درخت حوزه‌های تخصصی

علوم سیاسی

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
آثار و زندگینامه اندیشمندان سیاسی آثار و زندگینامه بزرگان روابط بین الملل اصول روابط بین الملل اقتصاد سیاسی بین الملل امنیت ملی و بین المللی اندیشه سیاسی تاریخ تحولات سیاسی اجتماعی ایران تاریخ روابط بین الملل توسعه و مسایل سیاسی اجتماعی مربوط به شمال و جنوب جامعه شناسی سیاسی جهانی شدن روابط خارجی ایران روانشناسی سیاسی روش شناسی سازمان های بین المللی سیاست خارجی (مبانی و مفاهیم نظری) سیاست خارجی ایران سیاستگذاری عمومی فرهنگ و سیاست مبانی علم سیاست مسایل ایران مطالعات منطقه ای نظریه های روابط بین الملل نقد و بررسی کتاب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین
فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲٬۶۰۱ تا ۲٬۶۲۰ مورد از کل ۳۰٬۰۰۹ مورد.
۲۶۰۱.

تاریخ نگاری سازمان های اطلاعاتی: از تقویت هویت ملی تا منبعی برای روایت تاریخ(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات راهبردی سال بیست و چهارم پاییز ۱۴۰۰ شماره ۳ (پیاپی ۹۳) 93 - 113

کلید واژه ها: تاریخ نگاری ‏‫سازمان اطلاعاتی سیاست گذاری مطالعات اطلاعاتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۹ تعداد دانلود : ۱۰۷
این پژوهش به چرایی تاریخ نگاری سازمان اطلاعاتی در نظام های سیاسی می پردازد. تاریخی که بخش عمده ای از آن یا به دلیل پنهان کاری مستتر در فعالیت های اطلاعاتی از انظار مخفی شده است یا ملاحظات و مصالح سیاسی یا غفلت از این مهم، مدفن آن گردیده است. در این پژوهش به دنبال پاسخ گویی به این سؤال هستیم که «نوشتن و ثبت تاریخ سرویس های اطلاعاتی چه کمکی به امنیت ملی می کند؟» هدف از انجام این پژوهش، روشن ساختن ابعاد تاریخ نگاری سازمان های اطلاعاتی و تأثیر آن در امنیت ملی است. داده های مورد نیاز از طریق منابع ثانویه و سپس مصاحبه با شش نفر از خبرگان موضوع گرد آوری شده است. داده ها نیز به روش تحلیل موضوعی و با استفاده از کدبندی باز، کدبندی محوری و کدبندی گزینشی تحلیل شده اند. به این منظور در ابتدا به نقش سازمان های اطلاعاتی در کشورداری پرداخته می شود و سپس هفت دلیل تاریخ نگاری سازمان اطلاعاتی که نتیجه پژوهش می باشد، ذیل سه بعد اصلی معرفی می گردد.
۲۶۰۲.

شفافیت و امنیت اقتصادی؛ تحلیل کارکردی سازمان های اطلاعاتی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات راهبردی سال بیست و چهارم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۴ (پیاپی ۹۴) 114 - 154

کلید واژه ها: امنیت اقتصادی اطلاعات شفافیت سیستم اطلاعات اقتصادی فساد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۴ تعداد دانلود : ۱۵۲
برقراری امنیت داخلی در حوزه اقتصادی در بحران ها و تکانه های حاصل از شرایط داخلی و خارجی مستلزم تصمیمات صحیح و کارامد مسئولین و مدیران عالی است؛ اتخاذ تصمیمات صحیح نیز نیازمند شفافیت و دسترسی به اطلاعات و آمار درست، دقیق، جامع و به روز از حوزه اقتصادی است که این موارد صرفاً با شکل گیری یک سیستم اطلاعات اقتصادی در کشور تحقق می یابد. در بسیاری از کشورها این وظیفه خطیر به این سازمان ها واگذار شده است. شفافیت اقتصادی با استفاده از ابزار سیستم اطلاعات اقتصادی، دارای کارکردهای قابل توجهی است که برای امنیت داخلی کشور حیاتی و اجتناب ناپذیر است. هدف مقاله حاضر، کندوکاو نظری درباره کارکرد شفافیت اقتصادی و ایجاد سیستم اطلاعات اقتصادی و تأثیر آن بر امنیت اقتصادی در کشور است.
۲۶۰۳.

ارائه مدل راهبردی سرریز فناوری های دفاعی به کسب وکارهای تجاری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آینده پژوهی دفاعی سال ششم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۲۱ 121 - 153

کلید واژه ها: فناوری سرریز فناوری فناوری های دفاعی کسب وکارهای تجاری رویکرد آمیخته

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۸ تعداد دانلود : ۱۳۱
بسیاری از فناوری هایی که در بخش دفاعی طراحی شده اند، می توانند در کسب وکارهای تجاری نیز کاربرد داشته باشند. سرریز فناوری های دفاعی به کسب وکارهای تجاری پیامدهای مثبت فراوانی در سطوح ملی، تجاری و دفاعی دارد. هدف این پژوهش، شناسایی عوامل مؤثر بر سرریز فناوری های دفاعی به کسب وکارهای تجاری در قالب یک مدل است. پژوهش از نوع آمیخته (کیفی-کمی) می باشد. نمونه آماری پژوهش در بخش کیفی، 17 نفر از خبرگان حوزه های دفاعی و کسب وکارهای تجاری کشور می باشند که با روش گلوله برفی و تا زمان اشباع نظری انتخاب شده اند. نمونه آماری در بخش کمی، 177 نفر از مدیران و کارشناسان این دو حوزه می باشد که به روش نمونه گیری هدفمند و در دسترس انتخاب گردیدند. جهت شناسایی عوامل مؤثر، از رویکرد مبتنی بر نظریه داده بنیاد و نرم افزار MAXQDA2020 استفاده شده و در نهایت اعتبارسنجی مدل به دست آمده، با تحلیل عاملی و نرم افزار  3SMART PLS انجام گرفته است. با توجه به یافته های پژوهش در بخش کیفی، 148 کد در قالب 7 مقوله شناسایی گردید و پس از تحلیل عاملی تأییدی، 5 کد حذف و مدل نهایی پژوهش با 143 کد و 7 مقوله تائید شد. نتایج حاصل از نظریه داده بنیاد در خصوص فراوانی و اهمیت مضامین و مقولات سرریز فناوری های دفاعی به کسب وکارهای تجاری، نشان دهنده آن است که به ترتیب سیاست ها و مقررات، عوامل ارتباط بین بخش های دفاعی و تجاری، توانمندی فناورانه، عوامل محیطی، عوامل اجتماعی– فرهنگی، عوامل اقتصادی و مالی، ویژگی های فناوری بیشترین اهمیت را دارا هستند.
۲۶۰۴.

نقش اخلاق سیاسی امام خمینی در کارآمدی جمهوری اسلامی ایران(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: علوم سیاسی (باقرالعلوم) سال بیست و چهارم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۹۴ 107 - 126

کلید واژه ها: امام خمینی اخلاق سیاسی کارآمدی دفاع مقدس کنش سیاسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۹ تعداد دانلود : ۱۱۴
هدف پژوهش حاضر بررسی نقش اخلاق سیاسی امام خمینی در کارآمدی جمهوری اسلامی ایران است. با استفاده از روش توصیفی تحلیلی، اخلاق سیاسی از منظر امام خمینی و کارآمدی آن در حل وفصل و مهار بحران ها، ساخت نهادها، سازندگی کشور و مدیریت دفاع مقدس مورد بررسی قرار گرفته ا ست. یافته ها نشان می دهد که امام خمینی حضور نظام مند، سازماندهی شده، مخلصانه و عاشقانه مردم را عامل اصلی و کلیدی کارآمدی و گذر از بحران ها می دانست. کارآمدی مدنظر ایشان سه لایه بینشی، گرایشی و کنشی دارد؛ دولت و مردم با استفاده از امکانات موجود و انجام مسئولانه و متعهدانه کارها، زمینه ساز موفقیت و کارآمدی خواهند شد.
۲۶۰۵.

مطالعه اندیشه و عملکرد جنبش های سلفی و پیامدهای سیاسی و امنیتی آنها(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جستارهای سیاسی معاصر سال دوازدهم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۴ (پیاپی ۴۲) 1 - 24

کلید واژه ها: سلفیه امنیت توسعه سیاسی بحران مشارکت سیاسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۶ تعداد دانلود : ۹۳
ریشه افراط گرایی در جهان اسلام را می توان در رشد تفکرات سلفی و وهابیت یافت که موجب تربیت نیروها و جریانات تندرو با حمایت غرب در منطقه شده است.پس از ظهور وهابیت در نیمه دوم قرن هیجدهم و سپس گسترش و نفوذ آن و در پی تحولاتی که به ویژه در قرن بیستم در اوضاع اجتماعی و سیاسی کشورهای مسلمان رخ داد چهره سیاسی، اجتماعی و فرهنگی اسلام در منطقه خاورمیانه،شمال آفریقا،آسیای جنوبی و جنوب شرقی آسیا نیز تغییر کرد. گذار از اسلام صلح طلب و ناب علوی به اسلام افراط گرا،تندرو و وابسته به غرب مهم ترین تغییر در چهره اسلام در جهان اسلام در دو قرن اخیر می باشد. پژوهش حاضر در پی پاسخ به این پرسش است که جریانات سلفی بر اساس بنیادهای فکری به چند جریان تقسیم می شوند و پیامدهای سیاسی و امنیتی ظهور و گسترش جریانات فکری سلفی در سطح منطقه ای و جهانی چیست.یافته های پژوهش نشان می دهد سلفی های سنتی،نقل گرا،جامی یا علمی، صوفی و جهادی -تکفیری قادر به تشکیل حکومت دموکراتیک و فراگیر در کشورهای اسلامی نیستند و فاقد توانائی لازم برای ایجاد الگوی سیاسی بدیل در جهان اسلام و امنیت پایدار و همه جانبه هستند.
۲۶۰۶.

تحولات راهبردی و سیاست خارجی چین در خاورمیانه در دهه دوم سده بیست ویکم: چرایی و چگونگی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات اقتصاد سیاسی بین الملل دوره چهارم پاییز و زمستان ۱۴۰۰ شماره ۲ 493 - 522

کلید واژه ها: چین خاورمیانه راهبرد یک کمربند یک راه انرژی ژئوپلیتیک

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۳ تعداد دانلود : ۱۷۴
نقش و نفوذ چین در جهان و به ویژه در خاورمیانه رو به رشد است. در حالی که چین در حال تبدیل شدن به قدرتی جهانی است، مسئله مهم این است که چرا چین به خاورمیانه توجه جدی دارد و چگونه این منطقه به گسترش قدرت و نفوذ آن کمک می کند. این در شرایطی است که همیشه یکی از مشکلات خاورمیانه وجود اختلافاتی است که به نظر پایان ناپذیر می رسد و تحولات یک صد سال اخیر پس از فروپاشی امپراتوری عثمانی نشان می دهد کشورهای قدرتمند دخیل در این منطقه در کاهش اختلافات و مشکلات منطقه موفق نبودند و دخالت کشورهای غربی بیشتر به ناامنی در خاورمیانه دامن زده است. در کنار این موضوع تلاش آمریکا برای کاهش تعهدات خود در منطقه و تمرکز بر شرق دور و چین، زمینه را برای بازیگری چین در منطقه فراهم ساخته است. حال پرسش مقاله این است که چین چرا و چگونه در منطقه خاورمیانه بازیگری می کند؟ چرایی بازیگری چین در خاورمیانه به واسطه نیاز این کشور به انرژی، راه ارتباطی خاورمیانه و نیاز به فناوری های پیشرفته غربی از اسرائیل و چگونگی بازیگری در منطقه از طریق کمک به ثبات سیاسی، کمک های بشردوستانه و مبارزه با هراس پروری انجام می گیرد تا بتواند موضوعات متعارض در منطقه را مدیریت کند. این مقاله ضمن پرداختن به تحولات راهبردی و سیاست خارجی این کشور، تلاش دارد تا رفتار و سیاست خارجی چین در خاورمیانه را توضیح دهد.
۲۶۰۷.

نقش رویکردهای فلسفی در ممانعت از جنگ

نویسنده:
منبع: دانش تفسیر سیاسی سال سوم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۸ 72-94

کلید واژه ها: رویکرد فلسفی صلح جنگ حق حیات کرامت انسانی سیاست

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۵ تعداد دانلود : ۱۵۳
رویکرد فلسفی نسبت به انسان و سیاست می تواند نگرش موجود به جنگ را موردبررسی و بازنگری قرار دهد. هدف اصلی این تحقیق شناخت و تبیین نقش رویکردهای فلسفی در ممانعت از جنگ است. مسئله اصلی این پژوهش مشخص نبودن نقش رویکردهای فلسفی در ممانعت از جنگ است. پرسش اصلی پژوهش حاضر این است که نقش رویکردهای فلسفی در ممانعت از جنگ چیست؟ فرضیه ارائه شده عبارت است از این که بین نقش رویکردهای فلسفی و ممانعت از جنگ رابطه معنادار وجود دارد و رویکردهای فلسفی مانع جنگ می شود. این پژوهش نظری به روش توصیفی-تحلیلی و گردآوری با اسناد کتابخانه ای گردآوری شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد چنانچه بر اساس مبانی فلسفی به موضوع صلح پرداخته شود بسیاری از عوامل محرک جنگ علی رغم تنوع آن قابل پیش بینی و کنترل خواهد بود؛ بنابراین، رویکردهای فلسفی از یک سو می تواند در عوامل محرک جنگ اثر بگذارد و از سوی دیگر مانع از نقش آفرینی کج فهمی ها و تعصبات افراطی می گردد. بر اساس عقل محوری نیز فهم صحیح و مشترک از صلح، امنیت و حفظ کرامت انسانی به عنوان اصول مشترک ملت ها و حکومت ها به دست می آید. این فهم مشترک منجر به تصمیم سازی شده و می تواند به عنوان یک راهکار مؤثر در دفع جنگ در اختیار تصمیم گیران قرار گیرد.
۲۶۰۸.

تجزیه و تحلیل تأثیر رسانه های نوین بر قدرت نرم فرهنگی جمهوری اسلامی ایران (مورد مطالعه؛ شهروندان اهواز)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دانش سیاسی سال هفدهم پاییز و زمستان ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۳۴) 321 - 356

کلید واژه ها: اهواز جمهوری اسلامی ایران رسانه رسانه های نوین فرهنگ دینی فرهنگ ملی قدرت قدرت نرم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۱ تعداد دانلود : ۳۳۲
با توجه به شرایط عصر نوین می توان ادعا نمود که ماهیت نرم افزارنه قدرت به عنوان یک اصل پذیرفته شده و در این میان عنصر فرهنگ  و به تبع آن رسانه به عنوان ابزار و پیام، دارای جایگاه رفیعی در مطالعات و معادلات سیاسی می باشد. پژوهش حاضر با روش توصیفی همبستگی (رگرسیون) تأثیر رسانه های نوین بر قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران با تأکید بر فرهنگ ملی و دینی در بین شهروندان اهوازی بالای 15 سال در سال 1399 می باشد. یافته های پژوهش نشان داد که بین رسانه های نوین و فرهنگ ملی در سطح معناداری کمتر از 0/05> p رابطه مثبت معناداری (0/519=r) وجود داشت. به طوری که رسانه های نوین (10) درصد واریانس فرهنگ ملی را تبیین می کند. همچنین بین رسانه های نوین و فرهنگ دینی در سطح معناداری کمتر از 0/05> p رابطه معکوس و منفی (0/119- =r) وجود داشت. به طوری که (9/4) درصد واریانس فرهنگ دینی به وسیله رسانه های نوین تبیین می شود و بین فرهنگ ملی و قدرت نرم (0/775=r) و فرهنگ دینی و قدرت نرم (0/924=r) رابطه مثبت معناداری در سطح کمتر از 0/05>  p وجود داشت. درحالی که  بین بعضی از خرده مقیاس های رسانه های نوین و فرهنگ ملی و فرهنگ دینی تأثیر منفی و در برخی دیگر از خرده مقیاس ها تأثیر مثبت بر میزان فرهنگ افراد داشته است.
۲۶۰۹.

طراحی مدل قابلیت های سازمانی در حوزه امنیت سایبری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات راهبردی بسیج سال بیست و چهارم پاییز ۱۴۰۰ شماره ۹۲ 121 - 151

کلید واژه ها: امنیت سایبری قابلیت های سازمانی شایستگی جمهوری اسلامی ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۹ تعداد دانلود : ۱۷۷
هدف اصلی: در دهه های اخیر و هم زمان با افزایش ضریب نفوذ اینترنت و فضای سایبری، طیف وسیعی از دولت ها به منظور محافظت از زیرساخت ها و شهروندان خود در مقابل تهدیدات سایبری اقدام به بازطراحی و بازنگری در سیاست ها، ساختارها و راهبردهای خود نموده اند. یکی از مهم ترین این اقدامات، شناسایی قابلیت های موردنیاز سازمان های متولی امنیت سایبری در جهت تحقق وظایف و مأموریت های خود است. ازاین رو در این تحقیق به طراحی مدل قابلیت های سازمانی در حوزه امنیت سایبری به عنوان هدف اصلی تحقیق مبادرت نموده ایم روش پژوهش: پژوهش حاضر از منظر هدف، کاربردی - توسعه ای و از جنبه گردآوری و تحلیل داده ها، کمی است. در مرحله اول بر اساس نتایج مطالعات اکتشافی و با استخراج 45 شاخص، 23 مؤلفه و 7 بعد مدل مفهومی طراحی گردید. در مرحله دوم روایی صوری و پایایی اجزاء مدل با نظرخواهی از تعداد 8 نفر از خبرگان موردبررسی قرار گرفت. در مرحله سوم بر اساس نظریات 43 نفر از خبرگان علمی و اجرایی حوزه امنیت سایبری کشور، مطلوبیت اجزاء مدل با استفاده از نرم افزارهای spss و pls مورد ارزیابی قرار گرفت. یافته ها: بر اساس یافته ها مدل قابلیت های سازمانی در حوزه امنیت سایبری شامل هفت بعد منابع انسانی پویا، فرهنگ جهادی، تاب آوری سایبری، دوسوتوانی سازمانی، سرمایه های سازمانی، تیم های قدرتمند پاسخگوی سایبری و رهبران تحول آفرین است؛ که بر اساس این ابعاد پیشنهادهای کاربردی لازم ارائه شده است.
۲۶۱۰.

ارائه مدلی برای توانمندسازی کسب وکارهای خانگی تحت پوشش بسیج سازندگی استان قم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات راهبردی بسیج سال بیست و چهارم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۹۳ 35 - 76

کلید واژه ها: هم افزایی چندگانه پویا توسعه قابلیت های فردی ظرفیت سازی کسب وکار مداخله گرهای فرهنگی - رقابتی هنجارهای فرهنگی - اجتماعی ارزش های رقابتی - زیرساختی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۵ تعداد دانلود : ۱۰۰
علیرغم اهمیت کسب وکار های خانگی به عنوان یکی از مهم ترین راهکارهای کلیدی برای ایجاد اشتغال در بیشتر کشورها، هنوز این نوع کسب وکارها با موانع و چالش های زیادی مواجه می باشند و توانمندسازی این کسب وکارها برای مقابله با چنین چالش هایی ضروری است. بااین وجود، هنوز خلأ تحقیقاتی عمیقی در حوزه چالش ها و عوامل مؤثر بر توانمندسازی کسب وکارهای خانگی در مطالعات این حوزه مشهود است. ازاین رو، هدف اصلی این پژوهش ارائه مدلی برای توانمندسازی کسب وکارهای خانگی تحت پوشش بسیج سازندگی استان قم می باشد. رویکرد تحقیق حاضر کیفی، ازنظر هدف، کاربردی و ازنظر ماهیت و روش، اکتشافی است. جامعه آماری این تحقیق را فعالان، متخصصان و خبرگان حوزه مشاغل خانگی به خصوص افرادی که تألیفات و تحقیقاتی در این زمینه داشته اند و یا به طور مستقیم درگیر مشاغل خانگی هستند، تشکیل می دهد که با استفاده از روش نمونه گیری گلوله برفی، نمونه های منتخب شناسایی و داده ها در مصاحبه با نفر 14 ام به مرحله اشباع رسید. در این مطالعه از مصاحبه نیمه ساختاریافته برای گردآوری داده ها و از تحلیل مضمون برای تجزیه وتحلیل یافته ها استفاده شده است که درنتیجه آن 72 مضمون پایه، سه مضمون سازمان دهنده با عناوین «توسعه قابلیت های فردی»، «ظرفیت سازی کسب وکار» و «مداخله گرهای فرهنگی-رقابتی» و همچنین مضمون فراگیری با عنوان «هم افزایی چندگانه پویا» برچسب گذاری شده است. نتایج نشان می دهد که مهم ترین ابزارهای توسعه کسب وکارهای خانگی شامل ایجاد بازارچه های دائمی، ارائه آموزش های تخصصی و هدفمند، داشتن طرح کسب وکار، تشکیل تشکل های تخصصی و ارائه تسهیلات کم بهره و آسان است.
۲۶۱۱.

الگوی رفتاری جمهوری آذربایجان با جمهوری اسلامی ایران؛ برآیندی از سازه های هویتی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دانش سیاسی سال هفدهم بهار و تابستان ۱۴۰۰ شماره ۱ (پیاپی ۳۳) 1 - 26

کلید واژه ها: جمهوری آذربایجان جمهوری اسلامی ایران سازه های هویتی قومیت واگرایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۷ تعداد دانلود : ۲۳۶
متعاقب فروپاشی شوروی در سال 1991م و استقلال جمهوری های جدا شده، منافع امنیتی ایران در حوزه آسیای مرکزی و قفقاز تغییر نمود. ایران می توانست با توسعه روابط خود با جمهوری های تازه استقلال یافته، منافع امنیتی خود را در منطقه تأمین نماید. یکی از جمهوری های استقلال یافته، جمهوری آذربایجان بود که نقش استراتژیکی در منافع امنیتی ایران ایفا می نماید. به رغم پیوند های قوی مذهبی، تمدنی و فرهنگی جمهوری آذربایجان با حوزه سرزمینی ایران، روابط آن در عصر پسااستقلال با ایران بیشتر بر محور واگرایی بوده تا بر محور هم گرایی. به نظر می رسد که در این واگرایی، نقش سازه های هویتی از اهمیت به سزایی برخوردار است. به خاطر اهمیت موضوع، پژوهش حاضر به دنبال پاسخ گویی به این سؤال محوری است که سازه های هویتی چه تأثیری بر روابط جمهوری آذربایجان با جمهوری اسلامی ایران داشته است؟ یافته های پژوهش نشان می دهد سازه های هویتی از جمله: برساخته شدن تقابل های هویتی ترکی در مقابل ایرانی از سوی نخبگان سیاسی جمهوری آذربایجان، سکولاریسم در مقابل اسلام گرایی در سطح داخلی جمهوری آذربایجان و برداشت و رویکردهای متفاوت دو دولت در سطح منطقه ای و نظام بین الملل، بر واگرایی جمهوری آذربایجان با جمهوری اسلامی ایران تأثیرگذار بوده است. روش پژوهش در این مقاله توصیفی تحلیلی و روش گردآوری داده ها منابع کتابخانه ای و اینترنتی است.
۲۶۱۲.

تحول پارادایمی در معانی و دلالت های مفهوم امنیت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات راهبردی سال بیست و چهارم بهار ۱۴۰۰ شماره ۱ (پیاپی ۹۱) 7 - 30

کلید واژه ها: امنیت جامعوی تحول پارادایمی امنیت سیاسی امنیت اقتصادی امنیت فرهنگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۰ تعداد دانلود : ۲۱۶
تحول پارادایمی با تحول نظری مرزبندی مهمی دارد. این نوع تحول نه ناظر بر تحول در اجزاء نظری، بلکه ناظر بر تحول در فضای نظری است که برآیند آن، تغییر رادیکال در پیش فرض ها و برداشت های زمینه ای است؛ امری که سرانجام نه تنها به تحول در معانی، بلکه به تحول در دلالت های مفهومی می انجامد. مفهوم امنیت مانند سایر مفاهیم بسیط می تواند در گذر از فرآیند «تفهم» به تکوین «فهم» های متفاوتی بینجامد؛ زیرا تاریخ مند است و ذیل پارادایم های مختلف، دلالت های گوناگونی به خود می گیرد. از این نظر، تولد مفهوم امنیت به معنای کلاسیک آن را می توان مقارن با پیدایش پارادایم سیاسی تلقی کرد؛ پارادایمی که در قالب آن، امنیت هم ردیف حفظ نظم سیاسی و تمامیت ملت-دولت بود. پس از آن، گذار از پارادایم سیاسی به پارادایم اقتصادی امنیت روی داد؛ که بیش از هر چیز در شکل «تأمین اجتماعی» نمودار و در چارچوب آن، تلاش برای کاهش فاصله طبقاتی و افزایش عدالت اجتماعی به مبحث کانونی مطالعات امنیت بدل شد. از اواخر قرن بیستم به این سو، شاهد پیدایی پارادایم فرهنگی امنیت هستیم. این مقاله بر آن است که گذار به پارادایم فرهنگی امنیت، نتیجه مستقیم ورود به مرحله مدرنیته متأخر است که امکان طرح نظریات نوینی درباره امنیت فراهم آمد؛ که مهم ترین آن، نظریه امنیت جامعوی است؛ که اطمینان خاطر افراد و گروه های اجتماعی نسبت به حفظ هویت و ارزش هایشان را در کانون توجه مطالعات امنیت قرار می دهد.
۲۶۱۳.

سیاست زدگی و حکمرانی امنیت ملی؛ روندها، الگوها و پیامدها(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات راهبردی سال بیست و چهارم بهار ۱۴۰۰ شماره ۱ (پیاپی ۹۱) 65 - 118

کلید واژه ها: حکمرانی امنیت ملی سیاست زدگی قطبی شدگی نفوذ موازی کاری افشاگری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۶ تعداد دانلود : ۲۲۵
سیاست زدگی یا سیاسی کردن در معنای عام به دخالت دادن و ترجیح انگیزه های سیاسی و گروهی در داوری ها و تصمیم گیری ها اطلاق می شود. در حوزه حکمرانی، سیاست زدگی عبارت است از رعایت نکردن اصل بی طرفی در سیاست گذاری ها و تصمیم گیری ها و دخالت دادن دیدگاه ها، گرایش ها و سوگیری های سیاسی در امور حرفه ای؛ که ممکن است در سطوح و الگوهای مختلف بروز یابد. هرچند سیاست زدگی در همه حوزه های کشورداری از مهم ترین آسیب ها و عوامل ناکارآمدی به شمار می رود، اما در حوزه حکمرانی امنیت ملی پیامدهای مخرب تری دارد. در چنین حالتی، کارگزاران، کنش گران سیاسی و تحلیل گران راهبردی و اطلاعاتی ترجیحات سیاسی شان را در مراحل مختلف انتخاب موضوع، جمع آوری داده ها، پردازش و تحلیل اطلاعات و تولید گزارش ها دخالت داده و از عینیت گرایی به نفع مصالح سیاسی صرف نظر می کنند. این پژوهش با مطالعه روندها و رخدادهای برجسته حوزه حکمرانی امنیت ملی در ایران، ابعاد و اثرگذاری این موضوع را بررسی کرده و یافته های آن نشان می دهد که سیاست زدگی در قالب هایی نظیر قطبی شدگی، نفوذ، موازی کاری و افشاگری یا نشت اطلاعات، هزینه های سیاسی و امنیتی قابل توجهی در پی دارد. بر این اساس، پیشنهادهایی برای کنترل سیاست زدگی یا مدیریت پیامدهای آسیب زای آن ارائه شده است.
۲۶۱۴.

توسعه قابلیتهای استراتژیک با استفاده از ظرفیت هوشمندی استراتژیک(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات قدرت نرم بهار ۱۴۰۰ شماره ۲۴ 35 - 71

کلید واژه ها: هوشمندی استراتژیک تصمیم گیری استراتژیک مدیریت استراتژیک قدرت نرم قابلیت های استراتژیک

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۱ تعداد دانلود : ۱۸۲
امروزه اطلاعات به عنوان مرجع و ابزار اصلی قدرت و برتری رقابتی شناخته می شود. در این میان مفهوم جدیدتر و کاراتری از اطلاعات به نام هوشمندی، اهمیت خود را برجسته ساخته و جایگاه اطلاعات را به خود اختصاص داده است. به واقع، تغییرات مستمر و پرشتاب محیط فعالیت سازمان ها و دولت ها و کمیت و کیفیت منابع تحت اختیار آن ها، بعلاوه ارتباط و وابستگی سازمان ها و کشورها به یکدیگر در سطح جهانی، نوید از ابهام روز افزون محیطی می دهد. در همین راستا، هوشمندی استراتژیک برای کمک و پشتیبانی آنها در این جهت و افزایش قدرت نرم طراحی شده است.هوشمندی استراتژیک را می توان به عنوان؛ فرایندی سیستماتیک و پیوسته به منظور تولید اطلاعات و هوش استراتژیک، به صورت عملی در راستای تسهیل تصمیم گیری و دستیابی به منافع و مزیت رقابتی همچنین بازدارندگی دانست. از طرفی، مرور بر تجربه فعالیت بخش های حاکمیتی دولت ها نشان می دهد که رویکرد پشتیبانی از تصمیم گیری استراتژیک و بهره مندی از قدرت نرم بسیار مورد تأکید است و با منافع ملی و مزیت رقابتی سخت عجین می باشد. از این رو به جهت ضعف مطالعات و منابع داخلی و ضرورت و اهمیت ارتقاء ساختار برنامه ریزی، تصمیم گیری و اطلاعات استراتژیک و در راستای ایجاد چارچوبی برای هوشمندی استراتژیک، نسبت به طرح مقاله حاضر اقدام شد. در همین راستا به واسطه روش های تحقیق کیفی نسبت به تامین اهداف و پاسخ به این که توسعه قابلیتهای استراتژیک و تصمیم گیری با استفاده از ظرفیت مدیریت هوشمندی استراتژیک چگونه است، اقدام گردیده و در نتایج این تحقیق تعریف کاملی از قابلیتهای مربوطه و استفاده از ظرفیت همچنین جوانب متصور بر آن ارایه شده است.
۲۶۱۵.

بررسی رویکرد چین و روسیه به نظم منطقه ای در اوراسیا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات بین المللی سال ۱۸ تابستان ۱۴۰۰ شماره ۱ (پیاپی ۶۹) 83 - 102

کلید واژه ها: نظم منطقه ای ابنکار کمربند - راه چین اتحادیه اقتصادی اوراسیا اوراسیای بزرگ روسیه نظم هژمون محور

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۸۳ تعداد دانلود : ۳۱۹
رویکردهای چین و روسیه نسبت به منطقه اوراسیا به ویژه در سال های اخیر در تعامل فزاینده با یکدیگر قرار داشته است. اگرچه مسکو برای اداره روابط منطقه ای خود به نهادهای منطقه ای چندجانبه از جمله اتحادیه اقتصادی اوراسیایی متوسل شده است و چین نیز ابتکار عمل کمربند- راه را عنوان وسیله اصلی بلندپروازی های خود در منطقه اوراسیا قرار داده است، اما در حال حاضر واقعیت های ژئوپولیتیک هر دو طرف را به همکاری در چارچوب طرح های مزبور سوق داده است. از اکتبر 2015 توافقات و گفتگوهایی برای ادغام طرح های منطقه ای دو کشور در جریان است و مسکو و پکن تعمیق بی سابقه و هماهنگی روابط خود در این منطقه را همواره مورد تاکید قرار می دهند، اما با وجود تلاش چین و روسیه برای ادغام و هماهنگی در اجرای طرح های منطقه ای این پرسش مطرح است که آیا می توان همکاری راهبردی فعلی چین و روسیه در ابتکارات منطقه ای را دلیل کافی برای ادامه یافتن چنین رویکردی توسط دو کشور در آینده دانست؟ در پاسخ به مساله تحقیق و در چارچوب مفهوم نظم های منطقه ای، نتیجه کلی این نوشتار نشان می دهد که وجود محدودیت ها و موانعی که از عمق ادغام و هماهنگی ابتکارات دو کشور می کاهد و در کنار آن رویکرد کلان دو کشور نسبت به نظم منطقه ای در اوراسیا را می توان دلایلی برای حرکت مسکو و پکن از نظم کنسرتی کنونی به سمت نظم هژمون محور تلقی نمود.
۲۶۱۶.

امکان سنجی همگرایی اقتصادی در منطقه ی خلیج فارس در آینده پیش رو و الزامات تحقق آن (ارائه مدل همگرایی شبکه ای به جای مدل سلسله مراتبی)

نویسنده:
منبع: سازمان های بین المللی سال چهارم بهار ۱۴۰۰ شماره ۱۰ 93-135

کلید واژه ها: چالش ها ظرفیت ها الزامات همگرایی اقتصادی مدل شبکه ای توسعه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۸ تعداد دانلود : ۲۹۳
تمرکز این پژوهش بر امکان سنجی همگرایی اقتصادی در منطقه ی خلیج فارس (شامل ایران، عربستان سعودی، عراق، قطر، امارات متحده عربی، عمان، کویت و بحرین) و الزامات دستیابی به آن است. در این پژوهش همگرایی اقتصادی به عنوان فرایندی مدنظر است که، هدف آن دستیابی به صلح، امنیت و توسعه ی پایدار در منطقه است. براین اساس، سؤالی که در این پژوهش مطرح می شود آن است که باهدف دستیابی به صلح، امنیت و توسعه ی پایدار، کشورهای حوزه ی خلیج فارس چگونه می توانند به همگرایی اقتصادی در منطقه دست یابند؟ در پاسخ این سؤال، فرضیه پژوهش این است که؛ کشورهای منطقه ی خلیج فارس در راستای دستیابی به صلح، امنیت و توسعه ی پایدار، ضمن تکیه بر ترکیبی از ظرفیت های گوناگون اقتصادی، سیاسی، امنیتی و دینی- فرهنگی و غلبه بر عوامل واگرایانِ، باید الزاماتِ رفتاری رسیدن به همگرایی اقتصادی را در تصمیم گیری های کلانِ ملّی و هم چنین رویکردِ سیاست خارجی خود، در پیش بگیرند. روش تحقیق این پژوهش برحسب نیاز، ترکیبی از روشِ کیفی مبتنی بر اسناد کتاب خانه ای و روش کمی و آماری است. درنهایت این پژوهش مدل جامع شبکه ای برای دستیابی به صلح، امنیت و توسعه ی پایدار، از طریق همگرایی اقتصادی در خلیج فارس ارائه می دهد؛ که در آن ضمن ردِ نگاه سلسله مراتبی در اولویت بندی شاخص ها، بهره برداری هم زمان از مؤلفه های مختلف اقتصادی، سیاسی، امنیتی و دینی-فرهنگی در دستیابی به همگرایی اقتصادی را پیشنهاد می کند.
۲۶۱۷.

بررسی نسبت فاعل مختار و حکومت مطلوب در اندیشه کانت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رهیافت های سیاسی و بین المللی سال سیزدهم پاییز ۱۴۰۰ شماره ۱ (پیاپی ۶۷) 121 - 146

کلید واژه ها: کانت اختیار حق تکلیف حکومت مطلوب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۴ تعداد دانلود : ۹۷
آزادی مهم ترین مفهوم در فلسفه عملی کانت است. هدف این مقاله بررسی نسبت میان آزادی و دیگر مفاهیمِ فلسفه عملی کانت با سیاست بطور عام و حکومت مطلوب بطور خاص است. ابتدا از منظر نظریه پدیدارشناسی و به روش توصیفی- تحلیلی به بررسی چگونگی اثبات آزادی اراده و اختیار در اندیشه کانت پرداختیم. اختیار به عنوان اساس معماری فلسفه عملی کانت قرار دارد و دو مفهوم «تکلیف» و «حق» در نسبت با آن تعریف می شود. تکلیف در حوزه آزادی درونی موضوع اخلاق است و حق در حوزه آزادی بیرونی موضوع حقوق خصوصی و عمومی است. با بررسی اندیشه سیاسی کانت چند نتیجه مهم حاصل شد: اولاً هنگامی عملِ فرد از وجاهت اخلاقی برخوردار است که کاملاً آزادانه باشد و هیچ انگیزه بیرونی جزء آزادی اراده دخیل نباشد (اصل تکلیف)؛ در این شرایط امکان کمال فرد وجود دارد. ثانیاً ویژگی های یک حکومت مطلوب از نظر کانت که استلزامات کمال فرد را فراهم می کند عبارتند از: 1- غایت قراردادن انسان 2- آزادی فردی 3- حاکمیت قانون و 4- اصل تفکیک قوا. کانت حکومت جمهوری بر پایه قانون اساسی را حکومت مطلوب معرفی می کند.
۲۶۱۸.

هویت دایاسپورایی و ارتباط با وطن: مطالعه موردی عراقی های مقیم آمریکا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رهیافت های سیاسی و بین المللی سال سیزدهم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۶۸) 175 - 203

کلید واژه ها: دایاسپورای عراقی بازیگران غیردولتی روابط بین الملل دایاسپوراهای مقیم امریکا خاورمیانه سیاست خارجی امریکا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۱ تعداد دانلود : ۱۳۶
از اواخر قرن 19 میلادی مهاجران عراقی جامعه ای را در ایالات متحده شکل داده اند که بیشتر به عنوان بخشی از دایاسپورای عرب-مسلمان در این کشور شناخته می شود، حال آنکه اکثریت این جامعه غیرعرب و غیرمسلمان هستند. دایاسپورای عراقی در ایالات متحده با وجود تاثیرگذاری مهم در سیاست خارجی دوران معاصر، از منظر وضعیت قومی-مذهبی و نوع تاثیراتی که داشته تا امروز ناشناخته باقی مانده و کمتر مورد توجه قرار گرفته است. پرسش اصلی مقاله حاضر اینست که تنوع قومی-مذهبی عراقی ها چگونه بر هویت دایاسپورایی آنها در کشور میزبان تاثیرگذار بوده است؟ ما در پاسخ به این پرسش، با اتخاذ رویکرد کیفی و همچنین با استفاده از روش روایت های تحلیلی نشان داده ایم که تنوع قومی-مذهبی عراقی ها چگونه باعث شکل دهی به برداشت های متفاوت آنها از وطن و تنظیم روابط مهاجران با آنجا تحت تاثیر فضای کشور میزبان شده است. مهمترین یافته مقاله را می توان واگرا بودن هویت اجزاء تشکیل دهنده ی دایاسپورای عراقی در امریکا دانست که باعث شده آینده این جامعه مهاجرتی با چالش های جدی مواجه گردد.
۲۶۱۹.

نقش بهائیان ایران در تحکیم و گسترش سرمایه داری وابسته در دوره پهلوی دوم 1357-1332 (مطالعه موردی شرکت امنا)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جستارهای سیاسی معاصر سال دوازدهم پاییز ۱۴۰۰ شماره ۳ (پیاپی ۴۱) 152-181

کلید واژه ها: توسعه وابسته بهائیّت شرکت امنا ایالات متحده حکومت پهلوی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۸
برخلاف اشکال اولیه استعمار، در شکل جدید وابستگی، دو نیروی داخلی در کنار یک نیروی خارجی مثلثی را می آفرینند که در فرایند گسترش و تعمیق وابستگی سهیم اند. یعنی علاوه بر شرکت های چند ملیتی که از پشتوانه دولت های سرمایه داری بهره می برند(نیروی خارجی)، دولت پیرامونی و سرمایه داری محلی(نیروهای داخلی) نیز در خدمت تحقق وابستگی یک کشور به مراکز سرمایه داری هستند. در این راستا، پژوهش حاضر با تاکید بر دوره پهلوی دوم، به دنبال پاسخ به این پرسش است که آیا بهائیان در فرآیند تحکیم و تثبت سرمایه داری وابسته در ایران اثرگذار بوده اند؟ در پاسخ به این پرسش، مقاله حاضر قصد دارد به روابط یکی از مهم ترین این نیروها (یعنی فرقه بهائیت در قالب شرکت امنا به عنوان بخش مهمی از سرمایه داری محلی این دوره) و دولت پهلوی دوم و شرکت-های چندملیتی بپردازد. نویسندگان این مقاله برآنند که تعامل میان این سه بازیگر باعث تعمیق هر چه بیشتر وابستگی به نظام بین الملل و قدرتهای مرکز نظام سرمایه داری شد. تبیین روابط این مثلث در ایران عصر پهلوی دوم هدف پیش روی این مقاله است. در این راستا، این پژوهش، چارچوب نظری «توسعه وابسته» کاردوزو و فالتو را برمی گزیند.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان