درخت حوزه‌های تخصصی

زبان شناسی

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
زبان شناسی چیست؟ زبان شناسی کاربردی زبان شناسی نظری سیر تحول زبان شناسی (تاریخچه) علوم مرتبط میان رشته ای ها نقد و بررسی کتاب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین
فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱٬۹۶۱ تا ۱٬۹۸۰ مورد از کل ۱۰٬۳۰۳ مورد.
۱۹۶۱.

جلوه های نمادگرایی در شعر نیما یوشیج دو تأویل از یک شعر: «هست شب»(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زبانشناخت سال دهم پاییز و زمستان ۱۳۹۸ شماره ۲ (پیاپی ۲۰)

کلیدواژه‌ها: نماد نمادگرایی تأویل نیما یوشیج

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۷۷ تعداد دانلود : ۵۰۷
استفاده از نمادها در شعر فارسی، قدمتی دیرینه دارد. شعرهای نمادین (سمبولیک) در پس معنای ظاهری شان، معنا یا معناهایی پنهان دارند، که برای دستیابی به آن ها همواره تلاش هایی صورت گرفته است و می گیرد. نیما یوشیج یکی از شاعران برجسته معاصر است که تحت تأثیر شاعران سمبولیست فرانسه، نماد و نمادگرایی در شعرهایش از جای گاهی ویژه برخوردار است. به خاطر فضای اجتماعی-سیاسی بسته ی حاکم بر عصر نیما، به ویژه از 1316 به بعد، وی با توسل به نمادها کوشیده است تا معانی و پیام هایی را به خواص منتقل کند، که عوام از درک آن عاجزند. شعر «هست شب» یکی از شعرهای نمادینِ آخرین سال های عمر نیماست که به لحاظ ساخت مندی و استفاده از نمادهای «شب»، «ابر» «باد» و «هوا»، که از نمادهای طبیعی جا افتاده و شناخته شده در شعرهای نیما هستند، فضاهایی نمادین را در خود نهفته دارد. یافته های هرمنوتیک جدید می تواند تأویل گران را در کشف این معانی یاری دهد. نگارنده در این مقاله، بر اساس روش های هرمنوتیک جدید، دو تأویل ممکن از شعر «هست شب» نیما یوشیج ارائه داده است.
۱۹۶۵.

ریشه شناسی عامیانه جای نام های ایرانی (جعل تاریخ و هویت)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زبان پژوهی سال سوم پاییز و زمستان ۱۳۹۰ شماره ۵

کلیدواژه‌ها: ریشه شناسی عامیانه زبان شناسی تاریخی- تطبیقی ریشه شناسی فارسی جای نام های ایرانی زبان و هویت فرهنگی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۷۵ تعداد دانلود : ۱۰۰۷
در این مقاله، نخست ریشه شناسی از دید زبان شناسی تاریخی تعریف شده است و پس از آن، پیشینه ای از ریشه شناسی های انجام شده ذکر گردیده است؛ سپس انواع ریشه شناسی شامل عالمانه، شبه عالمانه و عامیانه مطرح شده ، آن گاه، بحث ریشه شناسی های عامیانه به طور مفصّل و همراه با مثال هایی در حوزه فرهنگی ایران شرح داده شده است. این مثال ها مربوط به جای نام های ایران است که به دلایل و اغراض گوناگون از جمله مسائل و تعصبات قومی وقبیله ای ریشه های غیر ایرانی برای آنها تراشیده شده است. در این مقاله کوشش شده ریشه ایرانی آنها روشن شود. در پایان، هدف از این نوع ریشه شناسی و دامن زدن بدان از سوی برخی اقوام ایرانی و نیز پیامد های آن به بحث گذاشته شده است.
۱۹۶۶.

بررسی خوشه های همخوانی در کلمات تک هجایی زبان فارسی با توجه به بسامد، همسانی واکی و همایی با هسته هجا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های زبان شناسی سال نهم پاییز و زمستان ۱۳۹۶ شماره ۲ (پیاپی ۱۷) 43 - 58

کلیدواژه‌ها: خوشه های همخوانی محدودیت های واجی واج آرایی بهینگی همسانی واکی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۷۴ تعداد دانلود : ۴۲۳
محدودیت های همنشینی همخوان ها در خوشه پایانی از جمله موارد مورد توجه در واج شناسی می باشد. این محدودیت ها می تواند به دلیل هر یک از ویژگی های محل تولید، شیوه تولید یا واکداری باشد. در این پژوهش 625 واژه تک هجایی با ساختار CVCC در زبان فارسی مورد بررسی قرار گرفته است. خوشه های همخوانی در این پژوهش به لحاظ همسانی/ ناهمسانی در واکداری، بسامد خوشه در پیکره مورد مطالعه و بسامد هریک از همخوان ها در خوشه ها در هر یک از جایگاه ها مورد بررسی شده است. همچنین علاوه بر این که توصیفی تحلیلی از موارد فوق ارائه شده است، تحلیلی محدودیت بنیان نیز در قالب بهینگی از محدودیت های حاکم بر خوشه های همخوانی در زبان فارسی ارائه شده است. این بررسی نشان می دهد که زبان فارسی بیشتر تمایل به ناهمسانی واکی، بعد از آن همسانی واکداری و کمتر از این دو همسانی بی واکی دارد. به لحاظ بسامد نیز همخوان ها با تفاوت های قابل ملاحظه ای در خوشه همخوانی ظاهر می شوند که بعضا با بسامد طبیعی آنها در زبان گفتار متفاوت است.
۱۹۶۷.

ترجمه مجدد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: قلم ۱۳۸۸ شماره ۱۰

کلیدواژه‌ها: ترجمه گذر زمان ترجمه مجدد شاهکار ترجمه ترجمه معیوب

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۷۴
"در عصر شتابان ارتباطات علاوه بر ترجمه های گوناگون در زمینه های مختلف شاهد ترجمه های مکرر از یک اثر نیز هستیم. دلایل پرداختن به ترجمه اثری که قبلا ترجمه شده چیست؟ این مقاله در نظر دارد با ارایه تعریفی از ترجمه مجدد به بررسی تفاوت های موجود بین ترجمه و ترجمه مجدد بپردازد. در این پژوهش تاثیر گذر زمان بر روی متون و ترجمه آنها مورد مطالعه قرار می گیرد تا مشخص گردد چرا برخی از ترجمه ها همواره می درخشند و برخی دیگر در طی زمان رنگ می بازند؟ برای مشخص کردن دلایل ترجمه کتابی که پیش از آن ترجمه شده داستان شازده کوچولو نوشته آنتوان دو سنت اگزوپری را به عنوان نمونه انتخاب کردیم تا ابعاد این مساله را بررسی کنیم.
۱۹۶۸.

واج شناسی اجتماعی: بررسی موردی قلب واجی در زبان فارسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جستارهای زبانی دوره هفتم مهر و آبان ۱۳۹۵ شماره ۴ (پیاپی ۳۲)

کلیدواژه‌ها: سن تحصیلات بهینگی قلب واجی آرایش رسایی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۷۴ تعداد دانلود : ۱۰۹۵
تنوعات زبانی همواره با پیچیدگی روابط اجتماعی گسترده تر می شوند. در این میان، تعامل عوامل آوایی و اجتماعی در تنوعات زبانی نقش فراوانی دارند. هدف مقالة حاضر بررسی ماهیت فرآیند قلب واجی و رابطة آن با عوامل اجتماعی سن و تحصیلات است. چارچوب این مقاله واج شناسی اجتماعی و واج شناسی بهینگی و روش تحقیق تحلیلی و میدانی است. در این تحقیق، 56 آزمودنی 110 واژه را تلفظ کردند. در تحلیل واج شناسی که درقالب نظریة بهینگی است، مشخص شد که اصل آرایش رسایی و قانون برخورد هجایی عوامل ایجاد این فرآیند در زبان فارسی هستند. همچنین، ترتیب همخوان های دخیل در این فرآیند مشخص شدند. آزمودنی ها با توجه به متغیر سن در چهار گروه سنی 4-5 سال، 6-7 سال، 29-40 سال و 41-69 سال و نیز با توجه به متغیر تحصیلات در سه گروه بی سواد، با تحصیلات متوسط و دارای تحصیلات دانشگاهی، تقسیم بندی شدند. نتایج نشان دادند که با افزایش سن، وقوع فرآیند قلب کاهش می یابد. همچنین، با توجه به متغیر تحصیلات مشخص شد که با افزایش تحصیلات نیز از میزان وقوع این فرآیند کاسته می شود.
۱۹۷۰.

