درخت حوزه‌های تخصصی

یکی از دلایل ناکامی در مسیر توسعه، نداشتن الگوی ملی و بومی برای حکمرانی متناسب با ارزش های اجتماعی و سازگار با شرایط فرهنگی و تاریخی ایران است. این مقاله با روش فراتحلیل به بررسی پژوهش های حوزه حکمرانی پرداخته و صورت بندی منظمی از آنها ارائه می دهد. 68 مقاله و گزارش در زمینه حکمرانی با جست وجو در چهار پایگاه داده علمی کشور در بازه زمانی سال 1382 تا 1394 و در دو بخش «یافته های توصیفی فراتحلیل» و «ارزیابی کیفی مقاله ها» بررسی شده اند. یافته های توصیفی با شش شاخص قالب مقاله ها شامل، بازه زمانی، سنخ شناسی پژوهشگران، جنسیت پژوهشگران، توزیع جغرافیایی و روش پژوهش و بخش ارزیابی کیفیت مقاله ها بر اساس شاخص سه گانه بلیکی به سه گروه چیستی، چرایی و چگونگی دسته بندی و تحلیل شدند. فراتحلیل مقاله های حکمرانی در ایران نشان می دهد پژوهش های این حوزه کمتر ناظر بر جنبه های عملیاتی بوده و بیشتر بر بحث های نظری و ارائه مفاهیم کلی تمرکز کرده اند. اغلب، نظریه حکمرانی خوب به عنوان نظریه مسلط جهانی توصیه شده است که نقدهایی بر این نظریه وارد است.  

هدف اصلی از این پزوهش بررسی تاثیر هیجانات و رضایت بر تمایلات رفتاری در حوزه گردشگری بالاخص بازدید از کاخ موزه ها که همگی از سازمان های غیر انتفاعی و دولتی می باشند، است. برای این منظور تعداد 416 پرسشنامه پخش و 390 پرسشنامه سالم جمع آوری شد. جامعه آماری پژوهش بازدیدکنندگان داخلی از کاخ موزه های تهران (نیاوران- سعدآباد- گلستان) بودند که از خدمات این مکان ها استفاده کرده بودند. برای نمونه گیری، از روش نمونه گیری در دسترس استفاده شد. داده های بدست آمده با استفاده از تکنیک مدل سازی معادلات ساختاری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته های پژوهش نشان می دهد که شناخت هم به صورت مستقیم و هم به صورت غیرمستقیم می تواند به رضایت بیانجامد. از طرفی تاثیر شناخت بر روی لذت تائید نشد ولی تاثیر شناخت بر روی برانگیختگی مورد تائید قرار گرفت. شناخت با تاثیر بر روی برانگیختگی به صورت غیر مستقیم بر روی لذت تاثیر می گذارد، چرا که تاثیر برانگیختگی بر روی لذت به اثبات رسید. همچنین تاثیر رضایت بر روی وفاداری و تمایل به پرداخت پول بیشتر )تمایلات رفتاری (تائید شد ولی ارتباط داخلی میان عناصر تمایلات رفتاری (تاثیر وفاداری بر روی تمایل به پرداخت بیشتر) تائید نشد. از طرفی به اثبات رسید که هم شناخت و هم رضایت می توانند بروز رفتارهای آنی را منجر شوند. البته تاثیر رضایت بر بروز رفتارهای آنی بیشتر از شناخت بود. کلید واژه ها: لذت،

شهر مجموعه ای از عوامل زنده و پویاست که هویت بخشی به آن در طول زمان حادث شده و به دوره های بعدی انتقال می یابد. شهر در طول زمان رشد می کند و در کنش متقابل با شهروندان قرار می گیرد و چهره شهر آیینه چهره شهروندان و مخلوق روح خلاق ساکنان می شود. با آغاز دوره سرمایه داری و علی الخصوص در دو قرن اخیر و مطرح شدن موضوعاتی نظیر جهانی شدن، شکل تولید و سبک زندگی شهرنشینان تغییر کرده و تغییرات بافتی و تراکمی به معنای امروزی آن پدید آمد. در دهه های اخیر با تغییر مفهوم محتوایی شهر، ازدیاد جمعیت شهرها و طرح انتقادهایی بر گسترش بی رویه و توسعه کم تراکم شهرها، سیاست های بلندمرتبه سازی به عنوان راهکاری در رویکردهای نوین برنامه ریزی قرار گرفت. استفاده فراگیر از این روش، به تدریج افزون بر کاربری های اقتصادی مانند کاربری صنعتی، اداری و تجاری دامنگیر کاربری های مسکونی نیز گشت و به مناطق پیرامونی شهر نیز گسترش یافت. از سویی دیگر در کشوری همچون ایران که دارای الگوی کهنی در زمینه معماری و شهرسازی است و شهر مجموعه ای از محله های متجانس و همگن است که بر اساس روابط مناسب، شکل و وابستگی های قومی، مذهبی، حرفه ای یا سرزمینی در مکان مشخص مجتمع شده و هدایت و اصالت خود را سال ها به همین صورت نگه داشتند؛ افزایش فعالیت های بلندمرتبه سازی در طی سال های اخیر دغدغه ها و نگرانی هایی را به وجود آورده است و این نگرانی ها می تواند تبدیل به مسائل جدی و حتی بحرانی شوند. هدف پژوهش حاضر ارتقاء و ایجاد انسجام اجتماعی در مجموعه های مسکونی بلند مرتبه با بهره گیری از عناصر استخوانبندی و ساختار کالبدی به عنوان بستری جهت پیاده سازی طراحی شهری مشارکت مبنا می باشد. با بررسی متون معماری و شهرسازی به نظر می رسد برخی از اهالی نظر معتقدند توسعه شهری زمان حاضر را نمی توان در ادامه شهرسازی و توسعه شهری گذشته دید؛ لیکن گروهی از متخصصین معاصر کوشیده اند از میراث معماری و شهرسازی گذشته در آثار خود بهره ببرند. داشتن پیوستگی و انسجام یکی از اصلی ترین معیارهای کیفیت فضاهای شهری محسوب می شود. فضاهای سنتی و بومی عمدتا واجد چنین کیفیتی بودند. درحال حاضر، هم از لحاظ عملی و هم از لحاظ نظری فضاهای شهری و علوم مرتبط با طراحی محیطی در این زمینه دچار چالش های اساسی هستند.روش این پژوهش از نوع کیفی است که رویکرد آن توصیفی و تحلیلی است. به لحاظ شیوه داده پردازی از تکنیک دلفی بهره جسته که مدل تحلیلی آن بر اساس وحدت رویه در نظرات خبرگان است. دستاورد مهم این پژوهش استخراج معیارهای انسجام کالبدی-اجتماعی محله ایرانی از منظر خبرگان و اولویت بندی این معیارها جهت پیاده سازی و بسترسازی شاخصه های انسجام اجتماعی و کالبدی با رویکرد طراحی شهری مشارکت مبنا در مجموعه های مسکونی بلند مرتبه است و ارتقاء مشارکت و وضعیت اجتماعی در این مجموعه هاست.

هدف پژوهش حاضر، طراحی ساختار شکست ریسک و اولویت بندی سطوح آن در شهرداری اصفهان بوده و در این راستا، ارائه اهداف پروژه های عمرانی در مدیریت ریسک پروژه ها مورد توجه قرار گرفته است. این پژوهش در خصوص تعیین ساختار شکست ریسک از طریق مطالعات تطبیقی، مصاحبه نیمه ساختار یافته و پرسشنامه حاصل شد و در انتهاء اولویت بندی سطوح ساختار شکست ریسک، اهداف پروژه ها توسط تکنیک تاپسیس فازی سلسله مراتبی بهبود یافته انجام گرفت. با توجه به اینکه در تاپسیس کلاسیک مقدار میانگین و انحراف از استاندارد، معیار کاملی برای مقایسه دو عدد فازی نیستند در این راستا جهت رفع این نقیصه از ضریب تغییر استفاده شده است. این پژوهش توصیفی از نوع پیمایشی و با ماهیت کاربردی و از نظر زمان مقطعی است. ابزار گردآوری داده ها شامل مرور مستندات، تکنیک دلفی و پرسشنامه های محقق ساخته از طریق ترسیم نردبان انتزاعی است که روایی صوری و محتوایی آن به روش لاوشه و پایایی آن توسط شیوه تعیین همسانی درونی مورد تایید قرار گرفت و به طور کلی 29 دسته ریسک در سطح سوم شناسایی گردید که در سه سطح طبقه بندی شده و در دو سطح دوم و سوم اولویت بندی گردیده است.

آب وهوا یکی از مهمترین عوامل جغرافیایی تأثیرگذار بر امور دفاعی و نظامی است که طراحان حوزه دفاعی و نظامی در انتخاب دکترین ها، تاکتیک ها و حتی در انتخاب نوع نیروهای نظامی، تجهیزات نظامی، البسه، آماد، تعمیر و نگهداری، ساخت تأسیسات باید همواره مدنظر قرار دهند. یکی از دغدغه های فرماندهان راهبردی برای برنامه ریزی درازمدت، آگاهی از تقویم اقلیم نظامی مناطق مختلف است. در این پژوهش به منظور ارزیابی و پهنه بندی شرایط اقلیمی استان سیستان و بلوچستان از نظر فعالیت های نظامی، تمامی ایستگاه های سینوپتیک موجود در منطقه مطالعه شد. از بین آن ها، هفت ایستگاه، که دارای دوره آماری بالای 30 سال بودند، انتخاب و داده های اقلیمی مربوط به پارامترهای دما، رطوبت نسبی، سرعت و جهت باد، ابرناکی، میدان دید، بارش باران و برف در دوره روزانه و ماهانه از سازمان هواشناسی دریافت گردید. سپس آستانه های عناصر اقلیمی تأثیرگذار در عملیات نظامی تعیین و احتمالات وقوع پارامترهای تأثیرگذار بر عملیات نظامی محاسبه گردید. در ادامه با استفاده از روش دمای معادل فیزیولوژیک آسایش اقلیمی و تنش های سرمایی و گرمایی تأثیرگذار بر نیروهای نظامی در طول ماه های مختلف سال ارزیابی گردید. همچنین بر اساس شاخص اقلیم نظامی، وضعیت منطقه ازلحاظ میزان مطلوبیت شرایط اقلیمی برای انجام عملیات مختلف نظامی در طول سال مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج حاصل از پژوهش نشان داد که مطلوبیت اقلیم نظامی در منطقه جنوب شرق کشور در ماه های گرم سال و فصل تابستان، نسبت به ماه های سرد و معتدل سال پایین است؛ به گونه ای که کمترین میزان مطلوبیت برای عملیات نظامی در سطح منطقه مربوط به ماه های تیر و مرداد می باشد. در بین ایستگاه های استان نیز کمترین مطلوبیت اقلیم نظامی مربوط به منطقه زابل و زهک است که تحت تأثیر بادهای 120 روزه سیستان قرار می گیرند. همچنین بیشترین مطلوبیت اقلیم نظامی در سطح استان مربوط به ماه های آبان، مهر و اسفند است. در بین ایستگاه های استان نیز ایستگاه های چابهار و سراوان در این ماه ها از مطلوبیت اقلیم دفاعی بیشتری نسبت به بقیه برخوردار می باشند.

