درخت حوزه‌های تخصصی

زبان شناسی

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
زبان شناسی چیست؟ زبان شناسی کاربردی زبان شناسی نظری سیر تحول زبان شناسی (تاریخچه) علوم مرتبط میان رشته ای ها نقد و بررسی کتاب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین
فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱٬۸۲۱ تا ۱٬۸۴۰ مورد از کل ۱۰٬۶۸۷ مورد.
۱۸۲۱.

روسیة دوران استالین در داستان یک روز از زندگی ایوان دنیسویچ(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش زبان های خارجی ۱۳۸۵ شماره ۳۴

کلیدواژه‌ها: یک روز از زندگی ایوان دنیسویچ اردوگاه کار اجباری شوخوف سالژنیتسین،

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۹۱ تعداد دانلود : ۸۲۵
مقاله حاضر تلاشی است در بررسی ویژگی های داستان یک روز از زندگی ایوان دنیسویچ اثر الکساندر ایسایویچ سالژنیتسین یکی از نویسندگان برجسته نیمه قرن بیستم و اوایل قرن بیست و یکم روسیه. داستان یک روز از زندگی ایوان دنیسویچ اولین اثر نویسنده است که در سال 1962 در روسیه اجازه چاپ گرفت و شهرت نویسنده را به دنبال آورد. نویسنده در این داستان، موضوع جدیدی را وارد ادبیات روسیه کرد و برای اولین بار زندگی زندانیان در اردوگاه کار اجباری دوران استالین با جزییات دقیق و مفصل به تصویر کشید. از آن جایی که نویسنده هشت سال از زندگی خود را در اردوگاه کار اجباری گذراند، در این داستان حوادث و اتفاقات یک روز از زندگی قهرمان اصلی داستان را که شخصیتی واقعی و هم اردوگاهی وی است، واقع بینانه و به تفصیل توصیف می کند. داستان یک روز از زندگی ایوان دنیسویچ تنها توصیف شرایط بسیار دشوار اردوگاه کار اجباری نیست، بلکه در واقع بازتاب دوران سخت زندگی مردم روسیه در نیمه قرن بیستم است. قهرمان اصلی آن هم نماد شخصیت شکست ناپذیری است که در شرایط سخت و دشوار اجتماعی مایوس و ناامید نمی شود.
۱۸۲۲.

بررسی فرایندهای واجی گویش راجی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: ویژه نامه نامه فرهنگستان (زبان ها و گویش های ایرانی) دوره جدید آذر ۱۳۹۳ شماره ۴

کلیدواژه‌ها: زبان های ایرانی فرایندهای واجی گویش های مرکزی گویش راجی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۹۳ تعداد دانلود : ۱۸۷۸
گردآوری گویش ها و زبان های محلی در ایران و نیز بررسی علمی آنها می تواند خیلی از مشکلات واژگانی و دستوری زبان را حل کند و واژگان آنها در ساختن واژه های نو مورد استفاده قرار گیرد و از این طریق، به غنای زبان فارسی کمک کند. یکی از این نمونه ها زبان افراد بومی شهر دلیجان است که راجی نامیده می شود. گویش راجی یک گویش ایرانی است که روزگاری دراز در یک قلمرو گسترده مرکزیت داشته و امروزه نشانه های آن در بخشی از مرکز ایران همچون دلیجان، محلات و نراق دیده می شود. این مقاله، پس از ارائه فهرست همخوان ها، واکه ها و واکه های مرکّب، به بررسی فرایندهای واجی این گویش می پردازد. نویسنده در جمع آوری داده ها، علاوه بر شمّ زبان شناسی خود، شمّ زبانی گویشوران، مصاحبه مستقیم با گویشوران و تکمیل پرسشنامه های تدوین شده، از دو اثر واژه نامه راجی (1373) و داستان ها و زبانزدهای دلیجانی (1387) تألیف حسین صفری و «گونه های زبانی استان مرکزی در گذر زمان» (1385) تألیف نگارنده استفاده کرده است.
۱۸۲۴.

