فاطمه مدرسی
| مدرک تحصیلی: استاد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه ارومیه |
مطالب
فیلترهای جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱۰۱ تا ۱۲۰ مورد از کل ۱۲۱ مورد.
زبان و ادب پارسی در آسیای صغیر(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
زبان پارسی و فرهنگ ایران اسلامی، در طول چندین قرن، در آسیای صغیر سروری و سرافرازی داشت و از چنان شکوه و درخششی برخوردار بود که هیچ سرزمین دیگری جز شبه قاره هند از این حیث با آن قابل قیاس نبود. این زبان شیرین قرنها زبان رسمی آن دیار بود. سخنوران به آن شعر می سرودند و آثار منثور پدید می آورند. این زبان، همچنین، در مجالس درس و در خانقاه و زاویه وسیله تعلیم و ارشاد بود. سلاطین و رجال درباری نامه های رسمی خود را بدان می نوشتند.
نفوذ زبان و فرهنگ ایرانی در آسیای صغیر پیشینه ای دیرینه دارد و آغازگاه آن را باید در عصری از روزگار باستان جست که این سرزمین زیبا و زرخیز، طی سه قرن، جزو استانهای شاهنشاهی هخامنشی بوده است. هنوز هم آثاری از آن دوران در دل کوه ها و خزانه موزه ها محفوظ است. این عصر، در تاریخ آن سرزمین به نام «دوره پارسها» شناخته می شود.
ناصرخسرو قبادیانی، که سی سال پیش از حکومت سلاطین سلجوقی، طی سفر طولانی خود، از شهر خلاط گذشته، از زبانهای رایج در آن چنین یاد کرده است: «در شهر خلاط به سه زبان سخن می گویند: تازی، پارسی و ارمنی»...
اسطوره کیومرث گل شاه(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
" اسطوره های هر ملتی نماینده و مبین سنت ها و هنجارها و برداشت های روانی و ناآگاه آن ملت می باشند که در هر زمان شکل و کاربرد ویژه ای می یابند و با گذشت زمان، و پیدایش مذهب های جدید با آن که احتمال دارد، دستخوش تحول و دگرگونی شوند، و صبغه ی آیین جدید را به خود بپذیرند، ولی هرگز به کلی از بین نمی روند، از آن جمله است اسطوره ای نخستین انسان در باور مزدایی....
"
تاملی در زندگی و اندیشه های عرفانی ابن سینا(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
پور سینا که شاید فیلسوفترین فیلسوفان ایرانی و یا بطور کلّی فیلسوفترین فیلسوفان جهان اسلام باشد؛درپایان عمر،چنان که آخرین کتاب بزرگ وی "الاشارات و التّنبیهات "نشان می دهد؛ بنوعی از عرفان گرایش یافت که شاید بتوان آن را فلسفة‌شرقی بوعلی خواند . این فلسفة شرقی، درحیات فکری متأخّر اسلامی،بیشترین اهمیّت را داشته است . زیرا این حکمت، درمسیری گام برداشت که یک قرن و نیم بعد با شهاب الدّین، به نتایج درخشانی رسید. با این که مفهوم اشراقی را بطور رسمی سهروردی بنیاد نهاد ؛امّا نه تنها یک طرح کلّی،بلکه دریافت روشنی از آن را می توان از یک سو، درنمط پایانی الهیّات و ازسوی دیگر درقصیدة‌عینیّه و رساله های عرفانی ابن سینا دید. این نکاتی است که نگارنده بر آن است تا دراین مقال، آنها را مورد بررسی و مداقّه قراردهد.
اقبال لاهوری نغمه سرای بیداری
حوزه‌های تخصصی:
اقبال لاهوری‘ این نغمه سرای بیداری بر این باور بود که شعر باید منادی تلاش و کوشش انسان برای زندگی و آزادی باشد. از این رو شعر را به تنهایی برای هنر و زیبایی مطمح نظر قرار نداد‘بلکه در آن به طور واقع گرایانه حقیقت و زیبایی را به هم درآمیخت و در خلال نغمه های موزون و شورانگیز‘ آهنگهای تازه ای از آزادی سرود تا مسلمانان را بدون توجه به رنگ و نژاد از خواب غفلت بیدار سازد
غالب شاعر ی توانا
حوزه‌های تخصصی:
بازوال پذیرفتن شکوه واقتدارامپراطوری بابری درهند وروبه کاهش نهادن حشمت وعظمت دولت صفویه درایران سبک هندی رواج واعتبار پیشین خودراازدست داد ودوران طلایی اش به سرآمد.آخرین گوینده ای که به این شیوه سخن گفت وباسرودهای رنگین خود عرصه ادب پایان دوره تیموریان رامزین نمود وآنازیکنواختی ملال انگیزمدیحه سرایان درباری بیرون آوردوتوانی تازه بخشیدشاعر تواناغالب دهلوی است.غالب با تسلطی که برملک سخن پارسی داشته است توانسته ساختاراشعارش راازرهگذر هماهنگی وتناسب عواطف واحوال روحی بازبان وواژگانی که به طورآگاهانه یاناآگاهانه ازآنهاسودجسته انسجام ووحدت بخشد.
نیمتاج ‘ تاجی بر تارک آزادگی
حوزه‌های تخصصی:
آفاق وسیع شعر فارسی تا پیش از مشروطیت ‘ جز به ندرت در بستر عطوفت زنانه جاری نشده بود.بعد از مشروطیت است که زنان در عرصه سخنوری همراه با مردان‘طبع آزموده‘اشعار فخیم و ارزشمندی عرضه داشته اند.نیمتاج لکستانی ‘ یکی از زنان متعهد و ظلم ستیزی است که در زمانه ای پرآشوب ‘ بی باک و پرصلابت و با زبانی برخوردار از سلاست و روانی ‘ ندای آزادی را سرداد.او شاعری بود آزادیخواه ‘ واقع گرا و انسان دوست که می خواست از بیداد‘دادسازد و از درد‘درمان.اما دریغا‘ چنان که باید شناخته نشده و قدرت طبع و رقّت احساس و سخن نغز و پرمغزش بر همگان آشکار نگشته است .
سیری در آثار و اندیشه های سنایی
حوزه‌های تخصصی:
گاهی پیری راه دان یا عشقی شورانگیز یا خوابی صادق‘ سبب دگرگونی احوال صاحبدلی با ذوق و نیل او به کمال معنوی میگردد. چنان که تحول درونی سنایی را به ((دیوانه ای لای خوار)) از مجذوبان منتسب کرده اند. شاید هم اندیشه ای ژرف ‘ یا نفس گرم و مؤثر دریا دلی موجب گشته که سنایی عشرت جوی‘ترک شاهد وساغر کند و طریق زهد وانقطاع در پیش گیرد. سنایی‘ عارفی شریعتمدار است ‘ بدین جهت چکامه های او‘ آکنده از معانی دینی و عواطف روحانی و نکات اخلاقی است . او در حدیقه‘با حکمت صوفیه و موعظه و تاویل قرآن ‘ سروکار دارد و در قصاید و غزلیات مغانه اش باذوق روح و شطحیات. عشق به حق ‘ هدف غایی تعلیمات اوست . اشعارش از رهگذر این عشق شورآفرین و اقتباس ازقرآن کریم ‘ همراه با زبانی برخوردار از واژگان غنی‘ معنویت خاصی یافته است.
مختومقلی شاعری درد آشنا
حوزه‌های تخصصی:
نگاهی به مناسبات فرهنگی ایران و هند در ادوار کهن
حوزه‌های تخصصی:
دو قوم ایرانی وهندی از تیرة اقوام هند و اروپایی هستند.زبان آنها نیز خویشاوند و از زبانهای هند و اروپایی است . اساطیر و فرهنگ و آیین آنها باهم مناسبات و پیوندهای ژرفی دارد‘که اگر چه در اثر آمیزش با فرهنگ بومی تا حدی تغییر پذیرفته ‘ و گذشت زمان هم تحولاتی درآنها پدید آورده و رنگی تازه بخشیده‘با این همه‘هماهنگی ها و مشابهتهای فراوان موجود میان آنها‘حاکی از آنست که هند و ایران از بنیانهای کهن مشترکی برخوردارند. دراین مقاله از اساطیر و رسوم کهن هند و ایران که منشأ زبانی و نژادی واحدی دارند و نیز طوایف آریایی هند و ایران و محل و زمان زیستن و دین و مذهب و شعر و فرهنگ و آثار ایشان سخن رفته است
پیوند زبان فارسی و هند در آیینه زمان
حوزه‌های تخصصی: