درخت حوزه‌های تخصصی

علوم سیاسی

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
آثار و زندگینامه اندیشمندان سیاسی آثار و زندگینامه بزرگان روابط بین الملل اصول روابط بین الملل اقتصاد سیاسی بین الملل امنیت ملی و بین المللی اندیشه سیاسی تاریخ تحولات سیاسی اجتماعی ایران تاریخ روابط بین الملل توسعه و مسایل سیاسی اجتماعی مربوط به شمال و جنوب جامعه شناسی سیاسی جهانی شدن روابط خارجی ایران روانشناسی سیاسی روش شناسی سازمان های بین المللی سیاست خارجی (مبانی و مفاهیم نظری) سیاست خارجی ایران سیاستگذاری عمومی فرهنگ و سیاست مبانی علم سیاست مسایل ایران مطالعات منطقه ای نظریه های روابط بین الملل نقد و بررسی کتاب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین
فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۴٬۰۶۱ تا ۴٬۰۸۰ مورد از کل ۳۰٬۰۹۵ مورد.
۴۰۶۱.

کرونا و مساله دفاع از امر غیرقابل دفاع؛ ضرورت حفظ و همراهی با نهاد دولت در وضعیت پاندمی از منظر آلن بدیو(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دولت پژوهی سال ششم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۲۲ 63-105

کلید واژه ها: پاندمی کرونا وضعیت فلسفی رخداد اقتصاد سیاسی نئولیبرالیستی دولت رفاه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۴ تعداد دانلود : ۳۵۶
پس از اپیدمی ویروس کرونا از ماه های آغازین سال 2020 در جهان؛ آلن بَدی و، فیلسوف مارکسیست فرانسوی، طی مقاله ای تلاش کرد از جانب دولت به مسئله نگاه کند و بیان داشت دولت بورژوازی باید در حالیکه به منافع طبقاتی خود اهمیت می دهد، به منافعی عمومی تر نیز نظر کند و این بزنگاه را چون بزنگاه رویارویی با دشمنی عمومی دید. تلاش واقع بینانه این فیلسوف ایده آلیست در فهم وضعیت دولت فرانسه، برای هم کیشان و منتقدان وی غیرمنتظره بود. در این مقاله تلاش می شود از رهگذرِ نقدِ انتقاداتِ وارد شده به آلن بدیو در موضع گیری اخیرش در باب وضعیت اپیدمی، شرح داده شود که چگونه وضعیت همه گیری بیماری کرونا نه وضعیتی فلسفی و نه موقعیتی متافیزیکی است و اینکه چرا توصیه های بدیو به دولت امانوئل مکرون، به معنای موجه سازی ناکارآمدی سیاست های نئولیبرالیستی در مواجهه با اپیدمی کرونا نیست. برای پی گرفتن این هدف به تعریف بدیو از وضعیت فلسفی پرداخته و نسبت وی با مفهوم "رخداد" همچون مفهوم محوری وی در تعریف وضعیت فلسفی اشاره شده و در ادامه بررسی می شود چگونه وضعیت پاندمی کرونا، یک رخداد و وضعیتی فلسفی نیست و موضع گیری سیاسی آلن بدیو در شرایط حاضر در برابر دولت مکرون علی رغم شکل محافظه کارانه اش، در ادامه فلسفه رادیکال او فهم می شود. در نهایت پیشنهاد این فیلسوف سیاسی- رفتن به سمت الگویی مشابه دولت رفاه- با زیربنای اقتصادی و الگوی سیاسی هژمون فعلی در جهان سرمایه داری، به عنوان یک راه حل ممکن در مواجهه با وضعیت کرونا ارزیابی می شود.
۴۰۶۲.

تحوّل در حاکمیت سیاسی و نظام دیوانی اُزبکان ماوراءالنهر(فرارود) از (قرن 9 13ق./ 15 19م.)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دولت پژوهی سال ششم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۲۴ 73 - 101

کلید واژه ها: ازبکان اقتدار سنتی وبر بخارا پاتریمونیالیزم ماوراءالنهر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۲۵ تعداد دانلود : ۲۳۰
تاریخ سیاسی و اجتماعی ماوراءالنهر(فرارود) در دوره اسلامی، بزنگاههایی از تصادم دو زیست جهان بدوی و حضری دارد که یکی از متأخرین آنها، برهه قدرت گیری و حاکمیت صحراگردان ازبک و مهاجرت گسترده آنها به قلمرو جهان ایرانی و در نهایت شکل گیری ساختار سیاسی و اداری دوگانه (ایلیاتی حضری) بود. در نوشتار حاضر با بکارگیری رویکرد جامعه شناسانه وبری(نظریه اقتدار سنتی) که روند تحول اقتدار و سلطه در جوامع سنتی را به تصویر می کشد، ادوار حاکمیت سیاسی ازبکان تا قرن 13/19 را با این ابهام پی گرفتیم که «صحراگردان ازبک چه گونه هایی از اقتدار و حاکمیت سنتی را در روند تحول حیات سیاسی خود تجربه کرده اند؟»، مدعای ما این است که «اقتدار سنتی ازبکان، به تبع نظام اجتماعی ترکیبی (حضری و بدوی) و غلبه ساختار ایلی، در چالش پیوسته و پرتنش میان گونه های مختلف، هم زمان ساختار چند لایه ای(از اقتدار جرنوتوکراسی(پیرسالارانه)، پاتریارکال(پدرسالارانه) و پاتریمونیال(پدرشاهی)) را تجربه می کند و سرانجام با قدرت گیری آخرین سلسله از این نژاد(منغیت ها) به دلایلی لایه پاتریمونیال آن تثبیت می شود». ماحصل پژوهش، مدعای فوق را این گونه تکمیل می کند که اقتدار گسترش یافته پاتریمونیال منغیتی به دلیل خودکامگی امیران این سلسله در روند تثبیت اقتدار سیاسی خود به سلطانیسم (که گونه ای از سلطه پاتریمونیال است) نزدیک می شود.
۴۰۶۳.

عامل های تعیین کننده روابط ایران با منطقه آسیای مرکزی از دیدگاه اقتصاد سیاسی (مطالعه موردی: ترکمنستان و تاجیکستان)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات اوراسیای مرکزی سال سیزدهم پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۲ (پیاپی ۲۷) 325 - 344

کلید واژه ها: آسیای مرکزی آمریکا اقتصاد سیاسی ایران تحریم روسیه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۲ تعداد دانلود : ۲۷۲
پیدایی یکباره دولت های مستقل آسیای مرکزی در منطقه شمال شرق ایران، عرصه ای آمیخته از فرصت ها و چالش ها را بر روی جمهوری اسلامی ایران گشوده است. عرصه ای که نه تنها در ابعاد سخت مکانی، بلکه در ابعاد پویای زمانی و متأثر از سیر طبیعی و غیرطبیعی تحول ها در این منطقه، به مثابه سنگ محکی برای تشخیص و ارزیابی توانایی ها و آسیب پذیری سیاست خارجی ایران و در نتیجه چشم انداز رسیدن به هدف ها و منافع ملی جمهوری اسلامی ایران درآمده است. روابط اقتصادی ایران در دهه های گذشته با کشورهای این منطقه متأثر از عامل های گوناگون، نوسان زیادی داشته است و پیامدهای متعدد اقتصادی، سیاسی و امنیتی را برای ایران رقم زده است. بنابراین پرسش این نوشتار این است که از منظر اقتصادی و سیاسی، کدام یک از متغیرهای دوجانبه، منطقه ای و بین المللی، تعیین کننده روابط ایران با کشورهای آسیای مرکزی است. در پاسخ این فرضیه مطرح می شود که به نظر می رسد، متغیرهای دوجانبه، در مقایسه با متغیرهای منطقه ای و بین المللی (مانند تحریم های آمریکا) اثرگذاری بیشتری بر روابط ایران با کشورهای منطقه داشته است. نوسانات همکاری های اقتصادی ایران با این کشورها در دوره قبل و بعد از تحریم و افزایش حجم همکاری ها در دوره تحریم و کاهش آن در دوره بعد از پذیرش برجام و قبل از خروج ایالات متحد آمریکا از این موافقتنامه نشان دهنده این واقعیت است. در این نوشتار از منظر اقتصاد سیاسی و با استفاده از روش اثبات گرایی این موضوع را تحلیل و بررسی می کنیم.
۴۰۶۴.

الگوی توسعه جمهوری قزاقستان (2010 تا2020)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات اوراسیای مرکزی سال سیزدهم پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۲ (پیاپی ۲۷) 345 - 370

کلید واژه ها: توسعه برون زا توسعه پایدار چندجانبه گرایی سیاست موازنه گرایی قزاقستان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۹ تعداد دانلود : ۴۳۵
مفهوم توسعه در طول زمان معانی های متعددی داشته است. نخست به معنی رشد و تکامل به ویژه در بعد اقتصادی بود، اما با گذر زمان دستخوش تغییرهای متعددی شد و اکنون به مفهومی چند بعدی تبدیل شده است. شایان توجه اینکه بسیاری از کشورها از جمله قزاقستان کوشیدند با توجه به نیازمندی ها و ظرفیت های داخلی شان، راهی برای پیشرفت و توسعه بیابند. قزاقستان در این مسیر، از گفتمان دوری از مسکو و غرب گرایی در دهه اول استقلال گرفته تا گفتمان موازنه گرایی میان مسکو و غرب در دهه سوم را تجربه کرده است. در این نوشتار به دنبال پاسخ به این پرسش هستیم که الگوی توسعه در قزاقستان در سال های 2010 تا 2020 چگونه بوده است؟ در پاسخ این فرضیه مطرح می شود که الگوی توسعه در قزاقستان در سال های 2010 تا 2020 بر مبنای الگوی توسعه برون زا و موازنه گرایی بوده است که با به کارگیری دیپلماسی چندجانبه، استفاده از ظرفیت های بین المللی و تقویت روابط با ایالات متحد و اتحادیه اروپا از یک سو و حفظ روابط موجود با روسیه و همچنین گسترش روابط با چین از سوی دیگر، به دنبال انجام اقدام های اساسی در راستای تحقق توسعه است. در این نوشتار از روش توصیفی-تحلیلی استفاده می کنیم. بررسی داده های گوناگون در ابعاد مختلف توسعه قزاقستان نشان داده است که سیاست گذاری های این کشور بر اساس الگوی موازنه گرایی و برون زا در حوزه های مختلف داخلی و خارجی دستاوردهای بسیار خوبی برای این کشور داشته است.
۴۰۶۵.

