ارزیابی کیفی ترجمۀ عربی شعر سعدی بر پایۀ نظریۀ جیمز هولمز (مورد مطالعه: کتاب غزلیات سعدی الشیرازی اثر محمد علاء الدین منصور((مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
ترجمه، یکی از عوامل دگرگونی اندیشه و مانند پلی برای انتقال افکار از زبان های مختلف به یکدیگر عمل می کند. از دیرباز ترجمۀ شعر توجه مترجمان را به خود جلب کرده و همواره ترجمه پذیری یا ترجمه ناپذیری آن موضوع نظریه پردازان ترجمه بوده است. در عرصۀ برگردان شعر به زبان عربی، به اشعار شاعران ایرانی توجه ویژه ای شده و پا به پای دیگر آثار ادبی به پیش تاخته است. در این جستار، ترجمۀ غزلیات سعدی شیرازی، اثر محمد علاء الدین منصور از منظر مطالعات توصیفی فرایند مدار ترجمه با تکیه بر نظریۀ راهبردهای نقد ترجمۀ شعر جیمز هولمز بررسی می شود. با این که هولمز خود معتقد است، هیچ ترجمه ای از شعر هرگز همانند یا معادل اصل نیست و محدودیت های کاربردی حاکم بر موقعیت، مانع دست یابی به معادل است، اما بااین حال، چهار گونه راهبرد مقلدانه، تمثیلی، سازواره ای و منحرف را معرفی می کند که اغلب برای ترجمۀ انواع شعر به کار می روند. انتخاب راهبرد، خود، نشان دهندۀ هنجارهای زبان مقصد و اولویت های فرهنگی مخصوص در زبان خاصی است. نتیجۀ اصلی ارزیابی کیفی ترجمۀ عربی علاء الدین منصور، این امر را اثبات می کند که وی ترجمه ای مقلدانه و در موارد اندکی هم از ترجمۀ سازواره ای و منحرف در ترجمه بهره برده است.