درخت حوزه‌های تخصصی

هدف این پژوهش شناسایی میزان تطابق زبان نمایه سازان، نویسندگان و برچسب گذاران در پایگاه اطلاعاتی اریک و مندلی است. این پژوهش از نوع کاربردی است که برای انجام آن از روش تحلیل محتوا استفاده شده است. جامعه مورد مطالعه در این پژوهش شامل 499 مقاله از 20 مجله حوزه علوم تربیتی است که در سال 2014 در پایگاه اطلاعاتی اریک نمایه سازی شده بودند. برچسب های تخصیص داده شده در فاصله زمانی از اول ژانویه سال 2014 تا سوم اوت سال 2016 از وبگاه مندلی استخراج گردید. کلیدواژه های تخصیص داده شده به مقاله ها توسط نویسندگان شان، از خود مقاله ها استخراج گردید. داده های گردآوری شده برای بررسی میزان تطابق این سه زبان با استفاده از برنامه ای به زبان برنامه نویسی شیء گرا سی شارپ مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. همچنین به منظور مشخص شدن میانگین ها و فراوانی ها از آمار توصیفی استفاده شد و برای تحلیل و ارزیابی داده ها نرم افزار اکسل 2013 به کار گرفته شد. یافته ها نشان می دهد که میزان تطابق کلیدواژه های تخصیص داده شده توسط نویسندگان مدارک با برچسب های تخصیص داده شده توسط برچسب گذاران به همان مدارک در وبگاه مندلی 15درصد، میزان تطابق توصیفگرهای تخصیص داده شده توسط نمایه سازان به مدارک در پایگاه اریک با برچسب های تخصیص داده شده توسط برچسب گذاران به همان مدارک در وبگاه مندلی 3 درصد، میزان تطابق توصیفگرهای تخصیص داده شده توسط نمایه سازان به مدارک در پایگاه اریک با کلیدواژه های تخصیص داده شده توسط نویسندگان به همان مدارک 4 درصد، و در نهایت، میزان تطابق هرسه زبان مورد مطالعه 1/1 درصد بود. همچنین میزان حضور توصیفگرهای تخصیص داده شده توسط نمایه سازان در اصطلاحنامه اریک 34 درصد بود که از دو گروه نویسنده و برچسب گذار بیشتر است. یافته ها نشان داد که تطابق بیشتری بین واژگان و زبان نویسنده و برچسب گذار نسبت به تطابق بین واژگان و زبان نمایه ساز و برچسب گذار و همچنین تطابق بین واژگان و زبان نویسنده و نمایه ساز وجود دارد . نتایج این پژوهش نشان داد که برچسب گذاران واژه هایی متفاوت از توصیفگر های نمایه سازان و کلیدواژه های نویسندگان استفاده کرده اند، و این نشان دهنده عدم آشنایی سه گروه «نمایه ساز، نویسنده و برچسب گذار» از زبان و واژگان مورد استفاده همدیگر است. پیشنهاد می شود که به منظور جستجوی سودمند و بازیابی اطلاعات در نظام های سنتی نمایه سازی در هنگام کنترل واژه ها و همارایی واژه ها (پیش همارا و پس همارا) زبان کاربر و نویسنده مورد توجه قرار گیرد.

هدف: شناسایی معنا و زمینه های کاربردی مفهوم تجربه کاربر در بافت کتابخانه . روش شناسی: داده ها با جستجو در پایگاه های اطلاعاتی و ردگیری استنادات، منابع معتبر، و مرتبط با تجربه کاربر در بافت کتابخانه گردآوری شد. یافته ها: مطالعات تجربه کاربر نشان می دهد چطور با تمرکز بر رویکرد پژوهش کیفی می توان نیازهای کاربران را تأمین کرد و امکان تعامل بهتر برای کاربران با فضای خدمات و وبگاه کتابخانه فراهم آورد. نتیجه گیری: تجربه کاربر به عنوان تخصصی نوظهور در حرفه کتابداری با منشأ فلسفی همخوان با رسالت کتابخانه ها در حال رشد و گسترش است. با شناخت این رویکرد کتابداران می توانند راه های نو برای ارائه خدمات بهتر در همه اجزای سامانه کتابخانه مطابق با نیاز کاربران بیابند.

هدف:بررسی تعاملات میان رشته ای حوزه سیبرنتیک در پایگاه وب علوم در سال های 1986-2015 و ترسیم و تحلیل نقشه علمی آن. روش شناسی:با استفاده ازفنون علم سنجی کلیدواژه سیبرنتیک در دو فیلد عنوان یا موضوع در وب علوم جستجو شد. شناسایی حوزه های موضوعی دخیل در تولیدات علمی سیبرنتیک با ترسیم نقشه علمی به شیوه ""نگاشت لایه ای علم"" با نرم افزار پاژک و بررسی شبکه های استنادی حوزه های موضوعی استنادکننده با ترسیم شبکه هم رخدادی واژگان با استفاده از نرم افزار وی.او.اس.ویوئر انجام شد. یافته ها:حوزه سیبرنتیک از سه خوشه اصلی شامل هشت حوزه علوم رایانه، مدیریت، مهندسی، مهندسی برق، علوم عصبی، علوم اجتماعی، فیزیک، فناوری زیستی تشکیل شده است. علوم رایانه با 7 گروه نقش مرکزی دارد و دارای قوی ترین و بیشترین تأثیر در میان حوزه هاست. سه حوزه مدیریت، علوم رایانه و هوش مصنوعی،  مهندسی برق و الکترونیک بیشترین حوزه های موضوعی استنادکننده هستند. دو واژه ""سیستم"" و ""رویکرد"" از پر کاربردترین واژگان این حوزه به شمار می روند. نتیجه گیری:ساختار فکری حوزه سیبرنتیک با 8 حوزه اصلی و 49 گره وابسته حاکی از غنی بودن شبکه اطلاعاتی و گستردگی روابط میان رشته ای آن است. این نکته در سیاست گذاری های علمی و شناسایی روندهای جدید پژوهشی مفید خواهد بود.

مقدمه: ازآنجاکه خدمات مرجع مجازی، خدماتی است که از قابلیت های مطلوبی برخودار بوده و می تواند در فرایند خدمات رسانی در محیط وب، نقش آفرین نیز باشد، بررسی نقش این گونه قابلیت ها در روند تحقیقات کاربران، بیش ازپیش محسوس خواهد بود. ازاین رو، هدف از این پژوهش، بررسی نقش خدمات و قابلیت های مربوط به مؤلفه های مرجع مجازی بر بهبود عملکرد فعالیت های تحقیقاتی دانشجویان دانشگاه شهید بهشتی است. روش شناسی: تحقیق حاضر از لحاظ هدف، کاربردی و به روش پیمایشی انجام شده است. ابزارگردآوری داده ها، پرسش نامه و جامعه آماری آن، کلیه دانشجویان دانشگاه شهید بهشتی بوده که 377 نفر به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای و براساس جدول مورگان گزینش انتخاب شدند. یافته ها: تحلیل ها نشان داد که از میان انواع مؤلفه های مرتبط با قابلیت های مرجع مجازی، سرعت ارائه پاسخ با میانگین امتیاز 29/4، وضعیت مطلوبی داشته و در اولویت قرار گرفت و سایر مؤلفه ها مانند پاسخ گویی کتابدار، جامعیت پاسخ و اعتبارمنابع با میانگین ۹۴/۳، 86/3 و ۷۵/۳ به ترتیب در مراتب بعدی قرار گرفته و وضعیتی نسبتاً مطلوب داشتند. نتیجه گیری: ارزش مقاله حاضر در نشان دادن قابلیت های مرجع مجازی در کتابخانه ها است. تمرکز بر مؤلفه های مرتبط با مرجع مجازی، خواهد توانست تا امور پژوهشی کاربران درکتابخانه ها را تسهیل نماید. دراین راستا، بهره گیری از قابلیت های مرجع مجازی کتابخانه های دانشگاه توسط دانشجویان، درحدمطلوب بوده و همچنین اعتماد دانشجویان به میز مرجع مجازی کتابخانه دانشگاه در حد بالایی بوده و این بدان معنا است که مسئولان کتابخانه باید در این راه توجه و دقت نظر بیشترى داشته باشند.

نظام های بازیابی اطلاعات برای افزایش نتایج مرتبط بازیابی شده و کسب رضایت کاربران به دنبال تغییر جستجوی مبتنی بر کلیدواژه به جستجوی مبتنی بر مفاهیم هستند. این نظام ها برای انجام این کار از ابزارهایی استفاده می کنند که بتوانند واژگان را به مفاهیم تبدیل کنند. این امر طی سالیان متمادی زمینه تولید ابزارهایی همچون طرح های رده بندی، سرعنوان های موضوعی، واژگان و اصطلاحنامه ها را فراهم آورده است. به تازگی نیز هستی شناسی ها در تکامل این روند به کار گرفته شده اند. این مسئله که نظام های بازیابی اطلاعات مطرح در دنیا که مدعی استفاده از هستی شناسی و اصطلاحنامه هستند چگونه از ویژگی های معنایی این ابزارها در روند بازیابی اطلاعات خود بهره می گیرند، مشکل اصلی است که در این پژوهش به آن پرداخته شده است. در این مقاله 7 نظام بازیابی اطلاعات با توجه به استفاده از این ابزارها انتخاب شدند، ویژگی های معنایی نظام ها با بررسی متون در قالب سیاهه وارسی محقق ساخته ای ارائه شد. این ویژگی ها 5 مقوله کلی جستجوی مفهومی، جستجوی مترادف ها، پیشنهاد برای جستجو، استفاده از هستی شناسی ها و نمایش هستند. پژوهشگر با مشاهده ساختاریافته در قالب سیاهه ، این ویژگی ها را مورد بررسی قرار داد. با وجود این که این نظام ها از این ابزارها برای جستجو و بازیابی اطلاعات بهره گرفته اند، اما ویژگی های معنایی و هستی شناسانه مورد انتظار را نشان ندادند. پایگاه اطلاعاتی اریک و کتابخانه ملی استرالیا بیشترین امتیاز (32 و 24) را در معیارهای بررسی شده به دست آوردند و آرشیو ملی استرالیا و موزه بریتانیاکمترین امتیاز (12 و 13) را داشتند.

هدف پژوهش حاضر بررسی تاثیر فن آوری اطلاعات و ارتباطات بر رشد اقتصادی کشوهای عضو گروه D8 است. روش به کار برده شده در پژوهش، از نوع علی- تحلیلی بوده و هدف پژوهش؛ کاربردی می باشد. هم چنین، آمار و اطلاعات مربوط به متغیرهای به کاربرده شده در پژوهش از لوح فشرده ی WDI2015 استخراج شده است. ابزار اقتصادسنجی مورد استفاده در پژوهش نیز نرم افزار Eviews و روش اقتصادسنجی به کار برده شده در پژوهش، روش پنل دیتا بوده و دامنه ی زمانی پژوهش فاصله ی زمانی سال 2008 تا 2014 و قلمرو مکانی پژوهش نیز کشورهای عضو گروه D8 (شامل کشورهای ایران، اندونزی، بنگلادش، ترکیه، پاکستان، مالزی، مصر و نیجریه) است. بر اساس یافته های پژوهش، اثرگذاری ضرایب متغیرها بر اساس مبانی نظری مورد انتظار و از نظر آماری نیز معنی دار بوده و فن آوری اطلاعات و ارتباطات تاثیر مثبت و معنی دار بر رشد اقتصادی این کشورها دارد.

هدف: پژوهش با هدف افزایش میزان تمایل به استفاده اعضای هیأت علمی بعد از پیاده سازی راهنماها بر روی کاربرگه های ساعد انجام شد. روش: این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر روش، میدانی می باشد، همچنین از روش جایگزینی نمونه اولیه برای ارزیابی استفاده پذیری، استفاده کرده است. جامعه، اعضای هیأت علمی دانشگاه فردوسی مشهد هستند که برای جمع آوری داده با ده نفر از آن ها مصاحبه شد. یافته ها: نتایج نشان دادکه راهنماها توانسته است تمایل اعضای هیأت علمی به استفاده از ساعد را بالا ببرد. فیلم های آموزشی با میانگین ۸۵/۳ وضیعت بهتری به منظور افزایش تمایل به استفاده اعضاء نسبت به راهنماهای پیوسته با میانگین ۶۴/۳ دارد. یافته ها نشان می دهد که عواملی همچون رنگ پس زمینه، محتوای راهنماها (واژگان، طول جملات، زمان ظاهر شدن راهنماها، محل قرار گرفتن راهنماها) و تهیه راهنماها در قالب فیلم های آموزشی مهم ترین تأثیر را در این زمینه داشته اند. نتیجه آن که می توان با طراحی راهنماها بر مبنای اصول اساسی و علمی راهنماها و تأکید بر استفاده از سبک های یادگیری کاربران تمایل آن ها به استفاده و در نهایت استفاده پذیری این سامانه را افزایش داد.

در اقتصاد، دانش به عنوان مهمترین تولید محسوب می شود و از آن به عنوان مهمترین مزیت رقابتی سازمان ها نام برده می شود. همچنین اثربخشی سازمانی را میزان دستیابی به اهداف سازمانی می دانند. هدف از این پژوهش تعیین تاثیر مدیریت دانش و فرایندهای آن بر اثربخشی سازمانی است. جامعه آماری پژوهش، مدیران تمام شعب شرکت های بیمه شهر اصفهان که به صورت نمونه گیری سرشماری با حجم 72 نفر انتخاب شدند، می باشد. برای جمع آوری داده از دو پرسشنامه با طیف لیکرت و برای تجزیه و تحلیل داده ها از تحلیل مسیر استفاده شد. نتایج این پژوهش نشان داد که بین مدیریت دانش و اثربخشی سازمانی رابطه مثبت و معنی داری وجود دارد و همچنین نتایج نشان داد که 857/0 درصد از پراکندگی اثربخشی سازمانی مربوط به فرایندهای مدیریت دانش است. نتایج آماری تاثیر تمام ابعاد مدیریت دانش بر اثربخشی سازمانی بجر کاربرد دانش را تایید نمود. بر اساس یافته های پژوهش نتیجه می گیریم که طراحی ساختار دانش مدار در سطوح شرکت های بیمه در شهر اصفهان، در بهبود وضعیت اثربخشی این شرکت ها موثر خواهد بود.

هدف: ارزیابی کاربردپذیری وبگاه دیجیتال سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران براساس تجربه کاربر. روش: از روش آمیخت اکتشافی (طرح موازی همگرا) استفاده شد. برای ارزیابی کاربردپذیری کتابخانه دیجیتال، از رویکرد چندجانبه و تکنیک های مختلفی ازجمله آزمون کاربردپذیری، پرسش نامه، مصاحبه، مشاهده و بلنداندیشی استفاده شد. هشت وظیفه برای کاربران تعریف شد تا مسیر حرکت آنان، مشکلات و چالش ها، میزان سردرگمی آن ها در مسیر و به اصطلاح نقاط درد و واژگان مبهم وبگاه شناسایی شود. برای تجزیه وتحلیل داده های کمّی از نرم افزار اس پی اس اس و برای تحلیل داده های کیفی مصاحبه از نرم افزار مکس کودا استفاده شد. مشاهده سیستم با استفاده از دو نرم افزار فست استون و اوکَم انجام شد. دو گروه کاربران، شامل کاربران مبتدی (آمیخته) و کاربران پیشرفته (کتابداران) در پژوهش شرکت کردند. برای تجزیه وتحلیل داده های گردآوری شده از مصاحبه ها، از روش تحلیل محتوای کیفی استفاده شد. در راستای اعتباربخشی به یافته ها از روش زاویه بندی روش شناسی و معیارهای گوبا و لینکلن استفاده شد. یافته ها : توجه به میانگین های انجام وظایف کاربران مبتدی و پیشرفته  نشان داد ثبت نام کاربر جدید بیشترین زمان را به خود اختصاص داده است (بیش از 6 دقیقه). میانگین کلی میزان سختی و آسانی تکمیل وظایف بدون تفکیک دو گروه کاربران نشان داد وظیفه 5 با میانگین 45/3 و وظیفه 2 با میانگین 35/3 سخت ترین وظایف و وظیفه 8 با میانگین 25/2، آسان ترین وظیفه از دیدگاه کاربران هر دو گروه بوده است. بازخورد دریافت شده از کاربران مبتدی و پیشرفته درباره معیارهای ارزیابی کاربردپذیری وبگاه کتابخانه دیجیتال (میزان رضایتمندی، سهولت کار، راحتی پیمایش، جذابیت سایت، چیدمان عناصر اطلاعاتی و غیره) نشان داد برخی از مؤلفه های کاربردپذیری، نمره متوسط (3) را نیز دریافت نکرده اند؛ مثلاً از دید کاربران پیشرفته، سازمان دهی اطلاعات وبگاه با میانگین 70/1 و جذابیت وبگاه از نظر بصری با میانگین 10/2 در شرایط مساعدی قرار ندارد. رصد میزان رضایت کاربران از وبگاه کتابخانه دیجیتال سازمان اسناد و کتابخانه ملی نشان داد صرفاً 30 درصد از کاربران مبتدی و 10 درصد از کاربران پیشرفته از عملکرد خود در وبگاه اظهار رضایت کردند. طی تکمیل وظایف تعریف شده برای کاربران، مشکلات و چالش های متعددی گزارش شد. ازجمله این چالش ها می توان به موارد ذیل اشاره کرد: پیچیدگی فرایندها (فرایند پیچیده جست و جوی منابع، پیچیدگی فرایند ثبت نام، و فیلدهای جست و جو)، درک نامطلوب از برچسب ها و مفاهیم وبگاه، چیدمان عناصر وبگاه، افزونگی و تعدد گزینه ها، ظاهر بصری وبگاه، بازیابی نامطلوب، مشکلات فنی، ناهماهنگی و یکدست نبودن، محدودیت مجموعه و دسترسی، اتلاف وقت کاربر، تنوع قالب منابع و نمایش منبع دیجیتال. نتیجه گیری : کاربران پیشرفته در انجام وظایف خود زمان بیشتری صرف کردند. توجه به تلاش های ناموفق در بین دو گروه کاربر و مقایسه آن ها با یکدیگر نشان داد میزان تلاش های ناموفق در میان کاربران پیشرفته به نسبت کاربران مبتدی بیشتر است. کاربران پیشرفته به سبب استراتژی ها و تصوراتی که از جست و جو داشتند بیشتر ناموفق بودند. آنان به صورت طبیعی تمایل داشتند در انجام جست و جو، به جای جست و جوی ساده از جست و جوی پیشرفته استفاده کنند. همین تصور باعث می شد میزان تلاش های ناموفق آنان بیشتر شود؛ چراکه جست و جوی پیشرفته کتابخانه دیجیتال، آشفتگی بسیاری داشت و یکی از دلایل بالارفتن تلاش های ناموفق در میان آنان نیز همین بود.

هدف: شناسایی وضعیت پیشینه های کتابشناختی پیایندهای فارسی در فهرست کتابخانه ملی ایران از نظر سطح، صحت اطلاعات ذخیره شده، و نوع اشتباه در ورود اطلاعات این پیشینه ها. روش/ رویکرد پژوهش: پیمایشی با رویکرد توصیفی- تحلیلی. جامعه پژوهش شامل کاربرگه های کامل پیایندهای فارسی در نرم افزار رسا (برابر با 12700 کاربرگه) بود که 375 پیشینه به عنوان نمونه انتخاب شد. این پیشینه ها شامل 25125 فیلد بودند. ابزار گردآوری اطلاعات، سیاهه وارسی تهیه شده مطابق با راهنمای یونی مارک برای فهرست نویسی پیایندها بود. یافته ها: از مجموع فیلدهای مورد بررسی 12% دارای اطلاعات و 88% فاقد اطلاعات بود. 65% اطلاعات به شکل صحیح و 35% به شکل اشتباه وارد شده است. بیشترین اشتباه از نوع یونی کدنشده با 49% و سپس، از نوع مستندنشده با 33% بود. اشتباه فهرست نویس در انتخاب فیلد 5/11 درصد، نویسه و کلمه اضافی 4%، اطلاعات ناقص 2%، و اشتباه املایی تقریباً 5/0% بوده است. ورود اطلاعات در بلوک 4 (فیلدهای ارتباطی) و بلوک 5 (اطلاعات عنوان) مورد غفلت واقع شده است. نتیجه گیری: نبود سیاست مشخص و دقیق فهرست نویسی و کم دقتی فهرست نویس از عوامل اصلی کمبود اطلاعات در ذخیره سازی پیشینه های پیایندهای فارسی است. بهتر است کتابخانه ملی به فهرست نویسی پیایندها و تدوین دستورالعمل های جامع در این حوزه توجه ویژه نماید.

هدف: هستی شناسی ها ابزارهای پرکاربرد در سازماندهی دانش در بستر وب معنایی هستند. هستی شناسی ها برای موضوع های مختلف نیاز به گسترش دارند. مقاله حاضر گسترش هایی را معرفی و بررسی می کند که برای الگوی مرجع مفهومی سیداک ارائه شده است. روش : کلیدواژه هایExtension  و CIDOC-CRM را در موتورهای جستجو و پایگاه های گوگل اسکالر، ساینس دایرکت، امرالد، ابسکو، و ریسرچ گیت جستجو کردیم و بیش از 50 مقاله یافتیم و چکیده های آنها را مرور کردیم. از میان آنها 21 مقاله را با الگوی مرجع مفهومی سیداک مرتبط یافتیم و مرور کردیم. یافته ها : رسماً 14 گسترش برای الگوی مرجع مفهومی سیداک تابه حال ارائه شده است. هر گسترش به فراخور نیاز حوزه های موضوعی، به معرفی رده ها و ویژگی های آنها پرداخته است. برخی گسترش ها افزون بر الگوی سیداک، از گسترش های دیگر نیز استفاده کرده اند. بیشترین کاربرد را گسترش الگوی سی.آر.ام.اس.سی.آی. داشته است. بیشترین گسترش ها هم در موضوع باستان شناسی بوده است. از لحاظ روش شناسی، همه گسترش ها با روش هماهنگ سازی و مطابقت دادن مفاهیم حوزه های موضوعی با الگوی سیداک انجام شده است. نتیجه گیری : نیاز به گسترش های موضوعی برای الگوی مرجع مفهومی سیداک همچنان وجود دارد و می تواند به غنی تر شدن مجموعه های داده ای در وب معنایی بیانجامد.

هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطۀ بین اعتماد سازمانی و رفتار شهروندی سازمانی با تأکید بر نقش تعدیل کنندگی بهره وری نیروی انسانی در کتابخانه های عمومی استان هرمزگان انجام گرفته است. روش : این پژوهش از لحاظ هدف، کاربردی و ازنظر نحوه گردآوری داده ها توصیفی- پیمایشی از نوع هم بستگی است. جامعۀ آماری پژوهش شامل کارکنان کتابخانه های عمومی استان هرمزگان بوده اند که پس از تعیین حجم نمونه به تعداد 97 نفر به کمک جدول کرجسی و مورگان، نمونۀ انتخابی به روش نمونه گیری تصادفی-خوشه ای انتخاب شد. جمع آوری داده ها بر اساس سه پرسش نامۀ استاندارد اعتماد سازمانی راولیز (2008)، رفتار شهروندی سازمانی دیکینسون (2009) و بهره وری نیروی انسانی هرسی و گلداسمیت (1980) صورت گرفت و پایایی آن ها ازطریق ضریب آلفای کرونباخ به ترتیب با مقادیر 5/83%، 2/78% و 5/79%، روایی محتوایی آن ها با استفاده از نظر متخصصان و کارشناسان خبره، و روایی سازه نیز به کمک تحلیل عاملی تأییدی تأیید شد. یافته ها: یافته های پژوهش حاکی از آن است که اعتماد سازمانی باعث بروز رفتار شهروندی سازمانی در ابعاد وظیفه شناسی، جوانمردی، فضی ل ت مدنی، نوع دوستی و نیز احت رام و تکریم در میان کارکنان کتابخانه های عمومی استان هرمزگان می شود. همچنین، با در نظر گرفتن بهره وری نیروی انسانی به عنوان متغیر تعدیل کننده، شدت رابطۀ بین اعتماد سازمانی و رفتار شهروندی سازمانی در میان کارکنان کتابخانه های عمومی استان هرمزگان افزایش می یابد، به طوری که در این اثرگذاری ابعاد بازخورد عملکرد و توان نیروی انسانی وزن بیشتری داشته اند. اصالت/ارزش: در این پژوهش، برای اولین بار نقش تعدیل کنندگی بهره وری نیروی انسانی در رابطۀ بین اعتماد سازمانی و رفتار شهروندی سازمانی مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج این تحقیق می تواند برای مدیران و سیاست گذاران کتابخانه های استان هرمزگان در بهبود رفتار های داوطلبانه و رفتار های شهروندی سازمانی مفید و ارزشمند باشد.

امروزه، موضوع کسب دانش و به اشتراک گذاری آن در زمینه های کاری، به ویژه در سازمان های دانش محور، اهمیت یافته است. کتابخانه ها نیز جزء سازمان های دانش محور محسوب می شوند و کتابداران، کارکنان دانشی درون کتابخانه به حساب می آیند. از این رو، چگونگی تشویق کتابداران به بهبود اشتراک دانش از اهمیت زیادی برخوردار است. از طرفی، بررسی ها نشان می دهد که طراحی شغل تأثیر عظیمی بر جو سازمان و در نهایت، بر بهبود اشتراک دانش بین کارکنان دارد. پژوهش حاضر با هدف تحلیل چندسطحی تأثیر ویژگی های شغلی بر اشتراک گذاری دانش با نقش میانجی هویت سازمانی انجام شده است. این تحقیق از لحاظ هدف، کاربردی و از لحاظ نحوه گردآوری داده ها، توصیفی-پیمایشی است. جامعه آماری این تحقیق کتابداران تمامی کتابخانه های عمومی و دانشگاهی شهر «اهواز» است. بر این اساس، تعداد 108 کتابدار از 16 کتابخانه در شهر «اهواز» به عنوان نمونه انتخاب شده است. نتایج پژوهش در مورد تحلیل سطح فردی (کتابداران) نشان داد که هویت سازمانی تأثیر مثبت و معناداری بر اشتراک گذاری دانش در بین کتابداران دارد. همچنین، ویژگی های انگیزشی شغل تأثیر مثبت و معناداری بر هویت سازمانی دارد. یافته های مدل چندسطحی نشان داد که متغیر سطح گروهی، یعنی ویژگی های اجتماعی شغل اثر تعدیل کنندگی بین سطحی بر رابطه بین هویت سازمانی و اشتراک گذاری دانش دارد و نقش تعدیل گر ویژگی های اجتماعی در رابطه بین ویژگی های انگیزشی شغل و هویت سازمانی رد شده است.

شاخص های کلیدی عملکرد یک ابزار سودمند در حوزه مدیریت عملیات است و به مدیران ارشد سازمان در ایجاد بهبود مستمر در فرآیندها و واحدهای مختلف اجرایی یاری می رسانند. در سامانه های اطلاعاتی پژوهشی، داده به عنوان منبعی ارزشمند در سرتاسر فرآیند پژوهش به حساب می آید و بخش زیادی از ارزش افزوده ایجاد شده در این فرآیند وابسته به کیفیت داده های پژوهشی است. از سوی دیگر کنترل کیفیت داده ها یکی از مهم ترین فعالیتها در راستای اطمینان از مطلوب بودن سطح کیفیت خروجی سازمان است که امروزه به کمک یک ابزار قدرتمند به نام نمودار کنترل انجام می شود. در این مقاله بمنظور پایش عملکرد سامانه های اطلاعاتی تحقیقاتی شاخص هایی مانند صحت، کامل بودن و دقت توسعه داده شده اند. داده های پایان نامه/ رساله (پارسا)های دانشجویان تحصیلات تکمیلی کل کشور که در سامانه گنج اشاعه داده می شوند، به کمک نمودار کنترل I-MR پایش شده اند. نتایج پایش مستمر کیفیت داده در شاخص های مختلف نشان می دهد که در برخی داتشگاه ها که به تازگی به سامانه ثبت پیوسته اند به دلیل عدم آشنایی با روند سامانه و ثبت اطلاعات و نبود آموزش کافی در برخی شاخص ها مانند دقت و صحت نوسانات زیادی وجود دارد و نیاز است اقدامات اصلاحی مناسبی انجام شود. در انتها، ارائه بازخورد به موقع به دانشجویان در خصوص مشکلات کیفی داده ها، پیغام های اطلاع رسانی ) مناسب در زمان تکمیل فیلدها توسط دانشجویان تحصیلات تکمیلی و ارائه آموزش های تصویری و تدوین دستورالعملهای لازم به عنوان اقدامات اصلاحی در خصوص ارتقاء کیفیت داده ها و قابلیت فرآیندهای تولید داده، پیشنهاد شده است.

هدف : شناسایی، طبقه بندی، و تحلیل بافتارهای استنادی مقالات علم اطلاعات و انواع استنادها با رویکرد فراگفتار هایلند. روش شناسی : این پژوهش در دو مرحله «شناسایی طبقه استناد» (Jurgens et al., 2016) و «تحلیل مبتنی بر فراگفتار کارکرد شناسایی شده» (Hyland, 2005) انجام شده است. 164 بافتار استنادی مقالات استناد کننده به 10 مقاله به زبان انگلیسی (مجموعاً شامل 656 جمله استنادی صریح و ضمنی) بررسی شده است. یافته ها : استنادها از نظر فراگفتار در 2 طبقه اصلی استناد های «تعاملی- هدایتی» و «تعاملی- مشارکتی» با 4 طبقه فرعی در سطح دوم، 14 طبقه فرعی تر در سطح سوم و 23 طبقه فرعی تر در سطح چهارم دسته بندی شد. استنادهای شناسایی شده بیشتر از نوع تعاملی- هدایتی بود و نه تعاملی- مشارکتی. طبقات درک شده نیز بیشتر توصیفی بودند و نه تحلیلی و نقدگونه. نتیجه گیری: شباهت طبقه بندی استنادهای این مطالعه با طرح های موجود تا سطح سوم است و اغلب نیز با طبقات استنادهای تعاملی- هدایتی اشتراکاتی دارند. به نظر می رسد انواع استنادهای تعاملی- مشارکتی شناسایی شده بتواند در پالایش بافتارهای استنادی در سامانه های بازیابی اطلاعات متون علمی و در ارزیابی کیفی تأثیرگذاری پژوهش ها یاری رسان باشد.

لزوم تجدید نظر در راهبرد کتابخانه های عمومی کتابخانه های عمومی در سطح جهان همچنان از اعتبار مناسب برخوردارند. در جلسه ای که با حضور عضو هیئت علمی یکی از دانشگاه های امریکا در کمیته گسترش و برنامه ریزی وزارت عتف تشکیل شده بود، ایشان به دو نکته اشاره کرد که قابل توجه بود: یکی اینکه کتابداران مچنان با قدرت در سطح دانشگاه های امریکا فعالیت می کند و دوم اینکه بعضی مهارت ها از جمله قصه گویی در کتابخانه های عمومی جایگاه ویژه ای دارد و اینکه وی دیده است که مثلاً یک کتابدار قصه گو دارای چندین کلاه کار بوده است تا بتواند با قصه گویی خود توجه بیشتری از مخاطبان، به ویژه کودکان را به خود جلب کند. این تذکر مرا به این فکر انداخت که آیا این وضعیت در کشور ما هم هست؟ آیا اگر فردا بگویند فلان کتابخانه عمومی و یا حتی در سطح بالاتر نهاد کتابخانه های عمومی تعطیل شد، آیا حرکتی در جامعه مبنی بر اعتراض و یا حتی تأسف که بتواند هشداردهنده باشد به وجود می آید؟ من شاید بدبینانه به این مسئله می نگرم ولی قطعاً عده ای با نظر من موافقند که در جامعه ما و به ویژه با حضور اینترنت و تلفن همراه و «آی پد» و فناوری های نوین دیگر، کمتر کسی به کتابخانه به عنوان محل دانش و گسترش آن نگاه می کند؛ اگر چه آن را به عنوان قرائت خانه، آن هم در مواقع ضروری مانند امتحانات و کنکور قبول دارند و از آن استفاده می کنند.

هدف: هدف پژوهش حاضر ارائه الگویی نظری برای برنامه ریزی آموزش علم اطلاعات و دانش شناسی در ایران است. به همین منظور، ضمن پرداختن به مفاهیمی از نظریه های اکولوژی و سیبرنتیک و پیوند آن ها با یکدیگر، رویکرد جدیدی تحت عنوان «اکوسیبرنتیک» معرفی و تشریح می شود. روش: این پژوهش به روش سندی انجام شده است. مرور مفاهیم سیبرنتیک و اکولوژی و مطالعات انجام شده درباره آینده آموزش علم اطلاعات و دانش شناسی برای گردآوری اطلاعات موردنیاز به کار گرفته شده است. یافته ها: رویکرد اکوسیبرنتیکی به آموزش علم اطلاعات و دانش شناسی، همانند اکوسیستم های زیستی، هم زمان به دو عامل اصلی محیط و ارکان آموزش رشته توجه دارد. رویکرد اکوسیبرنتیکی به مطالعه روابط تعاملی میان ارکان آموزش علم اطلاعات و دانش شناسی و محیط پیرامونی آن می پردازد و آینده آموزش علم اطلاعات و دانش شناسی را تابعی از تعامل میان ارکان آموزش علم اطلاعات و دانش شناسی و محیط پیرامون آن به علاوه سیستم های دریافت کننده بازخورد و پیش خورد می داند. اصالت/ارزش: نگرش های مطرح شده درباره آینده علم اطلاعات و دانش شناسی را می توان در چهار گروه جای داد. نخست، نگاه بدبینانه نسبت به آینده و اعتقاد به سناریوی انقراض و نابودی است. گروه دوم قائل به تمایز میان «کتابداری» و «علم اطلاعات» و دیگر عناوین جدید هستند. آن ها جامعه کتابداری را از خوش بینی محض درباره سهم بالای خود در مشاغل آینده جامعه اطلاعاتی برحذر داشته اند. به عبارتی، در اینجا با چالش کتابداری با مفهوم سنتی آن و علم اطلاعات و دیگر رشته های همنام به معنای مدرن آن درگیرند. گروه سوم معتقدند که راه رسیدن به آینده از گذشته و حال می گذرد. علم اطلاعات و دانش شناسی برای ادامه حیات باید به عوامل درون و برون رشته ای توجه کند. درواقع، این دیدگاه به پیشرفت و ادامه حیات به صورت پیوسته و بدون تغییرات اساسی اشاره دارد. گروه چهارم نیز آینده ای مطلوب برای علم اطلاعات و دانش شناسی قائل هستند. آن ها راز و رمز دستیابی به این آینده مطلوب را برنامه ریزی و طراحی سیستم آموزشی با هدف آموزش دانشجویان نسل آینده دانسته اند. این پژوهش برای نخستین بار با رویکردی اکوسیبرنتیکی به تحلیل برنامه ریزی آموزش علم اطلاعات و دانش شناسی در ایران پرداخته و می تواند مبنایی برای آموزش علم اطلاعات و دانش شناسی باشد.

این پژوهش با هدف کشف ساختار درونی مطالعات روانشناسی مثبت صورت گرفته است. رویکرد پژوهش پیش رو، در بخش ادبیات نظری و پیشینه های پژوهش، مطالعه ی کتابخانهای و از لحاظ ماهیت، کاربردی و در تجزیه و تحلیل یافته ها، تحلیلی است و از روش همرخدادی واژگان و نهایتاً خوشهبندی متن که از روشهای متنکاویاند برای کشف ساختار درونی و روابط موضوعی مطالعات روان شناسی مثبت استفاده شده است. جامعه این پژوهش، مقالات حوزه روان شناسی مثبت نمایه شده در پایگاه اسکوپوس است. تعداد کل این مقالات که محدود به بازه زمانی 2000 تا 2012 است برابر 1086 مقاله می باشد. پس از استخراج واژه های مرتبط موضوعی از ناحیه عنوان، چکیده و کلیدواژه های همه مقالات و اعمال روش های متن کاوی و ریشه یابی واژه ها، یک ماتریس هم رخدادی با ابعاد 43 × 43 ایجاد شد. برای تفسیر روابط موضوع های اصلی و جزئی ماتریس مذکور استاندارد شده و براساس شباهت وارد نرم افزار ایکس.ال.استد شد. مفاهیم در 7 خوشه بهینه قرارگرفت. برای گام های بعدی تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار متلب و از نرم افزار پاژک برای نمایش شبکه هم رخدادی واژگان استفاده شده است. نتایج این پژوهش نشان می دهد که خوشه 2 با 10 واژه و خوشه 4 با 9 واژه، به عنوان خوشه های اصلی شناخته می شوند. خوشه 5 بیشترین تعداد موضوع های اصلی از بین مفاهیم منتخب را داراست و خوشه های 2 و 1 کمترین فاصله را دارند، که نشان می دهد ارتباط بین موضوع های اصلی و جزئی در این خوشه ها بیشتر است.

انسان برای برطرف کردن نیازهای خود دائماً مشغول بروز رفتارهای گوناگون است. این رفتارها انواعی دارند و هرکدام موضوع بحث رشته های علمی مانند روانشناسی، جامعه شناسی، مدیریت، هنر، علم اطلاعات و دانش شناسی، و برخی زیرمجموعه های تخصصی آن ها است. رفتارهای اطلاعاتی و دانشی که ارکان اصلی فعالیت کاربر در تعامل با اطلاعات و دانش و همچنین نظام های بازیابی نشان می دهد، از جمله موضوع هایی است که در علم اطلاعات و دانش شناسی مورد توجه قرار گرفته است. با توجه به اهمیت این مفاهیم، در این جستار تلاش شده است تا با توجه به متون و پژوهش های علمی موجود و با رویکردی مروری- تحلیلی، مفاهیمی کلیدی همچون داده، اطلاعات، دانش، خرد، و هوش مورد بحث قرار گرفته، سپس پیش نیازهای شکل گیری یک رفتار دانش یابی مطرح شده و در ادامه تعریفی از رفتار دانش یابی و تمایز آن با رفتار اطلاع یابی ارائه شود. بررسی های صورت گرفته نشان داد مفهوم رفتار دانش یابی، مفهومی مهم و بسیار گسترده است، به همین دلیل می توان انتظار داشت که عرصه نوینی در ادبیات و پژوهش های حوزه های گوناگون به ویژه علم اطلاعات و دانش شناسی باز کند. به نظر می رسد که تلاش در زمینه تدوین و ضابطه مند کردن چارچوب ها در این عرصه بسیار ضروری باشد.