ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین
فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۳٬۵۲۱ تا ۳٬۵۴۰ مورد از کل ۱۰٬۶۷۴ مورد.
۳۵۲۲.

نحوة ترکیب افعال مرکب فارسی با دو پایة واژگانی بر مبنای دیدگاه کمینه گرا(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: ادغام بازبینی فعل مرکب

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۷۶ تعداد دانلود : ۶۷۸
عنوان این تحقیق نحوة ترکیب افعال مرکب فارسی با دو پایة واژگانی بر مبنای دیدگاه کمینه گرایی است. در این تحقیق، نحوة تشکیل تعدادی از افعال مرکب دو تایی در چهارچوب کلی کمینه گرایی[1] بررسی می گردد. هدف از این تحقیق مطالعة ساختاری معنایی این نوع افعال و دستیابی به روابط معنایی و واژگانی میان اجزای تشکیل دهندة آنهاست. منظور از افعال مرکب دوتایی، افعال مرکبی هستند که دو وابسته (پایه واژگانی) قبل از هسته (عنصر فعلی) آنها قرار دارد. نتیجه اینکه این افعال مرکب دوتایی، در چهار گروه طبقه بندی می شوند: گروه اول: رابطة واژگانی میان دو وابسته از نوع هم معنایی نسبی بوده، رابطة معنایی آنها از نوع نشان داری معنایی است. گروه دوم: رابطة واژگانی آنها از نوع تقابلی و رابطة معنایی آنها از نوع نشان داری توزیعی است. گروه سوم: رابطة معنایی آنها از نوع نشان داری صوری است. گروه چهارم: رابطة معنایی آنها از نوع تکمیلی و حوزة کاربردی دو وابسته قبل از هسته یکسان است. به عنوان نتیجة کلی می توان گفت که در تمامی این افعال مرکب دوتایی، صورت بی نشان دور از هسته و صورت نشان دار نزدیک به هسته قرار گرفته است.
۳۵۲۷.

تبیین دستوری نمایه سازی مفعول در زبان فارسی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: دستور نقش و ارجاع واژه بست نمایه سازی مفعول نشان مطابقه ساخت لایه ای بند

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۷۹ تعداد دانلود : ۸۴۹
در این مقاله ابتدا به بررسی ماهیت دستوری عناصر نمایه مفعولی در زبان فارسی خواهیم پرداخت، زیرا ساختار دستوری جمله بر اساس تلقی ما از ماهیت دستوری این عناصر، به شیوه متفاوتی تبیین می شود. پس از آن به ساخت دستوری بندهای متعدی دارای نمایه مفعولی در چارچوب دستور نقش و ارجاع نظر می افکنیم و سعی بر آن است که مطابق ادعای نظریه، ساخت نحوی این بندها مطابق با شرایط خاص زبان فارسی و بدون تحمیل مقولات خارجی بر آن ارائه شود. در ساخت لایه ای بندهای متعدی، نمایه مفعولی در زیر گره نمایه واقع می شود. این گره درون هسته قرار دارد و در صورت عدم حضور گروه اسمی مفعولی در بند نقش موضوعی را بر عهده می گیرد. به همین ترتیب نشانه مطابقه فاعلی نیز درون گره نمایه واقع می شود، اما به دلیل اجباری بودن و ماهیت دستوری کمی متفاوت که حکایت از نشان مطابقه بودن آن دارد، زیر گره مطابقه درون گره نمایه واقع می شود. شناسه فاعلی همچنین در صورت عدم حضور گروه اسمی فاعل در بند، نقش موضوعی را عهده دار است.
۳۵۳۰.

تاثیر جنسیت بر نوع و میزان بهره گیری از راهبردهای فراگیری واژگان زبان انگلیسی در بین دانشجویان منطقه پنج دانشگاه آزاد اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: جنسیت دانشگاه آزاد اسلامی واژگان راهبرد یاد گیری سیاهه راه برد های یاد گیری زبان (SILL)

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۷۶ تعداد دانلود : ۱۰۳۶
در فضای یاد گیری، فرا گیران مختلف راه بردهایی متفاوت را به کار می گیرند که مبتنی بر تجربه های آموزشی آنها در گذشته است. این تنوع راه بردی، خود ناشی از عواملی چون نگرش، انگیزه، سن، شخصیت، رشته تحصیلی و جنسیت است. در پژوهش حاضر، تأثیر جنسیت را بر نوع و میزان بهره گیری از راه بردهای یاد گیری واژگان زبان انگلیسی از سوی دانشجویان منطقه پنج از دانشگاه آزاد اسلامی بررسی کرده ایم و بدین منظور، سی صد پرسش نامه شامل پنجاه راه برد (در شش گروه حافظه ای، شناختی، ترمیمی، یاد افزایی، عاطفی و اجتماعی) را بین دانشجویان دختر و پسر مراکز دانشگاهی اراک، خمین، همدان، ملایر، بروجرد و درود، بدون در نظر داشتن معیاری جز جنسیت توزیع کرده ایم؛ سپس 180 پرسش نامه متعلق به پسران و 114 پرسش نامه متعلق به دختران را تحلیل کردیم و به ترتیب، میانگین بهره گیری 88/2 و 81/2 را در مقیاسی پنج درجه ای به دست آوردیم که تفاوتی معنا دار را نشان نمی دهد. دیگر فرضیه های سوی گیر تحقیق و مربوط به شش دسته کلی از راه برد های یاد گیری واژگان انگلیسی نیز با اعمال آزمون t با میزان خطای قابل قبول 05/0 رد شدند. تنها پنج راه برد، حاکی از تفاوت کاملاً معنا دار میان دو گروه جنسیتی بودند؛ بنابر این، بر اساس یافته های این پژوهش، جنسیت بر میزان و نوع راه برد های یاد گیری مورد استفاده، چندان تأثیری ندارد؛ به علاوه، میانگین بهره گیری عمومی 85/2 از این راه برد ها شاخص مطلوبی نیست و اهمیت آموزش درست راه برد های یاد گیری واژگان را در کلاس های فراگیری زبان انگلیسی نشان می دهد.
۳۵۳۱.

نمود واژگانی افعال مرکب در گویش بیرجندی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: نمودفعل گویش بیرجندی نمودواژگانی فعل لحظه ای فعل تداومی

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی زبان شناسی نظری ساخت واژه (صرف)/ واژگان شناسی
  2. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی زبان شناسی نظری نحو
  3. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی زبان شناسی نظری معنی شناسی
  4. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی زبان شناسی کاربردی گویش شناسی
تعداد بازدید : ۱۱۷۵ تعداد دانلود : ۶۴۰
نمود از ویژگی های ساختاری و معنا شناختی فعل است که در زبان های مختلف به شیوه های متفاوت بازنمایی می شود و زمان دستوری را از زمان غیر دستوری متمایزمی کند. تاکنون دسته بندی ها ی متفاوتی از انواع نمود فعل ارائه شده است. با توجه به اهمیت مطالعه گویش های فارسی برای حفظ آنها و نیز دستیابی به قواعد متقن دستوری در گویش های مختلف فارسیدر این مقاله نمود واژگانی تداومی در افعال مرکب متناظر دارای همکرد ""کردن"" و ""داشتن"" در گویش بیرجندی بررسی شده است. داده های پژوهش نشان می دهد این افعال متناظر دارای نمودهای واژگانی متفاوتند و همکرد ""داشتن"" مفاهیم ""نهایت ناپذیری"" و ""تداوم عمل"" را به معنی فعل می افزاید. همچنین به تردید استاجی در خصوص وجود نمود مستمر در افعال مرکب دارای همکرد ""داشتن"" در زبان فارسی پاسخ داده شده است.
۳۵۳۲.

