پژوهشنامه تاریخ سیاست و رسانه

در کنار فرهنگ و سیاست؛ مقوله راهبردی اقتصاد که بر آن ها نیز اثرگذار است؛ از چنان اهمیتی برخوردار است که هرگونه طرح ریزی در باب استمرار حیات اجتماعی بدون در نظر گرفتن آن، ناقص خواهد بود. بازشناسی تحلیلی تاریخ اجتماعی شیعیان، نشانگر ظلم تاریخی، تبعیضِ آشکار و پنهانِ حاکمیت بر علیه منافع اقتصادی این اقلیت تأثیرگذار در جامعه اسلامی خصوصاً در دوران حضور رهبران معصوم شان می باشد. به گونه ای که منع از فعالیت در عرصه های سیاسی، فرهنگی و خصوصاً اقتصادی، باعث فشار شدید بر شیعیان گردید و آن ها را در انزوای اجتماعی، سلب فرصت های برابر رشد و تحمیل خسارات عظیم اقتصادی قرار داد. تا حدی که عملاً تبدیل به شهروندان درجه دوم گردیدند. تبیین حیات اقتصادی شیعیان، علاوه بر اثبات جایگاه و استقلال اقتصادی شیعه می تواند کمک شایانی به شناخت بیشتر زندگی اقتصادی و اجتماعی شیعیان و الگوگیری از سیره اقتصادی رهبران ایشان باشد.

مسأله پژوهش حاضر تأثیر ولیعهدی و هجرت امام رضا علیه السلام بر مفهوم و مصداق اهل بیت علیهم السلام نزد ایرانیان است. سؤال مطرح در این پژوهش آن است که «آیا می توان تفاوتی بین مفهوم و مصداق اهل بیت نزد ایرانیان در دوره اموی با عباسی و به ویژه از بعد ماجرای ولیعهدی قائل شد؟». ایرانیان از ابتدای آشنایی با اسلام علاقمند به خاندان پیامبر صلی الله علیه و آله بودند و شواهد و قرائن بسیاری دال بر این ادعا وجود دارد اما به نظر می رسد تفکیکی بین فرزندان پیامبر صلی الله علیه و آله و دیگر بنی هاشم قائل نبودند. از این رو می توان تفاوت هایی بین مفهوم و مصداق اهل بیت علیهم السلام نزد ایرانیان در دو دوره ی امویان و عباسیان و به ویژه بعد از حضور امام رضا علیه السلام در ایران قائل شد. با حضور امام رضا علیه السلام در ایران و فراهم شدن زمینه برای برپایی جلسات مناظره و بحث و نظر و به ویژه از مسیر گفتمان امامت؛ زمینه معرفی اهل بیت علیهم السلام به ایرانیان مهیا گردید. عدم وجود پژوهشی مستقل در این زمینه؛ ضرورت و اهمیت طرح این پژوهش را بیش تر مشخص می کند. روش تحقیق در این پژوهش، توصیفی – تحلیلی و شیوه گردآوری اطلاعات، کتابخانه ای و با استفاده از منابع دست اول اسلامی و شیعی و مآخذ متعدد است.

بررسی عوامل سیاسی اقتدار در حکومت اسلامی به عنوان یک راهبرد مؤثر در اعتلای جوامع اسلامی جهت نیل به قله های عزت و اقتدار مطرح می باشد. در این پژوهش عوامل اقتدار در حوزه سیاسی موردتوجه قرار می گیرند. در این حوزه، عوامل اقتدار در حوزه های سیره حکومتی، رهبری مقتدر، اصول حکومت اسلامی، شایسته سالاری، بازرسی، تشویق و تنبیه و جهاد بررسی شده اند. وجود رهبری مقتدر و عدالت پیشه برای تحقق و احیای اصول حکومت اسلامی و به سامان رساندن مشکلات جامعه و مدیرانی شایسته به همراهی مردمان بصیر و شهادت طلب و تمسک عملی به آموزه های قرآن، پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله و اهل بیت علیهم السلام، در رسیدن به اقتدار در حکومت اسلامی ضروری است. هدف این پژوهش تعیین عوامل سیاسی اقتدار در حکومت اسلامی با تأکید بر رهنمودهای امام علی علیه السلام در نهج البلاغه است و روش تحقیق این پژوهش، توصیفی- تحلیلی می باشد. نتایج حاصل از این تحقیق نشان می دهد که علاوه بر نقشی که هر یک از عوامل سیاسی اقتدار هم چون وجود رهبری مقتدر، احیای اصول حکومت اسلامی، رعایت اعتدال، امنیت و عدالت بر جوامع دارد؛ مجموع این عوامل همگی در اعتلای اقتدار حکومت اسلامی مؤثر می باشند.

با خروج نیروهای انگلیسی از خلیج فارس و با ایجاد یک آرایشِ نظامی و سیاسی نوین در سطح منطقه ای و بین المللی، مناسبات ایران و عمان در ابعاد سیاسی و نظامی، وارد فصل جدیدی شد. مسئله ی جنبش ظفار در عمان، نمونه ای از این مناسبات را نمایان ساخت؛ به گونه ای که بر اساس دکترین نیکسون، مقرر شد که ایران در حوزه خلیج فارس، به عنوان یک ژاندارم نظامی شناخته شود که وظیفه آن، سرکوب هرگونه جنبش کمونیستی بود. با شکل گیری جنبش ظفار، نیروهای نظامی ایران به عمان اعزام شده و نقش مهمی در خاموش کردن این شورش کمونیستی ایفا کردند. واکاوی جنبش ظفار در عمان و نقش ایران در آن، تاکنون در پژوهش های متعددی مورد بررسی قرار گرفته است؛ با این حال جنبه نوآورانه پژوهش ما، واکاوی ابعادِ مختلف این جنبش و نقش نظامی ایران در آن، بر مبنای مجموعه اسناد محرمانه وزارت امور خارجه بریتانیا است. سؤال پژوهش پیش رو این است که نگاه کشورهای حوزه خلیج فارس در قبال دخالت نظامی ایران در عمان برای سرکوب جنبش ظفار، چگونه بوده است؟ برای پاسخگویی به این سؤال، پژوهش پیش رو با شیوه گردآوری داده ها از طریق اسناد محرمانه وزارت امور خارجه بریتانیا، سامان یافته است. یافته های این پژوهش نشان می دهد که کشورهای حوزه خلیج فارس، حضور نظامی ایران در عمان را به مثابه تلاش ایران برای نفوذ در نواحی جنوبی خلیج فارس تلقی کرده و نسبت به این دخالت، نگاهی بدبینانه داشتند.

با توجه به ادبیات موجود در این زمینه عوامل مؤثر بر راهکارهای ارتقاء مسئولیت اجتماعی در ادارات شهر دستجرد شناسایی و سپس با استفاده از روش دلفی چهار مرحله ای، توزیع پرسشنامه به صورت حضوری در بخش کیفی خبرگان و مدیران ارشد ادارات شهر دستجرد، و در بخش کمی کارشناسان اجرایی و کارکنان عالی رتبه ادارات شهر دستجرد انجام گردید . در دور اول عوامل مؤثر بر راهکارهای ارتقاء مسئولیت اجتماعی در ادارات شهر دستجرد که از پژوهش های پیشین استخراج شده بودند، برای تعیین میزان اهمیت آن ها در اختیار اعضا قرار گرفت. علاوه بر این، از آنان خواسته شد که ایده های خود را در مورد عواملی که در این لیست نیستند ارائه کنند. در تحقیق حاضر برای تعیین پایایی پرسشنامه اول (خبرگان) از روش آلفای کرونباخ استفاده شد که میزان آن 0.879 بدست آمد که با توجه به این که این مقدار از 7/0 بیشتر شده است، بنابراین پرسشنامه اول از پایایی قابل قبول برخوردار است. همچنین در پرسشنامه دوم به علت استفاده از آزمون t برای تحلیل داده ها باید نرخ ناسازگاری به دست آمده از این تکنیک به عنوان مبنای کار جهت صحت پایایی پرسش نامه که برمبنای مقایسات زوجی طراحی شده است، قرار گیرد که باتوجه به نرخ ناسازگاری بدست آمده پایایی پرسشنامه اثبات گردید. پس از جمع آوری پرسشنامه های توزیع شده و تجزیه وتحلیل این داده ها اولویت بندی شاخص های شناسایی شده بدین شرح شد: اصول تجارت دارای بیشترین اولویت، مسولیت همگانی دارای اولویت دوم و معیار نظام اخلاقی دارای اولویت سوم می باشد.

این مقاله گامی است در جهت ارایه خدمات سازمان های دولتی از بستر رسانه های اجتماعی و سنجش تأثیر آن در رضایتمندی شهروندان؛ سازمان حمل و نقل ریلی، به عنوان سازمان خدماتی زیر مجموعه شهرداری؛ همواره در راستای بهتر اداره کردن امور، به دنبال تحقق توقعات و نیازهای مسافران خود می باشد. رسانه های اجتماعی با تسهیل ارتباط با شهروندان و افزایش سرعت و اثر بخشی آن، زمینه بهبود عملکرد و نوآوری در ارائه خدمات و هم چنین کسب بیش تر رضایتمندی را فراهم می کنند؛ چراکه رمز موفقیت هر سازمان دولتی و خصوصی، جلب رضایت و بدست آوردن اطمینان شهروندان و مشتریان، به عنوان یک عامل کلیدی است. در این پژوهش که از نوع پیمایشی کاربردی می باشد، برخی از متغیرهای عامل که باعث استفاده مضاعف شهروندان از خدمات رسانه های اجتماعی شده است مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته و هم چنین انتظارات شهروندان از قطار شهری شیراز شناسایی و اولویت بندی شده و تأثیر رسانه های اجتماعی در رضایتمندی آنان سنجیده شده است. به همین منظور با انتخاب شهروندان شیراز، بعنوان جامعه آماری و حجم نمونه که شامل 384 نفر از مسافران استفاده کننده از مترو می باشند و با تحقیقات کتابخانه ای و پخش پرسشنامه و با استفاده از روش های آماری مستدل به تحلیل و بررسی نتایج حاصله پرداختیم و به وجود رابطه مستقیم، بین متغیرهای مستقل و وابسته پژوهش پی بردیم. نتایج حاصله نشان می دهد که شناخت و برآوردن انتظارات شهروندان و هم چنین استفاده، افزایش کیفیت، گستردگی و به روز بودن خدمات رسانه های اجتماعی قطار شهری از نیازهای مبرم شهروندان می باشد و در رضایتمندی شهروندان مؤثر است.