درخت حوزه‌های تخصصی

پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش پیش بین مؤلّفه های صبر در پرخاشگری دانشجویان انجام شد. بدین منظور، 300 نفر از دانشجویان دانشگاه شیراز به شیوة «تصادفی خوشه ای» به عنوان نمونه انتخاب شدند. برای جمع آوری داده های پژوهش، از مقیاس پرخاشگری AQ و پرسش نامه مؤلفه های صبر استفاده شد. داده های پژوهش با استفاده از ضرایب همبستگی و تحلیل «رگرسیون چندگانه» مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که بین مؤلّفه های صبر و پرخاشگری در سطح (01/0=P) رابطه ای منفی و معنادار وجود دارد و افزایش صبر با کاهش سطوح پرخاشگری همراه است. بین هر یک از مؤلّفه های صبر نیز رابطة معناداری با پرخاشگری مشاهده شد.

پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه بین همنوایی گروهی دانش آموزان دختر دوره متوسطه شهر اصفهان با ویژگی های شخصیتی آنان انجام شده است. جامعه آماری پژوهش دانش آموزان دختر دوره متوسطه شهر اصفهان در سال تحصیلی87-86 بودند. به همین منظور180 نفر از دانش آموزان دوره متوسطه شهر اصفهان با روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چند مرحله ای انتخاب و مطالعه شدند. در این پژوهش از مقیاس همنوایی گروهی ال-72، پرسشنامه عزت نفس کوپراسمیت، مقیاس سرسختی روان شناختی و پرسشنامه جایگاه مهار راتر استفاده شد. داده های حاصل از پژوهش به روش همبستگی و رگرسیون چندگانه تجزیه و تحلیل شد. نتایج به دست آمده گویای آن است که از بین ویژگی های شخصیتی، عزت نفس53/0-، سرسختی روان شناختی48/0- ، جایگاه مهار درونی 35/0- و جایگاه مهار بیرونی 19/0 با همنوایی گروهی همبستگی معناداری داشته اند. نتایج رگرسیون چندگانه نیز نشان دادکه ضریب همبستگی چندگانه 533/0 وضریب تعیین284/0 بوده است ( 001/0 P= ). بنابراین، در مجموع 4/28درصد واریانس مربوط به همنوایی گروهی به وسیله متغیر های شخصیتی (عزت نفس، سرسختی روان شناختی و جایگاه مهار) تبیین می شود.

هدف: این پژوهش با هدف بررسی خصوصیات روانسنجی مقیاس عامل­های مردانگی و زنانگی مقیاس نقش جنسی بم فرم کوتاه با تأکید بر تحلیل عاملی در جمعیت ایرانی انجام شد. روش اجرا: 1000 زن و مرد شاغل در شرکتها، ادارات و سازمانهای دولتی شهر تهران به روش خوشه ­ای چند مرحله­ای از جامعه آماری انتخاب شدند. برای گردآوری داده­ ها از مقیاس نقش جنسی بم فرم کوتاه استفاده شد. جهت بررسی پایایی مقیاس از ضریب آلفای کرونباخ و جهت بررسی روایی مقیاس از روش تحلیل عاملی تأییدی و اکتشافی استفاده شد. یافته ­ها: یافته­ ها نشان داد که ضرایب آلفای کرونباخ به دست آمده حاکی از پایایی بالای مقیاس در دو عامل مردانگی و زنانگی بود و نتایج تحلیل عاملی تأییدی نشان­دهنده برازش ضعیف مدل در تعیین عاملها به شکل اولیه بیان شده توسط بم بود، در حالی که نتایج تحلیل عاملی اکتشافی در 30 گویه بیانگر سه عامل مردانگی، زنانگی و خنثی با تغییراتی در برخی از گویه های اصلی بود. نتیجه­گیری: نتایج به دست آمده بیانگر آن است که نه تنها برخی از صفات زنانگی و مردانگی تحت تأثیر فرهنگ و ارزش­های حاکم بر جامعه ایرانی تغییر کرده است، بلکه اهمیت صفات مردانه یا زنانه نیز تحت تأثیر فرهنگ حاکم بر جامعه است.

هدف پژوهش حاضر، بررسی اثربخشی آموزش مهارت های اجتماعی در ارتقاء تئوری ذهن و سنجش پایداری اثر حاصل از این آموزش بود. جامعه آماری پژوهش حاضر کلیه دانش آموزان دختر و پسر مدارس راهنمایی دولتی و غیرانتفاعی شهر اردبیل در سال تحصیلی 89 بود. برای انجام این پژوهش 600 نفر (300 دختر و 300 پسر) از دانش آموزان دختر و پسر پایه های اول، دوم و سوم راهنمایی از طریق نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب شدند. با استفاده از مقیاس پرخاشگری گزینش همسالان گریک و گروت پیتر (1995) و نیز آزمون پرخاشگری مبتنی بر ملاک های چهارمین راهنمای تجدیدنظر شده آماری و تشخیصی اختلالات روانی (DSM IV-TR) (2003)، 80 نفر دانش آموز پرخاشگر (36 دختر و 44 پسر) انتخاب شد. تکالیف تئوری ذهن پیشرفته هپی (2003) برای همة دانش آموزان پرخاشگر اجراء شد و سپس از طریق جایگزینی تصادفی، آزمودنی ها به دو گروه آزمایش و کنترل تقسیم شدند. برنامه آموزش مهارت های اجتماعی در طی 10 جلسه آموزش هر جلسه 5/1 ساعت برای گروه آزمایش اجرا شد امّا گروه کنترل مبنای مقایسه قرار گرفت و آموزش دریافت نکرد. بعد از اتمام برنامه آموزش، تکالیف تئوری ذهن به عنوان پس آزمون اول برای هر دو گروه اجرا شد و به منظور سنجش پایداری اثر آموزش مهارت های اجتماعی 20 روز بعد از اجرای پس آزمون اول، تکالیف تئوری ذهن به عنوان پس آزمون دوّم اجراء شد. داده ها با استفاده از روش تحلیل واریانس دوطرفه با اندازه گیری مکرر روی یک عامل و تحلیل کوواریانس مورد تحلیل قرار گرفت نتایج نشان داد که آموزش مهارت های اجتماعی، تئوری ذهن دانش آموزان پرخاشگر گروه آزمایش را به طور معناداری در مقایسه با گروه کنترل ارتقاء داد و نیز این آموزش بعد از 20 روز از پایداری اثر مناسبی برخوردار بود.

اعتماد از مفاهیم کلیدی جامعه شناسی و از مؤلفه های حیاتی سرمایه اجتماعی و از مباحث مهم و اساسی در جوامع امروزی است. مقاله حاضر با مطالعه موردی شهر تبریز، به بررسی اعتماد اجتماعی مردم به نیروی انتظامی می­پردازد. هدف از این تحقیق، تعیین عوامل موثر بر اعتماد اجتماعی مردم به نیروی انتظامی در شهر تبریز است. جامعه آماری پژوهش را افراد بالای 15 سال ساکن در شهر تبریز تشکیل مـی­دهند. روش تحقیق پیمایشی و به صورت مطالعه مقطعی است. نمونه­گیری خوشه­ای چندمرحله­ای و حجم نمونه برابر با 670 نفر است. یافته­های تحقیق نشان می­دهد که میزان اعتماد تعمیم­یافته، وفاداری به نظام سیاسی و رعایت قواعد هنجاری در جامعه به ترتیب بیشترین تأثیر را بر متغیر وابسته دارند. متغیرهای مستقل مورد بررسی، در کل حدود 67 درصد تغییرات متغیر وابسته را تبیین می­کنند. نتیجه به دست آمده حاکی از آن است که از بین عوامل موثر بر اعتماد شهروندان به نیروهای انتظامی در شهر تبریز، سهم عوامل نهادی بیش از عوامل فردی است.

هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه بین بیان خشم و کنترل خشم با بهره وری کارکنان تولیدی موسسات تولیدی-صنعتی تهران است. که برروی کارکنان بخش تولید انجام شد. حجم نمونه 200 شرکت کننده بود که به طور تصادفی انتخاب شدند. شرکت کنندگان میبایست پرسشنامه های خشم و بهره-وری را پر میکردند. پرسشنامه خشم اسپیلبرگر، ضریب پایایی آن 76/0 محاسبه شد. ضریب آلفای کرونباخ برای پرسشنامه بهره وری رضاییان 86/0 بود. یافته ها نشان داد بین بیان خشم و کنترل خشم با بهره وری رابطه معنی داری وجود دارد. (r1=-0.53, r2=0.65, p<0.01). نتایج رگرسیون گام به گام نشان داد که بعد از شش گام، متغیرهای بیان و کنترل خشم آن 64 درصد از واریانس بهره وری را تبیین میکنند. با توجه به یافته های پژوهش، بیان خشم، کنترل خشم و مولفه های آن ها اثر پیش-بینی کنندگی بالایی بر روی بهره وری دارند و میتوانند در سازمان ها، به عنوان یکی از عوامل مهم در تبیین تغییرات بهره-وری مورد توجه قرار گیرند.

هدف اصلی این پژوهش، بررسی رویکردها و دیدگاه های مطرح در تربیت شهروندی است. تربیت شهروندی حوزه ای مطالعاتی از مبانی اجتماعی و سیاسی تعلیم و تربیت است. این پژوهش از نوع نظری است و در آن از رویکرد توصیفی- تفسیری در تحلیل اطلاعات استفاده شده است. از مهم ترین یافته های این پژوهش این است که دیدگاه های انتقادی، بازسازی اجتماعی و شهروند فرهنگی حامی رویکرد تربیت شهروندی پیشرفت گرا می باشند. دیدگاه شهروندی دموکراتیک متضمن دلالت هایی برای هر دو رویکرد تربیت شهروندی محافظه کار و پیشرفت گرا است و دیدگاه انتقال فرهنگی نیز جهت گیری محافظه کارانه در تربیت شهروندی دارد.

مقدمه: پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر آموزش تفکر انتقادی بر منبع کنترل و کاهش ناهماهنگی (برانگیختگی) شناختی دانش آموزان پسر سال دوم دبیرستان های شهرستان بانه انجام گرفت. روش اجرا: این پژوهش از نوع آزمایشی است و نمونه پژوهش عبارت است از 40 دانش آموز پسر سال دوم دبیرستان های شهرستان بانه که با استفاده از روش نمونه­ گیری تصادفی خوشه­ ای انتخاب شدند. برای گردآوری داده­ ها از مقیاس استاندارد شده راترو پرسشنامه برانگیختگی-کاهش ناهماهنگی DARQ هارمون ـ جونز (صفاری­نیا و زندی، 1389) استفاده گردید. یافته­­ ها: نتایج نشان داد که بین منبع کنترل دانش ­آموزان تحت آموزش تفکر انتقادی و دانش آموزانی­ که ­این آموزش را ندیده اند، تفاوت معنی­ داری وجود دارد. یعنی تفکرانتقادی م ی­تواند باعث تغییر در بعضی از صفات و ویژگی­ها شود، که در این پژوهش ویژگی مورد نظر ما منبع کنترل است و تفکر انتقادی بر روی این متغیر تأثیر گذاشت. اما بین میزان کاهش ناهماهنگی (برانگیختگی) شناختی دانش آموزان تحت آموزش تفکر انتقادی و دانش آموزانی که این آموزش را ندیده اند، تفاوت معنی­داری وجود ندارد. در این پژوهش تفکر انتقادی نه تنها میزان ناهماهنگی (بر انگیختگی) شناختی را در گروه کنترل کاهش نداد بلکه تا حدی باعث افزایش ناهماهنگی شناختی گردید.

رفتارهای مخاطره­آمیز در رانندگی، یکی از عوامل موثر در بروز تصادفات رانندگی است که دومین علت منجر به مرگ و اولین علت سال­های از دست رفته عمر در اثر مرگ زودرس در ایران است. در پژوهش حاضر به عوامل مؤثر بر پرهیز از رفـتارهای مخاطره­آمیز رانندگان درون شهری پرداخت شده است. روش تحقیق در این مطالعه پیمایشی و نمونه آماری 400 نفر از رانندگان درون شهری تبریز بوده که به شیوه طبقه ای تصادفی مطالعه شده­اند. داده­های متغیرهای مستقل، از طریق پرسشنامه محقق ساخته و داده­های متغیر وابسته (پرهیز از رفتارهای مخاطره­آمیز رانندگی) از طریق پرسشنامه استاندارد عادات رانندگی که توسط ابریت گلادل و گابود در مؤسسه ملی ترانزیت فرانسه تدوین شده، مورد استفاده قرار گرفت. نتایج به دست آمده نشان می دهد که سرمایه اجتماعی و نوع خودرو با پرهیز از رفتارهای مخاطره­آمیز رانندگی رابطه معنی دار دارد و از بین ویژگی های فردی، جنسیت و سن بر پرهیز از رفتارهای مخاطره­آمیز رانندگی تأثیرگذار است.

از آنجایی که خشم در برخی از موارد نتیجه ناتوانی افراد در اتخاذ راه حل مناسب برای مشکلات روزمره خانوادگی است، آموزش مهارت های حل مسئله و به کارگیری آن در تربیت فرزندان می تواند از بروز رفتارهای پرخاشگرانه والدین پیشگیری کند. هدف مطالعه حاضر ارزیابی اثربخشی آموزش روش تربیتی مبتنی بر حل مسئله بر تغییر روش تربیتی والدین و کاهش خشم آنها نسبت به فرزندان است. در این مطالعه والدین 29 کودک به صورت داوطلبانه در کارگاه های آموزش والدین شرکت کردند. در این کارگاه ها والدین در زمینه استفاده از روش حل مسئله و تغییر روش تربیتی خود در مواجهه با رفتارهای چالش برانگیز کودکان و واکنش مناسب نسبت به آنها آموزش دیدند. کارگاه ها به مدت 9 جلسه دو ساعته و یک روز در هفته برگزار می شدند. ابزارهای پژوهش حاضر پرسشنامه ارزیابی روش تربیتی والدین و پرسشنامه ارزیابی میزان خشم والدین بوده است. نتایج نشان داد که آموزش روش حل مسئله به والدین در بهبود سبک تربیتی و کاهش رفتارهای خشم آلود آنها نسبت به فرزندان موثر بوده است.

مقدمه: هدف پژوهش بررسی رابطه بین خشم، خودکارآمدی، سبک های مقابله ای و میل به مصرف مواد در گروهی از درمانجویان وابسته به مواد مخدر است. روش: در قالب یک طرح توصیفی از نوع همبستگی، 180 نفر از مردان مراجعه کننده به کلینیک آفتاب شهر تهران که براساس معیارهای راهنمای تشخیصی و آماری نسخه تجدید نظر شده، مبتلا به اختلال وابستگی به مواد مخدر تشخیص داده شده و دوره سم زدایی آن ها پایان یافته بود به شیوه تصادفی منظم انتخاب شدند. درمانجویان بوسیله آزمون های خودکارآمدی، سبک های مقابله ای، فرم دوم پرسشنامه خشم حالت-صفت و مقیاس ایرانی آمادگی اعتیاد، مورد ارزیابی قرار گرفتند. یافته ها: نتایج نشان داد بین بروز خشم و سبک مقابله هیجانی با میل مصرف مواد همبستگی مثبت معنا داری وجود دارد. همچنین بین خود کارآمدی ومیل به مصرف مواد همبستگی منفی مشاهده شد. تحلیل رگرسیون نیز نشان داد خود کارآمدی، خشم، وسبک مقابله هیجانی به ترتیب بیشترین اثر تبیینی را بر نمرات میل به مصرف مواد دارند. نتیجه گیری: به نظر می رسد متغییرهای خود کارآمدی، خشم وسبک مقابله ای هیجانی جزو مهمترین عوامل موثر بر گرایش به مصرف مواد مخدر افیونی باشند، که در پژوهش ها و برنامه های درمانی بایستی مورد توجه خاص قرار بگیرند.

این تحقیق با هدف بررسی رابطه بین طبقه اجتماعی- اقتصادی، داشتن کامپیوتر شخصی و دسترسی به اینترنت و سابقه شرکت در کلاس های آموزش کامپیوتر، با نگرش نسبت به کامپیوتر در دانشجویان دانشگاه فردوسی مشهد انجام شد. این تحقیق، توصیفی و از نوع همبستگی می باشد. جامعه آماری آن شامل کلیه دانشجویان دانشگاه فردوسی مشهد در سال 1390 است. نمونه آماری، شامل 180 نفر (115 دختر و 65 پسر) بود که به روش نمونه گیری خوشه ای مرحله ای انتخاب شدند. ابزار اصلی جمع آوری اطلاعات، مقیاس نگرش نسبت به کامپیوتر (CAS) بود. پایایی کل این مقیاس به روش آلفای کرونباخ، 92/0 به دست آمد. برای تحلیل نتایج از ضریب همبستگی پیرسون، آزمون تی گروه های مستقل و رگرسیون به روش همزمان استفاده شد. نتایج نشان داد که طبقه اجتماعی- اقتصادی با اضطراب نسبت به کامپیوتر همبستگی مثبت و معنادار (05/0P <) دارد؛ دارا بودن کامپیوتر شخصی و سابقه شرکت در کلاس های آموزشی با اضطراب، اطمینان و نگرش کلی نسبت به کامپیوتر در سطح (01/0P <) و با علاقه مندی در سطح (05/0P <) رابطه مثبت و معنادار نشان داد. طبق نتایج، بین دو جنس در ارتباط با نگرش نسبت به کامپیوتر تفاوت معناداری دیده نشد. ضمن این که طبق نتایج، دارا بودن کامپیوتر شخصی به طور معناداری (008/0P <) و سابقه شرکت در کلاس های کامپیوتری به طور معناداری (004/0P <) قادر به پیش بینی نگرش نسبت به کامپیوتر بودند. نتایج این تحقیق گویای تأثیر قابل توجه داشتن کامپیوتر شخصی و شرکت در کلاس های آموزشی کامپیوتر بر نگرش مثبت به کامپیوتر است.

پژوهش حاضر با هدف مطالعه ارتباط بین سبک های هویت و سلامت اجتماعی با رفتار کمک طلبی دانش آموزان دختر مقطع پیش دانشگاهی انجام شد. گروه نمونه عبارت بودند از: 131 نفر دانش آموز دختر مقطع پیش دانشگاهی شهر تهران که در سال تحصیلی89-1388 مشغول به تحصیل بوده و با روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. برای گردآوری اطلاعات از پرسشنامه هویت برزونسکی (1989)، پرسشنامه سلامت اجتماعی کییز (1998) و پرسشنامه رفتار کمک طلبی رایان و پینتریچ (1997) استفاده شد. داده های پژوهش با ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون خطی چندگانه تحلیل شد. نتایج نشان دادکه، از بین مؤلفه های پنجگانه سلامت اجتماعی(انسجام، پذیرش، مشارکت، شکوفایی و انطباق) پذیرش اجتماعی همراه با هر سه سبک هویت (اطلاعاتی، هنجاری و اجتنابی) می توانند اجتناب از کمک طلبی دانش آموزان را پیش بینی کنند. به طوری که متغیرهای پذیرش اجتماعی، سبک هویت هنجاری و اطلاعاتی نقش کاهشی و متغیر سبک هویت اجتنابی در تغییرات اجتناب از کمک طلبی دانش آموزان در درس ریاضی نقش افزایشی داشته اند. از بین هشت متغیر پیش بین، پنج متغیر مشارکت اجتماعی، شکوفایی اجتماعی، سبک هویت اجتنابی، سبک هویت هنجاری، و سبک هویت اطلاعاتی می توانستند، پذیرش کمک طلبی دانش آموزان در درس ریاضی را پیش بینی نمایند. متغیرهای انسجام اجتماعی، انطباق اجتماعی و پذیرش اجتماعی، نقشی در تبیین پذیرش کمک طلبی نداشتند. مشارکت اجتماعی با بیشترین سهم، تقریباً 7/11 درصد از تغییرات مربوط به پذیرش کمک طلبی دانش آموزان در درس ریاضی را تبیین می کند.