درخت حوزه‌های تخصصی

علوم سیاسی

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
آثار و زندگینامه اندیشمندان سیاسی آثار و زندگینامه بزرگان روابط بین الملل اصول روابط بین الملل اقتصاد سیاسی بین الملل امنیت ملی و بین المللی اندیشه سیاسی تاریخ تحولات سیاسی اجتماعی ایران تاریخ روابط بین الملل توسعه و مسایل سیاسی اجتماعی مربوط به شمال و جنوب جامعه شناسی سیاسی جهانی شدن روابط خارجی ایران روانشناسی سیاسی روش شناسی سازمان های بین المللی سیاست خارجی (مبانی و مفاهیم نظری) سیاست خارجی ایران سیاستگذاری عمومی فرهنگ و سیاست مبانی علم سیاست مسایل ایران مطالعات منطقه ای نظریه های روابط بین الملل نقد و بررسی کتاب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین
فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲٬۳۰۱ تا ۲٬۳۲۰ مورد از کل ۳۰٬۰۱۵ مورد.
۲۳۰۱.

رژیم های امنیتی بین المللی ازمنظر نهادگرایی در رهیافت«حقوق بین الملل و روابط بین الملل»(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آفاق امنیت سال ۱۴ بهار ۱۴۰۰ شماره ۵۰ 203 - 230

کلید واژه ها: رژیم های امنیتی بین المللی نهادگرایی حقوق بین الملل و روابط بین الملل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷ تعداد دانلود : ۴۸
نظام حقوق بین الملل مجموعه ای مرکب از هنجارها، آیین ها و رژیم های حقوقی است که تعامل و کنش متقابل میان اجزا را برآورده ساخته و آنها را درقالبی منسجم گرد می آورد. هم زمان که با یک نظام عام حقوق بین الملل مواجهیم، وجود چندین زیرنظام در این گستره نظام مند، امکان پذیر است. مقاله حاضر درپی پاسخ به این پرسش است که جایگاه رژیم های امنیتی بین المللی در نظام حقوق بین الملل چیست. هدف از پژوهش حاضر نیز تبیین جایگاه نهادی رژیم های امنیتی بین المللی در نظام حقوقی حاکم بر نظام حقوق بین الملل است. در این پژوهش با استفاده از رویکرد نهادگرایی در رهیافت «حقوق بین الملل و روابط بین الملل» و از رهگذر تحلیل سیستمی حقوق بین الملل، به تعریف ساختار نظام حقوقی بین المللی پرداخته و انواع کنش متقابل بازیگران در این نظام بیان می شود. براساس این پژوهش نتیجه گرفته می شود که نهادهای بین المللی این امکان را به دولت هایی که در تعاملات راهبردی، نتایج مطلوبی به دست نیاورده اند، می دهد که با ایجاد توازنی نو، نتایج خود را بهبود بخشند. برای آنکه چنان توازنی باثبات باشد، نهاد باید انتظارات مشترکی از رفتار ایجاد کند. پشتیبانی و تضمین چنین انتظاراتی، تنها ازطریق نظریه رژیم ها که همچون پلی میان حقوق بین الملل و روابط بین الملل عمل می کند، میسر خواهد بود.
۲۳۰۲.

تأملی در حریم خصوصی و محدودساختن امر به معروف و نهی از منکر در رفتارهای علنی از منظر فقه و قانون(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: حکومت اسلامی سال بیست و ششم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۴ (پیاپی ۱۰۲) 173-194

کلید واژه ها: امر به معروف نهی از منکر حریم خصوصی تجسّس قانون اساسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۹ تعداد دانلود : ۱۲۵
این مقاله در مقام پاسخ گویی به این پرسش است که آیا انجام فریضه امر به معروف و نهی از منکر صرفاً ناظر به رفتاری است که علنی بوده و بدون تجسس مشخص باشد یا در برخی موارد نمی توان امر و نهی را مقید به رفتار علنی و آشکار کرد. مقاله با اشاره به حوزه-های مختلف حریم خصوصی هم چون اعتقادی، جسمانی، اماکن، ارتباطات و اطلاعات، مواد 3 و 5 قانون حمایت از آمران به معروف را در سنجه شرع و قانون اساسی قرار داده است. ضمن تأکید بر این که عدم مشروعیت تجسس و ورود به حریم خصوصی شامل آن دسته از اقداماتی نیز خواهد بود که با هدف امر به معروف یا نهی از منکر صورت می گیرند، یافته های مقاله نشان می دهد که با توجه به اطلاق آیات و روایات امر به معروف و نهی از منکر، وجوب فریضتین محدود به ترک واجبات یا ارتکاب محرمات به صورت علنی نبوده و در کلمات فقها نیز تفصیلی میان ترک یا ارتکاب مخفی و آشکار وجود ندارد. ازاین رو، به نظر می رسد قانون گذار در ماده 3 قانون حمایت از آمران به معروف، میان حرمت تجسس و عمومیت امر به معروف خلط کرده است.
۲۳۰۳.

تحلیل جامعه شناختی معیارهای مردم شهر بروجن برای انتخاب کاندیداهای مجلس شورای اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی سیاسی ایران سال چهارم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۴ (پیاپی ۱۶) 77 - 104

کلید واژه ها: شهر بروجن معیارهای انتخاب انتخابات مجلس شورای اسلامی حزب گرایی و گروههای مرجع

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۰ تعداد دانلود : ۱۴۴
انتخابات یکی از مهمترین شاخصهای نظام های دموکراتیک در جهان امروز است. این مقاله در تلاش است که به بررسی عوامل و متغیرهای تأثیرگذار بر معیارهای مردم شهر بروجن برای انتخاب کاندیداهای مجلس شورای اسلامی بپردازد. در این راستا سوال اصلی مقاله حاضرعبارت است از: «متغیرهای تأثیرگذار بر معیارهای مردم شهر بروجن برای انتخاب کاندیداهای مجلس شورای اسلامی کدامند؟» جهت پاسخ به این سؤال با مرور نظریه های مختلف، متغیرهای مستقلی که گمان می رفت بر معیارهای انتخاب کاندیداهای مجلس تأثیرگذارند شناسایی شدند. روش تحقیق این مقاله روش تحقیق پیمایشی است. ابزارگردآوری اطلاعات، پرسشنامه محقق ساخته و تکنیک تجزیه و تحلیل داده ها تحلیل عاملی و رگرسیون چندگانه می باشد. با تحلیل عاملی 11 مؤلفه اصلی از متغیرها استخراج و رابطه آنها با متغیر وابسته مورد آزمون قرار گرفت. فرضیه ها با استفاده از رگرسیون چندمتغیره و روشEnter مورد آزمون واقع می شوند. یافته های تحقیق بر این دلالت دارند که به ترتیب: حزب گرایی با مقدار بتای 537/1، گروه های مرجع با مقدار بتای 195/1، ارزیابی فرد از دولت مردان و نظام با مقدار بتای 066/1، منفعت طلبی با مقدار بتای 895/0، انتخابات قبلی با مقدار بتای 871/0 و متغیر ارزیابی اقوام دیگر با مقدار بتای 234/0- بر معیارهای انتخاب کاندیداها دارای تأثیر معنادار می باشند.
۲۳۰۴.

ناکامی ها و دستاوردهای سیاست همسایگی اتحادیه اروپا؛(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سیاست خارجی سال ۳۵ پاییز ۱۴۰۰ شماره ۳ (پیاپی ۱۳۹) 151 - 170

کلید واژه ها: سیاست همسایگی اتحادیه اروپا اروپاسازی همگرایی و ادغام

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۲ تعداد دانلود : ۶۲
جمهوری اسلامی ایران در دوره های مختلف، سیاست های مختلفی را به عنوان راهبرد اصلی سیاست خارجی خود در نظر گرفته است. برای مثال در دوره ای، سیاست نگاه به شرق (به طور خاص روسیه و چین) و در دوره ای نگاه به غرب (اروپا و آمریکا) مد نظر قرار گرفته است. اما از دیرباز و به اقتضای عوامل ژئوپلتیک و عوامل فرهنگی و اقتصادی همسایگان ایران کم و بیش نقش کلیدی در تامین نیازهای امنیتی، سیاسی، اقتصادی و اجتماعی ایران داشته اند. در دوران معاصر با تحولاتی که در منطقه غرب و  جنوب آسیا افتاده است (مانند سقوط صدام حسین، حضور نظامی آمریکا در عراق و افغانستان، تعمیق حضور و نفوذ منطقه ای ایران به ویژه در کشورهایی مانند عراق، لبنان، سوریه و یمن) باعث اهمیت روز افزون جایگاه همسایگان در سیاست خارجی ایران شده است. براین اساس، شاید بتوان گفت دوره حاضر، دوره ضرورت در اولویت قرار دادن «سیاست همسایگی» یا «نگاه به همسایگان» در سیاست خارجی ایران می باشد. اتخاذ سیاست همسایگی نیازمند داشتن راهبردی مشخص، منسجم، بلند مدت، جامع و فراگیر می باشد که به اذعان برخی از کارشناسان سیاست خارجی ایران، چنین راهبردی وجود ندارد و یا دست کم، با توجه به شرایط موجود طراحی و تنظیم نشده است. یکی از نهادهای بین المللی که در زمینه سیاست همسایگی دارای راهبرد مشخص و جامعی بوده است اتحادیه اروپا می باشد که با هدف تبدیل شدن به یک قدرت و هژمونیِ هنجاریِ بین المللی این راهبرد خود را تنظیم ساخته است. البته مسیری که اتحادیه اروپا برای خود ترسیم ساخته بود چندان عاری از موانع و چالش های جدی نبود و همین چالش ها، اتحادیه را وادار به اصلاح سیاست های همسایگی خود نمود. مقاله حاضر، با نگاهی تحلیلی و توصیفی به مبانی، ساختارها، رویکردها، تاثیرات و محدودیت های سیاست همسایگی اتحادیه اروپا و به طور کلی با نظر به ناکامی ها و دستاوردهای آن، به دنبال ارائه الگوی اولیه برای طراحی سیاستی جامع نگر و منسجم برای سیاست منطقه ای و همسایه محور جمهوری اسلامی ایران می باشد.
۲۳۰۵.