نقد و بررسی ترجمة آلمانی قرآن، متعلق به فرقة قادیانیه با استناد به سورة حمد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش زبان های خارجی ۱۳۸۹ شماره ۵۵
حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۷۴ تعداد دانلود : ۶۷۱
قرآن به عنوان مهم ترین منبع دینی مسلمانان، همواره کانون توجه دانشوران مسلمان و غیرمسلمان بوده است و تاکنون مترجمان بسیاری، با اهداف و اغراض متفاوت، دست به ترجمه آن زده اند. در مقاله حاضر، ضمن بیان عقاید و اهداف فرقه قادیانیه، یکی از ترجمه های آلمانی قرآن این جنبش را که تحت نظارت میرزا بشیرالدین محمود احمد، خلیفه دوم فرقه قادیانیه، صورت گرفته است، مورد نقد و بررسی قرار می گیرد. نتایج این بررسی نشان می دهد که مترجم با وجود تسلط به زبان عربی و حفظ امانت داری در برگردان واژه ها، از طریق مقدمه ای طویل و نیز عنوان سوره، افکار و عقاید خویش را به خواننده تحمیل کرده است. در بررسی ترجمه آیات قرآن که با استناد به سوره حمد انجام شده، راهکارهایی برای ترجمه بهتر قرآن ارائه گردیده است.
۱۹۷۱.

نقش معنایی و نحوی تکواژ Rā- در کردی سورانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جستارهای زبانی دوره ششم فروردین و اردیبهشت ۱۳۹۴ شماره ۱ (پیاپی ۲۲)

کلیدواژه‌ها: دستور نقش و ارجاع نقش معنایی تعمیم یافته اثرگذار اثرپذیر پاد- اثرگذار

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی زبان شناسی نظری ساخت واژه (صرف)/ واژگان شناسی
  2. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی زبان شناسی کاربردی گویش شناسی
تعداد بازدید : ۱۵۷۳ تعداد دانلود : ۸۱۲
هدف از مقاله حاضر بررسی نقش معنایی و نحوی تک واژ -rā در کردی سورانی است که بر اساس رویکرد «دستور نقش و ارجاع» ون ولین (1996; 1997; 2007) تحلیل می شود. در این مقاله نشان داده می شود که پیوستن -rā به فعل ، سبب عدم حضور تمام نقش های خاصِ مربوط به اثرگذار از جمله کنشگر، نیروی طبیعی، ابزار و نقش های خاص دیگر مانند تجربه گر، اجرا کننده، مصرف کننده و نظایر آن در سطح نحو می شود؛ نقش هایی که به طور مستقیم اثرپذیر را تحت تأثیر قرار می دهند. از آنجا که در تمام موارد ذکرشده، تبلور و تجلی -rā سبب عدم حضور اثرگذار در سطح نحو می شود، نقش اصلی و محوری تک واژ -rā «پاد- اثرگذار» است. برحسب ویژگی های معنایی گروه اسمی هر چه درجه کنشگری بیشتر باشد، احتمال پیوستن این تک واژ به ریشه فعلی بیشتر است. هر چند تجلی –rā غالباً در قالب بندهای دارای فعل های دو ظرفیتی است، این تک واژ می تواند در بند های دارای فعل های یک ظرفیتی نیز که دارای موضوع اثرگذار هستند، تجلی یابد و سبب عدم حضور اثرگذار شود. افزون بر این، برحسب حضور تک واژ -rāدر یک ساخت، نقش یک تک واژ غیر معلوم را نیز ایفا می کند؛ همچنین در این مقاله نشان داده می شود که همه ساخت های غیر معلوم در بطن رویداد خود، اثرگذار دارند.
۱۹۷۳.

