درخت حوزه‌های تخصصی

امروزه پیشرفت فناوری، فضای سازمان ها ازجمله کارکرد مدیران منابع انسانی را متأثر کرده است. نمونه ای از حضور فناوری در فضای منابع انسانی، مدیریت منابع انسانی الکترونیک است؛ پدیده ای که با پیشرفت اینترنت در کشورهای توسعه یافته به شدت مورد استفاده قرار گرفته و اخیراً در مباحث دانشگاهی و سازمانی ایران نیز مورد توجه قرار گرفته است، لیکن در سازمان های ایران کاربرد این موضوع با دو مسئله روبه روست؛ هم کمبود قابل توجهی در تحقیقات مدیریت منابع انسانی الکترونیک وجود دارد^{<strong>^[1]</strong>} و هم بی توجهی به بومی سازی این نظام جدید که باعث شده استقبالی از این نظام جدید نشود و استقرار آن را با مشکلاتی مواجه نموده است. لذا مقاله حاضر با کثرت گرایی روش گردآوری اطلاعات^{<strong>^[2]</strong>} (مصاحبه، پرسشنامه و کیو) اقدام به شناسایی موانع و عوامل استقرار مدیریت منابع انسانی الکترونیک نموده و درنهایت یک مدل مناسب با رویکرد بومی سازی جهت استقرار مدیریت منابع انسانی الکترونیک در ایران طراحی شده است. مدل با درنظرگرفتن نقاط مرجع راهبردی به عنوان ورودی و لحاظ نمودن نگرش به نظام جدید ارائه شده است. 

تصمیم گیری، از مهم ترین کارکردهای کارآفرینان برای رسیدن به اهداف کسب وکار و رسیدگی به امور است. به دلیل برخی ویژگی های خاص شناختی از یک سو و نیز عواملی مانند پیچیدگی، سرریز اطلاعات، فشار زمانی و عدم قطعیت ازسوی دیگر، کارآفرینان در بسیاری از تصمیمات خود در برابر سوگیری های تصمیم گیری آسیب پذیرند. یکی از مهم ترین سوگیری های تصمیم گیری کارآفرینان، توهم کنترل است که اثرات زیادی بر کسب وکارهای کارآفرینانه دارد. پژوهش حاضر با هدف شناسایی مهم ترین عوامل اثرگذار بر شکل گیری و نیز پیامدهای سوگیری توهم کنترل در تصمیمات کارآفرینان انجام شد. روش تحقیق پژوهش حاضر، کیفی اکتشافی است. براساس یافته های این پژوهش که داده هایش از راه مصاحبه نیمه ساختاریافته با کارآفرینانِ تثبیت شدهِ دانش بنیانِ شهرِ تهران گردآوری و به روش تحلیل محتوای کیفی تجزیه وتحلیل شدند، سه عامل تجربه، خوش بینی زیاد و اعتمادبه نفس بیش ازاندازه از عوامل اثرگذار بر شکل گیری توهم کنترل و سه عامل دست کم گرفتن ریسک، عدم تحقیقات کافی و دست کم گرفتن رقبا از پیامدهای سوگیری توهم کنترل در تصمیمات کارآفرینان هستند.

پژوهش حاضر با هدف تحلیل همبستگی چندگانه ویژگ یهای رهبری خدمتگزار مدیران، عدالت سازمانی ادرا کشده و وجدا نکاری در میان اعضای هیات علم یدانشگاه ارومیه انجام شده است. با استفاده از روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی، 118 نفر از اعضای هیات علم ی دانشگاه با توجه به دانشکده محل خدمت به صورت طبق های متناسب با حجم هر یک از دانشکد هها به طور تصادفی انتخاب شدند. برای گردآوری داد ههای پژوهش از سه پرس شنامه استاندارد رهبری خدمتگزار بر اساس مدل لاب، عدالت سازمانی ادرا کشده بر اساس مدل نیهوف و مورمن و وجدانک اری بر اساس مدل بریک و مانت استفاده شده است. برای سنجش میزان پایایی از ضریب آلفای کرونباخ در یک مطالعه مقدماتی روی یک نمونه 40 نفری، پرس شنامه رهبری خدمتگزار α=0/861 ، پرس شنامه عدالت سازمانی ادرا کشده 811 / α=0 و وجدانک اری 912 / α=0 به دست آمد. داد ههای پژوهش پس از جم عآوری بر اساس فرضی ههای پژوهش و با استفاده از تحلیل مانوا و تحلیل رگرسیون چندگانه تحلیل شدند. نتایج حاکی از آن است که بین ویژگ یهای رهبری خدمتگزار مدیران و عدالت سازمانی ادرا کشده با وجدان کاری رابطه مثبت و معن یداری وجود دارد.

دستمزد و بهره وری نیروی کار دو متغیر کلیدی بازار کار هستند و در دو سطح خرد و کلان به لحاظ منطق اقتصادی و سیاست گذاری مورد توجه صاحب نظران اقتصادی قرار دارند. این دو متغیر از یک سوی به کارایی تصمیم های آحاد اقتصادی و از سوی دیگر به رشد، توسعه و رفاه اقتصادی مربوط می شوند. هدف پژوهش حاضر، بررسی اثرپذیری دستمزدها از بهره وری نیروی کار در ایران و در فاصله ی سال های 1357 تا 1391 می باشد و برای تحلیل موضوع از روش جوهانسن-جوسیلیوس استفاده شده است. بر اساس نتایج به دست آمده از این روش، اثرگذاری ضرایب متغیر ها بر اساس مبانی نظری مورد انتظار بوده و از نظر آماری نیز معنی دار می باشند. نتایج حاکی از آن است که در بلند مدت، افزایش هر یک از متغیرهای متوسط بهره وری نیروی کار، سطح حداقل دستمزد، تحصیلات نیروی کار و میزان اشتغال نیروی کار باعث افزایش سطح متوسط دستمزد می شود. هم چنین نتایج مربوط به الگوی تصحیح خطای برداری نیز حاکی از آن است که در هر دوره 79/0 از عدم تعادل کوتاه مدت برای رسیدن به تعادل بلند مدت تعدیل می شود.

رشد تحقیقات در حوزه علوم انسانی بر کسی پوشیده نیست. طبق نظر بسیاری از دانشمندان تسلط بر همه ابعاد امکان ندارد. بنابراین تحقیقاتی که عصاره تحقیقات موجود را در یک موضوع خاص به روشی منظم فراهم آورند بسیار ارزشمندند. پژوهش حاضر با هدف ترکیب کمّی نتایج پژوهش های انجام شده در حوزه تعلق خاطر کاری کارکنان و تعهد سازمانی افراد در ایران انجام شده است. روش پژوهش فراتحلیل است که پس از بررسی تعداد زیادی از مقالات و پژوهش های صورت گرفته، با استفاده از پایگاه های اطلاعاتی مانند SID، Magiran، Irandoc، Civilica، Ricest، Noormags، و Ensani.ir ، تعداد بیست مقاله منتشرشده بین سال های 1390 تا 1398 و 2009 تا 2019 انتخاب شد. همچنین جهت رعایت ملاک های ورود و استخراج اطلاعات مربوط به هر مطالعه از چک لیست استفاده شد. جهت تجزیه وتحلیل داده ها از نرم افزار فراتحلیل CMA 2 کمک گرفته شد. نتایج تحقیق نشان داد تعلق خاطر کاری کارکنان با تعهد سازمانی با میانگین اندازه اثر 558/0 رابطه متوسط رو به بالا دارد.

این پژوهش با هدف شناسایی وضعیت موجود فرهنگ سازمانی استانداری کردستان و تعیین وضعیت، اعتبارسنجی کمی و درجه اهمیت هریک از ابعاد اصلی و مؤلفه های تشکیل دهنده فرهنگ سازمانی انجام شده است. پژوهش حاضر برحسب هدف، کاربردی توسعه ای و سطح تحلیل، توصیفی- پیمایشی است. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه محقق ساخته است. روایی و پایایی پرسشنامه به وسیله روایی محتوایی، سازه و آلفای کرونباخ (970/0) تأیید شد. روایی همگرا، ازطریق میانگین واریانس استخراج شده (مقدار 5/0و بالاتر) بررسی و تأیید شد. برای سنجش روایی واگرا، از معیار گیفن و اشتراب استفاده شد که نشان داد نشانگرهای هر سازه بیشترین بار عاملی را بر سازه موردنظر خود و کم ترین بار را بر سازه های دیگر دارد. جامعه آماری شامل کلیه کارکنان استانداری کردستان و فرمانداری های تابعه شاغل به کار در سال 1396 است (694 نفر) که ازطریق جدول مورگان و با روش نمونه گیری احتمالی، 250 نفر انتخاب شد. برای تجزیه وتحلیل داده ها از آزمون های تی تک نمونه ای، همبستگی پیرسون، فریدمن، همچنین برای اعتباریابی کمی مدل، به وسیله نرم افزار Amos، از تحلیل عاملی تأییدی و مدل یابی معادلات ساختاری (SEM)، استفاده شد. نتایج آزمون فریدمن نشان داد که فرهنگ آینده نگری با میانگین 52/3 مهم ترین بعد و خرده فرهنگ غالب استانداری کردستان است. فرهنگ های بوروکراتیک، شهروندگرایی، اسلامی- سیاسی و تحول گرا در اولویت های دوم تا پنجم قرار دارند. باتوجه به اینکه بارهای عاملی سؤالات قوی و مقادیر ضرایب مسیر و ضرایب استاندارد رابطه های داخل مدل مناسب بوده و اجزای مدل دارای همبستگی بسیار قوی هستند، بنابراین، ازطریق روش معادلات ساختاری اعتبار کمی و صحت مدل سنجش فرهنگ سازمانی استانداری کردستان مورد تأیید قرار گرفت و بررسی شاخص های برازش ابعاد و مؤلفه های فرهنگ سازمانی نشان داد که مدل طراحی شده از استحکام بالایی برای سنجش فرهنگ سازمانی استانداری کردستان برخوردار است.

هدف پژوهش حاضر، ارائه مدل رهبری در سازمان های دانش بنیان ایران است. پژوهش ها تأیید کرده اند که ویژگی های رفتاری دانشکاران با دیگر کارکنان متفاوت است و باعث تفاوت در انگیزش و نفوذ و درنتیجه، رهبری ایشان می شود. این پژوهش از جمله مطالعات کیفی است و با روش تئوری زمینه ای طراحی شده است. بدین منظور نخست، پیشینه پژوهش و نظریه های مختلف در حوزه رهبری دانشکاران بررسی شده و در مرحله بعد، پژوهشگران با استفاده از نمونه گیری نظری به انتخاب اعضای نمونه آماری و انجام مصاحبه های اکتشافی و عمیق پرداخته اند. جمعاً تعداد 15 مصاحبه مفید با مدیران عامل و معاونین منابع انسانی شرکت های دانش بنیان و اساتید دانشگاهی مرتبط با این شرکت ها انجام شد و مصاحبه ها به صورت کتبی و صوتی ثبت شد. تحلیل داده ها پس از هر مصاحبه انجام شد و مراحل کدگذاری باز، محوری و انتخابی از روی فایل های صوتی و نوشتاری ازطریق خواندن و بازخوانی مکرر پیش رفت و 16 کد محوری به دست آمد که مدل رهبری دانشکاران با استفاده از این کدها استخراج شد. مقوله محوری مدل سبک رهبری مبتنی بر اعتماد متقابل است. همچنین راهبردهای ایجاد انگیزه برای رهبری دانشکاران عبارتند از: انگیزش ازطریق شغل، ازطریق شرایط کاری، ازطریق اعتماد و ازطریق جبران خدمات. نتایج این پژوهش برای مدیران شرکت های دانش بنیان و نهادهای حمایتی و تصمیم گیرنده مرتبط با آنها مفید است.

یکی از ارکان اساسی مدیریت درامد، در هر بنگاه قیمت فروش است که با مدیریت مؤثر آن، می توان حصول سود مورد انتظار بنگاه را تضمین کرد. در بازارهای رقابتیِ مربوط به کالاهای فاسد شدنی، قیمت گذاری با توجه به دوره عمر محصول به صورت پویا انجام می پذیرد. به این ترتیب تسریع در فروش کالاهای فاسد شدنی نزدیک به انقضا از راه ارائه انواع تخفیف و تعیین قیمت بالاتر برای محصولات تازه، امری ضروری است. در این راستا پژوهش حاضر به ارائه یک مدل بهینه سازی قیمت گذاری پویا با هدف حداکثرسازی درامد و کاهش هزینه ها پرداخته است. در این مدل با در نظر گرفتن شاخص تازگی محصول و اثر آن بر تقاضا، سیاست قیمت گذاری پویا اعم از ارائه تخفیف یا افزایش قیمت فروش در طول افق زمانی فروش شامل چندین دوره برابر با عمر محصول اتخاذ می شود. علاوه بر این باتوجه به هزینه های سفارش دوباره و هزینه های نگهداری سیاست تجدید موجودی و قیمت گذاری در هر دوره مورد نظر قرار گرفته است. مدل پیشنهادی در شرکت فروشگاه های زنجیره ای افق کوروش به کارگرفته و نتایج منجربه راهبرد قیمت گذاری مناسب (کاهش قیمت اولیه) در راستای حداکثرسازی درامد برای محصولات پروتئینی و سبزیجات آن مجموعه بوده است.

پژوهش حاضر با هدف شناسایی ابعاد و مولفه های آموزش بر اساس تفکر ناب در سازمان تأمین اجتماعی انجام شده است. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از لحاظ شیوه گردآوری داده ها توصیفی - پیمایشی محسوب می شود. جامعه آماری پژوهش شامل مدیران، معاونین، روسا و کارشناسان آموزش در واحدهای ستادی و اجرایی و سوپروایزرین آموزشی بیمارستان های تابعه سازمان تأمین اجتماعی (420 نفر) بوده است. حجم نمونه آماری مطابق فرمول کوکران 200 نفر برآورد و از طریق روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. به منظور گردآوری اطلاعات از پرسشنامه محقق ساخته، شامل 17 مولفه و 126 گویه استفاده شد. روایی صوری پرسشنامه از طریق اجرای آزمایشی، روایی محتوایی از طریق مرور جامع ادبیات و قضاوت خبرگان و روایی سازه توسط تحلیل عاملی مورد تایید قرار گرفت و پایایی آن از طریق محاسبه ضریب آلفای کرونباخ 97/0 برآورد شد. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از آمار توصیفی (جداول فراوانی، میانگین، واریانس، انحراف معیار) و آمار استنباطی (آزمون کولموگروف اسمیرنف و تحلیل عاملی اکتشافی و تاییدی) استفاده شد. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل داده ها در سطح 0.01، 17 بعد و 117 مولفه را بعنوان ابعاد و مولفه های آموزش ناب در سازمان تأمین اجتماعی نشان داد که میزان اثرات کلی این ابعاد برابر 73/63 درصد بوده و بعد جریان ارزش (شناسایی اتلاف ها و فعالیت های ارزش آفرین) بالاترین سهم (52/84) و بعد مدیریت منابع انسانی کم ترین سهم (48/0) را داشت. بنابر این برای ناب سازی آموزش در سازمان تأمین اجتماعی نیاز جدی به شناسایی اتلاف ها و ایجاد فعالیت های ارزش آفرین می باشد.

هدف از پژوهش حاضر، بررسی نقاط قوت و ضعف برگزاری دوره های آموزش الکترونیکی در آموزش منابع انسانی شرکت ملی گاز ایران بر اساس مدل سیستمی هائو و باریچ است. متناسب با این هدف، طرح پژوهش کیفی و از نوع پدیدارشناسی اتخاذ شد. جامعه آماری این پژوهش، مدیران و متصدیان فنی بخش ستاد شرکت ملی گاز هستند که از این جامعه تعداد10 نفر با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند و از طریق مصاحبه نیمه ساختاریافته نسبت به جمع-آوری اطلاعات تا دستیابی محقق به اشباع نظری اقدام شد. یافته ها با استفاده از راهبرد هفت مرحله ای کلایزی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. تحلیل عمیق مصاحبه ها به بازنمایی 23 مقوله و تعداد 86 زیرمقوله مرتبط منتج گردید. بر اساس یافته های پژوهش، نقاط قوت برگزاری آموزش الکترونیکی در شرکت ملی گاز ایران شامل رضایت و استقبال یادگیرندگان، تخصص علمی اساتید، حمایت مدیران سازمان، تولید محتوای با کیفیت، تدوین بانک جامع سوالات آزمون و برخورداری از روش اجرا و طراحی روندهای برگزاری آزمون های مجازی است. در خصوص نقاط ضعف مواردی چون عدم آمادگی و تجربه کافی اساتید، ضعف ارتباطات شبکه ای، عدم همه جانبه نگری در تدوین اهداف، غلبه روش سخنرانی در تدریس دوره های مجازی و عدم اطمینان به صحت آزمون های مجازی احصا گردید. در پایان بر لزوم بازاندیشی و تمهید سازوکارهایی مناسب برای کاهش اثرات تهدیدهای احتمالی و ارتقای شرایط مثبت تاکید و به برخی پیشنهادهای کاربردی اشاره شده است

پژوهش حاضر به بررسی تأثیر متغیرهای اصلی و غیراصلی شایستگی بین فرهنگی بر آمادگی مدیران برای تغییر سازمانی می پردازد. جامعه آماری پژوهش شامل مدیران عالی، میانی و عملیاتی شرکت ها بین المللی در استان فارس می باشد. روش تحقیق آن از نوع پیمایشی تحلیلی است. روش نمونه گیری، تصادفی ساده است که شامل 185 نفر از اعضای جامعه موردنظر می شود. ابزار سنجش پژوهش حاضر، پرسشنامه استاندارد است و داده های گردآوری شده از روش حداقل مربعات جزئی مدل (PLS-SEM) به وسیله نرم افزار SMART-PLS2 تجزیه وتحلیل شده است. طبق نتایج به دست آمده، عوامل اصلی و غیراصلی شایستگی بین فرهنگی بر آمادگی مدیران برای تغییر، تأثیر مثبت و معنی داری دارند. این بدان معناست که عوامل اصلی و غیراصلی شایستگی بین فرهنگی شامل: قابلیت های شناختی، توانایی های عاطفی، مهارت های رفتاری، تجربه چندفرهنگی، سطح مدیریت، نوع مدیریت و آموزش بین فرهنگی از ملزومات آمادگی مدیر برای تغییر در کسب وکارهای بین الملل است.

حرفه ای گرایی مفهومی کلیدی در جامعه شناسی کار، جامعه شناسی پیشه ها، جامعه شناسی حرفه ها، جامعه شناسی سازمان ها، جامعه شناسی نهادها، مدیریت، مدیریت دولتی، رفتار سازمانی و به طور کلی در مطالعه ی سازمان ها و جوامع در مقیاسی بزرگ است. شواهد پژوهشی نشان می دهدکه مدیران اجرایی و مدیران ارشد نگرش محدود و تنگ نظرانه ای نسبت به کارکرد منابع انسانی، دست اندرکاران منابع انسانی و متخصصین منابع انسانی و مدیران منابع انسانی دارند ولی امروزه واقعیت های جدید سازمان ها در مقیاس جهانی، تقویت جایگاه حرفه ای منابع انسانی در سراسر جهان را در کانون توجه قرار داده است. بنابراین هدف اساسی این پژوهش شناسایی عوامل تأثیرگذار بر حرفه ای گرایی منابع انسانی و ابعاد و شاخص های حرفه ای گرایی منابع انسانی در سازمان ها است. در راستای این هدف، این پژوهش با استفاده از روش کیفی فراترکیب انجام شده است. ابزار گردآوری داده ها و اطلاعات در پژوهش حاضر، اسناد و مدارک گذشته در این زمینه است که به طور کلی شامل 36 مقاله می شود. شیوه ی تحلیل داده ها براساس کدگذاری باز است. نتایج بیانگر این است که عوامل تأثیرگذار بر حرفه ای گرایی منابع انسانی را می توان بر اساس سه مقوله ی کلی (محیطی، سازمانی و فردی) و ابعاد شناسایی شده را می توان براساس نه بعد (مجمع ناظر، کد اخلاقی، استقلال و خودگرانی، صدور گواهینامه، جایگاه قانونی، کمک به جامعه، پیکره ی دانش، پایگاه پژوهشی، شناسایی) تحلیل کرد. در پایان براساس یافته های پژوهش پیشنهادهای لازم ارائه شده است.