پژوهشنامه تاریخ سیاست و رسانه

در طی چند دهه گذشته چشم اندازهای روشنی از ارتباط بین تمدن هند و بین النهرین به دست آمده است(Kohl, 1977: 111-127; Lamberg-Karlovsky, 1977: 33-34; Tosi, 1983: 57-78; Piperno, 1983: 319-325; Pracchia;Tosi and Vidale,1985 :207-248; Chakrabarti, 1990; During Caspers, 1994: 83-106; Jansen, 2002: 105-129; Possehl, 2002: 325-342 ) تحقیقات باستان شناسی، تعدادی از مسیرهای تجاری، ازجمله راه های دریایی و خشکی را نشان می دهد که تمدن هند را به منطقه بین النهرین4 از طریق ایران، به ویژه خلیج فارس5 و جنوب شرقی ایران مرتبط می کرد. اگرچه مسیرهای زمینی مهم ترین شبکه ارتباطی در نیمه اول هزاره سوم پیش از میلاد بود(Tosi,1983:57)، اما به نظر می رسد که در نیمه ی دوم هزاره سوم پ.م مسیرهای تجارت دریایی جایگرین مسیرهای زمینی شد و این جایگزینی باعث پیوند تمدن هند با جوامع مرتبط با خلیج فارس شد(Jansen,2002:121-122). این مقاله دو هدف را دنبال می کند: اول، اهمیت خلیج فارس به عنوان یک راه اصلی برای تجارت در مسافت زیاد بین شرق و غرب را ارزیابی می کند. دوم، عملکرد احتمالی لیان6( بوشهر ) به عنوان بندر واسطه ای در کرانه های خلیج فارس را نشان می دهد.

هدف از این مطالعه، شناسایی عوامل مؤثر بر مشارکت شهروندان در فرآیند مدیریت شهری بود. این مطالعه از نظر هدف، کاربردی و به لحاظ روش شناسی، توصیفی- اکتشافی بوده و به صورت میدانی اجرا شده است. جامعه ی آماری این تحقیق کلیه ی شهروندان منطقه 8 شیراز و حجم نمونه با استفاده از جدول مورگان 384 نفر در نظر گرفته شد. روش نمونه گیری، تصادفی بود. برای آزمون فرضیات تحقیق، از نرم افزار SPSS و آزمون های تی تک نمونه ای و رتبه بندی فریدمن استفاده شد. نتایج نشان داده است که احساس تعلق، اعتماد فرد به شهرداری، آگاهی در مورد امور شهری، پایگاه اجتماعی– اقتصادی شهروندان و قوانین و مقررات موجود بر مشارکت شهروندان در فرآیند مدیریت شهری تأثیر معناداری داشته اند و همه ی فرضیه های تحقیق اثبات شد. هم چنین؛ نتایج آزمون رتبه بندی نشان داد که پایگاه اجتماعی– اقتصادی شهروندان در رتبه اول و قوانین و مقررات موجود در رتبه آخر به لحاظ تأثیرگذاری بر مشارکت شهروندان در فرآیند مدیریت شهری بودند.

در رویدادهای سالیان تازه گذشته، دیپلماسی فرهنگی در پهنه روابط بین الملل، در راستای بهبود مناسبات و پیوندها و ارتباطات میان کشورها مخصوصاً جوامع و دولت های منطقه ای جایگاه ویژه ای یافته و موجب هم گرایی میان دولت ها و ملّت ها گردیده است. دیپلماسی فرهنگی به عنوان ابزار سیاست خارجی کشورها که هنر ترویج و گستردن فرهنگ در همه ابعاد آن را برعهده دارد، در فراهم آوردن زمینه های همکاری-های مشترک، شناخت و شناساندن فرهنگ ها و دادوستد ارزش های فرهنگی و استوارسازی و تثبیت روابط پایدار میان مردمان، اقوام، جوامع بومی و دولت ها تأثیر بسزایی داراست. در این مقاله که با شیوه کتابخانه ای و تحلیلی و نگاه تطبیقی، توصیفی و گردآوری گزارش ها و رخدادهای روز انجام شده است، تلاش می شود تا نقش دیپلماسی فرهنگی که از گونه های دیپلماسی عمومی می باشد، در منطقه و عرصه جهانی و مؤلفه ها و الزام های حقوقی آن با نگاه به درون کشور با رویکرد بین المللی تبیین گردد. به دنبال پاسخ به این پرسش هستیم که نظام جمهوری اسلامی دارای چه مقررات و ابزارهای قانونی و حقوقی برای دیپلماسی فرهنگی پویا و فعال در روابط بین الملل و میان کشورها و مردم است. در نهایت؛ به این نتیجه می رسیم که با نگاه به اسناد قانونی بالادستی مانند قانون اساسی و نهاد کلانی هم چون شورای عالی انقلاب فرهنگی و نیز استفاده منطقی و درست از قواعد حقوق بین الملل در دیپلماسی فرهنگی ایرانی، می توان راه تکمیل دست یابی به جایگاهِ شایستهِ هدف را پویید و نقش کلیدی را بیش تر در معادلات منطقه ای و بین الملل، در راستای توسعه پایدار و صلح و گفتگوی دوستانه ایفا نمود.

مقاله حاضر به چگونگی روابط دو کشور آمریکا و جمهوری آذربایجان در رابطه با جمهوری اسلامی ایران می پردازد. روابط جمهوری آذربایجان و آمریکا از بعد استقلال این کشور از شوروی شکل گرفت. آمریکا که خود را در عرصه جهان بی رقیب می دید، خواهان ایفای نقشی فعال و مؤثر در کشورهای استقلال یافته از اتحاد شوروی بود. تمایل این کشورها به ویژه جمهوری آذربایجان به غرب-به خصوص به آمریکا- این نفوذ را آسان تر می کرد. بنابراین، جمهوری آذربایجان به دلیل فقدان مبانی قدرت از جمله فقدان عمق استراتژیک، جمعیت کم، جبران ضعف قدرت نظامی امنیت خود را در خروج از نفوذ روسیه و در محور پیوستن به غرب و به ویژه ناتو و آمریکا جستجو می کند. در نقطه ی مقابل ایران در محور پیوستگی منطقه ای و دوری از محور آمریکا حرکت می کند، جمهوری آذربایجان چالش های امنیتی -اقتصادی و سیاسی زیادی برای کشور همسایه خود یعنی جمهوری اسلامی ایران ایجاد کرده که در این مقاله مورد بررسی قرار می گیرد. جمهوری آذربایجان یکی از گروه کشورهای است که سیاست خارجی خود را با آمریکا و غرب گره زده و اهداف خود را در توسعه جغرافیایی و دولت-ملت سازی نسبت به خاک ایران تعریف کرده است.

با توّجه به این که رفاه و برخورداری یک جامعه، از نشانه های شکوفایی یک تمدّن است؛ نیل به آن از اولویت های هر جامعه ای در طول تاریخ بوده است. امّا در مقابل رفاه گری که در قرآن به «اتراف» از آن یاد می شود، یکی از موانع مهم رشد انسان به سوی کمال بوده است. هر چند رفاه گری سبب اصلاح معاش می شود، امّا فسادِ نفس انسان و دور شدن از اخلاقیات را نیز به همراه دارد. این پدیده ی اجتماعی که معلول علت هایی هم چون میل طبیعی انسان و راحت طلبی، استفاده ی نادرست و نابجا از ثروت، قدرت و مدیریت غلط، هر دو، می باشد، در میان بعضی از جوامع ایجاد شده و آن را دچار انحراف در مسائل اخلاقی، سیاسی و اجتماعی می کند. بعد از رحلت پیامبرصلی الله علیه و آله شاهد ظهور چنین پدیده ای در میان عده ای از خواص و حاکمان اسلامی بودیم.

شرکت دیزنی از سال 1937 تا سال 2018م. 18 پویانمایی با محوریت شاهدخت ارائه کرده که نماینده ذهنیت و گفتمان زنانه نگر زمانه خود بوده اند. یکی از مؤلفه های اصلی پویانمایی های دیزنی، ارتباط شاهدخت ها با جنس مخالف است. این ارتباط گاه صرفاً در حد تمایلی درونی و گاه با دوستی همراه است. بررسی ها نشان می دهد که در پویانمایی های ساخته شده در قرن بیستم، ارتباط با جنس مخالف همواره با موضوع ازدواج پیوند داشته است در حالی که رویکرد غالب این پویانمایی ها در قرن بیست و یکم، مخالفت با ازدواج و تمایل به جنس مخالف در قالب روابط دوستانه بوده است. این مقاله با رویکردی تاریخی و با استفاده از روش تحلیل محتوا سعی کرده تا روند تحولات مفهومی این پویانمایی ها را در موضوع «ارتباط با جنس مخالف» مورد بررسی قرار دهد.