احمد ودادی

هدف از انجام این مطالعه، تشریح یکی از رویکردهای نوین در عرصه رهبری، تحت عنوان رهبری بصیر میباشد. بدین منظور مفهوم چشم انداز که از مفاهیم محوری در رهبری بصیر است، مورد مطالعه قرار گرفته و ارتباط آن با بصیرت دهی و رهبری بصیر مورد بررسی نظری قرار گرفته است. روش مطالعه، مطالعه کتابخانه ای و گردآوری اطلاعات از طریق فیش برداری از منابع کتابخانه ای بوده است. در نتیجه تحلیل محتوای داده های گردآوری شده، تعریف، چگونگی ایجاد و چیستی محتوای چشم انداز ارائه شده، و ارتباط چشم انداز و رهبری بصیر مورد تأیید قرار گرفته است. در نهایت رابطه رهبری بصیر با دو رویکرد رهبری تحول آفرین و رهبری کاریزماتیک تحلیل شده و وجوه اشتراک و افتراق این رویکردها ارائه شده است.

شناخت شایستگی ها، نقطه شروع پیاده سازی سیستم های متعدد منابع انسانی مانند مدیریت استعداد و جانشین پروری در سازمان است. پژوهش حاضر به منظور شناسایی شایستگی های مدیریت اثربخش سازمان فرهنگی در دو فاز طراحی و اعتباریابی مدل انجام شد. با انجام مصاحبه های نیمه ساختاریافته و عمیق با نمونه ای 15 نفره از خبرگان فرهنگی و تحلیل تم مصاحبه ها انجام شده، مدل به شیوه ای کیفی طراحی شد. اعتباریابی مدل از طریق سه مرحله دلفی خبرگان و تحلیل داده های حاصل از مصاحبه های ساختاریافته و پرسشنامه انجام گرفت. در نهایت مدل شایستگی مدیران سازمان های فرهنگی در بر دارنده سه شایستگی محوری (منش فرهنگی، انگیزه فرهنگی و هوش نرم)، هشت شایستگی اصلی و 23 شایستگی فرعی طراحی و پیشنهاد شد.

امروزه بحث فرهنگ به علت اهمیت و تاثیر آن بر سیستمهای مختلف، یکی از مباحث داغ و به روز در محافل علمی و مدیریت کلان است که به تبع آن، مهندسی فرهنگ و مهندسی فرهنگی را در سطح مدیریت عالی کشور مطرح کرده و سؤالات زیادی را در این خصوص پیش آورده است.در مقاله حاضر سعی شده است ضمن ارائه تعریفی از مهندسی فرهنگ به عنوان پیش نیاز مهندسی فرهنگی، به این سؤال پاسخ داده شود که آیا مهندسی فرهنگ امکان پذیر است؟ منظور از مهندسی فرهنگ چیست و الزامات آن کدام است؟

هدف: تحقیق حاضر باهدف تعیین عوامل فردی مؤثر بر رشد هوش فرهنگی کارکنان دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز انجام شد. روش: این تحقیق از نظرهدف، کاربردی و از نظر روش، پیمایشی است و از ابزار پرسشنامه استاندارد برای جمع آوری داده ها استفاده شده است. جامعه آماری، کارکنان دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز به تعداد 600 نفر بودند که برای نمونه پژوهش، 234 نفر به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. به منظور تحلیل داده ها و آزمون فرضیه های پژوهش، از آمار توصیفی و آزمون رگرسیون لجستیک استفاده شده است. یافته ها: ویژگی های فردی، خودکارامدی و تجربیات فردی، به دلیل سطح معناداری بیش از 0.05 بر رشد هوش فرهنگی کارکنان واحد تهران مرکز تأثیر ندارد. عامل دیگر، ویژگی های کارآفرینانه است که دو مؤلفه آن؛ یعنی توفیق طلبی و خلاقیت، به دلیل دارا بودن سطح معناداری کمتر از 0.05، بر رشد هوش فرهنگی مؤثرند. نتیجه گیری: با تقویت نقاط قوت و بهره گیری از فرضیه های تأیید شده، می توان زمینه مناسبی را برای رشد و تقویت هوش فرهنگی کارکنان فراهم آورد.

تحقیق حاضر با هدف ارائه مدل تغییر فرهنگ سازمانی در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است. جامعه آماری آن شامل کلیه مدیران و کارکنان این وزارتخانه در 28 استان کشور به تعداد 8000 نفر می باشد. روش تحقیق، آمیخته و در دو مرحله کیفی و کمی است. تعداد نمونه در مرحله کیفی220 و در مرحله کمی 3210 نفر می باشد. روش جمع آوری اطلاعات کتابخانه ای و میدانی و ابزار اندازه گیری مصاحبه و پرسشنامه می باشد. روایی پرسشنامه از طریق روایی محتوایی و پایایی آن براساس ضریب آلفای کرونباخ با عدد 976/0 مورد تایید قرار گرفت. در روش تجزیه وتحلیل داده ها از آزمون نرمالیته، آزمونt مستقل و تحلیل واریانس و معادلات ساختاری استفاده گردید و نتایج نشان داد تغییر فرهنگ سازمانی در دو بعد شغلی و رفتاری و ده مولفه مورد تایید می باشد که مهمترین مولفه ها؛ مسئولیت پذیری اداری با بار عاملی (88/0)، نحوه انجام مطلوب وظایف (87/0) در بعد شغلی، و برخورداری از ارزش های اسلامی با بار عاملی (90/0)، رعایت اخلاق اداری (88/0) و رویه حفظ بیت المال (82/0) در بعد رفتاری (اخلاقی) مورد تأیید می باشد.

این پژوهش با هدف طراحی مدل شایستگی مدیران ارشد پالایشگاه های گاز پارس جنوبی انجام می شود. با توجه به رویکرد کیفی پژوهش، پژوهش گران با استفاده از مصاحبه های عمیق نیمه ساختاریافته با مدیران ارشد پالایشگاه های مجتمع گاز به جمع آوری اطلاعات می پردازند و با استفاده از شیوه تحلیل تم (مضمون) و کدگذاری سه مرحله ای، داده های کیفی را تحلیل می کنند. بر اساس یافته های پژوهش، مدل شایستگی مدیران ارشد پالایشگاه با 4 مضمون فراگیر و 11 مضمون اصلی شکل می گیرد که مضامین فراگیر شامل شایستگی های فردی (اخلاقی، نگرشی ، و رفتاری)، بین فردی (ارتباطی، تیمی، و رهبری)، سازمانی (منابع انسانی، حرفه ای، و مدیریتی)، و راهبردی (تفکر و عمل راهبردی و مدیریت بحران) است. پیاده سازی این مدل موجب ارتقا و توسعه مدیران ارشد پالایشگاه ها می شود.

هر آزمونی، از جمله آزمون هایی که برای انتخاب و استخدام افراد به کار برده می شوند، باید دارای پایایی و روایی باشد تا قابل اعتماد بوده، راهنمایی خوبی در تصمیم گیری های مسئولان سازمان باشد. تحقیق حاضر با هدف بررسی روایی آزمون استخدام و رابطه آن با عملکردکارکنان در شرکت نفت فلات قاره ایران انجام شده است. جامعه آماری تحقیق شامل کارکنان جذب شده در شرکت نفت فلات قاره ایران در سال 1385 می باشد. داده های تحقیق با استفاده از اسناد بایگانی و نمرات عملکرد فصلی کارکنان جمع آوری شده است. برای تجزیه و تحلیل داده ها علاوه بر آزمون های تحلیل واریانس با عنوان، مدل های خطی تعمیم یافته ( GEE ) از برازش مدل های رگرسیون خطی چندگانه به روش گام به گام رو به جلو نیز استفاده گردید. یافته های تحقیق نشان داد که، بین نمرات آزمون استخدامی و امتیازات عملکردی کارکنان شرکت نفت فلات قاره ایران، رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. همچنین یافته ها نشان دادند که بین آزمون کتبی با امتیازات عملکردی و همچنین بین آزمون مصاحبه با امتیازت عملکردی رابطه مثبت و معنی داری وجود دارد.نهایتاً نتایج حاصله نشان داد که آزمون کتبی در مقایسه با آزمون مصاحبه از روایی پایین تری برخوردار است

زمینه و هدف: هدف اصلی پژوهش، شناسایی و معرفی مدل راهبردی منابع انسانی سیستم حمل و نقل هوایی کشور برای شناسایی و معرفی راهبردهای مناسب هر خرده فرآیند مدیریت منابع انسانی در سیستم یادشده است. تدوین راهبرد منابع انسانی، بیشتر به موضوع یکپارچگی و انسجام مربوط می شود. یکپارچگی یکی از هدف های اساسی مدیریت راهبردی منابع انسانی است؛ یعنی تضمین اینکه طرح های مدیریت منابع انسانی به طور کامل با طرح های راهبردی، یکپارچه و هماهنگ است. سیستم های مدیریت منابع انسانی می توانند منبع قابلیت هایی باشند که به سازمان امکان می دهد فرصت های جدید را بشناسد و برای آنها سرمایه گذاری کند، به طوری که یک نوایی صحیح سیستم های منابع انسانی و راهبرد کسب و کار، عملکرد بنگاه را افزایش دهد. روش: پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی و از نظر ماهیت داده ها در زمره پژوهش های کیفی است. جامعه آماری، تمام خبرگان سیستم هوانوردی شامل مدیران، فرماندهان و متخصصان ارشد هوانوردی و هواناجا هستند که برای حضور در مصاحبه های نیمه ساختاریافته انتخاب شدند. روش انتخاب مصاحبه شوندگان گلوله برفی است و پس از مصاحبه با 35 نفر، اشباع نظری حاصل شد. روش تحلیل داده ها تحلیل مضمون است. یافته ها: بر مبنای ابعاد مختلفی از جمله منطق، هدف و الگوی نقاط مرجع راهبردی، براساس راهبرد تحلیل تم با مصاحبه از خبرگان هوانوردی، مضامین اصلی و فراگیر در حوزه دسته بندی و تفکیک دقیق مشاغل شامل ویژگی های مشاغل راهبردی، ویژگی های مورد انتظار از کارکنان و جلوه های فرایندهای منابع انسانی، کشف شد. سپس از روش مصاحبه گروهی استفاده شد و با نشست کلیه خبرگان، کلیه نقاط مرجع راهبردی سیستم هوانوردی کشف شد. نتایج: با توجه به تفکیک مشاغل صنعت، راهبردهای تدوین شده عبارت اند از: مشاغل اصلی (خاص)؛ متعهدانه خلاق، متعهدانه تعامل گرا و پیمانکارانه تعامل گرا، مشاغل تخصصی؛ متعهدانه تخصصی و پیمانکارانه واگذاری، مشاغل پشتیبانی؛ پدرانه خلاق و ثانویه واگذاری و مشاغل حساس؛ پدرانه عام و ثانویه عام.

در عصری که یکی از ارکان مزیت رقابتی پایدار سازمان ها، کارکنان متعهد، متخصص و با انگیزه هستند، حفظ و افزایش اشتیاق کارکنان یکی از دغدغه های مهم سازمان هاست. هدف از این مطالعه شفاف سازی مفهوم اشتیاق کاری با توجه به مباحث نظری موجود، شناخت ویژگی ها، پیشآیندها و پیامدهای آن است. از نظر روش شناسی، در این پژوهش از رویکرد تحلیل مفهوم تکاملی راجرز استفاده شده است. این رویکرد همانند سایر روش های تحلیل مفهوم در پی واضح سازی و تحلیل مفهوم موردنظر است. روشی غیرخطی، چرخشی و انعطاف پذیر که بر اساس رویکرد استقرایی، داده های خام جمع آوری و مورد تحلیل قرار می گیرند. در این پژوهش، تحلیل به صورت درونمایه ای و شبیه به تحلیل محتوا صورت گرفته به این منظور پایگاه های اطلاعاتی موجود و معتبر با کلیدواژه "Engagement" مورد جستجو قرار گرفتند. یافته ها در این مطالعه نشان داد که اشتیاق کاری فرآیندی پیچیده با ویژگی های توان، سخت کوشی و شیفتگی و ابعاد شناختی، هیجانی (عاطفی)، رفتاری (فیزیکی) است. پیشآیند های آن شامل «منابع شغلی و منابع شخصی» «حمایت اجتماعی از همکاران، مربیگری» «احساس ارزشمند بودن، مشارکت» «معنی داری، ایمنی» است. پیامد های آن نیز شامل «بهبود بهره وری» «عملکرد، خلاقیت، گردش مالی» «سطح پایین تمایل به ترک خدمت و رفتار شهروندی سازمانی» است. نتیجه این که سوق دادن کارکنان به سوی اشتیاق یکی از چالش های مهم مدیران و سازمان هایی است که در پی بهبود شاخص های عملکرد سازمان می باشند.

هدف اصلی این پژوهش، تدوین مدل شایستگیهای ارتباطی مدیران منابع انسانی بانک کشاورزی با استفاده از روش کیفی مبتنی بر نظریه دادهبنیاد است. ابزار گردآوری دادهها، مصاحبه نیمهساختاریافته با 15 نفر از مدیران منابع انسانی در سطح ستادی ادارههای مرکزی و سرپرستیهای کل کشور است که با روش نمونهگیری گلوله برفی انتخاب میشوند. کدها و مولفههای شایستگی (80 مفهوم کلیدی، 29 زیرمقوله، و 12 مقوله اصلی)، از مصاحبهها بهدست میآید و در قالب مدل مفهومی دادهبنیاد تدوین میشود. با توجه به مقوله محوری (شایستگیهای ارتباطی مدیران منابع انسانی)، با ابعاد ساختار و محتوای مناسب رفتاری و همچنین، سایر مقولهها اعم از شرایط علّی (عوامل فردی و سازمانی)، شرایط زمینهای (برنامه جامع اصلاحات دولت)، شرایط میانجی (رفتارهای سیاسی، شرایط محیطی، مدیریت ویترینی، و هوش فرهنگی مدیران منابع انسانی)، راهبردها (راهبرد هماهنگی و همدلی، و راهبرد تحولآفرینی سازگار)، و پیامدها (محیط کار شاد و تسهیل ارتباطات) مدل نهایی تدوین میشود.

هدف: در راستای اهمیت رفتار سازمانی در کارکنان سازمان های دولتی، به ویژه کارکنان شاغل در بخش بهداشت، درمان و آموزش پزشکی که سهم بزرگی از ارائه خدمات دولت به مردم را بر عهده دارند، و با توجه به اهمیت مضاعف خدمات رسانی این بخش در دوره پاندمی کرونا و فشار سنگین کاری و روانی که بر کارکنان این سازمان ها وارد شده است، هدف این پژوهش ارائه مدل پیشایندها و پسایندهای انواع رفتارهای ضدشهروندی سازمانی در خصوص مدیران زن دانشگاه های علوم پزشکی تهران با رویکردی کاربردی برای پیشگیری و کنترل رفتارهای ضدشهروندی سازمانی به منظور ارائه خدمات شایسته تر است. طرح پژوهش/ روش شناسی/ رویکرد: پژوهش حاضر از حیث هدف کاربردی و از نوع پژوهش های کیفی و اکتشافی است که با تکیه بر رویکرد تحلیل مضمون انجام شده است. ابزار گردآوری اطلاعات مصاحبه نیمه ساختارمند با مدیران زن دانشگاه علوم پزشکی تهران به تعداد 14 نفر با روش نمونه گیری گلوله برفی و هدفمند است. یافته ها: شبکه مضامین توسعه یافته دارای 226 مضمون پایه، 9 مضمون فراگیر، و 3 مضمون سازمان دهنده است. پیشایندهای رفتارهای ضدشهروندی سازمان علیه مدیران زن مضامینی چون عوامل شغلی، رفتارها و جهت گیری های مدیران؛ و عوامل سطوح مدیریتی، عوامل ساختاری سازمانی، و عوامل فرهنگی اجتماعی اقتصادی است. همچنین، پسایندهای رفتارهای ضدشهروندی سازمان علیه مدیران زن مضامینی چون کاهش سرمایه انسانی اجتماعی، کاهش عملکرد، و کاهش اعتبار سازمان است. ارزش/ اصالت پژوهش: ارزش دانش افزایی این پژوهش در ارائه یک مدل کاملاً جدید از پیشایندها و پسایندهای رفتارهای ضدشهروندی سازمانی در سازمان های درمانی کشور ایران است. از یک سو، تاکنون در پژوهش های داخلی چنین الگویی ارائه نشده است، و از دیگر سو، رویکرد جهت دار این مدل بر تجربیات مدیران زن در بخش های درمانی استوار است.

مدیریت کردن ریسک های منابع انسانی به عنوان یک رویکرد قابل بحث برای رشد مداوم شرکت های تأمین سرمایه مطرح شده است. ازاین رو شرکت ها باید بتوانند با شناسایی و ارزیابی ریسک های موجود، آنها را به گونه ای مناسب مدیریت نمایند. پژوهش حاضر با هدف تدوین مدلی برای مدیریت ریسک های منابع انسانی در شرکت های تأمین سرمایه با رویکردی جهت ارتقای عملکرد سازمان اجرا شده است. روش تحقیق به صورت کیفی و مبتنی بر نظریه پردازی داده بنیاد است. برای گردآوری اطلاعات از مصاحبه های نیمه ساختاریافته استفاده شد و تجزیه وتحلیل اطلاعات به روش استراوس و کوربین انجام گرفت. نمونه گیری به روش هدفمند انجام شد. مطابق با الگوی نظام مند نظری ه داده بنی اد، خبرگان و مدیران باسابقه در شرکت های تأمین سرمایه برای جامع ه آماری انتخاب شدند. نتایج تحلیل داده های به دست آمده از مصاحبه ها طی فرایند کدگذاری باز، محوری و انتخابی، به ایجاد مدل مدیریت ریسک منابع انسانی بر مبنای نظریه پردازی داده بنیاد منجر شد. درنهایت، الگویی برای مدیریت ریسک های منابع انسانی در شرکت های تأمین سرمایه شناس ایی ش د. یافته های این پژوهش حاکی از آن است که برای موفقیت مدیریت ریسک های منابع انسانی در شرکت های تأمین سرمایه، مدیران بایستی به کلیه مقوله ها و زیرمقوله های شناسایی شده در این پژوهش به دقت توجه کنند و در خصوص هر یک از آنها اطلاعات لازم و کافی داشته باشند. بعلاوه این پژوهش لزوم توجه به مدیریت ریسک های منابع انسانی ب رای توسعه شرکت های تأمین سرمایه را نشان می دهد.

این پژوهش با هدف طراحی و اعتباریابی مدل شایستگی مدیران ارشد پالایشگاه های گاز پارس جنوبی و با رویکرد آمیخته انجام شده است. در بخش کیفی پژوهش، محقق با استفاده از مصاحبه های عمیق نیمه ساختار یافته به روش میدانی و هدفمند با 15 نفر از مدیران ارشد پالایشگاه در مجتمع گاز و در بخش کمی با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته از اعضای هیات رئیسه و مسئولین آموزش و تحلیل سیستم های پالایشگاه ها به جمع آوری اطلاعات پرداخته است و با استفاده از روش تحلیل تم (مضمون) وکدگذاری سه مرحله ای، به تحلیل داده های کیفی و در بخش کمی از طریق تحلیل عاملی تاییدی به اعتباریابی مدل پرداخته است. براساس یافته های پژوهش، مدل شایستگی مدیران ارشد پالایشگاه با 4 مضمون فراگیر و 11 مضمون اصلی شگل گرفت که مضامین فراگیر شامل شایستگی های فردی، بین فردی، سازمانی و راهبردی می باشد که در اعتباریابی، کلیه ابعاد و مؤلفه ها موردتایید قرار گرفت.

تحقیق حاضر با هدف طراحی مدل شایستگی حسابرسان داخلی سازمان تعاون روستایی ایران انجام شد. این مطالعه به روش کیفی و مبتنی بر تحلیل مضمون بود. ابزار گردآوری داده ها مصاحبه های نیمه ساختاریافته با 12 نفر از خبرگان شاغل در سازمان تعاون روستایی ایران بود و نمونه ها به صورت هدفمند با روش گلوله برفی انتخاب شدند. یافته های این مطالعه نشان داد مدل شایستگی های حسابرسان داخلی سازمان تعاون روستایی ایران از 5 مؤلفه شایستگی های فردی، دانش، توانایی، مهارت، اعتبار تشکیل شده است. نتایج این مطالعه گویای آن بود که مؤلفه های شناسایی شده برای مدل شایستگی حسابرسان داخلی سازمان تعاون روستایی بر اساس ویژگی های خاص این سازمان دارای اولویت بیشتری هستند. بنابراین، جهت کاهش آسیب های سازمانی و جلوگیری از بروز فشارهای مالی انتخاب و انتصاب حسابرسان داخلی در این سازمان باید فرای از یک جایگزینی ساده و بر اساس مدل شایستگی انجام شود.