نرگس نشاط

نرگس نشاط

مدرک تحصیلی: دانشیار، علم اطلاعات و دانش شناسی، سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران

مطالب

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۲۰ مورد از کل ۴۸ مورد.
۱.

ترجمان دانش و آسیب شناسی آن راهکارهایی برای ارتقاء عملکرد پژوهشی دانشجویان علم اطلاعات و دانش شناسی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ترجمان دانش پژوهش کاربردی سازی پایان نامه های دانشگاهی دانش آموختگان آسیب شناسی علم اطلاعات و دانش شناسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 959 تعداد دانلود : 388
مقدمه: علم اطلاعات و دانش شناسی دارای بیش از نیم قرن سابقه دانشگاهی و مقاطع تحصیلی کاردانی تا دکتری است و پژوهش جزو شرایط لازم آن به شمار می رود. اما علی رغم این سابقه تاریخی، برخی نوشته های جاری حاکی از آن است که بخش عمده ای از دانش تولیدشده در قالب پایان نامه های تحصیلی بلااستفاده و یا فاقد ارزش پژوهشی هستند و یا با تکرار مطالب پیشین فاقد نوآوری بوده و توانایی اثرگذاری و کاربردی شدن در جامعه علمی را ندارند. با توجه به این مسئله پژوهش حاضر بر آن شد تا دلایل این امر را شناسایی و راهکارهایی برای بهبود آن ارائه دهد. روش شناسی: این پژوهش در دو مرحله انجام شد. ابتدا متون و ادبیات موضوع مورد واکاوی قرار گرفت و با تحلیل محتوای آنها عوامل مؤثر در نگارش و تدوین پژوهش های دانشگاهی شناسایی شد. متغیرهای شناسایی شده پس از پالایش در مؤلفه های سه گانه تولیدکنندگان (دانشجویان)، میانجی ها (اساتید و نظام دانشگاهی)، و مصرف کنندگان (جامعه بهره بردار) جایدهی و بر مبنای آن پرسشنامه ای طراحی شد. سپس هر یک از مؤلفه ها و متغیرهای آن از نظر دانش آموختگان تحصیلات تکمیلی علم اطلاعات و دانش شناسی مورد پیمایش قرار گرفت. یافته ها: تحلیل محتوای متون 12 متغیر را به عنوان عامل تأثیرگذار فردی در کارایی پژوهش های دانشگاهی و کاربست آنها نشان داد. از میان این متغیرها، قریب به 100 درصد دانش آموختگان بر این اعتقادند که داشتن انگیزه بیشترین تأثیر را در انجام پایان نامه ای خوب یا موفق دارد. پس از آن ناآگاهی از نحوه انجام پژوهش به دلیل نداشتن تجربه قبلی و یا آموزش ناصحیح را جزو دلایل مهم فردی ذکر کرده اند. همچنین 14 متغیر با تحلیل محتوای متون در ارتباط با عوامل زمینه ای (میانجیان دانش/نظام دانشگاهی) شناسایی شد. از میان آنها، عدم حمایت مادی و معنوی از دانشجویان پژوهشگر از سوی دانشگاه یا نظام آموزشی، عدم توانایی اساتید در دادن ایده های نو و مبتکرانه به دانشجویان، ضعف دانشی اساتید نسبت به موضوعات پژوهشی و اشراف نداشتن به برخی حیطه های تخصصی و موارد دیگری از این دست 90 درصد پاسخ ها را به خود اختصاص داد. در تحلیل محتوای متون، 11 متغیر از متغیرهای مربوط به جامعه علمی و مراکز بهره بردار از بسامد بیشتری برخوردار بود. از میان این متغیرها نیز بی اعتمادی مدیران دستگاه های اجرایی به دستاوردهای دانشگاهی یا ضعف ساختارهای اداری در بهره برداری از یافته های پژوهشی دانشگاهی در تصمیم گیری ها، پایین بودن سطح کیفی، بی اطلاعی دستگاه های اداری و ذینفعان از پژوهش های دانشگاهی و موضوعات آن، عدم حمایت مادی یا معنوی از پایان نامه های دانشگاهی پربسامدترین متغیرهایی بود که از سوی جامعه پژوهش به آن اشاره شده بود. نتیجه : حجم عمده ای از پژوهش های دانشگاهی در قالب پایان نامه انجام می شوند و این آثار نقشی مهم در تولید دانش جدید دارند. لذا نظام دانشگاهی باید به شایستگی ها و بهسازی مداوم فرایند تولید، تبادل و به کارگیری صحیح دانش میان پژوهشگران و مصرف کنندگان توجه ویژه داشته باشد تا بتواند نتایج آن به تولید محصولات مؤثرتر و یا ارائه خدمات قوی تر بیانجامد.
۲.

تجربه کاربر در وبگاه سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تجربه کاربری رابط کاربری وبگاه کتابخانه ملی ایران پرس و جوی بافتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 507 تعداد دانلود : 465
هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی تجربه کاربری در محتوای وب کتابخانه ملی ایران، انتظارات و نیازهای کاربران را هنگام استفاده از محتوای وب کتابخانه ملی ایران شناسائی و بررسی کرده است. روش: برای بررسی تجربه کاربری از روش های «پرس وجوی بافتی » و تکمیل جمله استفاده شده است و برای تکمیل و تأیید برخی نتایج به داده های تحلیلی وبگاه (برگرفته از سایت سیمیلاروب) ارجاع شده است. «پرس وجوی بافتی» یک رویکرد کیفی و تفسیری است که در قالب مصاحبه نیم ساختاریافته و به صورت مکالمه با کاربر در محیط واقعی کار وی انجام می شود. روش تکمیل جمله، جملاتی است که مشابه پرسشنامه برخط روی وبگاه سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران قرار گرفته و توسط کاربران تکمیل شده است. یافته: نتایج بدست آمده نه مقوله کلی و چهل و هشت مقوله فرعی در خصوص انتظارات و تجربه های کاربران در وبگاه کتابخانه ملی ایران بدست داد که مقوله های کلی عبارت از جستجو، پژوهش و دانش افزایی، شخصی سازی و بومی سازی، موقعیت یابی در فضای کتابخانه، دستیابی به منبع، تعامل، رویدادها، معماری اطلاعات، طراحی و ظاهر است. نتیجه گیری: نتایج بدست آمده پیشنهادهایی است که می تواند مبنای مناسبی برای توسعه وبگاه کتابخانه ملی ایران یا حتی وبگاه ها و نرم افزارهایی با بافت های مشابه قرار بگیرد. این نتایج علاوه بر پیشنهادهایی که برای بهبود تجربه کاربری وبگاه کتابخانه ملی ارائه کرده است برای کارآفرینان و علاقه مندان به راه اندازی کسب و کار و طراحی اپلیکیشن نیز ایده های مناسبی مبتنی بر انتظارات و نیازهای واقعی کاربران بدست می دهد.
۳.

پیایندها در آینه واسپاری قانونی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: واسپاری قانونی پیایندها کتابخانه ملی ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 119 تعداد دانلود : 549
هدف: سنجش میزان تعهد و عمل به الزام های قانونی واسپاری پیایندها براساس محل نشر، نوع مؤسسه و نوع نشریه در بازه زمانی دهساله (1387-1396). روش: تمامی پیایندهای چاپی مجوز نشرگرفته از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی که طی سال های 1387 تا 1396 و پیایندهای واسپاری شده و ثبت شده در بانک کتابشناسی کتابخانه ملی در برنامه رسا در همین سال ها مقایسه شده است. یافته ها: 29530 عنوان پیایند در سامانه رسانه های کشور ثبت شده است. 10846 عنوان آنها در کتابشناسی کتابخانه ملی ایران موجود است. از پیایندهای دارای مجوز نشر از سوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نزدیک به 55 % و از عناوین مشترک دو سامانه نزدیک 54% به کتابخانه ملی ایران واسپاری نشده است. نتیجه گیری: میزان پایبندی به مصوبات و قوانین واسپاری بین ناشران و نهادهای مسئول کمتر از 50 % است.
۴.

رویکردی نو به خدمتی کهن: استفاده از تجربه کاربر در بهبود خدمات کتابخانه ای(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تجربه کاربر کاربردپذیری رویکردهای نوین علم اطلاعات کتابدار تجربه کاربر فضای کتابخانه وبگاه کتابخانه رابط کاربری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 299 تعداد دانلود : 769
هدف: شناسایی معنا و زمینه های کاربردی مفهوم تجربه کاربر در بافت کتابخانه . روش شناسی: داده ها با جستجو در پایگاه های اطلاعاتی و ردگیری استنادات، منابع معتبر، و مرتبط با تجربه کاربر در بافت کتابخانه گردآوری شد. یافته ها: مطالعات تجربه کاربر نشان می دهد چطور با تمرکز بر رویکرد پژوهش کیفی می توان نیازهای کاربران را تأمین کرد و امکان تعامل بهتر برای کاربران با فضای خدمات و وبگاه کتابخانه فراهم آورد. نتیجه گیری: تجربه کاربر به عنوان تخصصی نوظهور در حرفه کتابداری با منشأ فلسفی همخوان با رسالت کتابخانه ها در حال رشد و گسترش است. با شناخت این رویکرد کتابداران می توانند راه های نو برای ارائه خدمات بهتر در همه اجزای سامانه کتابخانه مطابق با نیاز کاربران بیابند.
۷.

آیا مدیریت حافظه سازمانی در سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران امری ضروری است؟(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: حافظه سازمانی کسب دانش اشتراک دانش کاربست دانش ذخیره دانش سازمان اسناد و کتابخانه ملی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 353 تعداد دانلود : 50
هدف: بررسی اینکه سازمان اسناد و کتابخانه ملی به عنوان نهادی فرهنگی تا چه حد به ملزومات دانش سازمانی توجه دارد و از نظر کارکنان تا چه حد استقرار حافظه سازمانی به منزله پایگاهی برای ذخیره، مستندسازی، و به کارگیری دانش ضرورت دارد. روش شناسی:این پیمایش با استفاده از پرسشنامه پژوهشگرساخته داده های مورد نیاز در زمینه های کسب دانش، اشتراک دانش، کاربرد دانش، و ذخیره دانش را جمع آوری کرد. جامعه آماری شامل 253 نفر از کارکنان با تحصیلات حداقل کارشناسی ارشد بودند که به صورت کل شمار نظرسنجی به عمل آمد، نهایتا 248 پرسشنامه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. روایی ابزار، صوری و محتوایی بوده و برای سنجش اعتبار ابزار نیز از آلفای کرونباخ استفاده شد که با توجه به ضریب 702/0 وضعیت گویه ها مناسب ارزیابی شد. برای تجزیه و تحلیل یافته ها از آزمون کای اسکوئر بهره گرفته شد. یافته ها:2/26% کارکنان (بالاترین سهم) اذعان داشته اند که اطلاعات مورد نیاز خود را از مسئول واحد و به صورت شفاهی کسب می کنند اما مایلند اطلاعات مورد نیاز را مستندشده و به صورت الکترونیکی دریافت کنند. تقریبا 100% کارکنان به اشتراک گذاری دانش و تجربیات را بیش از حد متوسط در روند بهتر کارها مؤثر دانسته اند و تمایل آنها به اشتراک دانش در حد بالا ارزیابی شده است. راهبردهای مدیریتی در این سازمان کمتر از حد متوسط کاربرد دانش و تجربیات پیشین را مورد حمایت قرار می دهد. بالاترین دلیل این امر، بی توجهی به جایگاه افراد باتجربه و دانش پیشین ذکر شده است. از نظر کارکنان، پیش نیازهای ذخیره و مستندسازی دانش و تجربیات در این سازمان بیش از حد متوسط مهیّاست. نتیجه گیری:با توجه به شرایط موجود، ایجاد نظام مدیریت حافظه سازمانی در سازمان اسناد و کتابخانه ملی ضروری است.
۸.

آمادگی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران برای تبدیل شدن به سازمان یادگیرنده(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مدیریت رهبری برنامه ریزی سازمان یادگیرنده نوآوری و ابتکار چشم انداز اجرا سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران کسب و نشر اطلاعات

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 71 تعداد دانلود : 902
هدف: تعیین این نکته که سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران تا چه حد توانسته است بستر مناسب برای تحقق اهداف سازمان یادگیرنده را فراهم نماید. روش شناسی: پیمایش با استفاده از پرسشنامه پژوهشگرساخته براساس مدل ویک و لئون در 5 مؤلفه انجام شد. جامعه آماری تمامی کارکنانی بودند که حداقل مدرک تحصیلی کارشناسی و 10 سال سابقه کار داشتند. یافته ها: آمادگی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران برای تبدیل شدن به سازمان یادگیرنده از حیث رهبری مبتنی بر چشم انداز در حد بالایی بود. اما، داشتن انتظارات غیرواقعی و غیرمنطقی مدیران در خصوص نتایج کار افراد با میانگین 62/3 و وجود برنامه های مدون و روشن برای تحقق اهداف و مأموریت سازمان با میانگین 32/3 در مقیاس 5 ارزیابی شد. تمایل کارکنان به افزایش و روزآمد کردن دانش خود با میانگین 63/3 در بالاترین و جریان اطلاعات بدون کاغذبازی و قواعد بوروکراتیک در پایین ترین سطح ارزیابی قرار داشت. این سازمان از نظر نوآوری و ابتکار در حد پایین و از نظر امور اجرایی در حد متوسط ارزیابی شد. نتیجه گیری: سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران برای تبدیل شدن به سازمان یادگیرنده از آمادگی متوسطی برخوردار است. دو گزینه نوآوری و ابتکار و اجرا در سازمان بیش از سایر مؤلفه ها نیازمند بهبود و توجه است؛ گرچه سایر مؤلفه ها نیز به طور صد درصد تحقق نیافته اند.
۹.

کتابخانه ملی کودکان و نوجوانان ایران: بایدها و نباید ها (مقایسه ای بین المللی)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مطالعه تطبیقی کتابخانه ملی کودکان و نوجوانان ایران کتابخانه ملی کودک و نوجوان کره جنوبی کتابخانه ملی کودک و نوجوان مسکو

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 346 تعداد دانلود : 748
هدف: مطالعه تطبیقی کتابخانه ملی کودکان و نوجوانان ایران با کتابخانه های مشابه در جهان به قصد دستیابی به نقاط قوت و مشکلات و کاستی های احتمالی و ارائه راهکارهایی برای بهبود. روش/ رویکرد پژوهش: روش تطبیقی- مقایسه ای برای درک و توصیف شباهت ها و تفاوت ها و استنتاج برمبنای اصول معتبر بوده است. جامعه آماری 133 کتابخانه کودک و نوجوان بوده که فقط 3 کتابخانه در وضعیت مشابه بوده اند و مقایسه نیز بر روی آنها انجام شد. یافته ها: از میان کتابخانه های کودکان و نوجوانان در جهان فقط دو کتابخانه در کره جنوبی و مسکو در وضعیت مشابه با کتابخانه ملی کودکان و نوجوانان ایران قرار دارند. کتابخانه ملی کودکان و نوجوانان ایران از نظر ارائه خدمات، مدیریت، فضا، و نیروی انسانی، نسبت به کتابخانه های مشابه خود، در سطح پایین تری قرار دارد. نتیجه گیری: کتابخانه ملی کودکان و نوجوانان ایران برای همسو شدن با وضعیت بهینه و نیز همگامی با رهنمودهای بین المللی نیازمند بازنگری و بهبود در ارائه خدمات، مدیریت، فضا، و نیروی انسانی است.
۱۰.

میزان کاربست عناصر پنج گانه مدیریت راهبردی کالدول و اسپینکز در کتابخانههای کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

تعداد بازدید : 960 تعداد دانلود : 48
هدف: میزان کاربست عناصر پنج گانه مدیریت راهبردی کالدول و اسپینکز در کتابخانه های کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان شهر تهران است. روش پژوهش: پژوهش از نوع کاربردی است و به روش پیمایشی - تحلیلی است. برای این منظور پرسش نامه ای محقق ساخته بر اساس مؤلفه های پنج گانه مدل، طراحی و بین کلیه کارکنان لیسانس به بالا که تعداد آنها 167 نفر بود توزیع شد. روایی و پایایی پرسش نامه از طریق ارائه نظرهای متخصصان علم اطلاعات و دانش شناسی و آلفای کرونباخ 95/0 به دست آمد که پایایی بالا و خوبی را نتیجه می دهد. در تحلیل داده ها از آمارهای توصیفی، تحلیلی و آزمون t تک نمونه ای مستقل، و آزمون همبستگی استفاده گردید. یافته ها: از پنج عنصر مدیریت راهبردی کالدول و اسپینکز، توجه به تبادل اطلاعات در مرتبه نخست و توجه به فرایندهای توانمندساز کتابخانه های کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان در مرتبه آخر قرار دارد. گرچه به نظر می رسید که ممکن است بین رشته تحصیلی مدیران و نظرشان در مورد به کارگیری عناصر مدیریت راهبردی تفاوتی وجود داشته باشد، اما یافته ها نشان داد که بین نظر مدیرانی که در رشته های کتابداری و غیرکتابداری و حتی مدیریت تحصیل کرده اند در رویکرد آنها نسبت به عناصر مدیریت راهبردی تفاوت معنی داری وجود ندارد. نتیجه گیری: کتابخانه های کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان شهر تهران عناصر پنج گانه مدیریت راهبردی را در حد زیاد رعایت می کنند و این عناصر بین 5/68 تا 7/75 درصد تحقق داشته است. با این حال، برای رسیدن به وضعیت مطلوب و تحقق صددرصد هر یک از عناصر به ویژه، توجه به فرایندهای توانمندساز کتابخانه ها توجه بیشتری را می طلبد.
۱۱.

یادداشت سردبیر: در ""خدمت و خیانت"" پژوهش

۱۲.

پراکندگی موضوعی و میزان استفاده از کتاب ها در کتابخانه عمومی کتابخانه ملی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: کتابخانه ملی میزان استفاده پراکندگی موضوعی تحلیل مجموعه

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی کتابخانه ها مجموعه های کتابخانه ای و منابع کتابخانه ای و اطلاعاتی انواع منابع اطلاعاتی
  2. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی کتابخانه ها(به طور عام) انواع کتابخانه ها عمومی
  3. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم کتابداری مجموعه سازی انتخاب و ارزیابی منابع
تعداد بازدید : 818 تعداد دانلود : 607
هدف پژوهش: هدف از انجام این پژوهش، شناسایی میزان پراکندگی موضوعی کتاب های موجود در کتابخانه عمومی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران در رده های موضوعی مختلف و میزان استفاده مراجعان از این منابع است. روش شناسی روش / رویکرد پژوهش: در این پژوهش، از روش های تحلیل مجموعه و ارزیابی کاربران و استنتاج بر مبنای اصول معتبر استفاده شده است. یافته ها: یافته ها نشان می دهد بیش از 50.3535/50 درصد کتاب ها فقط به دو رده موضوعی فلسفه و دین (B ) و زبان و ادبیات (P) اختصاص یافته است. میانگین کل امانت کتاب های مجموعه عدد 0.6161/0 هست که رقم بسیار پایینی را نشان می دهد. 74.8383/74 درصد کتاب های مجموعه حتی یکبار به امانت نرفته و فقط 17.43 43/17درصد اعضای فعال حداقل یک بار کتاب به امانت گرفته اند. سرانه امانت عدد 1.3434/1 به ازای هر نفر از جمعیت 51262 نفری را نشان می دهد. شاخص در دسترس بودن مجموعه کتابخانه عمومی نیز 96.1111/96 درصد برآورد گردیدشد. درنهایت مشخص شد بین تعداد کتاب ها با تعداد امانت همبستگی مثبت و بین تعداد کتاب ها با میانگین امانت همبستگی منفی وجود دارد. بین میانگین استفاده از کتاب ها در رده های موضوعی مختلف نیز تفاوت معنا داری وجود دارد. نتیجه گیری: نتایج نشان دهنده عدم توازن لازم در مجموعه کتابخانه عمومی بر حسب علایق مراجعان بوده، لذا تغییرات بنیادی در بخش انتخاب منابع، مدیریت مجموعه، ارزیابی و وجین و در کل نظام مجموعه سازی کتابخانه عمومی ضروری به نظر می رسد.
۱۳.

بررسی ساختاری و محتوایی وبگاه کتابخانه ملی کودک و نوجوان ایران در مقایسه با همتایان خود در دنیا(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ارزیابی کتابخانة دیجیتالی کودکان و نوجوانان وبگاه کتابخانه ملی کودک و نوجوان ایران

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی کتابخانه های الکترونیکی کتابخانه های دیجیتالی
  2. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اطلاع رسانی سایت های کتابداری و اطلاعاتی ارزیابی سایت ها
  3. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اطلاع رسانی سایت های کتابداری و اطلاعاتی وب سنجی
تعداد بازدید : 234 تعداد دانلود : 936
هدف: مقایسة وبگاه کتابخانة ملی کودک و نوجوان ایران به لحاظ ساختاری و محتوایی با سایر نمونه های مشابه در دنیا است. روش شناسی: در این پژوهش، از روش مطالعه مقایسه ای استفاده شد. بدین منظور، سیاهه ای از عناصر مفید بر پایه پژوهش های پیشین و متون مرتبط گردآوری و پربسامدترین آنها تهیه و با استفاده از روش دلفی اعتبارسنجی شد و سرانجام 8 مقوله و 69 معیار مورد تأیید اهل فن قرار گرفت. یافته ها: از بین 12 وبگاه، وبگاه کتابخانه ملی کودک و نوجوان ایران 57/58 درصد معیار های مورد نظر را دارا بوده است. این وبگاه در بخش سرگرمی هیچ امتیازی نداشته و در بخش معیار های مربوط به راهنمایی کاربر تنها 17 درصد معیارها را داراست. این دو بخش، ضعیف ترین بخش ها در بین 8 مقوله مورد بررسی قرار داشته است. نتیجه گیری: وبگاه های IPL2با 75/68 درصد، کتابخانه بین المللی دیجیتال کودکان با 14/67 درصد، و وبگاه کودکان کتابخانه کنگره امریکا با 85/68 درصد در رتبه های اول تا سوم قرار دارند. وبگاه کتابخانه ملی در قیاس با سایر وبگاه های هم نقش در حد متوسط ارزیابی شده است.
۱۴.

برون سپاری فعالیت های کتابخانه ای در سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران: تأثیرات بر بهبود عملکرد و چالش های فرارو(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: برون سپاری کیفیت خدمات کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران خدمات کتابداری کمیّت خدمات اثربخشی خدمات کارآیی خدمات

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم کتابداری خدمات امانت
  2. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اطلاع رسانی خدمات اطلاع رسانی
  3. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی کتابخانه ها(به طور عام) انواع کتابخانه ها ملی
تعداد بازدید : 284 تعداد دانلود : 190
هدف: ارزیابی برون سپاری فعالیت های کتابخانه ای و نقش آن در بهبود عملکرد کتابخانه ملی ایران. روش/ رویکرد پژوهش: پیمایشی از نوع کاربردی. جامعه آماری شامل تمام مدیران و کارکنان کتابخانه ملی در ادارات کل پردازش (فهرست نویسی)، فراهم آوری، اطلاع رسانی؛ و مالی است که به نوعی درگیر فعالیت های برون سپاری بوده اند. برای این منظور، پرسشنامه ای طراحی و میان 173 نفر توزیع شد و در نهایت چهار مؤلفه اثربخشی، کارایی، کمیّت، و کیفیت در 128 پرسشنامه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: برون سپاری در حد کمی بر اثربخشی فعالیت ها، در حد متوسط بر کارآیی و بر کمیّت خدمات، و در حد اندکی بر کیفیت فعالیت های کتابخانه ای تأثیرگذار بوده است. نتیجه گیری: برون سپاری در حد کمی بر عملکرد بهینه سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران مؤثر بوده است.
۱۵.

مطالعه تطبیقی نرم افزارهای دیجیتالی پاپیروس و آذرخش از منظر بازیابی اطلاعات(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: کتابخانه دیجیتالی مطالعه مقایسه ای نرم افزار آذرخش نرم افزار پاپیروس بازیابی اطلاعات دیجیتالی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی کتابخانه ها مجموعه های کتابخانه ای و منابع کتابخانه ای و اطلاعاتی انواع منابع اطلاعاتی کتابها
  2. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی کتابخانه های الکترونیکی کتابخانه های دیجیتالی
  3. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اطلاع رسانی خدمات اطلاع رسانی مدیریت اطلاعات ذخیره و بازیابی اطلاعات
تعداد بازدید : 380 تعداد دانلود : 959
هدف پژوهش حاضر شناسایی قابلیت های نرم افزارهای کتابخانه دیجیتالی پاپیروس و آذرخش از نظر بازیابی اطلاعات است. این پژوهش از نوع کاربردی بوده و برای انجام آن از روش های تحلیل محتوا و پیمایشی - مقایسه ای استفاده شده است . برای این منظور از سیاهه وارسی 81 گویه ای برای سنجش، بررسی، شناسایی و ارزیابی ابعاد پژوهش استفاده شد و وضعیت نرم افزارهای دیجیتالی در 5 شاخص قابلیت جستجو و مرور، فرمول بندی جستجو، امکان انواع جستجو، ویژگی نمایش و استاندارد های بازیابی مورد بررسی و تحلیل قرار گرفت. برای تجزیه و تحلیل داده ها از استفاده شده است . یافته ها SPSS آزمون های تی مستقل و تک نمونه ای در نرم افزار حاکی از آن است که میزان تحقق نرم افزار کتابخانه دیجیتالی آذرخش از نظر بازیابی 60 درصد است . بنابراین، / 83 درصد و نرم افزار دیجیتالی پاپیروس 4 / اطلاعات 37 نرم افزار دیجیتالی آذرخش از این نظر در وضعیت مطلوب تری نسبت به نرم افزار دیجیتالی پاپیروس قرار دارد.
۱۶.

یک خدمت و دو دیدگاه:تحلیل شکاف میان دیدگاه کتابداران و کاربران کتابخانه ملی از خدمات ارائه شده، دریافت شده و مورد انتظار(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: کیفیت خدمات خدمات اطلاعاتی کاربران تحلیل شکاف کتابداران کتابخانه ملی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 447 تعداد دانلود : 774
هدف: تحلیل و مقایسه دیدگاه کاربران و کتابداران کتابخانه ملی درباره کیفیت خدمات اطلاعاتی در این کتابخانه. روش/ رویکرد پژوهش: این پژوهش از نظر هدف و نوع، کاربردی و از نظر شیوه گردآوری داده ها پیمایشی است. یافته ها: از منظر کارکنان، کارکنان و کیفیت منابع کتابخانه توانسته است حداقل انتظارات مراجعان را برآورده سازد. کیفیت فضای کتابخانه در سطح واقعی (موجود) از حداقل انتظار کاربران بالاتر است. از منظر مراجعان، کارکنان کتابخانه نتوانسته اند به جز در موارد معدود، حداقل انتظارات آنان را برآورند، و کیفیت منابع کتابخانه در وضعیت فعلی از حداقل انتظار مراجعان پایین تر است. کتابخانه ملی از لحاظ بُعدهای مکان و فضا بهتر از دو بُعد تأثیرگذاری خدمات و کنترل اطلاعات است. نتیجه گیری: بین نگرش دو گروه مورد بررسی در مورد کیفیت در سطح حداقلی و حداکثر، تفاوت معناداری وجود دارد. از منظر مراجعان، کتابخانه نتوانسته است حتی حداقل انتظارات آنان را برآورده سازد و تا رسیدن به وضع مطلوب یا مورد انتظار آنان فاصله زیادی دارد.
۱۷.

مقایسه عملکرد اشتراک در مآخذ و اشتراک واژگان عناوین استنادها در خوشه بندی فازی پروانه های ثبت اختراع(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: خوشه بندی اشتراک در مآخذ پپروانه های ثبت اختراع واژگان عناوین استنادها خوشه بندی فازی c میانگین ارزیابی خوشه بندی مانعیت گسترش-یافته بی کیوبد جامعیت گسترش یافته بی کیوبد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 630 تعداد دانلود : 903
هدف پژوهش حاضر، ارزیابی و مقایسه خصیصه استناد در قالب اشتراک در مآخذ و خصیصه واژگان عناوین استنادها در خوشه بندی پروانه های ثبت اختراع است. بدین منظور، این بررسی به روش تجربی بر روی مجموعه ای شامل پروانه های ثبت اختراع یو.اس. مربوط به رده 774/977 از رده بندی یو.اس. انجام شد. ابتدا پروانه های ثبت اختراع با استفاده از خوشه بندی فازی c میانگین خوشه بندی شد و خوشه بندی های حاصل با استفاده از معیارهای ارزیابی مانعیت و جامعیت گسترشیافته بی کیوبد مورد ارزیابی قرار گرفت. یافته ها نشان داد که خوشه بندی پروانه های ثبت اختراع با استفاده از اشتراک در مآخذ، عملکرد بهتری را نسبت به خوشه بندی با استفاده از واژگان عناوین استنادها دارد و ساختار خوشه ای در سطوح گسترده تری از جامعیت در خوشه بندی با استفاده از اشتراک در مآخذ برقرار است.
۱۸.

ارزیابی سطح تعالی سازمانی با استفاده از مدلEFQM: مطالعه موردی سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: خودارزیابی تعالی سازمانی سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران ای.اف.کیو.ام

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 524 تعداد دانلود : 187
مدل تعالی EFQM به عنوان چارچوبی اولیه برای ارزیابی و بهبود سازمان ها، نشان دهنده مزیت های پایداری است که یک سازمان سرآمد باید به آنها دست یابد. بدین لحاظ، هدف پژوهش حاضر تعیین سطح تعالی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ج.ا. ایران براساس مدل تعالی EFQM است. این مطالعه توصیفی به صورت مقطعی در سال 1389 انجام شد. تمامی مدیران رده میانی و رده بالای سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، جامعه آماری این پژوهش را تشکیل دادند. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه استاندارد 90 سؤالی متناسب سازی شده با شرایط کتابخانه ملی است. یافته های پژوهش نشان داد که میانگین امتیاز خودارزیابی عملکرد سازمان اسناد و کتابخانه ملی در بعد رهبری، 56 امتیاز از مجموع 100 امتیاز؛ در بعد خط مشی و راهبرد، 34 از مجموع80 امتیاز؛ در بعد کارکنان، 52 از مجموع 90 امتیاز؛ در بعد شراکت ها و منابع، 62 از مجموع 90 امتیاز؛ در بعد فرآیندها، 41 از مجموع 140 امتیاز؛ در بعد نتایج کاربر/مشتری، 80 از مجموع 200 امتیاز؛ در بعد نتایج کارکنان، 40 از مجموع 90 امتیاز؛ در بعد نتایج جامعه، 31 از مجموع 60 امتیاز؛ و در بعد نتایج کلیدی عملکرد، 96 از مجموع 150 امتیاز بود. با توجه به سرجمع امتیازهای داده شده به 9 معیار اصلی مدل تعالی، امتیاز سازمان اسناد و کتابخانه ملی 492 از 1000 امتیاز به دست آمد. در میان تمام معیارهای مدل، معیار شراکت ها و منابع، بیشترین امتیاز را به خود اختصاص داده است که این خود نشان دهنده مدیریت مناسب بر منابع خارجی و داخلی کلیدی سازمان است. همچنین، معیار فرآیندها کمترین امتیاز را به خود اختصاص داده است، بر این اساس سازمان، باید تدابیر مناسبی به منظور بهبود فرآیندها جهت جلب رضایت کامل و ایجاد ارزش افزوده برای کاربران و سایر ذی نفعان خود بیاندیشد. به علاوه، یافته ها نشان داد که مدل تعالی سازمانی EFQM مدل مناسبی برای خودارزیابی کتابخانه ها و تشخیص نقاط قوت و حوزه های نیازمند بهبود آنها به شمار می رود.
۱۹.

استفاده از دو رویکرد تلفیقی در سنجش سرآمدی عملکرد سازمانی، مطالعه موردی: سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: خودارزیابی تعالی سازمانی مدل سرآمدی EFQM سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 649 تعداد دانلود : 73
هدف: مدل سرآمدی (European foundation for quality management) EFQM به­عنوان چارچوبی اولیه برای ارزیابی و بهبود سازمان­ها، نشان­دهنده مزیت­های پایداری است که یک سازمان سرآمد باید به آنها دست یابد. سازمان اسناد وکتابخانه ملی ایران نیز با توجه به جایگاه و نوع وظایف و خدماتی که ارائه می­دهد، از این منظر نیازمند بررسی همه­جانبه علمی است. بدین لحاظ، هدف پژوهش حاضر سنجش سرآمدی عملکرد سازمان اسناد و کتابخانه ملی با استفاده از دو رویکرد تلفیقی مدل تعالی EFQM است. روش/ رویکرد پژوهش: روش پژوهش حاضر پیمایشی، توصیفی- تحلیلی است. جامعه آماری، تمامی مدیران رده میانی و رده بالای سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران هستند. ابزار گردآوری داده­ها، پرسشنامه استاندارد 90 سوالی، متناسب­ با شرایط سازمان اسناد و کتابخانه ملی به همراه کارگاه (اجماع نظر) بوده است. داده­های جمع­آوری شده با توجه به اهداف، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته­ها: یافته­های حاصل از آمارهای توصیفی پژوهش نشان می­دهد که میانگین امتیاز خودارزیابی عملکرد سازمان اسناد و کتابخانه ملی در بُعد رهبری، 56 امتیاز از مجموع 100 امتیاز؛ در بُعد خط­مشی و استراتژی، 34 از مجموع80 امتیاز؛ در بُعد کارکنان، 52 از مجموع 90 امتیاز؛ در بُعد شراکت­ها و منابع، 62 از مجموع 90 امتیاز؛ در بُعد فرآیندها، 41 از مجموع 140 امتیاز؛ در بُعد نتایج کاربر/ مشتری، 80 از مجموع 200 امتیاز؛ در بُعد نتایج کارکنان، 40 از مجموع 90 امتیاز، در بُعد نتایج جامعه، 31 از مجموع 60 امتیاز؛ و در بُعد نتایج کلیدی عملکرد، 96 از مجموع 150 امتیاز بود. سرانجام باتوجه به سرجمع امتیازهای داده شده به 9 معیار اصلی مدل سرآمدی، امتیاز سازمان اسناد و کتابخانه ملی 492 از 1000 امتیاز به­دست آمد. نتیجه­گیری: برآیند یافته­های حاصل از دو رویکرد پرسشنامه و کارگاه (اجماع) در این پژوهش، مشخص می­کند که معیارهای خط­مشی و استراتژی، شراکت­ها و منابع، منابع انسانی و رهبری به ترتیب از نقاط قوت سازمان به­شمار می­آیند و معیارهای فرآیندها، نتایج مشتری/ کاربر، نتایج منابع انسانی، نتایج جامعه، و نتایج کلیدی عملکرد نیز به­ترتیب از حوزه­های نیازمند بهبود سازمان به­شمار می­روند. بر این اساس، همان­طور که نقاط قوت و حوزه­های نیازمند بهبود حاصل از یافته­های آمارهای توصیفی پرسشنامه و کارگاه (اجماع) نشان می­دهند، می­توان گفت یافته­های آماره­های توصیفی پرسشنامه، این نقاط را به­طور کلی و نتایج کارگاه را به­طور جزئی مشخص می­کنند. بنابراین، این پژوهش مناسب بودن به­کارگیری همزمان دو رویکرد پرسشنامه و کارگاه را برای سازمان­های ایرانی به­ویژه کتابخانه­ها تایید می­کند.
۲۰.

تأثیر جو سازمانی بر خلاقیت کارکنان: مطالعه موردی: سازمان اسناد و کتابخانه ملی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: خلاقیت جو سازمانی سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی مدیریت مدیریت سازمانی و منابع انسانی رفتار سازمانی
  2. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی کتابخانه ها مدیریت و سازمان کتابخانه ها
  3. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی کتابخانه ها کتابداران و کارمندان کتابخانه
  4. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی کتابخانه ها حرفه کتابداری و اطلاع رسانی
تعداد بازدید : 326 تعداد دانلود : 151
هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر جو سازمانی بر خلاقیت از دیدگاه کارکنان سطوح مختلف سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران است. به صورت چاپی میان Keys روش: پرسشنامه استاندارد سنجش جو سازمانی در زمینه باروری و پشتیبانی از خلاقیت موسوم به تمام مدیران، اعضاء هیئت علمی، و کارکنان بالاتر از فوق دیپلم در سازمان اسناد و کتابخانه ملی توزیع شد.در مجموع 183 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. SPSS پرسشنامه گردآوری شد و با استفاده از نر م افزار یافته ها: نتایج پیمایش نشان داد که کارکنان سازمان معتقدند جو کنونی سازمان آنگونه که باید مشوق و حامی خلاقیت آنان نیست. در میان عناصر مؤثر بر باروری خلاقیت در یک سازمان، مشو قهای مدیریتی، آزادی و مشوقهای سازمانی در سازمان اسناد و کتابخانه ملی در حد مطلوب نیستند. همچنین موانعی در سازمان وجود دارد که مانع از رشد خلاقیت در کارکنان است. از سوی دیگر، کارکنان معتقد بودند که سازمان از بهر هوری در حد قابل قبولی برخوردار است. نگرش کارکنان مرد نسبت به کارکنان زن نسبت به جو سازمانی در رابطه با خلاقیت، مثب تتر بود. همچنین، هر چه سطح تحصیل کارکنان پایین تر باشد، جو سازمان را بیشتر حامی پرورش خلاقیت در خود می دانند. همچنین افرادی که دارای پستهای سازمانی بالاتر مثل مدیریت هستند نگاه مثبت تری نسبت به وجود حمای تهای مدیریتی در سازمان دارند در حالی کارکنان سطوح پایین معتقدند چنین حمایتهایی در سازمان به میزان مطلوب وجود ندارد. همچنین در مجموع، کارکنان معتقد بودند که بیشترین عوامل بازدارنده و نیز مشوق در سازمان مربوط به حوزه روی هها، ساختارها و نگرش های سازمانی است؛ لذا بهتر است مدیریت توجه خود را اصلاح روی هها، ساختارها و نگرش ها معطوف دارد.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان