درخت حوزه‌های تخصصی

بازداری شناختی به عنوان یکی از مؤلفه های کارکردهای اجرایی نقش مهمی در زندگی ما ایفا می کند. هدف این پژوهش ساخت و اعتباریابی آزمون جدیدی به نام آزمون بشرا برای سنجش بازداری شناختی و کنترل تکانه بود. نمونه پژوهش شامل 225 دانش آموز در مقطع ابتدایی (117 دختر و 108 پسر) است که به شیوه نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند. نتایج بازآزمایی پایایی(پس از دو هفته) نشان داد که آزمون بازاری شناختی از ضریب پایایی مناسبی برخوردار است. ضریب پایایی محاسبه شده برای نمره تداخل 74/0 و برای زمان 84/0 به دست آمد (001/0>p). علاوه بر این، همبستگی بین آزمون بشرا و آزمون استروپ رنگ-کلمه در حد متوسط بود. ضریب همبستگی برای نمره تداخل 48/0 و برای زمان 42/0 محاسبه شد (001/0>p). همچنین بررسی نمودار ستونی برای نمرات زمان و تداخل بیانگر نرمال بودن تقریبی آن بود. نتایج این پژوهش نشان داد که آزمون بشرا از پایایی و روایی قابل قبولی برخوردار است و می تواند ابزار مناسبی برای اندازه گیری بازداری شناختی و کنترل تکانه در افراد باشد.

زمینه و هدف :پرسش نامه آنژین Seattle (Seattle Angina Questionnaire یا SAQ) برای سنجش کیفیت زندگی مرتبط با سلامت (Health-related quality of life یا HRQOL) در بیماران مبتلا به بیماری عروق کرونر (Coronary artery disease یا CAD) طراحی شده است. به دلیل اعتبار بالا و گستردگی استفاده در تحقیقات کیفیت زندگی بیماران CAD، مشخصه های روان سنجی این پرسش نامه در کشورهای مختلف مورد بررسی قرار گرفته است. هدف از انجام پژوهش حاضر، هنجارگزینی و بررسی روایی و پایایی این پرسش نامه در ایران بود. مواد و روش ها:در این مطالعه، 270 بیمار مبتلا به CAD از بیماران بستری بیمارستان مرکز قلب تهران، به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و به SAQ پاسخ دادند. یافته ها:با استفاده از تحلیل عاملی اکتشافی (Exploratory factor analysis یا EFA) به روش تحلیل مؤلفه های اصلی و چرخش Varimax، شش عامل «محدودیت جسمانی ناشی از فعالیت سبک، محدودیت جسمانی ناشی از فعالیت سنگین، رضایت از درمان، کیفیت زندگی، مشکل آنژین و تنگی نفس و اجبار در مصرف دارو» استخراج شد. این شش عامل، 16/66 درصد از واریانس بخش های موجود را تبیین نمودند. نتایج تحلیل عاملی تأییدی (Confirmatory factor analysis یا CFA) نشان داد که الگوی شش عاملی این پرسش نامه در جامعه ایرانی، برازنده تر و مطلوب تر از الگوی پنج عاملی مقیاس اصلی می باشد. ارزش ضریب Cronbach¢s alpha پرسش نامه SAQ، 77/0 به دست آمد که حاکی از همسانی درونی مطلوب و قابل قبول است. بر اساس توزیع نمرات و نمره T، میانگین عملکرد بیماران CAD در این پرسش نامه در محدوده نمره 61 و نقطه برش آن 82 گزارش گردید. نتیجه گیری:بر اساس نتایج به دست آمده، می توان گفت که SAQ ابزار پایا و معتبری جهت سنجش HRQOL بیماران ایرانی مبتلا به CAD می باشد و می تواند برای اهداف پژوهشی و بالینی مورد استفاده قرار گیرد.

