محدثه ضیاچی

براساس نظریه گروه خاموش، زبان و شیوه های ارتباطی، متأثر از شرایط اجتماعی است که در آن مردان قدرت و امکانات بیشتری دارند و زنان، به دلیل محرومیت، به مثابه گروه های خاموش محسوب می شوند؛ لیکن تحولات تکنولوژیکی اخیر و دسترسی به فضاهای مجازی به کاهش نابرابری های اجتماعی و تقویت گروه های ضعیف اجتماعی از جمله زنان انجامیده است. در این مطالعه، نحوه تأثیر فضاهای مجازی (سایت های مربوط به مراقبت های پزشکی دوران بارداری و زایمان) بر توانمندسازی زنان باردار به مثابه گروه های خاموش واکاوی شده است. این تحقیق با بهره گیری از روش نظریه مبنایی و نمونه گیری هدفمند با 16 نفر از زنان باردار مراجعه کننده به این سایت ها و مصاحبه کیفی با آن ها انجام شده است. نتایج مطالعه نشان می دهد زنان با استفاده از فضای مجازی توانسته اند بر محدودیت ناشی از جنسیت فایق آیند و مسائل بارداری را بدون دغدغه بیان کنند و فضاهای مجازی به توانمندسازی ارتباطاتی زنان باردار یاری رسانده است. علاوه بر این، زنان توانسته اند به کمک اطلاعات حاصله از اینترنت، نقش فعالی در فرایند مراقبت های پزشکی خود ایفا کنند؛ بنابراین، فضاهای مجازی به تعدیل قدرت در رابطه پزشک و بیمار انجامیده است.

از آنجا که رضایتمندی مخاطبان از برنامه های مربوط به انقلاب اسلامی نقش بسزایی در استفاده مخاطبان از این برنامه ها دارد و نتیجتاً بر نحوه شناخت مخاطبان از پدیده انقلاب اسلامی اثرگذار است، لذا متولیان این امر می توانند با شناخت عمیق تر این عوامل و برنامه ریزی در جهت افزایش رضایت مخاطبان، از ظرفیت تلویزیون برای ارتقای رضایتمندی و به تبع آن شناساندن بهتر انقلاب اسلامی استفاده کنند. هدف این پژوهش بررسی میزان رضایت مخاطبان از برنامه های تلویزیونی مربوط به انقلاب اسلامی و عوامل مرتبط با آن است. یافته های پژوهش حاکی از آن است که حدود 70 درصد پاسخگویان رضایت بالایی از برنامه های تلویزیونی مربوط به انقلاب اسلامی دارند، و میان متغیرهای سن، نوع نیازمندی، اعتماد به رسانه و سواد رسانه ای مخاطبان با میزان رضایت آنان از این برنامه ها رابطه ای معنادار وجود دارد. در حالی که رابطه میان متغیرهای جنس، تحصیلات و نوع مصرف رسانه ای مخاطبان با میزان رضایت آنان معنادار نیست.

این مقاله با توجه به اهمیت جوانان دانشجو و وضعیت احتمالاً متفاوت دانشجویان خوابگاهی، به بررسی تفاوت میان چگونگی گذران اوقات فراغت و برخی گرایش های فرهنگی میان دانشجویان خوابگاهی و غیرخوابگاهی می پردازد. روش پژوهش پیمایش بوده و از ابزار پرسش نامه استفاده شده است. جامعة آماری، دانشجویان زیرمجموعة وزارت علوم تحقیقات و فناوری بوده اند و برای نمونه گیری از روش خوشه ای سه مرحله ای استفاده شده است. بدین منظور در مرحلة اول از بین 31 استان کشور شش استان انتخاب شدند و سپس در مرحلة دوم از بین دانشگاه های دولتی، پیام نور، علمی کاربردی و غیرانتفاعی تعدادی از واحدهای دانشگاهی و در مرحلة سوم تعدادی از دانشجویان ساکن در خوابگاه ها یا داخل دانشکده ها بر حسب تصادف انتخاب شدند. حجم نمونه 2500 نفر بوده و برای تحلیل داده ها از نرم افزارSPSS استفاده شده است. یافته ها نشان می دهد که در زمینة اوقات فراغت تفاوت های قابل ملاحظه ای در خصوص همراهان، اولویت ها، موانع و امکانات در میان این دو گروه وجود دارد. همچنین تفاوت معناداری نیز میان دانشجویان خوابگاهی و غیرخوابگاهی در زمینة تلقی ایشان از مهم ترین مسائل دانشگاه، عوامل مهم در موفقیت فردی، دغدغه ها در مورد خود و جامعه وجود دارد. اگر دانشجویان خوابگاهی محدودیت های مالی را مهم ترین مانع اوقات فراغت می دانند، دانشجویان غیرخوابگاهی نظارت اجتماعی را سبب محدودیت می دانند. همچنین دسترسی دانشجویان خوابگاهی به امکانات فراغتی فاصلة زیادی با دیگر دانشجویان دارد. همچنین دغدغه ها و نگرانی های این دو دسته از دانشجویان نیز تفاوت های مهمی دارد. برای نمونه دانشجویان خوابگاهی تا دو برابر بیشتر دغدغة ازدواج دارند، یا برعکس دانشجویان غیرخوابگاهی تا دو برابر بیشتر در پی مهاجرت به خارج هستند.

هدف این پژوهش شناسایی برخی از معیارهای شهر دوستدار زن از نظر زنان متعلق به پایگاه ها و تیپ های مختلف اجتماعی است.این تحقیق از نوع تحقیقات توصیفی و کیفی است.روش مورد استفاده اتنوگرافی (مردمنگاری)و تکنیک جمع آوری داده ها مصاحبه مسأله محور است.جمعیت آماری زنان 18 تا 50 سال ساکن تهران هستند که طی 5 سال گذشته ساکن تهران بوده اند.نمونه گیری غیر احتمالی و قضاوتی و حجم نمونه 19 نفر است.نتایج این پژوهش حاکی از آن است که از نظر زنان مصاحبه شونده با بهره مندی از هشت ویژگی، تهران شهری دوستدار زن می شود:تهران امن،تهران راحت،تهران فعال،تهران مشارکتی،تهران فراغتی،تهران عادلانه،تهران زیبا و تهران دوستدار کودک.علاوه بر این دو متغیر تیپ اجتماعی و پایگاه اقتصادی و اجتماعی تفاوت چندانی در دیدگاه های زنان در مورد معیارهای شهر دوستدار زن ایجاد نمی کند.بلکه سه موقعیت خانه داری، اشتغال و مادری تفاوت هایی در دیدگاه ها، نیازها و دغدغه های زنان در زندگی شهری ایجاد می کند.