فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۹٬۳۰۱ تا ۹٬۳۲۰ مورد از کل ۷۳٬۴۵۳ مورد.
۹۳۰۱.

معناشناسی ساختاری واژه «ضرب» در قرآن کریم(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: قرآن ضرب معناشناسی ساختاری روابط همنشین و جانشین مؤلفه معنایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۰۴ تعداد دانلود : ۸۰۷
واژه ضرب از جمله واژه های پیچیده در زبان عربی است که به زعم برخی از قدیمی ترین لغویان متقدم برای جمیع اعمال به کار می رود. از این رو فهم دقیق مفاهیم ضرب در قرآن و دستیابی به لایه های معنایی آن نیازمند انجام مطالعه ای روشمند است. معناشناسی ساختاری یکی از روش های مطالعات قرآنی است که به استخراج معنای نهفته در متن با در نظر گرفتن شبکه ای از روابط مفهومی می پردازد. پژوهش حاضر بر مبنای روابط همنشین و جانشین و با رویکرد ساخت گرا درصدد کشف مؤلفه های معنایی « ضرب » است. تلاش شده است با تحلیل معنایی واژگانی که در یک حوزه معنایی با ضرب قرار دارند و در دو محور همنشینی و جانشینی، جایگاه معنایی ضرب در قرآن تبیین شود. مؤلفه های معنایی « ضرب » که از طریق روابط همنشین به آن دست یافته شد عبارتند از: اتصال، پیوستن، بستن، ترک کردن، روی گرداندن، بهم پیچیدن، آشکار شدن، احاطه کردن و نیز فعلی همراه با بروز و ظهور خارجی، قدرت، سنگینی و ایجاد اثر و تغییر. همچنین مؤلفه های معنایی رفتن، بریدن، ترک کردن، روی گرداندن، احاطه، پوشاندن، بهم فشردن و درهم پیچیدن از طریق محور جانشینی « ضرب » قابل دستیابی هستند.
۹۳۰۲.

بررسی تطبیقی گفتمان اسلامی کنترل جرایم با دیگر گفتمان های رایج(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: گفتمان اسلامی کنترل جرایم پیشگیری بازپروری اجتماع پذیری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۲ تعداد دانلود : ۲۱۴
در آموزه های اسلامی نمونه های فراوانی از شیوه های کنترل جرایم در رفتار، کردار و گفتار معصومین بازتاب یافته است که همه آنها را می توان در ذیل دستگاه فکری مستقلی به نام گفتمان اسلامی کنترل جرایم دسته بندی کرد. در پژوهش حاضر سعی شده با برگزیدن نظریه و روش تحلیل گفتمان براساس خوانش لاکلا و موفه به بررسی تطبیقی این گفتمان و گفتمان های رایج دیگر در مقوله کنترل جرایم اجتماعی و وجوه اشتراک و تمایز آنها پرداخته شود. جامعه آماری پژوهش متون اسلامی از جمله قرآن کریم، نهج البلاغه و روایات مختلف معصومین و متون تاریخی مربوط به مکاتب حقوقی می باشد که به صورت هدفمند انتخاب شده است. نتایج تحلیل نشان می دهد استواری ساختار گفتمان اسلامی کنترل جرایم، بر دال مرکزی "توحیدباوری" موجب تمایز گفتمان اسلامی با دیگر گفتمان ها در تعریف، مرزبندی و کنترل جرایم می شود. گفتمان اسلامی با انعکاس همه جانبه و جامعی از نیازهای جرم شناسی، با روحیات و فطرت انسانی تطابق دارد و برای تمامی انسان ها چه در نظام اسلامی و چه در سایر نظام ها قابل اعمال است.
۹۳۰۴.

Discourse-Oriented Structures of the Prophet Solomon (AS) Narrative in Surah An-Naml: Van Leeuwen's Theory(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: The Holy Qur’an Surah An-Naml Solomon (AS) Van Leeuwen Discourse analysis Narrative

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۳ تعداد دانلود : ۵۸
It is not possible to get the desired thought of the text without considering the discourses of social actors. Using sociological-semantic categories, Van Leeuwen's discourse-oriented theory (2008) can explore the hidden layers of language in oral and written texts by stressing the importance of social actors of discourse. Hence, this theory can reveal the underlying relationships of each discourse. Due to the mysterious and discourse-oriented structures of the Holy Qur’an, one can find that the hidden ideology behind them is approximately the same. Therefore, discourse analysis can find a special status in Qur’anic studies. This study has examined the discourse system of the narrative of Prophet Solomon (AS) in Surah An-Naml with descriptive-analytical and statistical approaches using Van Leeuwen’s discourse-oriented model. The findings suggest that the inclusion components (134 cases) have a much higher frequency compared to the exclusion components (38 cases). On one hand, this means that God pays the most attention to the meaning, but on the other hand, in stylistic creativity, He introduces the audience, the names of individuals, groups, places, and times in which social actors play an active role. Besides, the components of reference allocation (98 cases), role allocation (20 cases), and type allocation (16 cases) have the most representation in all types of social actors included in this narrative, respectively.
۹۳۰۵.

تأملی بر شرط «انتفاء التهمه» در شاهد(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: شاهد شرایط شاهد انتفاءتهمت ذینفع نبودن در شهادت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۴۸ تعداد دانلود : ۴۴۹
گواهی شهود در دادگاه ها از جمله ادله اثبات در حقوق کیفری و مدنی است. برای اطمینان به نتایج گواهی، شرایط سخت گیرانه ای برای شاهد در نظر گرفته شده است که بنابر نظر مشهور فقهای شیعه عبارتند از: بلوغ و عقل، اسلام و طهارت مولد، عدالت و انتفاء تهمت. گرچه متهم نبودن شاهد، یکی از صفاتی قلمداد شده است که فقدان آن، شاهد را با عدم قبولی شهادتش مواجه می کند؛ ولی دقت در کلمات فقها و تعبیرات آنها در این مورد نشان می دهد که آنچه به عنوان مانع شهادت مطرح است متهم بودن شاهد و احتمال شهادت ناحق وی به جانبداری از یکی از طرفین دعوا نیست؛ چرا که با پذیرش عدالت وی، این احتمال ضعیف و یا منتفی است؛ بلکه ذینفع بودن شاهد در شهادت است. در این راستا دیدگاه فقهایی که به جای شرط «انتفاء تهمت» از شرط «ذینفع نبودن شاهد» استفاده کرده اند ترجیح داده شده است.
۹۳۰۶.

İslamda Siyasət və Idarəetmə(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: Siyasət Idarəetmə Islam

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۵ تعداد دانلود : ۴۴۱
Siyasət insan həyatının bütün sahələrinə təsir edir. O, yalnız ən incə sənəd deyil, o, habelə sosial varlıq kimi insanın özünü təsdiqinin mühüm ünsürüdür. Aristotel demişdir: “Siyasətdən kənar cəmiyyət yoxdur.” “İnsan ictimai siyasi  heyvandır (canlıdır).”  Cəmiyyətdə yaşayıb siyasətdən asılı olmamaq mümkün deyil.
۹۳۰۷.

بررسی اختلال شخصیت «نمایشی» در آموزه های اسلامی و تطبیق آن با یافته های روان شناسی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اختلال شخصیت نمایشی قرآن حدیث روان شناسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۶۹ تعداد دانلود : ۵۴۳
یکی از انواع اختلالات شخصیتی مطرح در حوزه ی دانش روان شناسی، «اختلال شخصیت نمایشی» است. این اختلالالگوی فراگیر تهییج پذیری و توجه خواهی مفرط استکهدر روند آن هیجانات و عواطف فرد به نشانه های جسمانی تبدیل می شود. مشابه این اختلال در آموزه های اسلامی مطرح است. پژوهش حاضر در نظر دارد،ضمن ارائه ی نتایجبررسی این اختلال در آموزه های اسلامی؛ میزان هم گرایی یافته های روان شناسی با این آموزه ها رانشان دهد. در همین راستا، لازم است چیستی، سبب شناسی و ملاک های تشخیصی این اختلال در اسلام و روان شناسی مورد توجه قرار گرفته، و در نهایت تطبیقی بین آنهاصورت گیرد. بررسی ها نشان می دهد، اختلال نمایشی از منظر آموزه های اسلامی نوعی اختلال شناختی- هیجانی است که با بی ثباتی کلی حاکم بر شخصیت، و رفتارهای نمایشی متضاد با خود واقعی فردمشخص می شود. مبتلایان به این اختلال هر هفت ملاک تشخیصی اختلال نمایشی در روان شناسی را برآورده می نماید و در ویژگی های فردی نظیر: ظاهرسازی و اغواگری، توجه طلبی و ستایش خواهی؛ عملکرد هیجانی سطحی و فاقد تأمل، تلقین پذیری، افسردگی و انزوا و کسالت و بی انگیزگی با آن هم-پوشانی دارند ولی در سایر اوصاف این هم پوشانی مشاهده نمی شود. ضمن اینکه جسمانی سازی علل هیجانی و عاطفی در این اختلال وجود ندارد.
۹۳۰۸.

قدرت نرم، تمدن نوین اسلامی و بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی

نویسنده:

کلید واژه ها: اسلام ایران مقام معظم رهبری قدرت نرم تمدن نوین اسلامی و بیانیه گام دوم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۴۵ تعداد دانلود : ۱۲۳۲
بیانیه گام دوم انقلاب بیش از آن که منشوری جهت ارتقای آگاهی مردم ایران باشد،راهبردی است که به نهادینه سازی انقلاب بر پایه بهره گیری از گذشته تاریخی ایران،دستاوردهای بشری و تجربه چهل سال اول انقلاب می اندیشد،به طور قطع،تحقق مفاد این بیانیه، به راهبردهایی نیازمند است که با شناخت واقعی از عناصر قدرت نرم انقلاب اسلامی و جمهوری اسلامی، به دنبال راه دستیابی به تمدن نوین اسلامی است، از این رو، یکی از سئوالات پیش رو آن است که چه رابطه معناداری بین سه مقوله قدرت نرم،تمدن نوین اسلامی برای تحقق بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی وجود دارد.مقاله حاضر برای یافتن پاسخ یا پاسخ هایی به سئوال پیش گفته با انتخاب یک مدل مفهومی از مهم ترین عناصر مشترک آن سه در صدد نشان دادنرابطه معنادار و تکاملی قدرت نرم،تمدن نوین اسلامی و بیانیه گام دوم انقلاب است که در یافته هایی چون رابطه سلسله ای و در عین تکاملی آن سه است که درصدد عرضه طرحی نو در پیوند بین گذشته تا امروز و فردای جمهوری اسلامی است.
۹۳۰۹.

Prophet Muhammad Model of Interfaith Dialogue and Its Social Impact of Moderate Islamic Societies

کلید واژه ها: Interreligious Dialogue Prophet Muhammad (S) Islamic Societies Peace violence

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۱ تعداد دانلود : ۱۶۶
Violence and extremism are of the most important topics in current research on religion and interreligious studies. The New World Order and the global peace, justice and ethics, cannot be understood without accounting for the role of religion and religious organizations and among the topics dealing with religion is the matter of violence done by the excuse of religion’s orders. There is increasing research looking at and beyond religious causes of violence, as well as a hope that religion could offer genuinely effective tools to control violence. The question of control of violence is discussed in relation to the spheres of ethics (regulation of affect), theology (legitimacy of violence), and government (integration via religion). It is shown not only that religion offers possibilities for controlling violence, but also that control of violence via religion. This paper emphasizes on one of the important Islamic proofs narrated from Prophet Muhammad (S), called “The Promise of Muhammad to the Christians till the end of the World” and the impact of interreligious and intercultural role on peace and conflict resolution, as well as the role of global ethics. Sublime morality is also one point noted here as the resolution for war and conflict.
۹۳۱۰.

تحلیل محتوی تدریبات الاستیعاب القرائی فی الکتب العربیّه للمرحله الثانویه الأولی علی أساس تصنیف باریت(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تدریبات الاستیعاب القرائیّ تحلیل الأسئله تصنیف باریت الکتب العربیّه المرحله الثانویه الأولی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۸ تعداد دانلود : ۲۴۲
تؤکد المناهج التعلیمیه الجدیده علی جوده الأدوات التعلیمیه، تحدیداً الکتب المدرسیه؛ فیوصی علماء التربیه بضروره قیاس مصداقیه المؤشرات المؤثره على الأنشطه التعلیمیه القائمه على النظریات العلمیه المعتمده. فی ضوء أهمیّه المسأله هدفت هذه الدراسه إلى تحلیل أسئله تدریبات الاستیعاب القرائی فی کتب العربیّه للمرحله الثانویه الأولی فی المدارس الإیرانیه فی ضوء تصنیف باریت (1976) حیث تم استخدام بطاقه تحلیل تتضمن مستویات هذا التصنیف وهی الفهم الحرفی، وإعاده التنظیم، والفهم الاستنتاجی، والتقییم، والتقدیر. صُنفت التدریبات المدروسه علی أساس تکرارها ونسبها المئویه. ولتحدید وجود الاختلاف ذی الدلاله الإحصائیه أو عدم وجوده فی مستویات هذا النوع من الأسئله فی الکتب عینه الدراسه، استخدم اختبار کروسکال-والیس. کما تمّ استخدام اختبار  الأحادی المتغیر لتحدید ما إذا کان عدد أسئله الفهم بمستویاتها المختلفه (وفقًا لهذا التصنیف) ذی اختلاف ذی دلاله إحصائیه أم لا. وعینه الدراسه هی مجتمع الدراسه نفسه وهی مکونه من 126سؤالاً فی تدریبات الاستیعاب فی الکتب العربیّه للمرحله الثانویه الأولی فی العام الدراسی 1399 -1398ش/2020-2019م. أظهرت نتائج الدراسه أن هذه الکتب توقفت بشکل کبیر عند أدنى المستویات من أسئله الفهم القرائی؛ أی الفهم الحرفی. وهذا الإهمال یجعل الطلاب یفتقرون إلى مهارات التفکیر التحلیلی والتقویمی؛ فالتدریبات لا تساعدهم علی تطویر المهارات کما ینبغی.کما اتضح أنه لیست هناک موازنه ملائمه بین أسئله تدریبات بعد النص؛ ویمکن القول بأن مصممی أسئله التدریبات لم یهتموا بأصل التدرج؛ وهذا الأصل هو تطویر الموضوعات خلال تعلم اللغه العربیّه وتوسیعها من السهل إلی الصعب ومن الملموس إلی المحسوس ومن القریب إلی البعید.
۹۳۱۱.

فرصت های فضای مجازی؛ رویکرد دینی- آموزشی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: رویکرد دینی - آموزشی فضای مجازی فرصت های فضای مجازی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۰۸۹ تعداد دانلود : ۲۳۸۹
استفاده از فضای مجازی به عنوان یک تکنولوژی فراگیر، تأثیرات فراوانی بر جنبه های مختلف زندگی انسان ها دارد و تأثیرات مثبت و منفی آن به استفاده از فرصت ها و تصمیم درست در برابر تهدیدهای این فضا بستگی دارد؛ لذا عدم وجود سواد فضای مجازی باعث شده است جنبه های منفی آن بسیار بیشتر از جنبه های مثبت نمود پیدا کند، به طوری که غفلت از فرصت های فضای مجازی به یک تهدید تبدیل شده است. بنابراین، به منظور استفاده بهینه از فضای مجازی باید رویکرد راهبردی به این مسئله داشت. رویکرد راهبردی به معنای بررسی توام نقاط قوت و نقاط ضعف یک موضوع است. در همین راستا هدف اصلی این مقاله بررسی فرصت های فضای مجازی با رویکرد آموزشی- دینی بوده است و برای رسیدن به این هدف با استفاده از روش کتابخانه ای به مطالعه ویژگی ها و نقاط قوت فضای مجازی پرداخته شد. مهم ترین فرصت های فضای مجازی در زمینه آموزش، افزایش دسترسی به محتوا، کتابخانه های دیجیتال، آموزش از راه دور، یادگیری الکترونیک و آموزش مجازی است که از این فرصت ها به منظور ارتقای آموزش های دینی در مواردی هم چون برگزاری کلاس های مجازی برای انتقال  آموزه ها و مفاهیم دینی، آموزش مجازی قرآن کریم، راه اندازی باشگاه مجازی فعالیت های فرهنگی و تبلیغی حوزه مسجد، راه اندازی کتابخانه دیجیتالی مساجد، تهیه برنامه برای ادعیه و زیارات مشهور و منابع مرجع دینی به صورت چندرسانه ای، پاسخ به شبهات و سؤالات و ایجاد گروه هایی در فضای مجازی برای برگزاری مسابقات قرآنی دانش آموزان می توان استفاده کرد. هم چنین، به منظور استفاده بیشتر از این فرصت ها باید سطح سواد فضای مجازی اولیا و مربیان همراه با دانش آموزان افزایش پیدا کند و در همین راستا آموزش های مداوم و مناسب پیرامون شناخت آسیب ها و فرصت های فضای مجازی برای اولیا، مربیان و دانش آموزان ضروری است؛ چرا که آگاهی  و تمرکز بر فرصت های فضای مجازی سبب غلبه بر آسیب های آن خواهد شد.
۹۳۱۲.

تحلیل عوامل شکوفایی تفسیر وجودی در دوره معاصر(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تفسیر قرآن فقه الحدیث تفسیر عصری گرایش تفسیری وجودگرایی تفسیر وجودی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۰۴ تعداد دانلود : ۳۹۷
آثار تفسیری بی شمار در موضوعات وجودگرایانه ازجمله انسان در متن زندگی، آزادی، انتخاب، تفرد، مسئولیت، اضطراب، معنای زندگی و... در دوره معاصر، نشان از تحول اساسی ایجاد شده در سبک تفسیرنویسی و شکل گیری گفتمان وجودگرایی در تفسیر و شرح متون دینی دارد. از طرف دیگر هر نظام و سیستم تفسیری از اجزای مختلفی تشکیل شده که بر یکدیگر تأثیرگذار و از هم تأثیرپذیرند. برای حصول شناخت کافی در حوزه روش ها و گرایش های تفسیرنویسی و تفسیرگویی، لازم است به نقش بخش ها و یا عوامل و جریانات مختلف توجه کرد. این امر به گونه ای است که تفسیرگویی را تابعی از تحولات علمی، فرهنگی، اجتماعی هر عصر در تمام عرصه ها قرار می-دهد. از این رو، این مقاله برآن است پس از معرفی مختصر چیستی جریان تفسیر وجودگرا، عوامل مؤثر را در به متن فراخوانده شدن رویکرد تفسیری وجودگرایی در شرح متون دینی، مورد تحلیل و بررسی قرار دهد. تحولات فکری- اجتماعی مختلفی در جهان اسلام و غرب مانند جریان مارکسیستی-سوسیالیستی، لیبرالیسم، پراگماتیسم، فردگرایی، اومانیسم و تحولات دانش های علوم انسانی چون ساختارگرایی، روانشناسی و عوامل فرهنگی و گسترش عرفان و جریان روشن فکری در ایران از جمله عوامل مؤثر در پیدایش و رونق این رویکرد تفسیری به شمار می روند. هر یک از این عوامل و جریانات در شکوفایی گرایش وجودگرایی در تفسیر متون دینی به میزان قابل توجهی اثرگذار بوده اند به گونه ای که برخی از آن ها به جهت هم راستایی و شباهت های خود با رویکرد وجودگرایی و برخی دیگر به جهت تقابل با آن به رونق این رویکرد تفسیری یاری رسانده اند.
۹۳۱۳.

حکمرانی خوب و سلامت اجتماعی (واکاوی انتقادی سیاست گذاری دولت در حوزه سلامت و بهداشت در دوران کرونا ویروس)

کلید واژه ها: ویروس کرونا حکمرانی خوب جامعه مدنی دولت ناکارآمدی بحران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷۳ تعداد دانلود : ۳۹۶
ویروس کرونا که از اواخر سال 1398 در ایران شیوع یافت و متعاقب آن در تمامی استان ها و شهرهای کشور همه گیر شد. در کنار شرایط تحریم های بین المللی به بحرانی اجتماعی تبدیل شده است که تمامی بخش های جامعه را درگیر خود کرده است. در این تحقیق با در نظر گرفتن چارچوب نظری حکمرانی خوب در حوزه سلامت و بهره گیری از مدل منافی و همکاران(2019) و با روشی تحلیلی – انتقادی، سعی در ارزیابی سیاست های اتخاذ شده توسط نهادهای تصمیم گیر دولتی در زمینه بیماری کرونا داشتیم که با تحلیل واقعیت های میدانی بر اساس اصول در نظر گرفته شده، می توان گفت که سیاستگذاری های اتخاذ شده در غیاب جامعه مدنی و بخش خصوصی نشان از عدم موفقیت دولت در مقابله با این ویروس می باشد.
۹۳۱۴.

بررسی تاثیر آموزش شادکامی بر خلاقیت دانش آموزان

نویسنده:

کلید واژه ها: شادکامی خلاقیت دانش آموزان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۱ تعداد دانلود : ۳۴۱
مقاله حاضر از نوع مروری – کتابخانه ای است که با توجه به نظرات اندیشمندان در این عرصه به رشته تحریر در آمده است. هدف از نگارش این مقاله بررسی تاثیر آموزش شادکامی بر خلاقیت دانش آموزان است. نتیجه این مقاله نشان می دهد که آموزش شادکامی بر خلاقیت دانش آموزان اثر مثبت دارد. بر اساس آنچه که شرح داده شد، می توان گفت آموزش شادکامی به دانش آموزان نیز سبب بروز خلاقیت آنها میشود. افراد خلاق توجه بیشتری به جزئیات دارند، قادرند اندیشه های گوناگون را توسعه دهند و تلاش میکنند.ایده های نو و اصیلی را که منحصر به خودشان است، ارائه دهند. افزون بر این، ایده های آنها متنوع است و به جنبه های گوناگون و را ه های گوناگون می اندیشند . بنابراین، طبیعی است که این ابعاد از خلاقیت نیز در اثر آموزش شادکامی بهبود یابند.
۹۳۱۵.

Examining the Interpretation Validity of Ayyashi Interpretive Hadiths

نویسنده:

کلید واژه ها: Ayyashi Exegesis narrative interpretation authority document Al-Khabar al-Wāḥid

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۰ تعداد دانلود : ۸۱
The commentary of Muḥammad b. Masʿūd al-ʿAyyāshī al-Samarqandī is one of the oldest books of narrative Tafsir. Since Tafsir Ayyashi is one of the first books of narrative Shia interpretations, it has the highest narrative validity. There are two challenging issues: first, eliminating the documents of the book hadiths; then, absence of the second part of this interpretation and only the first part is available, which continues to the end of the Surah Al-Kahf. The narrative Al-Khabar al-Wāḥid with the valid document has authority. The Tafsir Ayyashi's hadiths are Mursal regarding the eliminations of its documents, or at least their authenticity has not been proven, and for this reason, they have no authority. With description, analysis, and critique method, the present study aimed to find solutions for dissolving two challenging problems about Tafsir Ayyashi authenticity, including author authentication, reliance on retrieving documents in recent sources, scholars' trust in the book, thematology, and comparison with the Qur'an.
۹۳۱۶.

واکاوی تاریخی قالب شناسی ضمان در ادبیات فقه و حقوق شیعه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ضمان ضمان ایقاعی قالب شناسی ضمان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۵ تعداد دانلود : ۲۷۷
در ادبیات فقه شیعه، قالب شناسی اعمال فقهی حقوقی، یکی از قواعد عمومی معاملات است. گاه فقیهان شیعه درباره قالب شناسی برخی از اعمال فقهی حقوقی، به اختلاف سخن می گویند. ضمان در شمار اعمالی است که قالب شناسی آن، محل اختلاف است؛ مشهور فقهای شیعه، ضمان را عقد می دانند، و در مقابل، فقیهانی دیگر آن را ایقاع می شمارند. بررسی متون فقه شیعه نشان می دهد که پیروان هر یک از دو دیدگاه مذکور، بدون توجه به سیر تاریخی که از امور مؤثر در شناخت اعتبارات عقلایی است به تفسیر قالب شناسی ضمان روی می آورند. هدف جستار حاضر، واکاوی تاریخی قالب شناسی ضمان در گستره ادبیات فقه شیعه است که به روش توصیفی، به بررسی آثار مکتوب مکاتب و مدارس فقهی شیعه می پردازد و امکان سخن را از دیدگاهی نو می سنجد و به این نتیجه دست می یابد که بر خلاف دو دیدگاه مذکور، ضمانْ توأمان دارای دو قالب عقد و ایقاع است و تعیین هر یک از این دو قالب، به نحوه اراده و اقدام کسانی وابسته است که به انشای ضمان مبادرت می ورزند؛ آنان می توانند حسب اراده خویش، گاه ضمان را در قالب عقد و دیگرگاه در قالب ایقاع انشاء کنند.
۹۳۱۷.

قلمرو جبران خسارت در پرتو رأی وحدت رویه شماره 733 دیوان عالی کشور(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: غرامت ثمن کاهش ارزش پول جبران خسارت رأی وحدت رویه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۸۳ تعداد دانلود : ۴۵۲
در معامله با مال غیر، زمانی که مالک به مال خود رجوع می کند، با کشف فساد معامله، بایع مکلف به استرداد ثمن به مشتری است. در این میان، مسئولیت بایع از جهت ضمان درک و جبران غرامات وارده به مشتری جاهل، این مسئله را مطرح می نماید که برای جبران کاهش ارزش ثمن، چه ضابطه و معیاری برای محاسبه وجود دارد؟ رأی وحدت رویه شماره 733 دیوان عالی کشور گامی مهم در پاسخ به این معضل حقوقی است. ولی باز در خصوص قلمرو جبران خسارت موضوع رأی دیوان، اختلاف نظر وجود دارد. برخی آراء، معیار جبران را در تکلیف بایع به استرداد ثمن بر مبنای نرخ اعلامی بانک مرکزی می دانند؛ در حالی که برخی دیگر، بایع را متعهد به جبران ارزش روز مبیع می دانند. این تحقیق به روش تحلیلی، رأی مذکور را مورد ارزیابی قرار می دهد. به اجمال می توان گفت که جبران تورم پول بر اساس معیار اعلامی بانک مرکزی، قادر به جبران خسارات می باشد و تحمیل تعهدی فراتر از آن، در تضاد با مبنای ضمان درک است
۹۳۱۸.

پژوهشی در باب تفاوت عرفان، فلسفه و کلام(مقاله پژوهشی حوزه)

کلید واژه ها: موضوع علم عرفان فلسفه الهی کلام مبادی تصدیقی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۵۲ تعداد دانلود : ۵۱۹
در سه علم عرفان، حکمت الهی و کلام، «وجود» به عنوان موضوع آنها معرفی می شود. با توجه به دیدگاه مشهور که امتیاز علوم از یکدیگر را بر اختلاف موضوع های آنها مبتنی می داند، این پرسش مطرح می گردد که علوم یاد شده با فرض وحدت موضوع، چگونه تکثّر یافته اند؟ پژوهش حاضر با روش توصیفی - تحلیلی در صدد پاسخ به پرسش یاد شده است. در پاسخ مشخّص خواهد شد که موضوع عرفان، مطلق وجود یا حقیقت و مصداق وجود است و موضوع فلسفه الهی و کلام نیز، وجود مطلق یا مفهوم وجود می باشد؛ بنابراین دو علم حکمت الهی و کلام، بر خلاف نظر مشهور میان متکلمان، تفاوت در موضوع ندارند و اختلافشان در مأخذ مبادی تصدیقی آنهاست. مبادی تصدیقی الهیات، از عقل بدون تقیّد آن به مطابقت با ظاهر شرع اخذ می گردد و علم کلام، مبادی خود را از ظواهر شرع می گیرد و چنانچه ظواهر شرعی با دقت لازم به دست آیند، بدون نیاز به تأویل به نتایجی همسو با نتایج مبادی عقلی منتج خواهند بود.
۹۳۱۹.

بررسی تعارضات اخلاقی محیط زیست در جنگ و راه های برون رفت از آن با رویکرد اسلامی(مقاله ترویجی حوزه)

نویسنده:

کلید واژه ها: محیط زیست تعارض اخلاقی اخلاق اخلاق کاربردی جنگ

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۲ تعداد دانلود : ۲۵۰
حفظ محیط زیست در دوران جنگ، یکی از مهم ترین دغدغه های بشر معاصر و مدافعان محیط زیست است؛ چراکه در زمان جنگ، محیط زیست بیشترین ضربه را از طرف های درگیر می بیند و این جنگ ها موجب آسیب های جبران ناپذیر به محیط زیست هم می شود. دین مبین اسلام درباره حفظ محیط زیست، اعم از گیاهان و حیوانات، دستورالعمل ها و سفارش های مهمی دارد و بعضاً تخریب محیط زیست را گناه و حرام شمرده است. اما در بحبوحه جنگ، گاه برای حفظ جان یا نابودی دشمن لازم می آید که از حفظ محیط زیست چشم پوشید و آن گونه که خوشایند نیست، برخورد کرد. در واقع، یک رزمنده گاه در انجام دو عمل اخلاقی در تعارض قرار می گیرد و باید یک طرف را انتخاب کند. وظیفه او در این حالت چیست و کدام طرف تعارض را باید انتخاب کند؟ این پرسشی است که در این مقاله به آن خواهیم پرداخت و دستورات اسلام را در این زمینه بررسی خواهیم کرد. مقاله پیش رو به روش توصیفی و از طریق مطالعه کتابخانه ای به برطرف کردن تعارض های ایجادشده درباره محیط زیست در خلال جنگ پرداخته و راه حل آن را از آیات و روایات و دیگر منابع بیان کرده است.
۹۳۲۰.

کاربست تفسیر لغوی در آثار ابوحاتم سجستانی با محوریت علم قرائات(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: دانشمندان ایرانی - اسلامی قرائت تفسیر لغوی ابوحاتم سجستانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۹ تعداد دانلود : ۴۹۳
ابوحاتم سجستانی (م255ق)، یکی از دانشمندان مسلمان ایرانی و از پیشوایان لغت در قرن سوم هجری است که نقش بسزایی در پیشبرد علوم قرآنی داشت. بیشترین تخصص وی در علوم قرآنی، قرائت بود که در آن اختیار تام داشت. در این پژوهش سعی شده است با روش توصیفی -تحلیلی به این پرسش پاسخ داده شود که او چگونه و با چه دلایلی از مؤلفه های تفسیر لغوی برای اختیار و انتخاب قرائت برتر بهره برده است؟ بررسی دقیق این موضوع به ما کمک می کند تا هم دلیل اختیار یک قرائت تبیین شود و هم بتوان با دیگر قاریان و راویان علم قرائت، آراء و اندیشه های او را مورد مقایسه و تطبیق قرار داد. نتیجه به دست آمده نشان می دهد که مجاهدت های قرآنی سجستانی در چهار بخش آواشناسی، ریشه شناسی، اعراب و معناشناسی صورت گرفته استو روش او در این علم بیشتر به لغت و بیان معانی مفردات، اهتمام به مسائل نحوی و صرفی، اسلوب بیان و عنایت خاص به اعراب قرآن متمرکز بود و برای هریک از نظرات خود، حجت و دلیل علمی ارائه کرده است که در برخی موارد با نظر دیگر قاریان و مفسران همسو و گاه مخالف آن است.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان