مطالعات منابع انسانی

زمینه و هدف: تحلیل رفتگی و سکوت سازمانی در شمار مهم ترین نگرانی های مدیریت منابع انسانی امروزین به شمار می روند که پیامدهای ناگواری برای سازمان به همراه دارند. برای افزایش شناخت موجود در این زمینه پژوهش حاضر تأثیر تحلیل رفتگی شغلی بر کیفیت تصمیم گیری سازمانی را با میانجی گری سکوت سازمانی بررسی می کند. روش شناسی: روش این تحقیق از نظر هدف کاربردی و از نوع توصیفی- پیمایشی است. جامعه آماری آن را ریاست، معاونت و پایه وران شعب بانک مسکن استان تهران تشکیل می دهند که با روش نمونه گیری خوشه ای 296 نفر از آنان به عنوان نمونه انتخاب شدند. تحلیل داده ها با استفاده از معادلات ساختاری به کمک نرم افزار اس.پی.اس.اس و لیزرل انجام شده است. یافته ها: تحلیل رفتگی و سکوت سازمانی با هم رابطه مستقیم دارند. همچنین تحلیل رفتگی شغلی و و هر سه مؤلفه آن (تحلیل عاطفی، مسخ شخصیت و کاهش موفقیت فردی) هم به صورت مستقیم و هم از طریق سکوت سازمانی بر کیفیت تصمیم گیری سازمانی تأثیر منفی دارد. نتیجه گیری: با افزایش تحلیل رفتگی در سازمان کیفیت تصمیم گیری افول می کند و این کاهش در صورت وجود سکوت سازمانی شدیدتر هم می شود. در واقع کارکنان تحلیل رفته برای مشارکت فعالانه در تصمیم گیری های سازمانی تمایلی ندارند.

زمینه و هدف: رفتار شوخ طبعی رهبران بر احساسات و رفتار کارکنان کارکنان اثرگذار است و در رفتارهای سازمانی سازنده به عنوان رفتاری جذاب برای برقراری ارتباط به شمار می رود. هدف از پژوهش حاضر تحلیل اثر شوخ طبعی رهبر بر احساسات پیروان به واسطه فرهنگ بوروکراتیک است. روش شناسی: این پژوهش از لحاظ هدف، کاربردی و از نظر روش، توصیفی پیمایشی است. جامعه آماری آن شامل کارکنان دانشگاه لرستان است. که از میان آن ها 145 نفر به روش طبقه ای تصادفی به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه استاندارد است که پایایی آن با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ و پایایی ترکیبی و روایی آن با استفاده از روایی همگرا و روایی محتوا با استفاده از نظر متخصصان آشنا به موضوع پژوهش تأیید شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS22 و AMOS22 استفاده شده است. یافته ها: شوخ طبعی رهبر بر احساسات پیروان و فرهنگ بوروکراتیک تأثیر مثبت و معنادار دارد؛ همچنین فرهنگ بوروکراتیک ارتباط میان شوخ طبعی رهبر و احساسات پیروان را تسهیل می کند. نتیجه گیری: شوخ طبعی رهبر در سازمان موجب ترویج خنده و دیگر احساسات مثبت می شود و می تواند باعث بهسازی ارتباطات و روابط میان اعضای سازمان شود. از این رو، پرورش این روحیه اغلب با نتایجی سازنده برای مدیران و کارکنان همراه خواهد بود.

زمینه و هدف: در عصر دانایی محوری نوآوری قابلیتی مزیت ساز است و وجود سبک رهبری تسهیل گر از جمله مهم ترین پیش نیازهای آن به شمار می رود. پژوهش حاضر به بررسی رابطه بین مؤلفه های رهبری پدرسالارانه، مبادله رهبر عضو و نوآوری کارکنان پرداخته است. روش شناسی: این پژوهش کاربردی، توصیفی، پیمایشی و از نوع همبستگی است. جامعه آماری آن شامل کارکنان اداره کل تربیت بدنی استان اصفهان به تعداد 400 نفر بوده است که 196 نفر از آنها به عنوان نمونه انتخاب شده اند. داده های گردآوری شده به وسیله پرسشنامه با ساتفاده از نرم افزارهای Lisrel ، Smart PLS و SPSS تجزیه و تحلیل شده اند. یافته ها: رهبری خیرخواه و رهبری مقتدرانه بر مبادله رهبر عضو اثرگذاری معناداری دارند، اما مبادله رهبر عضو بر نوآوری اثرگذار نبوده و نقش میانجی معناداری نیز در تأثیر رهبری پدرسالارانه بر نوآوری ایفا نکرده است. نتیجه گیری: به کارگیری سبک رهبری متناسب با ماهیت فرهنگی و الزامات سازمانی می تواند نوآوری مورد نیاز برای بهره وری پایدار سازمان را ترویج و تسهیل کند.

زمینه و هدف: حفظ مستمر قابلیت یادگیری سازمانی جزو پیش نیازهای اساسی بهره وری پایدار سازمان های پیشرو به شمار می رود. در این راستا پژوهش حاضر به بررسی نقش میانجی سرمایه فکری در تأثیر مدیریت منابع انسانی مبتنی بر دانش بر قابلیت یادگیری سازمانی پرداخته است. روش شناسی: روش پژوهش از نوع توصیفی- همبستگی است. شرکت های فعال در شهرک صنعتی بوعلی همدان (216 شرکت) به عنوان جامعه آماری این پژوهش در نظر گرفته شد که از میان آنها 138 شرکت با روش نمونه گیری ساده مورد مطالعه قرار گرفتند. داده های مورد نیاز با کمک پرسشنامه جمع آوری و با استفاده از روش مدل سازی معادلات ساختاری و رویکرد حداقل مربعات جزئی و به وسیله نرم افزار Smart PLS2 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته ها: هر سه مؤلفه سرمایه فکری در تأثیر بین مدیریت منابع انسانی مبتنی بر دانش بر قابلیت یادگیری سازمانی به عنوان متغیر میانجی نقش ایفا می کنند که در این میان سرمایه انسانی از بیشترین و سرمایه ساختاری از کمترین نقش برخوردار بوده است. نتیجه گیری: به کارگیری روش مدیریت منابع انسانی مبتنی بر دانش در سازمان می تواند موجب افزایش ابعاد سرمایه فکری شده و به صورت غیر مستقیم قابلیت یادگیری سازمانی را ارتقا بخشد.

زمینه و هدف: رفتارهای شهروند سازمانی به منظور عملی شدن در جامعه اسلامی به طور چشمگیری متأثر از عقاید دینی هستند. بدین منظور هدف از انجام این تحقیق بررسی تأثیر فرهنگ ایثار و شهادت بر بروز رفتارهای شهروند سازمانی کارکنان دانشگاه ایلام با میانجی گری سرمایه اجتماعی است. روش شناسی: این تحقیق کاربردی و از نوع توصیفی پیمایشی است، ابزار جمع آوری داده ها پرسشنامه های استاندارد است. جامعه آماری آن شامل کارکنان دانشگاه ایلام به تعداد 485 نفر است که 215 نفر از آنها به روش تصادفی ساده به عنوان نمونه انتخاب شدند. برای آزمون فرضیه ها مدل یابی معادلات ساختاری مبتنی بر رویکرد حداقل مربعات جزئی به کمک نرم افزار Smart PLS استفاده شده است. یافته ها: فرهنگ ایثار و شهادت و مؤلفه های آن (عمل صالح و پرهیزکاری، مردم داری، عدم تعلق به دنیا و خدامحوری) هم به طور مستقیم و هم از راه تقویت سرمایه اجتماعی بر رفتار شهروند سازمانی تأثیری معنادار و مثبت دارد. نتیجه گیری: اشاعه فرهنگ ایثار و شهادت در محیط های سازمانی، ضمن سامان بخشیدن به اعتقادات، باورها و ارزش های انسان آنان را در بروز رفتارهای فرانقشی و ایجاد اعتماد میان فردی که حاصل آن پدید آمدن سازمان اخلاق مدار است، هدایت می کند.

زمینه و هدف: خستگی عاطفی نوعی حالت روانشناختی است که می تواند پیامدهای زیانبار بسیاری برای کارکنان و سازمان به همراه داشته باشد. این پژوهش تأثیر عدالت رویه ای بر خستگی عاطفی را به طور مستقیم و با توجه به نقش میانجی نقض قرارداد روانشناختی را بررسی می کند و به ارزیابی نقش تعدیل گر جنسیت در این زمینه نیز می پردازد. روش شناسی: این پژوهش کاربردی و از نوع توصیفی - همبستگی است. جامعه آماری پژوهش را کارکنان ادارات دولتی شهر شیراز است که از میان آنها 111 نفر به روش تصادفی مورد پیمایش قرار گرفتند. داده های پژوهش با کمک پرسشنامه گردآوری و با استفاده از مدل معادلات ساختاری تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: تأثیر منفی عدالت رویه ای بر خستگی عاطفی تأیید نشد، اما تأثیر منفی آن بر نقض قرارداد روانشناختی تأیید شد. همچنین نقض قرارداد روانشناختی بر خستگی عاطفی تأثیری مثبت داشته است اما تأثیر عدالت رویه ای بر خستگی عاطفی را میانجی گری نمی کند. افزون بر این، جنسیت تأثیر عدالت رویه ای بر خستگی عاطفی را تعدیل می کند. نتیجه گیری: پایبندی مدیران به قراردادهای روانشناختی و رعایت عدالت در تعامل با کارکنان می تواند از احتمال بروز حالات روانی زیانبار همچون خستگی عاطفی کارکنان بکاهد. همچنین ضروری است آنها در این رابطه به تفاوت های انتظارات و شرایط روانی کارکنان دارای جنسیت متفاوت توجه داشته باشند.

زمینه و هدف: ترویج فرهنگ پدافند غیر عامل در میان اقشار مختلف جامعه و به ویژه در سازمان های نظامی عاملی مؤثر در ارتقاء توان بازدارندگی کشور محسوب می گردد. بر همین اساس هدف پژوهش حاضر شناسایی سازوکارهای نهادینه سازی فرهنگ پدافند غیر عامل در کارکنان وظیفه ارتش ج.ا.ا. است. روش شناسی: نوع پژوهش به لحاظ هدف کاربردی، با رویکرد کیفی و روش تحلیل محتوا انجام شده است. مشارکت کنندگان در این پژوهش را استادان، خبرگان حوزه پدافند غیرعامل و خبرگان مدیریت منابع انسانی در یگان های آموزشی ارتش در شهر تهران تشکیل داده است. برای نمونه گیری از روش نمونه گیری هدفمند به شیوه گلوله برفی تا حد اشباع نظری استفاده شده است. یافته ها: بر اساس نتایج حاصل از تحلیل متن مصاحبه ها سازوکارهای شناسایی شده برای نهادینه سازی فرهنگ پدافند غیرعامل در جامعه هدف در سه دسته شناختی، رفتاری و احساسی طبقه بندی شده اند. نتیجه گیری: به کارگیری یکپارچه این سه دسته سازوکارها می تواند آگاهی، گرایش مثبت و آمادگی برای انجام رفتارهای سازنده در زمینه پدافند غیرعامل را در میان کارکنان وظیفه ارتش ارتقا دهد و بدین ترتیت به  نهادینه سازی فرهنگ پدافند غیرعامل در میان آنها مساعدت چشمگیری داشته باشد.

زمینه و هدف: در اقتصادهای در حال توسعه، گرایش به کارآفرینی در محیط های پویای کسب وکار برای شرکت ها امری ضروری است. در این میان توجه به سرمایه اجتماعی و قابلیت های پویا شرکت در چنین محیطی می تواند در توسعه و افزایش جهت گیری کارآفرینی شرکت مفید باشد. هدف پژوهش حاضر بررسی نقش میانجی قابلیت های پویا در تأثیر سرمایه اجتماعی بر گرایش به کارآفرینی است. روش شناسی: این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و از نظر روش توصیفی- همبستگی است. جامعه آماری پژوهش شرکت های دانش بنیان فعال در استان آذربایجان شرقی بودند. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه استاندارد بود که روایی آن از سوی خبرگان و پایایی آن از طریق روش پایایی ترکیبی و آلفای کرونباخ تأیید شد. آزمون مدل مفهومی و فرضیه های پژوهش با استفاده از مدل یابی معادلات ساختاری به وسیله نرم افزار اسمارت پی آل اس انجام گرفت. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که سرمایه اجتماعی علاوه بر اثر مستقیم، به صورت غیر مستقیم و از طریق قابلیت های پویا بر گرایش به کارآفرینی تأثیر مثبت و معناداری دارد. یافته های دیگر پژوهش نشان داد که قابلیت های پویا بر گرایش به کارآفرینی تأثیر مثبت و معناداری دارد. نتیجه گیری: مدیران شرکت های دانش بنیان می توانند با بهبود شبکه سازی، ایجاد ارتباطات مؤثر و نیز خلق توانمندی های جدید زمینه گسترش گرایش به کارآفرینی را در شرکت فراهم سازند.