هدفهای پژوهش حاضر، تعیین شاخص های ارزیابی عملکرد فعالیتهای فنی وعمرانی وحمل ونقل وترافیک شهرداری تهران ، بررسی کفایت و قابلیت شاخص های موجود و همچنین ارزیابی قابلیت های سیستم حسابداری جهت تحقق مسئولیت پاسخگویی عملیاتی می باشد. درراستای تحقق این اهداف، ابتدا مبانی نظری وپیشینه پژوهش های مربوط به ارزیابی عملکرد شهرداری های کشورهای توسعه یافته وقوانین ومقررات مربوطه مطالعه وشاخص های این نوع ارزیابی تعیین گردید و از طریق بکارگیری روش دلفی فازی ونظرخواهی از خبرگان شاخصهای شناسایی شده مورد اجماع قرار گرفت. پس ازآن، به منظور تعیین شاخص های بااهمیت ازبین شاخص های مورد اجماع از آزمون "تحلیل عاملی تاییدی"استفاده گردید .افزون بر این ،کفایت وقابلیت شاخص های ارزیابی عملکرد موجود در شهرداری تهران به منظور تحقق مسولیت پاسخگویی عملیاتی، از طریق مقایسه شاخص های ارزیابی عملکرد موجود با شاخص های مورد اجماع جامعه تخصصی ارزیابی گردید . در نهایت، قابلیتهای سیستم حسابداری مورد عمل شهرداری تهران برای تامین اطلاعات مورد نیاز جهت بکارگیری شاخص های مورد اجماع خبرگان نیز مورد ارزیابی قرار گرفت . نتایج تحقیق نشان دادکه از57 شاخص ارزیابی عملکرد فعالیتهای فنی وعمرانی وحمل ونقل مستخرجه ازمبانی نظری و پژوهش های انجام شده،51شاخص اجماع اعضای گروه دلفی راکسب نمود اما با انجام تحلیل عاملی تاییدی تنها29 شاخص آن از اهمیت بالاتری برخورداربود. از سوی دیگر، نتایج تحقیق نشان داد، شاخص های ارزیابی عملکرد موجود درشهرداری تهران از قابلیت مورد انتظار برای اندازه گیری عملکردفعالیتهای فنی وعمرانی وحمل ونقل و ترافیک برخوردار است. افزون برآن،سیستم حسابداری مورداستفاده شهرداری تهران قادر به تأمین اطلاعات موردنیاز جهت ارزیابی عملکردعملیاتی فعالیتهای فنی وعمرانی وحمل ونقل وترافیک می باشد.

هدف از این پژوهش بررسی تأثیر رهبری تحول آفرین بر رفتار شهروندی سازمانی با توجه به نقش میانجی گری بازاریابی داخلی و یادگیری سازمانی می باشد. باتوجه به ماهیت موضوع و اهداف پژوهش، تحقیق حاضر توصیفی ازنوع همبستگی و علّی– مقایسه ای می باشد. جامعه آماری این پژوهش شامل کارکنان شعب بیمه آسیا در شهر تهران بوده اند. از این تعداد با استفاده از روش تصادفی ساده متناسب با حجم، نمونه ای به تعداد 151 نفر انتخاب شدند. داده های پژوهش با استفاده از ابزار پرسشنامه ، پس از بررسی روایی و پایایی آن جمع آوری شد. برای تعیین روایی پرسشنامه از متخصصان و اساتید این حوزه استفاده شد و برای تعیین برازش ابزار اندازه گیری نیز از ضریب آلفای کرونباخ، بارعاملی، پایایی ترکیبی و واریانس استخراج شده استفاده شد و برای تعیین برازش مدل ساختاری نیز از واریانس تبیین شده استفاده شد. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد رهبری تحول آفرین بر رفتار شهروندی سازمانی و همچنین یادگیری سازمانی تأثیر مثبت و معناداری دارد؛ همچنین یادگیری سازمانی بر بازاریابی داخلی و رفتار شهروندی سازمانی تأثیر مثبت و معناداری دارد؛ اما رهبری تحول آفرین تأثیر معناداری بر بازاریابی داخلی ندارد و نیز بازاریابی داخلی تأثیر معناداری بر رفتار شهروندی سازمانی ندارد.

برقراری زبان مشترک و درک متقابل میان متخصصین و شهروندان درباره ماهیت و چگونگی نیل به شهری مطلوب، گام نخستین برای تحقق این مهم محسوب میشود. در این پژوهش که در زمره تحقیقات بنیادی و کاربردی دسته بندی میشود، با بهره گیری از روش پیمایشی (پرسشنامه ای و مصاحبه) از شهروندان و نیز روش دلفی برای کسب آراء و نظرات متخصصین استفاده شده است. نتایج این پژوهش حاکی از آن است که شهروندان تهرانی با وجود آنکه بر اهمیت و ضرورت اصل مشارکت در مدیریتِ شهر به خوبی واقف بوده و بر این عقیده هستند که مدیریتِ شهر میبایست در دست شهروندان و یا منتخبین آنها مانند شورایاریها باشد، اما به این حال به چند علت نسبت به مشارکت جویی در مدیریت شهر در شرایط کنونی کم تمایل هستند. پرهزینه بودن امر مشارکت در مدیریتِ شهر در مقایسه با آثار و فوائد آن، بیتمایلی مسئولین و متولیان امور نسبت به استفاده از مشارکت شهروندان در مدیریت شهر، درگیری با مسائل و مشکلات متعدد زندگی و نداشتن فرصت کافی، آشکار شدن جهتگیریهای اعتقادی، مذهبی و سیاسی فرد و فقدان سازوکارهای مناسب برای جلب مشارکت شهروندان از مهمترین علل کم تمایلی شهروندان به مشارکت در مدیریتِ شهر است. همچنین باید گفت برخلاف تصور جامعه خصصی شهرسازی کشور مبنی بر قرارگیری مشارکت شهروندان به عنوان مهمترین خواسته و مطالبه عمومی، مسئولیت پذیری، پاسخگویی و عدالت محوری مهمترین ویژگیهای مدیریت شهری مطلوب از دید شهروندان تهرانی است.

آوازه سازی شهری ، یکی از مسائل مهم در حوزه مدیریت شهری است که در سال های اخیر بسیار مورد توجه پژوهشگران قرارگرفته است. آوازه سازی شهرها نیازمند تلاش های هماهنگ و منسجم برای ترسیم تصویر شهری منحصربه فرد منطبق با انتظارات شهروندان و گردشگران است که نهایتاً منظر ذهنی آن ها را نسبت به شهر یا مکان موردنظر شکل می دهد. مدیران شهری در فرآیند ساخت آوازه و ترسیم تصویر شهر نیازمند خلق و آفرینش جاذبه های بصری هستند تا با لحاظ کردن این مولفه بتوانند برای شهر شخصیت منحصربه فردی را ترسیم نمایند زندگی شهری به دو بخش روزانه و شبانه تقسیم شده است و این موضوع اهمیت خلق تصویر شبانه شهری را در کنار تصویر شهر در روز دارای اهمیت خاصی نموده است که در این حوزه نورپردازی اجزای شهر از اهمیت ویژه ای برخوردار است. در این پژوهش با روش تحلیلی-توصیفی پس از بررسی ادبیات موضوع در حوزه آوازه سازی شهری به منظور مشخص نمودن اولویت بندی و روابط بین شاخص ها و همچنین مشخص کردن میزان تاثیر نورپردازی هر یک از کاربری های شهری در خلق آوازه شبانه شهری، مصاحبه نیمه ساختارمند با نمونه 23 نفری متشکل از متخصصین در این حوزه ، به بررسی ابعاد مختلف موضوع پرداخته شده است. به منظور پاسخ به این پرسش که نورپردازی کدام یک از کاربری های شهری نقش موثر تری در خلق آوازه شبانه شهری دارد، 8 تیپ از کاربری های اصلی شهری به تفکیک مورد بررسی قرارگرفته اند تا میزان تاثیر نورپردازی آن ها مورد بررسی قراربگیرد. همچنین برای تحلیل رابطه بین متغیرها از آزمون کندال تاو بهره گرفته شده است. تحلیل نشانگر این است که نورپردازی ساختمان های تاریخی و فرهنگی، کاربری های خدماتی، ساختمان های تجاری و پارک ها به ترتیب بیشترین تاثیر را در ایجاد تصویر شبانه شهری دارند.

دانش مرزشکنانه برایند گونه ای از دانش است که در آن، نوآوری نه به شکل جزئی و تدریجی؛ بلکه در اثر اندیشه های جدید و افکار نو شکل می گیرد. دانش مرزشکن ویژگی هایی دارد که فراتر از پارادایم های سنتی و کهنه است و به دنبال ویژگی هایی غیر از نظم و عینیت گرایی، قطعیت، ثبات و پیش بینی پذیری دقیق مطرح در پارادایم های سنتی است. دانش مرزشکن ممکن است برایند خصوصیاتی نظیر آشفتگی و بی نظمی، گسستگی و انقطاع، بی ثباتی، روابط احتمالی، برآورد و تخمین و اشراق در دانش باشد. این دانش، دانشی است که با صرف نیرویی اندک، تأثیری شگرف و فراگیر در عالم ایجاد می کند. خلق این دانش، نیازمند افرادی مخاطره جو، کارآفرین، خلاق و نوآور است و معیارهای اصالت چندی دارد. این پژوهش درصدد تبیین معیارها و مختصات دانش مرزشکنانه، در تلاش برای تنویر بستر و شرایط تولید، رشد و بالندگی آن است.

دردهه چهار دهه اخیر، بیشینه ساختمانها بالاخص ساختمانهای بلندمرتبه شهرها با بهره گیری از سیستمهای سازه ای فلزی به طراحی بناهای معماری شهری پرداخته اند. در خالی که سازه های فلزی با این حال شامل ضعف های فراوانی در ارتباط با اقیلم و مولفه های طراحی بیوکلیماتیک، ضعف و دشواری اجرا و مولفه های سازه ای در ابعاد عمرانی و سیالیت و شناوری و مولفه های اجتناب از صلبیت فرمی و پویایی حجمی از جنبه معماری می باشند. از سویی دیگر، سازه های پوسته ای توانسته اند تاحدود زیادی معایب فوق الذکر را ارتقا داده و امکان طراحی متعادل تری را فراهم کنند. در این مقاله انواع سازه های پوسته ای و ویژگیها و تحلیل های سازه ای انها مورد اشاره قرار گرفته و نمونه های موردی بکار رفته آن در معماری ساختمانهای بلندمرتبه و سایر فضاهای معماری مرود اشاره قرار می گیرد.

طرح معماری خانه های سنتی ایران از عوامل مختلفی چون مذهب، فرهنگ، ویژگی های جغرافیایی، اجتماعی تأثیر پذیرفته است. در این میان توجه به ارزش ها و اصول اخلاقی و حقوقی برگرفته از احکام دین اسلام باعث کارکردهای معنوی و آرامش بخش مسکن سنتی شده است. هدف پژوهش بررسی نمود اندیشه های اخلاقی-حقوقی در ساختار فضایی خانه های سنتی می باشد. از این رو سوال تحقیق این است که، در ساختار فضایی خانه های سنتی ایران اصول و مؤلفه های اخلاقی حقوقی و پایبندی به آن به چه صورتی نمود یافته است؟ روش تحقیق از نوع توصیفی تحلیلی و مبتنی بر مطالعات کتابخانه ای و پژوهش های میدانی می باشد. لذا ابتدا مؤلفه های حقوقی و اخلاق اسلامی از آیات و روایات اسلامی و کتب اخلاق اندیشمندان اسلامی استخراج شده و پس از انتخاب نمونه مورد مطالعه و جمع آوری داده ها، با روش تحلیلی، مهمترین مؤلفه های اخلاقی حقوقی مؤثر در ساختار فضایی خانه های سنتی ایران مورد بحث و تفسیر قرار گرفته است. نتایج حاصل از این تحقیق نشان می دهد ارزش ها و اصول اخلاقی حقوقی برگرفته از قرآن و پیامبر اکرم(ص) که مفسر عالی مفاهیم موجود در قرآن است، بر همه جوانب زندگی معماران سنتی سایه افکنده است. رعایت ارزش های اخلاقی توسط معمار در طرح معماری خانه های سنتی قابل مشاهده و ادراک است. معمار سنتی با تکیه بر ارزش های اخلاقی حقوقی از قبیل زیبایی، عدالت، تکریم مهمان، رعایت حریم ها، عدم اسراف، عبرت و پندپذیری و غیره خانه سنتی را به گونه ای طراحی کرده است که هدف نهایی از ساخت خانه یعنی آرامش و کرامت انسان در فضای خانه حاصل شود.

گزارش های کنترل نقشه ی معماری که همه روزه در مجموعه ی گسترده ی سازمان های نظام مهندسی ساختمان در سرتاسر کشور تهیه و ثبت می شوند، می توانند تصویری قابل اتکا از وضعیت عمومی خدمات طراحی معماری در حیطه ی کاری هر سازمان و مجموعاً کل کشور را ارائه نمایند. این در حالی است که تاکنون به قابلیت این گزارش ها برای استخراج شاخص های پایش و نظارت بر وضعیت خدمات طراحی ساختمان که توسط دفاتر معماری عرضه می شود، توجه شایانی نشده است. پژوهش حاضر کوششی برای رفع این نقیصه می باشد. برای این منظور به عنوان نمونه موردی، کاربرد آن در دفتر نمایندگی رشت سازمان نظام مهندسی ساختمان به نمایش گذاشته می شود. در این راستا، گزارش های کنترل نقشه ی معماری در این دفتر نمایندگی مربوط به بازه ی زمانی نه ماهه اول سال 1396 که شامل 1821 پرونده ساختمانی بوده است، مورد بررسی قرار گرفتند. از این میان 954 پرونده (52%) با عدم تأیید اولیه توسط کارشناس کنترل معماری مواجه شدند که از بین آنها بر اساس فرمول کوکران تعداد 419 پرونده انتخاب گردید تا مورد تحلیل قرار گیرند. به منظور رسیدن به تحلیلی از محتوای گزارش ها، ایرادها به چهار دسته ی اصلی تقسیم بندی شدند، شامل ایرادات مربوط به نقص پرونده، ایرادات ترسیمی، ایرادات مربوط به مغایرت ها و ایرادات مرتبط با ضوابط فنی که خود به زیر دسته هایی تقسیم بندی شدند. بر این اساس، اشکالات ترسیم فنی با فراوانی 49.5%، عدم رعایت مقررات ملی ساختمان با 15%، مغایرت نقشه های معماری با سازه با 10% و عدم رعایت ضوابط فنی اختصاصی سازمان استان با 7% و ایرادات مبتنی بر تشخیص کارشناس کنترل معماری با 6.5% به ترتیب بیشترین فراوانی را به خود اختصاص دادند. در مرحله بعد، الگوهای آماری موجود در گزارش ها استخراج گردید که مشتمل بر هفت الگو بوده است. به منظور تحلیل یافته های آماری و رسیدن به تفسیر معتبری از الگوها، مصاحبه هایی با مسئولان تعدادی از دفاتر معماری فعال در شهر رشت ترتیب داده شد. نهایتاً الگوهای مشاهده شده در گزارش های کنترل نقشه ی معماری مورد تحلیل و تفسیر قرار گرفتند و علل پیدایش و راهکارهای پیشنهادی جهت اصلاح آنها مطرح گردید. هر سازمان نظام مهندسی ای می تواند با توجه به وضعیت دفاتر معماری خود رساندن شاخص ها به مقادیر خاصی را هدف گذاری نماید و در طول زمان استانداردهای خدمات طراحی معماری خود را بهبود بخشد. مقاله با نقدی بر ایده حذف کنترل نقشه از آیین نامه کنترل ساختمان به پایان می رسد.

