درخت حوزه‌های تخصصی

علوم اجتماعی

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
آینده پژوهی ارتباطات انسان شناسی جامعه شناسی جمعیت شناسی سیاست اجتماعی مفاهیم علوم اجتماعی (هویت، سرمایه اجتماعی و ...) نقد و بررسی کتاب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین
فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۷٬۶۲۱ تا ۷٬۶۴۰ مورد از کل ۳۳٬۷۳۰ مورد.
۷۶۲۱.

رابطه تصویر والدین با تصویر خدا درکودکان 8 تا 12 ساله: با نگاهی بر تفاوت های سنی و جنسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: خانواده پژوهی سال پانزدهم پاییز ۱۳۹۸ شماره ۵۹ 311-330

کلید واژه ها: تصویر پدرانه و مادرانه والدین تصویر خدا کودک تحول

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۱ تعداد دانلود : ۲۵۲
تصویر خدا، تحول و شکل گیری دین داری شخصی افراد را تعیین می کند. بنابراین در طول دهه های گذشته، بیش از هر مفهوم مذهبی دیگر مورد بررسی قرار گرفته است. هدف این پژوهش بررسی ارتباط تصویر پدرانه و مادرانه والدین با تصویر خدا با رویکردی تحولی در کودکان 8 تا 12 ساله شهر یزد بود. بدین منظور از بین جامعه آماری کودکان 8 تا 12 ساله شهر یزد، 194 کودک ( 98 دختر، 95 پسر) به روش نمونه گیری چند مرحله ای انتخاب شدند. تمامی کودکان با راهنمایی مصاحبه گر به مقیاس افتراق معنایی والدین و خداوند که به سنجش ویژگی های پدرانه و مادرانه والدین و خداوند پرداخته و توسط پاتین و کاسترز (1964) طراحی شده؛ پاسخ دادند. برای تحلیل داده ها از همبستگی پیرسون و رگرسیون گام به گام و آزمون تحلیل واریانس استفاده شد. نتایج نشان دادند بین تصویر پدرانه و مادرانه والدین و تصویر خداوند رابطه معنادار وجود دارد. نتایج آزمون رگرسیون گام به گام نیز نشان داد تصویر پدرانه مادر و تصویر مادرانه مادر، از توانایی پیش بینی کنندگی 50 درصدی تصویر مثبت خداوند برخوردار است. هم چنین تصویر پدرانه خدا در سنین مختلف تفاوت معنادار داشت. دیگر یافته ی پژوهش حاکی از این بود تصویر خداوند بیشتر مبتنی بر ویژگی های مادرانه بود تا پدرانه و در بین دو جنس تفاوت معنادار مشاهده نشد.
۷۶۲۲.

پدیدارشناسی کالاشدگی هنر: ادراک تجربه زیسته هنرمندان موسیقی آذربایجان شرقی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم اجتماعی (فردوسی مشهد) سال شانزدهم بهار و تابستان ۱۳۹۸ شماره ۱ 323-346

کلید واژه ها: کالاشدگی هنر محتوازدایی تجربه زیسته عامیانگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۷ تعداد دانلود : ۲۶۸
در پژوهش حاضر، به توصیف و تحلیل تجربه زیسته هنرمندان موسیقی آذربایجان شرقی و ادراک آنان از کالایی شدن هنر موسیقی پرداخته شده است. در این پژوهش با رویکرد پدیدارشناسانه، کالایی شدن هنر موسیقی بررسی شده است. اساتید موسیقی آذربایجان شرقی که در ماه های خرداد و تابستان 1395 در آموزشگاه های معتبر آذربایجان شرقی حضور داشتند، جامعه موردمطالعه را تشکیل داده اند. برای انتخاب نمونه از روش نمونه گیری هدفمند و رویکرد گلوله برفی بروزیابنده استفاده شده است. بر اساس اشباع داده ها، حجم نمونه 10 مصاحبه بود. تکنیک جمع آوری اطلاعات، مصاحبه عمیق بود که توصیف و تجربه زیسته اساتید هنر از مفهوم کالایی شدن موسیقی تحلیل شده است. مطابق با یافته های تحقیق، مقوله های نهایی زمینه ساز کالایی شدن در چهار مقوله نهایی دسته بندی شدند: سیاست زدگی و عامیانگی هنر، تخصص زدایی و محتوازدایی، تقابل ارزش های سنتی و مدرن و هنر به مثابه بازار.برطبق مصاحبه ها، پیامدهای چنین پدیده هنری در قالب مفاهیم زیر مقوله بندی شدند: کاهش ادراک هنری مخاطبان، هنر در خدمت و تابعیت اهداف اجتماعی. درنهایت، رویکرد های مدنظر اساتید به کالایی شدن هنر موسیقی، در ذیل رفتارهای محافظه کارانه و رفتار منتقدانه دسته بندی شدند.
۷۶۲۳.