بررسیِ حرفِ اضافه (از) در چارچوب معناشناسیِ شناختی و مقایسه آن با رویکردِ سنتی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زبان و زبان شناسی دوره پنجم پاییز و زمستان ۱۳۸۸ شماره ۱۰

کلیدواژه‌ها: معناشناسی شناختی حروف اضافه مکانی حرف اضافه (از)

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۷۳ تعداد دانلود : ۶۹۵
در این پژوهش در بر آنیم که نشان دهیم روشِ متعارفِ کتاب های دستورِ زبانِ فارسی در ارائه معانیِ حروفِ اضافه زبانِ فارسی، تنها محدود به فهرست کردن کاربردهای آنهاست بدونِ آن که از ارتباط میان آن ها و برانگیختگیِ معانی گفتگویی به میان آید. این پژوهش روشِ کفایت مندتر را معرفی می کند که بر پایه یک شبکه معنایی مبتنی بر شباهت های خانوادگیِ نوعِ نخست محور شکل گرفته است و روابطِ مفهومیِ میان این معانی را نیز ظاهر می سازد. در نتیجه این تصور را که معانیِ حروف اضافه کاملا دلبخواهی هستند، رد می کند
۱۹۷۴.

The Role of Content-Based Texts to Motivate Students(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات کاربردی زبان سال اول ۲۰۰۹ شماره ۲

کلیدواژه‌ها: ESP Materials English Proficiency Content

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۷۳ تعداد دانلود : ۸۵۱
In recent years a great number of books have appeared in various fields of ESP، and the number is increasing every year. These books are specially prepared and adapted for foreign students possessing varying degrees of language skills. Experts believe that the production of ESP books is a vital task that requires several stages and procedures. To produce these materials، special attention should be paid to the age of the learners their English background، their level of knowledge in specialist field and the teaching method. The best should be done to provide materials which enable the learners to increase their English proficiency، learn the required skills for communication، and achieve their terminal behavior. Since the majority of university graduates in Iran are not equipped with sufficient knowledge of English to read and understand the original specialized textbooks، this paper aimed to test the appropriateness of materials used in ESP classes، based on a study conducted at Chabahar Maritime University. The finding of this research rejected the null hypothesis، because the observed t. was 2.83 and the value of critical t.’ with the 49 degrees of freedom at the .05 level was 2، and this signifies that the novel content based texts motivated the students and improved their English proficiency.
۱۹۷۶.

فراموشی به عنوان مانعی در تولید نوشتاری در زبان خارجی (مطالعه موردی نزد زبان آموزان ایرانی در زبان فرانسه)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جستارهای زبانی (پژوهش های زبان و ادبیات تطبیقی) دوره چهارم تابستان ۱۳۹۲ شماره ۲ (پیاپی ۱۴)

کلیدواژه‌ها: یادگیری فراموشی زبان خارجی زبان آموزان ایرانی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۷۲ تعداد دانلود : ۸۰۷
یادگیری زبان خارجی همانند زمینه های دیگر یادگیری دستخوش فراموشی است. توجه به پدیده فراموشی در بیان گفتاری و نوشتاری در زبان خارجی اهمیت خاصی دارد، زیرا این دو حوزه، نمود توانش و مهارت های زبان آموز هستند. این تحقیق با هدف بررسی پدیده فراموشی در حوزه یادگیری زبان های خارجی )زبان فرانسه) در سطح تولید زبانی صورت گرفته است. برای بررسی نظریه های مرتبط با فراموشی، حافظه و ذخیره سازی اطلاعات از روش توصیفی- تحلیلی استفاده کردیم. در ادامه، طی یک تحقیق میدانی با استفاده از کلمات عینی و ذهنی به بررسی فراموشی کلمات در حوزه زبان خارجی پرداختیم. فراموشی کلمات را در قالب دو آزمون بر پایه دو منبع متفاوت، یعنی لیست کلمات جدای از متن و کلمات داخل متن به زبان فرانسه، در میان زبان آموزان زن و مرد با دو رده سنی 25 تا30 سال و 31 تا40 سال بررسی کردیم. نتایج پژوهش نشان داد که فراموشی، وابسته به نوع کلمات زبانی است و کلمات ذهنی، نسبت به کلمات عینی بیشتر فراموش می شوند. داده ها نیز ثابت کرده اند که سن و جنس آزمودنی ها تأثیر معناداری بر فراموشی کلمات عینی و ذهنی دارند. به بیان دقیق تر، سن و جنس آزمودنی ها و نوع کلمات، زمانی که کلمات در قالب یک متن باشند، بر فراموشی تأثیرگذارند، به طوری که در گروه 25 تا 30 سال فراموشی کلمات عینی در بین مردان معنادار و 82/1 درصد بیشتر از زنان بوده است، ولی در گروه سنی 31 تا 40 سال، نتایج بر عکس بود و میزان فراموشی زنان 5/2 درصد بیشتر شد.
۱۹۷۷.

