بررسی تطبیقی «توحید و توکّل» در رساله قشیریه با طبقات الصّوفیه خواجه عبدالله انصاری (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
در این مقاله اصطلاحات عرفانی «توحید» و «توکل» در «رساله قشیریه» به شیوه تطبیقی با کتاب «طبقات الصّوفیه» خواجه عبدالله انصاری مورد بررسی قرار گرفته است. خواجه عبدالله بر خلاف قشیری باب خاصی را به هیچ کدام از این اصطلاحات اختصاص نداده است، بلکه در مجالس وعظ خود به مقتضای کلام به پاره ای از مفاهیم عرفانی پرداخته است. سخنان همه صوفیان درباره توحید نشان از اقرار آن ها به یگانگی خداوند است. قشیری خود نیز مستقیماً به این موضوع صحّه می گذارد و خواجه عبدالله در تعریف توحید بر آن است که توحید «من» فرد در میان نباشد و تنها سخن از «اویی» باشد و بس. قشیری و خواجه عبدالله در باب توکّل سخنان سایر صوفیان را نقل می کنند. بی گمان این دو درباره توکّل با سخنان صوفیانی که از آنان به عنوان سند استفاده می کنند، هم رأی هستند. قشیری و خواجه عبدالله علاوه برتشریح منازل سلوک، به بیان سخنان بزرگان تصوف در این زمینه اهتمام ورزیده اند.A Comparative Study on "Monotheism and Trust" in “Al-Qushayriyya Al-Risala” with Sufi Levels by Khajeh Abdullah Ansari
In the present article, the mystical terms "Tawhid" (monotheism) and "Tawakul" (trust) in "Al-Qushayriyya Al-Risala" have been studied in a comparative view with the book "Sufi levels" by Khajeh Abdullah Ansari. Unlike al-Qushayrī, Khajeh Abdullah has not dedicated a specific chapter to any of these terms, but has addressed some of mystical concepts in his sermons as required by the word. The words of all Sufis about monotheism show their confession of the singleness of God. Qushayrī himself directly confirms it, and Khajeh Abdullah, in his definition of monotheism, believes that monotheism is not the "I" of a person, but only "He" and that is enough. Qushayrī and Khajh Abdullah quote the words of other Sufis about Trust. Undoubtedly, the two agree on the words of the Sufis who use them as evidence. Qushayrī and Khajeh Abdullah have tried to express the words of the great Sufis in this regard in addition to describing the conduct status.
تبلیغات