ترغیب و ایجاد انگیزه در یادگیری زبان خارجی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه علوم انسانی دانشگاه شهید بهشتی ۱۳۸۵ شماره ۵۱

کلیدواژه‌ها: انگیزش موفقیت استراتژی شایستگی تشویق انجام

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۸۹ تعداد دانلود : ۹۵۸
در این مقاله به‏طور مختصر روش‏ها و استراتژی‏هایی که معلمان می‏توانند برای تشویق و ایجاد انگیزه در شاگردان از آن‏ها استفاده نمایند شرح داده شده است همان‏طور که دورنی (116 ـ 2001) اشاره می‏کند «مهارت استاد در انگیزه بخشی به شاگردان باید به عنوان عنصر اصلی اهداف آموزش در نظر گرفته شود.» اگرچه تاکنون مقادیر زیادی راهنمای تدریس که بر محور آموزش استوار است چاپ و منتشر شده است، اما آن‏ها در عمل راهنمای سودمند و مفیدی نیستند. بنابراین هدف اصلی ما در این‏جا تکیه بر روش‏ها و استراتژی‏هایی است که آموزش زبان خارجی را بهبود می‏بخشد.
۱۸۲۶.

اطلس گویشی و اندازه گیری فاصله های گویشی در استان همدان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جستارهای زبانی دوره هفتم فروردین و اردیبهشت ۱۳۹۵ شماره ۱ (پیاپی ۲۹)

کلیدواژه‌ها: استان همدان اطلس گویشی گویش سنجی فاصله گویشی تنوع واژگانی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۹۰ تعداد دانلود : ۸۹۶
هدف پژوهش حاضر ارائه نمونه ای از اطلس گویشی بر مبنای اصول جغرافیای گویشی و اندازه گیری فاصله های گویشی بر مبنای اصول گویش سنجی در نیمه جنوبی استان همدان است. روش: در این پژوهش که از نوع توصیفی-تحلیلی است، از پرسشنامه ای متشکل از 149 واژه و عبارت و 44 جمله پایه مبتنی بر فهرست واژه های سوادش استفاده شده است. گردآوری داده ها به روش میدانی از 15 جایگاه در شهرستان های اسدآباد، تویسرکان، ملایر، نهاوند و همدان که به روش تصادفی نظام مند انتخاب شده اند، صورت گرفته است. چهار مقوله کلی تحت عناوین واژه های مربوط به « طبیعت» (10 واژه)، «زمان»، «نسبت خانوادگی» و «اسامی حیوانات» (هر یک 5 واژه) به روش تصادفی برای تهیه اطلس و انجام محاسبات انتخاب و مورد بررسی قرار گرفتند. یافته ها: تنوع و پراکندگی واژگانی در این مقولات در قالب 5 اطلس گویشی متنی-نمادی نشان داده شده است. درصد فراوانی هر گونه تلفظی در جایگاه های مختلف و نیز بیشترین و کم ترین درصد شباهت بین جایگاه ها بر مبنای اصول گویش سنجی و ارائه دندروگرام (نمودار درختی) محاسبه شده است. نتیجه گیری: گویش های مورد بررسی در 9 خوشه طبقه بندی می شوند. کمترین فاصله گویشی بین دو جایگاه 14 و 15 در شهرستان همدان گزارش می شود. شباهت واژگانی بین این دو جایگاه برابر با 60 درصد است. بعد از آن بیشترین شباهت واژگانی برابر با 56 درصد بین دو جایگاه 8 و 9 در ملایر دیده می شود. شباهت گویشی بین ملایر و نهاوند بیشتر از سایر شهرستان ها است. تنوع واژگانی در مقوله «طبیعت» بیشترین حد و در «اسامی حیوانات» کمترین حد است.
۱۸۳۰.

ظرفیت حافظة فعال و یادگیری ساختار های زبان دوم در محیط ضمنی و صریح: تأثیر نوع ساختار زبانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جستارهای زبانی دوره هشتم خرداد و تیر ۱۳۹۶ شماره ۲ (پیاپی ۳۷)

کلیدواژه‌ها: یادگیری زبان دوم آموزش صریح ظرفیت حافظة فعال آموزش ضمنی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۸۵ تعداد دانلود : ۹۹۹
این تحقیق به منظور تعیین رابطه بین ظرفیت حافظه فعال و توانایی یادگیری ساختارهای ساده و پیچیده زبان دوم در محیط ضمنی و صریح انجام شد. هدف از این پژوهش مشخص نمودن ارتباط ظرفیت حافظه فعال با یادگیری ساختارهای زبان دوم در محیط آموزشی ضمنی و صریح و همچنین نقش ساده یا پیچیده بودن ساختار زبانی در این ارتباط بود. بدین منظور دو ساختار زبان انگلیسی با درجة پیچیدگی متفاوت انتخاب شدند. پنجاه و نه فارسی زبان انگلیسی آموز از طریق آزمون انتخاب شده و به طور تصادفی در یکی از دو گروه صریح یا ضمنی قرار گرفته و آموزش های لازم را دریافت کردند. سطح دانش آن ها از این دو ویژگی زبانی، یک بار قبل از آموزش و دو بار بعد از اتمام آموزش، با آزمون «قضاوت گرامری زمان دار» و آزمون «تقلید شفاهی فراخوانده»، مورد سنجش قرار گرفت. از آزمون ظرفیت حافظة مرکب برای سنجش ظرفیت حافظة فعال استفاده شد. نتایج نشان داد که تأثیر آموزش در یادگیری ساختارهای مورد نظر در هر دو گروه معنی دار بود. نتایج همبستگی نشان داد که رابطة معنی داری بین ظرفیت حافظة فعال و یادگیری در محیط ضمنی وجود ندارد؛ اما رابطة بین ظرفیت حافظة فعال و قابلیت یادگیری در محیط صریح، بسته به نوع ساختار زبانی تغییر می کند.
۱۸۳۱.

مباحثی در باب آموزشِ زبان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه علوم انسانی دانشگاه شهید بهشتی ۱۳۸۷ شماره ۵۸

کلیدواژه‌ها: زبان توانش زبانی توانش ارتباطی روش آموزش ارتباطی جنبه های بینافرهنگی سطحِ آستانه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۸۶ تعداد دانلود : ۲۴۱۵
رویکرد‏ آموزش ارتباطی زبان با محوریت ارتباط در جستجوی شکل‏گیری زبان‏آموزی است که بی‏‏آن‏که به هویت فرهنگی او آسیبی رسد، به کسب هویت بینافرهنگی نایل آید. این رویکرد که به تدریج با طرح نظریه‏های متعدد روبه تکامل نهاد، زبان را از مرکز ثقل توجه خارج کرده و با در نظر آوردن محوریت ارتباط به خروجی‏هایی در روند آموزش می‏نگرد که دانش زبانی را با خودانگیختگی‏هایی متاثر از نیاز ارتباط، کسب کرده‏اند
۱۸۳۳.

رمز گردانی و رمز آمیختگی (مطالعه موردی کلاس های آموزش زبان انگلیسی در شهرستان بوکان)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زبان پژوهی سال ششم پاییز ۱۳۹۳ شماره ۱۲

کلیدواژه‌ها: فارسی آموزش زبان انگلیسی کردی رمز گردانی رمز آمیختگی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۸۴ تعداد دانلود : ۸۹۱
در این مقاله، پدید ه رمزگردانی [3] موقعیتی و استعاری و همچنین رمز آمیختگی [4] بین زبان های فارسی، کردی و انگلیسی در کلاس های آموزش زبان انگلیسی در شهرستان بوکان را بررسی کرده ایم. تحلیل داده های این تحقیق نشان می دهد د ر پدیده های رمز گردانی و رمز آمیختگی، سه عنصر بافت، شناخت و زبان، با هم ارتباطی تنگاتنگ دارند و بر این اساس می توان گفت دو پدیده رمز گردانی موقعیتی و استعاری در این کلاس ها بر حسب تغییر چهارچوب های ذهنی [5] رخ می دهند. چهارچوب های ذهنی در رمزگردانی موقعیتی، بافت و الزامات اجتماعی را منعکس می کنند و در رمز گردانی استعاری، بیانگر محتوا و موضوعات مورد بحث اند؛ همچنین بررسی داده ها نشان می دهد بین عوامل و رمزگان های معیّن، ارتباطی معنادار وجود دارد و فعال شدن هر یک از این عوامل، باعث فعال شدن رمزگان مربوط به آن می شود. از جمله این عوامل می توان هم بستگی قوی [6] ، غیر رسمی بودن، انتقال بار عاطفی زبان و نقش نمادین مربوط به رمزگان کردی و عوامل هم بستگی ضعیف [7] ، رسمی بودن، انتقال اطلاعات ارجاعی و نقش اطلاعی- ارتباطی مربوط به رمزگان فارسی را نام برد. در نهایت، تحلیل داده های مربوط به پدیده رمز آمیختگی، بیانگر آن است که فعال بودن هم زمان چهارچوب های ذهنی متفاوت هنگام بیان عبارتی خاص، باعث بروز رمز آمیختگی می شود.
۱۸۳۴.

سنت¬ها و رویکردها: زبان یا زبان و فرهنگ(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش زبان های خارجی ۱۳۸۷ شماره ۴۴

کلیدواژه‌ها: فرهنگ نگرش رویکردها دانشگاه تهران زبان روسی سنت ها قاعده مند

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۸۴ تعداد دانلود : ۹۱۰
گروه زبان و ادبیات روسی در حال حاضر مجموعه ای با عملکرد فعال و رو به گسترش در ساختار دانشگاه تهران به شمار می رود. طی سالیان متمادی روش تدریس سنتی زبان روسی به عنوان زبان خارجی در این گروه به صورت دستور-ترجمه بوده است. نتیجه چنین روشی آن بوده که دانشجویان از معلومات نظری گسترده ای برخوردار می شدند در حالی که در به کارگیری این معلومات با مشکلات فراوانی مواجه بودند. در مورد تدریس توامان زبان و فرهنگ باید اذعان نمود که تاکنون توجه شایانی به این مقوله نشده است. امروزه ایجاد توانش ارتباطی در نزد زبان آموزان که تسلط لازم و مطلوب بر زبان خارجی را فراهم می آورد به عنوان هدف اصلی در آموزش نوین زبان مد نظر می باشد. همانطور که پیداست توانش ارتباطی شامل توانش زبانی- کلامی و فرهنگی می باشد. کار عملی با دانشجویان دانشگاه تهران بر این امر صحه می گذارد که آنان در طول تحصیل نه تنها با ویژگی های ملی-فرهنگی رفتار کلامی بلکه با ویژگی های رفتار ارتباطی نیز برخورد پیدا می کنند. در همین رابطه اکنون در گروه زبان و ادبیات روسی دانشگاه تهران به صورت کاملاً شفاف و دقیق به رویکرد فراگیری توام زبان و فرهنگ روسی توجه گردیده است. اضافه نمودن دروسی چون «تاریخ روسیه» و «کشورشناسی روسیه» به برنامه درسی گروه زبان و ادبیات روسی و همچنین بازنگری و نوآوری در مطالب و روش های تدریس زبان روسی به عنوان زبان خارجی در دانشگاه تهران این مسئله را تایید می نماید.
۱۸۳۵.

بررسی کنش های کلامی تعزیه نامه و نمود آن در اجرا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زبان پژوهی سال پنجم پاییز و زمستان ۱۳۹۲ شماره ۹

کلیدواژه‌ها: تعزیه کنش کلامی کنش در گفته کنش با گفته فعل کنشی صریح

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی
  2. حوزه‌های تخصصی ادبیات انواع ادبی ادبیات روایی و داستانی گونه های معاصر نمایشنامه و تعزیه
تعداد بازدید : ۱۶۸۴ تعداد دانلود : ۹۸۰
یکی از ارکان اصلی نمایش، کنش و حرکت است. در این میان، زبان نیز در متن چند شیوه یا چند لایه نمایش، نقشی خاص دارد؛ اما از جهاتی می تواند متناظر با بدن و دیگر عوامل کنشگر و حرکت آفرین کنشگری کند و نمایانگر حرکت باشد. این مسئله به خوبی در نظریه کنش کلامی مطرح شده و در مطالعات گفتمانی زبان بسط یافته است؛ بر این اساس، زبان صرفاً نشان دهنده صدق یا کذب گفته ای نیست؛ بلکه خود می تواند عملی را انجام دهد. این مسئله به ویژه در حوزه نمایش، اهمیتی خاص دارد و در نمایش های کمینه ای همچون تعزیه- که از عناصر و حرکت بدنی، به نسبتی اندک برخوردار است- زبان، بسیاری از کنش ها و حرکت ها را بیان می کند. بر این اساس، در مقاله حاضر کوشیده ایم تا بر پایه نظریه کنش کلامی، کنش هایی را که از طریق زبان و در متن نوشتاری مجلس شهادت امام حسین (ع) انجام گرفته است، بررسی کنیم و در نهایت، با مقایسه این کنش ها با حرکت های متناظرشان به این پرسش پاسخ دهیم که آیا عناصر کلامی موجود در متن نوشتاری، تمام و کمال در متن اجرایی تعزیه، در حرکت نمود دارند یا خیر. مقایسه نمود کنش های کلامی در تعزیه به عنوان نمایشی اعترافی، روایت گونه و آیینی- نیایشی نشان می دهد که در ارائه این عناصر، کلام بیشتر از حرکت نقش دارد.
۱۸۳۶.

نگرش بین فرهنگی بر قابل انکار بودن ترجمه ناپذیری

نویسنده:
منبع: مطالعات ترجمه ۱۳۸۳ شماره ۶
حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۸۵
"هدف از نگارش مقاله حاضر، معرفی ترجمه ناپذیری و بررسی ابعاد گوناگون آن است. ترجمه ناپذیری از آن جهت مورد توجه و با اهمیت است که هر گونه اظهار نظر در خصوص آن می تواند به ارائه راه حلی برای دست یابی به معادلهایی دقیق تر برای واحدهای مختلف ترجمه که فاقد معادل هستند یا پیدا نمودن معادل برایشان دشوار می نماید، منجر گردد. در این مقاله ابتدا به تعریف این پدیده در حوزه ترجمه و از دیدگاه استادان فن پرداخته شده است سپس نقطه نظرات موجود مورد بحث قرار گرفته است. همچنین با ارائه مستندات، شرایط قابل انکار بودن آن بررسی شده است. "
۱۸۳۷.

متن ادبی و سیاست: بازخوانی پسااستعماری دو اثر کلاسیک از آثار ادبی بریتانیا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آموزش مهارت های زبان (JTLS) پاییز ۱۳۹۰ شماره ۳ (پیاپی ۶۴)

کلیدواژه‌ها: سیاست شرق شناسی ادوارد سعید رودیارد کیپلینگ ادبیات پسااستعماری ای.ام. فورستر

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۸۳ تعداد دانلود : ۷۳۹
بحث عمده مقاله این است که رودیارد کیپلینگ شخصیت های مستعمره هند در رمان کیم را به عنوان دیگری و در مقابل شخصیت متمایز شده انگلیسی ترسیم می کند و فورستر نیز بر همین منوال در آثار خود از امپراطوری بریتانیا جانبداری می نماید. با این حال، رمان گذری به هند در راستای رد ارزش های بریتانیایی و شخصیت پردازی هندی ها گام برمی دارد که در قالب تغییر رویکرد نسبت به آشکارسازی واقعیت های امپریالیسم بریتانیا در دوره ای که هند به استقلال نزدیک می شود تجلی یافته است. علی رغم این واقعیت، بازنمایی شخصیت ها در اثر فورستر نیز مانند رمان کیم اثر کیپلینگ غیرواقع گرایانه باقی می ماند. پژوهشگر این مقاله تلاش می کند ثابت نماید در این زمینه هر دو نویسنده تمایلات سیاسی یکسانی دارند. تفاوت آنها تنها در راهبردی است که برای بیان ادبی اثر خود می گزینند. بازخوانی این دو متن ادبی در سایه نظریه های ادوارد سعید ارتباط میان متن و سیاست را فراهم آورده است.
۱۸۴۰.

درباره ساخت و ریشه شناسی چند فعل تالشی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زبان فارسی و گویش های ایرانی سال اول بهار و تابستان ۱۳۹۵ شماره ۱

کلیدواژه‌ها: فعل ریشه شناسی تالشی ماده ماضی ماده مضارع

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی زبان شناسی نظری ساخت واژه (صرف)/ واژگان شناسی
  2. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی زبان شناسی کاربردی گویش شناسی
تعداد بازدید : ۱۶۸۲ تعداد دانلود : ۸۴۵
تالشی از گویش های ایرانی شمال غربی به شمار می آید که در حاشیه دریای خزر رواج دارد. جستارِ پیشِ روی پس از اشاره ای مختصر درباره ساختِ فعل در تالشی، به بررسی ریشه شناختیِ 14 فعل از تالشی مرکزی پرداخته است. داده های تحقیق و ضبط آنها براساس تلفظِ رایج در تالشی مرکزی است. در مدخلِ هر فعل، نخست ماده های مضارع و ماضی تالشی آورده شده، سپس برپایة برابر یا همریشة واژه در دیگر گویش ها و زبان های ایرانی و نیز زبان های هندواروپایی، به ریشه شناسی واژه و بازسازی صورت ایرانی باستان و هندواروپایی آغازین آن پرداخته شده است، سپس براساس شواهد موجود، ساختِ اشتقاقی فعل و دگرگونی های آواییِ انجام گرفته بر روی ماده های آن توضیح داده شده، همچنین روندِ تحول تاریخی واج های تالشی در برخی از افعال منتخبِ این مقاله، از دوره ایرانی باستان تا ریختِ امروزین بررسی شده است.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان