مطالعات راهبردی ناجا

زمینه و هدف: از مهم ترین ارگان هایی که نقشی مهم را در تعاملات مرزی با کشورهای هم جوار بر عهده دارد، فرماندهی مرزبانی جمهوری اسلامی ایران است. پژوهش حاضر به دنبال طراحی و تدوین الگوی دیپلماسی مرزی فرماندهی مرزبانی جمهوری اسلامی ایران در مرزهای غرب کشور است .روش شناسی: پژوهش حاضر به لحاظ هدف کاربردی و به لحاظ ماهیت و نحوه گردآوری داده ها از نوع توصیفی و کیفی است. ابزار گردآوری داده ها مصاحبه نیمه ساختاریافته استبا جامعه ای شامل فرماندهان (مرزبانان درجه یک دارای استوارنامه)، خبرگان و کارشناسان آشنا به موضوع پژوهش به تعداد 16 نفر به شرط اشباع نظری. تجزیه وتحلیل داده ها بااستفاده از روش تحلیل مضمون سه سطحی (مضامین پایه، سازمان دهنده و فراگیر) انجام گرفته است.یافته ها: یافته های پژوهش نشان می دهد که از نظر مشارکت کنندگان، الگوی دیپلماسی مرزی جمهوری اسلامی ایران در مرزهای غرب کشور شامل 4 مضمون فراگیر، 10 مضمون سازمان دهنده و 73 مضمون پایه است. مفاهیم سیاسی، امنیتی، فرهنگی اجتماعی و اقتصادی، مفاهیمی بودند که به عنوان مضامین فراگیر در این پژوهش استخراج شدند.نتایج: نتایج حاصل از تحقیق بالا بیانگر این است که مرزهای غرب کشور به دلیل اهمیت کارکردی و امنیتی خود، نیازمند تقویت تعاملات مرزی در قالب دیپلماسی مرزی است و الگوی به دست آمده در این پژوهش، چارچوبی را در جهت ارتقای تعاملات مذکور ارائه می دهد. ابعاد به دست آمده در این الگو نشان می دهد که توجه و سرمایه گذاری در این بخش ها ارتباط مستقیمی با امنیت پایدار داخلی دارد؛ چراکه تأمین امنیت در نواحی مرزی به عنوان لایه اولیه امنیت دفاعی منجر به تقویت امنیت در کانون های مرکزی خواهدشد.  

زمینه و هدف: هنر ﻣی ﺗﻮاﻧﺪ هر اﻧﻘﻼب، ﺗﻤﺪن و فرهنگ را ﻣﺎﻧﺪﮔﺎر ﻧﻤﺎیﺪ. هدف تربیت هنرمند تراز برای فراگیری هنر انقلابی اﺳﺖ، تا در دل، ﻗﻠﺐ و روح ایشان به منظور ایجاد تعهد به نظام و ادامه دهنده راه انقلاب اسلامی ﺗأﺛیﺮ بگذارد.روش: این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و ازنظر روش، توصیفی و ازنظر گردآوری داده ها، یک مطالعه ترکیبی در چارچوب نظری فرمایشات امام خامنه ای(مدظله العالی) است. در گام اول، با استفاده از روش تمام شمار و فیش برداری، بیانات رهبری بررسی و کلیدواژه های احصاءشده توسط تعداد 5 نفر خبره مورد ارزیابی قرار گرفت که پس از حذف واژه های مشترک و همچنین، اعمال پیشنهادهای دریافت شده، پرسش نامه تدوین، و در سطح جامعه نمونه به تعداد 80 نفر توزیع شد. برای تأیید نهایی ساختار، از تحلیل عاملی تأییدی در نرم افزار3 SMART PLS استفاده شد.یافته ها: الگوی تربیت هنرمند تراز انقلاب اسلامی را می توان با استفاده از سه بعد ساختار دینی و انقلابی با 10 شاخص، تخصص و تعهد هنری با 9 شاخص، فرهنگ سازی و آگاهی بخشی با 8 شاخص و درمجموع، تعداد 27 شاخص کلیدی ارزیابی نمود.نتایج: الگوی هنرمند تراز با بررسی و احصاء تمام شاخص های به دست آمده در سه بعد بصیرت دینی و انقلابی هنرمند تراز، تخصص و تعهد هنری هنرمند تراز، فرهنگ سازی و آگاهی بخشی هنرمند تراز انقلابی اسلامی با شاخص های مربوطه به نتیجه می رسد. 

زمینه و هدف: آب به عنوان یکی از مؤلفه های مؤثر بر بحران های سیاسی و امنیتی داخل کشورها، روابط بین دولت ها و یکی از چالش های مهم قرن حاضر به شمار می رود. بحران کمبود آب در سطح جهانی و منطقه ای، تمایلات سیاسی و اقتصادی خاصی را در مناسبات بین المللی شکل داده است. این موضوع و پیامدهای آن، در مناسبات بین المللی ایران با کشورهای همسایه تأثیر به سزایی خواهد داشت و به نقش مدیریت منابع آب اهمیت ویژه ای می بخشد؛ از این رو، مدیریت منابع آب نقش مهمی را در کاهش تنش آب و شکل گیری امنیت پایدار در مناطق مختلف جغرافیایی ایران ایفا خواهدکرد.روش: پژوهش حاضر با رویکرد آینده پژوهی و به روش توصیفی به دنبال تحلیل شاخص های بحران آب (بارش، آب زیرزمینی و سطحی) بااستفاده از داده های ماهانه بارش، پیزومتری و هیدرومتری در محدوده فلات مرکزی ایران است. نقشه پهنه بندی سطوح بحران براساس داده های فضایی ایستگاه ها، در نرم افزار جی. آی. اس تهیه و پس از آن، نقشه وضعیت تنش و ناآرامی در سطح مناطق مختلف حوضه فلات مرکزی برای ده سال آینده ایران تهیه شد.یافته ها: شاخص های تحلیل آب در حوضه آبریز فلات مرکزی پایین تر از حد معمول و در سطوح بحرانی، دسته بندی می شوند. نشانه های بحران با تنش و ناآرامی های چند سال اخیر در استان های یزد و اصفهان آغاز شده و پیش بینی روند بلندمدت ده سال آینده در نرم افزار درینک نشان دهنده کاهش مساحت تنش سطح 2 از 55 درصد به 46 درصد در10 سال آینده و افزایش مساحت تنش سطح 3 از 12 درصد به 20 درصد در ده سال آینده است و دامنه ناآرامی و تنش از استان های اصفهان و یزد به استان های تهران و البرز کشیده خواهد شد.نتایج: تنش منابع آب در سناریوی ده سال آینده حوضه آبریز فلات مرکزی نشان از گسترش مساحت مناطق با سطوح تنش شدید و خیلی شدید دارد و این یعنی در10 سال آینده بر پایه سناریو شبیه سازی تغییر اقلیم، وضعیت مدیریت منابع آب بحرانی تر خواهد بود و گسترش تنش از سطوح با تنش پایین تر به سمت سطوح با تنش شدید پیش خواهدرفت و این مناطق (استان های تهران و البرز) به لحاظ شرب، کشاورزی و صنعت دچار تنش آبی می شوند. 

زمینه و هدف: موضوع اشراف اطلاعاتی یکی از اولویت های مهم پلیس است و تلاش می شود تا در تمام بخش های مأموریتی فراجا نهادینه سازی شود؛ ازاین رو، پژوهش حاضر با هدف ارائه الگوی ارتقای اشراف اطلاعاتی با تأکید بر نقش تجهیزات هوایی انجام شده است.روش: پژوهش حاضر ازنوع آمیخته اکتشافی است. داده های پژوهش به صورت میدانی و ازطریق مصاحبه نیمه ساختاریافته در بخش کیفی و توزیع پرسش نامه در بخش کمی تدوین شده و روایی پرسش نامه ها ازطریق روایی صوری به تأیید رسیده است. برای محاسبه پایایی پرسش نامه در بخش کیفی، از روش پایایی بین دو کدگذار با توافق 92% و برای سنجش پایایی پرسش نامه در بخش کمی، از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد که برابر با 88% گزارش گردید. مشارکت کنندگان در بخش کیفی شامل 19 نفر از خبرگانِ هوافراجا، پهپاد فراجا، سازمان اطلاعات و سایر پلیس های تخصصی فراجا و جامعه آماری بخش کمی نیز تعداد 73 نفر از کارشناسان سازمان های مربوطه بودند. در تحلیل داده های کیفی که در آن از روش تحلیل مضمونی جهت دار استفاده شد، نرم افزار مکس کیو دی ای و برای تحلیل توصیفی و استنباطی داده های پرسش نامه بخش کمی از نر افزار اس. پی. اس. اس. بهره برداری شد.یافته ها: طبق یافته های حاصل از تحلیل مضامین در بخش کیفی، در فرآیند ارتقای اشراف اطلاعاتی فراجا با تأکید بر نقش تجهیزات هوایی، تعداد 3 مضمون فراگیر، 15 مضمون سازمان دهنده و 79 مضمون پایه ای مدّ نظر قرار گرفته است. نتایج بخش کمی نیز بیانگر این مهم است که ابعاد مربوطه در سطح خطای 5 درصد پیش بین های مناسبی برای تدوین الگوی ارتقا اشراف اطلاعاتی فراجا با تأکید بر نقش تجهیزات هوایی هستند.نتایج: ابعاد مؤثر در ارتقای اشراف اطلاعاتی هوایی فراجا می توانند در قالب جهت سازها، الزامات و اشراف چندوجهی مطرح شوند و دراین خصوص، پیشنهادهایی کاربردی جهت ارتقای اشراف فراجا ازطریق کاربرد تجهیزات هوایی ارائه شده است. 

زمینه و هدف: مسئله اساسی این تحقیق آن است که عوامل گوناگون موثر بر وقوع و گسترش جرایم خشن در استان خوزستان را شناسایی کند تا ازطریق آن بتوان راهکارهای پیشگیرانه را ارائه کرد.روش: این پژوهش ازنظر روش توصیفی تحلیلی است و به لحاظ ماهیت، کیفی ازنوع تحلیل مضمون  است. مشارکت کنندگان شامل 6 نفر از مجرمان مرتکب جرم خشن و 4 نفر از قضات پرونده های آنها هستند. پژوهش بااستفاده از مصاحبه نیمه ساختاریافته انجام شد و تا اشباع نظری مصاحبه به عمل آمد و به منظور افزایش روایی درونی و بیرونی نیز از مشارکت کنندگان متخصص و برای تحلیل داده های متنی، از روش تحلیل مضمونی استفاده شد.یافته ها: یافته ها حاکی است که در درجه اول، عوامل اجتماعی مانند نداشتن شغل و بیکاری، مصرف موادمخدر، عدم توانایی خانواده در تأمین مایحتاج زندگی، اعتیاد پدر و خود مجرم، خانواده پرجمعیت و زندگی در محله های فقیر و بعد از آن، عوامل فرهنگی مانند ماهیت زندگی اجتماعی قومی ، بی سوادی، زندگی در قالب رسومات قومی و قبیله ای و پیروی از تعصبات کورکورانه، در گرایش به جرایم خشن بسیار موثر بوده اند.نتایج: زمینه های خانوادگی، شکاف های اجتماعی و فرهنگی، جغرافیا، فقر، بیکاری، افت سرمایه اجتماعی و عدم پای بندی به اخلاقیات بر شدت جرایم خشن تأثیر دارد. در این بین، از سه راهکار پیشگیرانه، اولویت با پیشگیری اجتماعی، موضعی و کیفری است؛ ضمن آنکه تأسیس و تقویت مراکز اجتماعی، فرهنگی، حمایت های فرهنگی از مردم منطقه و سرمایه گذاری ویژه و کلان در پیشگیری ها مهم است. 

زمینه و هدف: فرسودگی شغلی فرآیندی از خستگی جسمی و روانی است که در اثر فشار هیجانی ثابت و پی در پی ناشی از درگیری درازمدت در انسان ایجاد می شود و حرفه پلیسی نیز یکی از مشاغل پر فشار است که وجود عوامل فشار زا در این حرفه می تواند افسران و مأموران پلیس را مستعد فرسودگی شغلی و مشکلات روان شناختی دیگری همچون افسردگی و اضطراب کند. هدف از پژوهش حاضر، بررسی تأثیر ویژگی های شخصیتی و سلامت روان بر فرسودگی شغلی کارکنان پلیس است.روش: روش تحقیق، توصیفی از نوع همبستگی و به لحاظ هدف، کاربردی است و شیوه جمع آوری اطلاعات در آن، میدانی است.یافته ها: برای دستیابی به اهداف پژوهش، تعداد 420 نفر از کارکنان پلیس پیشگیری تهران بزرگ به روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند. برای سنجش فرسودگی شغلی از پرسش نامه فرسودگی شغلی مزلج(MBI)، جهت سنجش سلامت روان، از فهرست تجدیدنظرشده علائم روانیSCL-90)) و برای سنجش عوامل شخصیتی از پرسشنامه شخصیتی نئو(NEOPI-R) استفاده شده است.نتایج: اطلاعات به دست آمده که به وسیله آزمون های تی  و  من- ویتنی، آزمون تحلیل واریانس یک طرفه و آزمون کروسکال والیس و تحلیل رگرسیون چند متغیری خطی و با استفاده از نرم افزارspss  انجام گرفت، حاکی از آن است که بین خستگی هیجانی با برون گرایی، دلپذیر بودن و باوجدان بودن، ضریب همبستگی وجود دارد. همچنین، بین عدم کفایت شخصی با انعطاف پذیری و دلپذیر بودن ضریب همبستگی معنی داری وجود ندارد.