نظریه سیستم ها

با توجه به ضرورت و اهمیت روزافزون به کار گیری صحیح دستاورهای نوین علمی و فنی در فرایند توسعه کشاورزی این پرسش مطرح است که ترویج به عنوان عامل اصلی اشاعه نوآوریهای علمی و فنی چه نقشی درتوسعه کشاورزی ایران ایفا کرده است؟ برای پاسخ به این پرسش ضمن مرور منابع و با توجه به دیدگاه نظامهای پیچیده، چارچوب مفهومی جامعی تنظیم گردید و در قالب آن توسعه کشاورزی به عنوان تابعی از عملکرد نظام کشاورزی و عناصر درونی آن از جمله ترویج مورد توجه قرار گرفت. به منظور تعیین سهم ترویج در توسعه کشاورزی علاوه بر اعمال روش شبه آزمایش و کنترل میدانی عوامل غیر آزمایشی تکنیکهای پیشرفته کنترل آماری نیز مورد استفاده قرار گرفت. پس از انتخاب نمونه ها، در سطح ملی و گردآوری داده ها و تحلیل آنها این نتایج به دست آمده که توسعه کشاورزی تابعی از شرایط وعوامل عدیده ای است که یکی از موثرترین آنها ترویج کشاورزی است. ترویج از طریق ارتقاء سطح دانش و مهارتهای کشاورزان درتوسعه کشاورزی موثر است. ولی میزان این تاثیر به عوامل دیگری بستگی دارد که در چارچوب مفهومی این پژوهش تحت عنوان عوامل کنترل مطرح شده‌اند. عوامل کنترل اعم از آنکه عوامل درون بخشی ترویج و نظام کشاورزی باشند یا عوامل اجتماعی و طبیعی،در افزایش میزان اثر بخشی ترویج در توسعه کشاورزی موثرند. بنابراین در فرایند توسعه ترویج و توسعه کشاورزی توجه به مجموعه این عوامل ضروری است.

تولید و محتوای اخبار در اتاق های خبر؛ قلب تپنده رسانه ها، به شدت تحت تأثیر عوامل درون و برون سازمانی است. در این مقاله، عوامل درون سازمانی، با هدف تعیین میزان نقش متغیرهای ساختار، فرهنگ، سرمایه و نیروی انسانی، بر کمیت و کیفیت اخبار تلویزیون در اتاق خبر بررسی شده اند. پژوهش مبتنی بر روش پیمایش و پرسشنامه محقق ساخته است. جامعه آماری 530 نفر و نمونه آن 112 نفر از کارکنان خبرگزاری صداوسیما را در برمی گیرد. بر اساس یافته ها؛ همه عوامل درون سازمانی، به نحوی در میزان کمیت و کیفیت اخبار نقش دارند؛ اما با توجه به نظر پاسخگویان، متغیر ساختار سازمانی به عنوان مؤثرترین عامل در اتاق خبر، بیشترین نقش را در کمیت و کیفیت اخبار ایفا می کند. نتایج این پژوهش، با تبیین نقش برجسته ابعاد یکپارچگی (67/3)، فنّاوری (55/3)، تعهد (36/3)، تجهیزات (30/3) و حرفه ای بودن (25/3) بر کمیت و کیفت اخبار، ضرورت توجه مدیران رسانه را در توانمندسازی نیروی انسانی و تجهیز اتاق های خبر، به امکانات و فناوری های نوین ارتباطات و اطلاعات، بیش ازپیش آشکار می سازد.

مبانی فکری و اصول جناحی در روند سیاست گذاری از اهمیت ویژه ای برخوردار است . بهطوریکه میتوان تأثیر این مبانی را در سیاستهای اجرایی و در صحنه عمل مشاهده کرد . هر یک از دو جناح اصلاحطلب و اصولگرا اصول عقیدتی و فکری خود را به عنوان نهاده وارد سیستم سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران کردند و پس از تجزیه و تحلیل در این سیستم که دارای یکسری اصول و قواعد خاص خود است، در قبال برنامه هسته ای سیاست هایی را به اجرا گذاشتند. با مقایسه نهادههایی که این دو جناح سیاسی وارد سیستم کردهاند و همچنین داده ها یی که بهصورت سیاست اجرایی از سیستم خارج شده است، میتوان دریافت که روش هریک از این دو جناح در قبال برنامه هستهای متفاوت بوده است؛ اما با توجه به ماهیت و اصول کلی سیستم سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران، هدف اصلاحطلبان و اصولگرایان در دستیابی به فناوری صلحآمیز هستهای مشترک بوده است؛ بنابراین در این مقاله هدف، بررسی و واکاوی روش ها ی متفاوت دو جناح سیاسی حاکم در اجرای سیاست واحد دستیابی به انرژی هستهای بر اساس نظریه سیستمها است

هدف: مفهوم پردازی ارتباطات علمی از دیدگاه نیکلاس لومان. روش/ رویکرد پژوهش: تحلیل محتوا. یافته ها: از دیدگاه لومان، سیستم ارتباطات علمی، خرده سیستمی از سیستم علمی و ایجاد آن معلول مدرنیته است. ارتباطات علمی، سیستمی در خود فروبسته است که باید حد و مرز خود را حفظ کند و نباید رمزگان سایر سیستم ها در آن به کار برده شود. تصادف رمزگان ها، این سیستم را با خطر مواجه می کند. سیاست و اقتصاد باید کمترین میزان دخالت را در سیستم علم داشته باشند و روابط عاطفی نیز نباید روابط علمی را تحت تأثیر قرار دهد. نتیجه گیری: اگر جریان ارتباطات، علم را پالایش نکند علم همچون مردابی غیرقابل استفاده می شود. نهاد اجتماعیِ علم جز از طریق ارتباطات اجتماعی نمی تواند پا بگیرد. علم، شرط امکان ارتباطات علمی است، نه برعکس. سیستم ارتباطات علمی به نحو خودآفرین و متناسب با رمزگانی خاص، خود را سازماندهی می کند؛ بنابراین تا جایی مشروعیت و کارایی دارد که به رمزگان صدق/ کذب وفادار باشد و اگر پا را از این محدوده بیرون گذارد، قلب ماهیت پیدا کرده و با خطر مواجه خواهد شد.

هدف از این پژوهش بررسی تأثیر نقش امام خمینی (ره) بر ثبات سیاسی جمهوری اسلامی ایران در دوران هشت ساله جنگ ایران و عراق می باشد. همچنین، پی بردن به چگونگی تأثیرگذاری نقش رهبری بویژه پس از فتح خرمشهر، در شکل گیری ثبات سیاسی از اهداف این پژوهش می باشد. یافته های پژوهش بیانگر آن است که پس از پیروزی انقلاب با وجود نهادهایی چون؛ بسیج و مسجد، ارزش های پدید آمده از انقلاب برای حفظ ثبات و کیان نظام جمهوری اسلامی در بین نسل جوان که در حد بالایی سیاسی شده بودند، مستقر و گسترش یافت و بدین ترتیب قدرت جدیدی در ایران ظهور کرد و آن قدرت عبارت بود از »اراده مردمی« و »نیروی مردمی«. قدرتی که مبتنی بر مؤلفه های دینی و رهبری امام خمینی به وجود آمده بود و امام با کمک این عنصر توانست ثبات سیاسی کشور را حفظ نماید. در این نوشتار از روش کتابخانه ای استفاده شده و سعی برآن است با به کارگیری از مستندات اینترنتی در راستای هدف پژوهش گام برداشته شود و تلاش شده تا در ابتدا به بیان مفهوم نظریه سیستم ها پرداخته و در ادامه چیستی و علل ظهور بحران جنگ را مطرح ساخته و در انتها نقش رهبری را در برقراری ثبات سیاسی در دوره جنگ ایران و عراق به روش نظریه سیستم ها مورد کندوکاو قرار گیرد.

 منابعانسانییک سیستم، به عنوان اصلی ترین بخش از ذی نفعان، STHs، داخلی یک سیستم، متمایزاز سایرمنابع، به عنوان مهم ترین سرمایه رقابتی و راهبردی سیستم معرفی می شود؛ بر این اساس و با تاکید بر اهمیت ویژه منابع انسانی در سیستم های اقتصادی-اجتماعی، پژوهش حاضر، با بهره مندی از مدل سیستمیک SHEL<em>،</em> صنعت هتل داری در شهر اصفهان را به عنوان سیستم مورد علاقه، مطالعه کرده است و با تمرکز بر زیرسیستم منابع انسانی در این صنعت و با تکیه بر تفکر سیستمی، عوامل راهبردی درونی و برونی موثر بر بهبود مدیریت زیرسیستم منابع انسانی در این صنعت را شناسایی و ارائه کرده است. روش پژوهشی در این مطالعه، توصیفی- تحلیلی بوده و مدل سیستمیک معرفی شده در جامعه آماری متشکل از: خبرگان صنعت هتل داری، مدیران عالی/میانی/ اجرایی، مدیران سیستم منابع انسانی و کارشناسان/ کارکنان فعال در زیرسیستم منابع انسانی می باشد. هتل های مطالعه شده در شهر اصفهان بر اساس نمونه ای تصادفی با حجم نهایی 155 واحد آزمایشی که بر مبنای رویکرد نمونه گیری طبقه ای به دست آمده، اجرا شده است. مطالعات کتابخانه ای، اجرای مصاحبه های حضوری و غیرحضوری، استفاده از پرسشنامه های طراحی شده توسط پژوهشگر، سه روش استفاده شده برای جمع آوری اطلاعات مورد نیاز بوده است. این مطالعه به ترتیب، عوامل حمایت سازمانی برای ایجاد رضایت مندی در کارکنان، جذب و پرورش، همکاری و تعامل، خلق قابلیت های راهبردی را به عنوان عوامل موثر درونی و از سویی دیگر، عوامل حقوقی و قانونی، تکنولوژیکی، جغرافیایی و اقتصادی را به عنوان عوامل موثر برونی در بهبود مدیریت راهبردی سیستم منابع انسانی در صنعت هتل داری شهر اصفهان معرفی می کند.

این مقاله به دنبال پاسخ به این سئوال است که رابطه جامعه ای متشکل از شهروندان با نظام سیاسی سالم چیست؟ و انقلاب اسلامی در چهارمین دهه از عمر خود، تا چه اندازه توانسته در تبیین الگوی ایدئال از «روابط حکومت و شهروندی» موفق عمل نماید. درخصوص فرضیه می توان گفت در نظام سیاسی برآمده از دل انقلاب، شهروندان فعال و صاحب انگیزه، در بستر جامعه ی سالم و بانشاط می توانند در تأسیس، تکوین، تثبیت و تداوم نظام جمهوری اسلامی نقشی فعالانه همراه با آزادی و آگاهی داشته باشند. ازاین رو، هدف مقاله حاضر، درک دستاوردهای انقلاب اسلامی در زمینه تبیین و بازتولید رابطه سالم و با نشاط میان جامعه شهروندی و حاکمیت و نیز شناخت هر یک از ابعاد جامعه سالم و ارتباط آن با نظام سیاسی که نمی تواند فارغ از شناخت فرایندهای مذکور و نیز رسیدن به تبیینی نظری از انگاره جمهوری اسلامی به عنوان یک الگو برای بازتعریف نظام سیاسی سالم، متعادل و مطلوب باشد.

بدون شک مخاطرات فراروی نظام اسلامی، «مسئله نفوذ» است؛ مسئله ای که به دلیل پیچیدگی ها و ظرافت های فراوان، کسب شناخت همه جانبه از آن، امری دشوار و صعب الوصول است؛ بنابراین مقاله حاضر از دریچه نظریه سیستم ها به مسئله نفوذ نگریسته و در پی پاسخ به این پرسش است که مسئله نفوذ در قالب نظریه سیستم ها چگونه عمل کرده و چه تأثیری بر سطوح فردی، اجتماعی و سیاسی جامعه مخاطب نفوذ بر جای می گذارد؟ در این راستا، نگارندگان، ضمن اتخاذ روش توصیفی- تحلیلی، برای جمع آوری داده ها، از منابع کتابخانه ای و داده های حاصل از مصاحبه بهره برده اند. نتایج حاصل از پژوهش نشان می دهد که پروژه نفوذ، در کلیت آن، به صورت سیستمی عمل می کند. بدین معنا که در فرآیند نفوذ، ورودی های سیستم که منابع قدرت سخت و نرم و امکانات مادی و معنویِ نفوذ گذار هستند، از طریق کاربست سیستم ابزارهای نفوذ، سبب اثرگذاری بر سه سطح فردی، اجتماعی و سیاسی در جامعه هدف می شوند که این مسئله خود سبب تغییر خواست ها، نیازها و تمایلات پذیرندگان نفوذ متناسب با خواست ها، نیازها و تمایلات مبدأ نفوذ گذاری می گردد و از مجرای تولید قدرت برای نفوذ گذار و تأمین منافع وی، ورودی های جدید سیستم اصلی فراهم می آید. در این فرآیند، سیستم ابزارهای نفوذ به عنوان سیستم فرعی، خود متشکل از ابزارهای دیپلماتیک (سنتی و غیر سنتی) و ابزارهای غیر دیپلماتیک مبتنی بر تهدید، تطمیع و ترغیب است.

مفسران در میراث سنت تفسیر قرآن کریم، شیوه های گوناگون معناشناسی واژگان قرآن کریم را عرضه کرده اند. در زبان شناسی معاصر نیز نظرها و نظریه های گوناگون درباره معناشناسی واژگانی ارائه شده است. هدف این نوشتار، تبیین معناشناسی واژگانی قرآن کریم براساس نظریه سیستم ها و دستیابی به روشی جامع، بنیادی و سیستمی در واژه شناسی قرآن کریم بر پایه مطالعات چند رشته ای است. به لحاظ ماهیت چندرشته ای، از روش توصیفی تحلیلی، روش معناشناسیِ سیستمی و روش تفسیر قرآن به قرآن استفاده شده است. نگارنده ضمن تأکید بر بهره گیری از دستاوردهای روش های سنتی تفسیری و معناشناسی های معاصر، تلاش کرده است با استفاده از نظریه سیستم ها، فرایند معناشناسی واژگانی قرآن کریم را بهبود بخشد. بر اساس این روش، فهم معنای هر واژه قرآن کریم در گروِ فهم معنای همه واژه های قرآن کریم است و برای برون رفت از ارتباطات سیستمی بین واژه ها، شناخت واژه های اصلی و واژه کانونی اهمیت دارد. نویسنده نتیجه گرفت واژه کانونیِ قرآن کریم، واژه «تسلیم» است که سنگ زیرین واژه های اصلی قرآن کریم است.

مقدمه: افسردگی مسئله ای قابل توجه و در حال رشد و بسیار شایع و از جمله اختلالات مزمن و علت اصلی ناتوانی در سراسر جهان است. هدف: هدف از انجام پژوهش حاضر تدوین بسته مداخله روانشناختی مبتنی بر نظریه سیستم ها در افراد افسرده بود. روش: روش پژوهش، تحلیل محتوای کیفی و جامعه آماری، منابع مختلف داده های مرتبط با مفاهیم و درمان های موجود در حوزه نظریه سیستمی در پایگاه های اطلاعاتی گوگل اسکولار، اسکوپوس، ساینس دایرکت و ... در بازه زمانی ۱۹۹۸ تا ۲۰۲۰ بود؛ داده های برآمده از این منابع مورد تحلیل قرار گرفت و براساس نتایج آن بسته روان درمانی سیستمی فردی تدوین گردید. پس از تدوین بسته، با بهره گیری از نظر ۸ نفر از صاحبنظران حوزه روانشناسی بالینی برای تعیین روایی محتوایی بسته فوق، اقدام شد. نمونه گیری به صورت هدفمند بود. ابزار پژوهش، اسناد و مدارک مکتوب جستجو شده در پایگاه های اطلاعاتی مذکور و روش تحلیل داده ها، روش تحلیل مضمون استرلینگ بود. یافته ها: ارتباط درمانی، سؤالات، اظهارات، رهنمودها، شناسایی مشکل، توالی مشکل، انواع محدودیت ها، ماتریس تصمیم گیری شامل چارچوب های برنامه ریزی در سطوح مختلف، پسخوراند و پیشخوراند، مضامین پایه روان درمانی سیستمی فردی را تشکیل دادند. محتوای جلسات بسته درمانی براساس مؤلفه های بدست آمده در دوازده جلسه هفتگی تنظیم گردید. نتیجه گیری: بسته روان درمانی سیستمی فردی یک درمان جامع روانشناختی و دربرگیرنده عوامل چندگانه تأثیرگذار بر سیستم فرد و روا و کارآمد بوده و کاربرد آن در افراد مبتلا به افسردگی پیشنهاد می گردد.

اقتصاد کنونی جهان، اکوسیستم ها و جوامع انسانی را در تنگنای بحرانی قرار داده است. سرمایه داری نولیبرال در پی حداکثر سازی سود، همه عناصر طبیعت را به کالا تبدیل کرده و آن را توجیه علمی می نماید. هدف اصلی مقاله حاضر، ارائه چارچوب مفهومی در اقتصاد اکولوژیک است. در معنای دقیق علمی، اقتصاد بوم شناختی به سیستم اقتصادی اطلاق می شود که با اصول اولیه اکولوژی و نیز "اصول سیستمی زندگی" هماهنگی دارد. اقتصاد بوم شناختی به معنای وسیع تر به تئوری و عمل اقتصادی اشاره دارد که اقتصاد را مسلط بر حوزه های طبیعت، جامعه و فرهنگ نمی بیند بلکه معتقد است که اقتصاد باید همراه و در درون طبیعت، جامعه و فرهنگ، فعال باشد. از نظر روش شناسی، چهار اصل اساسی برای اقتصاد بوم شناختی بر اساس نظریه سیستم های حیات و فلسفه ارگانیسم مشخص می شود. این چهار اصل عبارتند از سیستم های تودرتو، شبکه های خود مولد، سیستم های باز و تعاملات شناختی. پرسش اساسی آن است که چگونه می توان این اصول را برای طراحی یک سیستم اقتصادی اکولوژیکی که در سطوح فردی، اجتماعی و زیست محیطی تسهیل کننده زندگی است، به کار برد. تحقیق حاضر، اقتصاد بوم شناختی را به تئوری سیستم ها متصل می کنند که می تواند توجیه کننده ضرورت تحقیق باشد. یافته ها نشان می دهد که اقتصاد بوم شناختی باید به فعالیت هایی که رفاه انسان ها و غیرانسان ها و همچنین کل اکوسیستم ها را به حداکثر می رساند، اولویت بدهد و هدف اصلی آن باید خدمت به فرآیندهای زندگی در سیستم های اجتماعی و اکولوژیکی باشد.

در این تحقیق به بررسی مقایسه ای تغییرات ساختاری و کارکردی استقلال نظام دانشگاهی در برنامه های پنج ساله بخش آموزش عالی پس از انقلاب اسلامی پرداخته شده است. مبانی نظری این تحقیق تلفیقی از تئوری سیستم ها و نظریات ارائه شده در زمینه های مدل های حکمرانی آموزش عالی و کارکردهای استقلال دانشگاهی است. هدف از این تحقیق، بررسی و تشریح روند تغییرات ساختاری (مدل های سه گانه حکمرانی آموزش عالی) و کارکردی استقلال نظام آموزش عالی ایران، در طی برنامه های پنج گانه توسعه است.  بدین منظور از روش تحلیل محتوا با رویکرد کمّی و مصاحبه استفاده شده است. هدف از تحلیل محتوا، بررسی میزان فراوانی مقوله های مرتبط با مدل های حکمرانی آموزش عالی و کارکردهای استقلال دانشگاهی در متن برنامه های پنج گانه توسعه است. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از شاخص های آمار توصیفی و استنباطی همانند آزمون مجذور کای استفاده شده است. در بخش مصاحبه، از سؤالات نیمه ساختاریافته برای جمع آوری اطلاعات استفاده شده است. یافته های تحقیق هم در سه بخش ارائه شده اند که بخش اول شامل یافته های حاصل از تحلیل محتوا، بخش دوم شامل یافته های حاصل از مصاحبه با خبرگان موضوعی و بخش سوم نیز مشتمل بر مقایسه یافته های حاصل از تحلیل محتوا و مصاحبه است. در حالت کلی و با نگاهی به سیر تغییرات ساختاری (مدل های حکمرانی آموزش عالی) و کارکردی استقلال دانشگاهی در طول پنج برنامه توسعه، ملاحظه می شود که یک تغییر در جهت گیری و نگرش برنامه ریزان و سیاست گذاران کشور، از مدل های حکمرانی دولت گرا به مدل های حکمرانی هومبولتی و بازار محور ایجاد شده که به تبع این تغییر نگرش، میزان توجه به برخی از کارکردهای استقلال دانشگاهی در طی برنامه های سوم، چهارم و پنجم توسعه، بیش از سایر برنامه ها بوده است. همین رابطه مثبت نشان دهنده تعامل بین ابعاد ساختاری و کارکردی استقلال دانشگاهی در طی برنامه های توسعه است.   کلیدواژه ها : استقلال دانشگاهی، مدل های حکمرانی آموزش عالی، نظریه سیستم ها، کارکردهای استقلال دانشگاهی، تحلیل محتوا

پدیده ی هم افزایی از راه تلاش هماهنگ و سازمان یافته حاصل می گردد و تلاش های فردی اعضا منجر به سطحی از عملکرد می شود که بیش از مجموع دروندادهای فردی آن ها است. برنامه درسی هم افزا حاصل تلفیق شیوه های تدریس، نظریه های یادگیری و تکنولوژی است. پژوهش حاضر با هدف، واکاوی منابع مرتبط با رویکرد هم افزایی در جهت تعیین عناصر شش گانه برنامه درسی میلر با الهام از نظریه سیستم ها انجام شد. روش پژوهش، مرور نظام مند و روش تحلیل یافته ها، از نوع تحلیل محتوای کیفی و مبتنی بر تحلیل- استنتاجی بود، که به منظور دستیابی به داده های موردنظر از روش مطالعه و بررسی متون و آثار صاحب نظران رویکرد هم افزایی استفاده شد. پس از گردآوری داده ها، منابع مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت و با توضیح به مفاهیم و بررسی شرط های لازم به تحلیل و استنباط سؤالات پژوهش پرداخته شد. در بخش یافته های پژوهش مشخص گردید که برنامه درسی مبتنی بر هم افزایی در قسمت اهداف، بر تلفیق شیوه های تدریس، نظریه های یادگیری و فناوری آموزشی، گسترش روحیه مشارکت مؤثر، و تحول دیجیتالی؛ در قسمت روش های یاددهی-یادگیری، بر یادگیری تیمی و کار تعاملی گروهی، یادگیری چندرسانه ای و یادگیری آنلاین گروهی؛ در بخش محیط بر یادگیرنده محور بودن، تعاملی و مشارکتی بودن، و فناورانه بودن تأکید دارد؛ ویژگی های دانش آموز را یادگیرنده اَکتیو، تحول گرا و خلاق، یادگیرنده مادام العمر و توسعه شایستگی های فراگیر می داند؛ همچنین معلمِ هم افزا، دارای روحیه تلفیق گرایی، توسعه حرفه ای مداوم و شوق افزا می باشد و در حیطه ی ارزشیابی به رویکردهای پروژه ای (عملیاتی)، تکوینی، ترکیب فناوری و پژوهش در ارزیابی عملکرد فراگیر تأکید دارد.

پس از مروری بر تعاریف مربوط به اطلاعات و نظام اطلاعاتی، مهم ترین کاربردهای اطلاعات در زمینه های مختلف مهندسی ساختمان مورد بحث قرار خواهد گرفت. ابعاد مختلف نیاز به اطلاعات متنوع و گسترده در شاخه ساختمان و مسکن مطرح می شود و انواع گوناگون نظامهای اطلاعاتی مورد نیاز در محدوده این مبحث مورد بررسی قرار خواهد گرفت. هدفت از ارایه این مقاله، ایجاد دیدگاهی وسیع و زمینه ای جامع برای مهندسان ساختمان و معماران درباره جنبه های ویژه اطلاعات در این رشته هاست.