شایستگی های فناورانه

این مقاله با هدف ساخت، اعتباریابی و رواسازی پرسشنامه شایستگی های فناورانه هنرجویان فنی و حرفه ای کل کشور انجام شده است. به منظور دستیابی به این هدف، ابتدا در بخش کیفی این پژوهش از طریق نمونه گیری هدفمند، مؤلفه های شایستگی فناورانه از کتب، مقالات و اسناد شناسایی و با استفاده از نرم افزار Maxqda12 کد گذاری و پرسشنامه ای در زمینه شایستگی های فناورانه تهیه شد. در بخش کمی با روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای، نمونه ای 375 نفری از هنرآموزان کل کشور انتخاب و ابزار پژوهش، شامل پرسشنامه شایستگی های فناورانه با 150 سئوال اجرا شد. روش های به کار رفته برای تحلیل گویه ها (ضریب هولستی)، و برای رواسازی از روایی صوری، محتوایی (نظر خبرگان) و سازه (تحلیل عاملی) و برای اعتبار (محاسبه ضریب آلفای کرونباخ برای کل پرسشنامه و عامل ها) استفاده شد. در نتیجه ی این پژوهش، پنج عامل اصلی شناسایی شد که عبارتند از: شایستگی فنی و تکنیکی، فراشایستگی ها، توانمندسازها، شایستگی بازار کار و شایستگی های راهبردی (استراتژیک). اعتبار این پرسشنامه با استفاده از آلفای کرونباخ 85/0 به دست آمد. پرسشنامه نهایی با کمک نرم افزار SPSS19 و Amos24 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتیجه نشان داد که این پرسشنامه از اعتبار و روایی مناسبی برخوردار بوده است. 

هدف پژوهش حاضر ساخت و اعتباریابی آزمون شایستگی های فناورانه برای معلمان دوره ی ابتدایی ابتدایی بود. بدین منظور پرسشنامه ای حاوی 69 ماده تهیه شد و بر روی 414 معلم دوره ی ابتدایی شهر اهواز که به روش نمونه گیری خوشه ای دو مرحله-ای انتخاب شده بودند، اجرا گردید. سپس داده های جمع آوری شده تحلیل عاملی شدند و بدین وسیله آزمون شایستگی های فناورانه ی معلمان مشتمل بر 3 عامل و 47 ماده استخراج گردید که نزدیک به 60 درصد از واریانس سازه را تبیین می کرد. در این آزمون 20 ماده روی عامل اول (شایستگی های تلفیق فناوری در آموزش)، 17 ماده روی عامل دوم (شایستگی های شناسایی، انتخاب و کاربست ابزارهای فناورانه) و 10 ماده روی عامل سوم (گرایش به کاربرد فناوری) قرار داشت. نتایج بررسی پایایی آزمون شایستگی های فناورانه ی معلمان به روش آلفای کرونباخ برای عوامل 3 گانه آزمون به ترتیب 91/0، 95/0، و 97/0 محاسبه گردید. نتایج کلی نشان داد که اکثر سوالات پرسشنامه، شایستگی های فناورانه ی معلمان را می سنجد و از اعتبار و روایی مناسبی برخوردار است و عوامل بدست آمده از تحلیل عاملی می تواند شایستگی های فناورانه ی معلمان را به گونه ای مناسب اندازه گیری کند.