امنیت سوژه مبنا؛ در مسیر نظریه ای جدید از امنیت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات راهبردی سال بیست و چهارم پاییز ۱۴۰۰ شماره ۳ (پیاپی ۹۳) 1 - 32

کلید واژه ها: امنیت سوژه مبنا پارادایم فرهنگی امنیت سیاست سوژه امنیت جامعوی امر امنیتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۱ تعداد دانلود : ۱۳۲
مقاله پیش رو برای نخستین بار انگاره امنیت سوژه مبنارا ارائه می کند و بر پایه آن می کوشد در مسیر طرح نظریه ای جدید از امنیت گام بردارد. این انگاره ناظر بر گذار به پارادایم فرهنگی امنیت است؛ پارادایمی که برآمده از ابرروندهایی مانند «تولد مفهوم سیاست سوژه»، «آغاز دوره مدرنیته متأخر »، «بازشناسی به مثابه نزاع کانونی جوامع جدید» و «فردی شدنِ تجربه امر جمعی» است. انگاره «امنیت سوژه مبنا» بازنمایی متفاوتی از «امر امنیتی» را صورت بندی می کند که ذیل آن نقطه ثقل امر امنیتی از سطح ساختارهای کلان اجتماعی و سیاسی به سطح سوژگی فردی و جمعی نقل مکان می کند، همچنین فرایند «امنیتی سازی» معکوس شده و افزایش ظرفیت های نهادی به منظور تحقق بخشیدن به وجود سوژه انسانی به نقطه عزیمت تحلیل امنیتی بدل می شود.  
۲۳۰۶.

مفهوم کاته خون و بنیاد اندیشه سیاسی مدرن (مباحثه ای الهیاتی- سیاسی میان هابز، اشمیت و آگامبن)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش سیاست نظری پاییز و زمستان ۱۴۰۰ شماره ۳۰ 217 - 246

کلید واژه ها: کاته خون الهیات سیاسی مدرنیته هابز اشمیت و آگامبن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۰ تعداد دانلود : ۱۹۲
در قرن بیستم با انتشار آثار ماکس وبر، اشمیت، لوویت، ووگلین و بلومنبرگ، علاقه وافری برای کاوش در ریشه های الهیاتی مدرنیته و اندیشه سیاسی مدرن به وجود آمده بود و در همین راستا بسیاری از متون برجسته دوران اوان مدرنیته، موضوع تفسیر مجدد قرار گرفت. در این مقاله تلاش می شود تا ذیل پرداختن به بنیان های الهیاتی فیگور «کاته خون»، که برای نخستین بار در دومین نامه پولس به مسیحیان تسالونیکی از آن نام برده شده بود، اهمیت این مفهوم در تاریخ اندیشه سیاسی آشکار گردد. مفروض اصلی مقاله این است که اندیشه سیاسی مدرن همواره ریشه در الهیات مسیحی داشته و با سکولارسازی ایده های الهیاتی در تلاش برای ایجاد مشروعیت برای خود بوده است. در این میان تحت تأثیر کارل اشمیت و قرائت خاص و اقتدارگرایانه وی از مفهوم کاته خون، اغلب الهیات سیاسی را به معنای انسداد پروژه رهایی بخشی می دانند؛ اما آگامبن با اتکا به قرائت والتر بنیامین از الهیات سیاسی، با تفسیر مفهوم کاته خون ذیل مفهوم رستگاری، خوانشی رهایی بخش و رادیکال از این مفهوم ارائه می دهد که مسیر را برای صورت بندی دموکراتیک از الهیات سیاسی فراهم می کند.
۲۳۰۷.

انقلاب های عربی: گذار از نسل های چهارگانه نظریه انقلاب(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات بین المللی سال ۱۸ تابستان ۱۴۰۰ شماره ۱ (پیاپی ۶۹) 7 - 24

کلید واژه ها: انقلاب های عربی نظریه های انقلاب ساختار-کارگزار ارتش رهبری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۵۱ تعداد دانلود : ۲۵۸
از آنجا که تمامی جریان های فکری موجود در نسل های مختلف نظریه انقلاب تنها قادر به شناخت و تفسیر ابعاد آن دسته از انقلاب هایی هستند که در صدد شناخت آنها برآمده اند، به نظر می رسد استفاده از آنها برای توجیه نظری انقلاب های آتی معقول و کارآمد نباشد. بر این اساس، شاکله اصلی نظریه های انقلاب در طول چهار نسل نظری پیشین مبتنی بر یک مجموعه از عوامل و مولفه های از پیش تعیین شده به عنوان عوامل پیشبرد انقلاب است که بنا بر ضرورت در تمامی انقلاب-ها به ویژه انقلاب هایی که بعد از زمان ارائه آنها به وقوع پیوسته اند موضوعیت ندارد. با توجه به این توضیحات و عنوان نوشتار حاضر می توان این سوال را مطرح کرد، آیا تمامی ابعاد انقلاب های عربی به واسطه دیدگاه های موجود در نسل های چهارگانه نظریه انقلاب قابل توجیه و تبیین نظری هستند؟ نتیجه بررسی های بعمل آمده گویای آن است که حداقل در سه حوزه یعنی اتصال فرآیندی سطوح داخل و بین الملل در یک چارچوب تاریخی خاص، نقش بی طرفانه ارتش در تبدیل ناآرامی ها به انقلاب و در نهایت پیروزی انقلاب ها در شرایط فقدان رهبری با عوامل مورد اشاره در نظریه های پیشین تفاوت عمیقی دارند. مولف در این اثر قصد دارد بر پایه روش انطباق عوامل تاثیرگذار بر بروز ناآرامی های عربی در سه حوزه مذکور با عوامل مورد اشاره همسان در نظریه های چهارگانه انقلاب تفاوت های یاد شده را بررسی نماید.
۲۳۰۸.

سیستم های بین المللی پیچیده-آشوبی و نظریه نوین دیپلماسی دفاع شبکه ای(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه ایرانی سیاست بین الملل سال دهم پاییز و زمستان ۱۴۰۰ شماره ۱ (پیاپی ۱۹) 263-295

کلید واژه ها: قدرت دیپلماسی دفاع سیستم های بین المللی پیچیده و آشوبی قدرت نظامی دیپلماسی دفاع شبکه ای

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۲ تعداد دانلود : ۲۲۳
دیپلماسی دفاع، دارای پیشینه تاریخی طولانی و همزاد با قدرت نظامی است که وظیفه کاربست آن را در قالب دیپلماسی در زمان جنگ و صلح به عهده داشته است. به دلیل پیچیدگی و آشوبی شدن سیستم بین الملل، در قالب الگوی غیرخطی، قدرت، به عنوان پیشران اصلی دیپلماسی دفاع، به الگوی شبکه ای تغییر یافته است که پیچیدگی ساختاری، فرایندی، سازه ای، و قاعده ای را به عنوان ویژگی های تعریف کننده آن مطرح کرده است. با توجه به نوپدیدی سیستم های بین المللی غیرخطی و جدال های نظری در این حوزه، ادبیات روابط بین الملل در تبیین دستگاه تحلیلی دیپلماسی دفاع دچار عقب ماندگی جدی هستند و برهمین اساس، این پرسش اساسی به عنوان دغدغه اصلی پژوهش حاضر مطرح است که «برپایه اصول و مبانی نظریه سیستم های پیچیده و آشوبی، دستگاه تحلیلی دیپلماسی دفاع، چگونه قابل بازسازی مفهومی است». در پاسخ به این پرسش و با بهره گیری از روش آبدکشن که بر واقعیت های نوپدید و شیوه یافتن بهترین تبیین برای آن ها تأکید دارد، مقاله حاضر، دیپلماسی دفاع شبکه ای چندلایه را به عنوان مفهومی نوآورانه به ادبیات روابط بین الملل ارائه می دهد. ویژگی اصلی این مفهوم، دلالت آن بر دیپلماسی دفاع به عنوان یک سیستم با هسته مرکزی سخت بر محوریت سیستم های کنترل واحد پایه ای است که سیستم های کنترل دیگر، به عنوان سیستم های حمایتی بر روی آن بنیان نهاده شده و در قالب سیستم یکپارچه با پیوندهای کارکردی میان لایه کنترلی، به صورت هیبریدی عمل می کند. 
۲۳۰۹.

سیاستگذاری تغییر رفتار به منظور توانمندسازی شهروندان؛ رویکردی ضروری در راستای تحقق اهداف کلان دولتی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دولت پژوهی سال هفتم پاییز ۱۴۰۰ شماره ۲۷ 29 - 57

کلید واژه ها: مشارکت شهروندی مسئولیت فردی توانمندسازی سیاستگذاری تغییر رفتار انتخاب عقلایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۲ تعداد دانلود : ۱۲۰
اگرچه تصور غالب از مسئولیت دولت در امر سیاستگذاری در حوزه های مختلف، تعیین سیاست های بالادستی و ریل گذاری جهت رسیدن به اهداف تعیین شده است، اما آنچه کمتر مورد توجه قرار می گیرد، اهمیت ترغیب مردم به مشارکت و برانگیختن حس مسئولیت فردی در رسیدن به اهداف کلان سیاستی می باشد. در واقع رسیدن به بسیاری از اهداف سیاستگذاری جز با مسئولیت پذیری فردی شهروندان میسر نیست (و یا دست کم از مسیری کارآمد نمی گذرد).  اما دولت چگونه می تواند مشارکت شهروندان را ارتقا داده و زمینه مسئولیت پذیری آنها را در جهت تحقق اهداف سیاستی فراهم سازد؟ این پژوهش استدلال می نماید که برای این منظور دولت، ناگزیر از توانمندسازی شهروندان خواهد بود. شهروندان توانمند در شرایط مختلف، توان و تمایل به اتخاذ تصمیمات بهینه ای را دارند که منجر به بهبود کیفیت زندگی خود و جامعه می گردد. از این رو مقاله، نقش سیاستگذاری تغییر رفتار را کلیدی می داند. سیاستگذاری تغییر رفتار به مداخلات دولت در زمینه توانمند ساختن شهروندان و انجام مشارکت توسط آنان اشاره دارد. سیاستگذاری تغییر رفتار با تأثیرگذاری بر باور، آگاهی و رفتار شهروندان، آن ها را با سیاست های کلان دولت همسو می نماید. بنابراین مقاله حاضر چنین استدلال می نماید که سیاستگذاری تغییر رفتار با توانمند ساختن شهروندان، زمینه مسئولیت پذیری آنان را در مسیر تحقق اهداف سیاستی کلان فراهم می سازد. از این رو لازم است که دولت علاوه بر سیاستگذاری های کلان در هر حوزه، سیاستگذاری تغییر رفتار برای همراه کردن مردم با اهداف آن حوزه را در دستورکار داشته باشد. در مداخلات تغییر رفتار تأکید می گردد که فرد بر مبنای تحلیل هزینه فایده عمل می نماید. از این رو در این پژوهش رهیافت انتخاب عقلایی بعنوان چارچوب نظری مورد توجه قرارگرفته است.
۲۳۱۰.

تأثیر منازعات بحران ژئوپلیتیکی سوریه بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات انقلاب اسلامی سال هجدهم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۶۵ ۸۴-۶۳

کلید واژه ها: بحران ژئوپلیتیکی امنیت ملی سوریه جمهوری اسلامی موازنه تهدید

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۷ تعداد دانلود : ۱۶۴
بحران ژئوپلیتیکی سوریه، یکی از مهم ترین چالش های امنیتی است، که طی یک دهه اخیر منطقه خاورمیانه را تحت تأثیر قرار داده است. با توجه به اهمیت این مسئله، پژوهش حاضر به دنبال پاسخ به این سؤال است که منازعات بحران ژئوپلیتیکی سوریه چه تأثیری بر امنیت ملی جمهوری اسلامی داشته است؟ فرضیه مقاله گویای آن است که، بحران سوریه ابعادی فراتر از نارضایتی سیاسی و چالش های قومی، مذهبی داشته و ریشه در دخالت منفی و رقابت های ژئوپلیتیکی قدرت منطقه ای و فرامنطقه ای دارد. با اتکای بر نظریه موازنه تهدید، نتایج پژوهش حاکی از تهدیدهای ژئوپلیتیکی جمهوری اسلامی در حوزه های نظامی، سیاسی، فرهنگی ، اجتماعی و اقتصادی است و پیامدهایی همچون افزایش تهدیدات قومیتی و فرقه گرایی در کشور، ظهور و تقویت گروه های تروریستی تکفیری در ایران، افزایش تهدیدات مرزی، افزایش حضور قدرت های فرامنطقه ای، تغییر موازنه قوای منطقه ای، تضعیف محور مقاومت دارد.
۲۳۱۱.

کاربست جامعه برای کنترل قدرت سیاسی شهریار در شاهنامه فردوسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی سیاسی ایران سال چهارم بهار ۱۴۰۰ شماره ۱ (پیاپی ۱۳) 162 - 183

کلید واژه ها: شاهنامه قدرت مردم دین طبقات هنجار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۲ تعداد دانلود : ۱۲۵
یکی از پرسش های اصلی اندیشه سیاسی این است که قدرت چگونه محدود می شود؟ در دوران باستان شیوه حکمرانی بدین صورت بود که استبداد وجه مشترک همه حکمرانی ها در هر شکل و قالبی نظیر سلطنتی، پادشاهی و امپراطوری بود. ساخت سیاسی در شاهنامه نیز به عنوان منبع بازگوکننده تاریخ فکر سیاسی دوران ایران باستان، به تبعیت از ساخت سیاسی دیگر امپراطوری ها، مبتنی بر قدرت یک فرد فرّهمند بود. اما در ساختار سیاسی شاهنامه، شیوه ها و روش های اعمال قدرت صورتی مشخص دارد که دایره قدرت حکمرانان را بسیار محدود و تمهید روایی جدیدی را ارائه می کند که از حیث مباحث سیاسی اهمیت فراوانی دارد. در این ارتباط با روش هرمونتیک پل ریکور قصد داریم در شاهنامه در جستجوی پاسخ این پرسش می باشیم که اعمال قدرت به عنوان عامل اصلی حفظ پادشاهی در شاهنامه با چه محدودیت هایی روبرو بوده است؟ وعوامل موثر بر محدود سازی قدرت چیست؟ فرضیه ما در این پژوهش از این قرار است که علیرغم اینکه ساختار قدرت در شاهنامه در دست شخص شاه است، اما قدرت شهریاران توسط نیروی دینی، هنجارها، طبقات اجتماعی بالا و مردم محدود شده است.
۲۳۱۲.

ابعاد محیط زیستی همکاری و امنیت در خلیج فارس(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سیاست خارجی سال ۳۵ زمستان ۱۴۰۰ شماره ۴ (پیاپی ۱۴۰) 67 - 100

کلید واژه ها: محیط زیست دریایی و منابع طبیعی خلیج فارس دریای عمان همکاری و امنیت منطقه ای سازمان منطقه ای حفاظت از محیط زیست دریایی راپمی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۷ تعداد دانلود : ۶۵
ازنظر بسیاری از اندیشمندان، برخورداری از محیط زیست سالم در جهان حق مسلم مردم بوده و مالکیت منابع طبیعی از ابزارهای قدرت و عناصر موثر بر امنیت تلقی می شوند. درحالیکه خلیج فارس و دریای عمان از اهمیت راهبردی فراوانی در سطوح ملی، منطقه ای و بین المللی برخوردارند، هر دو بدنه آبی بویژه خلیج فارس زیست بوم های شکننده ای دارند و از اینرو شایسته توجه کافی جامعه بین المللی بویژه هشت دولت ساحلی هستند. توسعه ناپایدار منطقه طی دهه های گذشته اثرات مخربی بر تعادل چرخه های طبیعی به ویژه چرخه های آب و کربن داشته است. حوزه خلیج فارس از سویه های گوناگون آلودگی به علت فعالیت های گسترده تجاری، اکتشاف و توزیع مواد نفتی، سیستم های فعال حمل ونقل، استقرار ناوگان ها و پایگاه های نظامی خارجی، استفاده ناپایدار از مواد سوختی، منازعه، احداث جزایر مصنوعی، بکارگیری دستگاه های بیشمار آب شیرین کن و دیگر فعالیت های بشری در این بدنه آبی رنج می برد. پدیده گرمایش زمین و تغییر آب وهوا با تشدید خشکسالی، بالاآمدن سطح آب های آزاد، افزایش تبخیر، گسترش ریزگردها و بیابان زایی و نابودی تدریجی برخی گونه های گیاهی و جانوری منطقه و مرجان ها بر وخامت اوضاع افزوده و ارایه خدمات زیست بومی توسط طبیعت را دچار اختلال کرده است. راپمی بعنوان تنها سازوکار همکاری بین دولتی درمنطقه در زمینه محیط زیست همگام با مشکلات منطقه به پیش نمی رود و ضرورت به روزرسانی و چابک سازی با بازنگری در اسناد و نیز تجدیدساختار آن بیش از پیش احساس می شود. تهدید های جاری ایجاب می کنند دولت های ساحلی با کاهش تنش سیاسی و استفاده از فرصت ها به گفتگوهای بیشتر برای همکاری جهت حفاظت از محیط زیست و بهره برداری از منابع طبیعی براساس اصل « پایداری» بپردازند.
۲۳۱۳.

تحلیل مواضع و فرآیند بسیج منابع سازمان فداییان خلق (اکثریت) و حزب مشروطه ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه علوم سیاسی سال شانزدهم بهار ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۶۲) 73 - 109

کلید واژه ها: سازمان فدائیان خلق شاخه اکثریت حزب مشروطه ایران جمهوری اسلامی اپوزیسیون ضد انقلاب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۳ تعداد دانلود : ۳۱۴
سوال اصلی این مقاله آن است که مواضع و فرآیند بسیج منابع حزب مشروطه ایران و سازمان فدائیان خلق اکثریت چه بوده است. چارچوب نظری مقاله پیش رو مبتنی بر نظریه بسیج سیاسی چارلز تیلی است که در آن براساس متغیرهای کنش جمعی، سازمان، منافع، بسیج منابع، فرصت/تهدید و سرکوب/تسهیل، فرآیند بسیج منابع این دو گروه را به صورت تطبیقی مورد بررسی قرار داده و تفاوت ها و شباهت های آن ها را ارائه خواهد داد. یافته های تحقیق با استفاده از روش کیفی از نوع تحلیل اسنادی و همینطور روش مقایسه ای، حاکی از آن است که مواضع و فرآیند بسیج سیاسی دو گروه دارای تفاوت های عمده ای است به نحوی که امکان هرگونه ائتلاف و همکاری نزدیک با توجه به اختلافات مبنایی بین آن ها منتفی است؛ لیکن هر دوی آن ها در موضع براندازی نظام جمهوری اسلامی و جایگزینی آن با نظام سیاسی مدنظر خود با یکدیگر هم نظر هستند. سوال اصلی این مقاله آن است که مواضع و فرآیند بسیج منابع حزب مشروطه ایران و سازمان فدائیان خلق اکثریت چه بوده است.
۲۳۱۴.

تصویر انتخابات مجلس یازدهم ایران در گفتمان شبکه ایران اینترنشنال(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های سیاست اسلامی سال نهم پاییز و زمستان ۱۴۰۰ شماره ۲۰ 281 - 315

کلید واژه ها: انتخابات مجلس تحریم انتخابات مردم گفتمان وب سایت ایران اینترنشنال

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۶ تعداد دانلود : ۱۵۷
انتخابات عرصه حضور ملت برای تعیین سرنوشت خویش است و اساس دموکراسی نیز به عنوان شکلی از حکمرانی که در آن اکثریت مردم در چارچوب قانون حکومت را به دست می گیرند، بر آن استوار است. در این میان رسانه ها با تولید محتوا برای جهت دهی توده های رأی دهنده مبتنی بر الگوی سیاستی و ایدئولوژیک خود، پا به تبلیغ در عرصه انتخابات می گذارند. شبکه ایران اینترنشنال از جمله رسانه هایی است که در انتخابات مجلس یازدهم ایران، ازطریق وب سایت خود اخبار همسو با سیاست «کاهش مشارکت عمومی در انتخابات» را پوشش داده است. این رسانه با برجسته سازی مضامین موردنظرش در متون خبری و انگاره سازی پیرامون اشخاص و رویدادهای متفاوت، سعی در بازنمایی وقایع و خوانش و تفسیر آن ها در چارچوب های مدّنظر خود داشته است. در این مقاله تمام متون خبری وب سایت ایران اینترنشنال در بازه 1 بهمن تا 10 اسفند 1398 مطالعه شده و با بهره گیری از روش تحلیل گفتمان و استفاده از نرم افزار مکس کیودا، گفتمان خبری رسانه مذکور با دال مرکزی «تحریم انتخابات» استخراج گردید. «جمهوری اسلامی»، «مردم»، «انتخابات» و «کرونا» دال های سازنده این گفتمان هستند. ثبت پایین ترین میزان مشارکت نسبت به تمام ادوار گذشته انتخابات حاکی از هژمونیک شدن گفتمان مذکور و توفّق آن در تثبیت نظام معنایی خود و ایجاد اجماع عمومی است.
۲۳۱۵.

طراحی مدل جامع حکومت دینی مبتنی بر آموزه های حضرت محمد (ص) با رویکرد تحلیل مضمون(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های سیاست اسلامی سال نهم پاییز و زمستان ۱۴۰۰ شماره ۲۰ 104 - 135

کلید واژه ها: حکومت دینی حضرت محمد حکمرانی دولت مداری سیاست مداری فن تحلیل مضمون

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۷ تعداد دانلود : ۱۰۰
هدف این پژوهش طراحی مدل جامع حکومت دینی مبتنی بر آموزه های حضرت محمد (ص) است. روش انجام کیفی و با رویکرد استقرایی است. به منظور استخراج مطلب، از فن تحلیل مضمون استفاده شد. جنبه مهم پژوهش این است که بیشتر مطالعات صورت گرفته در خصوص دولت مداری و سیاست مداری در پی کشف و شناسایی شاخص های شکل گیری دولت ها منطبق بر فرهنگ نبوی نبوده و گویی جامعه اسلامی را با معیارهای جامعه غربی سنجیده است. درواقع، به دنبال پاسخ به این پرسشیم که مؤلفه های حکومت داری پایدار در آموزه های حضرت محمد (ص) به منظور طراحی مدل جامع حکومت دینی مبتنی بر آن چیست. باید دانست شیوه حکومت داری پیامبر اسلام (ص) و روش تعامل آن حضرت با مردم و نحوه اداره جامعه، امری جدید در تاریخ حکومت ها محسوب می شود. در این مقاله به دنبال این حقیقت هستیم که نگریستن به وظایف و کارایی دولت ها در قالب اندیشه دینی هویدا می شود؛ اندیشه ای که با مراجعه به متون و آموز ه های اصیل اسلامی، دستاورد روشنی در خصوص دولت نبوی برای استقرار و اجرای وظایف دولت را فراهم می آورد. نتایج پژوهش نشان می دهد دولت اسلامی باید رهیافت ساختاری، رفتاری و محتوایی دولت مداری را در قالب دولت شهر نبوی با تأکید بر مفهوم امت واحد جست و جو کند.
۲۳۱۶.

Iran`s Foreign Policy and Economic Development: An Analytical Review(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: Iranian Review of Foreign Affairs, Volume ۱۲, Issue ۳۳- Serial Number ۱, January ۲۰۲۱ 193 - 216

کلید واژه ها: Economic Development Developmental State international system Iran the United States

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۷ تعداد دانلود : ۱۵۹
The success of Developmental State in East Asia once again has proved the role of the state in the process of development and shed light on the weakness of Neoclassic theories in their emphasis on the role of the market as a balancing force. One of the necessary variables for the formation of a developmental state is the international context. Like many states in East Asia, the path toward development in post-revolution Iran seems to be through the formation of a developmental state in the context of the existing international system. But the reality is something different. Therefore, the objectives of the present paper are 1 - to study the relationship between the international context and formation of the developmental state in Iran; 2 – to study the role of the United States in the process of formation of the developmental state in Iran; 3 – to study the means the US has employed to block the formation of a developmental state in Iran; and, 4 – to study the role of Iran’s foreign policy behavior in the formation of the developmental state. The main question of the present paper is what are the international obstacles to the formation of a developmental government in the Islamic Republic of Iran? The main hypothesis of this paper is: International context, US hegemonic status in the international system, and various political and economic obstacles and sanctions imposed by the US have prevented the formation of a developmental government in the Islamic Republic of Iran. The findings of the research sustained the hypothesis of this study.
۲۳۱۷.

تبیین ژئوپلیتیک عملکرد وزارت خارجه در روابط ایران با دول خاورمیانه ( 1320- 1356)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی سیاسی ایران سال چهارم پاییز ۱۴۰۰ شماره ۳ (پیاپی ۱۵) 344 - 362

کلید واژه ها: وزارت خارجه ژئوپلیتیک پهلوی خاورمیانه دول خارجی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۹ تعداد دانلود : ۱۱۵
مقدمه: شکل گیری دولت پهلوی در ایران و سیاست توسعه طلبی ژئوپلیتیکی آنان در منطقه خاورمیانه موجب روابط گسترده آنها با دولت های منطقه شده بود. بر این اساس، دولت ایران جهت ارتباط با دول خاورمیانه، به توسعه تشکیلات وزارت خارجه و گسترش روابط خارجی روی آورد. روش شناسی: در این راستا، پژوهش حاضر با روش توصیفی – تحلیلی و با تکیه بر اسناد، نسخ خطی و منابع کتابخانه ای گردآوری شده است. یافته ها: یافته های پژوهش حاکی از آن است که وزارت خارجه در دوره به اهمیت موقعیت ژئوپلیتیک ایران در منطقه و نظم بین الملل آگاهی کامل یافته بود. در این دوره دوایری جداگانه ای در امور منطقه ای خاورمیانه شکل گرفت. نتیجه گیری: واکاوی عملکرد وزارت خارجه در مناسبات سیاسی ایران با دولت خاورمیانه بین سال های ( 1320- 1356ش) که نشانگر شرایط و جایگاه ژئوپلیتیک ایران در آن دوران در منطقه و محیط بین الملل است، می تواند برای تاریخ نگاران و ژئوپلیتیسین ها راهگشا باشد.
۲۳۱۸.

ارائه و آموزش مدل سازمان هدف گرا و اخلاق مدار در بخش دولتی (مطالعه موردی: کارکنان سازمان امور مالیاتی استان اصفهان وچهارمحال وبختیاری)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی سیاسی ایران سال چهارم پاییز ۱۴۰۰ شماره ۳ (پیاپی ۱۵)

کلید واژه ها: اخلاق مدار بودن نگرش سیستمی سازمان هدفگرا مدیریت سبز وتجسم اخلاقی نیروی کار عالی آموزش

