دیوید پوپنو، استاد جامعهشناسی دانشگاه راجرز و رییس سابق دانشکده علوم رفتاری و اجتماعی این دانشگاه است. وی به همراه یکی از همکارانش، مدیریت پروژه ملی ازدواج در دانشگاه راجرز را بر عهده دارد. او در گذشته، در زمینه طراحی شهری فعالیت داشته است. تخصص فعلی وی در مطالعه زندگی خانوادگی و اجتماعی در جوامع نوین است و تاکنون بیش از نه جلد کتاب از جمله: زندگی بدون پدر را در این زمینه، تألیف کرده است. او چه به گروه جامعهشناسان نوین تعلق دارد، اما از طرفداران جدی و شناختهشده نهاد خانواده نیز به شمار میآید. از نظرات ایشان در مورد خانواده های آمریکایی برخوردار می شویم.
یکی از مباحث مهم حوزه فقه زنان، مسئله حدود میراث زوجه از اموال غیرمنقول است. در کتابهای فقهی مباحث مفصّل و اقوال مختلفی در رابطه با این مسئله مطرح شده است و اکثر فقهای شیعه به نفی میراث زوجه از اموال غیرمنقول متمایل هستند. اخیراً مقالهای از آیتالله هاشمی شاهرودی در فصلنامه تخصصی فقه اهل بیت(ع) تحت عنوان «میراث زوجه از اموال غیرمنقول» منتشر گردیده است. این مقاله از سوی آیتالله سیدعلی حسینیاشکوری در روزنامه جمهوری اسلامی تحت عنوان «نقد مقاله میراث زوجه از اموال غیرمنقول» مورد نقد واقع شده است. نوشته حاضر گزارشی از نکات مهم این مقاله و نقدهای مطرح بر آن است. گزارش مفصلتر، شامل مجموعه روایات و ملاحظات در دفتر نشریه موجود است. در این نوشتار، عنوان «نویسنده» برای نویسنده مقاله و عنوان «ناقد» برای ناقد آن استفاده میشود.
همانگونه که در مقاله مطالعات جنسیتی زبان مندرج در شماره 31 نشریه حوراء ذکر شد فمینیستها به بررسی زبانشناختی کتاب مقدس روی آوردند. این بررسی درباره کتب ادیان مختلف انجام گرفت. در مورد قرآن نیز بررسیهای مختلفی انجام شده است. در این نوشتار ضمن ارائه ادله فمینیستها در خصوص فرودستی زنان در زبان قرآن قواعد مربوط به زبان قرآن که پاسخ به ادعای فمینیستهاست ذکر میشود.
سخن گفتن از رابطه میان مقوله رسانه و مسئله زنان و خانواده از ابعاد متفاوتی میتواند دارای ضرورت و اهمیت باشد. یکی از ساحتهای مهم اجتماعی حیات بشری را رسانهها به خود اختصاص میدهند. تنوع رسانهها تا این اندازه گسترش یافته است که افراد ناگزیرند برای ارتباط با رسانههای خاص، گزینش کنند. شهروندان جامعه مدرن، اکثر اوقات را با رسانهها میگذارنند و از ارتباط با رسانهها احساس اطمینان و آرامش میکنند. گستره عمل رسانهها شامل همه عرصهها اعم از عرصه سیاسی، اقتصادی و اجتماعی است و اقتدار رسانه ها ارتباط تنگاتنگی با اقتدار دولتهای متبوع دارد.در این مقاله به بررسی نقش و تاثیر رسانه در خانواده می پردازیم.
برای برونرفت از مسیر مصرفگرائی دشواریهایی چند وجود دارد. برخی از این دشواریها نظریاند. به عبارت روشنتر تئوریهای کلانی در دست است که اقتصاد کنونی را شکل دادهاند. گاهی به نظر میرسد وضعیت حاضر لازمه انفکاکناپذیر اقتصاد و نتیجه انکارناپذیر همان تئوریهاست. در این صورت راه حل اصلی ارائه تئوریهای جایگزین و بسندهای است که بتوانند گونهای دیگر از اقتصاد با آسیبهایی به مراتب کمتر را شکل دهند. در این مقاله خانم علاسوند به ارائه راهکارهایی برای مقابله با مصرف گرایی می پردازند. که نتایج رابه نظر خوانندگان عزیز می رسانیم.
وجود اختلاف بین زوجین به دلیل تفاوتهای فردی آنها امری طبیعی است، اما این امر طبیعی نباید چنان پیشرفت نماید که بنیاد خانواده دچار تزلزل شود. لذا بنا به توصـیة قرآن در سورة نساء، با بروز نشانههای اختلاف لازم است با تشکیل یک محکمه صلح خانوادگی، ماده نزاع را قلع و بین زوجین صلح ایجاد نمود. در حقوق ایران به این نهاد، داوری اطلاق میشود که مورد توجه قانونگذار میباشد؛ اگرچه نواقصی در قوانین آن موجود است. در این مقاله مبانی داوری، سیر تحول قانونگذاری در امر داوری، بررسی قانون کنونی داوری و تبیین ایرادات قانونی در حقوق ایران پرداخته شده و داوری در کشور مصر، عراق و سوریه مورد توجه قرارگرفته است. در انتهاء پیشنهاد شده که قوه قضائیه در کنار دادگاههای خانواده، به تعداد لازم شعب داوری متشکل از کارشناسان حقوقی و مشاورین خانواده و روانشناس برای کمک به دادگاه جهت حل اختلافات خانوادگی تشکیل دهد.
تبلیغات رسانه ای یکی از عوامل اجتماعی و فرهنگی است که در دوره خردسالی و نوجوانی، طرح اندامی باریک را برای دختران و اندامی عضلانی را برای پسران ترویج می کند. از طرفی دیگر تصویر زنان و اندامشان، سبب فروش هر چیزی از غذا تا ماشین می شود. بازیگران مشهور سینما و تلویزیون روز به روز جوان تر، بلندتر و لاغرتر می شوند. بعضی ها حتی به این مشهورند که از شدت کمغذایی بر روی صحنه از هوش رفته اند. مجلات زنان پر از مقالاتی است که به آنها می گوید اگر فقط یک کیلوگرم دیگر از وزن خود کم کنند، به همه چیز خواهند رسید؛ ازدواج عالی، بچه های دوستداشتنی، رابطه خوب جنسی و شغلی پر درآمد. چرا استانداردهای زیبایی در حالی بر زنانی تحمیل می شود که اکثریت آنان به طور طبیعی دارای سایز بزرگ تر و یا سن و سال بالاتر از هر کدام از این مدل ها هستند؟ در این مقاله به بیان ملاک های زیبایی رسانه ای وتبلیغاتی و پیامدهای منفی آن می پردازیم.
مؤلفههای مهم سیاستگذاری سازمان صدا و سیما در مورد حضور زنان در رسانه ملی کدام است؟ این پرسشی است که درگفتوگویی با دکتر خجسته در خصوص نقد و بررسی سیاستهای جنسیتی صدا و سیما به آن می پردازیم. در این مصاحبه با ما باشید.
چه کسی گمان میکرد خانواده ایرانی در طول چند دهه، به یکی از مصرفزدهترین خانوادههای جهان تبدیل شود. بر اساس گزارش مؤسسه «مارکتاوراکل» ایران از نظر قیمت بنزین سومین کشور ارزان دنیا و از نظر میزان یارانة پرداختی به بنزین نخستین کشور جهان است و معادل 38 درصد از کل بودجه دولت صرف یارانه بنزین میشود. ایران در سال 2007، 36 درصد از مصرف بنزین خاورمیانه را به خود اختصاص داد. هماکنون 9 درصد از سوخت جهان در ایران مصرف میشود، در حالی که جمعیت ایران کمی بیش از یک درصد جمیعت جهان است. گزارش صندوق بینالمللی پول نشان میدهد ایران دومین کشور جهان از نظر پرداخت یارانة انرژی با رقم 37 میلیارد دلار است و در سال 2008 پس از آمریکا و شوروی بزرگترین مصرف کنندة گاز جهان به شمار میرود. در این جستار به جایگاه زن در خانواده و تاثیر آن بر الگوی مصرفی جامعه می گذاریم.
چرا موضوع بازتولید خانوادة ایرانی برای ما اهمیت دارد؟ برای یافتن پاسخ مناسب لازم است از دو منظر به این موضوع پرداخته ایم که آن را به نظر شما خوانندگان محترم می رسانیم.
دکتر ابراهیم فیاض، دانشآموخته حوزه و دانشگاه است. ایشان دروس حوزوی را تا سطح خارج فقه در قم گذرانده و تحصیلات دانشگاهی را در مقطع کارشناسی، رشته جامعهشناسی و مقطع کارشناسی ارشد، رشته مردمشناسی در دانشگاه تهران به اتمام رسانده است.دکتر فیاض، مدرک دکترای خود را در رشته فرهنگ و ارتباطات از دانشگاه امام صادق(ع) گرفته است وی همچنین عضو هئیت علمی دانشکده علوماجتماعی دانشگاه تهران بوده و کتابهای «ایران آینده به سوی الگویی مردمشناختی برای ابرقدرتی ایران» و «اصالت معنا» از نوشتههای اوست. نوشتار پیش رو گفتوگوی حوراء با دکتر ابراهیم فیاض در موضوع مشارکت سیاسی زنان در ایران است.