پژوهشنامه کتابداری و اطلاع رسانی

پژوهشنامه کتابداری و اطلاع رسانی

پژوهشنامه کتابداری و اطلاع رسانی سال پنجم بهار و تابستان 1394 شماره 1 (پیاپی 9) (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

بررسی تأثیر حذف خط اعلان زبان نشانه گذاری گسترش پذیر (XML) و تغییر پسوند فایل بر افزایش نمایه پذیری و پیدانمایی پیشینه های فراداده ای در محیط موتورهای کاوش وب(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: موتورهای کاوش نمایه سازی قالب فراداده ای مارک 21 طرح فراداده ای هسته دوبلین طرح فراداده ای توصیف شیء نام های برچسب عناصر پسوند فایل پیدانمایی خط اعلان ایکس ام ال

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۸۲ تعداد دانلود : ۵۲۷
هدف: هدف از این پژوهش تبیین تأثیر حذف خط اعلان زبان نشانه گذاری گسترش پذیر و تغییر پسوند فایل بر افزایش نمایه پذیری و پیدانمایی نام های برچسب عناصر فراداده ای هسته دوبلین، مارک ۲۱، و طرح فراداده ای توصیف شیء در محیط موتورهای کاوش وب بود. روش: پژوهش با روش تجربی انجام شد. جامعه پژوهش را شش صد پیشینه فراداده ای در قالب دو گروه آزمون و گواه تشکیل می دادند. گروه گواه دارای سیصد پیشینه، تولیدشده بر مبنای فرانمای استاندارد طرح های فراداده ای موردمطالعه، و گروه آزمون نیز دارای سیصد پیشینه، ایجادشده بر مبنای فرانماهای یادشده اما دارای ویژگی های خاص، بدون سطر اعلان ایکس ام ال و با پسوند فایل همخوان با نام طرح فراداده ای مرتبط بودند. یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد که موتورهای کاوش گوگل و یاهو نام های برچسب تمامی عناصر فراداده ای مربوط به پیشینه های عضو گروه آزمون را نمایه سازی نموده، و در نتایج جستجوی خود پدیدار ساختند. اما چنین واکنشی را به نام های برچسب عناصر پیشینه های فراداده ای گروه گواه نشان ندادند. نمایه سازی نام های برچسب عناصر پیشینه های فراداده ای گروه آزمون، و پدیدار شدن آنها در نتایج جستجوی موتورهای کاوش، امکان بازیابی پیشینه های فراداده ای یادشده از طریق نام های برچسب آنها را فراهم نموده است. چنین امکانی برای پیشینه های گروه گواه میسر نیست. در پایان مقاله، الگوهایی ارائه شده است.
۲.

بررسی الگوی رشد علم ایران بعد از انقلاب اسلامی: حوزه علوم(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: الگوی رشد علم تولید علم ایران فرضیه پرایس

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۵۹ تعداد دانلود : ۶۲۵
هدف: هدف این پژوهش شناسایی الگوی رشد علم ایران در حوزه علوم طی سال های ۱۹۸۰تا۲۰۱۰ (سه دهه) است. روش: پژوهش از نوع کاربردی است و با استفاده از روش روندپژوهی و بر پایه تحلیل سری های زمانی انجام گرفته است. جامعه پژوهش شامل همه تولیدات علمی نمایه شده ایران در نمایه استنادی علوم (SCI) در سال های ۱۹۸۰تا۲۰۱۰ است. تعداد کل تولیدات علمی ایران در حوزه علوم طی دوره موردمطالعه بیش از نود هزار مدرک است که به شیوه سرشماری تمامی آنها موردمطالعه قرار گرفتند. یافته ها: بر پایه تحلیل سری های زمانی و با استفاده از نرم افزار آماری R الگوی رشد علم ایران شناسایی گردید و بر پایه الگوی حاکم، روند رشد علم ایران پیش بینی شد. طبق یافته های پژوهش، الگوی رشد علم ایران لجستیکی بوده است. همچنین در طی سال های موردبررسی تولید علم ایران روند رشد سالیانه یکنواختی نداشته و نرخ رشد سالیانه تولید علم ایران در دهه اول منفی و در دهه دوم مثبت و پایین، ولی در دهه سوم مثبت و بالا بوده است. متوسط نرخ رشد سالیانه تولید علم ایران در این مدت تقریباً پانزده درصد بوده است. بررسی الگوهای رشد علم و کاربرد آنها در سطوح ملی و بین المللی و نیز عوامل اثرگذار بر فرازوفرود این رشد نشان داد که فرضیه پرایس مبنی بر رشد نمایی علم با مقدار ثابت دوبرابری تولید علم هر پانزده سال یک بار، در مورد تولید علم ایران به طور کامل تأیید نشد و مقدار ثابت رشد مدنظر پرایس مبهم بوده و نیاز به تجدیدنظر دارد.
۳.

وضعیت سکوت سازمانی و تحول سازمانی در سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: رضایت شغلی تعهد سازمانی مدیران میانی تحول سازمانی سکوت سازمانی مدیران عالی فرصت های ارتباطی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۵۹ تعداد دانلود : ۷۷۹
هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی و سنجش رابطه بین سکوت سازمانی و تحول سازمانی در سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران است. روش: روش پژوهش پیمایشی تحلیلی است. جامعه آماری موردمطالعه ۲۱۷ نفر از کارمندان دارای مدرک کارشناسی و بالاتر کتابخانه ملی بودند که با استفاده از نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. تعداد ۲۱۷ پرسشنامه محقق ساخته در بین این کارمندان توزیع شد که تعداد ۲۰۵ پرسشنامه (۹۴ درصد) به صورت صحیح عودت داده شد. این پرسشنامه از دو بخش تشکیل شده بود: بخش سکوت سازمانی که برمبنای پرسشنامه واکولا و دیمتریس (۲۰۰۵)، و بخش تحول سازمانی پرسشنامه نیز برمبنای پرسشنامه دانهام و دیگران (۱۹۸۹) تهیه شده است. برای تجزیه وتحلیل داده ها از روش های آمار توصیفی و تحلیلی و برای آزمون فرضیه پژوهش نیز از آزمون غیر پارامتری اسپیرمن استفاده شد. یافته ها: در بین ابعاد سکوت سازمانی، بیشترین رتبه به بعد نگرش مدیران و به مدیران میانی با میانگین ۶۶.۴۴ درصد تعلق دارد و در بین ابعاد تحول سازمانی نیز بعد تمایل رفتاری با میانگین ۷۰.۶۴ درصد بیشترین فراوانی را به خود اختصاص داده است. نتایج آزمون فرضیه پژوهش نشان داد که بین سکوت سازمانی و تحول سازمانی در کتابخانه ملی رابطه معناداری وجود ندارد و این دو متغیر از هم مستقل هستند. بر پایه نتایج پژوهش، مدیران عالی و مدیران میانی در کتابخانه ملی به ارائه نظرات تخصصی و کارشناسی کارمندان تمایل نشان داده و از ایده ها و نظرات آن ها استقبال می کنند. گرچه داده های مربوط به تعهد سازمانی کارمندان در حد متوسط بوده و رضایت آن ها به سازمان کم است اما کارمندان به تغییر کاری در کتابخانه تمایل بیشتری دارند.
۴.

آزمون الگوی روابط میان عدم استفاده اجباری (فراشناختی) اطلاعات و عدم تحمل بلاتکلیفی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: رویکرد شناختی پالایش اطلاعات عدم تحمل بلاتکلیفی عدم استفاده از اطلاعات عدم استفاده اجباری موانع شناختی آستانه کمبود دانش کم توجهی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۱۲ تعداد دانلود : ۵۵۹
هدف: هدف اصلی این پژوهش بررسی و آزمون الگوی روابط میان عدم استفاده اجباری از اطلاعات و مقوله های فرعی آن با عدم تحمل بلاتکلیفی و مقوله های فرعی آن ، با رویکردی شناختی است. روش: این پژوهش توصیفی و از نوع همبستگی (با استفاده از تحلیل معادلات ساختاری) است. نوع کار تحقیقاتی، کاربردی است و گردآوری داده ها به روش پیمایشی (در نمونه ای به حجم ۲۱۴ نفر از دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه فردوسی مشهد) انجام شده است. یافته ها: نتایج نشان داد حوزه تحصیلی، مقطع تحصیلی، و جنسیت آزمودنی ها تأثیری بر میزان متغیرها نداشتند. فرضیه پژوهش در مورد ارتباط متغیرها و شاخص های آن ها با هم و نقش عوامل شناختی در عدم استفاده اجباری از اطلاعات، همسو با مبانی و پیشینه نظری، تأیید شد. بر پایه یافته پژوهش میزان عدم تحمل بلاتکلیفی و شاخص های این متغیر نزد آزمودنی ها بیش از حد متوسط بود. همچنین این پژوهش دو دسته کلی «روان شناختی» و «اطلاعاتی و دانشی» را در بین عوامل شناختی عدم استفاده اجباری از اطلاعات (که البته همگی از نوع فراشناخت هستند) قابل تفکیک دانست. در پایان گزارش کاربردهای این مطالعه و پیشنهادهایی برای پژوهش های آتی برشمرده شده است. این مقاله از چند جهت می تواند اصیل و نو باشد. اول موضوع آن که در ایران اولین مطالعه و در سطح بین المللی دومین مطالعه ای است که به عدم استفاده از اطلاعات به عنوان موضوعی مستقل از استفاده از اطلاعات پرداخته است. رویکرد شناختی به این موضوع نیز کاملاً اصیل در سطح ملی و بین المللی است. روش مورد استفاده در تجزیه وتحلیل داده ها (مدل معادلات ساختاری) در حوزه علم اطلاعات و دانش شناسی کمتر مورد استفاده قرار گرفته است.
۵.

بررسی نقش کاربران در اعتبارسنجی منابع اطلاعاتی تحت وب از دیدگاه اعضای هیات علمی منطقه یک دانشگاه آزاد اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اعتبار منابع اطلاعاتی کاربران اعتبارسنجی وب، مدل های اعتبارسنجی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۹۱ تعداد دانلود : ۵۰۳
هدف: در پژوهش های مختلف انجام گرفته در زمینة اعتبارسنجی منابع اطلاعاتی تحت وب، عوامل و سطوح مختلفی مانند وب سایت، منبع اطلاعاتی، اطلاعات و پیام، و بافتی که اعتبارسنجی در آن صورت می گیرد قابل ذکر است اما در این میان عامل دیگری نیز وجود دارد که نه به منبع مورد بررسی، که به کاربر یا جستجو کننده اطلاعات و ویژگی ها، خصوصیات و رفتارهای او مربوط می شود که در این پژوهش با بررسی و مطالعه هفت مدل اعتبارسنجی، ابتدا به نقش و جایگاه کاربران در اعتبارسنجی اشاره می شود و سپس، مهم ترین مؤلفه ها و معیارهای آنها از دیدگاه اعضای هیئت علمی به تصویر کشیده شده است. روش : پژوهش حاضر از نوع کتابخانه ای و همچنین پیمایشی تحلیلی است. جامعه آماری، اعضای هیئت علمی تمام وقت منطقه یک دانشگاه آزاد اسلامی است که تعداد آنها ۱۹۷۵ بوده است که با استفاده از فرمول کوکران، حجم نمونه ۳۲۲ نفر تعیین گردید. برای آزمون فرضیه از تحلیل واریانس یک طرفه استفاده شد. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که معیارهایی مانند هدف کاربر، توانایی کاربر (دانش موضوعی، دانش فناوری و اینترنت، و دانش ارزیابی) و انگیزه از مهم ترین معیارهای اعتبارسنجی مرتبط با کاربران از دیدگاه اعضای هیئت علمی است.
۶.

بن مایه های فکری هستی شناسی ها در فلسفه کواین(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: کواین هستی شناسی آنتولوژی عدم تعین معنا هستان نگاری تعهد هستی شناختی عدم تعین ارجاع

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۵۶ تعداد دانلود : ۵۳۹
هدف: هدف مقاله حاضر، توسعه نظری حوزه هستی شناسی ها از طریق مطالعه در زیربناهای فکری آنهاست. برای رسیدن به این هدف، ضمن جست وجو در اولین تعاریف انجام شده درباره هستی شناسی ها و استخراج پایه های فکری آنها از این تعاریف، به استخراج برخی مبادی فکری این ابزار از طریق تفحص در جنبه های فنی آن اهتمام می کنیم و سپس، به بازخوانی آنها در فلسفه کواین می پردازیم. روش: روش پژوهش حاضر هنگام جست وجو و استخراج مفاهیم کلیدی از تعاریف هستی شناسی ها، روش سندی و هنگام بحث در مورد بنیان های هستی شناختی آن، رویکرد تحلیل مفهومی است. با این رویکرد، چنانکه در بحث های نظری تداول دارد، می توان مبادی فکری یک روش یا ابزار را تحلیل نمود. یافته ها: تحلیل ها نشان داد که یکی از بن مایه های فکری مهم هستی شناسی ها مفهوم «تعهد هستی شناختی» کواین است. بر این اساس، هستی شناسی ها صرفاً به موجودیت هایی تعهد دارند که قابل بازنمایی باشند. بدین ترتیب، وجود و عدم موجودات منوط به قابلیت بازنمایی آنهاست تا موجودیت جوهری آنها در جهان واقعی. همچنین، تحلیل شد که روابط موجود در هستی شناسی ها را بر خلاف ادبیات موجود نمی توان روابطی معنایی (Intensional) از جنس روابط اصطلاحنامه ها دانست بلکه روابط میان موجودیت ها در هستی شناسی ها روابطی مصداقی (Extensional) با مرجع های سرراست است که از نگاه فلسفی، از معنا تهی است
۷.

بررسی استنادی و محتوایی کتاب های تألیفی فارسی موجود در سرفصل جدید کارشناسی کتابداری و اطلاع رسانی (مصوب ۱۳۸۸) کشور برپایه استنادهای درون متنی آن کتاب ها(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تحلیل محتوا کتابداری و اطلاع رسانی تحلیل استنادی سرفصل کارشناسی استناد درون متنی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۷ تعداد دانلود : ۳۲۲
هدف: پژوهش حاضر با هدف تعیین اعتبار نویسندگان و منابع مورد استفاده به بررسی وضعیت استنادهای درون متنی در کتاب های تألیفی فارسی موجود در سرفصل جدید کتابداری و اطلاع رسانی پرداخته است. روش: روش مورد استفاده این پژوهش، روش تحلیل استنادی و محتوایی بوده است. بدین منظور از ۱۰۳ عنوان کتاب تألیفی موجود در منابع سرفصل مورد مطالعه، تعداد ۴۹۹۴ استناد درون متنی استخراج شد. یافته ها: نتایج حاصل نشان داد که ۷۲/۵۳ درصد استنادها را منابع خارجی و ۶۸/۳۸ درصد را منابع فارسی تشکیل داده است. از مجموع استنادها، کتاب ها (۵۳/۶۱ درصد)، بیش ترین تعداد استناد را به خود اختصاص داده اند، و سپس مجله ها(۸۲/۲۴ درصد) در رتبه دوم قرار گرفتند. از میان کتاب ها، کتاب های «اصطلاحنامه کتابداری و اطلاع رسانی» با ۸۰ و «Children’s Literature in the Elementary School» با ۴۶ مورد استناد، به ترتیب پربسامدترین کتاب های فارسی و انگلیسی، و نشریات «فصل نامه کتاب» و «Academy of Management Journal»، پربسامدترین نشریات فارسی و انگلیسی بوده اند. «پوری سلطانی» با ۱۰۷ استناد و «چارلز ساماران» با ۵۶ استناد نیز به عنوان پراستنادترین نویسندگان فارسی و انگلیسی تعیین شدند. علاوه براین، موضوع «رکوردهای کتاب شناختی» (۷۸/۷ درصد) بیش ترین میزان استفاده را در تدوین منابع مورد استناد داشته است.
۸.

سنجش نیازهای آموزشی کتابداران متخصص و غیرمتخصص کتابخانه های عمومی مشهد و بررسی نقش تجربه در این نیازها(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: نیازسنجی آموزشی نیازهای آموزشی کتابداران متخصص کتابخانه های عمومی مشهد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۸۶ تعداد دانلود : ۴۹۹
هدف: هدف اصلی این پژوهش سنجش نیاز های آموزشی کتابداران متخصص و غیرمتخصص کتابخانه های عمومی مشهد و بررسی نقش تجربه در نوع و ترتیب این نیاز ها است. روش: این پژوهش کاربردی با روش پیمایشی انجام گرفت. جامعه آماری این پژوهش همه کتابداران شاغل در کتابخانه های عمومی مشهد بودند که از میان آنها ۱۴۰ نفر با روش نمونه گیری خوشه ای به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. داده ها از طریق پرسشنامه محقق ساخته با ۵۷ گویه جمع آوری شد. یافته ها: نیاز های آموزشی کتابداران متخصص به ترتیب مرجع شناسی و ارائه خدمات، فناوری اطلاعات، سازماندهی، مهارت های سواد اطلاعاتی، و مجموعه سازی است. نیاز های آموزشی کتابداران غیر متخصص به ترتیب فناوری اطلاعات، مرجع شناسی و ارائه خدمات، مهارت های سواد اطلاعاتی، مجموعه سازی، و سازماندهی است. نیاز کتابداران متخصص در حیطه سازماندهی نسبت به کتابداران غیر متخصص بیشتر است. میزان سابقه در نیاز های آموزشی کتابداران نقشی نداشت، تنها در مورد کتابداران غیر متخصص میزان سابقه در نیاز آموزشی مرجع شناسی و ارائه خدمات تفاوت ایجاد کرد.
۹.

تعیین عناصر تشکیل دهنده مخزن دانش سازمانی در دانشگاه های کشور و ارائه یک چارچوب مفهومی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مخزن سازمانی عناصر ساختاری مخزن سازمانی عناصر محتوایی مخزن سازمانی عناصر سیاستی مخزن سازمانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۰۶ تعداد دانلود : ۳۹۷
هدف: هدف عمده ی این پژوهش ارائه ی چارچوبی جهت ایجاد مخزن سازمانی در دانشگاه های کشور است. این پژوهش بیان می کند چگونه می توان برای ایجاد یک مخزن سازمانی اقدام کرد، و تنها مسائلی که پیرامون ایجاد یک مخزن سازمانی وجود دارد را شرح می دهد. روش : پژوهش حاضر از نوع کاربردی-توسعه ای است. همچنین این پژوهش از نظر جمع آوری اطلاعات با روش توصیفی و مشاهده ی نمونه ها انجام گرفته است و از یک سیاهه ی وارسی به عنوان ابزار گردآوری اطلاعات استفاده شده است. چهار مخزن سازمانی مربوط به کالج سلطنتی لندن، دانشگاه علوم و فناوری هنگ کنگ، مدرسه بازرگانی آی سی اف اِی آی و دانشگاه پردو به عنوان نمونه بررسی شدند. یافته ها: با توجه به اطلاعات به دست آمده از نمونه ها، هر یک از عناصر مربوط به مخزن سازمانی مورد بررسی قرار گرفتند و محدوده ی مربوط به هرکدام مشخص شد. در نهایت ارتباط بین هر یک از این عناصر به وسیله ی یک نمودار نشان داده شد. دانشگاه های کشور با توجه به این مدل می توانند به ایجاد یک مخزن سازمانی در دانشگاه اقدام نمایند.
۱۰.

توصیف مقایسه ای رابطه تولید علم و پیشرفت فناوری کشورها: آیا افزایش تولید علم به منزله پیشرفت فناوری است؟(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: علم سنجی شاخص های تولیدعلم شاخص های توسعه فناوری سایمگو صادرات فناوری برتر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۶۲ تعداد دانلود : ۵۰۰
هدف: هدف پژوهش حاضر توصیف پیوندهای میان شاخص های تولید علم و پیشرفت فناوری کشورها است. روش: پژوهش حاضرمبتنی بر علم سنجی از نوع توصیفی و مشتمل بر ۳۸ کشوری است که بر پایه اطلاعات مربوط به دوره پانزدهساله ۱۹۹۶ تا ۲۰۱۰ درپایگاه سایمَگو، دارای شاخص هرش بالاتراز ۱۰۰ بوده ، و با توجه به تقسیم بندی بانک جهانی در قالب سه خوشه مورد بررسی قرار گرفته اند. داده های آماری مورد بررسی در این پژوهش از پایگاه های اطلاعاتی وب آو ساینس، سایمَگو، یونسکو، بانک جهانی استخراج شده اند. برای تجزیه و تحلیل داده ها، ازنرم افزار اکسل و اس پی اس اس استفاده به عمل آمد. همچنین جهت پاسخگویی به پرسش ها و فرضیه ها از آزمون آماری همبستگی اسپیرمن استفاده شد. یافته ها: یافته ها حاکی از آن است که همبستگی مثبت بین دو دسته شاخص های تولید علم و فناوری وجود دارد. بررسی ها نشان می دهد کشورهایی که در شاخص های تولید علم وضعیت مناسبی داشته اند، از نظر شاخص های فناوری نیز در وضعیت مطلوبی قرار گرفته اند.
۱۱.

ارزیابی کارآمدی گوگل پژوهشگر در بازیابی اطلاعات نویسندگان دارای شکل های گوناگون نام: بررسی ضریب بازیافت و دقت(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: بازیابی اطلاعات گوگل پژوهشگر نویسندگان پر استناد نام های نویسندگان نگارش های مختلف نام نویسندگان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۶۰ تعداد دانلود : ۴۷۳
هدف: هدف این مقاله بررسی قابلیت و توانایی موتور جستجوی گوگل پژوهشگر در بازیابی اطلاعات و انتشارات نویسندگان پر استناد بر اساس هر نوع نگارش نام است. روش: این پژوهش از نوع کاربردی بود و به روش پیمایشی-توصیفی انجام شد. روش گردآوری اطلاعات از نوع میدانی و کتابخانه ای بود. جامعه نمونه شامل ۱۰ نویسنده پر استناد غیر ایرانی از ۵ رشته علمی بود که از طریق نمونه گیری غیر-احتمالی از سایت ""این-سایت"" انتخاب شدند. نتایج بازیابی انواع نگارش های نام هر نویسنده در گوگل پژوهشگر با سیاهه وارسی فهرست انتشارات وی مطابقت داده شد. برای هر نویسنده بر مبنای نگارش های مختلف نام به همراه استفاده از عملگر OR و محدودسازی با موضوع، ۱۲ متغیر جستجو در نظر گرفته شد که در این پژوهش از آن ها به عنوان متغیر یاد می شود. یافته ها: نتایج میانگین ضریب بازیافت ۱۲ متغیر (متغیرهای به کاررفته در جستجو) برای ۱۰ نویسنده نشان داد که تنها در ۴ مورد ضریب بازیافت بالاتر از سطح متوسط و در تمام متغیرها ضریب دقت پایین تر از سطح متوسط است. اولویت بندی میانگین ضریب بازیافت و دقت متغیرها با آزمون فریدمن نشان داد که هیچ متغیری در خصوص بازیافت و دقت بر دیگر متغیرها برتری ندارد. نتایج آزمون t استودنت مستقل برای سنجش ارتباط میان متغیرهای ۱-۶ (نگارش های مختلف نام بدون محدودسازی با موضوع) و ۷-۱۲ (نگارش های مختلف نام با محدودسازی موضوعی) نشان داد که در مورد بازیافت میان این دو دسته متغیر تفاوتی وجود ندارد اما ضریب دقت در متغیرهای ۱-۶ (بدون محدودسازی نام با موضوع) بالاتر از ترکیب و محدودسازی نام با موضوع است. به طورکلی نتایج حاصل، حاکی از آن بود که گوگل پژوهشگر در بازیابی نگارش های مختلف نام نویسندگان معمولاً به طور مطلوب عمل نمی کند
۱۲.

نقش تعدیل کننده درگیری مشتریان در خدمات بر رابطه ارزش ادراک شده و رضایتمندی با وفاداری مشتریان کتابخانه های عمومی (مطالعه موردی: کتابخانه های عمومی غرب کشور)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: وفاداری مشتریان کتابخانه های عمومی درگیری مشتریان در خدمات غرب کشور ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۶۷ تعداد دانلود : ۳۹۵
هدف: این پژوهش به بررسی نقش تعدیل کننده درگیری مشتریان در خدمات ارائه شده توسط کتابخانه در رابطه میان ارزش ادراک شده و رضایتمندی با وفاداری مشتریان کتابخانه های عمومی غرب کشور می پردازد. روش : جامعه آماری پژوهش را همه اعضای کتابخانه های عمومی غرب کشور تشکیل داده اند. داده ها با استفاده از پرسشنامه گردآوری و سپس با استفاده از نرم افزار اس پی اس اس ، و مدگراف تحلیل شدند. تجزیه وتحلیل نهایی روی ۴۶۷ پرسشنامه بازگشتی انجام شد. در تجزیه وتحلیل داده ها از ضریب همبستگی پیرسون، و تحلیل رگرسیون سلسله مراتبی استفاده شد. یافته ها: یافته های این پژوهش نشان داد درگیری مشتریان در خدمات کتابخانه، در هر دو سطح بالا و پائین، روی رابطه ارزش ادراک شده و وفاداری مشتریان اثرگذار بوده (۰.۰۵p
۱۳.

بررسی رابطه بین عدالت سازمانی و رفتار شهروندی سازمانی در کتابخانه های دانشگاه فردوسی مشهد(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: رفتار شهروندی سازمانی کتابخانه های دانشگاهی عدالت سازمانی دانشگاه فردوسی مشهد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۰۱ تعداد دانلود : ۳۰۰
هدف: رفتار شهروندی سازمانی اشاره به رفتارهای داوطلبانه و فرانقشی دارد که کارکنان سازمان انجام می دهند و تأثیر زیادی بر بهبود عملکرد سازمان دارد. از جمله متغیرهایی که تأثیر زیادی در بروز این نوع رفتار دارد، عدالت سازمانی است. هدف مقاله حاضر بررسی رابطه بین عدالت سازمانی و رفتار شهروندی سازمانی از منظر کتابداران کتابخانه های دانشگاه فردوسی مشهد می باشد. روش: این پژوهش از نوع کاربردی است که با روش پیمایشی انجام شده است. جامعه آماری پژوهش را کتابداران کتابخانه های دانشگاه فردوسی مشهد تشکیل می دهند. برای گردآوری داده های این پژوهش، از دو پرسشنامه استفاده شده است. پرسشنامه عدالت سازمانی نیهوف و مورمن (Niehoff and Moorman, ۱۹۹۳) که شامل سه بعد عدالت توزیعی، عدالت رویه ای و عدالت مراوده ای (تعاملی) است و پرسشنامه رفتار شهروندی سازمانی پودساکف و همکاران (Podsakoff et al.,۱۹۹۰) که شامل پنج بعد نوع دوستی، وجدان کاری، جوانمردی، نزاکت و آداب اجتماعی است. یافته ها: میانگین عدالت سازمانی و رفتار شهروندی سازمانی در کتابخانه های دانشگاه فردوسی در حد متوسط است. بین عدالت سازمانی و ابعاد آن با رفتار شهروندی سازمانی رابطه مثبت و معنادار وجود دارد. همچنین نتایج نشان داد، بین رفتار شهروندی سازمانی و عدالت سازمانی بر اساس متغیرهای جنسیت و وضعیت استخدامی کتابداران تفاوت وجود دارد. عدالت سازمانی نقش مهمی در ارتقای رفتار شهروندی سازمانی دارد، به این معنا که اگر کارکنان مشاهده کنند که در سازمان عدالت اجرا می شود، برای انجام رفتارهای یاری دهنده و فرانقش بر انگیخته شده و در نتیجه سطح فعالیت و مشارکت های خود را در سازمان افزایش می دهند.
۱۴.

انطباق سنجی نظری و مفهومی هماهنگی راهبرد اصلی دانشگاه ها با راهبرد فرهنگ سازمانی آن و راهبردهای نظام مدیریت دانش در کتابخانه های دانشگاهی (ارائه الگوی هماهنگی راهبردی)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: فرهنگ سازمانی مدیریت دانش کتابخانه های دانشگاهی هماهنگی راهبرد اصلی دانشگاه راهبرد های وظیفه ای راهبرد های عملیاتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۵۱ تعداد دانلود : ۴۵۹
هدف: هدف این مقاله، زمینه یابی نظری و مفهومی هماهنگی راهبرد اصلی دانشگاه ها با راهبرد های وظیفه ای و عملیاتی مدیریت دانش و راهبرد فرهنگ سازمانی در دانشگاه ها و کتابخانه های دانشگاهی است. طراحی و برازش الگوی هماهنگی راهبردی پژوهش، به مدیران در سطوح مختلف دانشگاه ها، به ویژه مدیران کتابخانه های دانشگاهی کمک می کند تا ابزار مناسبی به منظور هماهنگی راهبرد های سطوح عملیاتی و وظیفه ای مدیریت دانش در کتابخانه های دانشگاهی با راهبرد اصلی دانشگاه ها و راهبرد فرهنگ سازمانی حاکم بر آن را در اختیار داشته باشند. روش: در این پژوهش از روش تحلیل محتوا و ابزار سیاهه وارسی برای گردآوری اطلاعات استفاده شد. پس از تحلیل محتوای متون و گردآوری مبانی نظری، ۸ نفر از اعضاء هیئت علمی گروه مدیریت دانشگاه فردوسی مشهد به روش نمونه گیری تصادفی در دسترس انتخاب شدند و به سیاهه وارسی پاسخ دادند. یافته ها: نتایج به دست آمده از سیاهه وارسی، نشان دهنده میزان انطباق بالای درونی و ببرونی هر نوع راهبرد پیشنهاد شده با نوع مشابه خود در انواع راهبرد های مورد مطالعه ود. این به معنای برازش نظری و مفهومی الگوی پیشنهادی پژوهش است.
۱۵.

تحلیل عامل های اثرگذار بر پیاده سازی مخازن سازمانی در دانشگاه ها و مراکز علمی برپایه نظریه های سیستم های اطلاعاتی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: محیط مخزن سازمانی دانشگاه ها و مراکز علمی مدیریت اطلاعات علمی طراحی سیستم های اطلاعاتی ارزیابی مخازن سازمانی چارچوب فناوری سازمان نظریه فنی - اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۷۲ تعداد دانلود : ۵۷۸
هدف: این پژوهش درصدد شناسایی معیارهای مدنظر برای طراحی و اجراء سیستمهای مدیریت اطلاعات علمی در دانشگاهها (مخازن سازمانی) برپایه نظریه های سیستم های اطلاعاتی است. روش: این پژوهش از نوع کتابخانه ای و به صورت تحلیل محتوا انجام شد. از روش تحلیل محتوای مفهومی برای شناسایی مفاهیم در متون استفاده گردید. بازه زمانی مورد بررسی متون در حوزه مخازن سازمانی شامل ۱۰ سال از ۲۰۰۰ تا ۲۰۱۰ است. یافته ها: پژوهش های مرتبط با مخازن سازمانی نشان دادند که عامل های زیادی در طراحی و موفقیت یک مخزن تأثیرگذار است. عامل های ضروری برای یک مخزن سازمانی در دانشگاه ها برپایه نظریه فنی- اجتماعی و چارچوب عناصر اثرگذار بر طراحی و توسعه مخزن سازمانی برپایه چارچوب فناوری- سازمان- محیط شناسایی شدند. سیستم مدیریت اطلاعات علمی دانشگاه های تحت پوشش وزارت علوم، تحقیقات و فناوری را می توان برپایه معیارهای مطرح شده در این پژوهش ارزیابی کرد. از نظریه های سیستم های اطلاعاتی برای تبیین عامل های اثرگذار بر توسعه مخازن سازمانی استفاده شده است
۱۶.

طراحی مقیاس سنجش توانایی ارائه خدمات مرجع دیجیتال مشترک(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: کتابخانه های دانشگاهی دانشگاه علامه طباطبایی مرجع دیجیتال مشترک طراحی مقیاس کتابخانه های دانشگاه علامه طباطبایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۵۹ تعداد دانلود : ۴۰۵
هدف: این پژوهش در پی طراحی مقیاسی جهت سنجش توانایی مراکز اطلاع رسانی و کتابخانه ها برای ارائه خدمات مرجع دیجیتال مشترک و در نهایت اجرای آن در دانشگاه علامه طباطبایی بود. روش: در مرحله نخست ابتدا از روش تحقیق کتابخانه ای و سپس از روش تحقیق دلفی و در مرحله دوم از روش تحقیق پیمایشی توصیفی استفاده شد. در این پژوهش، پس از بررسی منابع اطلاعاتی و بهره گیری از نظر خبرگان شاخص های سنجش تعیین شد. جامعه آماری این پژوهش شامل سرپرستان (۸ نفر) و کتابداران بخش های مرجع، اطلاع رسانی و نشریات (۲۶نفر) کتابخانه های دانشگاه علامه طباطبایی (۸ کتابخانه) بود. یافته ها: اطلاعات حاصل از اجرای مقیاس طراحی شده نشان داد با آن که ارائه خدمات مرجع دیجیتال مشترک از نظر جامعه پژوهش دارای ضرورت زیاد است و کارکنان کتابخانه ها از تخصص و مهارت نسبتاً خوبی از این نظر برخوردارند، اما تعداد این نیروها برای ارائه این خدمات کافی نیست. کتابخانه ها بودجه و تجهیزات سخت افزاری و نرم افزاری لازم جهت پیاده سازی و ارائه این خدمات را در اختیار ندارند. علاوه بر این کتابخانه های بررسی شده برای ارائه این خدمات نیازمند به بهبود وضعیت منابع اطلاعاتی و زیرساخت ارتباطی خود هستند.
۱۷.

تأثیر اجرای راهنماهای پیوسته و فیلم های آموزشی بر تمایل به استفاده اعضای هیأت علمی از سامانه اطلاعات علمی دانشگاه فردوسی مشهد (ساعد)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: دانشگاه فردوسی استفاده پذیری راهنماهای پیوسته مخزن سازمانی تمایل به استفاده سامانه اطلاعات علمی دانشگاه (ساعد)

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۶۹ تعداد دانلود : ۳۳۶
هدف: پژوهش با هدف افزایش میزان تمایل به استفاده اعضای هیأت علمی بعد از پیاده سازی راهنماها بر روی کاربرگه های ساعد انجام شد. روش: این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر روش، میدانی می باشد، همچنین از روش جایگزینی نمونه اولیه برای ارزیابی استفاده پذیری، استفاده کرده است. جامعه، اعضای هیأت علمی دانشگاه فردوسی مشهد هستند که برای جمع آوری داده با ده نفر از آن ها مصاحبه شد. یافته ها: نتایج نشان دادکه راهنماها توانسته است تمایل اعضای هیأت علمی به استفاده از ساعد را بالا ببرد. فیلم های آموزشی با میانگین ۸۵/۳ وضیعت بهتری به منظور افزایش تمایل به استفاده اعضاء نسبت به راهنماهای پیوسته با میانگین ۶۴/۳ دارد. یافته ها نشان می دهد که عواملی همچون رنگ پس زمینه، محتوای راهنماها (واژگان، طول جملات، زمان ظاهر شدن راهنماها، محل قرار گرفتن راهنماها) و تهیه راهنماها در قالب فیلم های آموزشی مهم ترین تأثیر را در این زمینه داشته اند. نتیجه آن که می توان با طراحی راهنماها بر مبنای اصول اساسی و علمی راهنماها و تأکید بر استفاده از سبک های یادگیری کاربران تمایل آن ها به استفاده و در نهایت استفاده پذیری این سامانه را افزایش داد.
۱۸.

بررسی کارایی و تحلیل حساسیت مدیریت کتابخانه های نهادی در میان استان های کشور(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تحلیل پوششی داده ها کارایی تحلیل حساسیت کتابخانه های نهادی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۰۲ تعداد دانلود : ۳۲۵
هدف: این تحقیق با هدف تحلیل کارایی نسبی و تحلیل حساسیت شاخص های کتابخانه های نهادی استان ها انجام گرفته است. روش: روش تحقیق مورد استفاده کاربردی بوده است و ۶ شاخص ورودی و ۳ شاخص خروجی از مستندات و آمارهای کتابخانه ای استخراج شده است. جامعه آماری تمامی استان های کشور در سال ۱۳۸۷ تا ۱۳۹۰ بوده است. از مدل ریاضی تحلیل پوششی داده ها برای محاسبه کارایی استفاده شده است. یافته ها: نتایج نشان از حضور هرمزگان، خراسان جنوبی و قزوین در سه رتبه اول و استان های آذربایجان غربی، فارس و یزد در سه رتبه نهایی دارد. حساس ترین شاخص در کل شاخص ها، شاخص تعداد اعضا در خروجی ها بوده است و بالقوه ترین شاخص تعداد صندلی ها در ورودی ها می باشد. در تحلیل کیفیت رتبه ها و مقدار ارقام کارایی، استان های مازندران، خراسان شمالی و ایلام را می توان جزء باکیفیت ترین استان های کارا دانست؛ اما در میان استان های ناکارا استان های خراسان رضوی و اصفهان بهترین کیفیت ارقام کارایی را دارا بودند. در مجموع برای هر استان توجه به شاخص های حساس و برنامه ریزی برای کاهش حساسیت های بالا پیشنهاد می گردد

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۲۷