درخت حوزه‌های تخصصی

یکی از مهم ترین مسایل کارآفرینی، رابطه میان جنسیت و کارآفرینی است. با این وجود که زنان، نیمی از جمعیت فعال کشور را تشکیل می دهند و می توانند سهمی مهم از کارآفرینان را به خود اختصاص دهند، نتایج پژوهش ها خلاف این را نشان می دهد. پژوهش پیش رو، تلاشی است برای پاسخ دادن به این پرسش که آیا متغیر جنسیت بر ویژگی های شخصیتی کارآفرینانه و به دنبال آن، کارآفرین شدن افراد تاثیر دارد، یا عواملی دیگر مانند عوامل محیطی باعث فزونی گرفتن شمار کارآفرینان مرد نسبت به کارآفرینان زن شده است؟در این پژوهش، با استفاده از پرسش نامه استاندارد شده در کشور و به منظور گردآوری داده های مربوط به ویژگی های شخصیتی کارآفرینانه،داده های مربوط به ویژگی های شخصیتی کارآفرینانه 400 نفر از دانش جویان دختر و پسر دانشگاه سمنان مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفته است. این ویژگی ها، ریسک پذیری متعادل، کانون کنترل درونی، توفیق طلبی، سلاست فکری، عمل گرایی، تحمل ابهام، رویاپردازی، و چالش طلبی را در بر می گیرد.تجزیه و تحلیل داده ها، با استفاده از آمار توصیفی، نشان داد، در مجموع، میان بیش تر ویژگی های شخصیتی کارآفرینانه دانشجویان دختر و پسر دانشگاه سمنان تفاوتی وجود ندارد، ولی داده های اختصاصی مربوط به هر ویژگی، نشان گر تفاوتی اندک در دو ویژگی توفیق طلبی و تحمل ابهام، میان دانشجویان دختر و پسر این دانشگاه بود، هم چنین، آزمون آماری U من ­ ویتنی نشان داد میان ویژگی های شخصیتی کارآفرینانه دانشجویان دختر و پسر دانشگاه سمنان تفاوتی معنادار دیده نمی شود و تنها در دو ویژگی عمل گرایی و رویاپردازی، تفاوت میان دختران و پسران معنادار شده است

رخشان بنی اعتماد یکی از زنان فیلم ساز صاحب نام در سینمای ایران است. فیلم های او دارای مضامین اجتماعی اند و به جز سه فیلم اول، در باقی آثار او، وضعیت زنان در جامعه امروز ایران به نمایش گذاشته شده است.برای دست یابی به هدف این پژوهش، که جست و جوی نظریه های فمینیستی در آثاربنی اعتماداست، ابتدا سه نظریه مطرح فمینیسم، یعنی نظریه تفاوت جنسیتی، نابرابری جنسیتی، و ستم گری جنسیتی شرح داده می شود، سپس به پیدایش فمینیسم در سینما پرداخته می شود، و در آخر، با معرفی وضعیت اجتماعی زنان در ایران پس از انقلاب، آشنایی با بنی اعتماد و فیلم هایش، و نیز تقسیم بندی دوره های فیلم سازی او در سه دهه 60، 70، و 80، فیلم های این فیلم ساز بر اساس سه نظریه مطرح فمینیسم مورد تحلیل قرار می گیرند.نتایج به دست آمده از این پژوهش، وجود گرایش به نظریه نابرابری جنسیتی و ستم گری جنسیتی را در آثار بنی اعتماد نشان می دهد.

امروز با توجه به دوگانگی نقش زنان در جامعه و عوامل تهدید کننده سلامت روان آن ها، بررسی عوامل اساسی اثر گذار در اینامر، برای کمک به برنامه ریزی در جهت پیش گیری و بهبوداختلالات روانی، ضروری به نظر می رسد. یکی از مهم ترین این عوامل، توجه به ابعاد مختلف هوش عاطفی و پیوند آن با اختلالات روانی است. بار­اوناز هوش عاطفی به عنوان عاملی مهم در شکوفایی توانایی های افراد برای دست یابی به موفقیت در زندگی یاد می کند و آن را با سلامت عاطفی، و در مجموع، سلامت روانی مرتبط می داند.پژوهش پیش رو بر آن است که با شیوه یی علی ­ مقایسه یی، به بررسی پیوند بین ابعاد مختلف هوش عاطفی و سلامت عمومی در زنان بپردازد. جامعه آماری پژوهش را همه زنان کارمند شهر اصفهان، و حجم نمونه را 30 نفر از آن ها، که به طور تصادفی انتخاب شدند، تشکیل می دهند. ابزار اندازه گیری نیز «پرسش نامه سلامت عمومی» و «آزمون هوش عاطفی» است.نتایج پژوهش نشان داد که بین بعضی از عوامل هوش عاطفی (مهارت های بین فردی، روابط بین فردی به همراه آگاهی از عاطفه دیگران، و انعطاف پذیری) و وجود نشانه های جسمی و روانی (اضطراب، افسردگی، و اختلال جسمی و روانی به طور کلی) رابطه یی معکوس وجود دارد و زنانی که هوش عاطفی بالاتری دارند، بهتر با اختلالات جسمی و روانی کنار می آیند.

در دوره قاجار به سبب مواجهه با غرب، تمایل دربار به تجربه دنیای مدرن و اشتیاق جهان غرب به شناخت دنیای شرق، نوعی دوگانگی سنتی و مدرن در بسیاری از مناسبات اجتماعی، فرهنگی و هنری جامعه نمایان شد.

در پژوهش حاضر به منظور بررسی روابط ساختاری متغیرهای توجه و حضور کامل ذهن، عدم مقاومت وجودی در برابر زندگی و اجتماعی بودن با یکدیگر و در ارتباط با معناجویی در زندگی (به عنوان مرکز ثقل مدل) 216 نفر از زنان مطلقه 20-45 ساله مراجعه کننده به مراکز مشاوره شهر تهران با روش نمونه گیری خوشه ای تصادفی انتخاب شده اند. ابزار پژوهش، پرسش نامه محقق ساخته معناجویی در زندگی مبتنی بر توجه و حضور کامل ذهن، عدم مقاومت وجودی در برابر زندگی و اجتماعی بودن می باشد.با تجزیه و تحلیل داده ها و استفاده از نرم افزار AMOS، مدلی بر اساس 6 مسیر مستقیم و 2 مسیر غیرمستقیم با برازش مناسب تدوین شد. در این راستا، توجه و حضور کامل ذهن با عدم مقاومت وجودی در برابر زندگی، معناجویی در زندگی و اجتماعی بودن، رابطه مستقیم و مثبت و با میانجی گری عدم مقاومت وجودی در برابر زندگی با معناجویی در زندگی رابطه مثبت و غیرمستقیم دارد. عدم مقاومت وجودی در برابر زندگی با معناجویی در زندگی رابطه مثبت و مستقیم و با اجتماعی بودن، رابطه منفی و مستقیم دارد. عدم مقاومت وجودی در برابر زندگی با میانجی گری معناجویی در زندگی با اجتماعی بودن رابطه مثبت و غیرمستقیم دارد و معناجویی در زندگی نیز رابطه مثبت و مستقیمی با اجتماعی بودن دارد.برازش این مدل در زنان مطلقه می تواند حکایت از تحقق معناجویی در زندگی آن ها به واسطه تاثیراتی که از توجه و حضور کامل ذهن و عدم مقاومت وجودی در برابر زندگی می پذیرد و تاثیری که بر اجتماعی بودن آن ها می گذارد، داشته باشد و امکان طراحی چارچوب های دقیق تر علمی را برای مداخلات درمانی و آموزشی در این گروه از زنان فراهم کند

مقاله حاضر به بررسی وضعیت سلامت زنان سرپرست خانوار می پردازد. هدف مقاله پاسخ به این سؤال است که آیا زنان سرپرست خانوار از سلامت برخوردار می باشند؟ و وضعیت سلامت آنان چگونه است؟ پس از مطالعه و بررسی مبانی نظری مرتبط، با توجه به چند بعدی بودن سلامت، سه بعد جسمی، روانی و اجتماعی مورد مطالعه و ارزیابی قرار گرفت و پرسشنامه ای از ترکیب پرسشنامه سلامت عمومی گلابرگ و سلامت اجتماعی کییز تدوین گردید. جمعیت مورد مطالعه، تمامی زنان سرپرست خانوار تحت پوشش سازمان بهزیستی شهر قم می باشند که به شیوه نمونه گیری متناسب، 181 نفر به عنوان نمونه انتخاب گردید و به روش پیمایشی مورد مطالعه قرار گرفت. پس از جمع آوری اطلاعات و تحلیل آن، مشخص گردید 43 درصد زنان مورد مطالعه در بعد جسمانی از سلامت لازم برخوردار نبودند و در دو بعد روانی و اجتماعی نیز این وضعیت در حدود 30 درصد آنان مشاهده گردید و می توان گفت: سلامت جسمی این زنان نسبت به دو بعد روانی و اجتماعی در وضعیت پایین تری قرار داشته است.

عد از رحلت پیامبر گرامی اسلام ماجرای سقیفه به عنوان یکی از سیاه ترین صفحات تاریخ نگاشته و مقام الهی امامت به خلافت تبدیل شد. جو وحشت، ترس، سکوت خواص و صبر صاحب ولایت، زمینه تصاحب جایگاه جانشینی رسول اکرم را توسط نااهلان فراهم آورد. اما تنها کسی که از هیچ فتنه ای نهراسید و لحظه ای سکوت در برابر باطل را جایز نشمرد وجود نازنین حضرت فاطمه زهرا بود. قیام ایشان، چنان صلاحیت نظام حاکم را زیر سؤال برد که آنها را در منجلابی از ترس و رسوایی مدفون ساخت و شعار حقانیت علی را با قلم شهادت بر سر در تاریخ نوشت. شاعران خوش قریحه شیعی در راستای بیان فضایل و مناقب بانوی بی نظیر اسلام به قیام ایشان در مقابل ظالمان و جان فشانی بانو در راه ولایت نگاهی ویژه دارند. شعر فاطمی معاصر فارسی، هم راستا با عقاید شیعی، حضرت فاطمه زهرا را سنگربان اصلی ولایت و ضامن آن معرفی می کند؛ خطبه و قیام صدیقه را ستون استوار اثبات حقانیت علی می داند. در مقاله پیش رو این مباحث با ارائه شواهد و دلایل تشریح می شود.

یکى از اصول اخلاقى حاکم بر روابط همسران، اصل مودت و رحمت است. طبق باور قرآنى، مى توان چنین اصلى را از زمره اصول اخلاقى روابط اجتماعى مسلمانان پنداشت; لیکن جایگاه این اصل در خصوص روابط همسران، از اهمیت و تاکید فوق العاده اى برخوردار است. خداوند متعال در آیه اى از قرآن کریم فلسفه خلقت هر یک از همسران را رسیدن آنها به آرامش دانسته و در همان آیه، سخن از جعل مودت و رحمت به میان آورده است. بر این اساس، به نظر مى آید که مودت و رحمت، لازمه حصول چنین آرامشى است که همواره لازم است براى حفظ کیان و قداست خانواده، مورد اهتمام تمام صاحب نظران قرار گیرد و طبع انعطاف پذیر خانواده را به صرف احکام آمرانه منحصر ننمایند، بلکه براى ایجاد نظم و آرامش در خانواده، به حاکمیت چنین اصلى نیز توجه داشته باشند.با عنایت به اهمیت آن اصل از منظر قرآن کریم، اهتمام به راه کارهاى اخلاقى مرتبط با آن همچون گذشت، سازش و فداکارى لازم و ضرورى مى باشد.

موضوع مورد بررسى در این مقاله، سن ورود دختران به مرحله بلوغ است که مدت هاست ذهن اندیشمندان اسلامى و روان شناسى تربیتى و اجتماعى را به خود مشغول کرده است. مسئله اصلى این است که چرا در قرآن و روایات اسلامى شرط سنى ورود دختران و پسران به مرحله بلوغ به صورت قطعى و روشن بیان نشده است؟ این مقاله با استفاده از روش تحلیل محتوا مى کوشد با مراجعه به آیات و روایات و نظرات اندیشمندان اسلامى، به نقد و بررسى این موضوع بپردازد. با بررسى آیات و روایات استنباط مى شود که ملاک رسیدن به بلوغ، سن نیست، بلکه باید به نشانه هاى آن توجه نمود که در افراد و مناطق مختلف متفاوت است. به همین دلیل، اسلام سن خاصى را براى بلوغ تعیین نمى کند، بلکه آن را به مشاهده نشانه هایى واگذار مى کند که در افراد مختلف و محیط هاى گوناگون متفاوت است.

خانواده نهادی زیستی- اجتماعی و یکی از بنیادی ترین نهادهای اجتماع است و در این نوشتار در نظر است با بررسی اجمالی ساختار نهاد خانواده در ایران در دوره ی تاریخی طاهریان تا مغول، تأثیر کنیزان بر کارکردهای سه گانه ی خانواده، (تامین نیازمندی های عاطفی جنسی، تامین موقعیت اجتماعی فرهنگی برای تولید مثل و تربیت فرزندان) و نیز مقایسه ی اجمالی نقش کنیزان و آزادزنان نسبت به این کارکردها و اشاراتی مختصر به دیگر وظایف کنیزان در نهاد خانواده به این پرسش پاسخ داده شود که آیا فراوانی کنیزان با تحول در نظام خانواده ارتباط دارد؟

رشته مطالعات زنان سال‌هاست که در دانشگاه‌های گوناگون دنیا در مقاطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری تدریس می‌شود، اما این رشته در ایران مجهول و غریب مانده است و بجز کارشناسان مسائل زنان و تعدادی از فارغ التحصیلان و دانشجویان این رشته، کمتر کسی با آن آشنایی دارد. هفت سال از آغاز پذیرش دانشجو در مقطع کارشناسی ارشد در دانشگاه‌های ایران  می‌گذرد، اما هنوز مشکلات و مسائل  دانشجویان این رشته و نقص‌ها و آسیب‌های آن به قوت خود باقی مانده است. به همین دلیل بر آن شدیم تا دلایل و شیوه شکل‌گیری این رشته در ایران را با دلایل و چگونگی ایجاد آن در غرب مقایسه کنیم. به امید آنکه برای کارشناسان و صاحب‌نظران مسائل زنان مفید باشد.