هدف: نظریه های متعددی در خصوص مسیر پیشرفت شغلی مطرح شده و محققان این نظریه ها را در طبقات مختلفی دسته بندی کرده اند. نظریه های شناختی از جدیدترین دسته بندی هایی است که مشتمل بر دو نظریه شناخت اجتماعی مسیر پیشرفت شغلی و نظریه پردازش اطلاعات شناختی است. در پژوهش حاضر با شناسایی معیارهای مقایسه نظریه ها، به مقایسه دو نظریه شناختی مسیر پیشرفت شغلی پرداخته شده است. روش: پژوهش حاضر از نظر هدف، توسعه ای بوده و از نوع مطالعات اکتشافی به شمار می رود و از نظر روش، در دسته پژوهش های آمیخته قرار می گیرد. برای گردآوری داده ها، از 20 خبره دانشگاهی و مدیر فعال در زمینه مدیریت منابع انسانی و مسیر شغلی بهره برده شده است. یافته ها: بر اساس مبانی نظری، 34 معیار و بر اساس نظر خبرگان، 12 معیار با استفاده از فن دلفی فازی و توافق خبرگان شناسایی شد و در نهایت، دو نظریه یاد شده بر اساس آنها مقایسه شدند. نتیجه گیری: نتایج نشان داد که بیشترین تأکیدهای نظریه شناخت اجتماعی مسیر پیشرفت شغلی به ترتیب بر محیط، آینده نگری و تعمیم پذیری است، اما نظریه پردازش اطلاعات شناختی بر شغل، فرد، فرایند و سازمان تأکید بیشتری می کند.

با توجه به خروج ایالات متحده آمریکا از توافق جامع اقدام مشترک (برجام) در اردیبهشت سال ۱۳۹۷ احتمال از سرگیری و یا تشدید تحریم ها علیه ایران افزایش خواهد یافت. از این رو نیاز به پیش بینی اثرات احتمالی آن بر اقتصاد ایران بیشتر احساس می شود. اگر سیاست گذار حوزه رفاهی از تأثیر تحریم ها بر هر گروه آسیب پذیر درک مناسبی داش ته باشد، می تواند با اتخاذ سیاست های متقابل، زیان رفاهی تحریم ها را به حداقل برساند. با توجه به سابقه تحریم های اقتصادی علیه ایران می توان از این تجربه برای شناسایی اثرهای رفاهی در این دوران بر گروه های آسیب پذیر استفاده کرد. همچنین با اذعان به اثرهای احتمالی تحریم بر سبد مصرف غذایی خانوار، به فقر غذایی خانوارها و آثار تحریم بر آن  نیز توجه ویژه شده است. از این رو، برنامه هایی توسط معاونت رفاه اجتماعی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی برای تعدیل اثرهای تحریم و به طور کلی توانمندسازی جامعه و افزایش سطح رفاه اقشار فرودست طراحی شد و برخی در مسیر اجرایی شدن هستند. مقاله پیش رو کلیاتی از این برنامه ها را ارائه می کند. برای مقدمه تصویری از تأثیر تحریم ها بر سطح معیشت و رفاه مردم ارائه شده است و سپس هر یک از این برنامه ها (برنامه حمایت غذایی، برنامه تضمین حداقل درآمد، مشاغل عمومی، یکپارچه سازی نظام حمایت اجتماعی) تشریح شده اند.

 حوادث ناشی از کار عوامل متعددی دارد. هدف از این مطالعه تعیین و بررسی عوامل مؤثر برحوادث ناشی از کار ثبت شده در سازمان تأمین اجتماعی کل کشور و ارزیابی هزینه های اقتصادی آن در طول سال های ۱۳۹۰ تا ۱۳۹۴ است. مطالعه حاضر از نوع توصیفی- تحلیلی است که حوادث ثبت شده در سازمان تأمین اجتماعی طی سال های ۱۳۹۰ تا ۱۳۹۴ انجام شد. ابتدا داده های اولیه حوادث شامل داده هایی که در سیستم ثبت حوادث تأمین اجتماعی وجود داشت استخراج و پس از طبقه بندی، تحلیل و محاسبات آماری انجام شد. از آزمون چندمتغیره و محاسبات اقتصادی در تحلیل داده ها استفاده گردید. سال های از از دست رفته زندگی توسط جدول طول عمر محاسبه شد. امید به زندگی برای فوت شدگان و ازکار افتادگان کلی از جدول های طول عمر استخراج و مجموع آنها به مثابه سالهای از دست رفته زندگی به عنوان شاخص دالی محاسبه شده است. این شاخص با مدل (ANSI) نیز برآورد شد. بر حسب آمار تأمین اجتماعی، درصد افرا د حادثه دیده به نسبت بیمه شده ، طی این پنج سال؛ ۱۳۹۰ تا ۱۳۹۴، تقریباً ثابت بوده است. به طوری که ضریب شیوع حادثه در سال ۹۰، ۱٫۸۸ و در سال ۹۴ با سیر نزولی به ۱٫۴۷ کاهش پیدا کرده است. همچنین در بررسی حوادث بر حسب نوع حادثه حدود ۶۰ درصد موارد حوادث مربوط به بریدگی و قطع عضو، سقوط و لغزیدن و گیرکردن داخل یا بین اشیا است. سال ۹۲ بیشترین آمار از کار افتاده کلی و فوت را بین این پنج سال بر حسب شاخص دالی و ANSI (به ترتیب ۱۱۹۹۴ و ۵۲۲۴ سال) داشته است. مجموع ارزش فعلی تعهدات سازمان (سال ۱۳۹۶) تقریباً از سال ۱۳۹۰ تا سال ۱۳۹۲ حالت صعودی داشته است و در سال ۱۳۹۲ تقریباً با هزینه انسانی معادل ۸۹/۸۶ میلیارد تومان بیشترین هزینه در بین سال های ۱۳۹۰ تا ۹۴ را برای سازمان در بردارد. بر اساس نتایج حاصل، با وجود کاهش تدریجی شیوع بیماری ها در سال منتهی به ۹۵، توجه به کاهش شیوع آنها از جنبه علل حوادث و اثرات اقتصادی آن بسیار مهم است. به خصوص از دیدگاه حفظ حرمت وکرامت انسانی همچنین از جنبه بهره وری سازمان توجه به اقدامات پیشگیرانه حوادث شغلی مهم است.

امروزه تقلب که قدمتی به اندازه زندگی بشریت دارد، یک کسب وکارچندین میلیون دلاری در سطح دنیا محسوب شده و حجم مالی آن روز به روز در حال افزایش است. در سالهای اخیر، توسعه فناوریهای جدید راههای زیادی را برای متقلبان و مجرمان باز کرده است که بتوانند مرتکب تقلب شوند. ایجاد یک سیستم اطلاعاتی جدید،علاوه بر تمامی مزایا و منافعی که دارد، ممکن است فرصتهای بیشتری را برای ارتکاب تقلب در اختیار مجرمان قرار دهد. شناسایی نقاط بحرانی بروز تقلب در اولین گام انجام شد . ضمن شناسایی بخش های تقلب خیز سازمان تامین اجتماعی از طریق تکمیل پرسشنامه ، مصاحبه و بررسی پرونده های قضایی ، اولویت بندی ها مشخص و داده های متناظر از بانک اطلاعات مرتبط استخراج گردید . داده های اولیه پالایش و متغییرهای کلیدی شناسایی شد . تمامی حالتهای ممکن از دو وضعیت موجود " تقلب" و سالم " ، جهت تهیه جداول داده های آزمون و تست در قالب فایل های اکسل طراحی و جهت شناخت الگوی رفتاری بیمه شدگان سازمان تامین اجتماعی در راستای سوء استفاده از منابع در اختیار الگوریتم های داده کاوی قرار گرفت . نتایج پیاده سازی الگوریتم های شبکه های عصبی مصنوعی ، درخت تصمیم و نزدیکترین همسایه طراحی، در قالب 3 آزمایش مجزا توسط نرم افزار مطلب شبیه سازی و بهترین الگوریتم جهت پیاده سازی کدهای SQL نهایی شناسایی گردید . در بخش پایانی تحقیق پیشنهادات سازنده جهت اصلاح امور و جلوگیری از وقوع تقلب در سازمان تامین اجتماعی به تفصیل شرح داده شده است .

هدف اصلی این پژوهش ، طراحی الگویی برای دلبستگی کارکنان در بخش دولتی ایران بود. پژوهش حاضر به صورت پژوهش ترکیبی (کیفی – کمّی) انجام شده است. بر این اساس در بخش اول پژوهش به منظور ارائه الگوی جامع از دلبستگی کارکنان، از روش پژوهشی کیفی فراترکیب سندلوسکی و بارسو (2007) استفاده شده گردید. بدین ترتیب که بعد از شناسایی مقولات، مفاهیم و کدهای دلبستگی کارکنان و ارزیابی روایی و پایایی آن، الگوی مفهومی اولیه پژوهش شکل گرفت. در بخش دوم پژوهش که روش پیمایش را شامل می گردید با استفاده از نظرات خبرگان و ارزیابی روایی محتوا (ضریب نسبی و مقیاس روایی محتوا)، تبیین الگوی دلبستگی کارکنان میسر گردید. در ادامه به منظور کاربردی نمودن الگو و ارزیابی مؤلفه های دلبستگی کارکنان در سازمان های دولتی تعداد 281 پرسشنامه بین کارکنان اداره کل امور مالیاتی، اداره کل دیوان محاسبات و اداره کل ثبت اسناد و املاک استان آذربایجان غربی،که به صورت نمونه گیری طبقه ای انتخاب گردیده بودند، توزیع شد. با استفاده از روش تحلیل عاملی تائیدی، تجزیه وتحلیل انجام گرفت. نهایتاً در بخش سوم پژوهش به منظور ارائه ترکیب مطلوب ابعاد الگو به گونه ای که بتوان دلبستگی کارکنان را بهینه نمود از روش الگو سازی ریاضی (سیستم خبره فازی) استفاده گردید. درنهایت از بخش های پژوهش می توان چنین نتیجه گیری کرد که ابعاد، مؤلفه ها و شاخص های استخراجی از روش فراترکیب (الگوی پژوهش) مورد تائید جامعه هدف قرار گرفت.

هدف: بقای سازمان های امروزی در فضای کسب وکار، مستلزم شناخت عوامل تأثیرگذار بر بهره وری است. از سویی، بهبود روابط میان رهبر و پیروانش نقش بسزایی در ارتقای بهره وری سازمان دارد و از سویی دیگر وجود حسادت در محیط کار از جمله عواملی است که به صورت نامشهود بر بهره وری نیروی کار و در نتیجه بر بهره وری سازمان تأثیر می گذارد. پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر مبادله رهبر پیرو بر حسادت سازمانی و شناسایی روش های بهبود روابط رهبر و پیرو، از بعد هدف، کاربردی است و با تمرکز بر سؤال پژوهش در مرحله نخست، از نوع اکتشافی به شمار می رود و در مرحله دوم، در دسته پژوهش های فرضیه ای قیاسی قرار می گیرد. روش: روش این مطالعه مبتنی بر رویکرد آمیخته است. در مرحله نخست این پژوهش، پژوهشگران تلاش کردند ابعاد حسادت سازمانی و تأثیر مبادله رهبر پیرو بر آن و هم چنین عوامل بهبود روابط رهبر و پیرو را از طریق ابزار مصاحبه و جمع آوری داده های کیفی شناسایی کنند و در مرحله دوم به دنبال تأیید داده های جمع آوری شده در مرحله نخست با استفاده از ابزار پرسشنامه بودند. جامعه آماری پژوهش، شامل کارکنان ستاد بانک ملی ایران می شود. داده های کیفی از طریق روش تحلیل تم و داده های کمی پژوهش به کمک تحلیل عاملی در نرم افزار SPSS تحلیل و بررسی شدند. یافته ها: در بخش یافته های کیفی پژوهش، مؤلفه های حسادت سازمانی و دو عامل حذف دلایل ایجاد حسادت سازمانی و اصلاح دلایل تشکیل گروه خودی برای بهبود روابط رهبر و پیرو شناسایی شدند و در بخش یافته های کمی، فرضیه های مطرح شده در بخش کیفی به تأیید رسیدند. نتیجه گیری: نتایج این پژوهش نشان داد که مبادله رهبر پیرو باکیفیت برخی افراد با سرپرستشان، بر حسادت سازمانی سایر افراد تأثیر دارد. همچنین رهبران می توانند از طریق حذف دلایل ایجاد حسادت سازمانی و اصلاح دلایل تشکیل گروه خودی، رابطه خود با پیروانشان را بهبود دهند.

هدف: هدف پژوهش حاضر، شناسایی دلایل و عواملی است که به بهبود ماندگاری کارکنان در سازمان منجر می شود. به بیان دیگر، به این سؤال که چرا افراد محل کار خود را به مقصد دیگری ترک نمی کنند، پاسخ داده می شود. بدین منظور این پژوهش با استفاده از مفهوم چسبندگی شغلی، درصدد واکاوی عوامل مؤثر بر ماندگاری کارکنان است. روش: در این پژوهش با اتکا بر رویکرد کیفی تحلیل تم (درون مایه)، ابتدا با برخی از مدیران و کارشناسان خبره بانک ملی ایران (عمدتاً مستقر در تهران) مصاحبه هایی به شکل نیمه ساختاریافته صورت گرفت و از کدگذاری اطلاعات، پنج تم تبیین کننده دلایل و عوامل چسبندگی شغلی به دست آمد. در ادامه، پرسش نامه ای درباره این عوامل و اجزای فرعی آنها تهیه شد و در اختیار 300 نفر از کارکنان بانک ملی ایران قرار گرفت و پس از تکمیل جمع آوری شد. یافته ها : پیوندهای درون و برون سازمانی، اضطراب جدایی، تناسب سازمان با فرد، راحتی و آرامش کارکردن با سازمان و رضایت از شرایط فعلی سازمان، پنج عامل چسبندگی شغلی شناسایی شدند. نتیجه گیری: نتایج تحلیل عاملی تأییدی بر عوامل پنج گانه و اجزای فرعی چسبندگی شغلی (دلایل ترک نکردن یا ماندگاری در سازمان) صحه گذاشت و آزمون بونفرونی نیز راحتی و آرامش کار کردن با سازمان را مهم ترین عامل مؤثر بر چسبندگی شغلی معرفی کرد.