درخت حوزه‌های تخصصی

این پژوهش با مرور و بررسی منابع مختلف، مسئولیتها، نقشها و مهارتهای مورد نیاز کتابداران سیستمها را برای مدیریت فناوریهای نوین کتابخانه ای آشکار میسازد، همچنین دوره های آموزشی رسمی و تخصصی کتابداری سیستمها و نیازهای آموزشی مهم این گروه از کتابداران را جهت انجام وظایف محوله شرح میدهد. سپس در مورد شغل سیستمها به بحث و بررسی پرداخته و در نهایت افرادی را که دارای ویژگیهای مورد نظر جهت تصدی این شغل هستند، معرفی مینماید.

هدف: مدیریت دانش فرآیندی است که بکارگیری آن منجر به رشد خلاقیت ، نوآوری و بالندگی منابع انسانی م یگردد و دانشگاه ها مشابه همه سازما نها نیازمند این هستند که نقش و ماهیت دانش را در پیشرفت خود شناسایی و هدایت کنند. هدف این پژوهش بررسی رابطه بین اقدامات منابع انسانی و میزان اجرای مدیریت دانش در شش حوزه ستادی دانشگاه فردوسی مشهد است. روش: پژوهش حاضر پیمایشی و از نوع کاربردی است که ضمن بررسی پیشینه موضوع، برای سنجش میزان اجرای مدیریت دانش از پرسشنامه و برای سنجش اقدامات منابع انسانی از سیستم جامع منابع انسانی دانشگاه استفاده شد و برای بررسی رابطه مذکور از روش تحلیل همبستگی اسپیرمن انجام شده است. یافته ها: یافته های این پژوهش ارتباط معن اداری بین مؤلف ههای مدیریت دانش ( خلق، کسب، سازماندهی، ذخیره، انتشار و بکارگیری) و مؤلف ههای اقدامات منابع انسانی نشان داد. در بررسی همبستگی متغیرهای اصلی، یافته ها نشان داد که اقدامات منابع انسانی بطور معنادار و مثبتی با میزان اجرای مدیریت دانش در دانشگاه فردوسی مشهد مرتبط است. در پیشنهادهای این پژوهش راهکارهایی برای بهبود، به مدیران ارشد دانشگاه ارائه شده است.

امروزه تعداد زیادی از سازمان ها جهت بهبود فرایندهای مدیریت خدمات فناوری اطلاعات خود از کتابخانه زیرساخت فناوری اطلاعات استفاده می نمایند که دربرگیرنده تجارب موفق در زمینه پیاده سازی مدیریت خدمات فناوی اطلاعات می باشد. اگرچه بسیاری از سازمان ها به استقرار و استفاده از کتابخانه زیرساخت فناوری اطلاعات روی آورده اند، اما همه آن ها در پیاده سازی آن موفق نبوده اند. هدف این پژوهش شناسایی عوامل حیاتی موفقیت اجرای کتابخانه زیرساخت فناوری اطلاعات نسخه سوم در سازمان ها با استفاده از یک رویکرد ترکیبی می باشد. بدین منظور، در ابتدا با مرور پژوهش های گذشته، 12 عامل حیاتی موفقیت شناسایی گردیده و سپس از طریق مصاحبه نیمه ساختاریافته با خبرگان این حوزه، 10 عامل جدید که در ادبیات موضوع مورد اغفال واقع شده اند، استخراج گردید. در ادامه با استفاده از تحلیل عاملی اکتشافی و تأییدی به شناسایی و تأیید عوامل مکنون پرداخته شده است. بر مبنای نتایج حاصل از آن، عوامل سازمانی، انسانی، مدیریتپروژه، مدیریتی و فرایندی به عنوان گروه های اصلی عوامل حیاتی موفقیت اجرای کتابخانه زیرساخت فناوری اطلاعات نسخه سوم در ایران شناسایی شده اند.

پژوهش حاضر با هدف شناسایی واژه­های غیرمفهومی در زبان فارسی و تهیه سیاهه­ای از این واژه­ها برای نمایه­سازی خودکار متنهای فارسی در رشته­های روانشناسی، علوم­تربیتی و کتابداری و اطلاع­رسانی انجام شده است. این پژوهش با روش تحلیل محتوا صورت گرفته­است. جامعه آماری این پژوهش را مقاله های مندرج در آخرین شماره منتشر­شده در مجله های علمی و پژوهشی ِ رشته­های علـوم­تربیتی، روانشناسی و کتابداری و اطلاع­رسانی در سال 1385 تشکیل میدهد. نمونه شامل 63 مقاله است. گردآوری داده­ها با استفاده از تفکیک واژگان به صورت ماشینی و دستی صورت گرفت. نتایج پژوهش نشان داد: 1- افعال ( معین و همراه­شونده)، قیدها، ضمایر، حروف، اصوات، اعداد و علائم سجاوندی به­عنوان واژه نمایه­ها ظاهر نمی­شوند، بنابراین، آنها را می­توان واژه­های غیرمفهومی یا به اصطلاح واژه­های بازدارنده تلقی کرد. 2- بدون احتساب علائم سجاوندی، در رشتة علوم تربیتی 96/39%، در رشته روانشناسی 57/38% و در رشـــته کتابداری 12/38% از حجم متون را واژه­های غیرمفهومی تشکیل می­دهد. 3- واژه­های بازدارندة پربسامد در هرسه حوزه تقریبا مشابه است. 4- از تعداد 248552 واژه (بدون احتساب علائم سجاوندی) که پیکرة زبانی مورد مطالعه را تشکیل می­داد، 97280 واژه که 94/38% کل واژه ها را شامل می­شود، جزء واژه­های بازدارنده هستند.5- نتیجة مقایسه فهرست فارسی حاصل از پژوهش با فهرست واژه­های بازدارنده انگلیسی نشان داد بین این دو فهرست به میزان 5/28% همپوشانی وجود دارد. 6. همچنین 38/20% از واژه­ها فاقد توزیع بسامدی یکسان در سه رشتة مورد مطالعه می­باشند

تسهیم دانش یک قابلیت اساسی در مراکز تحقیق و توسعه صنعتی می باشد زیرا از طریق آن کارکنان می توانند در به کارگیری دانش، نوآوری و نهایتاً مزیت رقابتی سازمان مشارکت داشته باشند. تسهیم دانش اثربخش میان کارکنان می تواند به طور قابل ملاحظه ای بر زمان، هزینه و کیفیت فعالیت های تحقیق و توسعه در چنین سازمان هایی تأثیر بگذارد. بنابراین هدف از این تحقیق بررسی عوامل انگیزش فردی و سازمانی مؤثر بر شکل گیری رفتار تسهیم دانش در یک مرکز تحقیق و توسعه صنعتی از طریق ترکیب دو نظریه رفتار برنامه ریزی شده و نظریه مبادله اجتماعی می باشد. روش تحقیق از نوع توصیفی پیمایشی بوده و ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه می باشد. برای آزمون فرضیه ها نیز از روش حداقل مربعات جزئی (PLS) استفاده شد. نتایج تجزیه و تحلیل 85 داده گردآوری شده از جامعه آماری اثر منفی ادراک از دست دادن قدرت دانش و اثر مثبت ادراک لذت بردن از کمک به دیگران و ادراک افزایش شهرت را بر نگرش نسبت به تسهیم دانش تأیید نمود. همچنین نتایج تحقیق نشان داد که نگرش نسبت به تسهیم دانش و هنجارهای ذهنی منجر به افزایش قصد تسهیم دانش در کارکنان شده و این قصد در نهایت موجب افزایش رفتار تسهیم دانش در کارکنان می شود. علاوه بر این، نتایج تحقیق از اثر معنادار عوامل سازمانی جوّ سازمانی و تسهیلات فناوری اطلاعات و ارتباطات به ترتیب بر هنجارهای ذهنی و کنترل رفتاری درک شده حمایت نمود. در نهایت با توجه به یافته های تحقیق، توصیه هایی برای شاغلان حرفه ای در حوزه مدیریت دانش به منظور ترغیب تسهیم دانش میان کارکنان در مراکز تحقیق و توسعه صنعتی به همراه پیشنهادهایی برای محققان آتی جهت پوشش شکاف های تحقیق حاضر ارائه خواهد شد.

امروزه اطلاعات به عنوان ابزاری قدرتمند جهت تثبیت موقعیت هر کشور و حتی هر فرد مطرح است و بر این اساس باید در اختیار عموم قرار گیرد. این در حالی است که پیشرفت تکنولوژی اطلاعات سمت و سویِ اشاعه اطلاعات را در سطح جهان تغییر داده است. مقاله حاضر برآن است تا با جهت گیری به سمت این تکنولوژی، چگونگی بهکارگیری ابزارهای لازم جهت گسترش و اشاعه اطلاعات در روستاها و مناطق محروم را به عنوان طبقه ای از یک جامعه، مورد بررسی قرار دهد. ایجاد مراکز IT روستایی و در کنار آن ساماندهی به وضعیت این مرکز از طریق ایجاد مراکز خدمات رسانی به مراکزIT روستایی، از مهم ترین اقدامهایی است که در این زمینه میتوان انجام داد.

هدف از این تحقیق خوشه بندی کاربران داده های دریایی با استفاده از تکنیک داده کاوی است. با محقق شدن این هدف، سازمانهای دریایی قادر به شناخت داده های موجود خود و همچنین اطلاع از نیازهای کاربران خود خواهند شد. در این تحقیق برای پیاده سازی داده کاوی از مدل استاندارد CRISP-DM استفاده شده است. داده های مورد نیاز، از اطلاعات و پروفیل 500 کاربر داده دریایی از سال 1386 تا 1393 در پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی، استخراج شده است. برای خوشه بندی از الگوریتم TwoStep استفاده شده است. در این تحقیق، برای نخستین بار با استفاده از خوشه بندی، الگویی میان کاربران داده های دریایی اعم از دانشجو، سازمان و پژوهشگر، و اطلاعات داده های مورد درخواست آنها (منبع داده، نوع داده، مجموعه داده، پارامتر و منطقه جغرافیایی) کشف شد. مهمترین خوشه های بدست آمده عبارتند از کاربر دانشجو با منبع داده بین المللی، کاربر دانشجو با نوع داده شیمی دریا، کاربر دانشجو با مجموعه داده ""پایگاه داده اقیانوسی جهانی""، کاربر سازمان با پارامتر نیترات و کاربر دانشجو با منطقه جغرافیایی خلیج فارس. کشف این الگوها، مدیران ارشد را قادر می سازد تا بدرستی در مورد داده های موجود خود و برنامه ریزی برای جمع آوری داده در آینده، تصمیم گیری کنند و درک بهتری از نیازهای کاربران خود داشته باشند، همچنین کاربران داده در راستای تقاضای خود هدایت شوند. در پایان پیشنهاداتی بمنظور بهبود عملکرد سازمانهای دریایی ارائه شده است.

هدف: این پژوهش با هدف مطالعه و شناسایی عناصر فراداده حفاظت در سه طرح تحقیقاتی سیدارز، کتابخانه ملی استرالیا، و ندلیب، و میزان تطابق آن با عناصرالگوی اطلاعاتی استاندارد اُ.ای.ای.اس. انجام گرفته است. روش/ رویکرد پژوهش: این پژوهش با روش کتابخانه ای و دلفی انجام گرفته است. در این پژوهش عناصر فراداده حفاظت سه طرح تحقیقاتی از طریق مشاهده، مصاحبه و نظرسنجی از متخصصان و مدیران طرح تحقیقاتی مورد پژوهش گردآوری شد. سپس این عناصر با یکدیگر مقایسه و ارتباط آنها با مؤلفه ها و انواع اطلاعات الگوی اطلاعاتی استاندارد اُ.ای.آی.اس. سنجیده شد. یافته ها: رویکردهای عناصر فراداده حفاظت در طرح های فوق، مفاهیم و اصطلاح شناسی اُ.ای.آی.اس. را به عنوان چارچوب بنیادین فراداده ای خود اتخاذ کرده اند، اما کتابخانه ملی استرالیا به طور ضمنی از اُ.ای.ای.اس. تبعیت می کند. هر سه طرح، رویکردشان تمرکز بر مؤلفه های اطلاعات منشأ و بازنمایی مدل اطلاعاتی اُ.ای.آی.اس. است و به دیگر انواع اطلاعات الگوی اطلاعاتی اُ.ای.آی.اس. مانند اطلاعات توصیفی و یا بسته بندی و اطلاعات توصیفی حفاظت (از قبیل اطلاعات مرجع، محتوا و تثبیت) بسیار محدودتر پرداخته اند. نتیجه گیری: وجود فراداده برای حفاظت سطح بالا، مستقل از ویژگی های حفاظت رقمی، می تواند نقطه آغازی برای اقدامات جدید حفاظت رقمی باشد و تطابق فراداده حفاظت و استاندارد اُ.ای.آی.اس. را در میان انباره های آرشیوی ارتقاء بخشد. با استفاده از یافته های این پژوهش می توان کوششی جدید را برای شناسایی بهترین عملکردها و رویکردهای رایج برای به کارگیری فراداده حفاظت در حمایت از فرآیند حفاظت رقمی آغاز کرد؛ و در نهایت استفاده همه از یک استاندارد فراداده حفاظت نظیر پرمیس و بومی سازی آن در هر کشور را الزامی می سازد.

هدف: هدف شناسایی میزان آشنایی فهرستنویسان با آر.دی.ای. و آمادگی آنها برای پذیرش این قواعد و تأثیر آموزش بر آن است. روش/ رویکرد پژوهش: میزان آشنایی 49 نفر از فهرستنویسان شاغل در بخش فهرستنویسی پیش از انتشار (فیپا) کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران با آر.دی.ای. با دو روش خوداظهاری (نظر شخصی) و میزان آشنایی واقعی (از طریق پرسش های باز) در قبل و بعد از آموزش و همچنین میزان پذیرش این قواعد از سوی ایشان سنجیده شده است . یافته ها: آشنایی خوداظهاری فهرستنویسان با آر.دی.ای. در پیش از آموزش بالاتر از حد متوسط و میزان آشنایی واقعی ایشان پایین تر از سطح متوسط است. پس از آموزش، هر دو نوع آشنایی آنان - اعم از خوداظهاری و واقعی- بالاتر از سطح متوسط بود. همچنین، وجود تفاوت معنادار بین میزان آشنایی خوداظهاری، آشنایی واقعی و میزان پذیرش فهرستنویسان کتابخانه ملی با جنسیت، میزان تحصیلات، سن و سابقه کار فهرستنویسی مختلف بررسی شد. در این بررسی به جز تأیید فرضیه، وجود تفاوت معنادار بین وضعیت آشنایی خوداظهاری و واقعی فهرستنویسان دارای میزان تحصیلات متفاوت با آر.دی.ای.، تفاوت دیگری مشخص نشد. نتیجه گیری: براساس یافته ها، مشخص شد که در قبل و بعد از آموزش، میزان آشنایی خوداظهاری فهرستنویسان دارای مدرک تحصیلی کارشناسی ارشد بیشتر از میزان آشنایی خوداظهاری فهرستنویسان دارای مدرک تحصیلی کارشناسی است. همچنین مشخص شد که قبل از آموزش، میزان آشنایی واقعی فهرستنویسان دارای مدرک تحصیلی کارشناسی ارشد بیشتر از میزان آشنایی واقعی فهرستنویسان دارای مدرک تحصیلی کارشناسی است.

این مقاله با مرور و بررسی مقالات پژوهشی، تاثیر استفاده از ابربرچسب را در بهبود بازیابی اطلاعات از وب جهان گستر مورد مطالعه قرار داده است. نتایج نشان داد که بیشتر پژوهش های انجام شده، بر تاثیر کاربرد ابربرچسب در بازیابی اطلاعات تاکید می کند. اما، از آنجا که در نتایج یکی از پژوهش های اخیر، اختلاف معناداری در استفاده و عدم استفاده از ابربرچسب یافت نشد، نیاز به پژوهش های بیشتر را در این زمینه الزامی کرد. آنچه مسلم است این ابزار به نویسنده و طراح وب سایت کمک می کند تا مقداری کنترل روی نحوه نمایه-سازی وب سایت خود توسط موتوهای کاوش داشته باشند و این امتیازی نیست که بتوان به راحتی از آن گذاشت .