بررسی فضاهای واکه ای در لهجه کرمانی و لهجه فارسی معیار(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: ادب و زبان دوره ۱۹ بهار و تابستان ۱۳۹۵ شماره ۳۹

کلیدواژه‌ها: فضای واکه ای لهجه کرمانی لهجه معیار فارسی بسامد سازه اول بسامد سازه دوم

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۷۲ تعداد دانلود : ۸۷۲
هدف از پژوهش حاضر بررسی و مقایسه فضاهای واکه ای در دو لهجه کرمانی و معیار است. به این منظور از ده گویشور کرمانی و ده گویشور لهجه معیار خواسته شد تا شش واکه زبان فارسی را سه مرتبه تکرارکنند. صدای گویشوران توسط میکروفون Shure ضبط شده و پس از آن توسط نرم افزارPRAAT مورد تجزیه و تحلیل قرارگرفت. سپس با ایجاد یک شبکه متنی، مقادیر بسامد سازه های اوّل و دوم آن اندازه گیری شد و با بررسی آمار توصیفی و تحلیلی به دست آمده، به مقایسه فضاهای واکه ای این دو لهجه پرداخته شد. نتایج به دست آمده از این قرار است: با توجه به اینکه مقادیر بسامد سازه های اوّل و دوم واکه های [ɑ] و [u] در لهجه کرمانی بیشتر از مقادیر آن ها در فارسی معیار است می توان چنین نتیجه گیری کرد که در لهجه کرمانی این واکه ها افتاده تر از فارسی معیار هستند و در جایگاهی پیشین تر تولید می شوند. همچنین در لهجه کرمانی واکه های [i,e,o,æ]، نسبت به لهجه فارسی معیار، دارای بسامد سازه اوّل بالاتر و بسامد سازه دوم کمتری می باشند. این مسئله موجب می شود که واکه های مذکور در لهجه کرمانی افتاده تر باشند و در جایگاه پسین تری نسبت به واکه های معیار تولید شوند.
۱۹۷۹.

ویژگیها و معیارهای ترجمه فیلم به صورت زیرنویس(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات ترجمه بهار۱۳۸۶ شماره ۱۷

کلیدواژه‌ها: ترجمه رسانه های صوتی - تصویری ترجمه به صورت زیرنویس حذف کردن

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۷۲
تاثیر حیرت آور رسانه های صوتی - تصویری بر جهان، دست اندرکاران حوزه ترجمه را واداشته است تا به فکر یک تعریف جامع تر و قابل انطباق تری از ترجمه بیفتند که در برگیرنده اشکال جدید انتقال زبانی و فرهنگی باشد. اگر چه ترجمه به صورت زیرنویس از جنبه های گوناگون با ترجمه متن متفاوت است، اما به عنوان یک ترجمه خاص در نظر گرفته می شود (حتیم و میسون، (1997. سرآغاز ترجمه به صورت زیرنویس باز می گردد به دوران فیلمهای صامت (شوارز، (2002 و این نوع ترجمه به صورت یک روش معمول در برخی از کشورهای کوچک همچون کشورهای اسکاندیناوی استفاده شده است (بروداسن، (2006. با وجود این، این نوع ترجمه در اکثر کشورها یک پدیده جدید می باشد، از جمله در ایران که ترجمه به صورت زیرنویس غالبا به فیلمهای سینمایی عرضه شده در فروشگاه های عرضه محصولات فرهنگی اختصاص می یابد. ترجمه فیلم به صورت زیرنویس، که ممکن است به طرزی فریبنده ساده به نظر برسد، یک کار پیچیده با قید و بندهای خاص خود که نشات گرفته از ساختار صوتی - تصویری منحصر به فردش می باشد در نظر گرفته می شود (شومه، (2004. در این مقاله سعی بر این است تا علاوه بر تشریح ویژگیهای این نوع ترجمه خاص، معیارهای رایجی که باید در این رشته رعایت شود مورد بررسی قرار گیرند.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان