فیلتر های جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۲۰ مورد از کل ۱٬۴۵۸ مورد.
حوزه های تخصصی:
این پژوهش به شناسایی مؤلفه های اثرگذار بعد خدمات انکوباتورهای دانشگاهی که در تأسیس شرکت های زایشی دانشگاه نقش دارند، پرداخت. روش پژوهش از نوع آمیخته و جامعه آماری شامل خبرگان و متخصصین در حوزه مراکز رشد در دانشگاه های استان مازندران بود. نمونه گیری در بخش مطالعه کیفی هدفمند و در بخش کمی تصادفی طبقه ای بود. در بخش کیفی تعداد 13نفر در فرآیند مصاحبه و در بخش کمی با حجم جامعه 304 نفر، 170 نفر به عنوان نمونه در این پژوهش مشارکت داشتند. ابزار جمع آوری اطلاعات شامل مصاحبه و پرسشنامه محقق ساخته بود که بعد از تأئید روایی، پایایی آن82/0 محاسبه گردید. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آمار توصیفی و در بخش استنباطی از تحلیل عاملی اکتشافی و تأئیدی استفاده شد. نتایج پژوهش در بخش کیفی بیانگر آن بود که در ایجاد شرکت های زایشی دانشگاهی، 17 مؤلفه در بعد خدمات شناسایی شد. در بخش کمی، یافته ها نشان داد که مؤلفه کمک های مالیاتی با بالاترین بار عاملی (84/0)، و مؤلفه تأمین منابع مالی با کمترین بار عاملی (40/0) از کل واریانس ها را تبیین و سایر مؤلفه ها نیز هر کدام به ترتیب در درجات بعدی اهمیت قرار گرفتند. همچنین الگوی نهایی پژوهش، با شاخص های برازش، ضرایب استاندارد مورد تأیید قرار گرفت. میزان ضریب تأثیر مؤلفه های موجود در خدمات انکوباتورهای دانشگاهی در ایجاد شرکت های زایشی دانشگاه به تنهایی بالاترین ضریب تأثیرگذاری در مؤلفه کمک های مالیاتی با 84/0 و کمترین در مؤلفه تأمین منابع مالی با 40/0 بود.
بررسی فرایندهای مدیریت دانش در وب سایت کتابخانه های دیجیتالی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف: پژوهش حاضر با هدف شناسایی وضعیت فرایندهای مدیریت دانش در وب سایت کتابخانه های دیجیتالی ایران انجام شده است. روش/ رویکرد پژوهش: این پژوهش از نوع کاربردی است، که در آن از روش پیمایشی– تحلیلی استفاده شده است. جامعه آماری پژوهش شامل 11 وب سایت کتابخانه های دیجیتالی ایران است. برای گردآوری داده ها از سیاهه محقق ساخته استفاده شد. با توجه به ماهیت و محیط پژوهش جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات (داده ها) از روش های آماری توصیفی و تحلیلی بهره گرفته شد. همچنین برای انجام این کار از نرم افزارهای موجود در این زمینه از جمله SPSS و Excel استفاده شد. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که به تفکیک فرایندها، فرایند شناسایی دانش با مقدار میانگین 79/1، فرایند اکتساب دانش با مقدار میانگین 67/1، فرایند توسعه دانش با مقدار میانگین 34/1، فرایند اشتراک و توزیع دانش با مقدار میانگین 82/0، فرایند بهره گیری از دانش با مقدار میانگین 06/2 و فرایند نگهداری دانش با مقدار میانگین 8/1 از حد متوسط پایین تر هستند. در نتیجه می توان بیان کرد که فرایندهای مدیریت دانش در وب سایت کتابخانه های دیجیتالی وضعیت نامطلوبی دارند. اصالت و ارزش: پژوهش حاضر به بررسی وضعیت فرایندهای مدیریت دانش در وب سایت کتابخانه های دیجیتالی پرداخته است که از لحاظ پرداختن به موضوع مدیریت دانش در این نوع کتابخانه ها جزء اولین پژوهش ها به شمار می رود. همچنین این پژوهش می تواند نقش تعیین کننده ای در آشنا ساختن طراحان نرم افزار و وب سایت کتابخانه های دیجیتالی با فرایندهای مدیریت دانش داشته باشد.
بررسی رابطه ارتباطات علمی و رسانه ها با تأکید بر رسانه های اجتماعی
حوزه های تخصصی:
با توجه به تأثیر رسانه ها، به ویژه رسانه های اجتماعی، در جریان یافتنِ علم در جامعه و شکل گیری و تداوم ارتباطات علمی، در پژوهش حاضر به بررسی رابطه ارتباطات علمی و رسانه ها با تأکید بر رسانه های اجتماعی پرداخته شده است. این پژوهش به روش کتابخانه ای صورت گرفته و رابطه هر یک از رسانه های اجتماعی به عنوان متغیر مستقل در روند ارتباطات علمی، که متغیر وابسته پژوهش است، بررسی شده است. در این پژوهش از میان انبوه رسانه های اجتماعی فقط شش مورد بررسی شده است. شبکه های اجتماعی، ویکی ها، فروم ها، وبلاگ ها، پادکست ها، کامیونیتی های محتوایی از جمله رسانه های اجتماعی جدید در عصر ارتباطات و اطلاعات اند که امکان تبادل و انتقال اطلاعات را در کنار رسانه های سنتی، مثل کتاب و مجله، فراهم کرده اند. در ارتباطات علمی مؤلفه هایی مانند فرستنده پیام، گیرنده پیام، ویراستار، منتقد، و سردبیر وجود دارد؛ این مؤلفه ها با عناوین و کاربردهای دیگر در رسانه ها نیز دیده می شوند و هر یک عملکرد خاصی در ایجاد و تقویت ارتباطات علمی دارند. رسانه های اجتماعی قابلیت ها و ظرفیت های بسیاری دارند، از جمله سرعت و سهولت دسترسی به اطلاعات و از میان بردن محدودیت های زمانی و مکانی؛ این ویژگی ها عامل اثربخش و ضروری در تبادل یافته ها و شکل گیری روابط علمی قوی میان دانشمندان و پژوهشگران به شمار می آیند.
لازم به ذکر است که مقاله حاضر در هشتمین همایش ملی اتحادیه انجمن های علمی دانشجویی علم اطلاعات و دانش شناسی ایران (ادکا) با عنوان ""رسانه های اجتماعی در مراکز اطلاع رسانی"" که با حمایت مادی و معنوی انتشارات سوره مهر در آبان ماه سال جاری برگزار گردید، ارائه شده و برای اولین بار در شماره های هفدهم و هجدهم فصلنامه کتاب مهر منتشر می گردد.
ارزیابی کیفی وبگاه های کودکان و نوجوانان ایران با استفاده از مدل وب کیو.ای.ام.(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف: ارزیابی کیفی وبگاه های کودکان و نوجوانان ایران است.
روش/ رویکرد پژوهش: روش پژوهش پیمایشی است و با استفاده از سیاهه وارسی مبتنی بر استاندارد ایزو
1-9126 و مدل وب کیو.ای.ام. داده های مورد نیاز 33 وبگاه گردآوری شده است.
یافته ها: وبگاه های کودکان و نوجوانان ایران از لحاظ ""قابلیت استفاده"" با میانگین 39/0 در وضعیت مطلوبی قرار ندارند، از لحاظ ""قابلیت عملکرد"" با میانگین 447/0 در وضعیت متوسط به پایین قرار دارند، و از لحاظ ""قابلیت اطمینان"" با میانگین 637/0 و ""قابلیت کارآیی"" با میانگین 732/0 گرچه در وضعیت بهتری قرار دارند، اما با وضعیت بسیار مطلوب فاصله دارند.
نتیجه گیری: وبگاه ها ی کودکان و نوجوانان ایران از نظر رعایت الگوها و معیارهای کیفی وب کیو.ای.ام.، نمره ای پایین تر از حد متوسط دریافت کرده اند و بازنگری در طراحی و تدوین آنها را می طلبد.
بررسی تازگی اطلاعات فارسی: مطالعه موردی روزنامه های فارسی نمایه شده در پایگاه های گوگل، یاهو و بینگ(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
- حوزههای تخصصی علم اطلاعات و دانششناسی کتابخانه ها مجموعه های کتابخانه ای و منابع کتابخانه ای و اطلاعاتی انواع منابع اطلاعاتی روزنامه ها
- حوزههای تخصصی علم اطلاعات و دانششناسی علوم اطلاع رسانی اینترنت و موتورهای کاوش
- حوزههای تخصصی علم اطلاعات و دانششناسی علوم کتابداری نمایه سازی و چکیده نویسی اصطلاح نامه ها و هستی شناسی ها
پژوهش حاضر که به هدف بررسی تازگی اطلاعات فارسی انجام شده است، می کوشد تا سرعت نمایه سازی روزنامه های فارسی را در سه موتور کاوش گوگل، یاهو و بینگ مطالعه و مقایسه کند. این پژوهش به روش وب سنجی انجام شده و جامعه آن را کلیه روزنامه های فارسی پیوسته تشکیل می دهد. نمونه پژوهش به روش هدفمند شناسایی شد و شامل آن دسته از روزنامه های فارسی زبان بود که فهرست آن ها در پایگاه «مگ ایران» آمده و نسخه الکترونیکی آن ها به طور منظم بر وب سایت مربوطه منتشر می شود. نتایج حاصل از پژوهش نشان داد موتور کاوش گوگل به لحاظ سرعت روزآمدسازی روزنامه های فارسی رتبه بالاتری نسبت به موتورهای کاوش یاهو و بینگ دارد. علاوه بر این، گوگل به طور کلی از الگوی روزآمدسازی منظم تری پیروی می کند. دو موتور کاوش یاهو و بینگ نه تنها از سرعت کمتری نسبت به گوگل برخوردارند، بلکه الگوی روزآمدسازی نامنظم تری دارند. دو موتور کاوش یاهو و بینگ به لحاظ سرعت روزآمدسازی تفاوتی با یکدیگر ندارند. این پژوهش برای نخستین بار وضعیت نمایه سازی روزنامه های فارسی زبان را در موتورهای کاوش وب مورد بررسی قرار داد و نشان داد که جستجوگرانی که به کمک موتورهای کاوش به این روزنامه ها دست می یابند، در گوگل از بخت بالاتری برای دستیابی به نسخه روزآمد این روزنامه ها برخوردارند.
ساخت هستانشناسی دانش عرفی زبان فارسی با رویکردی تلفیقی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
تجهیز رایانه ها به دانش عرفی بشر همواره یکی از جاه طلبانه ترین اهداف علم هوش مصنوعی بوده است. میلیون ها دلار هزینه و هزاران ساعت زمان صرف شده تا رایانه ها بفهمند که “اشیا بالا نمی روند، بلکه می افتند” و “دویدن از راه رفتن سریع تر است”. پایگاه های دانش عظیمی ساخته شد، روش های خودکار و نیمه خودکار متن کاوی پیشنهاد شده و از انگیزه همکاری کاربران عادی اینترنت به نفع اکتساب این دانش بهره ها برده شده است. ولی رسیدن به روشی خودکار، مؤثر و کم خطا همچنان به صورت چالشی بزرگ پیش روی جامعه هوش مصنوعی باقی مانده است. هدف این تحقیق ساخت هستان شناسی دانش عرفی فارسی به کمک سه روش مبتنی بر الگو، ترجمه ماشینی و استفاده از منابع ساخت یافته است. با کمک سه پیکره مختلف فارسی هفت نوع رابطه و در مجموع هفتاد هزار اظهار (رابطه) استخراج شده و در قالب یک هستان شناسی ارائه گشت. نتایج بررسی گویش وران فارسی نشان داد که میانگین دقت روابط استخراج شده این هستان شناسی برابر با 75% برای روش مبتنی بر الگو، 70% برای ترجمه ماشینی و 100% برای اطلاعات استخراج شده از جعبه اطلاعات بود.
عوامل مؤثر بر پویش محیطی و گردآوری و استفاده از اطلاعات در حوزه نشر الکترونیک(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
- حوزههای تخصصی علم اطلاعات و دانششناسی کتابخانه های الکترونیکی کتابخانه های دیجیتالی مجموعه سازی کتابخانه های دیجیتالی
- حوزههای تخصصی علم اطلاعات و دانششناسی علوم اطلاع رسانی خدمات اطلاع رسانی مدیریت اطلاعات
- حوزههای تخصصی علم اطلاعات و دانششناسی علوم اطلاع رسانی خدمات اطلاع رسانی مدیریت اطلاعات سازماندهی اطلاعات
هدف: بررسی عوامل مؤثر بر پویش محیطی و گردآوری و استفاده از اطلاعات به منظور تصمیم گیری بهینه از نظر ناشران خصوصی حوزه نشر الکترونیک است.
روش/ رویکرد پژوهشی: پژوهش حاصر با روش پیمایشی- تحلیلی انجام شده و جامعه آماری شامل 100 ناشر فعال خصوصی است که 80 نفر از آنها با استفاده از روش تصادفی ساده نمونه گیری شدند. داده های پژوهش از طریق پرسشنامه محقق ساخته به دست آمده است.
یافته ها: یافته ها نشان می دهد که از عوامل محیط بیرونی، مؤلفه اقتصادی با میانگین رتبه ای 23/5 مهم ترین عامل محیطی بوده است. از منابع اطلاعاتی نیز مؤلفه مدیران زیردست با میانگین رتبه ای 91/11 با بیشترین اهمیت و مؤلفه انتشارات دولتی با میانگین رتبه ای 79/5 دارای کمترین اهمیت و قابلیت اطمینان بوده است.
نتیجه گیری: بین دسترس پذیری و کیفیت یک منبع اطلاعاتی و تناوب استفاده از آن در پویش محیطی رابطه معناداری وجود دارد.
موتورهای جستجوی فارسی: ارزیابی امکانات جستجو، بازیابی اطلاعات، میزان جامعیت و مانعیت، و تعیین همپوشانی میان آنها(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف: شناسایی و ارزیابی امکانات جستجو در موتورهای جستجوی فارسی، تعیین کارآمدترین موتور جستجو به لحاظ بازیابی اطلاعات مرتبط، شناسایی موتورهای جستجوی کارآمد از حیث محاسبة میزان جامعیت و مانعیت، و تعیین میزان همپوشانی میان آنها.
روش/ رویکرد پژوهش: پژوهش از نوع کاربردی است و به روش پیمایشی- تحلیلی انجام شده است. امکانات موجود در 5 موتور جستجوی عمومی و در دسترس فارسی براساس سیاهة وارسی پژوهشگر ساخته مورد مقایسه قرار گرفت. ضریب بازیافت نتایج مرتبط منتخب براساس 50 صفحة بازیابی شده برای 7 کلیدواژه و عبارت به صورت مجزا محاسبه شد. جامعیت و مانعیت در موتورهای جستجو در صورت وجود همپوشانی و ناهمپوشانی محاسبه شد. میزان همپوشانی موجود بین موتورها نیز در مسیر محاسبه مانعیت به دست آمد.
یافته ها: موتورهای جستجوی فارسی از امکانات جستجوی مناسبی برخوردار هستند و می توان تا حدودی از عملکرد آنها اطمینان حاصل کرد. در رابطه با بازیابی نتایج مرتبط و میزان جامعیت، بین موتورهای جستجو فاصله و تفاوت معناداری وجود دارد. موتورهای دارای امکانات جستجوی بیشتر از نظر بازیافت اطلاعات مرتبط تر و همپوشانی بیشتر کارآمدتر معرفی شده اند.
نتیجه گیری: توجه به ظرفیت های خالی شناسایی شده در موتورهای جستجوی فارسی می تواند در تقویت نقاط قوت و بهبود نقاط ضعف آنها مفید واقع شود.
مدل جدید پیشنهادگر فرد خبره با استفاده از ماتریس همبستگی کلمات(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
با توجه به حجم عظیم اطلاعات بدون ساختار داخل سازمانها و همچنین در وب، یافتن پاسخی به نیاز دانشی در زمان اندک، دشوار می باشد. به این منظور علاوه بر موتورهای جستجو که در آنها ویژگیهای فردی کاربران در نظر گرفته نمی شوند، سیستمهای پیشنهادگر بوجود آمده اند که بر اساس رفتارهای پیشین کاربران سعی در کمک به دسترسی به دانش مورد نیاز آنها دارند. استفاده از این سیستمها در وب سایتها و شبکه های اجتماعی در حال گسترش است. سیستمهای پیشنهادگر خبره نیز با پیشنهاد افراد خبره ی دارای دانش به جای ارائه اطلاعات، این امکان را فراهم کرده اند تا کاربران سئوال های خود را از افراد خبره بپرسند. ارتباط با متخصصان باعث می شود که علاوه بر انتقال مطلب، با انتقال تجارب و دانسته ها، بینش و فهم در مورد موضوع منتقل شود. ما در این مقاله، از رزومه-های اساتید دانشگاه به عنوان پروفایل افراد خبره استفاده کرده و مدل پیشنهادگر خبره ی جدیدی ارائه کرده ایم که پرسش کاربر را دریافت کرده و افراد خبره را در زمینه ی این پرسش پیشنهاد می کند. ما با ترکیب ماتریس همبستگی کلمات، مدل فضای برداری و الگوریتم پیجرنک مدلی ارائه کرده ایم که در مقایسه با روش های مرجع دقت بالاتری در شناخت افراد خبره دارد. این مدل در سیستمهای دانشگاهی، داخل سازمانی و همچنین در محیط وب که متخصصان دارای اطلاعات رزومه باشند کاربرد دارد.
رابطه بین فرهنگ سازمانی و کیفیت خدمات در کتابخانه های وابسته به نهاد کتابخانه های عمومی در شهرستان مشهد(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف: هدف مقاله حاضر، شناسایی و تعیین وزن معیار ها ی نُه گانه مدل تعالی سازمانی برای کتابخانه ها ی عمومی استان خوزستان و اجرای آزمایشی آن در مجموعه کتابخانه ها ی عمومی ایران است. نتایج این پژوهش می تواند به ارائه مدلی مناسب و کاربردی برای ارزیابی کیفیت خدمات این کتابخانه ها بیانجامد.
روش: این پژوهش از نوع کاربردی است که با روش ترکیبی در گردآوری داده ها (در دو مرحله کیفی و کمی) با استفاده از پنل دلفی و پرسشنامه انجام شده است. جامعه پژوهش را دو گروه تشکیل دادند: اعضای پنل دلفی (9 نفر از صاحب نظران حوزه کتابخانه ها ی عمومی و مدل تعالی سازمانی) و مدیران کتابخانه ها ی عمومی استان خوزستان (93 نفر). در این پژوهش از پنل دلفی برای تعیین و استخراج مولفه ها و از پرسشنامه ای که حاصل پنل دلفی بود برای بررسی دیدگاه مدیران استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از رگرسیون امتیاز عامل و با روش بوت استرپ-پی (صدکی) در نرم افزار AMOS نسخه 21 استفاده شد.
یافته ها : ساختار کلی مدل تعالی سازمانی برای کتابخانه ها ی عمومی استان خوزستان همانند ویرایش 2013 مدل تعالی سازمانی بود اما تغییراتی قابل توجه در امتیاز برخی معیار ها ی نُه گانه به وجود آمد. یافته ها ی این پژوهش نشان داد که امتیاز معیارهای فرایند ها ، تولیدات و خدمات، نتایج مشتری و نتایج جامعه برای کتابخانه های عمومی خوزستان افزایش پیدا کرده است اما امتیاز معیارهای رهبری، مشارکت ها و منابع، استراتژی، نتایج کارکنان و نتایج کسب وکار کاهش یافته و امتیاز عیار منابع انسانی بدون تغییر باقی مانده است.
شناسائی و تعیین وزن شاخص های کلیدی عملکرد مدیریت دانش2.0 در سازمان ها(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف اصلی این پژوهش، شناسائی و تعیین وزن شاخص های کلیدی عملکرد مدیریت دانش2.0 در سازمان ها می باشد. با توجه به نفوذ فراگیر فناوری، به خصوص رسانه های اجتماعی در ابعاد مختلف سازمانی و نیز نگاه کارکردی به این پدیده در مدیریت دانش، سنجش عملکرد این نوع رسانه ها به منظور تحقق اهداف سازمانی بسیار ضروری به نظر می رسد. شاخص های کلیدی عملکرد مدیریت دانش2.0 در پژوهش حاضر با استفاده از روش دلفی و از طریق پرسشنامه در سه دور، شناسائی و تعیین وزن شدند. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی است چرا که شاخص های کلیدی عملکرد مدیریت دانش2.0 شناسائی شده در این تحقیق، برای سازمان هایی که قصد پیاده سازی مدیریت دانش2.0 را دارند قابل استفاده بوده تا از آنها به سنجش عملکرد مدیریت دانش2.0 در سازمان مربوطه پرداخته شود. بر اساس نتایج بدست آمده از این پژوهش، فرایند مشارکت در مدیریت دانش2.0 شامل سه مرحله و هشت گام می باشد: مرحله اول (مرحله حضور) با سه گام «عضویت»، «مشاهده» و «دریافت محتوا»، مرحله دوم (بازخورد) با سه گام «محاوره»، «ارزیابی» و «بازنشر» و مرحله سوم (مرحله تولید) با دوگام «تولید، اصلاح و بارگذاری محتوا در مخازن دانش» و «مباحثات، ارتباطات و مشارکت». شاخص های کلیدی عملکرد مدیریت دانش2.0 برای هر یک از گام های فرایند فوق به تفکیک، شناسائی و رتبه بندی گردید. دستاورد نهائی این پژوهش، شناسائی و تعیین وزنِ 93 شاخص کلیدی عملکرد مدیریت دانش2.0 در قالب چارچوب مفهومی مدیریت دانش2.0 بوده است. این دستاورد از جهت ارائه شاخص های کلیدی عملکرد در کنار هم و نیز تدوین چارچوب مفهومی مشارکت در مدیریت دانش2.0 به عنوان شاخص ها و چارچوبی کاربردی و ابزاری مناسب جهت سنجش عملکرد رسانه اجتماعی سازمانی و بهبود عملکرد در راستای اهداف سازمانی، دارای نوآوری و اصالت می باشد.
تحلیل عاملی اکتشافی پرسشنامه تدوین مدل شایستگی آموزش علم اطلاعات و دانش شناسی مبتنی بر فناوری اطلاعات بر اساس تحلیل سرفصل ها و نیازهای بازار کار(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف پژوهش حاضر، اعتباریابی پرسشنامه تدوین مدل شایستگی آموزشِ علم اطلاعات و دانش شناسیِ مبتنی بر فن آوری اطلاعات بر اساس تحلیل سرفصل ها و نیازهای بازار کار است. در پژوهش حاضر از روش پیمایشی استفاده شده است. ابزار تحقیق برای گردآوری داده ها پرسشنامه محقق ساخته بوده است. نمونه آماری به صورت هدفمند و به تعداد 315 از میان اعضای هیات علمی، دانشجویان دکتری، و کارشناسان مراکز اطلاع رسانی در ایران انتخاب شدند. یافته ها نشان داد که با حذف 17 گویه از کل پرسشنامه و تحلیل عاملی بقیه آن ها و چرخش نتایج با روش واریماکس، هشت مؤلفه آشکار می شوند. مؤلفه های به دست آمده و نیز گویه هایی که با این مؤلفه ها بار عاملی بالایی داشتند تا حد زیادی با دسته بندی اولیه انجام گرفته در پرسشنامه و نیز تا اندازه ای با یافته های برخی پژوهش های دیگر همخوان است. 76 شاخص شایستگی (دانش، مهارت و نگرش) در قالب هشت مولفه اصلی شامل ""کاربری کامپیوتر""؛ ""کاربری پایگاه های اطلاعاتی، مجموعه سازی منابع دیجیتالی، و مدیریت کتابخانه دیجیتالی""؛ ""مبانی شبکه های کامپیوتری""؛ ""مبانی برنامه نویسی و طراحی پایگاه اطلاعاتی""؛ ""اصول طراحی وب سایت و تحلیل اطلاعات وب""؛ ""نرم افزارهای کتابخانه ای و سازماندهی رایانه ای""؛ آرشیویست منابع دیجیتالی؛ و نگرش، اعتباریابی و دسته بندی شدند. بر این اساس و با توجه به تحلیل بازار کار و تحلیل محتوای سرفصل های برنامه های آموزشی کارشناسی ارشد و کارشناسی مصوب وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، پرداختن به مباحث"" اصول ایجاد و مدیریت شبکه های ساده کامپیوتری"" را می توان حلقه مفقوده اساسی برنامه های آموزشی فعلی علم اطلاعات و دانش شناسی عنوان نمود.
نقش مدیریت دانش در برنامه ریزی راهبردی کتابخانه های دانشگاهی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف: بررسی و تبیین نقش مدیریت دانش در برنامه ریزی راهبردی از دیدگاه مدیران و کتابداران کتابخانه های دانشگاهی است.
روش پژوهش: با استفاده از ابزار پرسشنامه، نظر 38 مدیر (رؤسا و معاونان) و 151 کتابدار شاغل در کتابخانه های مرکزی دانشگاه های دولتی شهر تهران، به تفکیک، درباره نقش مدیریت دانش در برنامه ریزی راهبردی پیمایش شده است.
یافته ها: بیش از نیمی از افراد بر تعریف سه مرحله ای کوینتاس و همکاران (1997) از مدیریت دانش اتفاق نظر دارند؛ مدیران و کتابداران بر کاربردی بودن مدیریت دانش در برنامه ریزی کتابخانه توافق دارند و بهترین راه برای بهبود آینده نگری در کتابخانه را به کارگیری مدیریت دانش در برنامه ریزی دانسته اند؛ آنان مدیریت دانش را به ترتیب در ابعاد سیاست گذاری و تصمیم گیری، برنامه ریزی خدمات اطلاعاتی، تولید مدل و تفکر در حیطة برنامه ریزی راهبردی سازمان خود کاربردی معرفی کرده اند.
یافته های حاصل از این پژوهش نشان داد که 14.57 درصد از مدیران و کتابداران،مدیریت دانش را در نظارت همه جانبة بر برنامه ریزی راهبردی دخیل می دانستند. همچنین67.57 درصد از ایشانمدیریتدانشرا در همة زمینه های تعریف شده دربرنامه ریزیراهبردی کتابخانةخود کاربردی تعریف نمودند. یافته های این پژوهش مدیریت دانش را به ترتیب در سیاست گذاری و تصمیم گیری (51.18 درصد)، برنامه ریزی خدمات اطلاعاتی (81.14 درصد)، تولید مدل (76.4 درصد)، تفکر(23.4 درصد) در حیطة برنامه ریزی راهبردی دانشگاه خود کاربردی معرفی کردند.
نتیجه گیری: در این پژوهش با بهره گیری از نظرات جامعة مورد پژوهش تعاریف متعدد مدیریت دانش و برنامه ریزی راهبردی در کتابخانه های دانشگاهی مورد تبیین قرارگرفت.تفاوت استنباط نتایج حاصله از بررسی موضوعات اساسیِ پیرامون مدیریت دانش در برنامه ریزی راهبردی حاکی از آن است که مدیران و کتابداران کتابخانه های دانشگاهیافراد مختلف در جامعة مورد پژوهش، معانی ضمنی متنوعی را از مفهوم مدیریت دانش در برنامه ریزی راهبردی کتابخانه ها دریافت می کنند، اگرچه این تفاوت ها از نظر آماری معنی دار نبوده است اما این آشفتگی قابل درک است، زیرا اصطلاحات و حوزه های جدید معمولاً تردید هایی منطقی ایجاد می کنند. به هرحال، این تفاوت ها از نظر آماری نیز معنادار نبوده است.
بررسی کیفیت وب گاه های استانی نهاد کتابخانه های عمومی ایران با استفاده از ابزار WQET و ارائه راهکارهایی برای بهبود وضعیت آنها(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
- حوزههای تخصصی علم اطلاعات و دانششناسی علوم اطلاع رسانی شبکه های اطلاعاتی و کامپیوتری
- حوزههای تخصصی علم اطلاعات و دانششناسی علوم اطلاع رسانی شبکه های اطلاعاتی و کامپیوتری وب
- حوزههای تخصصی علم اطلاعات و دانششناسی علوم اطلاع رسانی سایت های کتابداری و اطلاعاتی وب سنجی
- حوزههای تخصصی علم اطلاعات و دانششناسی کتابخانه ها(به طور عام) انواع کتابخانه ها عمومی
هدف: هدف از این پژوهش بررسی وضعیت کیفی وبگاه های استانی نهاد کتابخانه های عمومی کشور با استفاده از ابزار WQET و ارائه راهکارهایی برای ارتقای کیفیت وبگاه هاست. روش: پژوهش حاضر به لحاظ هدف، کاربردی است و به روش پیمایشی- توصیفی انجام پذیرفته است. جامعه آماری مورد مطالعه در این پژوهش 31 وبگاه متعلق به ادارات کل کتابخانه های عمومی وابسته به نهاد کتابخانه های عمومی است. برای ارزیابی وبگاه ها از یک سیاهه وارسی که بر اساس مدل WQET شکل گرفته، استفاده شده است. روایی سیاهه وارسی استفاده شده در پژوهش حاضر به تأیید صاحب نظران و متخصصان حوزه رسیده است. پایایی آن نیز با آلفای کرونباخ 92 درصد تأیید شده است. داده ها توسط نرم افزار مایکروسافت اکسل 2007 تجزیه و تحلیل شده و یافته ها بر اساس آن شکل گرفته است. یافته ها: نتایج پژوهش نشان می دهد که کیفیت وبگاه استان اصفهان (56 درصد) نسبت به سایر استان ها در وضعیت مناسب تری قرار دارد؛ وبگاه استان کردستان (23 درصد) حداقل امتیاز در سنجش کیفیت را به دست آورده است. در مؤلفه های عملکرد، گرافیک، دامنه و ساختار تما می وبگاه ها پایین تر از حد متوسط قرار دارند و در سایر معیارها نیز وبگاه اغلب استان ها از وضعیت نامناسبی برخوردارند. اصالت/ارزش: تا کنون پژوهش مستقل و جامعی که به ارزیابی کیفیت وبگاه های ادارات کل نهاد کتابخانه های عمومی بپردازد، صورت نگرفته است. تعیین وضعیت موجود وبگاه ادارات کل کتابخانه های عمومی منجر به شناسایی نقاط ضعف و قوت آنها شده و می توانند راه گشای حضوری مفیدتر در وب و دنیای مجازی باشد.
بررسی میزان و عوامل موثر بر برخورداری کتابداران از مهارت های ارتباطی: مطالعه موردی کتابداران دانشگاه فردوسی مشهد(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی وضعیت مهارت های ارتباطی کتابداران و شناسایی عوامل موثر بر آن انجام شده است. روش شناسی: روش این پژوهش پیمایشی و از پرسشنامه برای گردآوری داده ها استفاده شده است. جامعه آماری پژوهش، همه کتابداران شاغل در کتابخانه های دانشگاه فردوسی مشهد می باشد. یافته ها: مهمترین عوامل موثر بر تعامل بین فردی از دیدگاه کتابداران ابتدا عوامل سازمانی و پس از آن عوامل محیطی، فردی و فرهنگی است. همچنین بین متغیرهای ""میزان تحصیلات"" و ""تجربه"" کتابداران با میزان برخورداری آنان از مهارت های ارتباطی رابطه معناداری وجود ندارد. افزون بر آن، وضعیت برخورداری کتابداران از مهارت های ارتباطی در حوزه های تحصیلی چهارگانه دانشگاه (علوم انسانی و اجتماعی، علوم پایه، فنی و مهندسی، و کشاورزی)، در یک سطح بوده و تفاوت معناداری در این رابطه مشاهده نشد. در پایان توصیه هایی برای توسعه مهارت های ارتباط بین فردی در میان جامعه کتابداران داده شده است.
شناسایی اَبعاد سیستم مدیریت دانش در کتابخانه های عمومی و تحلیل تأثیر آن بر توسعه نوآوری (مطالعه موردی: استان یزد)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف: هدف اصلی پژوهش حاضر شناسایی اَبعاد سیستم مدیریت دانش و نوآوری و ارزیابی وضعیت آنها در کتابخانه های عمومی شهر یزد و تحلیل تأثیر مدیریت دانش بر نوآوری است.
روش: پژوهش حاضر از لحاظ ماهیت، توصیفی پیمایشی و از نظر هدف کاربردی است. به منظور گردآوری داده ها از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شده است. جامعه آماری پژوهش را کلیه کتابداران کتابخانه های عمومی استان یزد (مشارکتی و غیرمشارکتی) تشکیل می دهند. داده ها با استفاده از آزمون های آماری پیرسون، تی تک نمونه ای، مدل یابی معادلات ساختاری و تحلیل مسیر مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
یافته ها: یافته ها نشان داد که کلیه ابعاد مدیریت دانش به جز بُعد «خلق و کسب دانش» بر نوآوری تأثیر دارند. به استناد ضرایب معادلات ساختاری، بیشترین اثرگذاری بر نوآوری به ترتیب مربوط به بُعد «فن آوری و ساختار» و بُعد «سازماندهی، ذخیره و تسهیم دانش» بود. همچنین یافته ها نشان داد که متغیرهای «نوآوری اجرایی» و «نوآوری فنی» در کتابخانه های عمومی یزد از وضعیت متوسط و نامطلوب برخوردار هستند. به نظر می رسد به این دو حوزه توجه کمتری شده است و برنامه ریزی و تدوین استراتژی به منظور حل مشکلات و بهبود بخشیدن به وضعیت آنها وجود ندارد.
اصالت/ارزش: اهمیت این پژوهش در معرفی عوامل نیازمند بهبود در سیستم مدیریت دانش و نوآوری نهاد است. عامل «خلق و کسب دانش در سیستم مدیریت دانش، و عوامل «نوآوری اجرایی» و «نوآوری فنی» در کتابخانه های عمومی نیازمند تقویت و توجه مدیریتی است.
امنیت اطلاعات سامانه های تحت وب نهاد کتابخانه های عمومی کشور(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی وضعیت امنیت اطلاعات در سامانه های تحت وب نهاد کتابخانه های عمومی کشور انجام شده است. روش: روش پژوهش پیمایشی- تحلیلی و ابزار گردآوری داده ها، سیاهه وارسی است که بر مبنای استاندارد ISO/IEC 27002 تهیه شده و با 11 شاخص و 79 زیرشاخص، امنیت اطلاعات را مورد سنجش قرار می دهد. شاخص های ارزیابی شامل خط مشی امنیت اطلاعات؛ سازماندهی امنیت اطلاعات؛ مدیریت دارایی ها؛ امنیت منابع انسانی؛ امنیت فیزیکی و محیطی؛ مدیریت ارتباطات و عملیات؛ کنترل دسترسی؛ تهیه، توسعه و نگهداری سیستم های اطلاعاتی؛ مدیریت حوادث؛ امنیت اطلاعات؛ مدیریت تداوم کسب وکار؛ و انطباق است. چهار سامانه تحت وب شامل «سامانه شبکه کتابخوانان حرفه ای»، «سامانه طرح کتاب من»، «سامانه پیام مشرق» و «سامانه آماری فرزین» نهاد کتابخانه های عمومی کشور جامعه پژوهش را تشکیل دادند. یافته ها: بر اساس دیدگاه مدیران سامانه ها، از نظر امنیت، دو «سامانه شبکه کتابخوانان حرفه ای» و «سامانه طرح کتاب من» با میانگین 68/. در حد خوب و دو «سامانه پیام مشرق» و «سامانه آماری فرزین» با میانگین های 60/. و 53/. در حد متوسطی قرار دارند. از دیدگاه کارشناسان فن آوری اطلاعات ادارات کل کتابخانه های عمومی کشور، هر چهار سامانه از لحاظ شاخص های امنیت اطلاعات در حد متوسطی قرار دارند و تفاوت معنی داری بین این چهار سامانه وجود ندارد. همچنین دو شاخص «مدیریت تداوم کسب وکار» و «تهیه، توسعه و نگهداری سیستم های اطلاعاتی» قوی ترین نقاط و«خط مشی امنیت اطلاعات» و «سازماندهی امنیت اطلاعات» آسیب پذیرترین نقاط امنیت اطلاعات سامانه های نهاد کتابخانه های عمومی به شمار می روند و تفاوت معنی داری بین 11 شاخص اصلی امنیت اطلاعات در این چهار سامانه وجود دارد. اصالت/ارزش: با عرضه اولین استاندارد مدیریت امنیت اطلاعات، نگرش سیستماتیک به مقوله ایمن سازی فضای تبادل اطلاعات شکل گرفت. این مقاله بر اساس یکی از استانداردهای پذیرفته شده امنیت اطلاعات، سامانه های تحت وب نهاد کتابخانه های عمومی کشور را ارزیابی و نقاط قوت و آسیب پذیر این سامانه ها را مشخص کرده است و پیشنهادهایی برای بهبود وضعیت امنیت این سامانه ها ارائه داده است
معیارهای ارزیابی و تولید کتاب های گویا از دیدگاه تولیدکنندگان: تحلیل محتوای کیفی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف: کتاب های گویا در صنعت نشر دارای جایگاه ویژه ای هستند و ناشران زیادی در سراسر دنیا با روش و معیارهای مختلفی اقدام به تولید آنها می نمایند. هدف این پژوهش شناخت و معرفی مهمترین معیارهای تولید و ارزیابی کتاب های گویا از دیدگاه تولیدکنندگان است. روش: در این پژوهش به تحلیل محتوای کیفی مصاحبه هفت نفر از تولیدکنندگان کتاب های گویا در شهر تهران پرداخته شده است که به شکل هدفمند انتخاب و مورد مصاحبه عمیق و نیمه ساختاریافته قرار گرفتند. پس از تحلیل داده ها، کدهای اولیه استخراج شد و در چند مرحله مورد بازبینی بررسی و طبقه بندی قرار گرفت و در نهایت چهار مقوله اصلی و 21 مقوله فرعی به دست آمد. یافته ها: یافته های این مطالعه مؤید این مطلب است که مهمترین معیارهای تولید و ارزیابی کتاب های گویا از دیدگاه تولیدکنندگان در چهار مقوله اصلی محتوا، ارائه، فنی، و سایر قرار می گیرند که در مجموع دارای 21 مقوله فرعی مخاطب، انگیزه استفاده، معیار انتخاب، موضوع، حق مؤلف، ویرایش، سخت افزار، نرم افزار، نیروی انسانی، ویژگی و کیفیت فایل صوتی، قالب انتشار، توزیع، روایت، موسیقی، تقطیع و نام گذاری، جستجوپذیری، ارائه اطلاعات کتابشناختی، مزیت، کاستی، علل رواج، و مشکلات تولید هستند. اصالت/ارزش: این تحقیق برای اولین بار معیارهای تولید و ارزیابی کتاب های گویا را از دیدگاه تولیدکنندگان مشخص نمود. مشارکت کنندگان مصادیقی از این معیارها را عرضه نمودند که توجه به آنها در تولید کتاب های گویا می تواند موجب افزایش کیفیت تولیدات شود.
بازنمون تصویری دانش در رشته ی کتابداری و اطلاع رسانی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
پژوهش حاضر با هدف بازنمون تصویری دانش و تعیین نقاط خلأ و تراکم گرایش های علمی اعضای هیأت علمی رشته کتابداری و اطلاع رسانی در دانشگاه های دولتی ایران صورت پذیرفته است. بدین منظور پیشینه نامه علمی-اجرایی هریک از اعضاء به روش سرشماری گردآوری و تحلیل محتوا شد. سپس با استفاده از یک سیاهه وارسی محقق ساخته میزان گرایش هر یک از اعضای جامعه پژوهش تعیین گردید. در نهایت نقشه هایی با استفاده از نرم افزار مصورسازی NodeXL ترسیم گردیدند. نتایج نشان دادند که نقاط تراکم گرایش ها به ترتیب در حوزه های علم سنجی، روش تحقیق در کتابداری و اطلاع رسانی ، سازماندهی اطلاعات، منابع اطلاعاتی، روانشناسی در کتابداری و اطلاع رسانی ، آموزش در کتابداری و اطلاع رسانی ، مدیریت، کتابداری و اطلاع رسانی در وب، مدیریت دانش، کتابخانه های دانشگاهی، خدمات اطلاعاتی، مبانی نظری و فلسفی کتابداری و اطلاع رسانی ، مدیریت مجموعه مشاهده می شود و به نظر می رسد متخصصان این حوزه در این جامعه خاص به کتابداری و اطلاع رسانی در موضوعات شیمی، نقشه، موزه، حقوق، هنر و کتابخانه های آموزشگاهی و همچنین در خوشه موضوعات مستقل به موضوعات اقلیت ها در کتابخانه ها، معماری اطلاعات، مشاوره اطلاعاتی، خودکارسازی کتابخانه ها، حفاظت و نگهداری و همچنین تاریخ شفاهی، سایبرنتیک، حق مؤلف، بازاریابی اطلاعات و اقتصاد اطلاعات گرایش قابل توجهی نداشته اند و در این موضوعات خلأ فعالیت علمی مشاهده می شود.
بررسی رابطه بین اضطراب کتابخانه ای و نگرش رایانه ای (مدل سی. ای. اس.) کاربران کتابخانه های عمومی شهرستان دزفول(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
- حوزههای تخصصی علم اطلاعات و دانششناسی علوم کتابداری موضوعات خاص و کتابخانه ها و کتابداری
- حوزههای تخصصی علم اطلاعات و دانششناسی علوم اطلاع رسانی نیازهای اطلاعاتی و رفتار اطلاع یابی
- حوزههای تخصصی علم اطلاعات و دانششناسی کتابخانه های الکترونیکی کتابخانه های مجازی
- حوزههای تخصصی علم اطلاعات و دانششناسی کتابخانه ها(به طور عام) انواع کتابخانه ها عمومی
هدف: پژوهش حاضر به رابطه بین اضطراب کتابخانه ای و نگرش رایانه ای کاربران کتابخانه های عمومی شهرستان دزفول بر اساس مدل سی. ای. اس. پرداخته است.
روش: مطالعه از نوع کاربردی است و با استفاده از روش پیمایشی تحلیلی انجام شد. جامعه پژوهش کاربران کتابخانه های شهرستان دزفول به تعداد 10757 نفر است که از میان آنها تعداد 370 نفر به صورت تصادفی به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار گردآوری اطلاعات دو پرسشنامه باستیک شامل 39 گزاره برای اضطراب کتابخانه ای و پرسشنامه مدل سی. ای. اس. لوید و گریسارد شامل 40 گزاره است.
یافته ها: یافته ها نشان داد مهم ترین عامل اضطراب زا بر اساس مقیاس باستیک مربوط به «احساس عدم راحتی در کتابخانه» با میانگین 41/4 است. تحلیل نتایج مولفه های نگرش رایانه ای با استفاده از آزمون تحلیل واریانس فریدمن نشان داد که «سودمندی رایانه» با میانگین 06/3 بالاترین و «اضطراب رایانه» با میانگین 84/1 پایین ترین رتبه را دارا هستند. اضطراب کتابخانه ای و نگرش رایانه ای کاربران به لحاظ سن و سطح تحصیلات با استفاده از آزمون آنوای یک راهه مستقل، و به لحاظ جنسیت با استفاده از آزمون تی مستقل بررسی گردید که تفاوت معنی داری را نشان نداد. نتایج نشان داد بین اضطراب کتابخانه ای و نگرش رایانه ای کاربران رابطه معنی داری در سطح کمتر از (001/0) وجود دارد و نگرش رایانه ای نقش پیش بینی کننده ای را در راستای اضطراب کتابخانه ای ایفا می نماید.
اصالت/ارزش: با توجه به نتایج پژوهش، اقدام مناسب در راستای کاهش تأثیر عوامل اضطراب زای کتابخانه ای هم زمان با توجه به نگرش کاربران نسبت به رایانه، می تواند عملکرد کاربران در استفاده از خدمات اطلاعاتی کتابخانه ها را بهبود بخشد.