نرگس آهنگر

در دنیای امروز واژه شهروند یکی از مبانی فکری مردم سالاری و زندگی مردم سالارانه به شمار می آید. از آنجا که تحقیق حاضر، به دنبال شناسایی شاخص های شهروندی با تاکید بر ارتقای مردم سالاری در سازمان های دولتی است، بدین منظور ابتدا، نظر 15 نفر از نخبگان مدیریت دولتی از طریق فن دلفی، در خصوص شاخص های تأثیرگذار بر مولفه های شهروندی، سازمان های دولتی و شهروند محوری مردم سالار اخذ گردیده و پس از جمع بندی و طراحی مدل پیشنهادی، برازش آن با تدوین پرسشنامه و توزیع آن در بین 385 تن از کارکنان سازمان تامین اجتماعی و وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در شهر تهران مورد پیمایش قرار گرفته است. تجزیه و تحلیل آماری داده های تحقیق در بخش کیفی با کمک فن دلفی و در بخش استنباطی با کمک نرم افزار SPSS صورت پذیرفته است. پس از سنجش روایی و پایایی سوالات، به کمک تحلیل عاملی تاییدی، مدل ترسیمی با 3 مولفه و 13 شاخص، تایید گردید. یافته ها منجر به طراحی مدل شهروند محوری مردم سالار در سازمان های دولتی شد که داده های فاز کمی نیز همبستگی بالای گویه های شاخص ها را مورد تایید قرار می دهد.

امروزه سازمان ها هم از درون و هم از بیرون مورد هجوم قرار می گیرند. از نظر بیرونی ،جهانی شدن ،ظهور پدیده فناوری اطلاعات و ارتباطات ،تجارت الکترونیک و... پاسخ گویی سریعی را از سازمان ها می طلبد. از جنبه درونی ،کارکنان توقع خود را از سازمان افزایش داده اند و طالب کار غنی تر ،خودیابی و خود شکوفایی بیشتر هستند.در این میان، داشتن نیروی انسانی توانا و کارامد که بنیاد ثروت ملی و دارایی های حیاتی سازمان به حساب می آیند ،منافع بسیاری برای سازمان ها ،شرکت ها و بنگاه های اقتصادی به دنبال خواهد داشت. در نوشتار حاضر، ابتدا سیر تاریخی مفهوم توانمندسازی پرداخته شده و عوامل مؤثر بر موفقیت برنامه های توانمندسازی را بررسی قرار گرفته است.در عین حال، راهبردهای منتخب همراه با شاخص های آن ها بر اساس مطالعات میدانی، به معرض نظرخواهی کارکنان جامعه آماری مورد نظر گذاشته شده است. در نهایت نیز، راهبردهای مورد نظر همراه با شاخص ها و رتبه بندی آن ها به عنوان چارچوبی برای سیاست گذاری های آینده معرفی شده اند.