نقدی بر الگوی امتداد حال در آینده پژوهی؛ نمونه پژوهی: تحریم های امریکا علیه ایران تا 2022(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های راهبردی سیاست سال نهم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۳۵ (پیاپی ۶۵) 9 - 35

کلید واژه ها: آینده پژوهی امتداد حال تحریم سناریو ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۹۵ تعداد دانلود : ۳۷۰
 مسئله اصلی در این مقاله معرفی، نقد و آسیب شناسی الگوی امتداد حال در آینده پژوهی است. عموم مطالعات آینده پژوهی با تمرکز بر روندها و رویدادهای گذشته و حال و ابتناء تصورات بر گذشته و حال، نااندیشیده ها، آینده های آشنا و پیش بینی نبوغ آمیز را در چرخه آینده سازی وارد نمی کند. این در حالی است که رقابت، پیچیدگی، تناقض، آشوب، تحولات فزاینده، نقش رو به رشد علم و عدم قطعیت از پیش ران های اصلی آینده هستند و باعث می شوند محدود کردن آینده پژوهی به مطالعه روندها، رویدادها و تصورات امروزی با ریسک جدی مواجه شود. با این وجود آینده پژوهی رایج، امکان آینده سازی و بدیل های مختلف در قالب سناریوها را برای دولت ها فراهم می کند و از این حیث تکامل یافته تر از مطالعات تبیینیاست که تنها یک آینده مشخص را پیش بینی می کند. با این مقدمه پرسش پژوهش عبارت است از: الگوی رایج در آینده پژوهیِ سیاست خارجی دولت ها چیست و چه محدودیت هایی بر آن حاکم است؟ در پاسخ این است که: امتدادِ حال،[1] الگوی رایج در آینده پژوهی رفتار دولت ها در سیاست خارجی است. در این الگو اما نقش آینده های آشنا، پیش بینی های نبوغ آمیز و نااندیشیده ها نادیده گرفته می شوند. الگوی امتداد حال در آینده پژوهی با مثالی از تحریم های امریکا علیه ایران تا 2020 نشان داده خواهد شد. روش پژوهش، سناریونویسی مبتنی بر الگوی امتداد حال است.
۴۰۶۶.

عرصه زیست جمعی زرتشتیان کشور به مثابه کانون تغییرات جدید در عصر ناصری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های راهبردی سیاست سال نهم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۳۵ (پیاپی ۶۵) 137 - 164

کلید واژه ها: پارسیان هند زرتشتیان یزد پنچایت انجمن ناصری اصلاحات اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۳ تعداد دانلود : ۲۸۴
در عصر ناصری، تغییرات مهمی در اغلب حوزه های زندگی ایرانیان به وقوع پیوسته است. کانون این تغییرات را باید در عرصه زیست جمعی زرتشتیان ایران و بویژه شهر یزد یافت. زیرا این تغییرات نه فقط عرصه مادی زندگی آنها را در بر می گرفت بلکه شامل سپهر زیست جمعی آنان نیز می شد. مساله اصلی این تحقیق که با روش جامعه شناسی تاریخی انجام شده است توصیف و توضیح این تغییرات با تأکید بر نقش پارسیان هند است. یافته های تحقیق نشان می دهدکه از دل پارسیان هند، نخبگانی چند پیدا شدند که بدنبال تحت تأثیر قرار دادن جامعه زرتشتی کشور و پیشبرد تغییرات مد نظرشان بودند. آنها از روش های گوناگون نظیر: استمداد از انگلیسی ها (توجه به ساخت قدرت در عرصه بین المللی) تطمیع، رشوه، چاپلوسی و تهدید حاکمان وقت (توجه به ساختار قدرت در داخل کشور)، بهره برداری از توجه محدود شاهان قاجار به اصلاحات اجتماعی و ابتکارات شخصی خویش استفاده کردند. این نخبگان ابتدا با تأسیس پنجایت ها عرصه زیست جمعی زرتشتیان یزد را دگرگون کردند و از این رهگذر توانستند اصلاحات گسترده ای را در حوزه های اجتماعی، فرهنگی، آموزشی، محدودیت های شخصی زرتشتیان و احیای مناسک دینی ایجاد کنند.
۴۰۶۷.

سازوکار اعتماد مردم به عملکرد دولت در شرایط شیوع کرونا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دولت پژوهی سال ششم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۲۲ 1-34

کلید واژه ها: اعتماد اجتماعی عملکرد دولت بحران کرونا اعتماد ابزاری اعتماد ارزش شناختی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۶۰ تعداد دانلود : ۲۹۳
امروزه شیوع ویروس کرونا در ایران و سراسر جهان تبدیل به یک مسئله اجتماعی شده و به نوبه خود جایگاه، کارکرد و اهمیت نهاد دولت ها را نیز آشکار نموده است. این مقاله با هدف تحلیل جامعه شناختی اعتماد مردم به عملکرد دولت در شرایط شیوع کرونا از نظریه های زتومکا و برناد باربر استفاده گردیده است. روش تحقیق پژوهش «پیمایش» بوده و جامعه آماری آن را افراد 15 سال به بالای کشور در سال 1399 تشکیل می دهند. از طریق فرمول کوکران حجم نمونه تحقیق برابر با 1600 نفر برآورد گردیده و شیوه نمونه گیری از نوع «نمونه گیری چندمرحله ای» می باشد. یافته ها نشان می دهد که بحث اعتماد به عملکرد دولت هم متوجه مجموعه ای از رفتارها و انتظارات ابزاری نسبت به نظام سیاسی و نیز بعد ارزش شناختی اعتماد در قبال نظام سلامت می با شد. به طور مشخص و متأثر از ایده نظری زتومکا، اعتماد مردم کشور به نظام سیاسی از نوع «اعتماد ابزاری» بوده که کماکان در سطح «اعتماد پایه» می باشد؛ در مقابل، اعتماد به نظام پزشکی و سلامت که اعتمادی مبتنی بر انتظارات اخلاقی و نیز «اعتماد ارزش شناختی» میباشد، در حد بسیاری افزایش یافته است. همچنین در بررسی اعتماد مردم به عملکرد مجموعه دولت مشخص شد که مؤلفه های اعتمادساز از معرف های هر دو نوع اعتماد تشکیل می شود؛ به عبارتی مردم وقتی وارد تعامل و همکاری با مجموعه دولت می شوند بتدریج به رعایت رفتارهای بهداشتی فردی و جمعی می پردازند و از حجم انتقادات کاسته می شود که به نوبه خود زمینه های همکاری مردم را فراهم می سازد.
۴۰۶۸.

ماهیت رویکرد مقابله جویانه آمریکا علیه جمهوری اسلامی ایران در خاورمیانه ( 2015- 2001)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات بیداری اسلامی سال نهم بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۱۷ 59 - 82

کلید واژه ها: هژمونی گرایی آمریکایی انقلاب اسلامی چالش هژمونیک جمهوری اسلامی ایران خاورمیانه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۷ تعداد دانلود : ۴۰۲
پس از وقوع انقلاب اسلامی ایران، راهبرد کلان آمریکا در قبال نظام ایران بر محور تلاش برای انزوای استراتژیک ایران در منطقه بوده و این راهبرد در حمایت واشنگتن از عراق در جنگ تحمیلی، تحریم های گوناگون علیه جمهوری اسلامی و همچنین پرونده هسته ای نمود یافت. اما حادثه یازده سپتامبر 2001 و همچنین دمینوی بیداری اسلامی کشورهای عربی در 2011، منجر به افزایش حضور آمریکا در معادلات سیاسی-امنیتی خاورمیانه و در نتیجه افزایش تقابل آمریکا با نظام جمهوری اسلامی گردید. این مقاله به دنبال پاسخگویی به این سوال است که رویکرد تقابل جویانه ی آمریکا در قبال نظام جمهوری اسلامی از 2001 تا 2015 چگونه تحلیل می شود؟ یافته های مقاله نشان می دهند که، حادثه یازده سپتامبر 2001 و بیداری اسلامی کشورهای عربی در 2011 تا 2015 هژمونی گرایی و تقابل این دو کشور را به همراه داشت. جمهوری اسلامی ایران بدنبال شکل گیری نظم جدید منطقه ای بر محور گفتمان مقاومت و الگوی اسلام سیاسی انقلاب اسلامی بوده و در مقابل آمریکا، ایران را به عنوان یک چالش ضدهژمونیک تلقی نموده و در نتیجه این امر منجر به افزایش دامنه تقابلات ایالات متحده و جمهوری اسلامی ایران در منطقه شده است. روش تحقیق در این پژوهش توصیفی- تحلیلی و روش گردآوری داده ها منابع کتابخانه ای و اینترنتی است.
۴۰۶۹.

النهضه و فرایند بیداری اسلامی در تونس؛ از اسلام گرایی در مبارزه تا تجربه عملی حکومت داری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات بیداری اسلامی سال نهم بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۱۷ 111 - 139

کلید واژه ها: النهضه اخوان المسلمین بیداری اسلامی انقلاب یاسمن آرمان گرایی انقلابی تجربه عملی حکومت داری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷۰ تعداد دانلود : ۴۰۷
نوشتار حاضر با هدف بررسی نوع و علل تحولات، تغییرات و دگردیسی آشکار در ایده ها و بنیان های ارزشی جنبش النهضه تونس در ابعاد نظری و عملی از اسلام گرایی در مبارزه قبل از انقلاب 2010 یاسمن تا ورود به عرصه عملی سیاست و حکمرانی سکولار در این کشور به رشته تحریردرآمده است. چرایی و چگونی تبدیل شدن جنبش النهضه به حزبی وطن محور و سکولار پس از انقلاب تونس اصلی ترین سوالی است که تحقیق حاضر با بهره گیری از روش توصیفی- تحلیلی قصد پاسخگویی به آن دارد. نتایج و یافته های تحقیق نشان می دهد جنبش النهضه به رهبری راشد الغنوشی به رغم اسلام گرایی در فرایند بیداری اسلامی در شمال آفریقا و بعد از موفقیت در انقلاب یاسمن، به جهت محافظه کاری ناشی از تجربه عملی حکومت داری، از یکسو دستخوش تحولات نظری و عملی در زمینه های ایدئولوژیکی– سیاسی و مولفه های هویتی شده است و از سوی دیگر به جهت این تغییرات و دگردیسی، ضمن فاصله و جدایی از آرمان جنبش فراگیر اخوان المسلیمن به سمت دموکراسی سکولار و اتخاذ رویکرد پایبندی حداقلی به ارزش ها و اصول اسلامی و تبدیل شدن به یک حزب سیاسی وطن محور و سکولار گرایش پیدا کرده است
۴۰۷۰.

جایگاه زنان در انقلاب اسلامی وتاثیر آن بر بیداری اسلامی با رویکر تمدن سازی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات بیداری اسلامی سال نهم بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۱۷ 257 - 280

کلید واژه ها: حجاب اسلامی انقلاب اسلامی بیداری اسلامی تمدن سازی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۵ تعداد دانلود : ۲۸۰
از نظر تاریخ زن قبل از اسلام در محرومیت فراوان بوده و از جایگاه مناسب اجتماعى برخوردار نبوده است؛ چرا که نگاه به زن، نگاه ابزارى و کالائى بوده یعنى زن در ردیف یکى از کالاهایى بوده است که در اختیار مردان بوده، تا لذت بیشترى از زندگى ببرند ولی اسلام با نداى آسمانى خود تحول بزرگى در زن ایجاد نمود. سو ال ؛ جایگاه زنان درانقلاب اسلامی وتاثیر آن بر بیداری اسلامی با رویکرد تمدنی چگونه هست؟(سوال اصلی) درجواب باید گفت ؛ نسبت به زنان سه رویکرد وجود دارد. درعصر بیداری اسلامی ، ما شاهده آنیم که نگاه زن از حالت رویکرد منفعلانه ومدرن سازی غربی به رویکرد تمدن سازی براساس ارزشهای اسلامی تبدیل شده است.( فرضیه) وحاصل آن ،حرکت زن به سوی کمال را سرعت بخشید و زن مسلمان متحول وهمین امرباعث تاثیرات مهمی دربیداری اسلامی زنان مسلمان شده است .لذا، جهان دریافته که زن مسلمان خانه نشین و منفعل نیست وبا استقبال از حجاب اسلامى آنرا به نماد مخالفت با دولت ها، اعلام کرده وتلاش نمودنده اعلام کند که اولا؛ پوشش اسلامى به عنوان اظهار وجود فردى یا مذهبى به کار مى رود. ثانیا ؛ توجه به حجاب، پاسخى به جنبش فمینیسم است ودلیل تشرف به دین اسلام است .
۴۰۷۱.

مطالعه تطبیقی اندیشه و آرای امام خمینی و سید قطب درباره اسلام سیاسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات بیداری اسلامی سال نهم بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۱۷ 311 - 334

کلید واژه ها: امام خمینی سید قطب اسلام سیاسی جنبش اسلامی جاهلیت و افراط

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۶۶ تعداد دانلود : ۳۵۴
امام خمینی(ره) و سید قطب، از اندیشمندان معاصر جهان اسلام بودند که در برون رفت جهان اسلام از گرفتاری سیاسی و اجتماعی تئوری پردازی کردند. گرفتار شده بودند. هر دو متفکر جهان اسلام که امام با مبانی فقه سیاسی تشیع و سید قطب مبتنی بر اندیشه سیاسی اهل تسنن در صدد ارائه راهکار عملی بودند. مقاله حاضر تلاش می کند با بررسی اندیشه و آرای امام خمینی(ره) و سید قطب به مبانی اندیشه سیاسی، وجوه اشتراک و تمایز تفکر سیاسی دو اندیشمند مسلمان معاصر در ایران و مصر«جهان اسلام» بپردازد.این پژوهش در صدد پاسخ گویی به این پرسش است که چه شباهت و تفاوت هایی بین نظام فکری امام خمینی و سید قطب وجود دارد؟ به نظر می رسد علاوه بر مبانی فقهی و تفاوت در دستگاه فکری تشیع و تسنن روش و نوع تفسیر از «اسلام سیاسی» در نزد دو متفکر تفاوت اساسی داشته هرچند هردو در پایبندی به شریعت و پیوند وثیق دین و سیاست همفکر بودند؛ ولی آراء و اندیشه امام به هژومونیک شدن اسلام سیاسی انجامیده و تاثیر انقلابی در نهضت ها گذاشته است؛ این درحالی است که نوشته های فکری و تفسیر سید قطب سبب برداشت های افراطی و تندروانه «القاعده و تکفیر سنی» را در پی داشته است..
۴۰۷۲.

رفتارشناسی سیاسی روحانیت در مواجهه با چالش های بیداری اسلامی؛ با تاکید بر دیدگاه مقام معظم رهبری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات بیداری اسلامی سال نهم پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۱۸ 307-325

کلید واژه ها: بیداری اسلامی فرصت ها چالش ها علمای اسلام مقام معظم رهبری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۸ تعداد دانلود : ۲۲۱
موج جدید بیداری اسلامی در عصر حاضر، حاوی نظم نوینی در خاورمیانه است که هژمونی امریکا را در منطقه، دچار فروپاشی کرده است. مسئله اصلی، آن است که پدیده بیداری اسلامی همچون تمامی جنبش ها و نهضت ها با آسیب ها، فرصت ها و چالش هایی مواجه است. عدم بهره وری از فرصتها، تهدیدات اضمحلال این تحول شگرف را به همراه دارد. بدین خاطر نوشتار حاضر با تبیین فراز و فرود پدیده بیداری اسلامی در کشورهای اسلامی، به برون رفت از چالش های پیش روی این حرکت عظیم، با تمرکز بر نقش هدایتگرانه علمای اسلامی از دیدگاه مقام معظم رهبری، پرداخته است. یافته های تحقیق با روش توصیفی تحلیلی، گویای آن است که علمای اسلام با بستر سازی گفتمان فکری اسلامی در جامعه، زمینه رشد بینش سیاسی آحاد جامعه را تقویت نمودند و آنها را متوجه حقوق فطری خویش ساختند. این مهم، آغازگر مطالبه گری و قیام مردم علیه حاکمان جور در برخی کشورها گردید.
۴۰۷۳.

هویت ملی به مثابه قدرت نرم؛ اسلامیت، مدرنیته غربی و تدوین سیاست خارجی ایران(1384-1392)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات قدرت نرم بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۲۲ 41 - 75

کلید واژه ها: هویت ملی قدرت نرم اسلامیت مدرنیته غربی سیاست خارجی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۰ تعداد دانلود : ۳۱۷
نگاره حاضر بر آن است تا به این مهم پاسخ دهد که چگونه هویت ملی و مکانیسم اثر آن می تواند به عنوان قدرت نرم در نظر گرفته شود و اسلامیت و مدرنیته غربی به عنوان دو بال هویت ملی چگونه در تکوین و تدوین سیاست خارجی ایران در بازه زمانی مورد بررسی نقش داشته اند؟ در این پژوهش کوشیده می شود که با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی و با تکیه بر اطلاعات مبتنی بر کتابخانه ای، ضمن تبیین «هویت ملی و قدرت نرم»، این مفهوم را در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در سال های 1384-1392 مورد مداقه و کنکاش قرار دهد. هویت ملی که در اینجا اسلامیت و مدرنیته غربی به عنوان دو بال از سه بال آن مورد بررسی قرار می گیرد کانون و دال مرکزی سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در قالب قدرت نرم را تشکیل می دهد. اسلام و اسلام گرایی در قالب آموزه های اسلامیت در قانون اساسی و مدرنیته غربی به عنوان دگر(other) پلتفرمی را ایجاد کرده اند که بازی سیاست خارجی بتواند در کشاکش این دو مفهوم مورد پردازش، تدوین و تکوین قرار بگیرد.
۴۰۷۴.

همه گیری کرونا، قدرت نرم و تحول در دستور کار سیاست جهانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات قدرت نرم بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۲۲ 147 - 180

کلید واژه ها: سیاست جهانی همه گیری کرونا دیپلماسی قدرت نرم نظام بین الملل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۲۳ تعداد دانلود : ۴۳۰
ظهور همه گیری کرونا در اوایل سال 2020 به موضوع اصلی نگرانی ها و فعالیت های ملی و بین المللی تبدیل شده است که آگاهی از علل و تاثیرات جهانی و واکنش های متناسب بین المللی نسبت به این پدیده نوظهور را اجتتناب ناپذیر می نماید. آنچه که تاکنون به عنوان چالش های سیاست جهانی مطرح شده است مربوط به مسایل سخت مثل گسترش هسته ای و مسایل نرم مانند محیط زیست بوده اند، اما هیچ گاه یک بیماری، که همه گیری جهانی پیدا کرده باشد، در شمول مسایل سیاست جهانی قرار نگرفته است. سوالی که مطرح می شود این است که: آیا همه گیری کرونا می تواند در دستورکار سیاست جهانی قرار گرفته و به عنوان یکی از مسایل نرم سیاست جهانی مطرح شود؟ در پاسخ می توان چنین فرض نمود که: اگر چه همه گیری کرونا جامعه جهانی را به شدت تحت تاثیر قرار داده است، اما هنوز واجد شرایط لازم برای قرار گرفتن در دستورکار سیاست جهانی نیست و این بستگی به میزان تاثیرگذاری، تداوم و واکنش های دیپلماتیک قابل ملاحظه نظام بین الملل به این پدیده دارد. لذا هدف از نوشتار حاضر بررسی امکان و یا عدم امکان طرح همه گیری کرونا به عنوان دستورکار سیاست جهانی و ارزیابی وضعیت پس از آن می باشد. ابتدا با ارایه چارچوب نظری به چگونگی تعیین موضوعات دستورکار سیاست جهانی پرداخته می شود، سپس همه گیری کرونا به عنوان یک مساله نرم بین المللی و امکان تحول در دستورکار سیاست جهانی، با توجه به تحولات اخیر، مورد ارزیابی قرار می گیرد.
۴۰۷۵.

شکل گیری مرز نرم در روابط ایران و عراق در دوره پساصدام(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های راهبردی سیاست سال نهم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۳۴ (پیاپی ۴۳) 73 - 105

کلید واژه ها: شیعیان مرز نرم ایران عراق هویت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۵ تعداد دانلود : ۲۳۴
 هدف این مقاله تحلیل روابط ایران و عراق پس از سقوط صدام است. پرسش اصلی این است که با وجود اختلافاتگسترده مرزی و تاریخی ایران و عراق، چه عواملی موجب بهبود و گسترش روابط دو کشور طی سال های 2013تا 2017 شده است؟ فرضیه پژوهش با بهره گیری از چارچوب مفهومی «مرز نرم» اینگونه صورت بندی شده است: گسترش پیوندهای بین مردم ایران و عراق طی سال های 2003 تا 2017 که ناشی از هویت مذهبی مشترک است، موجب گسترش روابط دو کشور و تکوین «مرز نرم» بین آنها شده است. یافته های مقاله نشان می دهد با سقوط صدام و به قدرت رسیدن شیعیان در عراق و محوریت قرار گرفتن مرجعیت، پیوندهای مذهبی بین شیعیان ایران و عراق گسترش یافته است؛ احساس تهدید مشترک هویتی در مقابل داعش، عبور گسترده مردم و کالاها  از مرزهای  دور کشور، بازسازی عتبات عالیات، راهپیمایی میلیونی زائران شیعه در اربعین حسینی از دیگر عوامل نزدیکی دو کشور می باشد. داده های این مقاله از منابع کتابخانه ای و میدانی گردآوری واستخراج و با روش توصیفی- تحلیلی بررسی شده است.
۴۰۷۶.

تبیین مبانی هستی شناسانه دیپلماسی در اسلام و بازخوانی اصول برآمده از آن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات انقلاب اسلامی سال هفدهم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۶۱ ۹۱-۱۱۰

کلید واژه ها: هستی شناسی اسلامی مبانی دیپلماسی در اسلام اصول دیپلماسی در اسلام

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۶ تعداد دانلود : ۳۸۶
پژوهش حاضر کنکاشی نظری است که می کوشد با ارائه معیارهایی هستی شناسانه، ضمن تبیین مفهومی اصول و جداسازی آن از مبانی، فروع، قواعد و الگوهای جزئی عملی، امکان قضاوت علمی درباره جایگاه و نسبت مفاهیم با یکدیگر را فراهم سازد. سپس آنچه را که در آثار موجودِ این حوزه از آنها به عنوان «اصول دیپلماسی اسلامی» یادشده است، بر اساس مبانی هستی شناختی ارائه شده نقد و از نو بازخوانی نماید. برای نیل به این هدف، بنیان های سه گانه اندیشه سیاسی توحیدی و دیپلماسی اسلامی ارائه و هفت گزاره کلیدی به عنوان اصول برآمده از آنها و سایر موارد به عنوان فروع و قواعدی که در پرتو گزاره اصلی حیات می یابند، ذیل اصولْ مورد شناسایی قرار گرفته اند. همچنین تلاش شده است در قالب روش کیفی و برمبنای اصولِ روش تحقیق نظری، چگونگی مفصل بندی دال های شناور دیپلماسی اسلامی در منظومه اندیشه سیاسی اسلام آشکار و با ترسیم نمودار پایانی، برآیندی از دستاوردهای تحقیق ارائه گردد.
۴۰۷۷.

فرایند ترمیمی پدیده های اجتماعی در مهندسی تمدن نوین اسلامی (ارائه یک نمونه)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات بنیادین تمدن نوین اسلامی دوره ۳ پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۲ (پیاپی ۶) 41 - 68

کلید واژه ها: مهندسی تمدن تمدن نوین اسلامی فرایند ترمیمی پدیده های اجتماعی اشتغال زنان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۷ تعداد دانلود : ۲۱۰
تمدن نوین اسلامی وضعیتی آرمانی است که در آن همه ظرفیت های تمدنی دین اسلام به فعلیت می رسند. پدیده های اجتماعی از جمله ظرفیت های تمدنی هستند که می توانند در جهتی همسو و یا مخالف جهت تحقق تمدن نوین اسلامی نقش آفرین باشند، از این رو لازم است که از تمام ظرفیت های آن ها در جهت همسو با تحقق تمدن نوین اسلامی بهره برد. هدف از این پژوهش ارائه روشی ضابطه مند در برخورد با پدیده های اجتماعی موجود، به منظور همسوسازی حداکثری این پدیده ها در راستای تحقق تمدن نوین اسلامی است. از این رو، به معرفی مهندسی ترمیمی پدیده های اجتماعی پرداخته، از باب نمونه، فرایند آن را در برخورد با پدیده اشتغال زنان و طراحی الگوی سبک زندگی اسلامی کنشگران این پدیده در هر مرحله اجرا نموده است. روش پیشنهادی بر چهار گام امکان سنجی مهندسی ترمیمی پدیده، ترسیم واقع گرایانه مدل موجود پدیده، ترمیم مدل موجود و اعتبارسنجی مدل مرمت شده استوار است.
۴۰۷۸.

آینده پژوهی وقف های جدید در تمدن نوین اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات بنیادین تمدن نوین اسلامی دوره ۳ پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۲ (پیاپی ۶) 69 - 96

کلید واژه ها: تمدن اسلامی تمدن نوین اسلامی جامعه اسلامی نهاد وقف آینده پژوهی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۶ تعداد دانلود : ۴۷۲
در تمدن نوین اسلامی،نهاد وقف از دو منظر عبادی و اقتصادی جایگاه ویژه ای دارد.علیرغم این جایگاه متاسفانه در گذر ایام عین مال موقوف به ویژه درمورد املاک ثبت شده باعث شده بخشی از سرمایه ملی از گردش بیفتد و گاهاً بی مبالاتی متولیان وقف و اختلالات موقوف نیز باعث شده این نهاد مذهبی نتواند جایگاه حقوقی و اجتماعی خود را به نحو مطلوبی انجام دهد،تا اثرات مطلوب آن در حیطه عمرانی و رفاهی شامل جامعه اسلامی شود.نوشتار حاضر،پژوهشی بنیادی-نظری با رویکردی کاربردی به شیوه توصیفی-تحلیلی و مستند به منابع مکتوب است وهدف آن بررسی ارکان نهاد وقف در جهت احیاو گسترش تمدن نوین اسلامی است تا از این طریق جایگاه این نهاد در رقابت های تمدنی در عرصه های بزرگ جهانی مشخص گردد.در راستای هدف فوق و برای تسهیل در وضع کنونی و نیل به سوی آینده درتمدن نوین اسلامی نقاط ضعف و قوت نهاد وقف در دنیای فعلی بایستی مورد بررسی قرار گیردتا درحرکت به سوی آینده این نقاط اصلاح گردند،و تهدید های پیش رو به فرصت های نوینی تبدیل گردند،تا بتوان تمدن اسلامی رابه جایگاه خود درعرصه رقابت،اقتصادو تجارت رساند.نیل به این هدف از طریق تجزیه تحلیل دقیق ارکان نهاد وقف در بُعد فرهنگی،اجتماعی،اقتصادی و بهرهبرداری به دست خواهد آمد،تا جوامع اسلامی با دیدروشنتر و راهبردهای اصولیتر در حوزه مدیریت به سمت اهداف نوین در حرکت به سوی آینده گام بردارند.
۴۰۷۹.

تاثیر نگرش به دنیا در ساخت تمدن از منظر قرآن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات بنیادین تمدن نوین اسلامی دوره ۳ پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۲ (پیاپی ۶) 97 - 124

کلید واژه ها: جهان تمدنی نگرش به دنیا نگرش به آخرت تمدن توحیدی تمدن ابلیسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۱ تعداد دانلود : ۲۸۶
انسان بر اساس نوع نگرش خود، در بستر تاریخ حرکت می کند و مسیر خود را انتخاب می نماید؛ لذا نوع نگرش انسان به دنیا، در ساخت تمدن اهمیت دارد. این نوشتار با روش توصیفی- تحلیلی و رویکردی قرآنی درصدد است تا تاثیر نگرش به دنیا را در ساخت تمدن از منظر قرآن مورد کنکاش قرار دهد. یافته ها، حکایت از آن دارند که از منظر قرآن، سه نگرش کلی به دنیا وجود دارد: نگرش دنیا گریزِ آخرت طلب، دنیا طلبِ آخرت گریز و دنیا دارِ آخرت گرا. در صورت باور به هر یک از این سه نگرش،در مرحله عمل، سه دنیای متفاوت، اما دو جهان تمدنی مغایر، شکل می گیرند. نگرش اول یعنی نگرش دنیا گریزِ آخرت طلب، توان ساخت هیچ تمدنی را ندارد؛ از این رو از موضوع جهان تمدنی خارج است؛ اما دو نگرش دیگر، قادر به ساخت تمدن اند. یکی ابلیسی و دیگری توحیدی که هر کدام به صورت وجودی مشکک، قابلیت استقرار دارند.
۴۰۸۰.

کارکرد و منزلت تصمیمات قضایی در رویه دیوان بین المللی دادگستری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات بین المللی سال ۱۷ پاییز ۱۳۹۹ شماره ۲ (پیاپی ۶۶) 27 - 51

کلید واژه ها: تصمیمات قضایی دیوان بین المللی دادگستری منابع حقوق بین الملل اسباب موجه حکم ادله

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۱۶ تعداد دانلود : ۳۹۱
منابع اصلی قابلِ اعمال توسط دیوان بین المللی دادگستری مندرج در ماده 38 اساسنامه شامل معاهده ، عرف و اصول کلی حقوقی و منابع فرعی ؛ مشتمل بر تصمیمات قضایی ، دکترین و انصاف در صورت توافق طرفین ، می باشند. تصمیمات قضایی به عنوان یکی از منابع حقوق بین الملل، توسط دیوان در مسایل مطروحه قابلیت اعمال دارد. مسئله عملی ، تبیین دقیق وضعیت ویژگی قانونی تصمیمات قضایی در رویه دیوان است در خصوص نقش تصمیمات قضایی در میان منابع و علی الخصوص در رویه قضایی ابهاماتی وجود دارد. این تحقیق که به شیوه توصیفی- تحلیلی صورت پذیرفته در پی یافتن این نقش و جایگاه است. سئوال اصلی بر این محور است که آیا تصمیمات قضایی دیوان بین المللی دادگستری به عنوان منبع مستقل حقوق بین الملل به شمار می آیند یا خیر و هدف تحقیق حاضر تعیین کارکرد و منزلت تصمیمات قضایی در رویه دیوان است.براساس مطالعه رویه قضایی دیوان بین المللی دادگستری به این نتیجه دست یافتیم که تصمیمات قضایی با حفظ نقش فرعی در میان منابع قابل اعمال در تعیین حقوق ؛ در اسباب موجه حکم و ادله طرفین ، دارای کارکردی توجیهی هستند و به هیچ وجه به مشابه دیگر منابع ، مورد حکم واقع نمی شوند بلکه بیشتر در تقویت مدلول و منطوق احکام صادره مفید فایده هستند.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان