تجلی افلاک و اختران در دیوان غلامرضا خان ارکوازی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
همچنان که در کتاب آسمانی قرآن(ق: 6؛سبا: 9؛ آل عمران: 190؛یونس: 6؛ جاثیه: 13 و ...) خداوند به مسلمانان دستور می دهد که به تدبر در آسمان ها و ستارگان و شناخت آنها تدبراقدام کنند،ایرانیان نیز از گذشته تا به حال، افلاک و اختران را با عمق اندیشگی می نگریستند.تحت تأثیر این اندیشگی، آسمان و جلوه های آن معمولاً از مضامین مورد علاقه ی شاعران و نویسندگان بزرگ بوده است. غلامرضاخان ارکوازی شاعر بزرگ کردی سرایِ ایلامی(متولد بین سال های1184 - 1189 ه . ق)، از این رهگذر بی بهره نبوده است. بازتاب آرا و اندیشه های نجومی در اشعارش قابل رصد است.بررسی اشعار اونشان می دهد که شاعر از این دانش، بهره ای داشته است. اندیشه ی پویای وی سبب شده که از این دانش درراستای سرایش و ارائه ی اشعار و اندیشه هایش بهره گیری نماید.این مقاله به منظور نشان دادن چگونگی استفاده ی غلامرضاخان از افلاک و اختران و نحوه ی پیوند آن ها با اندیشه های وی نگاشته شده و برای جمع آوری اطلاعات از شیوه ی کتابخانه ای و تحلیلی استفاده گردیده است.در میان عناصر آسمانی به کار رفته در اشعار، واژه ی آسمان با عناوین متعددی چون: «عه رش، فه ڵه ک، سه ماء، چه رخ، ئاسمان و ...» برجستگی و تشخص بیشتری دارد.