روان شناسی سلامت

روان شناسی سلامت

روان شناسی سلامت سال پنجم زمستان 1395 شماره 4 (پیاپی 20) (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

مقایسه سبک های اسناد، تجارب معنوی و تاب آوری زنان مبتلا به سرطان سینه با زنان سالم(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تاب آوری سرطان سینه سبکهای اسنادی تجارب معنوی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۶۹ تعداد دانلود : ۴۳۲
هدف: سرطان سینه شایع ترین و پرتلفات ترین سرطان بوده و از نقطه نظر عاطفی و روانی بیش از سایر سرطان ها زنان را تحت تأثیر قرار می دهد. لذا هدف پژوهش حاضر مقایسه سبکهای اسناد، تجارب معنوی و تاب آوری زنان مبتلا به سرطان سینه با زنان سالم میباشد. روش: پژوهش حاضر از نوع علّی – مقایسه ای ا ست که بر روی کلیه زنان مبتلا به سرطان سینه ( 50 نفر ) و زنان سالم (50 نفر ) مراجعه کننده به بیمارستان امام خمینی تهران 1392 انجام شده است. روش نمونه گیری از نوع در دسترس بوده و دو گروه از نظر مشخصات دموگرافیک، همگن شدند. برای جمعآوری دادهها از پرسشنامه سبکهای اسنادی، مقیاس تجارب معنوی روزانه و مقیاس تاب آوریکانر و دیویدسون استفاده شد. دادههای پژوهش با آزمونهای تحلیل واریانس چند متغیره و t مستقل تحلیل شدند. یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد که بین سبکهای اسنادی و مؤلفه های آن در رویدادهای خوشایند و ناخوشایند زنان مبتلا به سرطان سینه با زنان سالم تفاوت وجود دارد (P)، همچنین تجارب معنوی و تاب آوری زنان مبتلا به سرطان پستان با زنان سالم تفاوت معناداری دارد (P). نتیجه گیری: با توجه به نتایج بدست آمده از پژوهش می توان دریافت که سبکهای اسناد، تجارب معنوی و تابآوری به عنوان سه عامل موثر بر روی بیماران مبتلا به سرطان پستان به حساب می آید. از این رو به نظر می رسد برگزاری دورههای آموزشی از قبیل روان درمانی حمایتی و مثبت نگر، درمان مبتنی بر شناخت درمانی و رفتار درمانی، برای زنان مبتلا به سرطان سینه به مدیران و مسئولان درمانی پیشنهاد می گردد
۲.

اثربخشی فنون درمان مرور زندگی بر وضعیت شناختی مردان سالمند بازنشسته شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: وضعیت شناختی فنون درمان مرور زندگی سالمندان بازنشسته

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۹۱ تعداد دانلود : ۴۷۶
هدف: مرور خاطرات به صورت کلامی یا غیرکلامی یک نوع ارتباط بین فردی است که افراد مسن یا بیماران مبتلابه اختلال های شناختی بابیان احساسات خود، فرصتی را برای تعاملات اجتماعی به وجود می آورند. هدف این پژوهش بررسی اثربخشی فنون درمان مرور زندگی بر وضعیت شناختی مردان سالمند بازنشسته شهر تهران است. روش: جامعه ی آماری این پژوهش شامل مردان سالمندان بازنشسته ی مراجعه کننده به سرای بوعلی شهر تهران بود. از بین این افراد،30 نفر که علاقه مند به شرکت در پژوهش بودند به صورت در دسترس انتخاب شدند و به صورت تصادفی در دو گروه گواه و آزمایش(هر گروه 15 نفر) جایگزین شدند. گروه ها قبل از آموزش و پس از آموزش به مقیاس آزمون کوتاه وضعیت ذهنی(MMSE) پاسخ دادند. یافته ها: نتایج تحلیل کوواریانس نشان داد که بین میانگین های دو گروه آزمایش و کنترل در پس آزمون تفاوت معنادار وجود دارد و درمان مرور زندگی بر وضعیت شناختی سالمندان مؤثر است. نتیجه گیری: درمان مرور زندگی به سالمندان بازنشسته کمک می کند تا حوادث و تجربیات گذشته را باخشنودی و لذت منعکس سازند ویک ثبات روانی به دست آورند.
۳.

بررسی اثربخشی مداخله شناختی رفتاری مبتنی بر ذهن آگاهی یکپارچه بر میزان بهزیستی روان شناختی و کیفیت زندگی در بیماران مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مولتیپل اسکلروزیس کیفیت زندگی بهزیستی روانشناختی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۶۶ تعداد دانلود : ۴۱۱
هدف: این تحقیق بررسی تاثیر مداخله شناختی رفتاری مبتنی بر ذهن آگاهی یکپارچه بر میزان کیفیت زندگی ، وبهزیستی روان شناختی بیماران مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس میباشد. روش: این مطالعه یک پژوهش نیمه آزمایشی و طرح پژوهش از نوع پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل است، جامعه پژوهش آن را کلیه بیماران مبتلا به ام اس که در جامعه ام اس ایران دارای پرونده هستند تشکیل می دهد که از میان آنها ، 30 نفر به روش نمونه گیری داوطلبانه انتخاب شدند. این بیماران به طور تصادفی به دو گروه آزمایش و کنترل گمارده شدند، سپس گروه آزمایش تحت مداخله قرار گرفت. ابزار گردآوری اطلاعات دو پرسشنامه استاندارد، شامل پرسشنامه کیفیت زندگی خاص بیماران ام اس و پرسشنامه بهزیستی روانشناختی ریف و کیز بودکه قبل و بعد از مداخله بوسیله آزمودنی ها تکمیل گردید. یافته ها: تحلیل کو واریانس نشان داد که بین میانگین های نمرات گروه آزمایش و کنترل در پس آزمون متغییر های بهزیستی روان شناختی وابعاد روانی کیفیت زندگی تفاوت معنی داری وجود دارد(1/00 P˂) نتیجه گیری: مداخله شناختی رفتاری مبتنی بر ذهن آگاهی یکپارچه را می توان به عنوان مداخله روان شناختی ثمر بخش برای افزایش شاخص های بهزیستی روان شناختی و کیفیت زندگی مبتلایان به بیماران مولتیپل اسکلروزیس معرفی کرد
۴.

بررسی اثربخشی شناخت درمانی گروهی مبتنی بر ذهن آگاهی بر سلامت روان و کیفیت زندگی بیماران مبتلا به سندرم روده تحریک پذیر(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: کیفیت زندگی سلامت روان سندرم روده تحریک پذیر شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۹۸ تعداد دانلود : ۷۹۲
هدف: سندرم روده تحریک پذیر با وجود شیوع بالا و علائم مشخص، هنوز علت روشنی ندارد. به نظر می رسد عوامل روانشناختی در بروز و تشدید علائم این بیماری نقش قابل توجهی دارند، اما هنوز درمان قطعی برای این بیماری وجود ندارد، هدف مطالعه حاضر بررسی اثربخشی شناخت درمانی گروهی مبتنی بر ذهن آگاهی بر سلامت روان و کیفیت زندگی بیماران مبتلا به سندرم روده تحریک پذیر بود. روش: این مطالعه نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل بود که در آن چهل نفر از بیمارانی که در 6 ماه نخست سال 1394 توسط پزشکان متخصص گوارش شهر اردبیل تشخیص سندرم روده تحریک پذیر دریافت کرده بودند، به شیوه نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و بگونه تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل جایگزین شدند. هر دو گروه به پرسشنامه های کیفیت زندگی سازمان جهانی بهداشت و سلامت روانی گلدبرگ پاسخ دادند، سپس گروه آزمایش به مدت 8 جلسه 90 دقیقه ای برنامه شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی را دریافت نمود و آزمودنی های گروه کنترل هیچ مداخله ای را دریافت نکردند. هر دو گروه پس از اتمام برنامه مجدداً پرسشنامه های پژوهش را تکمیل نمودند. داده ها با استفاده از آزمون تحلیل کوواریانس یک راهه و چندمتغیری تحلیل شدند. یافته ها: تحلیل کوواریانس نشان داد که در بیماران گروه آزمایش در مقایسه با گروه کنترل کیفیت زندگی و سلامت روانی به طور معناداری بهبود یافته بود (01/0>P). نتیجه گیری: نتایج این پژوهش نشان داد آموزش شناخت درمانی گروهی مبتنی بر ذهن آگاهی در ارتقای سلامت روانی و بهبود کیفیت زندگی بیماران مبتلا به سندروم روده تحریک پذیر موثر است
۵.

بررسی روایی و پایایی مقیاس اضطراب ورزشی-2 در کودکان و نوجوانان ورزشکار(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ورزشکار روایی پایایی اضطراب ورزشی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۷۷ تعداد دانلود : ۸۶۳
هدف: مقیاس اضطراب ورزشی-2، ابزاری است که به وسیله آن می توان میزان اضطراب صفتی رقابتی افراد را سنجید. نسخه اصلی مقیاس، دارای 15 سؤال و سه خرده مقیاس اضطراب جسمانی، نگرانی و اختلال تمرکز است. هدف از این تحقیق بررسی روایی و پایایی نسخه فارسی مقیاس اضطراب ورزشی-2 در ورزشکاران کودک و نوجوان بود. روش: تعداد 358 پرسش نامه به وسیله ورزشکاران 9تا 16 ساله (5/49 درصد پسر و 5/50 درصد دختر) که در رشته های مختلف فعالیت داشتند، تکمیل گردید. برای برآورد روایی سازه سیاهه از چهار مدل رقابتی استفاده شد. جهت ارزیابی مدل های اندازه گیری از تحلیل عاملی تأییدی (CFA) استفاده گردید. پایایی مقیاس با استفاده از روش آلفای کرونباخ محاسبه گردید. همچنین، برای بررسی پایایی زمانی از روش آزمون- آزمون مجدد استفاده شد. یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد که نسخه فارسی مقیاس اضطراب ورزشی-2، از ساختار اصلی حمایت کرده و روایی و پایایی مقیاس تأیید می گردد. نتیجه گیری: نسخه فارسی مقیاس اضطراب ورزشی-2 برای سنجش اضطراب صفتی رقابتی ورزشکاران با توجه به رده های مختلف سنی، توصیه می گردد.
۶.

بررسی ابعاد بهزیستی روانشناختی، تاب آوری و شوخ طبعی در بیماران عروق کرونر قلب و افراد سالم(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تاب آوری شوخ طبعی بهزیستی روانشناختی عروق کرونر قلب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۶۲ تعداد دانلود : ۵۹۴
هدف: هدف این پژوهش بررسی ابعاد بهزیستی روانشناختی، تاب آوری و شوخ طبعی در بیماران عروق کرونر قلب و افراد سالم بود. روش: این پژوهش از نوع علی – مقایسه ای بود. جامعه آماری آن شامل دو گروه افراد مبتلا به عروق کرونر قلب و حاضر در بیمارستان ها و کیلنیک های تخصصی قلب شهر رشت و گروه افراد سالم که با گروه بیماران همگن بودند. نمونه مورد بررسی شامل 200 نفر(100بیمار عروق کرونر قلب و 100 فرد سالم) بود که به شیوه نمونه گیری در دسترس و به طور مساوی از دو جنس انتخاب شدند. آزمودنی های دو گروه با استفاده از پرسشنامه های بهزیستی روانشناختی، تاب آوری و شوخ طبعی مورد بررسی قرار گرفتند. یافته ها : تحلیل داده ها نشان داد که در ابعاد بهزیستی روانشناختی تنها در دو بعد پذیرش و رشد فردی بین دو گروه بیمار و عادی تفاوت معنی داری وجود دارد. در تاب آوری نیز بین دو گروه بیمار و عادی تفاوت معنی دار بود. در نمره کل شوخ طبعی نیز تفاوت معنی داری بین دو گروه به دست آمد اما این تفاوت در ابعاد آن معنی دار نبود. مقایسه ابعاد شوخ طبعی در مردان بیمار و سالم حاکی از وجود تفاوت معنی دار در تمامی ابعاد آن بود درحالی که در زنان چنین تفاوتی مشاهده نشد. نتیجه گیری: بیماران مبتلا به عروق کرونری قلب در ابعاد بهزیستی روانشناختی، تاب آوری و شوخ طبعی میانگین کمتری نسبت به افراد سالم دارند.
۷.

اثربخشی تمرینات تنفسی یوگا بر درد مزمن ، اضطراب ، بهزیستی جسمانی و روانی در زنان مبتلا به ام اس شهر گرگان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اضطراب درد مزمن یوگا ام اس تکنیکهای تنفس خوب زیستی روانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۲۴ تعداد دانلود : ۷۸۰
هدف: پژوهش حاضر به منظور بررسی اثربخشی تمرینات تنفسی یوگا بر درد مزمن ، اضطراب ، بهزیستی جسمانی و بهزیستی روانی زنان مبتلا به ام اس شهر گرگان انجام شده است. روش: روش تحقیق از نوع آزمایشی با طرح پیش آزمون – پس آزمون با گروه ک نترل بود. جامعه پژوهش شامل زنان 20 تا 40 سال که در انجمن ام اس شهر گرگان عضو بودند انتخاب شدند. شیوه نمونه گیری به این ترتیب بود که ابتدا از زنان 20 تا 40 سال عضو این انجمن به صورت داوطلبانه ، 60 نفر به پرسشنامه ها را پاسخ دادند. سپس از میان زنانی که نمره بالایی را در پرسشنامه ها کسب کردند ، 30 نفردرگروه های آزمایش و کنترل جایگزین شدند. ابزارهای گردآوری اطلاعات در این پژوهش شامل، پرسشنامه چند وجهی درد وست هیون-ییل، آزمون اضطراب - حالت اسپیلبرگر ، پرسشنامه کیفیت زندگی، مقیاس تعادل عاطفه و پرسشنامه رضایت از زندگی داینر بود. یافته ها: نتایج پژوهش حاضر نشان می دهد که تکنیکهای تنفسی یوگا به شیوه گروهی به طور معناداری (در سطح5./.>P) فرض موثربودن جلسات اجراشده را تایید می کند. علاوه بر آن به دلیل مثبت بودن آماره Z می توان گفت که اثر مذکور باعث کاهش درد مزمن ، کاهش اضطراب ، افزایش بهزیستی روانی و بهزیستی جسمانی در گروه آزمایش می گردد. نتیجه گیری: به دلیل تاثیر گذاری این روش درمانی توصیه می شود در جهت بهزیستی در دو بعد روانی و جسمانی زنان مبتلا به ام اس، در مراکز مختلف از این روش استفاده شود.
۸.

اثربخشی رفتار درمانی شناختی متمرکز بر اصلاح سبک زندگی در بهبود علائم حیاتی و بهزیستی روانشناختی بیماران کرونر قلبی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: بهزیستی روانشناختی بیماران کرونر قلبی رفتار درمانی شناختی متمرکز بر اصلاح سبک زندگی علائم حیاتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۷۲ تعداد دانلود : ۷۹۹
هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی رفتار درمانی شناختی متمرکز بر اصلاح سبک زندگی در بهبود علائم حیاتی و بهزیستی روانشناختی بیماران کرونر قلبی انجام شد. روش: روش تحقیق حاضر نیمه آزمایشی بود. طرح پژوهشی به صورت پیش آزمون، پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل کلیه بیماران قلبی عروقی شهر تبریز در سه ماهه اول سال 1393 بود. نمونه بیماران پژوهش را، 40 نفر از بین افراد مبتلا به بیماری قلبی عروقی که از فروردین تا خرداد سال 1393 به بیمارستان مدنی تبریز مراجعه کرده بودند، تشکیل دادند. در این پژوهش ابتدا از نمونه گیری هدفمند استفاده و سپس از نمونه گیری تصادفی برای جایگزینی در گروههای آزمایش و کنترل استفاده شد. گروه آزمایشی با رفتار درمانی شناختی متمرکز بر اصلاح سبک زندگی به مدت هشت جلسه آموزش دیدند. از هر دو گروه آزمایش و کنترل پیش آزمون و پس آزمون گرفته شد. ابزار تحقیق، پرسشنامه های بهزیستی روانشناختی و پرسشنامه علایم حیاتی بود. برای تحلیل داده ها از روش تحلیل کوواریانس چند متغیره استفاده شد. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که بین گروه کنترل و آزمایش از نظر بهبود علائم حیاتی و بهزیستی روانشناختی تفاوت وجود دارد. نتیجه گیری: نتایج نشان داد روش رفتار درمانی شناختی متمرکز بر اصلاح سبک زندگی در بهبود علائم حیاتی و افزایش بهزیستی روانشناختی بیماران کرونر قلبی موثر است.
۹.

پیش بینی بهزیستی روان شناختی بر اساس مکانیسم های دفاعی و راهبردهای انطباقی در بیماران مبتلا به سندرم نقص ایمنی اکتسابی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: بهزیستی روان شناختی مکانیسم های دفاعی راهبردهای انطباقی سندرم نقصایمنی اکتسابی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۷۸ تعداد دانلود : ۶۹۹
هدف: بهزیستی روانشناختی یک متغیر هدف مهم در بیمارام مبتلا به سندرم نقص ایمنی اکتسابی است.هدف این پژوهش بررسی رابطه مکانیسم های دفاعی و راهبردهای تطابقی با بهزیستی روان شناختی بیماران مبتلا به سندرم نقص ایمنی اکتسابی شهر شیراز بود. روش: طرح پژوهش از نوع همبستگی بوده و جامعه آن را بیماران مبتلا به سندرم نقص ایمنی اکتسابی شهر شیراز تشکیل می دادند.به شیوه نمونه گیری در دسترس،80 نفر از بیماران( شامل 57 مرد و 23 زن) که در مراحل پایانی زندگی قرار نداشتند انتخاب شدند و با پرسشنامه های بهزیستی روان شناختی ریف(1989)،مکانیسم های دفاعی آندروز(1993) و راهبردهای انطباقی لازاروس و فلکمن(1980) مورد ارزیابی قرار گرفتند.برای تحلیل داده ها از نسخه 16 نرم افزار spss و روش آماری رگرسیون گام به گام و ضریب همبستگی پیرسون استفاده شد. یافته ها: در بررسی ضرایب همبستگی،از بین ابعاد بهزیستی روانشناختی،ابعاد پذیرش خود(345/0 r=)و زندگی هدفمند(342/0r=) با ابعاد مکانیسم های دفاعی رشد نایافته و ابعاد بهزیستی روانشناختی روابط مثبت با دیگران(441/0r=)،تسلط بر محیط(265/0r=)،زندگی هدفمند(375/0r=) و رشد فردی(290/0 r=) با مکانیسم های دفاعی روان آزرده و ابعاد بهزیستی روانشناختی پذیرش خود(226/0r=)،روابط مثبت با دیگران(475/0r=)،تسلط بر محیط(365/0r=)،زندگی هدفمند(461/0r=) و رشد فردی(349/0r=) با مکانیسم های دفاعی رشد یافته رابطه معنی داری وجود دارد ولی بین ابعاد بهزیستی روانشناختی با راهبردهای هیجان مدار رابطه معناداری مشاهده نشد. نتیجه گیری: نتایج حاصل از داده ها نشان می دهد که مکانیسم های دفاعی رشد یافته و برخی از ابعاد مقابله ای هیجان مدار و مسئله مداردر بهزیستی روانشناختی افراد مبتلا به سندرم نقص ایمنی اکتسابی نقش دارند.
۱۰.

اثربخشی درمان گروهی پذیرش و تعهد بر کاهش اضطراب مبتلایان به MS(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اضطراب ام اس درمان گروهی پذیرش و تعهد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۲۲ تعداد دانلود : ۷۲۵
هدف: این پژوهش، با هدف بررسی اثربخشی درمان گروهی پذیرش و تعهد بر کاهش اضطراب مبتلایان به ام.اس انجام شد. روش: طرح پژوهش، شبه آزمایشی از نوع پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش، اعضای جامعه حمایت از بیماران ام.اس شهر تهران و حجم نمونه شامل 30 نفر بود که به شیوه ی نمونه گیری در دسترس از میان اعضا جامعه ی ام.اس انتخاب شدند و بطور تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل جایگزین شدند. در مرحله ی پیش آزمون از پرسشنامه اضطراب بک برای سنجش میزان اضطراب مبتلایان استفاده شد. گروه آزمایش جلسات درمانی را به مدت 8 جلسه ی یک ساعت و نیمه دو بار در هفته دریافت کردند اما گروه کنترل هیچ درمانی دریافت نکرد. در مرحله ی پس آزمون و پیگیری سه ماهه، مجددا پرسشنامه اضطراب بک برای هر دو گروه اجرا شد. یافته ها: نتایج تحلیل کوواریانس نشان داد کاهش نمرات اضطراب گروه آزمایش در مرحله ی پس آزمون در مقایسه با گروه کنترل معنادار بود و نیز اثر درمانی ACT در پیگیری 3 ماهه تداوم داشت(P<0.01). نتایج روشن ساخت که درمان پذیرش و تعهد، درمانی مؤثر در کاهش اضطراب مبتلایان به ام.اس است. نتیجه گیری: روان درمانی پذیرش و تعهد می تواند به عنوان برنامه ی مداخله ای در مراکز مربوط به بیماران ام.اس مورد استفاده قرار گیرد.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۴۹