علوم تربیتی

پژوهش حاضر کاربردی و هدف آن ارائه ی مدل مدیریت چندفرهنگی در مدارس ابتدایی ایران است پژوهش با رویکرد کیفی و روش تحلیل مضمون انجام شد. جامعه آماری پژوهش، شامل کلی ه منابع مکتوب مرب وط ب ه مدیریت و آموزش وپرورش چندفرهنگی در پایگاه های علمی معتبر، شامل 3201 اثر بود که بر مبنای شاخص CASP و با اشباع نظری، درنهایت 50 اثر به عنوان نمونه انتخاب شد و خبرگان حوزه ی علوم تربیتی در مدارس و دانشگاه فرهنگیان بودند که در نهایت 12 نف ر به روش در دسترس و به صورت هدفمند انتخاب شد. روش تجزیه وتحلیل داده ها، تحلیل مضمون و شبکه ی مضامین بود. نتایج پژوهش نشان داد، ویژگی های مدرسه چند فرهنگی شامل: خط مشی و استراتژی، برنامه های چند فرهنگی، افراد با فرهنگ متنوع، فرآیندها با رویکرد چندفرهنگی و محیط متنوع فرهنگی است. ویژگی های مدیر مدرسه شامل: ویژگی های شخصیتی فراقومی، صلاحیت های حرفه ای چندفرهنگی و مهارت های رهبری چند فرهنگی است و نقش ذینفعان مدرسه شامل: نقش معلمان، نقش دانش آموزان و نقش اولیاء و جامعه (پرسش سوم) است. این مؤلفه ها همراه با 44 مقوله مرتبط با هر مؤلفه در قالب یک مدل ارائه گردید. با اعمال نظرات خبرگان، با توجه به مقادیر CVR (بالای 75 درصد) و درصد توافق بین دو کدگذار (93 درصد) مقدار میانگین عددی قضاوت ها (مساوی یا بیشتر از 5/1) اعتبار مدل مورد تأیید قرار گرفت.

هدف از پژوهش حاضر بررسی باورهای معرفت شناسی کودکان و ترسیم مدل مفهومی از این باورها با استفاده از رویکرد تفسیر گرایی بود. پژوهش از نوع کیفی بوده و از نظریه داده بنیاد برای جمع آوری و تحلیل داده ها استفاده شد. براساس نمونه گیری هدفمند ۲۰نفر از دانش آموزان دختر کلاس سوم یکی از شهرستانهای استان مازندران در این پژوهش مشارکت داشتند. در نتیجه تحلیل داده ها، هفت مقوله عمده شامل: طرح واژه ذهنی فردی، آمادگی معرفتی و جوّ معرفتی به عنوان مولفه های مبنایی، و شکّ، اراده و توجیه دانش به عنوان مکانیزم تغییر و باورهای معرفت شناسی چند بعدی به عنوان پیامد پدیدار شد و درنهایت مدل مفهومی از فرآیند شکل گیری باورهای معرفت شناسی ترسیم شد. باور به دانش اکتسابی، آزمایش، پیچیده و تدریجی و تاحدی مبتنی بر استدلال همراه با استناد به مرجعیت دانا از جمله باورهای معرفت شناسی چند بعدی پدیدار شده در کودکان بود

در دنیای امروز تعلیم و تربیت در تحقق اهداف و نیز تعارض میان اهداف علمی و اخلاقی با چالش هایی روبرو است. رویکرد انتقادی با تمرکز بر وجود انسان و کنش گری وی، می تواند نظام تربیت را در بازگشت به اهداف جامع خویش یاری رساند. نوشتار حاضر با تحلیل ابعاد رویکرد انتقادی، به ردیابی دلالت های آن در تربیت می پردازد. در گام نخست به منظور بررسی چرخش های اساسی در رویکرد انتقادی از روش تحلیل زبانی استفاده شده است و در گام دوم به منظور استنتاج دلالت های تربیتی منتج از این چرخش ها روش استنتاجی به کار گرفته شده است. رویکردانتقادی نسبت به رویکردهای فلسفی پیش از خود، قائل به چرخش- هایی است از این قرار: چرخش از تقدیرگرایی به کنش گری انسانی، چرخش از خرد ابزاری به خرد انتقادی، چرخش از یکسان سازی به تفاوت ها و چرخش از نظریه پردازی به پیوند نظر و عمل. این چرخش ها در عرصه تربیت، موجد تحولاتی خواهند شد. از جمله می توان به این تحولات اشاره کرد: بررسی اهداف نظام تربیت و نسبت آنها با وضعیت موجود، حساسیت نسبت به ایدئولوژی های ناظر بر سلطه، توجه به ابعاد اخلاقی دانش های فناورانه، تلاش برای ایجاد بسترهای کنش گری واقع گرایانه دانش- آموزان، توجه به لایه مندی هویت و تنوع هویت های فرهنگی/قومی. این چرخش ها را می توان در سه سطح فلسفی، سیاستگذاری و روابط کلاسی-مدرسه ای دسته بندی کرد. نظام تربیت در وضعیت فعلی در تحقق چرخش ها با چالش هایی مواجه است که تنوع بخشی به مدارس و مراجع راهبری، تقویت نهادهای علمی خارج از نهاد تربیت و تقویت اصلاحات خرد مدرسه ای – کلاسی می تواند راههای برون رفت از آنها تلقی شود.

هدف این پژوهش بررسی جایگاه قومیت در برنامه های درسی رسمی رشته علوم انسانی نظام جدید دوره دوم متوسطه بود. این پژوهش از نوع توصیفی و شامل تحلیل اسنادی و تحلیل محتوای آنتروپی شانون بود. واحد تحلیل محتوا؛ متن، تصاویر و فعالیت های کتاب های درسی بوده است. روش نمونه گیری پژوهش هدفمند و نمونه پژوهش شامل 6 جلد کتاب های تاریخ، جامعه شناسی دوره متوسطه دوم بوده است. روایی محتوایی ابزار پژوهش با استفاده از نظر متخصصان در مورد میزان هماهنگی محتوای ابزار اندازه گیری و هدف پژوهش تایید شد. از طرف دیگر، به منظور حصول اطمینان از پایایی آن، از روش اسکات استفاده شد که براساس ضریب پایایی بدست آمده(79) ابزار مورد استفاده کاملاً پایا بود. بر اساس یافته های پژوهش فقط 4 درصد از بخش های سه گانه محتوای کتاب های بررسی شده به مؤلفه های مطلوب قومیت توجه داشته است. علاوه بر این یافته های حاصل از تحلیل آنتروپی شانون نشان داد میزان توجه به مولفه های مطلوب قومیت نرمال نیست. با استناد به این یافته ها می توان اذعان داشت که جایگاه قومیت در برنامه های درسی رسمی جامعه شناسی و تاریخ رشته علوم انسانی نظام جدید متوسطه دوم تا حدود زیادی مغفول مانده است. از این رو، با توجه به متکثر بودن جامعه ایران پیشنهاد می شود که در برنامه های درسی رسمی رشته علوم انسانی دوره متوسطه دوم کاملاً بازنگری شود به طوری که مؤلفه های لازم برای آموزش چندفرهنگی و تنوع قومی ایران را مورد پوشش قرار دهد.

هدف از انجام این پژوهش کاربردی، بررسی رابطه ی بین اثربخشی دوره های آموزش ضمن خدمت با موفقیت کارراهه شخصی در یکی از سازمان های وابسته به وزارت نیرو است که با روش تحقیق آمیخته ( کمی - کیفی) بررسی گردید. در بخش کمی، از پرسشنامه Homayoonia ( 2006) و پرسشننامه Gattiker & Larwood (1986) و در بخش کیفی از تحلیل اسناد و مصاحبه برای جمع آوری داده ها استفاده گردید. برای بخش کمی تحقیق با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای، 290 نفر از کارکنان رسمی و پیمانی شرکت به عنوان نمونه انتخاب شدند. در بخش کیفی نیز از روش نمونه گیری هدفمند که با شیوه موارد مطلوب انتخاب شده بودند، استفاده شد و با 10 نفر از کارکنان که دارای سابقه خدمت بیشتر از 20 سال بودند مصاحبه نیمه ساختاریافته انجام شد. به منظور تجزیه وتحلیل داده های کمی از روش های آمار توصیفی و آمار استنباطی و برای تجزیه وتحلیل داده های کیفی از روش تحلیل محتوا استفاده گردید. بعد از تحلیل نتایج مشخص شد که اثربخشی دوره های آموزشی به جز با موفقیت بین فردی، با موفقیت شغلی، موفقیت مالی و موفقیت سلسله مراتبی رابطه معنادار و مثبتی داشته است؛ ولی بین اثربخشی دوره ها و بهبود عملکرد افراد، رابطه معناداری مشاهده نشد. می توان چنین ادعا کرد که دوره های برگزارشده توانسته اند در جهت رشد کارکنان مؤثر باشند ولی افرادی که از کانال های دیگری در سازمان رشد داشته اند، دچار افت شدید مداوم شده اند. شاید افراد در فرایند کارراهه ذهنی، زمانی که در سازمان جایگاه خود را تثبیت شده می بینند .

پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر سبک های مختلف معماری از لحاظ مظاهر شهری و فرمی بر روی کودکان 4-6 سال جامعه می باشد و تحلیل این موضوع که کدام یک از این سبک ها در برقراری ارتباط موثر با آنها موفق تر خواهد بود.در این مقاله با بررسی سوابق موجود از نظریه محققان و متخصصان روانشناس به موضوع کودک و ارتباط آنها با فضا به تشریح نگرش کودکان به نمود خارجی بناها در شهر و نمای موجود از بناها از سبکهای مختلف معماری پرداخته شده و همچنین چگونگی برقراری ارتباط با کودکان با این بناها ارائه گردیده است. راهبرد این پژوهش، ترکیبی شامل راهبرد همبستگی و کیفی است. روش استخراج تصاویر ذهنی به دلییل محدودیت نوشتاری کودکان در این سن، تکنیک «نقشه های کروکی وار» است که در دسته مدل های «طراحی ترسیمی» جا می گیرد. جامعه آماری در این تحقیق به سبب درک مفاهیم انتزاعی، بیان افکار و ایده ها از طریق نمادها و درک احساسی آنها از اشیاء، از میان کودکان 4 تا 6 سال از چهار مهد کودک شامل دختر و پسر انتخاب گردیده است. در طی بررسی ها به نحوه ارتباط کودک با معماری از طریق ابعاد،عمق،تعادل، سایه و المانهای اطراف بنا پرداخته شده است. نتایج پژوهش حاضر نشان می دهد سبک معماری مدرن به دلیل خوانایی و ساده بودن فرم و نداشتن جزئیات زیاد بیشترین مخاطب را میان کودکان داشته و سبک دیکانستراکشن به دلیل پیچیدگی و عدم خوانایی و استفاده از فرمهای نامتعارف توسط کودک کمترین مخاطب را به خود اختصاص داده است

این پژوهش با هدف تأثیر درس افزار طراحی شده بر اساس اصول یادگیری مبتنی بر مغز، بر یادگیری دانش آموزان دختر هنرستانی، در هر یک از سطوح شناختی بلوم، در درس برنامه نویسی کامپیوتر، انجام گرفت. این پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل نابرابر بود. تعداد 6 کلاس پایه یازدهم رشته کامپیوتر از هنرستان های دخترانه شهر اصفهان به روش خوشه ای انتخاب شدند. هر 2 کلاس به صورت تصادفی به هر یک از گروه های آزمایش1، آزمایش2 و کنترل انتصاب یافت. در گروه کنترل، آموزش به روش معمول انجام گرفت. در گروه آزمایش1، علاوه بر روش متداول، از درس افزار محقق ساخته سازگار با مغز استفاده شد. در گروه آزمایش2 علاوه بر روش متداول، یک درس افزار معمولی به کار رفت. یک آزمون محقق ساخته برنامه نویسی شامل اهدافی در سطوح مختلف یادگیری شناختی تهیه و روایی آن توسط گروهی از آموزشگران کامپیوتر و گروه آموزشی کامپیوتر استان اصفهان تأیید و پایایی آن به روش کودر-ریچاردسون برابر746/0 محاسبه گردید. این آزمون به عنوان پیش آزمون و پس آزمون برای سه گروه اجرا شد. نتایج تحلیل کوواریانس چند متغیری نشان داد که درس افزار سازگار با مغز باعث افزایش معنادار (p <0.05) یادگیری دانش آموزان در سطوح دانش و فهم شده است. درس افزار غیر سازگار با مغز یادگیری شناختی را در سطح ترکیب به-طور معنادار (p <0.05) کاهش داده و در سطوح دیگر هم نتوانسته است یادگیری را افزایش دهد. همچنین درس افزار سازگار با مغز در سطوح دانش، فهم، کاربست و ترکیب به طور معناداری (p <0.05) نسبت به درس افزار معمولی تأثیر بهتری داشته است.

پژوهش های متعددی در حوزه ی رابطه هوش هیجانی و پیشرفت تحصیلی با کسب نتایج متفاوت و متناقض انجام یافته است. پژوهش حاضر با هدف ترکیب نتایج پژوهش های متعدد این حوزه انجام گرفته است. روش مورداستفاده در این پژوهش فراتحلیل می باشد. جهت نیل به اهداف پژوهش، از نتایج کمی 30 پژوهش منتخب، که با توجه به ملاک های ورود و خروج و بهره گیری از کلیدواژه های تعیین شده از طریق بانک های اطلاعاتی مختلف کشور به دست آمده بود، استفاده گردید و درمجموع 137 اندازه اثر همبستگی از آن ها به دست آمد؛ که با نرم افزار CMA2 مورد تحلیل قرار گرفت. در این پژوهش دو مدل تصادفی و ثابت محاسبه گردید که با توجه به تحلیل ناهمگنی از طریق شاخص های Q و مجذور I، و حذف 18 اندازه اثر، مدل ثابت به عنوان مدل نهایی در نظر گرفته شد. اندازه اثر ترکیبی پژوهش های مورد بررسی 0.169 به دست آمد و از لحاظ آماری معنی دار می باشد (P

پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه طرحواره های ناسازگار اولیه دانش آموزان با تحلیل رفتگی تحصیلی و اضطراب اجتماعی آنان انجام گرفت. جامعه آماری شامل تمامی دانش آموزان دختر دوره دوم متوسطه شهرستان رامسر و شاغل به تحصیل در سال 98-1397 بود. تعداد جامعه شامل ۱۲۳۸ نفر بود که از این تعداد با توجه به جدول مورگان 288 نفر به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. ابزار گردآوری اطلاعات شامل سه پرسشنامه طرحواره ناسازگار اولیه یانگ و براون (1999)، پرسشنامه تحلیل رفتگی تحصیلی برسو و همکاران (2007) و پرسشنامه اضطراب اجتماعی جرابک (1996) بود. در این پژوهش جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات از آزمون همبستگی کانونی استفاده شد. نتایج نشان داد مجموعه متغیرهای طرحواره های ناسازگار اولیه با مجموعه مولفه های تحلیل رفتگی تحصیلی و اضطراب اجتماعی به طور معنی داری بر اساس همبستگی کانونی پیوند داشته اند. همچنین در رابطه متغیرهای پیش بین و ملاک، می توان گفت که «خودکنترلی ناکافی» و «استحقاق/بزرگ منشی» بهترین پیش بینی کننده های مجموعه ملاک یعنی تحلیل رفتگی تحصیلی و اضطراب اجتماعی هستند. بنابراین توجه به طرحواره های ناسازگار اولیه جهت کاهش تحلیل رفتگی تحصیلی و اضطراب اجتماعی دانش آموزان مهم است.

پژوهش حاضر باهدف آگاهی از تجارب و برداشت اعضای هیئت علمی از مفهوم هویت حرفه ای و تنوع موجود در تجارب آنان صورت گرفت. رویکرد پژوهش تفسیری و راهبرد انجام آن پدیدار نگاری و میدان تحقیق دانشگاه کردستان بود، روش نمونه گیری هدفمند بود و با رعایت حداکثر تنوع صورت گرفت. حجم نمونه با استفاده از ابزار مصاحبه نیمه ساختاریافته و با توجه به ملاک رسیدن به اشباع نظری به 14 نفر رسید. کدگذاری و تحلیل داده ها با روش کدگذاری هفت مرحله ای Sjöström & Dahlgren(2002) انجام شد. حاصل تحلیل داده ها، استخراج پنج طبقه توصیف از مفهوم هویت حرفه ای شامل: هویت حرفه ای به عنوان ((استقلال حرفه ای))، ((اخلاق مداری))، ((بدون مرز بودن))، ((آفرینش)) و ((تعامل حرفه ای)) بود که بیانگر تفاوت های کیفی برداشت اساتید از مفهوم هویت حرفه ای و نحوه ایفای نقش های حرفه ای چندگانه توسط آنان بود. لازم به ذکر است که هر یک از اساتید همه یا ابعادی از این هویت های حرفه ای را در خود داشتند یا به آن می اندیشیدند، اما آنچه برای فرد در بازه زمانی یا موقعیت یا زمینه خاص، در اولویت و درجه اهمیت بیشتری قرار داشت، هویت حرفه ای مسلط و غالب وی را تشکیل می داد.

هدف اصلی این پژوهش، ارائه الگوی توسعه حرفه ای مدیران گروه های آموزشی دانشگاه ها و مؤسسات آموزش عالی ایران بر اساس رویکرد ناب است. این پژوهش در چارچوب رویکرد کیفی انجام شده است. به همین منظور تعداد 20 نفر از خبرگان و صاحب نظران دانشگاهی مطلع نسبت به موضوع و با راهبرد نمونه گیری هدفمند انتخاب شده و به صورت نیمه ساختاریافته مورد مصاحبه قرار گرفتند. برای تحلیل داده ها از تکینک تحلیل موضوعی (تم) استفاده شد. برای اطمینان از روایی و پایایی داده های کیفی پژوهش، از راهبردهای:1. تحلیل و بازبینی توسط اعضاء (مصاحبه شوندگان) 2. تحلیل و بازبینی توسط همکاران و 3. روش چند سویه نگری منابع داده ها استفاده گردید. پس از پیاده سازی محتوای مصاحبه ها و تحلیل مقدماتی آن ها، کدها یا مفاهیم اولیه شناسایی و به منظور دستیابی به مقوله های اصلی کدهای مشابه در طبقه ای خاص قرار گرفتند. درنهایت برای هریک از طبقات عنوانی که دربرگیرنده کل کدهای آن طبقه باشد، انتخاب گردید. درنتیجه این مطالعه پنج مؤلفه اصلی (مهارت های رهبری/مدیریتی ناب، مهارت های دانشگری ناب، مهارت های پژوهشگری ناب، مهارت های رفتاری ناب و مهارت های فردی ناب) برای الگوی توسعه حرفه ای مدیران گروه های آموزشی دانشگاه ها و مؤسسات آموزش عالی بر اساس رویکرد ناب شناسایی و کشف گردید. پنج مؤلفه اصلی حاصل از این پژوهش، می تواند الگویی اثربخش برای توسعه حرفه ای مدیران گروه های آموزشی در دانشگاه ها و مؤسسات آموزش عالی باشد و نتایج مفیدی در ارتقای کیفیت، کارایی، اثربخشی و کاهش اتلافات در آموزش عالی داشته باشد.

هدف پژوهش حاضر ساخت و اعتباریابی آزمون شایستگی های فناورانه برای معلمان دوره ی ابتدایی ابتدایی بود. بدین منظور پرسشنامه ای حاوی 69 ماده تهیه شد و بر روی 414 معلم دوره ی ابتدایی شهر اهواز که به روش نمونه گیری خوشه ای دو مرحله-ای انتخاب شده بودند، اجرا گردید. سپس داده های جمع آوری شده تحلیل عاملی شدند و بدین وسیله آزمون شایستگی های فناورانه ی معلمان مشتمل بر 3 عامل و 47 ماده استخراج گردید که نزدیک به 60 درصد از واریانس سازه را تبیین می کرد. در این آزمون 20 ماده روی عامل اول (شایستگی های تلفیق فناوری در آموزش)، 17 ماده روی عامل دوم (شایستگی های شناسایی، انتخاب و کاربست ابزارهای فناورانه) و 10 ماده روی عامل سوم (گرایش به کاربرد فناوری) قرار داشت. نتایج بررسی پایایی آزمون شایستگی های فناورانه ی معلمان به روش آلفای کرونباخ برای عوامل 3 گانه آزمون به ترتیب 91/0، 95/0، و 97/0 محاسبه گردید. نتایج کلی نشان داد که اکثر سوالات پرسشنامه، شایستگی های فناورانه ی معلمان را می سنجد و از اعتبار و روایی مناسبی برخوردار است و عوامل بدست آمده از تحلیل عاملی می تواند شایستگی های فناورانه ی معلمان را به گونه ای مناسب اندازه گیری کند.