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۱ تعداد دانلود : ۸۴
برای اینکه رهبر موفق باشد باید بتواند دیدگاهی اخلاقی داشته باشد و آن را به زیر دستانش القاء کند در رهبری اخلاقی داشتن شخصیت پسندیده مهمتر از داشتن کارایی تکنیکی و فنی می باشد پژوهش حاضر باهدف ارائه مدلی برای سازمان های هدف گرا در بخش دولتی مورد ارزیابی قرار گرفت. در فاز کمی محیط پژوهش شامل کلیه کارکنان سازمان امور مالیاتی کشور(در دو استان اصفهان وچهار محال وبختیاری) و به تعداد 1205 نفر در سال۱۳۹7 - ۱۳۹8 که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده 290 نفر به عنوان حجم نمونه برآورد گردید . مقادیر مربوط به برآورد ضریب آلفای کرونباخ برای مضامین بالاتر از ۰٫۷ گزارش شدند، که نشان دهنده همبستگی درونی بالا در کدهای پایه است. به منظور تجزیه و تحلیل اطلاعات از روش های آماری توصیفی در تحلیل داده های کمی شامل جداول توزیع فراوانی و نمودارها و در بخش استنباطی از روش تحلیل عاملی و رویکرد مدل سازی معادلات ساختاری کواریانس محور استفاده شد. نتایج نشان داد ابعاد ومولفه های رهبری اصیل در سازمان مالیاتی را می توان در 14بعد اصلی و 131 مولفه دسته بندی کرد. با توجه به بارهای اصلی، مدل پژوهش از اعتبار مطلوبی برخوردار است. شامل اخلاق مدار بودن با بار عاملی (68/0) بیشترین عامل تعیین کننده در سازمان هدف گرا است.
۲۳۱۹.

بررسی میزان تجددگرایی و تأثیر آن بر بازاندیشی هویت جوانان شهر اصفهان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی سیاسی ایران سال چهارم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۱۴) 422 - 438

کلید واژه ها: تجددگرایی بازاندیشی بازاندیشی هویت جوانان شهراصفهان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۱ تعداد دانلود : ۱۲۹
این مقاله با هدف بررسی تجددگرایی و تأثیر آن بر بازاندیشی هویت جوانان شهر اصفهان انجام گرفته است. روش تحقیق در این پژوهش روش میدانی با استفاده از تکنیک پیمایش، و ابزار جمع آوری داده ها پرسشنامه می باشد. جامعه ی آماری پژوهش حاضر تمامی جوانان شهر اصفهان است که از از طریق فرمول کوکران یک نمونه 385 نفری به عنوان حجم نمونه به روش طبقه ای متناسب انتخاب گردید.برای بررسی روایی از شیوه تحلیل عاملی تأییدی و تکنیک های اعتبار همگرا (شاخص AVE) و برای محاسبه پایایی از آزمون آلفای کرونباخ استفاده گردید.چارچوب نظری پژوهش متشکل از نظریات اندیشمندان مختلفی است که نظریات غالب آن به تئوری بازاندیشی هویت گیدنز و برگر معطوف است. در این تحقیق به بررسی میزان تجددگرایی جوانان شهر اصفهان پرداخته وسپس تاثیرتجددگرایی ومولفه های آن یعنی: جهت گیری جهانی ،فرد گرایی ، آینده گرایی ومدگرایی بر بازاندیشی هویت جوانان مورد بررسی قرار گرفته است که میانگین متغیر تجددگرایی و بازاندیشی هویت و ابعاد آنها بالاتر از حد متوسط برآورد شده است. با توجه به تحلیلی که با استفاده از نرم افزار Smart PLS انجام شد. نتایج نشان داد که تجددگرایی بر بازاندیشی هویت جوانان تاثیر داشته (481/0)، و در بین مولفه های تجددگرایی آینده گرایی (453/0)، مدگرایی (437/0) و جهت گیری جهانی (322/0) بیشترین تاثیر را داشتند به عبارت دیگر برازش داده ها به مدل برقرار است و شاخص ها دلالت بر مطلوبیت مدل معادله ساختاری دارند. همچنین بعد فردگرایی تاثیری بر باز اندیشی هویت جوانان نداشت.
۲۳۲۰.

نقش مشارکت اجتماعی و مشروعیت بخشی رسانه های نوپدید در رابطه با لیگ برتر فوتبال ایران با رویکرد 360 درجه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی سیاسی ایران سال چهارم بهار ۱۴۰۰ شماره ۱ (پیاپی ۱۳) 140 - 160

کلید واژه ها: مشارکت اجتماعی مشروعیت بخشی رسانه های نوپدید رویکرد 360 درجه لیگ برتر فوتبال

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۵ تعداد دانلود : ۱۱۹
هدف از پژوهش حاضر، نقش مشارکت اجتماعی و مشروعیت بخشی رسانه های نوپدید در رابطه با لیگ برتر فوتبال ایران با رویکرد 360 درجه بود. روش پژوهش میدانی و بر مبنای هدف از نوع توسعه ای- کاربردی است. جامعه آماری شامل کلیه مربیان فوتبال، مدیران فوتبال، بازیکنان، داوران، خبرنگاران در لیگ های فوتبال و کارشناسان ارتباطات رسانه ای، همچنین مخاطبین لیگ برتر فوتبال کشور بود. نمونه پژوهش شامل 384 نفر (با تأکید بر کفایت نمونه فرمول تعیین حجم نمونه کوکران) بود. روش نمونه گیری در این پژوهش، تصادفی طبقه ای بود. ابزار گردآوری داده ها شامل پرسشنامه محقق ساخته ارزیابی عملکرد رسانه های نوپدید در رابطه با لیگ برتر فوتبال، متشکل از 2 مؤلفه (مشارکت اجتماعی و مشروعیت بخشی) و 15 عبارت بود. پایایی ابزار با استفاده از آلفای کرونباخ تأیید شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آزمون T تک نمونه ای انجام شد. بر اساس نتایج به دست آمده، مشارکت اجتماعی و مشروعیت بخشی رسانه های نوپدید در رابطه با لیگ برتر فوتبال ایران با رویکرد 360 درجه در حد مطلوبی گزارش شد (0001/0=P).

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان