درخت حوزه‌های تخصصی

گوبش شناسی، شاخه ای از زبان شناسی علمی است که در محدوده دانش نوین زبان شناسی قرار می گیرد. گویش لشنی یکی از شاخه های گویش لری است و گویش لری هم یکی از گویش های جنوب غرب ایران است. این مقاله به شیوه توصیفی- تحلیلی کوشش می کند انواع فعل در گویش لشنی را بررسی کند و با زبان فارسی معیار مقایسه کند؛ به همین منظور داده ها به روش میدانی از طریق مصاحبه با گویشوارن این زبان- به ویژه میانسالان و کهن سالان بین 45 تا 80 ساله - در شهرستان ارسنجان که از شهرستان های استان فارس است، به دست آمده است. نتایج این پژوهش حاکی از آن است که در این گویش همانند فارسی معیار سه زمان حال، گذشته و آینده وجود دارد اما به دلیل محاوره ای بودن و به دلیل قاعده کم کوشی، بیشتر برای نشان دادن کاری که در آینده انجام می پذیرد؛ از جمله ای با ساخت حال اخباری استفاده می-شود و قید مختص آینده به آن افزوده می شود. همچنین در این گویش برای منفی کردن فعل از ma/na و برای استمرار به جای /mi/ از /me/ بهره می گیرند. از پربسامدترین پیشوندهای فعل این گویش /me/ است.

Wiki use may help EFL instructors to create an effective learning environment for inquiry-based language teaching and learning. The purpose of this study was to investigate the effects of wikis on the EFL learners’ IBL process. Forty-nine EFL students participated in the study while they conducted research projects in English. The Non-wiki group (n=25) received traditional inquiry instruction and the Wiki group (n=24) received wiki-mediated instruction during their IBL process. Data were collected through surveys at the stages of pre-search, exploration, and completion of the IBL activity. The instruments sought to measure differences in knowledge accumulation, as well as the challenges students encountered during their inquiry process. The results revealed that the use of wikis can provide support to (a) help students go beyond information accumulation and regurgitation of facts and move toward generating more integrated and synthesized knowledge representations and (b) address the challenges of traditional IBL including planning the tasks, organizing multiple resources, managing the inquiry process, and coordinating the final product. According to the results of the survey, wikis can constitute a dynamic forum that keeps students engaged in staging the sequences of structured inquiry process and improve ability to perform inquiry-based tasks in an efficient manner.

A research article (RA) title is the first and foremost feature that attracts the reader's attention, the feature from which she/he may decide whether the whole article is worth reading. The present study attempted to investigate syntactic structures and rhetorical functions of RA titles written in English and Persian and published in journals in three disciplines of Electrical Engineering, Psychiatry, and Linguistics. To this end, 750 English and 750 Persian RAs were randomly selected from reputable English and Persian journals in these fields and syntactic structures of their titles were analyzed based on Dietz’s (1995) taxonomy. The results revealed that, despite some similarities, there were some cross-linguistic and cross-disciplinary differences in title structures. The differences were found in title components and title length and style. Generally, English titles were shorter in length than Persian ones. Psychiatry titles were the longest, whereas Linguistics ones were the shortest. Although the majority of titles were single-unit ones, English authors used multiple-unit titles more than Persian ones. Multiple-unit titles were also employed the most in Linguistics RAs. No significant difference was found regarding combinations of multiple-unit titles in the two languages; however, topic-description combinations were the most frequent in Electrical Engineering and Linguistics titles, whereas topic-method ones were the most popular in Psychiatry titles. Moreover, the post-modified nominal group construction was the most frequent syntactic structure across single-unit titles. Such findings can contribute to the developments of English for Specific Purposes and provide some information about Persian and English RA titles structures in different disciplines.

آرتیکل یکی از موضوعات چالش برانگیز در زبان فرانسه است. در روند یادگیری زبان فرانسه، این عنصر پویا و پیچیده به عنوان یکی از مشکلات اساسی زبان آموزان فارسی زبان مطرح می شود، چرا آرتیکل ها در زبان فارسی، به همان شکل و ساختاری زبان فرانسه وجود ندارند. بنابراین با استفاده از روش تجربی، پرسش نامه هایی به منظور ارزیابی توانایی زبان آموزان ایرانی در کاربرد آرتیکل فرانسه، در سه سطح مقدماتی، متوسطه و پیشرفته تهیه و در اختیار زبان آموزان قرار گرفت تا بتوان به این سؤال پاسخ داد که مهم ترین موارد خطا در استفاده از آرتیکل ها کدام اند و راه های مقابله با این خطاها چیست؟ نتایج این تحقیق نشان می دهد که بیش ترین موارد خطا در کاربرد آرتیکل ها ناشی از تأثیر منفی زبان مادری و گاه ناشی از تداخل زبان مادری با زبان خارجی مقصد است. همچنین ممکن است، زبان آموز به دلیل آشنا نبودن با قواعد یا بی اطلاعی از برخی نکات دستوری مرتکب خطا شود.

ترجمه متون از زبان روسی به فارسی و بالعکس به شکل قانون مندی به ساختار دستوری زبان روسی وابسته است. زبان مطبوعاتی و رسانه ای روسی دارای ویژگی های خاصی مانند دایره وسیع و پرکاربرد ساختارهای مترادف و جایگزین، متضاد، عبارات و اصطلاحات است که ترجمه آن را مشکل تر کرده است، اما از طرف دیگر، برای بیان هر معنا ساختارهای دستوری مخصوصی وجود دارند که اصطلاحاً کلیشه نامیده می شوند. دانستن این کلیشه های دستوری ترجمه را تا حدودی ساده تر می کند. در مقالة حاضر سعی شده با توجه به تفاوت های ساختاری زبان روسی و فارسی، روش های موجود آموزش ترجمه بررسی و بهترین روش آموزش ترجمه به عنوان الگو ارائه گردد. این نتایج می تواند در تهیه و تدوین کتب آموزشی که در سیستم آموزش مترجمی زبان روسی جای خالی محسوسی دارند، نقش مؤثری داشته باشند.

شاخة مطالعاتی رده شناسی قدمتی250ساله دارد. رده شناسی زبان مطالعة نظام مند تنوع بین زبان هاست و این تعریف این پیش انگاره را در خود دارد که برخی اصول کلی نیز بر تنوع میان زبان ها حاکم هستند (کامری،2001، به نقل از دبیرمقدم،2:1392). موضوع ترتیب واژه ها در تعیین تفاوت ها و شباهت های موجود میان زبان ها یکی از حوزه های مورد توجه در رده شناسیزبان است. هاکینز یکی از زبان شناسان برجسته است که علاوه بر آشنایی با دستور زایشی، گرایش خاصی به حوزة رده شناسی به ویژه ترتیب واژه دارد و اصول و همگانی هایی گوناگون را در زمینة ترتیب واژه ارائه کرده است (هاکینز،10:1983). مطالعات گویش شناسی در ایران طی چند دهة اخیر گسترش بسیاری یافته است، به گونه ای که بسیاری از زبان شناسان و رده شناسان ثبت و مطالعة گویش ها و زبان های ایرانی را آغاز کرده و پژوهش های فراوانی در زمینة گویش های مختلف به انجام رسانده اند. هدف از پژوهش حاضر آن است که پس از معرفی فرضیه، اصول و همگانی های هاکینز در حوزة ترتیب واژه، به تحلیل مقایسه ای آرایش واژگانی میان گونة زبانی ترکی آذری و فارسی معیار پرداخته شود. این تحقیق با استناد به پیشینة عملی، چارچوب نظری و داده های پرسش نامة گویشی و به روش توصیفی- تحلیلی صورت گرفته و نتایج حاصل از این گفتار علاوه بر تأیید شباهت ها و تفاوت هایی میان آرایش واژگانی زبان فارسی معیار و ترکی آذری، انطباق برخی از دیدگاه های هاکینز بر زبان های مذکور را اثبات می کند.

پژوهش های بیشماری در زمینه مهارت نوشتن این واقعیت را نشان می دهد که هنگام ساخت گفتمان نوشتاری نویسنده از همان ابتدا به یک انشای نغز دست نمی یابد، بلکه هنگام نگارش وی می بایست از فرآیندهای مختلفی عبور کند تا این امر تحقق یابد. هدف این تحقیق مقایسه دو فرآیند نهان ویراست و بازبینی هنگام نگارش چهار گونه نوشتار آکادمیک می باشد. بدین منظور، پژوهشگران سه پرسش تحقیق بیان کردند و رویه نمای بلند-اندیشی را که در آن مشارکین افکار خود را هنگام انجام درسکارهای نگارش به طور شفاهی بیان می نمودند برای استخراج داده اتخاذ کردند. شازده نفر مشارک از میان دانش آموختگان کارشناسی ارشد زبان انگلیسی به صورت هدفمند انتخاب شدند. دادهها سپس به طریق رویّه سه مرحلهای نظریه داده-بنیاد مورد بررسی و تحلیل محتوا قرار گرفتند .نتایج بررسیها دو فرآیند ویراست و بازبینی را به پیش فرآیندهای مختلفی طبقه بندی نمود شامل درجگذاری، خط زدگی، جایگزینی، فراگذاری، دگرنویسی و غلط گیری. این پژوهش بر اهمیت فرآیندهای ویراست و بازبینی در آموزش نگارش آکادمیک به زبان آموزان به عنوان مهمترین استنتاج آموزشی خود تاکید می ورزد.

جناس که به معنای هم جنس بودن است به یکسانی دو یا چند واژه در واج های سازنده با معانی متفاوت اطلاق می شود. علاوه بر ارزش موسیقایی و آهنگینی که جناس به سخن می دهد، لطیفه های آن می تواند یکی از ابزارهای افزایش علاقه مندی و یادگیری زبان آموزان و همچنین ایجاد فضایی شاد در حین آموزش زبان انگلیسی باشد. برای بهره مندی از چنین منافعی، فهم کامل جناس موجود در لطیفه ها برای زبان آموزان به نظر الزامی می رسد. پژوهش های کمی، درک زبان آموزان را از لطیفه های دارای عنصر جناس در کلاس های آموزش زبان انگلیسی ایران بررسی کرده اند. از همین رو، پژوهش حاضر با انتخاب یک کلاس شامل 21 دانشجوی سال سوم کارشناسی زبان انگلیسی (دوازده دانشجو از گرایش مترجمی و نُه دانشجوی گرایش ادبیات) و با استفاده از ابزار سنجش، میزان فهم زبان آموزان ایرانی را از این لطیفه ها بررسی کرد. نتایج نشان داد که زبان آموزان ایرانی دانش خوبی از واژه های جناس نداشتند و در شناسایی آن ها مشکل داشتند. نتایج این پژوهش و راهکارهای ارائه شده، لزوم توجه بیشتر به پرداختن به آموزش درک طنز در برنامه های درسی را یادآور می شود. این امر علاوه بر بالابردن سطح زبانی فراگیران می تواند فضای آموزشی را نیز فرح بخش تر نماید.

ترجمه نقش بسیار مهمی در تحول تفکر ایرانیان در دوران معاصر داشته است. با وجود این، در زبان فارسی پژوهش های تاریخی اندکی دربارة چگونگی انتقال تفکرات وگفتمان های غربی و شیوة دریافت آن ها صورت گرفته و در همین پژوهش های اندک نیز اغلب ذکری از ترجمه و نقش مترجمان و دیگر عاملان ترجمه به میان نیامده است. مقالة حاضر می کوشد بر انتقال گفتمان های معاصر به عنوان حوزة ای مهم در تاریخ نگاری ترجمه در ایران تأکید کرده و آن را به عنوان حوزه ای ضروری برای پژوهش به محققان مطالعات ترجمه پیشنهاد کند. در این راستا از میان متدلوژی های مختلف حوزة تاریخ نگاری، «تاریخ نگاری دریافت» که یکی از اشکال «نظریة دریافت» می باشد و در حوزة مطالعات تاریخی به کار گرفته شده است، به عنوان یکی از رویکردهای مناسب برای بررسی انتقال گفتمان ها در ایران پیشنهاد می شود. بدین منظور ابتدا برخی آرا دربارة انتقال گفتمان ها را مطرح کرده و سپس به مباحث جاری در حوزة تاریخ نگاری ترجمه اشاره می کنیم و در پایان به شرح و بسط نظریة دریافت و کاربرد آن در حوزة تاریخ نگاری ترجمه، به ویژه بررسی تاریخی انتقال گفتمان ها از طریق ترجمه، می پردازیم.

همخوان های خیشومی که جزو همخوان های رسا هستند، تقریباً در تمامی زبان های دنیا حضور دارند. از لحاظ صوت شناختی، این همخوان ها دارای چندین ویژگی می باشند که از جمله می توان به شکل گیری پادسازه در آنها اشاره کرد. این تحقیق، با هدف شناسایی ناحیه بسامدی شکل گیری پادسازه در خیشومی های زبان فارسی، تعداد 1170 طیف از دو خیشومی [m] و [n] تولیدشده توسط سه گویشور زن و سه گویشور مرد بزرگ سال فارسی زبان را مورد بررسی قرار داده است. با استفاده از نرم افزار اسپیچ استودیو، طیف های FFT و LPC این دو خیشومی استخراج و ناحیه بسامدی شکل گیری پادسازه در آنها بر مبنای معیار شدت سازه ها مشخص شده اند. نتایج این تحقیق نشان می دهد که اگرچه شکل گیری پادسازه در تولید خیشومی های زبان فارسی امری ثابت نیست ولی با این وجود حضور پادسازه در سه ناحیه بسامدی سازه اول و دوم، سازه دوم و سوم و سازه سوم و چهارم این همخوان ها مشهود است.

از منظر توصیفی، فرایند الحاق به فرایندی نحوی- ساختواژی اطلاق می شود که در آن یک حرف اضافه با پیوستن به فعل موضوع جدیدی را به ساختار موضوعی فعل اضافه می کند و یا اینکه یک موضوع غیرمستقیم را به موضوع مستقیم فعل بدل می کند.  موضوع الحاقی غالباً دارای یکی از نقش های معنایی بهره ور، ابزار، مکان و یا جهت می باشد. در پژوهش های زبانشناسی توصیفی/نظری، شناسایی، توصیف و تحلیل این فرایند و ساخت های مشتق از آن در زبان های ایرانی مورد غفلت قرار گرفته است و لذا این پژوهش نخستین گام جدی در راستای معرفی و بررسی این ساخت در یکی از زبان های ایرانی، کردی کلهری، می باشد. به طور مشخص، در این مقاله، ساخت الحاقی در زبان کردی کلهری با تکیه بر جنبه های توصیفی و نظری آن مورد کنکاش قرار می گیرد و از این رهگذر ملاک های تشخیص این ساخت و تحلیل ساز و کارهای نحوی دخیل در اشتقاق آن در انگاره زایشی کمینه گرا معرفی می گردند.

الگوها و مدل های متفاوتی که از سوی نظریه پردازان ترجمه ارائه شده است، به عنوان معیاری مناسب و با کارکرد دقیق تری برای سنجش ترجمه ها به کار می رود. میزان مقبولیت ترجمه یک اثر ادبی زمانی مشخص می شود که طبق این الگوها نقد و بررسی گردد تا جوانب مثبت و منفی ترجمه آشکار شود؛ چراکه جوانب و ویژگی های مثبت و منفی ترجمه، به میزان کیفی متن ترجمه شده دلالت دارد. در این جستار برآنیم تا بر اساس الگوی پیشنهادی گارسس، ترجمه سه بخش از رمان « قلب اللیل» نجیب محفوظ را با عنوان «دل شب» از کاظم آل یاسین، با در نظر گرفتن متن اصلی رمان بررسی نماییم. مدل گارسس شامل چهار سطح «معنایی لغوی»، «نحوی صرفی»، «گفتمانی کارکردی»، «سبکی منظورشناختی (عملی)» و نیز زیرمجموعه های خاص هر سطح می باشد. دستاورد این پژوهش مبیّن آن است که آل یاسین در دو سطح «معنایی لغوی» و «نحوی صرفی (واژه ساختی)» نسبت به دو سطح دیگر الگوی گارسس، موفق تر عمل کرده است؛ به عبارتی ترجمه وی از این لحاظ، کفایت لازم را دارد، به طوری که دو سطح «گفتمانی کارکردی» و «سبکی منظورشناختی» نیز تنها از مقبولیت و نه کفایت برخوردار است.

The present study explores the effect of providing different types of written corrective feedback (WCF) on 79 Iranian EFL learners’ writings over time through a pre-test, immediate post-test and delayed post-test. In this way, the study first aims to investigate the extent to which different types of WCF result in improved accuracy in writing over a period of two months, and then maintains to see if there is a differential effect on accuracy when the students are required to revise their writings based on the feedback provided to them over this period. However, to narrow down the scope of the study, considering the level of the learners, and the type and complexity level of the expected writing tasks, it was decided to use the three linguistic errors (capitalization errors, the correct use of definite and indefinite articles, and simple present tense verb) which occurred mostly frequently during the participants' first writing tasks as the target linguistic structures of the work. After analyzing the collected data, it was found that providing WCF indeed contributes to the accuracy of the students’ writings because the results indicated each type of feedback employed in the treatment groups could clearly bring about writing improvement at varying degrees. In particular, the findings suggested that direct feedback might bring about greater effects on students’ writing accuracy, whereas different types of feedback are more likely to produce rather long term improvement and/or learning over time.

واژة مشتق در دستورهای مبتنی بر نظریة ساختاری آن است که از یک تکواژ آزاد و دست کم یک وند ساخته شده باشد. بر اساس این نظریه، پایه واژة کلمات مشتق الزاماً فعلی نیست و می تواند اسمی و وصفی و... نیز باشد. همچنین، وند می تواند مقوله/نوع و معنای واژه را تغییر دهد و چندمعنایی پدید آورد. چندمعنایی یعنی یک واژه از چند معنی برخوردار باشد و می تواند در سطح تکواژ، واژه، گروه و جمله بررسی شود. انتقال معنا، هنرآفرینی و کاربرد ویژه از مهم ترین علل پیدایش چند معنایی اند. پسوند «ین» از پسوندهای زایا و فعال زبان فارسی است که با ساختن واژگان اشتقاقی، چندمعنایی پدید می آورد. نوع واژگان مشتق از پسوند «ین» غالباً صفت نسبی است و بنابراین، در جایگاه صفت می نشینند و معانی شان وابسته به همنشین، یعنی موصوف آنهاست. واژگان مذکور گاهی تحت تأثیر همنشینی معنایی، جانشین موصوف می شوند و تغییر مقوله، انتقال و افزایش معنایی را سبب می گردند. هنرآفرینی از دیگر کارکردهای واژگان اشتقاقی با پسوند «ین» برای انتقال معنا و عامل دیگر پیدایش چندمعنایی است که افزون بر کاربرد واژگان به شکل استعاری و مجازی، به صورت آرایه های استخدام، ایهام، تضاد و جناس نیز نمود پیدا می کند.