پژوهشنامه تاریخ سیاست و رسانه

پژوهشنامه تاریخ سیاست و رسانه

پژوهشنامه تاریخ سیاست و رسانه سال چهارم بهار 1400 شماره 1 (پیاپی 13)

مقالات

۱.

عمران و آبادی عهد عضدی؛ سیاست تمدنی بقای حکومت

نویسنده:

کلید واژه ها: آل بویه عضدالدوله دیلمی تمدن عمران و آبادی بیمارستان شهرسازی امنیت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 813 تعداد دانلود : 543
نگاهی کوتاه به ادوار تمدن اسلامی، نشان از تأثیر حاکمیت دولت هایی است که هر یک به زعم خود، مدعی اعتلا و توسعه تمدنی بوده اند.مستندات تاریخی بغداد قرن چهار و علاوه بر آن، تحلیل هایی که از جانب مورخان، تمدن پژوهان و فیلسوفان تاریخ و دیگران به دست آمده، حاکی از رشد و گسترش تمدن در مقایسه با دیگر دوره هاست.این پژوهش با در نظر گرفتن پیش فرض مستشرقان مبنی بر ارتقای بی نظیر حوزه های گوناگون عمرانی عهد عضدالدوله دیلمی مانند ساخت اماکن درمانی و فرهنگی؛ شهرسازی و احیای ویرانی ها؛ توّجه به مرمت مشاهد مقدسه و در نهایت امنیت در این عصر؛ سعی دارد تا با استفاده از منابع و متون اصیل و تحلیل های جانبی، به کشف انگیزه های عمرانی این حاکمیت بپردازد.از ثمرات چنین مطالعاتی، استخراج رابطه تنگاتنگ رفتار تمدنی با بقا و دوام حکومت هاست.
۲.

ویژ گی های مدیر سیاسی جامعه برمبنای نظریه اسلام سیاسی

کلید واژه ها: مدیریت مدیر سیاسی سازمان اسلام امیر المؤمنین امام علی (ع)

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 268 تعداد دانلود : 502
مدیریت سیاسی اجتماع در اسلام شیوه ی خاصی از رهبری است، مبتنی بر مبانی فکری و عقیدتی اسلام و برای آشنا شدن با این سبک از مدیریت، شناخت مبانی اسلام درباره ی مدیریت اجتماع ضروری است.شیوه های مدیریت سیاسی اجتماع از انگیزه ها و مبانی فکری و عقیدتی و خصلت های روحی مدیر و افراد اجتماع ریشه می گیرد. بنابراین، برای شناخت شیوه های مدیریت، شناخت ایدئولوژی سازمان و عقاید و انگیزه های مدیر ضرورت دارد.اساسی ترین اصلی که مدیریت سیاسی بر پایه ایدئولوژی اسلامی را از سایر مدیریت ها جدا می کند، این است که در این شیوه از مدیریت، مبنا حق است و حرکت به سوی حق و ارزش های انسانی.برای این که مدیر بر مبنای این شیوه از مدیریت حرکت کند و اهداف مدیریت را تأمین سازد، ویژگی هایی را باید دارا باشد که این ویژگی ها را می توان اصول مدیریت اسلامی نامید. برخی از این ویژگی ها فردی و برخی اجتماعی و سازمانی است.یعنی شخص برای ارتقای سعادت و رسیدن به قلّه منیع انسانیت در جهت رشد و ترقی سازمان سیاسی، باید ابتدا خودسازی و رعایت التزامات اخلاقی را از خود شروع کند و سپس سازمان سیاسی را به سمت معنویت و اسلامی شدن سوق دهد. در این مقاله، اهتمام بر آن شده است تا با تأسی از آموزه های اسلامی و نظریه اسلام سیاسی، ویژگی های یک مدیر مسلمان و مؤمن و مناسبات انسانی و نگاه مدیر به اجتماع، سازمان و افراد تحت امر را ترسیم نماییم.
۳.

تبیین حقوق بشروهمگرایی مسلمانان ازمنظرفقه وحقوق اسلامی

کلید واژه ها: نظام سیاسی اسلامی فقه اسلامی هم گرایی وحدت حقوق بشر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 746 تعداد دانلود : 761
اگر چه میدان و فرصت بازی معینی به شیطان و یارانش داده شده است ولی جهان براساس یک سری سنن و قوانین لایتغیر الهی اداره می شود. در بسیاری از آیات قرآن به برخی از این قوانین و سنن اشاره شده است.سنت هدایت و ارسال پیامبران، سنت ابتلاء و امتحان، سنت امداد، سنت توفیق، سنت اتمام حجت، سنت املاء و سنت استدراج از جمله این سنت ها هستند امّا در چند آیه از جمله در آیه 23 سوره مبارکه «فتح» روی ثابت بودن این قوانین الهی، و غیر قابل تبدیل و تحویل بودن آن ها تأکید می فرماید.سنت های الهی که سرنوشت تمام امت ها و ملت ها در طول تاریخ براساس آن رقم زده می شود و هیچ حکومت و قدرتی را یارای گریز از آن ها نیست. اتحاد به عنوان مهم ترین راهبرد برای جامعه پذیری و امت سازی در آموزه های قرآنی و نبوی مورد اهتمام و توجه بوده است.برای ساخت امتی یگانه با ویژگی های جامعه نمونه و برتر (امت شاهد) نیاز به بازسازی در بینش و نگرش مردمانی است که به طور فطری گرایش به اختلاف و استخدام دیگری و بهره کشی از هم نوع دارد.در این مقاله با روش توصیفی-تحلیلی به به تبیین و بررسی راه کارهای قرآنی برای تعریف حقوق بشر و هم گرایی از جمله پرداخته شده است.
۴.

تبیین اعتباررأی درنظام مردم سالاری دینی باتوّجه به اشکالات دموکراسی ها

نویسنده:

کلید واژه ها: مردم سالاری دینی مشارکت مردم مشروعیت اعتبار آرا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 647 تعداد دانلود : 273
دموکراسی نوعی از حکومت است که امروزه اکثر کشورهای جهان جهت کسب مشروعیت و تداوم حیات سیاسی خود اذعان به داشتن آن دارند. دموکراسی پس از فروپاشی نظام کمونیستی به عنوان تنها حکومت بی بدیل و مطلوب ترین شیوه زیست سیاسی مطرح گردید لذا از لحاظ عقلی و عرف سیاسی به انگاره ای بدیهی و قطعی تبدیل شده است.معروف ترین و شناخته شده ترین دموکراسی در جهان، دموکراسی غربی یا لیبرال دموکراسی می باشد که مفهوم و مصداق آن بر نگرش اومانیسم مبتنی می باشد.از طرفی پس از پیروزی انقلاب اسلامی در ایران نوع دیگری از دموکراسی به دنیا معرفی گردید که آن نظام مردم سالاری دینی می باشد. علی رغم محاسن عدیده ای که نظام های مردم سالار دارند، این اشکال بزرگ را هم دارند که چون در یک فرایند مشخص، این عوام هستند که حرف آخر را پای صندوق های رأی می زنند، لذا ممکن است دچار اشکالاتی از جمله: جهل اکثریت رأی دهندگان، خرید آرا، ناصالح بودن منتخبین، نادیده گرفتن حقوق و آرای اقلیت ها، گردند.حال در این نوشتار قصد بر این است که آیا این گونه اشکالات در نظام مردم سالاری دینی نیز وجود دارد؟ اگر وجود دارد چگونه می توان با حفظ اصول و ارزش ها و با لحاظ مصالح نظام، مردم، اسلام و انقلاب، با این گونه اشکالات مقابله نمود؟
۵.

مقایسه تطبیقی نسبت دولت وکشوراسلامی ازدیدگاه ابوالاعلی مودودی ومقام معظم رهبری

نویسنده:

کلید واژه ها: مودودی دولت اسلامی تولید فکر نیروی انسانی آیت الله خامنه ای مد ظله العالی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 265 تعداد دانلود : 619
نظریه های مختلفی در رابطه با تشکیل حکومت اسلامی از طرف اندیشمندان اسلامی ارائه شده است که یکی از مهم ترین این اندیشه ها، اندیشه علامه مودودی و اندیشه آیت الله سید علی خامنه ای به عنوان یکی از بزرگ ترین اندیشمندان اسلامی می باشد.اندیشه این دو متفکر با وجود تشابه های فراوان دارای تفاوت های اساسی نیز است، یکی از این تفاوت های اساسی، نسبت دولت اسلامی و کشور اسلامی از دیدگاه این دو متفکر می باشد؛ از دیدگاه مودودی اولویت با تشکیل کشور اسلامی بوده، امّا از نظر آیت الله خامنه ای اولویت با تشکیل دولت اسلامی است.در این مقاله ضمن مقایسه اندیشه این دو متفکر در راستای نسبت دولت اسلامی و کشور اسلامی، در پایان به بهترین نسبت و دلایل آن اشاره خواهد شد.
۶.

تحلیل سکانس الگوی بارتی فیلم کلوز آپ عباس کیارستمی

کلید واژه ها: فیلم کلوز آپ عباس کیارستمی تحلیل سکانس الگوی بارت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 201 تعداد دانلود : 171
فیلم کلوز آپ به نویسندگی و کارگردانی عباس کیارستمی در سال 1368 ساخته شده است. این فیلم نمونه موفق از سینمای رئال است. که خط داستانی مشخصی را بر اساس رتبه بندی نشریه سایت اندساوند از بین 50 فیلم برتر تاریخ سینما در رتبه 40 و برتر تاریخ سینما را انتخاب کردند که فیلم کلوز آپ با کسب 31 رأی در رتبه چهل هفتم قرار گرفت.این تحقیق در چارچوب روش کیفی با رویکرد نشانه شناسی انجام شده است و از نظر مفاهیم و شاخصه های تحلیلی مرسوم در مطالعات نشانه شناسی بهره گرفته است.در این تحقیق با روش تمام شماری تمام صحنه های فیلم کلوز آب عباس کیارستمی را که شامل هشتاد صحنه است بررسی و تجزیه و تحلیل کرده ایم به این دلیل حجم نمونه با جامعه آماری یکی است. و از روش تحلیل الگوی بارتی استفاده شد.مطابق الگوی روایی بارت، فیلم از طریق پنج رمزگان بارتی شامل رمزگان هرمونتیکی، رمزهای واحدهای کمینه معنایی یا دال ها، رمزگان نمادین، رمزگان کنشی و رمزگان فرهنگی یا ارجاعی تحلیل شد.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۲۴