هدف: مقیاس اضطراب ورزشی-2، ابزاری است که به وسیله آن می توان میزان اضطراب صفتی رقابتی افراد را سنجید. نسخه اصلی مقیاس، دارای 15 سؤال و سه خرده مقیاس اضطراب جسمانی، نگرانی و اختلال تمرکز است. هدف از این تحقیق بررسی روایی و پایایی نسخه فارسی مقیاس اضطراب ورزشی-2 در ورزشکاران کودک و نوجوان بود. روش: تعداد 358 پرسش نامه به وسیله ورزشکاران 9تا 16 ساله (5/49 درصد پسر و 5/50 درصد دختر) که در رشته های مختلف فعالیت داشتند، تکمیل گردید. برای برآورد روایی سازه سیاهه از چهار مدل رقابتی استفاده شد. جهت ارزیابی مدل های اندازه گیری از تحلیل عاملی تأییدی (CFA) استفاده گردید. پایایی مقیاس با استفاده از روش آلفای کرونباخ محاسبه گردید. همچنین، برای بررسی پایایی زمانی از روش آزمون- آزمون مجدد استفاده شد. یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد که نسخه فارسی مقیاس اضطراب ورزشی-2، از ساختار اصلی حمایت کرده و روایی و پایایی مقیاس تأیید می گردد. نتیجه گیری: نسخه فارسی مقیاس اضطراب ورزشی-2 برای سنجش اضطراب صفتی رقابتی ورزشکاران با توجه به رده های مختلف سنی، توصیه می گردد.

آلودگی ذهنی اشاره به احساس کثیفی و آلودگی دارد که مستقل از تماس فیزیکی با آلودگی ایجاد می شود و در برخی از اختلال های روانی دیده شده است. مقیاس آلودگی ذهنی پرسش نامه وسواسی جبری ونکوور (VOCI-MC)، یک ابزار خودگزارشی برای سنجش این سازه است. هدف از این مطالعه، بررسی ویژگی های روان سنجی نسخه فارسی این مقیاس در نمونه غیر بالینی بود. ساختار عاملی، اعتبار همگرا، همسانی درونی و پایایی بازآزمایی این مقیاس با 391 شرکت کننده از جمعیت عمومی دانشجویان دانشگاه شاهد بررسی شد. ابزارهای مورد استفاده مقیاس آلودگی ذهنی (VOCI- MC) و پرسش نامه پادوآ (PI) بود. نتایج نشان دادند که نسخه فارسی VOCI-MC همسانی درونی و پایایی بازآزمایی خوبی دارد. هم چنین، همگرایی این مقیاس با نمره های وسواس پرسش نامه پادوآ (PI) خوب بود. نتایج تحلیل عامل اکتشافی، چهار عامل را برای این مقیاس نشان داد و تحلیل عامل تاییدی از برازش مطلوب تر ساختار چهار عاملی نسبت به ساختار یک عاملی این مقیاس حمایت کرد. یافته های این مطالعه نشان دادند که نسخه فارسی VOCI-MC مشخصه های روان سنجی مناسبی در جمعیت عمومی دارد. بر این اساس، می توان از این ابزار برای سنجش نشانه های آلودگی ذهنی و هم چنین، در حوزه پژوهشی، با اطمینان استفاده کرد.

زمینه: پژوهشگران اضطراب را یک حالت هیجانی منفی که با بی قراری، تشویش، نگرانی و فعال سازی یا انگیختگی بدنی همراه است توصیف کرده اند. هدف: پژوهش حاضر با هدف تعیین ویژگی های روان سنجی نسخه فارسی سیاهه تجدیدنظر شده اضطراب حالتی رقابتی-2 در ورزشکاران انجام شد. روش: جامعه پژوهش حاضر کلیه ورزشکاران شهر تهران بودند. 376 پرسش نامه به وسیله ورزشکاران 16 تا 44 ساله ای که در رشته های مختلف فعالیت داشتند، تکمیل گردید. برای برآورد روایی سازه سیاهه از تحلیل عاملی اکتشافی (EFA) جهت تعیین تعداد عوامل و تحلیل عاملی تأییدی (CFA) برای برازش مدل اندازه گیری استفاده شد. پایایی سیاهه با استفاده از روش همسانی درونی محاسبه گردید. برای تعیین پایایی زمانی با استفاده از روش آزمون- آزمون مجدد از ضریب همبستگی درون طبقه ای استفاده شد. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS و LISREL تحلیل شد. نتایج: یافته های پژوهش نشان داد که نسخه فارسی سیاهه، از ساختار اصلی حمایت کرده و روایی و پایایی این سیاهه تأیید می گردد. بحث و نتیجه گیری: اضطراب عاملی است که می تواند بر عملکرد ورزشی ورزشکاران مؤثر باشد. بنابراین با توجه به نتایج به دست آمده از این پژوهش، پیشنهاد می شود که از نسخه فارسی سیاهه بازنگری شده اضطراب حالتی رقابتی-2 برای سنجش اضطراب حالتی ورزشکاران استفاده شود.

هدف اساسی پژوهش حاضر بررسی ساختار عاملی پرسشنامه صفت- حالت و بیان خشم کودکان و نوجوانان (STAXI-2 C/A) است. این پرسشنامه بر روی دانش آموزان 12 تا 17 ساله ایرانی مورد مطالعه قرار گرفته است. پس از این که پرسشنامه به زبان فارسی ترجمه شد، برای اطمینان از صحت ترجمه آن، دوباره به زبان اصلی برگردانده شد. پس از اطمینان و تأیید ترجمه، این پرسشنامه. بر روی 556 دانش آموز دختر و پسر راهنمایی و دبیرستان شهر تهران اجرا گردید. نتایج این مطالعه 7 عامل را در بین کودکان و نوجوانان مورد تأیید قرار داد: این عوامل عبارتند از: احساس خشم، بیان کلامی و جسمی خشم، خوی خشمناک، واکنش خشمناک، بیان خشم به سمت بیرون، بیان خشم به سمت درون و کنترل خشم. در مجموع نتایج مطالعه حاضر شواهدی بر صحت روایی سازه قابل قبول پرسشنامه صفت- حالت و بیان خشم (STAXI-2 C/A) در کودکان و نوجوانان در دانش آموزان ایرانی فراهم آورده است.

رؤیا به عنوان یک موهبت الهی همواره مورد توجه اندیشمندان بوده است و تلاش برای معنی بخشی و بررسی ابعاد آن همچنان ادامه دارد. هدف پژوهش حاضر ساخت و تعیین ساختار عاملی و پایایی پرسشنامه تحلیل محتوای آشکار رؤیای دانشجویان دانشگاه اراک (MDQ.AU) در سال 1391 بود. برای نیل به این هدف ابتدا با تحلیل محتوای 5688 رؤیای گزارش شده دانشجویان 73 گویة 5 گزینه ای به روش نمره گذاری لیکرت و یک سؤال باز پاسخ طراحی شد. روایی صوری و محتوایی گویه ها و مؤلفه های پیشنهادی آن توسط متخصصان مورد بررسی و اصلاح قرار گرفت. سپس پرسشنامه با روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای متناسب با حجم بر روی 1084 نفر از دانشجویان دانشگاه اراک اجرا شد. اعتبار پرسشنامه با استفاده از تحلیل عوامل با روش چرخشی از نوع واریماکس بررسی و بر این اساس طی دو مرحله 10 عامل استخراج گردید. این عوامل با توجه به مبانی نظری تحقیق و محتوای سؤالات قرار گرفته روی عوامل و نظر متخصصان تحت عناوین رؤیا با محتوای طبیعت، کابوس، ارتباط، مذهبی، حیوانات، مرگ و بیماری، نیازهای فیزیولوژیک، بازگشت به گذشته، رؤیاهای روشن و آینده حل مسأله نامگذاری شد. پایایی پرسشنامه نیز به وسیله روش همسانی درونی برآورد شد. براساس نتایج حاصل، ضرایب آلفای عوامل 10 گانه رضایت بخش بود. کوچکترین ضریب آلفا متعلق به عوامل نهم (رؤیای روشن) و دهم (آینده حل مسأله) برابر با 601/0 هر یک با 3 گویه و بزرگترین ضریب آلفا متعلق به عامل اول (طبیعت) برابر 871/0 و 11 گویه بود. ضریب پایایی کل پرسشنامه نیز 94/0 بود که قابل توجه است. به این ترتیب پرسشنامه نهایی با 70 گویه بسته پاسخ و یک گویه باز پاسخ مورد قبول واقع شد. طبق نتایج این تحقیق پرسشنامه MDQ.AU واجد شرایط لازم برای بهره گیری به منظور تحلیل محتوای آشکار رؤیای دانشجویان می باشد.

مقدمه: فهرست 90 نشانه ای (SCL-90) ابزاری پرکاربرد در مطالعات مربوط به حیطه ی سلامت روان است. تعداد زیاد عبارت های این فهرست، استفاده از آن را با وجود اشتیاق پژوهشگران، با محدودیت مواجه می سازد. هدف از پژوهش حاضر بررسی ساختار عاملی، روایی واگرا و پایایی فهرست 25 نشانه ای بود. روش کار: در یک طرح همبستگی و اعتباریابی آزمون، 1076 نفر( 553 زن و 523 مرد) با روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای از میان تمامی شاغلین در مدارس استان خراسان شمالی، انتخاب شدند و SCL-25، فرم کوتاه بهزیستی روان شناختی ریف (1989) و فرم کوتاه بهزیستی اجتماعی کی یز (1998) را تکمیل کردند. بررسی روایی با تحلیل عاملی اکتشافی و تاییدی و نیز روایی واگرا و بررسی پایایی با همسانی درونی، آلفای کرونباخ و ضریب دو نیمه سازی با استفاده از نرم افزارهای SPSS نسخه ی 17 و LISREL8.54 صورت گرفت. یافته ها: نتایج تحلیل عاملی اکتشافی با الگوی مولفه های اصلی و چرخش واریماکس از ساختار 7 عاملی SCL-25 حمایت کرد که 16/82 درصد واریانس را تبیین می کرد. تحلیل عاملی تاییدی نیز حاکی از برازش مناسب ساختار 7 عاملی با الگوی زیربنایی بود. همبستگی منفی و معنی داری نیز (05/0>P)، میان خرده مقیاس های SCL-25 و ابعاد بهزیستی روان شناختی و اجتماعی وجود داشت که نشان دهنده ی روایی واگرای مناسب SCL-25 بود. بررسی پایایی ابزار، نشان دهنده ی آن بود که رابطه ی مثبت و معنی داری میان خرده مقیاس های SCL-25 وجود داشته و ضرایب آلفای کرونباخ 71/0 تا 95/0 و ضرایب دو نیمه سازی 65/0 تا 96/0 برای خرده مقیاس ها و کل آزمون به دست آمد. نتیجه گیری: به نظر می رسد ساختار 7 عاملی SCL-25، به دلیل کوتاهی و چندبعدی بودن و نیز روایی عاملی و واگرا و پایایی مناسب، ابزار مناسبی جهت استفاده در موقعیت های پژوهشی و بالینی می باشد.

هدف پژوهش حاضر، بررسی ویژگی های روان سنجی پرسشنامه پنج بعدی ذهن آگاهی، شامل: همسانی درونی، پایایی، روایی همگرا و روایی واگرا (تشخیصی) بود. به این منظور، نمونه ای با حجم 500 نفر از مردم شهر اصفهان (292 زن و 179 مرد) با روش نمونه گیری تصادفی چندمرحله ای انتخاب شدند. از همه شرکت کنندگان خواسته شد تا پرسشنامه پنج بعدی ذهن آگاهی، افسردگی، رضایت از زندگی و ویژگی فراخلق را تکمیل کنند و داده ها با تحلیل عاملی تأییدی تجزیه و تحلیل شد. نتایج تحلیل عامل تأییدی گویه های پرسشنامه ذهن آگاهی نشان داد که این مقیاس دارای پنج عامل بوده که شاخص های نیکویی برازش، مدل مؤید برازش مدل با داده ها بوده است. پایایی ضرایب همسانی درونی به روش آلفای کرونباخ برای کل پرسشنامه (با مقدار 81/0) رضایت بخش به دست آمد. ضرایب روایی همگرا و واگرای پرسشنامه ذهن آگاهی با مقیاس های افسردگی، رضایت از زندگی و ویژگی های فراخلق به ترتیب (424/0-، 257/0 و 588/0) به دست آمد که معنادار بود (0001/0p<). در مجموع، با توجه به روایی و پایایی این پرسشنامه، می توان در محیط های بالینی و آموزشی به منظور بررسی این سازه روان شناختی از آن استفاده نمود.

مقدمه: با توجه به نقش مهم هویت یابی در نوجوانی و مشکلاتی که متعاقب این مرحله صورت می گیرد که می تواند زمینه ساز آسیب شناسی روانی در مراحل بعدی رشد گردد، هدف از مطالعه ی حاضر بررسی نیم رخ شخصیتی پرسش نامه ی چندوجهی شخصیتی مینه سوتا-نوجوانان (MMPI-A) در وضعیت های مختلف هویتی در نوجوانان می باشد. روش کار: جامعه ی آماری این پژوهش پس رویدادی و مقطعی شامل تمام دانش آموزان شهر تهران در مقطع دبیرستان و پیش دانشگاهی بود. روش نمونه گیری از نوع خوشه ای چندمرحله ای بوده و گروه نمونه شامل 506 نفر از دانش آموزان (273 دختر و 276 پسر) به صورت تصادفی از چهار منطقه ی شهر تهران انتخاب شدند و به سئوالات پرسش نامه های فرایند هویت ایگو و شخصیتی چندوجهی مینه سوتا-نوجوان پاسخ دادند. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه ی 18 و آمار توصیفی تحلیل شدند. یافته ها: میانگین نمرات تمام زیرمقیاس ها در تماموضعیت های هویتی در محدوده ی بهنجار قرار داشت. تنهاخرده مقیاس پارانویا در دختران در وضعیت هویت ایدئولوژیکی وقفه ی هویت در محدوده ی خاکستری (نمرات تی بین 60 تا 65) قرار گرفته که با وجود آن که از نظر بالینی معنی دار نمی باشد ولی بالقوه می تواند مشکلاتی را ایجاد نماید. نتیجه گیری: نیم رخ شخصیتی نوجوانان در وضعیت های هویتی ضبط، وقفه و پراکندگی هویت در محدوده ی بهنجار است و پرسش نامه ی چندوجهی شخصیتی مینه سوتا-نوجوانان توانسته است با در نظر گرفتن مسایل مربوط به بحران هویت در نوجوانان و مشکلاتی که نوجوانان با آن درگیر هستند، محدوده ی بهنجار بودن را از آسیب شناسی روانی افتراق دهد.

زمینه: پرسشنامه جدایی روان شناختی، ادراکات افراد در مورد جدایی روان شناختی از والدین را ارزیابی می کند. هدف: پژوهش حاضر باهدف بررسی ویژگی های روان سنجی فرم فارسی پرسشنامه جدایی روان شناختی، شامل پایایی، روایی، تغییرناپذیری اندازه گیری در بین گروه های جنسی و تحلیل عاملی، به منظور آماده سازی جهت کاربرد در پژوهش های تربیتی و بالینی انجام شده است. روش: در پژوهش مقطعی حاضر، از بین جامعه آماری (3434 دانشجوی کارشناسی)، 424 دانشجوی کارشناسی با روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب شده و پرسشنامه های جدایی روان شناختی هافمن (1984) و دلبستگی همسالان آرمسدن گرینبرگ (1987) را تکمیل کردند. یافته ها: نتایج تحلیل عاملی تأییدی نشان داد که مدل چهار عاملی مقیاس جدایی روان شناختی (استقلال هیجانی، تعارضی، نگرشی و کنشی) از بیشترین برازش با داده ها برخوردار است. افزون بر این، برای آزمون تغییرناپذیری اندازه گیری پرسشنامه جدایی روان شناختی در بین گروه های جنسی، تحلیل چند گروهی انجام گرفت. نتایج تحلیل چند گروهی نشان داد که پرسشنامه جدایی روان شناختی در مدل-های محدود در بین گروه های جنسی یکنواخت است. همسانی درونی پرسشنامه برحسب ضرایب آلفای کرونباخ در مورد گروه نمونه محاسبه و تأیید شد. نتیجه گیری: به طور کلی، یافته های پژوهش بیانگر این است ساختار عاملی پرسشنامه جدایی روان شناختی از برازش مطلوبی برای دانشجویان کارشناسی سال اول برخوردار است و می تواند به عنوان ابزاری معتبر در سنجش ابعاد استقلال دانشجویان مورداستفاده قرار گیرد.

Background: assessment of psychopathy has gained much attention in the past few decades. The four-factor model of psychopathy has proved to be an efficient model for assessment of psychopathy in forensic and non-forensic samples. Several measures have been developed to capture the four-factor model. These four factors are labeled as interpersonal manipulation, criminal tendencies, erratic lifestyle, and callous affect. Research on psychopathy has remained quite limited in Iran. The present study aimed to validate a 20-item measure of psychopathy consistent with the four-factor model of psychopathy. Williams et al. (2007) model and high-loading items were subjected to a Confirmatory Factor Analysis (CFA). Moreover, reliability coefficients and gender differences were evaluated. Methods: a convenience sample of 260 university students was recruited from Tehran, Iran. For each factor, a battery of 5 high-loading items (c.f., Williams et al., 2007) was prepared and translated into Persian following the standard back-translation technique. Of note, item 13 (I enjoy drinking and doing wild things) was altered a little to be consistent with Iranian culture. The response option was provided in a 5-point Likert-type format. Potential participants were approached and invited to take part in a psychological study about social behavior. Descriptive statistics, factor structure, internal consistency, and gender differences were evaluated. Results: item 6 (I’ve stolen a motor vehicle) had the lowest mean while item 13 (I enjoy drinking and doing wild things) had the highest. For interpersonal manipulation, criminal tendencies, erratic lifestyle, and callous affect, the alpha coefficients were 0.55, 0.78, 0.70, and 0.52, respectively. Additionally, the full-scale alpha was 0.79. Goodness-of-fit indices suggested an acceptable fit for the hypothesized four-factor structure of the scale (CMIN/DF = 1.80, RMSEA = 0.056, CFI = 0.90, TLI = 0.88, and GFI = 0.91). An evaluation of gender differences indicated that men had higher scores in all four subscales (0.40 < d < 0.66) as well as the total score (d = 0.76). Conclusion: the present findings supported the factorial validity and internal consistency of the 20-item self-report measure of psychopathy in Iranian university students. Consistent with previous findings, men showed higher psychopathy, as measured by this newly validated measure. This measure could capture the four-factor model of psychopathy. Therefore, this short scale may be used in future psychopathy research in Iran.

زمینه و هدف: مقیاس دشواری در تنظیم هیجان (Difficulties in Emotion Regulation Scale یا DERS) ابزار چند بعدی پرکاربردی در مطالعات مرتبط با تنظیم هیجان محسوب می شود. هدف از پژوهش حاضر، مقایسه دو رویکرد تحلیل عاملی تأییدی (Confirmatory factor analysis یا CFA) و مدل یابی معادلات ساختاری اکتشافی (Exploratory structural equation modeling یا ESEM) در ارزیابی ساختار عاملی DERS بود. مواد و روش ها: این مطالعه از نوع توصیفی- همبستگی و بر اساس داده های مربوط به 250 نفر از دانشجویان دانشگاه تبریز انجام شد که به صورت نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند. نسخه فارسی DERS برای دستیابی به اهداف پژوهش مورد استفاده قرار گرفت. داده های پژوهش حاضر با استفاده از روش CFA و ESEM در نرم افزار Mplus تجزیه و تحلیل شد. همچنین، مقایسه روش CFA و ESEM از طریق شاخص ΔCFI صورت پذیرفت. یافته ها: یافته ها نشان داد که برخلاف CFA، ESEM روش مناسبی برای ارزیابی ساختار عاملی DERS بود و دید روشن تری از ساختار نهفته آن ارایه می داد. در نهایت، ساختار 25 سؤالی از مقیاس 4 عاملی که سؤال های دارای نمره گذاری معکوس در آن وجود نداشت، بهترین برازش را کسب نمود. شاخص ریشه میانگین مربعات خطای برآورد (Root mean square error of approximation یا RMSEA)، شاخص برازش تطبیقی (Comparative fit index یا CFI) و شاخص TLI (Tucker-Lewis index)برای این مدل به ترتیب 064/0، 964/0 و 951/0 به دست آمد. نتیجه گیری: با توجه به ساختار عاملی مناسب مقیاس 25 سؤالی، به نظر می رسد که گویه های معکوس در کاربرد DERS مشکل آفرین باشد. با وجود حذف گویه های معکوس در پژوهش حاضر، پیشنهاد می شود که این گویه ها در پژوهش های آینده با سؤالات دارای نمره گذاری مستقیم جایگزین شوند و برازش ساختار عاملی آن مورد ارزیابی قرار گیرد.

پژوهش حاضر با هدف آزمون تغییرناپذیری اندازه گیری نسخة کوتاه مقیاس ترس از ارزیابی منفی(لری، 1983) در نوجوانان تیزهوش و عادی انجام شد. 680 دانش آموز (325 عادی و 355 تیزهوش) به نسخة کوتاه مقیاس ترس از ارزیابی منفی پاسخ دادند. به منظور بررسی روایی بین گروهی نسخة کوتاه مقیاس ترس از ارزیابی منفی در نوجوانان تیزهوش و عادی از تحلیل عاملی تأییدی چندگروهی استفاده شد. نتایج تحلیل عاملی تأییدی تک گروهی نشان دادند که در هر دو گروه تیزهوش و عادی، الگوی دو عاملی نسخة کوتاه مقیاس ترس از ارزیابی منفی شامل سوال های نمره گذاری شده مثبت و سوال های نمره گذاری شده منفی، برازش خوبی با داده ها داشت. نتایج تحلیل عامل تأییدی چندگروهی، تغییرناپذیری بین گروهی ساختار عاملی، بارهای عاملی، مقادیر خطا واریانس ها و کواریانس های بین عاملی نسخة کوتاه مقیاس ترس از ارزیابی منفی را در دو گروه نوجوانان تیزهوش و عادی نشان داد. نتایج پژوهش حاضر با تاکید بر تغییرناپذیری اندازه گیری نسخة کوتاه مقیاس ترس از ارزیابی منفی در نوجوانان تیزهوش و عادی نشان داد که الگوی ساختاری بُعد شناختی اضطراب اجتماعی (ترس از ارزیابی منفی) در دو گروه، از نظر کیفی، یکسان است.

هدف از پژوهش حاضر تعیین شبکه معنایی واژگانی برای کلمات منتخب فارسی و طراحی مقیاس حافظه کاذب (محک) مبتنی بر آن بود. روش پژوهش حاضر از نوع تحقیقات مقطعی است. پژوهش حاضر از دو مطالعه مجزا تشکیل شده است. در مطالعه نخست با ارائه واژه های منتخب به30 نفر، کلمات تداعی شده با هر واژه تعیین شد. کلمات منتخب (کلمات کلیدی) لیست کلمات دیس، رودیگرز و مک درموت (1995) در آزمایش خطاهای حافظه بودند. در مطالعه دوم که بر روی 80 نفر اجرا شد لیست های کلمات بدون کلمات کلیدی به افراد ارائه شد و میزان یادآوری و بازشناسی لیست ها مورد سنجش قرار گرفت. برای تحلیل داده ها از آمار توصیفی و نیز آزمون همبستگی پیرسون استفاده شد. نتایج نشان داد که بین میزان یادآوری با بازشناسی در سطح (001/0p<) رابطه معناداری وجود داشت. همچنین بین میزان بازشناسی با بازشناسی کلمات کلیدی رابطه معناداری وجود داشت (66%r=)، بین یادآوری کلمات کلیدی با بازشناسی کلمات کلیدی نیز رابطه معناداری بدست آمد (41%r=). از طرفی دیگر، نتایج تحلیل آماری بیانگر آن بود که آزمودنی ها در لیست کلمات یادآوری 19% از کلمات کلیدی را یادآوری و در لیست کلمات بازشناسی 51% از کلمات کلیدی را بازشناسی کردند. مطالعه حاضر لیستی را برای آزمون حافظه کاذب بدست داده است که از آن می توان برای مطالعه حافظه کاذب در فارسی زبانان استفاده کرد.