پژوهش های مدیریت عمومی (پژوهش های مدیریت سابق)
پژوهش های مدیریت عمومی سال یازدهم زمستان 1397 شماره 42 (مقاله علمی وزارت علوم)
مقالات
حوزه های تخصصی:
فرهنگ ریسک، از موضوعات جدیدی است که پس از وقوع بحران های مالی وارد ادبیات مدیریت ریسک شده است. درحالیکه پژوهش های متعددی در خصوص مدل های کمّی مدیریت ریسک صورت گرفته، با وجود این، جنبه های رفتاری مدیریت ریسک، که در مفهوم فرهنگ ریسک تجلی می یابد، نیازمند تلاش های فکری، توسعه تئوری ها و انجام پژو هش های بیشتری است. هدفاصلیاینپژوهش شناسایی ابعاد و مؤلفه های فرهنگ ریسک در راستای دستیابی به مقیاسی برایشناساییوسنجش فرهنگ ریسک است. از سوی دیگر یک گام مهم و حیاتی در هر پژوهشی تصمیم گیری در خصوص مؤلفه های مناسب هر سازه است. نگه داشتن مؤلفه های نامناسب و حذف مؤلفه های با اهمیت جهت گیری مطالعات را گمراه می سازد. در این پژوهش شیوه دلفی فازی به عنوان یکی از فنون تحلیل علمی برای دستیابی به اتفاق نظر میان اعضای پنل برای تعیین مؤلفه ها و ابعاد فرهنگ ریسک بکار برده شده است. این روش ابهام، تنوع و تفاوت دیدگاه ها را در میان آنها کاهش می دهد و با دادن اطمینان از اینکه آیا داده های جمع آوری شده از اعتبار لازم برخوردار هستند، کیفیت مؤلفه های انتخاب شده را افزایش می دهد. بدین منظور پرسشنامه ای با بهره گیری از نتایج پژوهش های پیشین تدوین و برای اعضای پنل که شامل مدیران ریسک نظام بانکی بودند ارسال شد. روش دلفی فازی دراین پژوهش درمجموع در دو دور به انجام رسید. اعضای پنل دلفی در مجموع 56 مؤلفه، 13 بعد فرعی و 4 بعد اصلی را به عنوان ابعاد و مؤلفه های فرهنگ ریسک در صنعت بانکداری تشخیص دادند. 2 مؤلفه نیز به عنوان نتایج ملموس فرهنگ ریسک شناسایی شد.
گونه شناسی نظریه های بین المللی سازی نظام های نوآوری(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
این مقاله به تحلیل آن دسته از نظریه های نگرش نظام نوآوری می پردازد که بر شناخت بُعد بین المللی این نظام ها تمرکز دارند. مطالعات نظری و تجربی در خصوص بین المللی سازی نظام های نوآوری از اواخر دهه اول قرن بیست و یک، رو به گسترش نهاد. در این مقاله با استفاده از روش تحلیل محتوای کیفی، ۳۹ اثر پژوهشی که از سال ۱۹۹۱ تا سال ۲۰۱۷ در این زمینه منتشر شده ، مورد بررسی قرار گرفته است. رویکرد روش تحلیل محتوا قیاسی بوده و برای مقوله بندی ساخت یافته، از مفاهیم چهارگانه نظام های نوآوری (ملی، منطقه ای، بخشی، فناورانه) و رویکردهای بین المللی سازی استفاده شده است. پس از سازمان دهی و تجزیه و تحلیل داده های گردآوری، مقاله به این نتیجه می رسد که می توان ادبیات بین المللی سازی نظام های نوآوری را به ۸ گونه مختلف تقسیم کرد. همچنین در سال های اخیر یک همگرایی بین گونه های مختلف بین المللی سازی مشاهده می شود که نمونه بارز آن مفهوم «نظام نوآوری جهانی» است. ادبیات بررسی شده، در خصوص کشورهای تازه صنعتی شده، به عنوان الگوهای موفق، نشان می دهد که این کشورها برای پر کردن شکاف و رسیدن به توسعه یافتگی، نگرش نظام های نوآوری را به همراه مشارکت بین المللی و حضور در شبکه های جهانی تولید و زنجیره های جهانی ارزش به کار برده اند.
مقایسه ی میزان مهارت های افزایش دهنده ی گرایش کارآفرینی در نظام آموزش عالی ایران (مطالعه دانشگاههای شهر شیراز)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف پژوهش حاضر، مقایسه ی میزان مهارت های افزایش دهنده ی گرایش کارآفرینی در نظام آموزش عالی بوده است. این پژوهش از لحاظ هدف، کاربردی و از نظر روش، توصیفی- پیمایشی می باشد. جامعه ی آماری پروژه 27969 استاد و دانشجوی سال آخر در رشته ها ودانشگاههای مختلف شهرستان شیراز بوده است. در این پژوهش، ابزار مطالعه ی میدانی شامل پرسشنامه و مصاحبه بوده و ویژگی های فنی پرسشنامه نیز در دو بخش روایی و پایایی با استفاده از معیارهای مختلف ارزیابی گردیده است. نمونه آماری 1367 نفر از اساتید و دانشجویان سال آخر در رشته ها و دانشگاه های مختلف شیراز بوده است. براساس قانون نسبت تعداد نمونه برای هر گروه آموزشی تعیین و سپس پرسشنامه ها به صورت تصادفی ساده نظامدار در بین نمونه توزیع شده اند، در نهایت به منظور تحلیل داده ها از نرم افزارهای اس پی اس اس و اکسل استفاده گردیده است. یافته ها نشان داده اند که میزان گرایش کارآفرینی در دانشجویان بسیار پایین بوده و از نظر پاسخگویان بهبود مهارت های خاص می توانند در افزایش میزان گرایش کارآفرینی موثر واقع شوند، نتایج همچنین نشان داده اند که وضعیت فعلی دانشگاه ها در زمینه ی مهارت های افزایش دهنده ی گرایش کارآفرینی و عملکرد و اقدامات دانشگاه ها در زمینه ی بهبود این مهارت ها بسیار ضعیف بوده و مقایسه ی نظر پاسخگویان در مورد این مهارت ها با وضعیت فعلی دانشگاه ها در زمینه ی مهارت های مذکور و همچنین عملکرد و اقدامات دانشگاه ها در زمینه بهبود مهارت ها اختلاف معنا داری را نشان دادند.
تأثیر ابعاد ارتباطات بازاریابی یکپارچه بر بهبود تجربه مشتریان در صنعت گردشگری ساحلی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
تأثیر صنعت گردشگری بر ابعاد اقتصادی، فرهنگی و سیاسی کشور بر کسی پوشیده نیست. ایجاد اشتغال، به جریان انداختن سرمایه های اقتصادی، افزایش تقاضای سفر خارجی از آثار مثبت گردشگری است. هدف پژوهش حاضر، تحلیل عوامل موثر بر ارتباطات بازاریابی یکپارچه و ارائه راهکارهایی برای بهبود تجربه مشتریان در صنعت گردشگری ساحلی چابهار است. این پژوهش از نظر هدف کاربردی و به لحاظ روش اجرا یک پژوهش پیمایشی است. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه گردشگرانی است که آبان 1396 تا شهریور 1397به شهرستان چابهار سفر کرده اند. تعداد نمونه که با روش نمونه گیری خوشه ای تصادفی انتخاب شدند برای گردشگران 385 نفر بودند که در مجموع 400 پرسشنامه پخش شد که 385 پرسشنامه برگردانده شد. به منظور جمع آوری داده ها از ابزار پرسشنامه استفاده شده است که برای این منظور از دو پرسشنامه محقق ساخته تأثیر ابعاد ارتباطات بازاریابی یکپارچه بر بهبود تجربه مشتریان در صنعت گردشگری ساحلی استفاده شد. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون متناسب آماری (رگرسیون و فریدمن) استفاده شد. طبق یافته های این پژوهش، متغیر مستقل ارتباطات بازاریابی یکپارچه تأثیر مثبت و معناداری بر متغیر وابسته بهبود تجربه مشتریان دارد.به ترتیب مولفه های پیش برد فروش و بازاریابی مستقیم بر بهبود تجربه مشتریان تأثیر مثبت و معناداری دارند. با توجه به تأثیر مثبت دومولفه پیشبرد فروش و بازاریابی مستقیم لزوم توجه بیش از پیش به ان ها الزامی می باشد.
طراحی مدل کنش پس اندازی: پیش آیندها، پس آیندها و استراتژی های کنش و واکنش (مورد مطالعه: سازمان های دولتی استان ایلام)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
برخی کنشگران اجتماعی بصورت هدفمند، آگاهانه و بر اساس طرح از پیش تعیین شده ای، رفتارهایی همچون تملق، چاپلوسی، عرض ارادت بیش از حد، دید و بازدیدهای بیش از عرف و سایر چنین رفتارهایی را مرتکب می شوند تا در موقعیت های آتی از این پس انداز جهت کسب قدرت و منافع اقتصادی استفاده نمایند. این کنش گری ها معلول عوامل خرد و کلانی هستند که علاوه بر تهدید سلامت و اثربخشی سازمان، باعث نهادینه شدن رفتارهای نابهنجار در سازمان می گردند. هدف مقاله حاضر، شناسایی علل و پیامدهای نظریه کنش پس اندازی در میان کارکنان سازمان های دولتی براساس تئوری داده بنیان می باشد. پژوهش به روش کیفی، و با بهره گیری از نظر متخصصان، و افراد باتجربه در این زمینه انجام شده است. تعداد افراد نمونه را20 نفراز مدیران واساتید دانشگاه، تشکیل داده است. پس از کدگزاری، مفهوم سازی و مقوله بندی مدل تشکیل گردید. نتایج تجزیه وتحلیل یافته ها نشان دادکه ضمن مشخص شدن استراتژی های کنش و واکنش پس اندازی 7 عامل علی، 4 عامل زمینه ساز، و4 عامل مداخله گر منجر به بوجودآمدن کنش پس اندازی می شوند. همچنین مشخص گردیدکه کنش پس اندازی منجربه عدم توجه به شایسته سالاری، حاکمیت رفتارهای ثناگویانه وارزیابی های ناعادلانه می گردد. در نهایت کیفیت و آزمون مدل مفهومی، به ترتیب، از طریق اعتبار اشتراک و حشو و مدل معادلات ساختاری مورد بررسی و تایید قرار گرفت.
بررسی نقش میانجی ادراک عدالت بر رابطه بین آگاهی از حقوق شهروندی و بروز رفتارهای شهروندی در سازمان(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف از انجام پژوهش حاضر، بررسی تأثیر آگاهی از حقوق شهروندی بر بروز رفتارهای شهروندی و با تأکید بر نقش میانجی ادراک عدالت در سازمان می باشد. این پژوهش از حیث هدف، کاربردی و از حیث نحوه گردآوری داده ها، جزء پژوهش های توصیفی-پیمایشی می باشد. جامعه آماری این پژوهش را کلیه کارکنان و مدیران (890 نفر) شاغل در یکی از وزارتخانه های دولتی در سال 96 تشکیل می دهد؛ و از روش نمونه گیری تصادفی ساده و جدول کرجسی و مورگان (با حجم نمونه 269 نفر) جهت نمونه گیری؛ و از پرسش نامه های استاندارد به منظور جمع آوری داده های موردنیاز استفاده شده است. تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزارهای SPSS و LISREL انجام شده است. شایان ذکر است که آگاهی از حقوق شهروندی تأثیر مستقیم و معناداری بر بروز رفتارهای شهروندی ندارد (ضریب تأثیر: 0.08)؛ ولی آگاهی از حقوق شهروندی از طریق ادراک عدالت (به عنوان متغیر میانجی) منجر به بروز رفتارهای شهروندی می شود (ضریب تأثیر: 0.22). علاوه بر این، نتایج پژوهش حاکی از آن است که آگاهی از حقوق شهروندی تأثیر مثبت و معناداری بر ادراک عدالت دارد (ضریب تأثیر: 0.24)؛ ضمناً، ادراک عدالت تأثیر مثبت و معناداری بر بروز رفتارهای شهروندی دارد (ضریب تأثیر: 0.90).
عوامل کلیدی موفقیت شرکت های مستقر در مرکز رشد دانشگاه سیستان و بلوچستان(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
پژوهش حاضر باهدف شناسایی عوامل کلیدی موفقیت شرکت های مستقر در مرکز رشد دانشگاه سیستان و بلوچستان انجام شد. روش این پژوهش برحسب هدف کاربردی و برحسب نوع داده ها آمیخته است؛ ارائه الگو در این پژوهش به روش کیفی فراترکیب انجام شده بدین صورت که با استفاده از روش فراترکیب 112 مقاله حوزه مرتبط با پژوهش موردبررسی و با کمک تحلیل محتوا، ابعاد و کدهای مربوطه استخراج و میزان اهمیت و اولویت هر یک به کمک روش کمی آنتروپی شانون تعیین شد. جامعه آماری این پژوهش، مدیران و متخصصان شرکت های مستقر در مرکز رشد دانشگاه سیستان و بلوچستان هستند که تعدادشان 120 نفر در 31 شرکت برآورد شد. برای همه شرکت های جامعه پرسشنامه ارسال شد ولی درنهایت 25 شرکت پاسخ دادند. لذا این تعداد به عنوان حجم نمونه در نظر گرفته شد و به منظور تجزیه وتحلیل داده ها از روش تحلیل عاملی تأییدی با کمک نرم افزار SMART PLS نسخه دو استفاده گردید. طبق یافته های تحقیق پیشران های شناسایی شده در این الگو در دو بعد درون سازمانی (نیروی انسانی، خط مشی سازمانی)، برون سازمانی (عوامل حمایت کننده و زیرساخت ها) دسته بندی شده اند؛ در این میان ابعاد دو گانه درون سازمانی و برون سازمانی به ترتیب83% ، 77% از تغییرات الگوی موفقیت شرکت های مستقر در مرکز رشد را تبیین می کنند.
شناسایی شاخص های موثر بر شهروندی با تاکید بر ارتقای مردم سالاری در سازمان های دولتی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
در دنیای امروز واژه شهروند یکی از مبانی فکری مردم سالاری و زندگی مردم سالارانه به شمار می آید. از آنجا که تحقیق حاضر، به دنبال شناسایی شاخص های شهروندی با تاکید بر ارتقای مردم سالاری در سازمان های دولتی است، بدین منظور ابتدا، نظر 15 نفر از نخبگان مدیریت دولتی از طریق فن دلفی، در خصوص شاخص های تأثیرگذار بر مولفه های شهروندی، سازمان های دولتی و شهروند محوری مردم سالار اخذ گردیده و پس از جمع بندی و طراحی مدل پیشنهادی، برازش آن با تدوین پرسشنامه و توزیع آن در بین 385 تن از کارکنان سازمان تامین اجتماعی و وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در شهر تهران مورد پیمایش قرار گرفته است. تجزیه و تحلیل آماری داده های تحقیق در بخش کیفی با کمک فن دلفی و در بخش استنباطی با کمک نرم افزار SPSS صورت پذیرفته است. پس از سنجش روایی و پایایی سوالات، به کمک تحلیل عاملی تاییدی، مدل ترسیمی با 3 مولفه و 13 شاخص، تایید گردید. یافته ها منجر به طراحی مدل شهروند محوری مردم سالار در سازمان های دولتی شد که داده های فاز کمی نیز همبستگی بالای گویه های شاخص ها را مورد تایید قرار می دهد.
بررسی تاثیر کیفیت افشا و افشای داوطلبانه اطلاعات بر عدم تقارن اطلاعاتی در بورس اوراق بهادار تهران(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف پژوهش حاضر، بررسی تأثیر کیفیت افشا و افشای داوطلبانه اطلاعات بر عدم تقارن اطلاعاتی شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می باشد. به منظور دستیابی به این هدف، با در نظر گرفتن شرایطی، 84 شرکت در بازه زمانی 1385 تا 1395، مورد بررسی قرار گرفت و 6 فرضیه فرعی طراحی و آزمون شد. در این پژوهش جهت محاسبه عدم تقارن به طور هم زمان از سه معیار دامنه تفاوت قیمت پیشنهادی خرید و فروش، نقدشوندگی سهام و خطای پیش بینی استفاده گردید. یافته های پژوهش حاکی از وجود رابطه معنادار بین کیفیت افشا و افشای داوطلبانه اطلاعات با نقدشوندگی سهام می باشد، اما بین کیفیت افشا و افشای داوطلبانه اطلاعات با دو معیار دیگر رابطه معناداری مشاهده نگردید. با توجه به نتایج حاصله پیشنهاد می گردد که اطلاعات منتشره از طرف شرکت ها به صورت شفافی ارائه گردند تا از این طریق سرمایه گذاران میل بیشتری به سرمایه گذاری در اوراق بهادار داشته باشند. بدین جهت نقش سازمان بورس در ملزم کردن شرکت ها برای ارائه اطلاعات شفاف بیش از پیش اهمیت پیدا می کند.
عوامل زمینه ای مؤثر بر آموزش های مجازی دانشگاهی در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
با ورود فناوری اطلاعات و ارتباطات به عرصه دانشگاهها و مراکز آموزشی و تلفیق آن با برنامه های درسی و آموزشی، نظام جدید و با اهمیتی تحت عنوان آموزش های الکترونیکی شکل گرفته و در حال گسترش است که توجه بسیاری از دانشگاه ها را به خود جلب کرده است. هدف اصلی مقاله حاضر، شناسایی عوامل زمینه ای مؤثر بر آموزش های مجازی دانشگاهی در ایران به منظور ارائه مدل مناسب بود. نمونه گیری به صورت هدفمند و به روش گلوله برفی انجام شد و 22 مصاحبه عمیق و کیفی صورت گرفت. تحلیل داده ها براساس نظریه داده بنیاد پس از انجام کدگذاری در سه مرحله باز، محوری و انتخابی، مبین 30 نشان مؤثر برای الگوی آموزش های مجازی دانشگاهی در ایران بود. این نشان ها در 7 مفهوم ارتباطات، اعتماد سازی، بومی سازی دانش، بینش، تعهد منابع انسانی، فرهنگ، فناوری شناسایی و سطح بندی شدند که می توانند در طراحی و توسعه مراکز آموزش مجازی و همچنین اجرای برنامه های آن مؤثر باشند.
مدیریت توسعه و رشد اقتصادی در ایران؛ تحلیلی بر تنگناهای رشد با رویکرد داده بنیاد(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
دستیابی به نرخ رشد اقتصادی بالا یکی از اهداف مهم هر نظام اقتصادی به شمار می رود که تحقق آن متضمن به کارگیری سیاست های مناسب اقتصادی در جهت بالا بردن رشد است. اما قبل از هر سیاست گذاری جدیدی باید محدودیت ها و تنگناهایی که در مسیر وجود دارند شناسایی و رفع شوند تا مانع اثرگذاری سیاست های جدید نشوند. در این تحقیق با استفاده از رویکرد HRV و بر اساس درخت تصمیم آسیب شناسی رشد، به بررسی محدودیت های رشد اقتصادی ایران طی سال های 1380 تا 1395 پرداخته شده است. روش تحقیق رویکرد مدیریتی داده بنیاد بوده و از مصاحبه باز استفاده شده است. بر اساس یافته های این تحقیق، ضعف در تأمین مالی، محدودیت اصلی سرمایه گذاری بخش خصوصی و کارآفرینی کشور و تعیین کننده رشد اقتصادی کشور است. ضعف در تأمین مالی ناشی از ضعف در نظام بانکی کشور است که برای از بین بردن آن باید در ساختار، قوانین و سیاست های بانک ها اصلاحات اساسی صورت بگیرد. همچنین ضعف در ساختار و عملکرد دولت عامل دیگر به وجود آمدن این تنگنا است که تقویت روابط خارجی، کم کردن ریسک سرمایه گذاری و توسعه نهادهای پیشرفته تأمین مالی می تواند در رفع آن بسیار مؤثر واقع شود. عامل سوم ضعف در تأمین مالی نیز اشکالات نظام قضائی است که برای حل آن باید توسط یک نهاد بالاتری باید مورد نظارت قرار بگیرد.
بررسی پیشران های نگهداشت نیروی انسانی در دانشگاه علوم پزشکی بیرجند(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
دنیای امروز دنیای سازمان هاست و نیروی انسانی به عنوان یک مزیت رقابتی در بین سازمان ها به شمار می آید. به همین منظور، نگهداری از این منبع مهم از وظایف هر سازمانی می باشد. لذا، هدف پژوهش حاضر بررسی پیشران های نگهداشت نیروی انسانی در دانشگاه علوم پزشکی بیرجند و همچنین، بررسی تأثیر هر یک از این پیشران ها بر نگهداشت نیروی انسانی در این دانشگاه است. این مطالعه از نظر هدف کاربردی است که به شیوه توصیفی–پیمایشی انجام شده است. جامعه آماری این پژهش شامل کارکنان دانشگاه علوم پزشکی بیرجند می باشد که از این میان، تعداد 143 نفر با استفاده از نمونه گیری قضاوتی به عنوان اعضای نمونه انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها شامل دو پرسشنامه محقق ساخت بوده است. روایی پرسشنامه ها با استفاده از روایی محتوا مورد تأیید قرار گرفت و پایایی آنها نیز با کمک آلفای کرونباخ 98/0 و 95/0 به دست آمد. تحلیل داده ها در محیط نرم افزاری SPSS 23 و Smart PLS 3 و با استفاده از روش الگویابی معادلات ساختاری، آزمون تی تک متغیره، و آزمون فریدمن انجام شد. نتایج نشان داد؛ پیشران های سازمانی، محیطی و فردی بر نگهداشت نیروی انسانی در دانشگاه علوم پزشکی بیرجند تأثیرگذارند و از بین 18 عامل نگهداشت نیروی انسانی، سبک مدیریت و رهبری در رتبه اول و به عنوان مهم ترین عامل و فرصت های محیطی در رتبه آخر و به عنوان کم اهمیت ترین عامل شناخته شده در نگهداشت نیروی انسانی در این دانشگاه می باشند.