عوامل اجتماعی و فرهنگی موثر بر جرایم خشن و راهکارهای پیشگیرانه در استان خوزستان(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات راهبردی ناجا سال ۸ زمستان ۱۴۰۲ شماره ۴ (پیاپی ۳۰)
129 - 158
زمینه و هدف: مسئله اساسی این تحقیق آن است که عوامل گوناگون موثر بر وقوع و گسترش جرایم خشن در استان خوزستان را شناسایی کند تا ازطریق آن بتوان راهکارهای پیشگیرانه را ارائه کرد.روش: این پژوهش ازنظر روش توصیفی تحلیلی است و به لحاظ ماهیت، کیفی ازنوع تحلیل مضمون است. مشارکت کنندگان شامل 6 نفر از مجرمان مرتکب جرم خشن و 4 نفر از قضات پرونده های آنها هستند. پژوهش بااستفاده از مصاحبه نیمه ساختاریافته انجام شد و تا اشباع نظری مصاحبه به عمل آمد و به منظور افزایش روایی درونی و بیرونی نیز از مشارکت کنندگان متخصص و برای تحلیل داده های متنی، از روش تحلیل مضمونی استفاده شد.یافته ها: یافته ها حاکی است که در درجه اول، عوامل اجتماعی مانند نداشتن شغل و بیکاری، مصرف موادمخدر، عدم توانایی خانواده در تأمین مایحتاج زندگی، اعتیاد پدر و خود مجرم، خانواده پرجمعیت و زندگی در محله های فقیر و بعد از آن، عوامل فرهنگی مانند ماهیت زندگی اجتماعی قومی ، بی سوادی، زندگی در قالب رسومات قومی و قبیله ای و پیروی از تعصبات کورکورانه، در گرایش به جرایم خشن بسیار موثر بوده اند.نتایج: زمینه های خانوادگی، شکاف های اجتماعی و فرهنگی، جغرافیا، فقر، بیکاری، افت سرمایه اجتماعی و عدم پای بندی به اخلاقیات بر شدت جرایم خشن تأثیر دارد. در این بین، از سه راهکار پیشگیرانه، اولویت با پیشگیری اجتماعی، موضعی و کیفری است؛ ضمن آنکه تأسیس و تقویت مراکز اجتماعی، فرهنگی، حمایت های فرهنگی از مردم منطقه و سرمایه گذاری ویژه و کلان در پیشگیری ها مهم است.