اهمیت نقض ترتیب مرسوم نقش های تتا دردرک بیماران آلزایمر فارسی زبان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: بیماری آلزایمر نقش های تتا محمول های روانشناختی ترتیب پایگانی نقش های تتا

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۷۵ تعداد دانلود : ۷۱۵
محمول ها، واژه ها یا گروه های واژگانی هستند که به مثابه مهم ترین بخش معنا شناختی جمله تلقی می گردند. در جستار حاضربا الهام از پژوهشی مشابه که از سوی منویلیدو، آلمیدا، شوارتزو نر (2009) انجام پذیرفته است به بازکاوی ماهیت اختلال بیماران آلزایمر فارسی زبان در درک جملات حاوی محمول های روان شناختی پرداختیم. از این رو، به طور مشخص بر ویژگی تخصیص نقش تتا در سه نوع محمول تمرکزکردیم. دستهٔ اول، محمول هایی را شامل می شود که تجلی موضوعی آن ها نمایانگر ترتیب پایگانی نقش های تتا می باشد ( همچون بازی کردن)؛ دستهٔ دوم محمول های روانشناختی ای هستند که تجلی موضوعی آن ها، ناقض تجلی موضوعی مرسوم است (همچون ترسیدن) و نوع سوم محمول های روانشناختی ای را دربرمی گیرد که از ترتیب پایگانی نقش های تتا تخطی می کنند (همچون خشنودکردن). پژوهش حاضر از نوع مورد– شاهد است و آزمودنی های پژوهش شامل دو بیمار آلزایمری یک زبانهٔ فارسی زبان و 5 فرد سالم کهنسال بودند که از لحاظ سن، مدرکِ تحصیلی، محل سکونت و زبان مادری با یکدیگر همتا شده بودند. تحلیل داده های حاصل از انجام آزمون تکمیل جمله، مشخص ساخت که بیماران آلزایمر در درک جملات حاوی ساختار کانونی(دسته اول) مشکلی نداشتند، اما در درک جملات حاوی محمولهای روانشناختی( دسته دوم و سوم)، عملکرد بسیار ضعیفتری نسبت به گروه شاهد از خود نشاندادند. این نتایج، بیانگروجود اختلال بیماران آلزایمری در نگاشت بازنمایی نحوی بر بازنمایی معنایی و به ویژه در فرایند تخصیص نقشهای تتا به موضوعهای محمولهای روانشناختی است.
۳۵۳۳.

مقاله به زبان انگلیسی: عبارت متمم ساز: موضوع پرسشواره های درونه شدگی زبان انگلیسی (Complementiser Phrase: The Case of English Wh-Embedded Clauses)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: عبارت متمم ساز وارونگی فعل کمکی پرسش واره درونه شدگی تعمیم دهی نابجا

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۷۸ تعداد دانلود : ۵۸۲
پرسشواره های اصلی زبان انگلیسی شامل عبارات متمم سازی هستند که در آنها کلمه پرسشی به جایگاه شاخص منتقل شده است. این اتفاق بدین دلیل می افتد که کلمات پرسشی زبان انگلیسی، که در اصل متمم فعل می باشند، آنقدر قوی هستند که به ابتدای جمله حرکت کنند و موجب وارونگی فعل کمکی شوند. فارسی زبانانی که انگلیسی را به عنوان زبان خارجی فرا می گیرند با یک دشواری ناشی از تفاوتی اساسی بین دو زبان مواجه می شوند که مربوط به فراگیری قاعده وارونگی فعل کمکی در پرسشهای استاندارد زبان انگلیسی است. پس از یادگیری قاعده مذکور، احتمال زیادی وجود دارد که فراگیران این قاعده را به شکل نابجایی به پرسشواره های غیرمستقیم یا درونه شدگی زبان انگلیسی تعمیم دهند. هدف از این پژوهش بررسی دانش فراگیران فارسی زبان درمورد پرسشواره های درونه شدگی زبان انگلیسی مخصوصا هنگام تولید شفاهی این پرسشواره ها است. بدین منظور 48 زبان آموز فارسی زبان در سطح دانشگاه به عنوان شرکت کننده انتخاب شدند. یک آزمون بیان شفاهی پرسشواره های درونه شدگی زبان انگلیسی، یک آزمون ترجمه، و یک آزمون قضاوت دستوری شامل پرسشواره های درونه شدگی به عنوان ابزارهای جمع آوری داده استفاده شدند. نتایج نشان داد که فراگیران سطح متوسط پایین در تولید و بیان صحیح پرسشواره های درونه شدگی مشکلاتی داشتند. به همین شکل دشواری هایی در آزمون قضاوت دستوری مشاهده شد. همچنین دشواری هایی برای فراگیران سطح متوسط و متوسط بالا هم مشاهده شد. نتیجه اصلی در آزمون بیان شفاهی به دست آمد، جایی که تفاوت معناداری بین فراگیران در سه گروه بسندگی زبانی در مورد تولید صحیح پرسشواره های درونه شدگی زبان انگلیسی مشاهده نشد. این یافته تایید می کند که کار بیشتری پیرامون تولید شفاهی زبان انگلیسی توسط فراگیران فارسی زبان با تاکید بر پرسشواره های درونه شدگی زبان انگلیسی مورد نیاز است.
۳۵۳۵.

شان و منزلت مترجم و نظریه پرداز در مطالعات ترجمه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۷۵
در این مقاله ابتدا رویکردهای گوناگون به نظریه ترجمه، هدف و موضوع آن مطرح می شود و سپس رابطه بین میان مترجم و نظریه پرداز در رشته مطالعات ترجمه شناسانده می شود. در ادامه مقاله با معرفی چند ابزار مفهومی نشان داده می شود که یکی از ضروریات رشته مطالعات ترجمه وضع اصطلاحات معیار و در نتیجه آن ایجاد زبانی مشترک است تا مترجمان، نظریه پردازها و مدرسان ترجمه با بهره گیری از آن زبان مشترک به تبادل مفاهیم با یکدیگر و آموزش آنها بپردازند.
۳۵۳۷.

بررسی فضاهای ذهنی در متون خبری روزنامه های ایران

کلیدواژه‌ها: خبر معنی شناسی شناختی نظریه فضاهای ذهنی فضاسازها پیش انگاری

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی زبان شناسی نظری معنی شناسی
  2. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی میان رشته ای ها زبان شناسی شناختی
تعداد بازدید : ۱۱۷۳ تعداد دانلود : ۸۱۵
این تحقیق، در چارچوب نظریه فضاهای ذهنی، اخبار منعکس شده توسط روزنامه های فارسی زبان را بررسی کرده است. مفهوم فضاهای ذهنی در معنی شناسی شناختی نخستین بار توسط فوکونیه (Fauconnier, 1985) مطرح شد. بعدها فوکونیه و ترنر (Fauconnier and Turner, 2002) آن را گسترش دادند و الگویی با عنوان نظریه «تلفیق مفهومی» ارائه کردند. فوکونیه در نظریه فضاهای ذهنی بر این باور است که معنی چیزی ازپیش ساخته و قابل تعبیه در واژه نیست، بلکه حاصل کاربرد واقعی زبان در بافت است؛ بنابراین، انتظار می رود بر اساس ویژگی های زبانی و روابط موجود بین اجزا، فضاهای ذهنی ایجادشده توسط نویسندگان در متون قابل پیگیری باشد. در این تحقیق که به روش توصیفی و تحلیلی انجام شده، فضاهای ذهنی شش متن خبری برگرفته از دو روزنامه فارسی زبان که موضوعی واحد را از دیدگاه های متفاوت بیان کرده اند، تحلیل و بررسی شده است. نتایج تحقیق حاکی از آن است که نویسندگان اخبار با استفاده از فضاهای ذهنی متفاوت، افکار و عقاید خود را به مخاطبان القا کرده و جریان انعکاس خبر را به سمتی هدایت می کنند که فضای پایه، یعنی تیتر خبری، بر مبنای آن شکل گرفته است. نتایج این تحقیق در تحلیل گفتمان های خبری کاربرد دارد.
۳۵۳۸.

پیشینة درمانگری در سنّت هند و اروپایی، ژرمنی و ایرانی بر اساس شواهد زبان شناختی و اساطیری(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: ژرمنی ایرانی هند و اروپایی زبان شناسی تاریخی هندی ودایی زبان شناسی تطبیقی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۷۳ تعداد دانلود : ۷۷۳
این مقاله به بررسی تاریخچة درمانگری در طب هند و اروپایی، ژرمنی و ایرانی بر اساس شواهد زبان شناختی و اساطیری می پردازد. آدالبرت کوهن دانشمند آلمانی دربارة طب سنتی ژرمنی و بر اساس کتاب مرزه برگ ژرمنی و مقایسة آن با هندی ودایی (آتهاروودا) دربارة به کارگیری طلسم برای مداوای بسیاری از بیماریها مقالة مفصلی عرضه کرد. او بیشتر بیماریهای مداوا شده با طلسم و جادو را بیماریهای حیوانات می دانست. ضمناً پی برد که آنها تعداد بیماریها را به صورت ارقامی با یکان و دهگان یکسان می شماردند؛ مثلاً 55، 77، 99 و ... همچنین علت بیماریها را حلول روح شر در بدن شخص بیمار می پنداشتند. سه دانشمند دربارة طب هند و اروپایی مقاله نوشته اند: بنونیست، یان پوول و دومزیل. طبق نظریة بنونیست بر اساس شواهد زبان شناختی در دورانی بسیار قدیم هند و اروپاییان دارای مهارتهایی برای درمان بیماریها بودند و این سنت درمانگری برای شخصِ درمانگر، توانایی به همراه می آورد. پوول اعتقاد دارد طب هند و اروپایی بیشتر یک پدیدة اجتماعی، دینی و اسطوره ای بوده تا یک واقعة علمی و برای بازسازی آن دوران از اساطیر ودایی بهره می جوید. رسالة دومزیل بر اساس خویشکاریهای سه گانة سنت هند و اروپایی است. دربارة طب در ایران باستان در ادبیات پهلوی و سنت فلسفی - اخلاقی ایرانی به طور مشروح صحبت شده است. در ایران باستان، سلامت در نتیجة اعتدال امزاج چهارگانه در بدن و بیماری بر اثر به هم خوردن این اعتدال به وجود می آید. در اوستا سه نوع راه درمان عرضه شده است: 1- با کارد ، 2- با گیاهان دارویی و 3- با کلام جادویی (مانتره). در زادسپرم و بندهشن نیز به طور مفصل دربارة سلامت مزدیسنان و چگونگی تأیید پزشک برای درمانگری بحث شده است. همچنین آناتومی بدن در این آثار تشریح می شود.
۳۵۴۰.

تحلیل انسجام متنی غزلی از حافظ براساس ساخت مبتدایی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: غزل حافظ انسجام ساختاری فرانقش ساختار تماتیک آغازگر - بیانگر

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۷۲ تعداد دانلود : ۷۲۲
یکی از مباحثی که همواره در بحث از ساختار غزل مطرح می شود، موضوعِ بود یا نبودِ انسجام در غزل است. در همین راستا، مقاله پیشِ رو در پیِ آن است که با به کارگیری رویکرد زبان شناسی نقش گرا و استخدامِ الگویِ انسجامِ ساختاری، ساختارِ تماتیکِ غزلی از حافظ را بررسی کند. بنابراین هدف از انجام این پژوهش آن است که با تحلیلِ ساختارِ تماتیک «بند» و نحوه ساز مان دهی عناصرِ درونی آن چگونگی، بروز و ظهورِ انسجام ساختاری را در غزل فارسی بحث و بررسی کند. از این رو پس از تبیینِ کلیاتی درباره فرانقش ها، نحوه سازمان دهی جمله از منظرِ ساختارِ تماتیک، و گونه های نشان دار و بی نشانِ ساختار آغازگر-بیانگر در زبانِ فارسی مطرح می شود. در ادامه با استخدامِ روشِ توصیفی تحلیلی در بررسی ساختارِ تماتیک جملات، غزلی از حافظ بررسی می شود. این بررسی علاوه بر آشکار کردنِ نکاتی درباره انسجامِ ساختاری غزل و نحوه سازمان دهی ساختارهای مضمونیِ آن، برخی از تلقی های پنهان شاعر را نیز که در خلال این بررسی برجسته می شوند تحلیل می کند. در پایان مشخص می شود که با اتکاء به این روش می توان موضوعِ انسجام را در بسیاری از غزل های حافظ با اتکاء به نحوه سازمان دهی ساختار آغازگر-بیانگر تحلیل و بررسی کرد.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان