فیلتر های جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۶۱ تا ۸۰ مورد از کل ۹٬۳۴۰ مورد.
منبع:
مطالعات فرهنگ - ارتباطات سال ۲۵ بهار ۱۴۰۳شماره ۶۵
45 - 66
حوزه های تخصصی:
از دیدگاه جان فیسک دو مکتب عمده را در مطالعات ارتباطی می توان تشخیص داد: مکتب فرایندی که ارتباط را همانا پیام می داند و بر اهمیت فرستنده تاکید می کند و مکتب نشانه شناختی که ارتباط را به منزله تولید و تبادل معانی در نظر می گیرد و بر اهمیت مخاطبان تاکید دارد. خود فیسک از اصحاب مکتب نشانه شناختی است ولی با این وجود، معتقد است که جهت فهم بهتر ارتباط، می بایست تلفیقی میان دو مکتب مزبور شکل گیرد. بر همین اساس، نگارنده این نوشتار نیز معتقد است که در مطالعه متون دینی در اسلام، هیچ یک از دو مکتب فرایندی یا نشانه شناختی به تنهایی نمی توانند کارآمد باشند و در نتیجه، در نوشتار حاضر با تحلیل محتوای قرآن کریم به بررسی ویژگی های ارتباط در این متن دینی پرداخته و شواهدی ارائه کرده که نشان می دهند جهت فهم ویژگی های ارتباط در این کتاب مقدس، رویکردی تلفیقی مورد نیاز است که بتواند دو مکتب فرایندی و نشانه شناختی را به هم نزدیک کند و از مفروضه های هر دو مکتب استفاده نماید. مکتب جدید را بر مبنای مفروضاتش می توان «مکتب اسلامی ارتباط» نامگذاری کرد.
قدرتِ زمانِ مقدس: مردم شناسی تفسیری از کنش های عراقیان در ایام مرتبط با عاشورا(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات فرهنگ - ارتباطات سال ۲۵ بهار ۱۴۰۳شماره ۶۵
123 - 160
حوزه های تخصصی:
کنش های خاص مردم عراق در ایام منتسب به اهل بیت(ع) علی الخصوص در ایام اربعین، در جهانی که مملو از عقلانیت ابزاری و سودانگاری منفعت طلبانه شده است، پدیده ای استثناء و به شدت متفاوت ادراک می شود. پژوهش حاضر تلاش کرده با روش تفسیری گیرتز، از طریق توصیف فربه و تفسیر متکی بر توصیف از منظر مفسّر، خود را به پاسخ به سوال تحقیق نزدیک نماید. سوال تحقیق این است که «ایام منتسب به امام حسین(ع) در چه سازوکاری به حیات انسان های حاضر در مراسماتی چون اربعین معنابخشی می کند؟» گردآوری داده ها در بیش از بیست سفر به عراق و 14 بار پیاده روی مسیر نجف تا کربلا در مناسبت های اربعین، عرفه و نیمه شعبان در فاصله سالهای 1387 تا 1401 صورت گرفته است اما دستیابی به تفسیر نهایی و تولد مفاهیم کلیدی برای عبور از توصیف به تفسیر، با سفر به کربلا در روز عاشورای سال 1401 رخ داده است. در نتیجه پژوهش، اهمیت مساله «زمان» و «توان معنادهی زمان به جهان» به عنوان عوامل اصلی بروز چنین کنش هایی معرفی شده اند. «به هم ریختگی زمانی»، «بر انگیختگی زمانی» و «حرکت بینازمانی» مفاهیمی هستند که توان توصیف آن کنش های خاص را دارا هستند. این مفاهیم نشان می دهند که چرا و چگونه عراقی ها آن کنش های منحصر بفرد را صرفاً در آن ایام خاص از خود بروز می دهند.
نقش رسانه های ورزشی در بروز فساد در صنعت فوتبال ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات فرهنگ - ارتباطات سال ۲۵ تابستان ۱۴۰۳شماره ۶۶
7 - 42
حوزه های تخصصی:
محبوبیت مستطیل سبز در بین مردم ایران بر هیچ کس پوشیده نیست. پر تماشاگر بودن فوتبال در ایران موجب شده است تا این رشته سهم بالایی از پوشش خبری رسانه های جریان اصلی را از آن خود کند. پیوند مستطیل سبز با سایر ابعاد جامعه و شکاف های موجود در مدیریت آن، فوتبال را با پدیده های نامطلوبی همچون فساد مواجه کرده است. طبق گزارش نهادهای نظارتی در ایران، برخی از رسانه های ورزشی رسمی در فساد فوتبال دخالت می کنند. این تحقیق نیز باهدف شناخت نقش رسانه های ورزشی رسمی (روزنامه، رادیو، تلویزیون، خبرگزاری ها و سایت های خبری) در بروز فساد در صنعت فوتبال ایران انجام شد. مقصود از شناخت نقش رسانه های ورزشی در بروز فساد در فوتبال ایران، مشخص کردن چگونگی دخالت رسانه ها در فساد فوتبال و شناسایی رسانه های تسهیل کننده فساد در فوتبال بود. به منظور دستیابی به اهداف پژوهش از روش تحقیق کیفی استفاده شد. برای گردآوری داده ها 24 نفر (12 نفر اهالی فوتبال،12 نفر اصحاب رسانه های ورزشی) انتخاب شدند و سپس از طریق مصاحبه عمیق نیمه ساختار یافته، جمع آوری داده ها صورت گرفت. پس از گردآوری داده ها، به روش تحلیل مضمون بر روی داده ها تجزیه وتحلیل انجام شد. یافته های حاصل از پژوهش نشان داد رسانه های ورزشی با تبدیل شدن به ابزار اهالی فوتبال به طورکلی به سه شکل در فساد فوتبال دخالت می کنند: 1. هدایت شدن رسانه های ورزشی توسط اهالی فوتبال؛ 2. سکوت در مقابل فساد؛ 3. کنشگری در تصمیم گیری باشگاه های فوتبال (دخالت در بازار نقل و انتقالات فوتبال و بزرگ نمایی بازیکنان و مربیان). همچنین یافته های پژوهش در خصوص شناسایی رسانه های تسهیل کننده و تأثیرگذار در فساد فوتبال ایران به دو مضمون اصلی رسانه محوربودن فساد (تلویزیون و مطبوعات) و فردمحور بودن فساد (درگیری پایین اصحاب رسانه در فساد فوتبال) اشاره داشت.
مسجد در کتاب های درسی دوره آموزش عمومی؛ از وضعیت موجود تا مطلوب(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات فرهنگ - ارتباطات سال ۲۵ پاییز ۱۴۰۳شماره ۶۷
187 - 227
حوزه های تخصصی:
تربیت نسل آینده مبتنی بر ارزش های مطلوب، برای هر ملت یک امر ضروری است. در این میان در دین اسلام و به ویژه کشور ما، نهاد مسجد از ظرفیت بسیار زیادی در این زمینه برخوردار است. از این رو، انس و آشنایی نسل جدید با این نهاد، اهمیت بسیاری دارد. آموزش و پرورش در کنار خانواده، دو نهاد اصلی برای حصول به این مهم هستند و کتاب درسی به عنوان منبع آموزشی فراگیر که یکی از بسترهای پیوند میان مدرسه و خانواده ملاحظه می شود، نقش حائز اهمیتی در این خصوص دارد. این پژوهش به بررسی نسبت نهاد مسجد و محتوای کتاب های درسی پرداخته است. در این پژوهش از مصاحبه و مطالعات اسنادی برای جمع آوری اطلاعات و از روش کیفی تحلیل مضمون برای تحلیل اطلاعات جمع آوری شده، استفاده شده است. یافته های پژوهش حاضر به دو سطح: 1. وضعیت موجود کتب درسی در نسبت با مسجد و 2. وضعیت مطلوب کتب درسی در نسبت با مسجد در نگاه کارشناسان و خبرگان تقسیم می شود. در این پژوهش در سطح اول، 45 مضمون پایه، 9 مضمون سازمان دهنده و 4 مضمون فراگیر به دست آمد که مضامین فراگیر، نشان دهنده توجه کتب درسی به 4 مفهوم اهمیت مسجد، کارکرد های مسجد، نحوه ارتباط و سبک زندگی مسجدی و مصادیق مسجد بوده است. در سطح دوم، 72 مضمون پایه، 10 مضمون سازمان دهنده و 3 مضمون فراگیر، استخراج شده است که نشان دهنده لزوم توجه بیشتر به مفاهیمی همچون درک از مسجد و ارتباط مبتنی بر این درک با آن، کارکردهای گوناگون مسجد و روش انتقال محتوا از نگاه کارشناسان این حوزه است.
اسطوره فریب در سه گانه سینمایی اصغر فرهادی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات فرهنگی و ارتباطات سال ۲۰ بهار ۱۴۰۳ شماره ۷۴
219 - 246
حوزه های تخصصی:
فریب، یکی از مضامین اخلاقی و اجتماعی مهم است که در جامعه ما به مساله تبدیل شده است. از آنجا که رسانه در ساخت اجتماعی معنا موثر است، این مقاله سعی دارد با واکاوی آثار یکی از نخبگان سینمای ایران که در آثارش بر مساله فریب تمرکز کرده، به این مساله بپردازد که رسانه چه بازنمایی از فریب در جامعه دارد؟ از منظر بارت، رسانه، اسطوره ساز است و مسائل ایدئولوژیک را به مثابه اموری طبیعی بر جامعه تحمیل می کند. رویکرد برساختی در نظریه بازنماییِ استوارت هال نیز قائل است، رسانه بازتاب واقعیت نیست و امر اجتماعی را بر مبنای ایدئولوژی شخصی برمی سازد. این مقاله با استفاده از روش تحلیل محتوای کمی و کیفی، درصدد است تا ببیند فرهادی در آثارش چه اسطوره هایی از فریب و دروغ در جامعه ایرانی می سازد. تحلیل محتوای کمی نشان داد، فرهادی از بین 6مولفه فریب، بیش از همه بر «دروغگویی» و «پنهان کاری» در فیلم هایش تمرکز دارد. تحلیل محتوای کیفی نشان داد «شرایط فرهنگی- اجتماعی در ایران»، «مذهب و شریعت مداری»، و «نوع حکومت مداری»، از مولفه هایی است که در آثار وی تکرار شده اند و به عنوان عوامل فریب، بازنمایی شده اند.
وظایف فرهنگی اجتماعی استادان از دیدگاه رهبر جمهوری اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات فرهنگ - ارتباطات سال ۲۵ پاییز ۱۴۰۳شماره ۶۷
7 - 38
حوزه های تخصصی:
اسلامی شدن دانشگاه های کشور، حاکم شدن ارزش های اسلامی در محیط و ابعاد مختلف دانشگاه و تأثیر فرهنگی و تربیتی معلمان و استادان و ایفای نقش آنها در تغییر و تحولات و حل مسائل اجتماعی همواره مورد تأکید مقام معظم رهبری بوده است؛ در عین حال بسیاری از استادان، آشنایی کافی با وظایف فرهنگی - اجتماعی استادان از این دیدگاه را ندارند و پیش از این مطالعه ای در این زمینه انجام نشده است. هدف مقاله حاضر تعیین وظایف فرهنگی اجتماعی از دیدگاه آیت الله خامنه ای، رهبر جمهوری اسلامی ایران است. به این منظور سخنرانی های ایشان از آغاز مسئولیت رهبری تا پایان سال 1398 تحلیل شدهاست. منابع اصلی بررسی شده شامل کتب روشنای علم، سایه سار ولایت در هفت جلد و سخنرانی های مندرج در پایگاه اطلاع رسانی دفتر مقام معظم رهبری و پایگاه حفظ و نشر آثار حضرت آیت الله العظمی خامنه ای بوده است. برای استخراج وظایف فرهنگی- اجتماعی استادان، در مجموع تعداد 108سخنرانی مرتبط شناسایی و با استفاده از روش تحلیل مضمون بررسی شد. نتایج نشان داد که مهم ترین وظایف فرهنگی- اجتماعی استادان شامل «هویت-بخشی و ایجاد انگیزه»؛ حضور در میدان عمل»؛ «مطالبه و پرسشگری»؛ «مدیریت مسائل فرهنگی» ؛ «تحقق بخشیدن به مسائل» و «امید داشتن» می باشد
رابطه سواد رسانه ای با میزان استفاده از فضای مجازی و پذیرش اخبار رسانه ای در بین دانش آموزان دختر دوره دوم متوسطه(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
پژوهش های ارتباطی سال ۳۱ بهار ۱۴۰۳ شماره ۱ (پیاپی ۱۱۷)
105 - 135
حوزه های تخصصی:
هدف پژوهش حاضر، بررسی رابطه سواد رسانه ای با میزان استفاده از فضای مجازی و پذیرش اخبار رسانه ای در بین دانش آموزان بوده است. روش پژوهش از نظر دستیابی به هدف، از نوع کاربردی و از نظر شیوه گردآوری اطلاعات، از نوع پیمایشی است. جامعه آماری، تمامی دانش آموزان دختر دوره دوم متوسطه شهر اردبیل را در سال تحصیلی 1401-1400 شامل می شود. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 380 نفر برآورد شده است که به شیوه نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شده اند. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه های محقق ساخته بهره گرفته شده و روایی پرسشنامه ها با اعتبار صوری و پایایی آن از طریق ضریب آلفای کرونباخ تأیید شده است. داده ها نیز با ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل واریانس یکطرفه در نرم افزار SPSS تحلیل شده اند. بر اساس نتایج، بین سواد رسانه ای با میزان استفاده از فضای مجازی رابطه معناداری وجود ندارد. بین سواد رسانه ای و مؤلفه های آن، با پذیرش اخبار رسانه ای رابطه منفی وجود دارد. از بین متغیرهای جمعیت شناختی، رابطه رشته تحصیلی با سواد رسانه ای، پذیرش اخبار رسانه ای و همچنین رابطه نوع رسانه با میزان استفاده از فضای مجازی و پذیرش اخبار رسانه ای معنادار بوده است. ازاین رو، با تقویت سواد رسانه ای می توان، آگاهی و مهارت دانش آموزان را در زمینه اخبار و اطلاعات رسانه ای افزایش داد و از پذیرش اخبار نادرست و غیرواقعی در فضای مجازی پیشگیری کرد.
سیاست گذاری اخبار نوجوانان در تلویزیون بر اساس آرمان های انقلاب اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
علوم خبری سال ۱۳ بهار ۱۴۰۳ شماره ۴۹
44 - 65
حوزه های تخصصی:
هدف: دستیابی به سیاست گذاری خبری در تولید اخبارتلویزیونی نوجوانان، به منظور جامعه پذیرکردن آنها بر اساس آرمان های انقلاب اسلامی ایران. برای رسیدن به این هدف در این پژوهش ،در صدد کشف راهبردها و خط مشی ها و بایسته های محتوایی و ساختاری اخبار تلویزیونی نوجوانان بوده ایم.روش شناسی پژوهش: روش تحقیق کیفی از طریق مصاحبه با صاحب نظران عرصه خبر و رسانه و تحلیل داده ها براساس تحلیل مضمون انجام شده است.یافته ها: اخبار برای نوجوانان به جهت رشد استقلال فکری و شخصی در کنار دیگر عوامل غیر رسانه ای برای نوجوانان ضرورت دارد. خبر تلویزیون نوجوان توسط نوجوانان تهیه و روایت اول و برتر را داشته باشد. محتوای اخبار با زبان امروزی و کوتاه و قابل فهم باشد .اخبار با سیر منطقی به تقویت هویت ومعرفت نوجوان بپردازد. درخبرنوجوانان ازسبک های نوین خبری و موضوعات مورد علاقه آن ها استفاده شود. ظاهر و فرم و ساختار باید متناسب با روحیه ی نوجوانی باشد. اخبار بر اساس اصول خبری روان شناسی شده و بر اساس واقعیت باشد. اخبار رویکرد شاد و جذاب و امیدوار کننده باشد. اخبار پاسخگوی نیاز هایشان باشد. اخبار در ارائه ارزش ها غیر مستقیم باشد.نتیجه گیری: اخبار تلویزیونی نوجوانان با به کارگیری نظرات متخصصین رسانه و ارتباطات ، تعلیم و تربیت و روانشناسان، بستر مهمی وظرفیت قابل توجهی در جهت آماده سازی نسل جدید برای جامعه ی ایرانی، اسلامی و انقلابی است. و همراهی تخصص در کنار تعهد در امر جامعه پذیری از طریق اخبار تلویزیونی نوجوانان اثرگذار خواهد بود.
ظرفیت سنجی اسناد آرشیوی ارتباطات اجتماعی به منظور مطالعه تاریخ اجتماعی (نمونه آزمایشی: تحول اجتماعی آبادان)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
علوم خبری سال ۱۳ بهار ۱۴۰۳ شماره ۴۹
83 - 95
حوزه های تخصصی:
هدف این مقاله، بررسی ظرفیت مطالعه تاریخ اجتماعی معاصر بر شالوده اسناد آرشیوی ارتباطات اجتماعی است. مسئله ای که بر پایه یک اصل بدیهی در این مقاله مورد سنجش قرار می گیرد به مفهوم ارتباطات بازمی گردد. از آن جا که زندگی اجتماعی انسان در تعاملات و ارتباطات با دیگران معنا می یابد، آیا می توان گفت که مطالعه مفهومی و تحلیل مضمون مسائل مربوط به ارتباطات اجتماعی، موجب گره گشایی از کل ابعاد پنهان تاریخ اجتماعی می شود؟ بدین منظور، فرض مطروحه را در یک نمونه آزمایشی مورد سنجش قرار دادیم. از آن جا که آبادان، به دلیل تحولات صنعتی و به کارگیری مؤلفه های تمدنی مدرن، یکی از پیشگامان تحول اجتماعی ایران معاصر بود، الگوی مناسبی برای ظرفیت سنجی این آزمایش پژوهشی، در مطالعه این تحولات و تسری روش شناختی به سایر نقاط، ایجاد می کند. به منظور بررسی فرض پیش گفته، ابتدا مفاهیم مشترک ارتباطاتی از تعدادی دایره المعارف بین المللی ارتباطات مستخرج شد. در مرحله بعد تعداد 6128 سند آرشیوی مربوط به مسائل شهر آبادان با جست وجو در نرم افزار «رسا» سازمان اسناد و کتابخانه ملی از طریق توصیفگر «آبادان» به دست آمد و طی چند مرحله اسناد ارتباطاتی مقارن با مطالعه تاریخ اجتماعی تصفیه و تحصیل شد. نتایج به دست آمده حاصل از دیدگاه استادان ارتباطات به طور کلی نشان می دهد که مطالعه اسناد آرشیوی ارتباطات اجتماعی در روشن سازی بیش از نیمی (54/71 درصد) از مسائل مربوط به تاریخ اجتماعی مؤثرند.
نقش گردشگری القایی فیلم در ایجاد انگیزه سفر(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
با رشد آگاهی گردشگران، بازاریابی مقاصد شکل پیچیده ای به خود گرفته است و بازاریابان برای جذب گردشگران اقدام به استفاده از روش های جدیدی کرده اند، که یکی از این روش ها کمک گرفتن از رسانه ها از جمله فیلم و سریال است. در مقاله حاضر با استفاده از روش آمیخته، ابتدا انگیزش جهانی ایجاد شده از طریق فیلم برسی شد و ابعاد گردشگری القایی فیلم مورد تحلیل قرار گرفت. به منظور درک شناخت ایجاد شده از مقاصد از طریق فیلم و به تبع آن شکل گیری انگیزه سفر به مناطق مورد نظر، سریال نون خ مورد واکاوی قرار گرفت. بدین منظور و با توجه به محدودیت های پاندمی کرونا از پرسشنامه آنلاین استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده ها و آزمون فرضیات با روش مدل سازی معادلات ساختاری با استفاده از نرم افزار SmartPLS، انجام شده است. یافته های تحقیق نشان داد که محتوای فیلم با ایجاد شناخت از مقاصد گردشگری می تواند در ایجاد انگیزه سفر ایرانیان و ایجاد جریان های گردشگری نقش کلیدی داشته باشد. همچنین شناخت ایجاد شده به نوعی نوستالژی مجازی ایجاد کرده و منجر به ایجاد انگیزه در تماشگر خواهد شد. یافته های این پژوهش می تواند به بازاریابان و برنامه ریزان گردشگری اطمینان دهد که با سرمایه گذاری بر فیلم ها در جهت تبلیغات می توانند انگیزه مردم را جهت دیدار از مقصد مورد نظر رشد دهند. همچنین یافته های تحقیق تاکید می کند که با ایجاد و حفظ عناصر مرتبط با فیلم به کمک نوستالژی مجازی می توان در مقصد گردشگران را جذب کرد.
بایسته های تولید و پخش اخبار نوجوانان دهه هشتادی شهر تهران در رسانه ملی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
متولدین دهه هشتاد که در سال های 85 تا 87 به دنیا آمده اند؛ نوجوانان امروز جامعه هستند که در معرض انتشار اخبار و اطلاعات درست و نادرست در رسانه های مختلف قرار گرفته اند. هدف این تحقیق شناسایی بایسته های تولید و پخش اخبار نوجوانان دهه هشتادی شهر تهران در رسانه ملی است. برای این منظور پژوهش با روش تحقیق آمیخته انجام شد. برای گرد آوری اطلاعات مورد نیاز از دو ابزار پرسشنامه محقق ساخته و مصاحبه عمیق استفاده گردید. جامعه آماری در بخش کمی نوجوانان 15 تا 17 سال ساکن شهر تهران می باشد که با استفاده از فرمول کوکران 384 نفر به روش نمونه گیری طبقه ای به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند و در بخش کیفی 10 نفر از متخصصان حوزه کودک و نوجوان انتخاب شدند. همچنین در تحلیل بخش کمی از شاخص-های مرکزی و در بخش کیفی از تحلیل محتوا استفاده شد. یافته ها نشان می دهد که هنوز میزان استفاده از رسانه ملی در بین نوجوانان بیشتر از سایر رسانه ها می باشد. نوجوانان بر مسائل سیاسی و اجتماعی تمرکز بیشتری نسبت به سایر موضوعات دارند و بیش از نیمی از اطلاعات خبری را از رسانه ملی دریافت می نمایند و تولید بخش خبری ویژه نوجوانان را از ضروریات رسانه ملی می دانند. بایسته های استخراج شده در 6 مولفه تیتراژ، محتوای اخبار، گزارش، گوینده، استودیو و فراخوان طبقه بندی شد. به همین منظور رسانه ملی می تواند با ایجاد اعتماد، ذائقه سازی و پخش برنامه بر بستر اینترنت در همه زمینه ها بر نوجوانان تأثیرگذار باشد و با رعایت بایسته های برنامه خبری، نوجوانان را جذب کند.
بررسی سیاست گذاری مصرف بازی های دیجیتالی در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
بازی های دیجیتالی، با تبدیل شدن به یک صنعت فرهنگی و نیز برخورداری از امکان انتقال پیام و مفهوم و کارکرد تربیتی، نیازمند توجه جدی تر در عرصه سیاست گذاری است. هدف تحقیق حاضر شناسایی عوامل مؤثر و کشف چالش های مرتبط با سیاست های مصرف بازی های دیجیتالی در کشور به منظور مواجهه مناسب با مصرف در این صنعت است. برای انجام این پژوهش از روش کیفی استفاده شد. نحوه انجام پژوهش بدین صورت بود که پس از انجام مصاحبه عمیق با چهارده نفر از خبرگان، برای تحلیل داده ها از تحلیل مضمون رویکرد شبکه مضامین بهره بردیم. با تحلیل داده ها، نوع و نحوه سیاستگذاری، نحوه دسترسی بازیکن، تدوین قوانین مالکیت معنوی و ضمانت اجرایی آن و حفظ حقوق کاربران به عنوان مؤلفه ها؛ عدم کفایت سیاستگذاری موجود، کیفیت محصولات خارجی، تک صدایی محصولات متاورس و فقدان متولی نهایی و مرجع در حوزه نظارت بر مصرف به عنوان چالش ها؛ و سواد بازی های دیجیتال، بهره برداری علمی از این صنعت و سیاستگذاری یکپارچه تر به عنوان راهکارها در امر سیاستگذاری مصرف بازی های دیجیتال شناسایی شدند.
تحلیل موانع و بازدانده های فتگوی بین نسلی در خانواده(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات فرهنگی و ارتباطات سال ۲۰ بهار ۱۴۰۳ شماره ۷۴
87 - 114
حوزه های تخصصی:
هدف مطالعه حاضر تحلیل عوامل و موانع موجود فراروی فرصت های ارتباطی والدین و فرزندان در خانواده است. فرصت های ارتباطی زمان ها یا رویدادها یا برنامه هایی هستند که اعضای یک خانواده طی آن امکان ارتباطات انسانی حضوری یا با واسطه از طریق ابزارهای ارتباطی و رسانه ای پیدا می کنند. با استفاده از روش کیفی و نمونه گیری نظری، مصاحبه هایی با هدف تحلیل تجربه زیسته40 نفر از دانش آموز دبیرستانی در مدارس شهر تهران انجام شد. نتایج نشان می دهد که بیشترین فرصت ارتباطی چهره به چهره والدین و فرزندان در گردهمایی های شبانه برای شام و انجام یک فعالیت مشترک (دیدن فیلم و برنامه تلویزیونی) شکل می گیرد و ارتباطات میان فردی روزانه آنها «رسانه ای شده»، «کوتاه شده» و «ناپایدار» است. همچنین نتایج نشان می دهد گرچه رویدادها و برنامه های فراغتی، موقعیت های مطلوبی برای شکل گیری تعامل پایدار، طولانی و گفتگو وصحبت است، اما «فراغت جمعی والدمحوریا خانواده محور» در بین نوجوانان بسیار حداقلی وکمرنگ است. این در حالی است که برنامه های «فراغت فردی رسانه محور» و «فراغت جمعی همسال محور» بیشترین بخش اوقات فراغت فرزندان را به خود اختصاص می دهد.
آسیب شناسی فرهنگ سلبریتی از نگاه قرآن کریم(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات فرهنگ - ارتباطات سال ۲۵ بهار ۱۴۰۳شماره ۶۵
93 - 122
حوزه های تخصصی:
قرآن کریم، حقیقتی جاوید و همیشه تازه دارد و با حفظ قواعد و ضوابط تفسیری، می توان راهنمایی ها و هدایت های لازم در هر دوره و زمانه ای را متناسب با همان دوره و زمانه از آن جویا شد. پژوهش پیشرو بدین منظور، به روش تحلیل محتوای داده بنیاد و در چارچوب تفسیر عصری، به قرآن مراجعه داشته تا به آسیب شناسی فرهنگ سلبریتی، بر پایه آیات قرآن کریم بپردازد. نتیجه این مطالعه حاکی از آن است که پنج آسیب جدی از ناحیه سلبریتی ها جامعه را تهدید می کند: برخی از سلبریتی ها در ایجاد و گسترش انواع فسادهای مادی و معنوی بر روی زمین، ایفای نقش می کنند. ازسوی دیگر، برخی از آن ها همان گونه که خود، گمراه و فریفته اند، به دنبال گمراه کردن و فریفتن دیگران نیز هستند. همچنین آن ها خالق پرده های تأسف بار و گوناگونی از «اشاعه فحشا» در عالم به شمار می آیند. آسیب تجمل گرایی و اشرافی گری نیز از دیگر تهدیدهایی است که برخی سلبریتی ها برای جامعه به بار آورده اند و بالأخره تهافت و دوگانگی فرهنگ سلبریتی با فرهنگ هدایت الهی، کار را به آنجا کشانده که برخی سلبریتی ها مبانی دینی و اعتقادات الهی جامعه را به ریشخند می گیرند. به این نکته نیز باید توجه داشت که مطالعات امروزین جامعه شناسی نیز به گونه ای، به همه این آسیب ها توجه و اشاره داشته است.
تحلیل مضمون و شناسایی چالش ها و راهبردهای توسعه بازی های دیجیتال بومی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
امروزه بازی های دیجیتال به صنعتی فراگیر، ثروت آفرین و فرهنگ محور تبدیل شده و توانسته با بهره گیری از عناصر فنی و هنری، روانشناسی و جامعه شناسی، به عنوان یک رسانه صنعت/ هنر و در حقیقت هنر هشتم، جایگاه خود را تثبیت کند. صنعت بازی های دیجیتال در مقام یک صنعت فرهنگی و خلاق، تاثیر بسزایی نیز در اقتصاد، فرهنگ و آموزش داشته است. این مطالعه، با هدف شناسایی چالش ها و نیز راهبردهای توسعه بومی این صنعت در کشور ایران انجام گرفته است. در این پژوهش با جمع آوری داده های کتابخانه ای، انجام مصاحبه های عمیق و ساختاریافته و نیز استفاده از روش تحلیل مضمون، چالش های توسعه بومی این صنعت و نیزراه کارهای رفع این موانع، شناسایی و استخراج شد و در مراحل بعدی، این عوامل، درمضامین پایه، سازمان دهنده و فراگیر تقلیل یافته و دسته بندی شدند. در نهایت عوامل مورد اشاره با بررسی نظرات خبرگان صنعت اهمیت سنجی و پالایش شدند. نقصان دانش بازی سازان در حوزه مسائل مربوط به مدیریت تولید و مدیریت پروژه بازی ها به عنوان چالش های اصلی ششناخته شدند و از طرف دیگر شبکه سازی و جلب مشارکت عناصر موجود در بازی دیجیتال، توانمندسازی و توسعه قابلیت های متخصصین بازی ساز و نیز تقویت مسئولیت های نظارتی و توسعه ای نهادهای دولتی و نظارتی ازجمله مهمترین سیاست های توسعه بازی های دیجیتال تعریف و دسته بندی شدند.
بازاریابی اینفلوئنسرهای عراقی در بستر شبکه های اجتماعی: نقش اینفلوئنسرها در توسعه اقتصادی کشور عراق(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف: موضوع پژوهش حاضر «ارائه مدل بازاریابی اینفلوئنسرهای عراقی بر بستر شبکه های اجتماعی» با تمرکز بر تأثیر بازاریابی اینفلوئنسرها در شبکه های اجتماعی بر توسعه اقتصادی در کشور عراق بود.روش پژوهش: در پژوهش حاضر از طریق کاربست رویکرد تحلیل تماتیک داده های بدست آمده حاصل از مصاحبه های عمقی نیمه ساختاریافته تحلیل شدند. میدان مطالعه پژوهش حاضر به تناسب روش پژوهش، شامل کلیه متخصصان دانشگاهی حوزه مدیریت و بازاریابی دیجیتال و شبکه ای بود که از میان آنها پس از رسیدن به نقطه اشباع نظری با 14 نفر مصاحبه عمیق نیمه ساختار یافته صورت گرفت. به طور کلی پس از تجزیه و تحلیل داده ها، چهار تم اصلی «نقش اینفلوئنسرها در شبکه های اجتماعی بر عرضه و تقاضای کالاها و خدمات»، «نقش اینفلوئنسرها در شبکه های اجتماعی بر افزایش سرمایه گذاری های داخلی و خارجی»، «نقش اینفلوئنسرها در شبکه های اجتماعی در گسترش پدیده ی مصرف گرایی» و «نقش اینفلوئنسرها در شبکه های اجتماعی در توسعه ی گردشگری» استخراج گردید.یافته ها: بر اساس یافته های پژوهش، اینفلوئنسرها توانسته اند به طور چشمگیری بر عرضه و تقاضای کالاها و خدمات تأثیر بگذارند. همچنین اینفلوئنسرها توانسته اند نقش مهمی در افزایش سرمایه گذاری های داخلی و خارجی ایفا کنند. یافته های پژوهش همچنین حاکی از آن است که اینفلوئنسرها توانسته اند نقش مؤثری در توسعه ی گردشگری ایفا کنند. این افراد با به اشتراک گذاشتن تصاویر و ویدئوهای جذاب از مقاصد گردشگری مختلف، موجب افزایش تمایل کاربران شبکه های اجتماعی به سفر به این مقاصد شده اند.نتیجه گیری: نتایج پژوهش حاضر نشان می دهد که اینفلوئنسرها در شبکه های اجتماعی به عنوان یکی از تأثیرگذارترین بازیگران عرصه ی کسب وکار و بازاریابی ظاهر شده اند.
تحلیل عوامل مؤثر بر پوشش خبری بحران ها در صدا وسیما (با تاکید بر بحران های امنیتی و اجتماعی داخلی)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
اطلاع رسانی و انعکاس به موقع رویدادها و حوادث و پوشش اخبار بحران برای رسانه ها خصوصاً رسانه های خبری در عصر حاضر اهمیت ویژه ای یافته است و مخاطب، ناکارآمدی رسانه، تأخیر و سکوت و بی خبری را با توجه به ورود رقبای قدرتمند و فراگیری چون شبکه های اجتماعی، برنمی تابد. از آنجا که نیاز افکار عمومی در دسترسی به اخبار بحران ها بیش از حالت عادی است، پوشش نامناسب آنها محل انتقاد، مناقشه و حتی شکل گیری بحران های بعدی خواهد بود. سؤال اصلی این پژوهش آن است که مهم ترین عوامل تؤثیرگذار بر پوشش اخبار بحران زا در رسانه ملی کدامند؟ در این تحقیق با به کارگیری روش تحلیل مضمون، انتقادات و اظهارات کارشناسان، مسئولان و اهالی رسانه که در قالب های مختلف رسانه ای در فضای مجازی انتشار یافته، مطالعه گردید و پس از کدگذاری و تحلیل داده ها، سه مضمون فراگیر شامل عوامل درون رسانه ای ، عوامل برون رسانه ای و ناهماهنگی رسانه با محیط پیرامون شناسایی گردید و در میان مضامین فراگیر، نقش مقولات درون رسانه ای در اختلال پوشش خبری بحران، بیش از سایر مقولات برآورد شد و نیز راهبرد اصلی صدا و سیما در پوشش اخبار بحران زا، انفعالی تشخیص داده شد.
مقاومت فرهنگی (با نگاهی ویژه به رمان هایی منتخب از بومیان آمریکا)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات فرهنگ - ارتباطات سال ۲۵ تابستان ۱۴۰۳شماره ۶۶
43 - 68
حوزه های تخصصی:
در این تحقیق، مقاومت فرهنگی نشان دهنده استراتژی است که جوامع یا افراد به منظور حفظ و تقویت فرهنگ خود در مواجهه با فرهنگ هژمون به کار می گیرند. دراین راستا، رمان هایی منتخب از نویسندگان بومی آمریکا انتخاب و تحلیل می شوند. شخصیت های این رمان ها با استفاده از ضدگفتمان هایی که هدفشان نفی، مقاومت و تعلیق گفتمان هژمون است، در برابر گره گاه های (دال) مرکزی فرهنگ غالب مقاومت می کنند. فرهنگ فرودست به جای پذیرش صرف گفتمان مسلط، با به کارگیری عناصری از فرهنگ خود مانند خاطرات، داستان گویی و ترانه های فولکلور، سعی در مفصل بندی معناهای جدید و تثبیت نسبی آن ها، حول دال مرکزی فرهنگ خود دارند. شخصیت هایی که در این مطالعه تحلیل شده، عناصر باقی مانده ای که گفتمان مسلط را زیر سؤال برده و نفی کرده اند، به یاد می آورند و از آن ها برای ایجاد گسست استفاده می کنند و در نهایت، گره گاه های گفتمان هژمون را واسازی می کنند. براساس این مهم، پژوهش حاضر با هدف برساخت استراتژی مقاومت فرهنگی، با روش تحلیلی توصیفی و تکیه بر رویکرد برساخت گفتمان، درصدد تحلیل عناصر فرهنگ بومیان آمریکا می باشد. یافته های پژوهش حاکی از آن بود که رمان های مورد بررسی از الگویی خاص برای مقاومت پیروی می کنند که می تواند مورد استفاده سایر فرهنگ های تحت فشار گفتمان هژمون قرار گیرد.
سبک زندگی نسل ها و همه گیری کرونا، تغییرات و پیامدها (تأکید بر گذران فراغت)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات فرهنگ - ارتباطات سال ۲۵ تابستان ۱۴۰۳شماره ۶۶
195 - 224
حوزه های تخصصی:
فراغت با ویژگی های انتخابی و آزادانه بودن مهم ترین بستر تجلی سبک زندگی است. گروه های مختلف نسلی دارای الگوهای متفاوتی از گذران فراغت هستند. مواجهه «نسل ها» با همه گیری ویروس کرونا و شدت تغییرات سبک زندگی و پیامدهای منتج از آن به دلایل مختلف، متفاوت است. هدف اصلی مقاله حاضر بررسی تغییرات گذران فراغت به عنوان شاخص سبک زندگی در سه نسل جوان، میانسال و سالمند قبل و در حین همه گیری ویروس و احصای پیامدهای آن است. روش کمی در این مطالعه استفاده شد. جامعه آماری، کلیه شهروندان شهر تهران هستند که براساس فرمول کوکران تعداد 390 نفر به عنوان نمونه آماری تعیین و با ابزار پرسشنامه محقق ساخته مصاحبه شدند. سه الگوی فراغتی سنتی، مذهبی و مدرن در نسل های جوان، میانسال و سالمند احصا گردید. الگوی فراغت سنتی در همه نسل ها با شدت متفاوت کاهش داشته و الگوی فراغت مدرن با شدت متفاوت در همه نسل ها افزایش داشته است. در نسل سالمند بیشترین کاهش الگوی فراغت سنتی در حین پاندمی رخ داده و در نسل جوان شاهد افزایش الگوی فراغت مدرن در این زمان هستیم. الگوی فراغت مذهبی نیز در دوران کرونا افزایش محدودی در جوانان و میانسالان داشته ولی در بین سالمندان در حد محدودی با کاهش مواجه شده است. ویروس کرونا روند موجود فردی شدن را افزایش و تسهیل نموده است. پیامدهای مرتبط با تغییرات فراغت متأثر از این ویروس، عادت به تنهایی و تنهاتر شدن خانواده و فرد ایرانی بالأخص سالمندان، تضعیف بسترهای انتقال و درونی سازی ارزش های بین نسلی و درون نسلی و تمایل بیشتر به فراغت های فردی و رسانه محور است.
امکان تحقق حوزه عمومی در برنامه معرفتی تلویزیون جمهوری اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
رسانه سال ۳۵ بهار ۱۴۰۳ شماره ۱ (پیاپی ۱۳۴)
29 - 54
حوزه های تخصصی:
متون معرفتی از موقعیت های رسانه ای هستند که در چارچوب آن ها نحوه دسترسی گفتمان ها در رسانه، واکاوی می شود. در این مقاله، با تمرکز بر متون معرفتی تلویزیون جمهوری اسلامی، تلاش شده است، فرایند تثبیت و بازتولید گفتمان مسلط، به شیوه ای نظام مند بررسی شود، تا مشخص شود این گفتمان با چه راهبردی هایی مشروعیت و مقبولیت خود را کسب می کند. بدین منظور، مجله تصویری زاویه که از برنامه های صداوسیما در حوزه علوم انسانی محسوب می شود؛ به عنوان نمونه موردی پژوهش، انتخاب و با روش تحلیل گفتمان انتقادی 44 قسمت از آن، طی سال های 1397 تا شهریور 1400، بررسی شده است. طبق نتایج این پژوهش، این برنامه، در لایه های مستتر، با مرکزیت قرار دادن دال محوری اسلام ناب محمدی، با راهبرد های گفتمانی همچون غیریت مندی، بازتولید "خود" و "دیگری"، مداخله هژمونیک، برچسب زنی، آلوده انگاری و ... از نظام فکری گفتمان های معارض، شالوده شکنی می کند. طبق نتایج، این برنامه در لایه های سطحی، داعیه یاری رسانی به حوزه عمومی را مطرح می سازد؛ اما با مطالعه نظام مند مشخص شد منازعات گفتمانی صورت بندی شده؛ نه در جهت تشکیل حوزه عمومی، بلکه فقط در جهت تثبیت گفتمانی است و این برنامه نسخه تقلیل یافته ای از حوزه عمومی را به نمایش می گذارد که در ورای آن، اهداف گفتمانی مستتر است.