نقش اوضاع سیاسی اجتماعی قرن یازدهم در سفرهای مرحوم میرصالح

نویسنده:
منبع: فرهنگ یزد سال اول بهار ۱۳۹۸ شماره ۱ 29 - 60

کلید واژه ها: یزد میرصالح علمای یزد قرن 11 صفویه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۲ تعداد دانلود : ۲۹۳
این مقاله بر آن است تا با بررسی اوضاع سیاسی اجتماعی عصر میرصالح اردکانی، - از علمای قرن یازدهم - در ابعاد محلّی (اردکان و یزد)، ملّی (ایران عصر صفوی) و منطقه ای (هند، ازبک ها، عثمانی) به تحلیل سفرهای اصلی در طول زندگی وی بپردازد. آنچه بیش از همه در این مقاله محلّ توجّه است، عبارت است از: 1. مهاجرت پدر و احتمالاً اجداد میرصالح به اردکان، 2. تحصیل در اردکان و یزد، 3. سفر برای تکمیل تحصیلات به حوزه علمیه اصفهان، 4. سفر به هند، 5. بازگشت به ایران و استقرار در یزد. از آنجا که اطّلاع دقیقی از تاریخ ولادت و وفات میرصالح در دسترس نیست و تنها چند عدد مربوط به سال حوادث خاص در حیات ایشان موجود است، این تحلیل و نتایج احتمالی از پشتوانه قطعِ منطقی برخوردار نیست، امّا شواهدی که ارائه شده می تواند تا حدودی زوایای زندگی ایشان را روشن تر کند
۷۶۲۴.

بررسی وضعیت دینداری دانشجویان ورودی جدید دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد

نویسنده:
منبع: فرهنگ یزد سال اول تابستان ۱۳۹۸ شماره ۲ 27 - 40

کلید واژه ها: نگرش مذهب دانشجویان دینداری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۹ تعداد دانلود : ۲۰۴
جوانان در هر جامعه ای پیشگام استقبال از تغییرات فرهنگی و الگوهای زندگی هستند. نتایج تحقیقات نشان می دهد که وضعیت دینداری در تمام جنبه های زندگی بشر تأثیرات بسزایی دارد. این پژوهش با هدف، بررسی وضعیت دینداری دانشجویان جدید الورود دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد انجام گرفت. این مطالعه از نوع توصیفی- مقطعی است که در مهر ماه 1396 بر روی 180 نفر از دانشجویان جدید الورود دانشکده بهداشت انجام شد. داده ها با استفاده از پرسشنامه نگرش مذهبی استاندارد جمع آوری شد و با استفاده از آزمون آماری t و ANOVA تجزیه و تحلیل گردید. شرکت کنندگان در این مطالعه 36 درصد پسر و 64 درصد دختر بودند. میانگین و انحراف معیار نمره دینداری کل برای دانشجویان مورد بررسی 486.41 ± 51.36 بود. میانگین نمره نگرش مذهبی پسران و دختران به ترتیب 459.32 ± 45.21 و 493.50 ± 48.14 بود. همچنین بین متغیرهای جنس، سن و رشته تحصیلی با نگرش مذهبی ارتباط معنی دار آماری وجود داشت(P < 0.05) . تقویت جاذبه های دینی با برگزاری برنامه های آموزشی، مذهبی و فرهنگی جهت ارتقاء نگرش دینی این عزیزان پیشنهاد می گردد.
۷۶۲۵.

جستاری در توسعه فرهنگ بنیان یزد

نویسنده:
منبع: فرهنگ یزد سال اول تابستان ۱۳۹۸ شماره ۲ 111 - 122

کلید واژه ها: یزد معماری یزد قنات توسعه فرهنگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۹ تعداد دانلود : ۱۷۶
شهر یزد در چشمانداز توسعه خود با موانع طبیعی فراوانی روبه روست و تجربه توسعه شتابنده و ناپایدار دهههای اخیر آن حاکی از این است با روشهای موسوم به توسعه صنعتی، توسعه پایدار آن در معرض تهدید است. تاریخ دامنهدار این شهر حاکی از نوعی فرهنگ سازگاری با اقلیم و نوآوریهای ساکنان آن در توسعه متوازن و متناسب با محدو دیتهای اقلیمی است. معماری و شهرسازی و نظامواره آب و قنات و فرهنگ همزیستی مسالمتآمیز به عنوان مهم ترین تجلیات ممتاز این شهر که از سوی یونسکو به ثبت جهانی بافت تاریخی انجامیده است. در کنار خرده فرهنگهای گوناگونی که این زیست بوم چند هزار ساله را تاکنون پاسداری نموده است می تواند دستمایه توسعه فرهنگمحور این شهر برای بهرهبرداری بهینه از داراییهای فرهنگی خود در مسیر توسعه پایدار گردد. اشاره به این میراث ماندگار تاریخی و ارائه چشمانداز توسعه مبتنی بر فرهنگ در این مقاله بررسی شده است.
۷۶۲۶.

دغدغه های زیست محیطی در قالب هنر محیطی و شهری

نویسنده:
منبع: فرهنگ یزد سال اول پاییز ۱۳۹۸ شماره ۳ 48 - 68

کلید واژه ها: هنر شهری رسانههای هنری جدید هنر زیست محیطی مخاطب اثر هنری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۰۳ تعداد دانلود : ۴۳۰
مشکلات زیست محیطی یکی از دغدغه های جهان معاصر است، در سال های اخیر در ایران برخی از هنرمندان با استفاده از رسانه های هنری نوین و با هدف به چالش کشیدن مخاطب، به بیان و شناخت این مشکلات پرداخته اند. هنر شهری علاوه بر ارائه جنبه های زیبایی شناسانه، به واسطه نزدیکی ماهیت خود به هنر تعاملی و با در نظر گرفتن مخاطبان شهروند به عنوان مخاطب اصلی چنین اثر هنری، می تواند نقش مؤثّرتری در ارتقاء سطح آگاهی مردم نسبت به مسأله حفظ محیط زیست داشته باشد. در این پژوهش با مطالعه و بررسی توصیفی تحلیلی با رویکرد زیست محیطی،دلایل توجه هنرمندان به رسانه های نوین در فضاهای شهری ایران بررسی شده است تا میزان حضوراین رسانه ها در بستر شهری و چگونگی موفّقیت آنها در انتقال مفاهیم زیست محیطی ارزیابی گردد. به نظر می رسد وجوه مشترک فراوان میان رسانه های هنری جدید با هنر شهری موجب شده است که هنرمندان با استفاده از این رسانهها در شهر، بتوانند بیش از پیش با مخاطبان خود ارتباط برقرار کنند. همچنین مطالعه و شناخت آثار هنری زیست محیطی در فضاهای شهری ایران نشان گر آن است که در میان رسانه های جدید، هنر محیطی به دلیل برقراری ارتباط سریع و آسان با محیط و مخاطب، با اهداف هنرمند و بیان دغدغه های زیست محیطی در شهر، هم سوتر بوده و نسبت به رسانه های دیگر مورد اقبال هنرمندان قرار گرفته است.
۷۶۲۷.

بازنمود سبک زندگی زنان جوان ایرانی در اینستاگرام(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات فرهنگی و ارتباطات سال پانزدهم پاییز ۱۳۹۸ شماره ۵۶ 112 - 140

کلید واژه ها: ارتباطات سلامت ارتقای سلامت الگوی تانهیل برجسته سازی چارچوب بندی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۲۰ تعداد دانلود : ۷۳۷
  حرکت جوامع به سمت فردگرایی و آشنایی هرچه بیشتر افراد با سبک های متنوع زندگی به واسطه رسانه ها و شبکه های اجتماعی مجازی، سبک زندگی را به موضوعی مهم در عرصه حیات فردی و اجتماعی بدل کرده است. این مقاله با تکیه بر ادبیات مفهومی موجود در حوزه سبک زندگی، با بهره گیری از شیوه مردم نگاری مجازی، مشاهده مشارکتی و روش تحلیل مضمون صفحات اینستاگرامی 53 نفر از کاربران زن فعال در شبکه اجتماعی اینستاگرام را که مولفه های سبک زندگی در پست ها و تصاویر به اشتراک گذاشته شده ایشان به چشم می خورد، از منظر بازنمود سبک زندگی در طول مدت تقریبی شش ماه مطالعه کرده است. پژوهش حاضر نشان داد که زنان با نمایش تجارب روزمره و نقش های گوناگون خود هم چون نقش های خانوادگی، شغلی، تحصیلی و... در فضای عمومی اینستاگرام به دنبال بازتعریف زندگی زن ایرانی و معنا و ارزش بخشیدن به اموری هستند که از نگاه عموم غایب مانده یا کم اهمیت جلوه می کند. به تعبیر آن ها این زنان هستند که به نقش هایی که بر عهده دارند ارزش و اعتبار می بخشند. زنان با شرایط اجتماعی مختلف، علایق گوناگونی را از طریق صفحات کاربری خود در شبکه های اجتماعی دنبال کرده یا به نمایش می گذارند و از طریق بازنمود اشیاء و موقعیت های مختلف بر تمایز خود با دیگران تاکید می ورزند.
۷۶۲۸.

فرآیند تغییرات فرهنگی ایرانیان (تحلیل روایت تغییرات در چند دهه اخیر)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات فرهنگی و ارتباطات سال پانزدهم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۵۷ 11 - 50

کلید واژه ها: جنسیت فعالیت های خیریه شبکه های مجازی تحلیل گفتمان انتقادی فمینیستی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۳۷ تعداد دانلود : ۱۰۳۳
  یکی از موضوعات اساسی همبسته با توسعه و نوسازی، تغییرات فرهنگی است. پژوهش ها نشان می دهند در چند دهه اخیر باورها، ارزش ها و نگرش های ایرانیان در حال تغییر بوده است. همچنین سمت و سوی این تغییر از سنتی و مذهبی به سمت عرفی و مدرن شدن و شدت آن نیز در میان طبقه تحصیلکرده جامعه بیشتر بوده است. عمده تحقیقات انجام شده تا کنون ناظر به میزان، گستره و عوامل موثر بر این تغییرات بوده اند. این پژوهش با رویکرد فردگرایی روش شناختی در پی شناخت فرآیند این تغییرات است و می خواهد دریابد تغییرات فرهنگی در یک فرد به چه صورت، چگونه و چرا اتفاق می افتند و مکانیزم این تغییر چیست. برای این منظور با استفاده از روش کیفی روایت پژوهی به بررسی و تحلیل روایت زندگی ۸ فرد پرداخته شده است. اگرچه شناخت دقیق فرآیند تغییر، مستلزم مطالعه کامل روایت ها و تحلیل آن هاست؛ اما اجمالا نتایج پژوهش نشان می دهند که تفاوت میان پرورش اجتماعی اولیه و ثانویه و ایجاد ناهماهنگی شناختی، تغییر منابع شناختی و دیگری های مهم زندگی فرد، منجر به تغییرات فرهنگی او در طول زمان می شوند. همچنین الگوهای تغییر در مردان عمدتا متاثر از وقایع کلان سیاسی و اجتماعی و در مورد زنان مبتنی بر تجارب زیسته و احوالات شخصی است.
۷۶۲۹.

بازی ساختار: مطالعه رویه ها و عوامل موثر بر استفاده از رسانه های اجتماعی در ایران و رابطه آن با ساختارهای اجتماعی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات فرهنگی و ارتباطات سال پانزدهم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۵۷ 251 - 288

کلید واژه ها: آرمانشهر مدرنیته ادبیات داستانی نادر ابراهیمی تحلیل گفتمان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۳ تعداد دانلود : ۳۲۳
 هدف اصلی این مقاله، تحلیل رابطه متقابل استفاده از رسانه های اجتماعی و ساختارها در ایران است. رسانه های اجتماعی از آغاز ورود به ایران، مورد استقبال کاربران بوده اند و همین امر، ضرورت تحقیق درباره این رسانه ها را نشان می دهد. با وجود استفاده گسترده از رسانه های اجتماعی، تحقیق جامعی که دلایل و رویه های استفاده کاربران ایرانی از این رسانه ها را نشان دهد وجود ندارد. بنابراین در این تحقیق تلاش کرده ایم با استفاده از نظریه«ساخت یابی گیدنز» و روش مصاحبه کیفی، رسانه های اجتماعی مرجح و دلایل ترجیح آن ها را مطالعه کرده و مشخص سازیم که استفاده از این رسانه ها و ساختارها در جامعه چگونه بر یکدیگر اثر می گذارند. برای نمونه گیری از روش های در دسترس، گلوله برفی و موارد ویژه استفاده کرده ایم. تعداد افراد مصاحبه شونده 11 نفر بود و مصاحبه ها با نرم افزار «مکس کیو دی ای» تحلیل شدند. یافته ها در چند بخش، ابتدا نشان می دهد که چه رسانه هایی در ایران مورد توجه کاربران بوده اند و دلایل ترجیح آن ها چیست. سپس، رویه های استفاده و تغییرات آن ها مشخص می شود و در ادامه آثار رسانه های اجتماعی و دلایلی که موجب تغییر رویه های استفاده شده اند مشخص می شوند. در نهایت، چگونگی تاثیر متقابل استفاده از رسانه های اجتماعی و ساختارها مورد بحث قرار می گیرد.
۷۶۳۰.

نقش حقوق عرفی در مدیریت سنتی توزیع و تقسیم و پایداری آب قنات(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دانش های بومی ایران سال ششم پاییز و زمستان ۱۳۹۸ شماره ۱۲ 205 - 250

کلید واژه ها: حقوق عرفی قنات حریم صرفه جویی آبیاری ذخیره آب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۵ تعداد دانلود : ۳۳۵
در نظام آبیاری با قنات برای حفظ و صرفه جویی در مصرف آب قانون های نانوشته و عرفی بی شماری وجود دارد که از مقنی گرفته تا میراب و آبیار و کشاورز خود را ملزم به رعایت دقیق آن می دانند. این قانون ها درست از روزی که اولین کلنگ احداث یک قنات به زمین زده می شد با شرایطی تا آفتابی شدن و رسیدن قنات به مظهر و حتی بعدازآن تا رسیدن به محل شرب، محفوظ بود و استمرار داشت. فقط رعایت این ضوابط تابع شرایط زمان و مکان بود، مثلاً تعیین حریم که ضابطه ای برای حفظ حق وحقوق صاحبان قنات بود در تمام موارد از مادر چاه تا برسد به محل شرب هر جا بنا به موقعیت خود اعم از نوع خاک و عمق قنات متفاوت بود. حتی عبور قنات دیگر در فاصله معینی باید باشد و اگر مجبور می شدند قناتی از زیر قنات دیگر عبور دهند باید از شرایط معینی تبعیت می کردند. درهرصورت نباید آب استحصالی بیهوده هدر رود یا به قنات دیگر نفوذ کند. یکی از ایرادات وارده به قنات، غیرقابل کنترل بودن و هرز رفتن آب آن در زمستان است که کشاورزان نیاز کمتری به آب دارند اما برخلاف نظر منتقدین، کشاورزان برای این مورد هم راه کارهایی دارند. در استفاده از آب نیز حتی کسانی که مالک سهم آب کافی بودند حق نداشتند خارج از قاعده معین و به هر ترتیب که میل خودشان باشد استفاده کنند. در آبیاری سنتی، آب به ویژه در نظام خرده مالکی ارزش فوق العاده دارد به طوری که راه و بسیت هرچقدر ناچیز هم باشد از دایره حساب بیرون نیست. بسیاری و شاید همه این حقوق عرفی در قوانین مدنی هم به رسمیت شناخته شده و در موارد اختلاف به عرف رجوع می کردند بااین حال ضامن اجرای این قوانین بیش ازآنچه قانون مدنی باشد عرف و نظارت مردمی بود که متخلفین را تنبیه اخلاقی می کرد
۷۶۳۱.

موانع مشارکت در طرحهای شهری از منظر الگوهای رفتاری شهروندان در محله بلاغی قزوین(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: رفاه اجتماعی سال ۱۹ پاییز ۱۳۹۸ شماره ۷۴ ۴۱۸-۳۶۹

کلید واژه ها: مشارکت شهروندان موانع مشارکت الگوهای رفتاری برنامه ریزی محله ای قزوین

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹ تعداد دانلود : ۶۵
مقدمه: دستاوردهای مورد انتظار از برنامه ریزی شهری در ایران، با وجود سابقه طولانی آن، تحقق نیافته و بازتاب رفاهی آن در زندگی شهروندان مشهود نیست؛ حتی جدیدترین روش های برنامه ریزی شهری که اغلب بر الگوهای مشارکتی نیز مبتنی هستند، پاسخگوی نیاز شهروندان نبوده است. تحقق نیافتن این برنامه ها متأثر از عوامل متعددی است که مشارکت گریزیِ ناشی از الگوهای رفتاری شهروندان، ازجمله موانع مهمِ آن تلقی می شود. هدف پژوهش، شناسایی موانع اجتماعی- رفتاری عدم استقبال ساکنان شهرها از رویکردهای مشارکتی، با تأکید بر محله تاریخی بُلاغی قزوین است. روش: پارادایم این پژوهش تفسیرگرایی است؛ این گونه از شناخت شناسی نیازمند فنون «کیفی» در فرایند پژوهش است تا مفاهیم موردبررسی که عمدتا ماهیت ذهنی دارند، به نحو مناسب تری موردسنجش قرار گیرند؛ لذا تکنیک مورداستفاده در گردآوری داده ها از طریق «مصاحبه عمیق» با 20 نفر از ساکنان محله بلاغی قزوین بوده است. یافته ها: این پژوهش منجر به تولید فهرستی شامل حدوداً 70 مانع در مسیر مشارکت در یک دسته بندی 14 گانه، برخاسته از الگوهای رفتاری شهروندان با ریشه های عمدتاً فرهنگی-تاریخی شده است. همچنین در یک بررسی تطبیقی، مشخص شد که استفاده از الگوی برنامه ریزی محله ای دارایی محور در پروژه محله یاری ایران (میا)، به شرط فراهم کردن زیرساخت ها، می تواند حدود 35 تا 40 درصد از موانع مشارکت ناشی از الگوهای رفتاری ساکنان محله بلاغی را حذف کند. بحث: بازنگری و مناسب سازی فرایند برنامه ریزی مشارکت مبنا، از طریق ارتقای شناخت نسبت به وضعیت موجود جامعه شهری ایران و با در نظر داشتن الگوهای رفتاری شهروندان امری ضروری است؛ رفتارهایی که عمدتا ماهیت واکنشی دارد و در ساختاری پیچیده و آمیخته با سیاست های حاکمیت، نیازمند ریشه یابی و تدوین الگوهای برنامه ریزی مناسب است. تجربه نشان داده است که استفاده از مدل های مشارکت مبنا به تقلید از جوامع غربی، نمی تواند پاسخگوی امر مشارکت در برنامه های توسعه شهری ایران باشد.
۷۶۳۲.

مطالعه تطبیقی رویکرد فمینیسم اسلامی و امام خمینی (ره) در تحقق حقوق اجتماعی و سیاسی زنان در حکومت اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نظریه های اجتماعی متفکران مسلمان دوره نهم پاییز و زمستان ۱۳۹۸ شماره ۲ 221 - 248

کلید واژه ها: فمینیسم اسلامی امام خمینی لیلا احمد صبا محمود هویت اجتماعی زنان حقوق سیاسی زنان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۸ تعداد دانلود : ۱۰۵
تحقق مدل جمهوری اسلامی در ایران به عنوان یک نظام حکومتی بی بدیل تاکنون از حیث اثربخشی بین المللی مورد توجه بسیاری از منتقدان قرار گرفته است. ظهور فمینیسم اسلامی در دهه 1970 و اوج آن 1990 نیز یکی از صورت های نظری است که معطوف به احیای اسلام سیاسی در عصر حاضر واقع شده است. مقاله حاضر، رویکرد دو نظریه پرداز پیشرو فمینیسم اسلامی، لیلا احمد و صبا محمود، را نسبت به مقوله امکان مشارکت و استیفای حقوق اجتماعی و سیاسی زنان در یک حکومت اسلامی مورد بررسی می پردازد. سپس، این نگاه با رویکرد امام خمینی (ره)، بنیانگذار مصداقی از حکومت دینی در عصر معاصر، مورد تطبیق قرار خواهد گرفت. از نتایج مطالعه تطبیقی حاضر، دستیابی به دو رویکرد متضاد نسبت به موضوع مذکور است. نظریه پردازان فمینیسم اسلامی اساساً تحقق هرگونه حقوق و مشارکت اجتماعی- سیاسی زنان را تنها در تحقق دولت مدرن و سکولار ممکن می دانند و حاکمیت اسلامی به فراخور غلبه فراروایت دینی را بالذات تبعیض آمیز و زن ستیز ارزیابی می کنند. در منظومه نگاه امام خمینی (ره) اما استیفای این حقوق و دستیابی به هویت اجتماعی و مشارکت سیاسی زنان در حکومت دینی نه تنها ممتنع نیست بلکه ضروری و امکان پذیر است. در این رویکرد زنان عنصر اساسی در شکل گیری هویت فرهنگی نیز محسوب می شوند و قوام و حفظ کلیت حکومت دینی مبتنی بر توافق و مشارکت آنها است.
۷۶۳۳.

بررسی تأثیر شبکه های اجتماعی بر الگوی مصرف تغذیه در میان شهروندان بالای 18 سال شهر اردبیل(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات جامعه شناختی شهری سال نهم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۳۱ 151 - 174

کلید واژه ها: شبکه های اجتماعی الگوی مصرف سبک زندگی شهروندان اردبیل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۸ تعداد دانلود : ۳۱۵
هدف از تحقیق حاضر بررسی تاثیر شبکه های اجتماعی بر الگوی مصرف تغذیه در میان شهروندان بالای 18 سال شهر اردبیل است. از لحاظ هدف، تحقیق حاضر از نوع کاربردی و از لحاظ روش گردآوری اطلاعات پیمایشی است. در این پژوهش از نظریه ی سبک زندگی پیر بوردیو و نظریه ی پست مدرنیستی کارکرد شبکه های اجتماعی به عنوان چارچوب نظری منتخب استفاده شده وجامعه آماری این تحقیق کلیه ی شهروندان بالای 18 سال شهر اردبیل است که طبق آخرین سرشماری تعداد آنها بیش از 115000 نفر است. حجم نمونه با استفاده از جدول مورگان 384 نفر برآورد گردید و نمونه ها با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چند   مرحله ای انتخاب شدند. برای گردآوری اطلاعات از پرسشنامه های محقق ساخته و برای تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS استفاده شد. طبق نتایج توصیفی به دست آمده از تحقیق، به طور میانگین نیمی از نمونه آماری، حداقل روزی یک ساعت از شبکه های اجتماعی استفاده می کنند برای شبکه تلگرام و اولویت بیشتری قائل هستند. نتایج آمار استباطی نشان داد که شبکه های اجتماعی بر اصلاح الگوی مصرف تغذیه در میان شهروندان شهر اردبیل تأثیر مثبت معناداری دارد و 255/0 از تغییرات مربوط به اصلاح الگوی مصرف تغذیه شهروندان را پیش بینی می کند. همچنین شبکه های اجتماعی بر ابعاد مصرف تغذیه ای به سبک طب سنتی و ایمنی غذا تأثیر مثبت معنادار و بر بُعد مصرف فست فودها تأثیر منفی معناداری داشتند.
۷۶۳۴.

تحلیل جامعه شناختی موانع رشد اقتصاد سرمایه داری در ایران (مطالعه موردی نیمه پایانی دوره قاجار)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی تاریخی سال یازدهم پاییز و زمستان ۱۳۹۸ شماره ۲ 229-252

کلید واژه ها: قاجاریه سازمان مالیه عمومی عقلانی سازی سرمایه داری پاتریمونیالیسم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۰۶ تعداد دانلود : ۹۴۸
چکیده: در این مقاله سعی شده است تا با بهره گیری از رویکرد نظری ماکس وبر در باب موانعی که سازمان مالیه عمومی مبتنی بر تعهد جمعی برای عقلانی شدن اقتصاد بوجود می آورد و با اتکاء به تلفیقی از راهبرد روشی جامعه شناسی تاریخی تفسیری و تحلیلی، به تحلیل موانع عقلانی سازی اقتصاد در دوره قاجار بپردازیم. در این راستا ابتدا ویژگی های سازمان مالیه عمومی مبتنی بر تعهد جمعی روستا، ایل و صنف رایج در دوره مورد مطالعه تحلیل شده است. سپس مولفه هایی چون غلبه اقتصاد معیشتی؛ ممانعت از فردگرایی و گسترش اقتصاد و تقسیم کار اجتماعی؛ عدم رقابت پذیری اقتصاد در عرصه نظام جهانی؛ تحرک پذیری ضعیف اجتماعی به عنوان برآیندهای نظام مالیه عمومی حاکم بر این دوره مورد مطالعه قرار گرفته است و در پایان بر اساس یافته های پژوهش مفهوم عقلانیت تانیسی به عنوان تعدیل نظری جهت انطباق بیشتر چارچوب و مفاهیم نظری با تفرد تاریخی ایران قاجاری ارائه گردیده است.
۷۶۳۵.

Identifying the Dimensions and Components of Organizational Agility based on Human Resource Development to Provide a Model of Organizational Agility(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: Iranian journal of educational sociology, Vol ۲, Number ۴ (۲۰۱۹) 188-197

کلید واژه ها: organizational agility Human Resources Development Islamic Azad University

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۲ تعداد دانلود : ۲۵۴
Purpose: The purpose of this study was to identify the dimensions and components of organizational agility based on human resource development to provide a model of organizational agility in the Islamic Azad University of Tehran. Methodology: The present study was a mixed type (quantitative and qualitative) and at the same time it was an applied research. In this regard, the statistical population of the study includes all employees of the Islamic Azad University of Tehran in 2015- 17, which was about 6735, and using Morgan table and Cochran's formula and multi-stage cluster sampling method and relative 386 employees of the university as The sample size was considered. Data collection method was based on a researcher-made questionnaire, research literature and semi-structured interviews. And Cronbach's alpha coefficient of research tool was calculated 0.919. After distributing and collecting the questionnaires, reviewing the information and testing the hypotheses was done using structural equation modeling and SPSS, LISREL software. Findings: Finally, the research findings confirmed the five dimensions, strategic, information technology, human, organizational and cultural, as dimensions affecting organizational agility based on human resource development. The results showed that the strategic dimension of the highest average and dimensions of information technology and human, organizational and cultural are in the next ranks. Finally, confirmatory factor analysis showed that the dimensions of organizational agility based on human resource development up to 71.282%, the variance of existing indicators of organizational agility based on human resource development explains. Conclusion: From the perspective of the studied sample, respectively, dimensions: strategic, information technology, human, organizational and cultural in the scale of measurement (1 to 4) have been important to a large extent and very much in organizational agility based on human resource development.
۷۶۳۶.

آسیاب دوسنگی میبد: پدیده ای ویژه در میان آسیاب های کاریزی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دانش های بومی ایران سال ششم پاییز و زمستان ۱۳۹۸ شماره ۱۲ 41 - 78

کلید واژه ها: آسیاب دوسنگی میبد قنات کاریز

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۳ تعداد دانلود : ۱۷۰
در سرزمین هایی که خوراک اصلی مردم نان باشد، آسیاها نقش تعیین کننده در سامان زندگی دارند و به همین دلیل در روند زمان مستمراً با مقتضیات محیط سازگار و روزانه می شوند. آسیاب های کاریزی در سرزمین یزد به ویژه در میبد با همین سازوکار تحول یافته اند. نمونه بارز «آسیاب دوسنگی» میبد است که با بهره گیری از فناوری پیشرفته کاریزی در محیط بیابانی پدید آمد. این آسیاب که نوعاً بسیار ویژه است، در چهل متری زیرزمین و در مسیر قنات قطب آباد جای دارد. آسیاب دوسنگی که با خشکیدن کاریز ناکار و پنجاه سال در بیابان زیر باد و خاک و سیلاب رفته بود، در سال 1378 به یاری اطلاعات سالخوردگان بازشناسی و به خوان اثر ملی به ثبت رسید.
۷۶۳۷.

نحوه بازتاب دین داری در سریال های دینی تلویزیونی (تحلیل محتوای سریال مدینه۱۳۹۳)

نویسنده:
منبع: علوم خبری سال هشتم پاییز ۱۳۹۸ شماره ۳۱ 189 - 206

کلید واژه ها: دین دین داری تلویزیون سریال تحلیل محتوا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۸ تعداد دانلود : ۴۴۶
نقش ارتباطات بر تبلیغ و گسترش ادیان از بدو خلقت بشر بر کسی پوشیده نیست و امروز  رسانه های نوین ابزارهای اصلی این ارتباطات هستند. یکی از قدرتمند ترین و مؤثرترین رسانه های نوین، تلویزیون است.  تلویزیون به منزله یک رسانه دیدارى و شنیدارى، زندگى انسان ها را تسخیر کرده است. با توجه به توان تلویزیون به جذب حداکثرى مخاطب به گونه اى که بیش از 90 درصد مردم از این رسانه استفاده مى کنند و رشد روزافزون این رسانه ها که به تولید و پخش اطلاعات مى پردازند و از جهات مختلف بر افکار و رفتار ما تأثیر مى گذارند نشان مى دهد که ما باید از ظرفیت هاى این رسانه به نحو مطلوب استفاده کنیم. این مقاله به بررسی نحوه بازتاب دینداری در سریال های دینی تلویزیونی( تحلیل محتوای سریال مدینه،1393) با تأکید بر الگوی دینداری گلاک و استارک و الگوی شجاعی زند و بخشی و ایازی می پردازد. در این مقاله با استفاده از روش تحلیل محتوای کمی و تدوین پرسشنامه معکوس، 17 مؤلفه ابعاد دینداری با روش کدگذاری استخراج و بررسی شد. نتایج حاصل از این مقاله گویای این است که صبوری، اخلاق گرایی، گذشت، طبقه اجتماعی بالا و خیر مطلق بودن برای کاراکترهای مرجح و دیندار و در مقابل آشفتگی، بی قیدی اخلاقی، عصبی بودن، طبقه اجتماعی پایین و شر مطلق بودن برای کاراکترهای نامرجح و بی دین بازنمایی شده اند. همچنین 42 مورد از مؤلفه های دینی در بعد رفتاری با بیشترین میزان و 4 مورد در بعد نظری با کمترین میزان در این سریال بازتاب داده شده است.
۷۶۳۸.

بررسی عنصر آرامش در جذب مخاطبان برنامه های دینی رادیو

نویسنده:
منبع: مطالعات کاربردی در علوم اجتماعی و جامعه شناسی سال دوم شهریور ۱۳۹۸ شماره ۳ (پیاپی۶)

کلید واژه ها: رادیو دین مخاطب آرامش جذب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۰ تعداد دانلود : ۲۹۸
رسانهها همواره برای تثبیت حضور خود و تداوم فعالیتهایشان در سپهر ارتباطات نوین، به عنصری کلیدی به نام مخاطب و همچنین اعتماد او نیازمندند. رادیو نیز به عنوان یک رسانه گرم و اثرگذار، تاکنون حیات خویش را بر همین مبنا از دست نداده و با توجه به ویژگیهای منحصر به فرد خود از جمله سهولت دسترسی و قدرت نفوذ بالا، جایگاهش را در میان رسانههای پرمخاطب دنیای امروز حفظ کرده است. در این بین، بررسی عنصر مخاطب در برنامههای دینی رادیو دارای اهمیتی مضاعف خواهد بود؛ چراکه برنامهسازان این حوزه امکان بهرهمندی از تمامی ظرفیتهای ممکن برای جذب مخاطب را نخواهند داشت و از برخی جهات در مضیقه هستند. لذا در پژوهش پیشرو سعی شد تا ضمن لحاظ این محدودیتها و با استفاده از روش اسنادی و نیز بهرهگیری از دادههای پیمایشی موجود، راهبرد موثر نگهداشت مخاطبان فعلی و جذب مخاطبان جدید در عرصه برنامهسازی دینی مورد مطالعه قرار گیرد تا بدینوسیله گامی نو در راستای رسالت اصلی این فعالیتها که همان ابلاغ پیام دین به مخاطبان است، برداشته شود. تحقیق و مطالعه صورتگرفته این نتیجه را به دنبال داشت که به طورمعمول، مخاطبان در انتخاب برنامههای رادیویی، به نیازهای روحی خود توجه کرده و در پی تأمین آن از طریق استماع محتوای رادیویی هستند. بنابراین برنامهسازان دینی رادیو میتوانند با عرضه صحیح و شایسته کارکرد دین که همان ایجاد رضایت و آرامش درونی از طریق ایجاد تغییر در بینش و رفتار مخاطبان است، آنها را به صورت پایدار به این دست از برنامهها متعهد و علاقهمند سازند و از به کارگیری شیوههای جذب کوتاهمدت نیز همچون استفاده از موسیقی، کمدی و ... بینیاز گردند.
۷۶۳۹.

تبیین جامعه شناختی وضعیت اعتماد اجتماعی و عوامل مؤثر بر آن (موردمطالعه: شهر دهدشت)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های جامعه شناسی معاصر سال هشتم بهار و تابستان ۱۳۹۸ شماره ۱۴ 261 - 282

کلید واژه ها: اعتماد اجتماعی اعتماد بین شخصی اعتماد تعمیم یافته اعتماد نهادی کهگیلویه و بویراحمد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۷ تعداد دانلود : ۱۱۸
اعتماد اجتماعی به عنوان یکی از اساسی ترین مسائلی که جوامع امروز با آن دست وپنجه نرم می کنند، شالوده ی روابط اجتماعی است و در ادبیات علوم اجتماعی در قالب ابعادی چون «اعتماد بنیادی»، «اعتماد بین شخصی»، «اعتماد تعمیم یافته» و « اعتماد نهادی» موردبحث و بررسی قرار گرفته است. در این سنخ شناسی می توان گفت ابعادی چون اعتماد بین شخصی بیشتر در جوامع سنتی غالب می باشد، درحالی که، اعتماد تعمیم یافته و اعتماد نهادی از ملزومات جوامع مدرن است.     در پژوهش حاضر که با استفاده از روش تحقیق کمی و شیوه پیمایش با ابزار پرسشنامه انجام شده است وضعیت اعتماد اجتماعی و عوامل مؤثر بر آن در شهر دهدشت(به عنوان شهری در حال گذار) بررسی شده است. تعداد نمونه این تحقیق 382 نفر بوده که به صورت نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انجام شده است. نتایج حاصل از تحقیق که با استفاده از مدل سازی معادله ساختاری به دست آمده است، نشان می دهد که در مجموع اعتماد اجتماعی پایین تر از حد متوسط است و اعتماد بین شخصیِ افراد از اعتماد تعمیم یافته و اعتماد نهادی بالاتر است. همچنین، یافته های استنباطی نشان می دهد مشارکت اجتماعی تأثیر مثبت و معنی داری بر اعتماد اجتماعی دارد درحالی که، احساس آنومی و احساس محرومیت تأثیر معکوس و معنی داری بر اعتماد اجتماعی نشان داده اند. همچنین، اگرچه پایگاه ذهنی به صورت مستقیم بر اعتماد اجتماعی تأثیر معنی داری نداشته است، به صورت غیرمستقیم و از طریق احساس محرومیت تأثیر مثبت و معنی داری بر اعتماد اجتماعی نشان داده است.
۷۶۴۰.

تحلیل جنبش های اجتماعی نوین بر اساس مکتب فرانکفورت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه پژوهی فرهنگی سال دهم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۴ (پیاپی ۳۴) 25-48

کلید واژه ها: جنبش های اجتماعی نوین سرمایه داری جهانی شدن روابط سلطه مکتب فرانکفورت چپ گرایی دموکراسی رهایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۹ تعداد دانلود : ۴۳۷
جنبش های اجتماعی نوین یکی از مهمترین پدیده هایی هستند که در شاخه های مختلف علوم اجتماعی و انسانی در مورد آنها مطالعه و پژوهش صورت می گیرد. انتقاد از نظم اقتصادی موجود و مسائل هویتی مدرنیته از مهمترین وجوه شباهتی هستند که بسیاری از جنبش های نوین را به هم پیوند می دهند. آنها مبین پیوند عمیق بین اقتصاد و فرهنگ هستند. از این زاویه، جنبش های مذکور پیوند عمیقی با تئوری انتقادی پیدا می کنند. مقاله حاضر به تحلیل ریشه و نقش جنبش های اجتماعی نوین بر پایه مکتب فرانکفورت می پردازد. مقاله استدلال می کند که از نگاه این مکتب، جنبش های اجتماعی نوین محصول تداوم روابط سلطه در مدرنیته و بالاخص سرمایه داری متأخر بوده و رسالت اصلی اش رفع سازوکارهای سلطه و سرکوب است. پژوهش حاضر به روش نقد و ارزیابی نظری تنظیم شده، به این معنی که از یک چشم انداز فکری خاص به تحلیل یک پدیده اجتماعی می پردازد.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان