با توجه به اهمیت هوشمندی رقابتی در دنیای کسب و کار و از طرفی شکاف موجود در پژوهش ها پیرامون این نوع هوشمندی در ایران به خصوص پیرامون صنایع خدماتی همچون صنعت هتلداری، این مطالعه به شناسایی مولفه های هوشمندی رقابتی متناسب با صنعت هتلداری، اولویت بندی آنها از لحاظ اهمیت و ارزیابی سطح بلوغ هوشمندی رقابتی هتل های استان یزد میپردازد. همچنین حوزه های توانمندی و ضعف این هتل ها در حوزه هوشمندی رقابتی بررسی می شود. با مروری جامع بر ادبیات موجود مولفه های هوشمندی رقابتی شامل هوشمندی فناوری، هوشمندی اجتماعی و استراتژیک، هوشمندی بازاریابی و بازرگانی و هوشمندی رقبا با رویکرد نتیجهگرایی شناسایی و از طریق پیمایش مبتنی بر پرسشنامه به سوالات پژوهش پاسخ داده شد. با توجه به محدود بودن جامعه و اهمیت دسترسی به پاسخ دهندگان آگاه از وضعیت هتل ها با استفاده از نمونه گیری در دسترس و توزیع 65 پرسشنامه میان مدیران و کارمندان ارشد هتل ها اقدام گردید، نهایتا 56 پرسشنامه تکمیل شد. از طریق تحلی ل عامل ی تاییدی مولفه های هوشمندی رقابتی و شاخص های هر یک از مولفه ها مدل مفهومی تایید و اولویت مولفه ها و شاخص ها مشخص گردید. در نهایت با استفاده از آزمون های آماری توصیفی و استنباطی سطح بلوغ هوشمندی رقابتی و مطلوب یا نامطلوب بودن وضعیت هوشمندی رقابتی هتل ها اندازه گیری و ارائه شد. نتایج نشان داد هتل های استان یزد از نظر بلوغ هوشمندی رقابتی و مولفه های آن در سطح مطلوبی قرار دارند و وضعیت هوشمندی رقابتی هتل های 4 ستاره نسبت به هتل های 3 ستاره بهتر می باشد. همچنین هوشمندی بازاریابی و بازرگانی بیشترین سهم از هوشمندی رقابتی و هوشمندی اجتماعی و استراتژیک، هوشمندی رقبا و هوشمندی فناوری به ترتیب بعد از آن قرار داشتند. نتایج، هوشمندی رقابتی درون سازمانی را با اختلاف کمی بالاتر از هوشمندی رقابتی برون سازمانی برای هتل ها گزارش داده اند.
امروزه، بسیاری از سازمان ها از جمله دفاتر خدمات گردشگری بر بسیاری از سیستم ها به منظور راه اندازی و
بقا کسب و کار خود در این محیط پیچیده ی رقابتی متکی هستند. هوش تجاری به عنوان سیستمی مطرح
است که به عنوان یک مزیت رقابتی و عامل حیاتی در موفقیت سازمان ها محسوب می شود. هوش تجاری،
با استفاده از یکپارچه کردن داده ها و اطلاعات سازمان امکان کنترل و رد یابی فرایندهای کلیدی سازمان را
برای مدیران فراهم کرده و مبنایی برای اخذ تصمیمات اثربخش می باشد. درمقاله حاضر پس از شناسایی
ابعاد، عوامل و مولفه های هوش تجاری، با استفاده از روشهای تحلیل آماری، به آزمون فرضیه ها و در
صورت پذیرش فرضیه با استفاده از آزمون همگنی واریانسِ نسبت به بررسی اختلافات معنی داری واریانس
عوامل پرداخته شده است. در صورت عدم معنی دار بودن اختلاف بین واریانس ها نیز، از آزمون دانکن
فازی به TOPSIS جهت دسته بندی و رتبه بندی عاملها استفاده گردیده و در نهایت با استفاده از تکنیک
رتبه بندی مولفه های هوش تجاری پرداخته شده است. نتایج تحقیق حاکی از آن است که دفاتر خدمات
گردشگری در کلیه ابعاد و عوامل از وضعیت قابل قبولی برخوردار بوده اند به طوری که عامل منابع انسانی
در بعد داخلی و مشتریان در بعد خارجی دارای بیشترین اهمیت هستند
با توجه به اینکه منابع و کانالهای اطلاعاتی نقش بسیار مهمی را در فرآیند تصمیمگیری گردشگران در مراحل گوناگون سفر ایفا میکند، لذا مقاله حاضر ضمن مروری بر ادبیات در قدم نخست، اقدام به شناسایی منابع و کانالهای اطلاعاتی مورد استفاده گردشگران در مرحله قبل از عزیمت به سفر، از طریق توزیع 98 پرسشنامه نمود. سپس در قدم بعدی، 480 پرسشنامه میان گردشگران در مرحله پس از سفر توزیع شد. در ادامه ضمن تلخیص اطلاعات مربوط به ویژگیهای شخصی،ویژگیهای سفر و ویژگیهای موقعیتی، اقدام به انجام تحلیلهای لازم در رابطه با ارتباط منابع و کانالهای اطلاعاتی با هر یک از ویژگیهای فوق و همچنین بررسی وجود تفاوت معنیدار بین استفاده از منابع و کانالهای اطلاعاتی در مراحل قبل و پس از سفر با استعانت از نرمافزار SPSS و آزمونهای خی دو و ویلکاکسون گردید.یافتهها بیانگر آن است که در مرحله قبل از سفر دوستان و بستگان و در مرحله پس از سفر مراکز اطلاعرسانی مهمترین منبع اطلاعاتی میباشند. همچنین مهمترین کانال اطلاعاتی در مرحله قبل و پس از سفر اینترنت میباشد. در هنگام برنامهریزی سفر اینترنت مهمترین کانال اطلاعاتی برای هر دو جنسیت مذکر و مؤنث است.
هدف این پژوهش ارایه ی الگوی مدیریت گردشگری شهر تهران است که برای انجام آن از روش تحقیق آمیخته در قالب طرح تحقیق آمیخته اکتشافی (کیفی- کمی) در دو مرحله استفاده شده است. در مرحله نخست از روش تحلیل محتوا و در مرحله دوم از معادلات ساختاری استفاده شده است. روایی پرسشنامه از نوع روایی محتوا و روایی صوری و بوده و نسبت روایی محتوا و شاخص روایی محتوا به ترتیب برابر با 69/0 و 79/0 براورد شده است. پایایی به روش ضریب آلفای کرونباخ 933/0 و به روش دونیمه کردن 806/0 به دست آمده است. نمونه ی آماری 400 نفر از مدیران، کارشناسان و اساتید حوزه ی گردشگری هستند که تعداد 387 پرسشنامه معتبر از آنها گردآوری شد. نتایج پژوهش نشان می دهد در طراحی الگوی مدیریت گردشگری شهر تهران توجه به عوامل ساختاری، محیطی و محتوایی ضروت دارد و بر این اساس الگوی سه بعدی مدیریت گردشگری شهر تهران ارایه شده است.