: بسیاری از دگرسنجه ها می توانند به عنوان مکملی برای استنادها باشند و کمک کننده خوبی برای ارزیابی استنادهایی باشند که به وسیله شاخص های استنادی نادیده گرفته شده اند.
۱۹۲۳.

بررسی رابطه بین فرهنگ سازمانی و مدیریت دانش در کتابخانه های عمومی شهر کرمانشاه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات اطلاع رسانی و کتابخانه های عمومی دوره ۲۲ بهار ۱۳۹۵ شماره ۱ (پیاپی ۸۴)

کلیدواژه‌ها: کرمانشاه فرهنگ سازمانی مدیریت دانش کتابخانه عمومی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۸۹ تعداد دانلود : ۵۲۷
هدف: پژوهش حاضر با هدف شناسایی رابطه بین فرهنگ سازمانی و مدیریت دانش درکتابخانه های عمومی شهر کرمانشاه انجام گرفته است. روش : روش پژوهش حاضر پیمایشی و از نظر نوع هدف کاربردی است. ابزار گردآوری داده ها برای اندازه گیری هر یک از متغیر های پژوهش شامل دو پرسشنامه فرهنگ سازمانی دنیسون و پرسشنامه استاندارد مدیریت دانش لاوسون است. جامعه آماری این پژوهش بر اساس آخرین آمار تا پایان خرداد ماه سال 1393 شامل 85 نفر کتابدار شاغل در کتابخانه های عمومی شهر کرمانشاه بود. لذا، از روش سرشماری به جای نمونه گیری استفاده شد و در نهایت نیز 82 پرسشنامه جمع آوری گردید. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از آمار توصیفی و استنباطی استفاده شده است که در سطح آمار توصیفی از شاخص هایی نظیر فراوانی، میانه، میانگین و در آمار استنباطی از ضریب همبستگی پیرسون، آزمون t برای تک نمونه ای و آزمون نرمال بودن داده های کلموگروف اسمیرنف جهت پیروی داده ها از نرمال بودن استفاده شد. یافته ها: یافته های پژوهش نشان می دهد که در مجموع وضعیت فرهنگ سازمانی و مدیریت دانش در کتابخانه های عمومی شهر کرمانشاه در حد متوسط می باشد و بین فرهنگ سازمانی و مدیریت دانش رابطه معنی داری وجود دارد. همچنین بین مؤلفه های مشارکت، سازگاری، مأموریت و یکپارچگی و مدیریت دانش رابطه معنی داری وجود دارد. در نهایت نیز بین فرهنگ سازمانی و مدیریت دانش، بر پایه متغیرهای جمعیت شناختی مطرح شده در پژوهش (جنسیت، سن، میزان تحصیلات، سابقه خدمت کتابداران، نوع سازمان، نوع فعالیت در کتابخانه، رشته تحصیلی، میزان آشنایی با اینترنت و میزان آشنایی با رایانه) تفاوت معنی داری مشاهده نگردید. اصالت/ارزش: این مقاله با بررسی تک تک مؤلفه های فرهنگ سازمانی و سنجش رابطه بین آنها با مدیریت دانش دامنه پژوهش را گسترده نموده است و تا به حال پژوهشی با این عنوان در استان کرمانشاه انجام نگرفته است.
۱۹۲۴.

تاثیر قصه گویی در کتابخانه های عمومی بر افزایش خلاقیت کودکان پیش دبستانی: یک پژوهش تجربی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات اطلاع رسانی و کتابخانه های عمومی دوره ۲۲ تابستان ۱۳۹۵ شماره ۲ (پیاپی ۸۵)

کلیدواژه‌ها: خلاقیت کتابخانه های عمومی قصه گویی کتابخانه کودک

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۳۶ تعداد دانلود : ۷۳۹
هدف: پژوهش حاضر با هدف تعیین تاثیر قصه گویی بر میزان خلاقیت کودکان 5 تا 6 ساله عضو کتابخانه عمومی امام علی(ع) استان یزد صورت گرفته است. روش: روش پژوهش، تجربی با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل و گزینش تصادفی است. جامعه آماری شامل نمونه ای 60 نفری از کودکان 5 تا 6 ساله عضو کتابخانه عمومی امام علی(ع) استان یزد است که از این تعداد 30 کودک به صورت تصادفی در گروه کنترل و 30 کودک در گروه آزمایش قرار گرفته اند. ابزار گردآوری داده ها آزمون تفکرخلاق تورنس فرم «ب» تصویری است و داده ها با استفاده از آرمون کوواریانس یک راهه و دو راهه تحلیل شده است یافته ها: میانگین خلاقیت کودکان گروه آزمایش که متغیر قصه گویی را دریافت کرده اند 34/0 بیشتر از میانگین خلاقیت گروه کنترل بوده است. بنابراین قصه گویی 34/0 بر روی افزایش خلاقیت کودکان پیش دبستانی موثر بوده است. در دیگر ابعاد خلاقیت، قصه گویی 21/0 بر روی افزایش ابتکار موثر بوده است و میزان بسط گروه آزمایش 19/0 در پس آزمون بیشتر از پیش آزمون بوده است. آزمون فرضیه های پژوهش نشان داد که بین قصه گویی و افزایش خلاقیت کودکان پیش دبستانی رابطه معنی داری وجود دارد و قصه گویی موجب افزایش ابتکار و بسط ایده ها می شود. اصالت/ ارزش: این پژوهش با نشان دادن تاثیر قصه گویی که یکی از فعالیت های مهم بخش کودک کتابخانه های عمومی است بر افزایش خلاقیت کودکان، بر نقش کتابخانه های عمومی در پرورش خلاقیت نسل آینده تأکید می ورزد
۱۹۲۵.

بررسی ادراک اعضاء هیأت علمی در استفاده از خدمات کتابخانه های دانشگاهی از دیدگاه نظریه رفتار برنامه ریزی شده آجزن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه کتابداری و اطلاع رسانی سال ششم بهار و تابستان ۱۳۹۵ شماره ۱ (پیاپی ۱۱)

کلیدواژه‌ها: ادراک کتابخانه های دانشگاهی رفتار برنامه ریزی شده

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۹۳ تعداد دانلود : ۵۶۵
هدف: مطالعه حاضر به منظور بررسی کاربرد نظریه مدل رفتار برنامه ریزی شده آجزن در پیش بینی چگونگی استفاده اعضا هیأت علمی دانشگاه فردوسی مشهد در استفاده از خدمات کتابخانه دانشگاه انجام شده است. روش: این پژوهش با روش «توصیفی- پیمایشی» و بر مبنای نظریه رفتار برنامه ریزی شده آجزن، به بررسی رفتار و ادراک اعضاء هیأت علمی دانشگاه فردوسی مشهد در استفاده از خدمات کتابخانه مرکزی این دانشگاه پرداخت. برای این منظور پس از تعیین روایی و پایایی پرسشنامه، با استفاده از روش نمونه برداری تصادفی طبقه ای، تعداد ۳۲۰ پرسشنامه توزیع شد که ۲۷۸ پرسشنامه مبنای تحلیل داده ها قرار گرفت. برای تحلیل داده ها از روش تحلیل مسیر استفاده شد و سپس مدل با استفاده از نرم افزار لیزرل آزمون شد. یافته ها: نتایج تحلیل مسیر نشان داد که باورهای کنترل شده و قصد به طور مستقیم بر رفتار تأثیر گذاشته و باورهای کنترل شده، هنجارهای ذهنی و کنترل رفتاری نیز بر نگرش تأثیر می گذارند. نگرش به صورت غیرمستقیم و از طریق قصد بر رفتار تأثیر گذاشته و باورهای رفتاری و باورهای هنجاری به ترتیب بر کنترل رفتاری و هنجارهای ذهنی تأثیرگذارند. این یافته ها زمینه طراحی و برنامه ریزی بهتر را برای ارائه خدمات مورد نیاز در کتابخانه های دانشگاهی فراهم سازد.
۱۹۲۶.

مطالعه ای در مورد الگوی ارائه خدمات برون کتابخانه ای از سوی کتابخانه های عمومی به بازنشستگان اداره آموزش و پرورش شهرستان بجنورد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه کتابداری و اطلاع رسانی سال ششم بهار و تابستان ۱۳۹۵ شماره ۱ (پیاپی ۱۱)

کلیدواژه‌ها: اداره آموزش و پرورش بجنورد کتابخانه عمومی بازنشستگان خدمات برون کتابخانه ای

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۹۴ تعداد دانلود : ۶۳۷
هدف: هدف این پژوهش، ارائه الگویی به منظور تأمین خدمات برون کتابخانه ای برای بازنشستگان اداره آموزش و پرورش شهرستان بجنورد است. روش: این پژوهش از نوع کاربردی است که به روش پیمایشی انجام شد. جامعه آماری پژوهش حاضر را کلیه بازنشستگان اداره آموزش و پرورش شهرستان بجنورد تا سال ۱۳۹۲ تشکیل دادند. ۱۳۰ نفر به روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند. گردآوری داده ها از طریق پرسشنامه محقق ساخته و تجزیه وتحلیل داده ها، با کمک نرم افزار اس. پی. اس. اس. در دو سطح توصیفی و استنباطی انجام شد. یافته ها: تجزیه وتحلیل داده ها نشان داد، بیش ترین منابع درخواستی از نظر بازنشستگان روزنامه ها بود. از نظر بازنشستگان در میان چهار گروه خدمات کتابخانه، بیش ترین تمایل به استفاده از خدمات به ترتیب خدمات امانت، خدمات جنبی، خدمات مرجع و پژوهشی و خدمات اطلاع رسانی بود. به طورکلی برنامه های مذهبی (از خدمات جنبی) بیش ترین و تشکیل گروه های نمایش (از خدمات جنبی) کم ترین تمایل به استفاده بازنشستگان در میان چهار گروه خدمات کتابخانه بود. بیش تر بازنشستگان تمایل داشتند، شیوه ارائه خدمات از سوی کتابخانه ها غیر از خدمات جنبی کتابخانه، به صورت غیرحضوری باشد. از نظر آنان بهترین زمان برای ارائه خدمات کتابخانه ای در طول ایام هفته و به طور ویژه هنگام عصر بود. با توجه به نتایج به دست آمده از تحلیل داده ها در راستای بهینه سازی وضعیت آزمودنی های مورد مطالعه از نظر دسترسی به اطلاعات، الگویی محقق ساخته در راستای ارائه خدمات برون کتابخانه ای (از جنبه منابع اطلاعاتی درخواستی، نوع خدمات، شیوه ارائه خدمات و زمان های مناسب ارائه خدمات) به بازنشستگان ارائه شد.
۱۹۲۷.

ترکیب اعضای هیات تحریریه نشریات به عنوان شاخصی از میان رشتگی:مطالعه موردی نشریات علوم اجتماعی و انسانی کشور(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: کتابداری و اطلاع رسانی دوره نوزدهم بهار ۱۳۹۵ شماره ۱ (پیاپی ۷۳) 81 - 107

کلیدواژه‌ها: هیئت تحریریه میانرشتگی مجله های علمیپژوهشی مجله های علمیترویجی وزارت علوم تحقیقات و فناوری علوم انسانی علوم اجتماعی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۴ تعداد دانلود : ۲۹۸
هدف: اعضای هیئت تحریریه از جایگاه بسیار مهم و تأثیرگذاری در جوامع علمی برخوردارند. هدف از پژوهش حاضر مطالعه ترکیب و ماهیت میان رشته ای اعضای هیئت تحریریه مجله های مصوّب وزارت علوم، تحقیقات و فنّاوری در گروه علوم انسانی و اجتماعی است. روش پژوهش: این پژوهش به صورت کاربردی و با استفاده از شاخص های علم سنجی انجام شده است. جامعه پژوهش از 518 مجله ایرانی در 18 حوزه موضوعیِ مختلفِ علوم انسانی و اجتماعی تشکیل شده است که اطلاعات مربوط به اعضای هیئت تحریریه آنها با مراجعه به وب سایت مجله ها قابل دسترسی و ملاحظه بود. همچنین داده های مربوط به شبکه استنادیِ مستقیمِ حوزه های موضوعی، از پایگاه وب علوم گردآوری شد. یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد 2573 پژوهشگر در 5188 منصب عضویت هیئت تحریریه مجله ها حضور داشته اند (میانگین 10 عضو برای هر مجله). بیشترین میزان حضور اعضای هیئت تحریریه وابسته به مؤسسه های خارجی، مربوط به مجله های حوزه ادبیات و زبان ها (97/12%) است. به طورکلی پژوهشگرانی از 33 کشور دنیا در ترکیب هیئت تحریریه مجله های علوم انسانی کشور حضور دارند که بیشترین عضویت متعلق به کشورهای آمریکا، انگلستان و فرانسه است. از سوی دیگر، پژوهشگرانی از 157 مؤسسه خارجی و 148 مؤسسه داخلی در ترکیب هیئت تحریریه مجله های علوم انسانی کشور حضور دارند که پژوهشگران دانشگاه های تهران، علامه طباطبایی و آزاد اسلامی در این زمینه بیشترین سهم را دارند. بررسی مرتبه علمی اعضای هیئت تحریریه مجله ها نشان می دهد 64/10% مرتبه استادیاری، 45/43% مرتبه دانشیاری و 91/45% مرتبه استادی دارند. همچنین یافته ها بیانگر این است که 8/58% پژوهشگران تنها در هیئت تحریریه یک مجله عضویت داشته اند. بیشترین حضور اعضای هیئت تحریریه با تخصص هایی متفاوت از موضوع مجله ها، مربوط به مجله های حوزه کتابداری و آرشیو است. به بیان دیگر 4/37% اعضای هیئت تحریریه مجله های حوزه کتابداری و آرشیو دارای تخصص در رشته های دیگر هستند. نتیجه گیری: پژوهش حاضر نشان داد میان تنوع تخصصِ اعضای هیئت تحریریه مجله ها و ماهیت میان رشته ای آن حوزه، تناسب و رابطه آماریِ معناداری وجود ندارد.
۱۹۲۸.

تحلیل ساختار شبکه همکاری های علمی پژوهشگران حوزه علوم پایه پزشکی ایران در نمایه استنادی علوم در بازه زمانی 1996 تا 2013

نویسنده:
منبع: مطالعات دانش شناسی سال دوم بهار ۱۳۹۵ شماره ۶ 1 - 20

کلیدواژه‌ها: بیوانفورماتیک تحلیل شبکه پزشکی مولکولی سلول های بنیادی علوم پایه پزشکی هم تالیفی همکاری علمی نمایه استنادی علوم

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۵ تعداد دانلود : ۴۴۳
هدف از پژوهش حاضر سطح همکاری و تحلیل ساختار شبکه همکاری های علمی پژوهشگران ایرانی حوزه علوم پایه پزشکی، درپایگاه استنادی علوم) سال 1996 تا سال 2013) انجام شده است. پژوهش با روش علم سنجی و با کمک شاخص های تحلیل شبکه انجام شد و جامعه آماری پژوهش شامل 1040 مقاله منتشر شده در سه حوزه سلول های بنیادی، پزشکی مولکولی و بیوانفورماتیک از زیرشاخه های علوم پایه پزشکی و از اولویت های علوم پایه در سند نقشه جامع علمی کشور بود. یافته ها نشان داد همکاری درون سازمانی در این حوزه 94/23 درصد، همکاری برون سازمانی 02/52 درصد و همکاری بین المللی 08/23 درصد است. یافته های پژوهش در تحلیل شبکه همکاری های علمی، برای چگالی شبکه عدد 018/0 ، ضریب خوشه بندی شبکه معادل 831/0 ، میانگین فاصله در شبکه همکاری برابر با 334/3  و قطر شبکه 9 است و از مولفه های شبکه همکاری حوزه علوم پایه پزشکی 24 مؤلفه محاسبه شده بود. یافته های شاخص های مرکزیت (خرد)، در مرکزیت درجه شبکه معادل 346/2 درصد، مرکزیت بینیت شبکه معادل 69/31 درصد و شاخص مرکزیت نزدیکی معادل 522/3 و شاخص بردار ویژه شبکه معادل 18/85 درصد بدست آمد. نتایج تحقیق نشان داد شبکه همکاری در حوزه علوم پایه پزشکی از انسجام کافی برخوردار نبوده و ارتباط و همکاری علمی لازم بین پژوهشگران صورت نگرفته است. 
۱۹۲۹.

ارتباطات علمی از منظر آرای نیکلاس لومان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات دوره ۲۷ تابستان ۱۳۹۵ شماره ۲ (پیاپی ۱۰۶)

کلیدواژه‌ها: علم اقتصاد سیاست نظریه سیستم ها ارتباطات علمی نیکلاس لومان نظریه سیستم های اجتماعی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۱۳ تعداد دانلود : ۵۹۳
هدف: مفهوم پردازی ارتباطات علمی از دیدگاه نیکلاس لومان. روش/ رویکرد پژوهش: تحلیل محتوا. یافته ها: از دیدگاه لومان، سیستم ارتباطات علمی، خرده سیستمی از سیستم علمی و ایجاد آن معلول مدرنیته است. ارتباطات علمی، سیستمی در خود فروبسته است که باید حد و مرز خود را حفظ کند و نباید رمزگان سایر سیستم ها در آن به کار برده شود. تصادف رمزگان ها، این سیستم را با خطر مواجه می کند. سیاست و اقتصاد باید کمترین میزان دخالت را در سیستم علم داشته باشند و روابط عاطفی نیز نباید روابط علمی را تحت تأثیر قرار دهد. نتیجه گیری: اگر جریان ارتباطات، علم را پالایش نکند علم همچون مردابی غیرقابل استفاده می شود. نهاد اجتماعیِ علم جز از طریق ارتباطات اجتماعی نمی تواند پا بگیرد. علم، شرط امکان ارتباطات علمی است، نه برعکس. سیستم ارتباطات علمی به نحو خودآفرین و متناسب با رمزگانی خاص، خود را سازماندهی می کند؛ بنابراین تا جایی مشروعیت و کارایی دارد که به رمزگان صدق/ کذب وفادار باشد و اگر پا را از این محدوده بیرون گذارد، قلب ماهیت پیدا کرده و با خطر مواجه خواهد شد.
۱۹۳۰.

گونه شناسی استفاده و رضامندی ایرانیان از شبکه اجتماعی کتاب محورِ گودریدز(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات دوره ۳۱ بهار ۱۳۹۵ شماره ۳ (پیاپی ۸۵)

کلیدواژه‌ها: نظریه استفاده و رضامندی گودریدز شبکه اجتماعی کتاب محور خواندن و فضای مجازی مطالعه و شبکه های اجتماعی خوانندگان و شبکه های مجازی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۰۲ تعداد دانلود : ۶۹۲
هدف از این پژوهش بررسی و دسته بندی شیوه های بهره گیری ایرانیان از شبکه اجتماعی کتاب محور گودریدز است. بدین منظور از نظریه «استفاده و رضامندی» به عنوان چارچوب نظری پژوهش بهره گرفته شد. جامعه هدف این پژوهش ایرانیان فعال در این شبکه بودند. با استفاده از نمونه گیری در دسترس 290 پرسشنامه سالم گردآوری شده که برای استفاده در تحلیل عاملی، بر اساس آزمون کفایت نمونه KMO و آزمون کروی بودنِ بارتلت مطلوب بود. تحلیل عاملی25 متغیر پرسش شده را در 6 عامل دسته بندی کرد که عبارتند از: 1- اطلاع یابی (9 متغیر)، 2- بودن در اجتماع (6 متغیر)، 3- گریز از زندگی روزمره (4 متغیر)، 4- بودن با کتاب ها (2 متغیر)، 5- استحکام شغل (2 متغیر) و 6- آگاهی از مشاهیر (2 متغیر). هدف دیگر این پژوهش کشف عوامل تعیین کننده در کنشگری شبکه بود. سه فعالیت در شبکه یعنی نقد کتاب، امتیازدادن به کتاب ها و دوستیابی توسط کاربران مستلزم اقدامی آگاهانه بود با استفاده از رگرسیون خطی، قدرت پیش بینیِ هر یک از 6 عامل شناسایی شده بر این سه فعالیت نشان داده شد: دو عامل «اطلاع یابی» و «بودن با کتاب ها» و متغیرهای درون آنها برای پیش بینی هر سه فعالیت از قدرت لازم برخوردار هستند. عامل «بودن در اجتماع»، سومین عاملی است که به طور مشترک در فعالیت دوست یابی و نقدکتاب تعیین کننده می نماید. این بدان معناست که برای تقویت کنشگری در شبکه لازم است از یک سو این سه عامل تقویت شود، و از سوی دیگر افرادی که این عوامل را دارند، به عنوان سرمایه های اصلی شبکه به شمار آیند.
۱۹۳۱.

معیارهای تعامل در فرایند جستجوی اطلاعات مبتنی بر وظایف کاری (نقش پیچیدگی عینی و نوع محصول)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات دوره ۳۱ تابستان ۱۳۹۵ شماره ۴ (پیاپی ۸۶)

کلیدواژه‌ها: محصول وظیفه کاری پیچیدگی عینی معیار های تعامل جستجوی اطلاعات مبتنی بر وظیفه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۱۶ تعداد دانلود : ۷۰۵
طراحی نظام های تعاملی بازیابی اطلاعات و نیز نظام های شخصی سازی شده که با ویژگی های انسانی و محیط جست وجوی اطلاعات هماهنگ باشند، با شناسایی و درک تعامل انسان و اطلاعات میسر است. مطالعه هر یک از ابعاد تعامل نیازمند شناخت بافتی است که در آن چنین تعاملی رخ می دهد. از جمله عوامل اساسی بافت، وظیفه کاری کاربران است که محرک جست وجوی اطلاعات شخص تلقی می شود. وظایف کاری، به عنوان وظایف مرتبط با کار، حرفه و شغل تعریف شده است. در این راستا پژوهش حاضر به بررسی میزان استفاده دانشجویان از معیارهای تعامل با اطلاعات در فرایند جست وجوی اطلاعات برای وظایف کاری گوناگون می پردازد.این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر نوع پژوهش، جزو پژوهش های کیفی با مطالعه ای اکتشافی است. جامعه این پژوهش را دانشجویان کارشناسی ارشد حوزه علوم انسانی و اجتماعی دانشگاه فردوسی ورودی سال 92-1391 تشکیل می دهند. از طریق سه مرحله نمونه گیری (تصادفی طبقه ای، نمونه گیری هدفمند و داوطلبانه)، تعداد 30 نفر آزمودنی انتخاب و هرکدام طی جلسات جست وجوی انفرادی به انجام 6 وظیفه کاری متفاوت از نظر سطح پیچیدگی عینی (بالا، متوسط، پایین) و محصول (ذهنی و تصمیم گیری) پرداختند. داده ها از طریق تحلیل محتوای گزارش های بلنداندیشی کاربران استخراج و تحلیل شدند. روایی ابزارها توسط اعضای هیئت علمی گروه علم اطلاعات و دانش شناسی دانشگاه فردوسی تأیید شد. همچنین، ضریب 78/0 آلفای «کریپندورف» مبنی بر توافق بین رمزگذار نشان دهنده قابلیت اطمینان تحلیل محتواست.یافته ها نشان داد که افزون بر معیار موضوع، معیارهای دسترسی به اطلاعات، رتبه بندی نتایج جست وجو، دانش حوزه ای کاربر، چیدمان اطلاعات، نوع منبع اطلاعاتی و مانند آن بر تعامل کاربران با اطلاعات تأثیرگذار است و میزان اهمیت معیارهای تعامل در کاربران بسته به سطح پیچیدگی عینی و نوع محصول وظیفه کاری متفاوت می باشد. نتایج حاکی از آن است که میزان توجه کاربران به معیارهای تعامل با اطلاعات در حین جست وجوی اطلاعات برای وظایف کاری متفاوت (از لحاظ سطح پیچیدگی و نوع محصول) تغییر می کند. بنابراین، لازم است به منظور طراحی نظام های اطلاعاتی تعاملی و شخصی سازی شده، ویژگی های وظایف کاری کاربران مورد توجه قرار گیرد.
۱۹۳۳.

معماری پیشنهادی مبتنی بر اینترنت اشیاء و سیستم های توصیه گر برای هوشمند سازی شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات دوره ۳۲ پاییز ۱۳۹۵ شماره ۱ (پیاپی ۸۷)

کلیدواژه‌ها: هوشمندسازی شهرهوشمند اینترنت اشیاء جمع سپاری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۸۱ تعداد دانلود : ۸۶۹
امروزه نیاز ها در شهرها بسیار پیچیده شده اند و بنابراین شهرها به هوشمندسازی نیازمند هستند. این پیچیدگی ها از یک طرف، عمدتا بخاطر ارتباطات زیادی است که بین سیستم های مختلفی مانند حمل و نقل، شبکه های ارتباطی، سیستم های تجاری بوده و از طرف دیگر، شهروندانی است که با همه ی این سیستم ها در ارتباط هستند، می باشد. همچنین فرآیند هماهنگ سازی سریع شهرها با تکنولوژی های نوین، بصورتی سریع و کارا نیز به نوبه خود تاثیر بسزایی در این پیچیدگی دارد. در این راستا، یکی از مهمترین نیازها در برنامه ریزی برای هوشمندسازی یک شهر، استفاده بهینه از تکنولوژی اطلاعات و ارتباطات می باشد. پس برای پیاده سازی یک شهر هوشمند، نیاز به تعریفی واضح و دقیق از آن داریم. درک هرچه بهتر مفاهیم مورد نظر در شهر هوشمند باعث پیاده سازی و ارزیابی بهتر حوزه های درگیر همچون ""محیط زیرساخت"" و ""محیط سرویس دهی"" می گردد. تحقیقات زیادی در رابطه با شهر هوشمند انجام شده است اما هیچکدام برمبنای سیستم های توصیه گر و جمع سپاری، به معماری مشخصی نرسیده اند. این تحقیق، به منظور هوشمند سازی شهر تهران صورت گرفته است. پس از بررسی ادبیات موضوع و تعاریف گوناگون، در ابتدا به بررسی بیست شهر مطرح هوشمند در سطح جهان پرداخته شده و سپس تعریفی از شهر هوشمند برای شهر تهران ارائه می گردد که از اینترنت اشیاء در آن بصورتی کاربردی استفاده شده است. در ادامه، پس از بررسی معماری های گوناگون بر اساس شاخص های بدست آمده از ادبیات تحقیق، معماری پیشنهادی ارائه می شود. در این معماری، پنج لایه زیرساخت ها، جمع آوری داده ها، مدیریت و پردازش داده ها، خدمات و برنامه های کاربردی پیش بینی شده اند. سپس اجزا هر لایه مشروحا توضیح داده شده اند. نهایتا، این تحقیق به این نتیجه رسید که با ایجاد نوآوری در معماری های متداول بوسیله بهره گیری از ایده های ""جمع سپاری"" و ""سیستم های توصیه گر"" می توان باعث بهبود در سیستم حمل و نقل هوشمند، سیستم های مدیریت انرژی هوشمند و خانه هوشمند در حوزه شهر هوشمند شد.
۱۹۳۴.

وضعیت پیشینه های کتابشناختی پیایندهای فارسی در فهرست کتابخانه ملی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات دوره ۲۷ بهار ۱۳۹۵ شماره ۱ (پیاپی ۱۰۵)

کلیدواژه‌ها: پیایندها فهرست نویسی مارک ایران یونی مارک کتابخانه ملی ایران اعتبار داده های کتابشناختی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۵۹ تعداد دانلود : ۴۳۳
هدف: شناسایی وضعیت پیشینه های کتابشناختی پیایندهای فارسی در فهرست کتابخانه ملی ایران از نظر سطح، صحت اطلاعات ذخیره شده، و نوع اشتباه در ورود اطلاعات این پیشینه ها. روش/ رویکرد پژوهش: پیمایشی با رویکرد توصیفی- تحلیلی. جامعه پژوهش شامل کاربرگه های کامل پیایندهای فارسی در نرم افزار رسا (برابر با 12700 کاربرگه) بود که 375 پیشینه به عنوان نمونه انتخاب شد. این پیشینه ها شامل 25125 فیلد بودند. ابزار گردآوری اطلاعات، سیاهه وارسی تهیه شده مطابق با راهنمای یونی مارک برای فهرست نویسی پیایندها بود. یافته ها: از مجموع فیلدهای مورد بررسی 12% دارای اطلاعات و 88% فاقد اطلاعات بود. 65% اطلاعات به شکل صحیح و 35% به شکل اشتباه وارد شده است. بیشترین اشتباه از نوع یونی کدنشده با 49% و سپس، از نوع مستندنشده با 33% بود. اشتباه فهرست نویس در انتخاب فیلد 5/11 درصد، نویسه و کلمه اضافی 4%، اطلاعات ناقص 2%، و اشتباه املایی تقریباً 5/0% بوده است. ورود اطلاعات در بلوک 4 (فیلدهای ارتباطی) و بلوک 5 (اطلاعات عنوان) مورد غفلت واقع شده است. نتیجه گیری: نبود سیاست مشخص و دقیق فهرست نویسی و کم دقتی فهرست نویس از عوامل اصلی کمبود اطلاعات در ذخیره سازی پیشینه های پیایندهای فارسی است. بهتر است کتابخانه ملی به فهرست نویسی پیایندها و تدوین دستورالعمل های جامع در این حوزه توجه ویژه نماید.
۱۹۳۵.

بررسی مقالات حوزه مدیریت اطلاعات در پایگاه مجلات نورمگز ، مگ ایران و اس. آی. دی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: کتابداری و اطلاع رسانی دوره نوزدهم پاییز ۱۳۹۵ شماره ۳ (پیاپی ۷۵) 123 - 150

کلیدواژه‌ها: مدیریت اطلاعات پایگاه های اطلاعاتی فارسی نورمگز مگ ایران اس.آی.دی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۱۵ تعداد دانلود : ۴۵۸
هدف: پژوهش حاضر با هدف اصلی تعیین مباحث مورد توجه در مدیریت اطلاعات به زبان فارسی و هدف های فرعیِ شناساییِ نویسندگان و مجله های هسته، چگونگی همکاریِ گروهیِ نویسندگان مقاله های مربوط به این حوزه ومیزان پوشش موضوعی هر یک از سه پایگاه مجله های فارسی از این حوزه موضوعی انجام شد. روش شناسی: به منظور اجرای این پژوهش از روش تحلیل محتوا استفاده و پژوهش بر روی 161 عنوان مقاله موجود در سه پایگاهِ اطلاعاتیِ نورمگز، مگ ایران و اس.آی.دی در حوزه مدیریت اطلاعات به عنوان جامعه پژوهش اجرا شد. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد از 161 مقاله مورد بررسی به طور کلی بیشترین تعداد در حوزه پزشکی و مربوط به سال های 1391 و 1386 بوده است. بر اساس آمار به دست آمده از سه پایگاه اطلاعاتی مجله های فارسی در ایران 260 نویسنده به پژوهش در حوزه مدیریت اطلاعات پرداخته اند که در بین آنها «مقدسی» بیشترین تعداد پژوهش را در این حوزه به خود اختصاص داده است. ضریب همکاری به دست آمده در پژوهش حاضر نشان می دهد میزان تمایل نویسندگان به مشارکت در کار گروهی به اندازه 02/0 کمتر از تمایل به کار انفرادی است و بیشترین هم نویسندگی توسط «مقدسی» انجام شده است. مقاله های حوزه مدیریت اطلاعات در 80 عنوان مجله چاپ شده است که از این تعداد بیشترین تعداد مربوط به مجله «مدیریت اطلاعات سلامت» در حوزه پزشکی است. نتیجه گیری: نتایج حاصل از پژوهش حاضر نشان داد نویسندگان در این حوزه موضوعی بیشتر ترجیح داده اند کار انفرادی انجام دهند و بیشترین هم پوشانی مقاله ها در این حوزه در پایگاه اطلاعاتی مجله های نورمگز و مگ ایران با 33 عنوان مقاله مشترک و تکراری است.
۱۹۳۶.

بررسی رفتار نوآورانه کتابداران و عامل های مؤثر بر آن در فرآیند مجموعه سازی (مطالعه موردی: کتابخانه مرکزی آستان قدس رضوی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه کتابداری و اطلاع رسانی سال ششم بهار و تابستان ۱۳۹۵ شماره ۱ (پیاپی ۱۱)

کلیدواژه‌ها: کتابداران رفتار نوآورانه سازمان کتابخانه ها موزه ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی عامل های مؤثر بر رفتار نوآورانه فرآیند مجموعه سازی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۰۴ تعداد دانلود : ۵۷۸
هدف: پژوهش حاضر با هدف تعیین میزان وضعیت رفتار نوآورانه کتابداران در فرآیند مجموعه سازی و عامل های مؤثر بر آن انجام شده است. روش: این پژوهش به روش پیمایشی توصیفی- تحلیلی با استفاده از پرسشنامه جهت گردآوری داده ها انجام شد. جامعه پژوهش را ۱۰۴ نفر از کتابداران فعال در فرآیند مجموعه سازی سازمان کتابخانه ها، موزه ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی تشکیل داده اند. یافته ها: به طورکلی رفتار نوآورانه کتابداران در حد متوسط (۴۴/۲) بود. در مرحله های کشف ایده و خلق ایده در حد خوب و در مرحله های پشتیبانی و اجرای ایده رفتار نوآورانه کتابداران در حد متوسط بود. از مجموع ۸۱ ایده ارائه شده توسط کتابداران فعال در فرآیند مجموعه سازی، ۶۱ ایده اجرایی شده است. بیشترین تعداد ارائه ایده (۳۷) در رابطه با ارائه خدمات به کاربران بالفعل و بالقوه بوده و به لحاظ نوع نوآوری، بیشتر ایده های اجرا شده مربوط به نوآوری فرآیند (۰۱/۵۹ درصد) بود. بررسی عامل های مؤثر بر رفتار نوآورانه کتابداران نیز نشان داد ۹/۲۸ درصد تغییرات رفتار نوآورانه به وسیله دانش، ۲/۲۸ درصد از طریق ارتباطات و ۳/۱۳ درصد به وسیله تعهد تبیین می شود.
۱۹۳۷.

بررسی وضعیت نشریات انتشاریافته در دانشگاه تهران از زمان تاسیس تا پایان سال 1394

نویسنده:
منبع: مطالعات دانش شناسی سال دوم پاییز ۱۳۹۵ شماره ۸ 81 - 100

کلیدواژه‌ها: دانشگاه تهران نشریات نشریات علمی نشریات دانشگاهی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۰۰ تعداد دانلود : ۳۷۵
هدف: تعیین وضعیت (تعداد، موضوع، تغییرات،دوره انتشار، وب سایت، رتبه علمی-پژوهشی) نشریات منتشر شده در دانشگاه تهران از ابتدای تاسیس تا پایان سال 1394 است. روش: روش پژوهش، پیمایشی توصیفی است. جامعه آماری حدود600 عنوان نشریه انتشار یافته در دانشگاه تهران از آغاز تاسیس (1313) تا پایان سال 1394 است. روش نمونه گیری از نوع سرشماری است و کل جامعه آماری را شامل می شود. گردآوری داده ها با روش مطالعات کتابخانه ای و سیاهه برداری انجام شد و اطلاعات گردآوری شده در جدولی قرار گرفت. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آمار توصیفی و نرم افزار SPSS انجام گرفته و در قالب نمودارهایی ارائه شده است. یافته ها: 256 نشریه دانشگاهی و 306 نشریه دانشجویی شناسایی شد. از 185 عنوان نشریه در حال انتشار، 8/48 درصد با موضوع علوم انسانی است . بیش از 52 درصد نشریات در حال انتشار دانشگاه رتبه علمی- پژوهشی دارد و32/8 درصد نشریات علمی پژوهشی مصوب را تشکیل می دهد. زبان غالب، فارسی ودوره انتشار تقریبا نیمی از مجلات دوفصلنامه و نیم دیگر فصلنامه است. قدیمی ترین نشریه دانشگاه، اکنون با نام تحقیقات دامپزشکی منتشر می شود. طولانی ترین عمر نشریات از دهه 50 و حدود 30 سال است. 76 درصد نشریات فعال، وب سایت دارند. بحث و نتیجه گیری: رشد منفی نشریات به خاطر اوضاع اجنماعی بود و سپس به دلیل فناوری های جدید ، انتشار مجلات، رشد چشمگیری داشت. به خاطر اهمیت انتشار نتایج علمی برای پژوهشگران، ایجاد وب سایت برای تمام نشریات ضروری است
۱۹۳۸.

سیاستگذاری مبتنی بر شواهد و نقش آمار و اطلاعات در آن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات دوره ۳۱ بهار ۱۳۹۵ شماره ۳ (پیاپی ۸۵)

کلیدواژه‌ها: اطلاعات آمار سیاستگذاری فراترکیب سیاستگذاری مبتنی بر شواهد

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۰۲ تعداد دانلود : ۵۹۰
تحقق اهداف نهایی سیاستگذاری در پرتو استفاده از شیوه هایی چون نظر سنجی امکان پذیر نخواهد بود. سیاستگذاری مبتنی بر شواهد به عنوان رویکرد جدیدی به چرخه سیاستگذاری عمومی ، در بسیاری از کشورها رواج یافته و بر این فرض استوار است که تصمیم های سیاسی باید در کنار استفاده از قضاوت ها و نظر سنجی ها با شواهد در دسترس و بر پایه یک تجزیه و تحلیل منطقی اخذ شوند. یکی از شواهد مهم در این رویکرد آمار و اطلاعات است. بر این اساس آمار می تواند در صورت دقت و صحت، کیفیت و ظرفیت سیاستگذاری ملی را ارتقا دهد. هدف تحقیق حاضر تشریح نقش آمار و اطلاعات در گام های مختلف سیاستگذاری و نشان دادن اهمیت استفاده درست و کارآمد از آمار در اخذ سیاست های بهتر و با کیفیت است. به منظور تحقق این هدف، روش شناسی ترکیبی با رویکرد طرح اکتشافی ترتیبی مورد استفاده قرار گرفته است ؛ در این طرح ابتدا داده های کیفی و به دنبال آن داده های کمی گردآوری و تجزیه و تحلیل می شوند. به این ترتیب ابتدا، در بخش کیفی مقاله، با استفاده از روش فراترکیب چارچوب فرآیندی جامعی برای سیاستگذاری مبتنی بر شواهد استخراج شده در ادامه، در بخش کمی، برای گردآوری داده ها ، پرسشنامه ای طراحی و توسط 15 نفر از خبرگان حوزه سیاستگذاری کشور تکمیل شده است و سپس برای اعتبار سنجی چارچوب مفهومی پژوهش، آزمون دوجمله ای مورد استفاده قرار گرفته است. نتایج حاصل از تحلیل داده های کمی نشان دهنده اعتبار چارچوب پیشنهادی تحقیق برای سیاستگذاری مبتنی بر شواهد می باشد. بخش انتهایی، مقاله حاضر به نقش آمار و اطلاعات و ارائه نمونه هایی از کاربرد آمار در گام های چارچوب فرآیندی پیشنهادی برای سیاستگذاری مبتنی بر شواهد می پردازد.
۱۹۳۹.

راهبردها و برنامه عملیاتی نظام مدیریت پژوهشی در کتابخانه ها و مراکز اطلاع رسانی (نمونه پژوهی: سازمان کتابخانه ها، موزه ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات دوره ۲۷ بهار ۱۳۹۵ شماره ۱ (پیاپی ۱۰۵)

کلیدواژه‌ها: پژوهش سازمان کتابخانه ها موزه ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی برنامه راهبردی پژوهش نظام مدیریت پژوهشی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۶۱ تعداد دانلود : ۶۸۶
هدف: شناسایی و ارائه راهبردهای پژوهشی مناسب در نظام مدیریت پژوهشی در کتابخانه ها و مراکز اطلاع رسانی با تأکید بر سازمان کتابخانه ها، موزه ها و مرکز آستان قدس رضوی. روش / رویکرد پژوهش: پژوهشاز نوع کاربردی و ترکیبی از روش های پیمایشی، دلفی، و اسنادی است. جامعه پژوهش 34 نفر از کارشناسان ارشد و مدیران سازمان کتابخانه ها، موزه ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی بودند. برای گردآوری اطلاعات و نظرسنجی از افراد جامعه پژوهش از پرسشنامه پژوهشگر ساخته (برای کارشناسان پژوهشی)، اسناد اداره پژوهش، و مصاحبه ساختاریافته (برای اعضای هیأت مدیره و مدیران) استفاده شد. یافته ها: 8 راهبرد در کیفیت بخشی و بهره وری نظام مدیریت پژوهشی اثرگذار است: 1) ایجاد سامانه یا درگاه امور پژوهشی، 2) کمک به ساختارمند کردن پ ژوهش، 3) تقویت و کاربردپذیر ساختن نظام، 4) افزایش دسترسی به نتایج پژوهش، 5) فراهم کردن شرایط برای آموزش، خودآموزی، و خودراهبری کارشناسان سازمان، 6) شناسایی مشکلات و مسائل امور پژوهشی سازمان، 7) پیاده سازی مدیریت دانش در نظام مدیریت پژوهش، و 8) مدیریت امور مالی پژوهش. نتیجه گیری: به موازات توسعه پژوهش در کتابخانه ها و مراکز اطلاع رسانی، نظامی کارآمد باید به کارگرفته شود تا امور پژوهشی به درستی و با کارآمدی بهتر مدیریت شود. کارآمدی این نظام بستگی فراوانی به وجود راهبردهای اثربخش دارد. التزام به راهبردها در این نظام برای کتابخانه ها فرصت آفرین و اعتمادساز خواهد بود که در نهایت، سبب ارتقای جایگاه پژوهشی خواهد شد.
۱۹۴۰.

انعکاس مفاهیم ""علم اطلاعات و دانش شناسی"" در درسنامه های دوره ابتدایی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات دوره ۲۷ بهار ۱۳۹۵ شماره ۱ (پیاپی ۱۰۵)

کلیدواژه‌ها: آموزش و پرورش دوره ابتدایی درسنامه علم اطلاعات و دانش شناسی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۰۳ تعداد دانلود : ۵۴۸
هدف: بررسی میزان انعکاس مفاهیم حوزه علم اطلاعات و دانش شناسی در درسنامه های دوره ابتدایی. روش/ رویکرد پژوهش: این پژوهش از نوع کاربردی است که با استفاده از روش تحلیل محتوای کمّی صورت گرفته است. جامعه پژوهش ۴۴ درسنامه شش پایه اول دوره ابتدایی بود. داده ها با استفاده از سیاهه وارسی پژوهشگر ساخته گردآوری و در ۱۱ دسته موضوعی دسته بندی شد. یافته ها: تعداد ۶۱۹۴ مفهوم از علم اطلاعات و دانش شناسی در درسنامه ها به کار رفته که پایه ششم با 5/30% در رتبه اول، پایه پنجم در رتبه دوم (9/18%)، و پایه دوم در رتبه سوم (3/16%) قرار داشت. در بین کتاب ها ""آموزش قرآن"" با ۲۴۶۶ مورد در رتبه اول، ""فارسی"" در رتبه دوم (۱۵۶۳ مورد)، و ""اجتماعی"" در رتبه سوم (۷۳۰ مورد) قرار گرفت. 8/38% مفاهیم در متن درس ها، 7/36% در تصویرها، 1/23% در تمرین ها، و ۱۴% در پانویس ها به کار رفته بود. از نظر موضوعی، موضوع ""مواد کتابخانه ای"" با 8/63% در رتبه اول، ""مطالعه و کتاب خوانی"" در رتبه دوم (5/12%)، و ""چاپ و نشر"" در رتبه سوم (۸/۸%) قرار گرفت. نتیجه گیری: برای گنجاندن مفاهیم علم اطلاعات و دانش شناسی در درسنامه ها سیاست مشخص و مدونی وجود نداشته است و در میزان انعکاس موارد، چه در پایه های مختلف و چه در کتاب های مختلف، توازنی وجود ندارد. با وجود تحولات به وقوع پیوسته در حوزه فناوری های اطلاعاتی و اطلاع رسانی، این حوزه کمترین میزان انعکاس را در بین موضوعات به خود اختصاص داده است که نیاز به تجدید نظر و بازنگری اساسی دارد.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان