درخت حوزه‌های تخصصی

نهضت هنر و پیشه انگلستان (1914-1850م) یکی از جنبش های فکری - هنری اروپایی است که از پیشقراولان هنر در قرن بیستم به شمار می رود. شکل گیری این جنبش ریشه در سرگشتگی اندیشمندان و هنرمندانی دارد که خشمگین از موج فزاینده تکنولوژی بر آن شدند تا با برگزیدن هدفی مشترک و رها از هر قید و بندی به یکدیگر پیوسته و از طریق ارتقا مقام هنرهای کاربردی به رتبه هنرهای زیبا و نیز احیاء صنایع دستی به اصلاح مبانی طراحی و زیباشناسی و از طریق آن اصلاح اجتماعی بپردازید. ویلیام موریس (1896-1834م) که پایه گذار این جنبش به شمار می رود اولین هنرمندی است که تحت تاثیر قدرتمندترین متفکران و اصلاح گران عصر ویکتوریا اگوستوس پیوجین (1852-1812م a.w.n pugin) و جان راسکین (1900-1819م john ruskin) قرار گرفت. وی با یاری هنرمندانی چون ویلیام دمورگن (1917-1839 م. william de morgan) چارلز اشبی (1942-1863 م charies ashbee) و سایر دوستان و هم فکرانش کوشید تا با ارتقاء محاسن و مزایایی چون سادگی سودمندی و صداقت در صنایع دستی باعث وحدت در کلیه هنرها گردد. این هنرمندان در جستجو برای یافتن زبانی نو و متفاوت با لهجه های رایج در آن زمان از تزئینات پر زرق و برق و نخوت بار دنیای غرب گذر کرده و با گرایش به شرق زیباترین و با شکوه ترین زبان هنری همه اعصار را در هنرهای اسلامی ایران به ویژه تزیینات ایرانی یافتند زبانی که می توانست به بهترین نحو بیانگر تفکرات و اندیشه های اخلاقی و معنوی آنها در مقابله با سیطره روز افزون ماشین باشد. آنها در مواجهه با زیبایی و خضوع نهفته در هنرهای تزیینی ایرانی به وجد آمده و با دریافت روح عمیق و تفکر ارزشمند هنرمند مسلمان ایرانی که مبین بی زمانی و بی مکانی هنر اوست. از سر شیفتگی آثاری آفریدند که در عین عارض با گرایش های هنری آن زمان مورد استقبال نو اندیشان اروپایی قرا گرفت آثاری که محققاً به عنوان شالوده های هنری قرن بیستم در اروپا شناخته می شوند. در این مقاله کوشیده شده تا با ترسیم پیش زمینه های تاریخی اجتماعی و صنعتی قرن نوزدهم در انگلستان به شناخت اهداف گرایش های فکری و شخصیت های نهضت هنر و پیشه دست یافته و علل تاثیرپذیری آثار این هنرمندان از تزئینات ایرانی - اسلامی را در رمز و راز موجود در این نقوش بجوییم. این مهم از طریق مقایسه تحلیلی برجسته ترین آثار این هنرمندان با شاهکارهای ایرانی میسر خواهد شد.

اشکال رمزگونه ای که به دلیل محمل قرار گرفتن جذب انرژی ماورا، تهیه و گاه تصویر می شدند از روزگاران کهن و در تمدنهای مختلف مورد توجه همگان بوده که با وجود تصویر از جذابیت های بصری بیشتری برخوردار بودند این نقوش مورد بررسی و تحقیق یا طراحی قرار نگرفته اند.

بناهای آرامگاهی در عصر اسلامی ایران نقش بسیار مهمی دارد. این بناها به طور گسترده در تمام نقاط ایران پراکنده اند و از آن ها اطلاعات دقیقی دربارة سبک های معماری، تزیینات، مصالح و دیگر ویژگی های مربوط به ساختار و شکلشان می توان به دست آورد. وجود حکومت های شیعی زیدیه در قرن چهارم هجری قمری و مرعشیان در قرن هشتم هجری قمری و نیز مهاجرت سادات و علویان به داخل فلات ایران و مناطق ری، قصران، دماوند، تبرستان، قومس و خراسان از دلایل گسترش این گونه بناها بوده است. با مرگ یا شهادت این افراد، مقابرشان کانونی برای رشد افکار شیعی و نیز قیام و خیزش های عدالت خواهانه می شده است. منطقة لواسانات و رودبار قصران (واقع در شمال تهران) ازنظر اقلیمی، تاریخی و فرهنگی در ارتباط مستقیم با ناحیة دماوند (واقع در حاشیة جنوبی رشته کوه البرز) بوده است. در این مقاله، بناهای عصر ایلخانی موجود در منطقة لواسانات و رودبار قصران با شماری آثار هم عصر در ناحیة دماوند مقایسه و تحلیل شده است. هدف از نگارش این مقاله، مطالعه و مقایسة ساختار معماری بناها، شباهت های سبکی و تفاوت های آن ها در دو منطقه، نوع مصالح به کار رفته و تزیینات آرامگاه هاست. روش تحقیق در این مقاله توصیفی- تحلیلی است و اطلاعات به روش میدانی و اسنادی با رویکرد نظری مطالعات تاریخ فرهنگی گردآوری شده است.

بن مایه های نقاشی دوره قاجاریه را می باید در دوره های پیشین این هنر ایرانی جستجو کرد…

پیدایش عکاسی در ایران به سال های ابتدایی حکومت محمدشاه قاجار برمی گردد که طی آن به درخواست شاه قاجار دستگاه های عکاسی از روسیه و انگلیس به ایران آمد. و در آذرماه ۱۲۲۱ خورشیدی نخستین عکس در ایران به ثبت رسید. در همان دورانی که ایرانیان مشغول آموختن عکاسی بودند، خارجیان مقیم ایران و سیاحان از جمله «لوئیجی پشه» به عکاسی از فضای ایران پرداختند. یکی از این خارجیان مقیم ایران آنتوان سوروگین (Antoin Sevruguin) بود که به عکاسی از نقاط مختلف ایران روی آورد. آثار سوروگین که آینه فرهنگ و جامعه ایران عصر قاجار است از معروف ترین عکس های این دوره به شمار می رود. عکس های آنتوان از جنبه های مختلفی نظیر تکنیکال، جامعه شناختی و نشانه شناسی قابلیت تجزیه و تحلیل دارند که نگارنده در این نوشتار ضمن معرفی زندگی هنری سعی دارد تا به معرفی آثار و رویکرد عکاسی او بپردازد.

آداب و رسوم هر کشور از جمله پوشش، نقش مهمی در شکل گیری و تغییر فرهنگ هر کشور دارد و پرداختن به آن ارج نهادن به ارزش های پیشین می باشد. دوره قاجار از جمله دوره هایی است که مورد توجه اکثر ایرانیان می باشد. دخالت های گسترده دول روس و انگلیس در تمام مسایل حکومتی ایران، تمایل شدید شاهان ایرانی در این دوران به مد و فرهنگ اروپایی و ممانعت شدید از جانب روحانیت و مردم عامه، را می توان از جمله دلایل اصلی در تغییرات فرهنگ پوشاک مردم در این دوره دانست. در این تحقیق به توضیحاتی مختصر درباره پوشاک ایران و شرایط اجتماعی جامعه در این عصر پرداخته شده است و سپس مطالبی کلی در زمینه پوشش پائیزه و نگرش جامعه جوان ایرانی نسبت به مد و پوشاک حاضر جمع آوری گردیده است که در نتیجه باحفظ اصالت و زیبایی پوشش ایرانی آن را با شیوه ای جدید و هماهنگ با سلیقه متغیر جوانان امروزی ارائه داده است.

در این مقاله تلاش شده است تا اشیای فولادی دوره قاجار بر اساس نوع تزیینات، در گروه های مجزا از دیدگاه موضوعی مورد توجه قرار گیرند. همچنین، تزیین گری ها و نقش اندازی های ویژه ای تفکیک شوند که مختص تزییناتی اقلام فولادی این عصر بوده است. خوانش دوباره اشیاء و اقلام فولادی بر اساس طبقه بندی های انجام گرفته در متن، این امکان را فراهم می آورد تا به موضوع های آرایه ها و ارتباطات میان کاربرد اشیاء و تزیینات آراینده آن ها عمیق تر نگریسته شود. مطالب حاضر به ارتباطی پرداخته است که بین شیوه های دیگر تزیین گری و تصویرگری رایج در این زمان با تزیینات و نقوش روی اشیای فولادی وجود دارد و آرایه ها و نقش مایه های اشیای فولادی در این زمان را به طور مدون و هدفمند در گونه ها و دسته های متمایز از نظر موضوعی بررسی کرده است. نگارنده اشیای فولادی بررسی شده در مقاله را از موزه های داخلی عکاسی کرده و به روش توصیفی و تحلیلی مورد مطالعه قرار داده است.

ایران جامعه ای با زیر ساخت مذهبی است که دین اسلام و مذهب تشیع از دیرباز در آن نفوذ فراوانی داشته که در این میان فرهنگ و ادبیات ایرانی و خاصه شعر نیز جلوه گاه مهمی برای بازتاب نمودهای دینی شده است. عصر قاجار یکی از دوره های شعری ادبیات فارسی است که مذهب، به ویژه تشیع در آن جلوه و بازتاب گسترده ای دارد. در این دوران شاعر می کوشد با تقویت بن مایه های دینی در اشعار، مخاطب خود را پرورش اخلاقی داده، نگاه و اندیشه ی دینی خود را به او منتقل کند. در این نوشته سعی بر آن خواهد بود تا با روش توصیفی و برداشت های تحلیلی، بررسی شود که دین در شعر این دوران چگونه بازتاب یافته و از چه اهمیتی برخوردار بوده و در تعامل ذهن شاعر و مخاطب چه نقشی پیدا کرده است.

موضوع این تحقیق بررسی هنر هخامنشیان در مصر بر اساس یافته های باستان شناسی ایرانی در این سرزمین و آثار مصری در ایران می باشد. در این پژوهش از روش کتابخانه ای وبررسی و مطالعه گزارش پژوهش های میدانی استفاده شده است. برای فهم تاثیرات فرهنگی هنری و آگاهی از گستردگی روابط متقابل تمدن ایران و مصر لازم است یافته های باستان شناسی کاوش های علمی در ایران و مصر مورد مطالعه قرار گیرد تا براساس حجم داده های باستان شناسی به سطح وگستردگی روابط فرهنگی و هنری دو تمدن پی برده شود. براساس پژوهش ها تا به امروز می توان این آثار را در دو دسته طبقه بندی نمود. 1. یافته های باستان شناسی ایرانی در مصر. 2. یافته های باستان شناسی مصری در ایران. بعضی از نمونه های ایرانی در مصر عبارتند از :کتیبه های هخامنشی به خط هیروگلیف از "وادی حمامات" و کتیبه های آرامگاهی هخامنشی و پاپیروس های به خط آرامی از جزیره"الفانتین"و همچنین نقش برجسته های هخامنشی در شهر باستانی "ممفیس" بر روی دیوارهای معبد"هیبیس"و یادگارهای معماری هخامنشی در مصر شامل معبد هیبیس و آثار معماری هخامنشی در الفانتین و سنگ یادبودهای داریوش در کنار کانال سوئز و همچنین مهرهای حکومتی هخامنشیان می شود. در ایران، مجسمه داریوش، اشیاء، آلات و ابزار کوچک به دست آمده از کاخ داریوش در شوش، مهره های سوسکی دشت قزوین، ظروف کتیبه دار هیروگلیفی و یافته های طلسمی و اعتقادی از تخت جمشید مورد مطالعه و بررسی قرار گرفته است. تحلیل نتایج این مطالعه تطبیقی نشان می دهد، که تاثیر گذاری هنر و معماری مصر بر ایران بیشتر بوده است.