درخت حوزه‌های تخصصی

اهمیّت نام تجاری و تأثیر آن در فروش محصولات و خدمات به طور فزاینده­ای در حال گسترش می­باشد، در این بین آگاهی از شخصیت نام تجاری برای تمامی سازمان ها حائز اهمیت می­باشد. تحقیقات نشان داده است که امروزه مصرف کنندگان نام تجاری را انتخاب می­کنند که با شخصیت آن ها نزدیکی دارد. شخصیت موضوع جذابی در بازاریابی است و برخی محققین آن را هسته مرکزی در خرید افراد معرفی نموده­اند. تحقیق حاضر به بررسی تأثیر شخصیت نام تجاری شرکت ایران خودرو بر شهرت و تمایز شرکت و شخصیت خریداران می­پردازد. این داده­ها با استفاده از پرسشنامه نظرات 389 نفر از مشتریان شرکت در سطح شهرستان های تهران و سمنان جمع آوری گردید. جهت تجزیه و تحلیل داده­ها از مدلسازی معادلات ساختاری استفاده شده است. نتایج تحقیق حاکی از تأثیر مثبت و معنی دار شخصیت نام تجاری بر شهرت، تمایز و شخصیت خریداران و عدم تأثیر شهرت روی شخصیت خریداران می­باشد. در انتها با توجه به نقش ارتباطات در خلق و حفظ شخصیت پیشنهاد گردیده است تا سازمان ها با تمرکز بر ارتباطات و دستیابی به روابط عمومی اثر بخش اقدام به ایجاد و حفظ شخصیت نام تجاری خود نمایند.

دیپلماسی بازرگانی امروزه در فرآیند جاری جهانی شدن و مناسبات جدید اقتصادی و تجاری بین کشورها دارای نقش پر رنگی میباشد. در دو دهه اخیر دامنه پوشش و ماهیت دیپلماسی بازرگانی به واسطه تغییر اولویت های دولت ها، پیشرفت در فناوری و توسعه نظام تجاری، تغییر در دامنه پوشش به ویژه با رویکرد فعال دولت ها و دیپلمات های بازرگانی در جذب سرمایه گذاری مستقیم خارجی، تجارت الکترونیکی و دولت الکترونیکی، شیوه های دیپلماسی بازرگانی و ارزش افزوده ناشی از فعالیت های ثانویه آنها و ... دچار تحول شده است. بسیاری از کشورهای تراز اول تجاری جهان با درک مناسب از این موضوع برای این دیده بانان مناسبات تجاری اهمیت ویژه ای قائل شده و نسبت به توسعه دیپلماسی بازرگانی از نظر ساختار سازمانی، کیفیت و چگونگی انجام وظایف متناسب با محیط و شرایط کشورهای هدف و نیز ساختار اقتصادی و مزیت های کشورهای متبوع خود، کمیت و تعداد دیپلمات های بازرگانی و نهایتا ابزارها و مشوق های مورد نیاز اقدام نموده اند. در این مقاله ضمن معرفی انواع دیپلماسی بازرگانی موضوعاتی مانند، نقش آنها در توسعه تجارت و روابط اقتصادی و تجاری میان کشورها در شرایط و محیط های متفاوت حاکم بر کشورها، مخاطبان دیپلماسی بازرگانی و نیازهای آنان و نیز ساختارهای سازمانی حاکم بر دیپلماسی بازرگانی در کشورهای مختلف مورد بررسی قرار می گیرد و نهایتا روش های مناسب برای بهبود دیپلماسی بازرگانی ارائه می گردد

طی چند دهه اخیر، ارزش های فرهنگی تازه ای در نتیجه حصول آگاهی از به هم وابسته بودن سازمان ها، جامعه و محیط، به منصه ظهور رسیده است .مردم به تدریج پی برده اند که اقدامات سازمان ها سود و زیان هایی برای جامعه در بردارد. به عبارت دیگر، جامعه انتظار دارد، سود خالص بیشتری از سازمان ها دریافت دارد واین سودها عادلانه توزیع شوند. هدف از پژوهش حاضر شناسایی رابطه مسئولیت اجتماعی شرکت با وفاداری مشتریان می باشد. روش تحقیق توصیفی- همبستگی، نوع تحقیق کاربردی، روش اجرا پیمایشی و روش جمع آوری اطلاعات میدانی بود. جامعه آماری تحقیق شامل مشتریان بانک ملت شهر تهران بود. نمونه آماری 384 نفر و روش نمونه گیری خوشه ای بود. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه روجیروتانا مان هاچی تارا (2011) استفاده شد. از آمار توصیفی برای توصیف وضعیت آزمودنی ها استفاده شد و در قسمت آمار استنباطی از آزمون همبستگی پیرسون و رگرسیون گام به گام جهت بررسی معناداری فرضیه ها و به منظور بررسی قابلیت پذیرش مقدار ضریب مسیر از آزمون تی استفاده می شود . نتایج تحقیق نشان داد که بین مسئولیت اجتماعی سازمان با وفاداری مشتریان رابطه معناداری وجود دارد. بنابراین از آنجا که شرکتها ملزم به افزایش رفاه اجتماعی و داشتن رفتاری به عنوان شهروندان خوب سازمانی هستند، مهم است که منابعی را که به فعالیتهای مسؤولیت اجتماعی شرکت (CSR) اختصاص یافته به روشی خرج کنند که مزایای بهینه را برای جامعه و همچنین سهامداران شرکت به همراه داشته باشد.

جهانی سازی و رقابت در بازارهای بین المللی، شرکت ها را با چالشی جدید رو به رو کرده است، به طوری که سازمان ها برای موفقیت در بازارهای بین المللی نیاز به درک ویژگی های بازارهای جهانی و مشتریان و همچنین سازگاری برندهای خود با فرهنگ های مختلف، برای دستیابی به مزیت رقابتی پایدار دارند. بر این اساس درک رابطه میان بازار محوری و عملکرد برند می تواند سازمان ها را در رسیدن به مزیت رقابتی و دستیابی به موفقیت های بیشتر یاری رساند. به همین منظور، در پژوهش حاضر به بررسی تاثیر مستقیم بازار محوری بر عملکرد بین المللی برند و همچنین تاثیر غیرمستقیم آن از طریق برند سازی بین المللی متشکل از دو عنصر جهت گیری برند و جایگاه یابی مجدد پرداخته می شود. این پژوهش در میان صد برند برتر ایران انجام گرفته و داده ها از طریق پرسشنامه جمع آوری گردیده است. در این تحقیق از روش تحلیل آماری، برآورد ضرایب همبستگی، رگرسیون چندگانه و تحلیل مسیر استفاده می شود. نتایج به دست، بیانگر رابطه معنی دار و تاثیر مستقیم و همچنین غیرمستقیم بازار محوری بر عملکرد برند است. تاثیر معنی دار متغیر تعدیل کننده برند سازی نیز به اثبات رسیده است.

سازمان ها امروزه با سرعت شدید جهانی شدن بازارها روبرو هستند. افزایش سرعت و انعطاف پذیری جهت افزایش مزیت رقابتی در شرایط فعلی ضروری است. همچنین افزایش همکاری با تامین کنندگان، مشتریان و رقبا بسیار حائز اهمیت است. جو رقابتی شدید جهانی شدن، سازمان ها را ملزم می کند که دیدگاه های مختلف مدیریتی را جهت موفقیت به کار گیرند. در سال های گذشته پژوهشگران و نظریه پردازان زیادی تلاش کردند تا ضرورت تفکر جهانی را برای مدیران جهانی تعریف کنند. زیرا جهان در راستای این فشارها و پیچیدگی ها به یک بازار جهانی تبدیل شده است که این موضوع دارا بودن دید و تفکر جهانی برای مدیران را به امری حیاتی مبدل کرده است. در این پژوهش تلاش شده است که به مروری کلی بر مفاهیم تفکر جهانی و مدل های آن و همچنین وضعیت تفکر جهانی در ایران پرداخته شود.

شواهد تاریخی و تجربی نشان می دهد که استراتژی توسعه صادرات عمدتاً در اغلب کشورهای صنعتی و در حال توسعه بر تولید و صادرات کالاهای صنعتی استوار بوده است. موفقیت در صادرات کالاهای کارخانه ای به ویژه کالاهای مبتنی برفناوری پیشرفته مانند محصولات مختلف فناوری اطلاعا ت و ارتباطات از یک سو منجر به افزایش سهم اقتصاد کشور در کل ارزش افزوده کالاهای صنعتی جهان شده و موقعیت آن را در سلسله مراتب اقتصاد جهانی ارتقا می دهد و از سوی دیگر موجب آثار مثبت قابل توجهی بر رشد و توسعه بخش های صنعتی و نوین دیگر می شود. از این رو این مطالعه به دنبال بررسی و تحلیل وضعیت صنعت آی سی تی در کشور و شناسایی محصولات دارای مزیت نسبی صادراتی این صنعت طی دوره 86-1382 می باشد. به این منظور، جهت تبیین وضعیت صنعت آی سی تی در کشور از روش تحلیل توصیفی و برای محاسبه مزیت نسبی صادراتی از معیار مزیت نسبی آشکار شده استفاده می شود. نتایج نشان می دهد که در اغلب شاخص های مورد نظر وضعیت این صنعت در مقایسه با کل صنعت کشور از وضعیت مطلوبی برخوردار نبوده و طی دوره تنها در صدور یک محصول از محصولات صنعت آی سی تی مزیت نسبی وجود داشته است.

امروزه رفتار خرید و رفتار ارتباطاتی مصرف کنندگان، تحت تاثیر شبکه های اجتماعی قرار گرفته است. مصرف کنندگان به استفاده از اطلاعات در مورد خرید کالا و یا خدمات برانگیخته شده و رفتار خریدشان شکل می گیرد. چنین شبکه هایی، منجر به تشکیل گروه ها و جوامع مجازی شده است که انسان ها را در جهت هم نوایی حرکت می دهد. در این پژوهش، هم نوایی اینترنتی مصرف کننده (هم نوایی هنجاری و اطلاعاتی) بررسی شده است. نمونه پژوهش شامل 384 نفر از دانشجویان دانشگاه شهید چمران اهواز است. برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزارهای spss 16 و lisrel8.5 استفاده شد. نتایج حاکی از این است که حس تعلق پذیری و تخصص جامعه بر قابلیت اعتماد جامعه و قابلیت اعتماد بر هم نوایی اطلاعاتی مصرف کننده تاثیر مثبت و معناداری دارد و همچنین، عزت نفس بر انگیزش هم نوایی تاثیر معناداری نداشته ولی متغیر درگیری ذهنی بر انگیزش هم نوایی و انگیزش هم نوایی بر هم نوایی هنجاری مصرف کننده تاثیر مثبت و معناداری داشته است.

بسته بندی""در دنیای امروز معنا و مفهومی فراتر از زیبایی ظاهری دارد. شرکتهایی که بخواهند با زیبایی ظاهری در بسته بندی، مسائل زیست محیطی را نادیده بگیرند، در دنیای کسب و کارها جایی ندارند. مشتریان امروزی از شرکتها توقع دارند که با پایبندی هر چه بیشتر به مسائل زیست محیطی فعالیت کنند، در غیر این صورت کالا و محصولات شرکتها خریداری نخواهد شد. افزون بر آن، کشاندن شرکتها به دادگاهها و پرداخت غرامتهای سنگین و حتی انحلال شرکتها بخشی از مجازاتی است که مشتریان امروز از آن کوتاه نمی آیند. کوکاکولا، دل کامیپوتر، ژیلت، زارا، نوکیا، برندهای جهانی هستند که این مقاله از مجموعه اقدامات آنان در پایبندی هر چه بیشتر به محیط زیست می گوید. با وجود این، به نظر می رسد این شرکتها به بخش زیادی از تکنولوژی لازم دراین باره دست یافته اند و قبل از سال 2020 آن را به اجرا درمی آورند. آنچه می خوانیم، قاعدتاً متکی بر ""تولیدات روابط عمومی"" این شرکتها است تا با ""رسانه ای کردن اقدامات"" بتوانند از آسیب ""شهروندان جهانی"" در امان باشند. با وجود این، و به رغم گرایش جانبدارانه، این مقاله درسهای فراوانی برای شرکتها دارد.

هدف از این مقاله، طراحی الگویی برای طراحان موتور های جستجو به منظور ارتقاء سطح وفاداری مراجعان به موتور های جستجو است. پژوهش انجام شده از نوع پیمایشی است. جامعه آماری این پژوهش را دانشجویان دانشگاه فردوسی مشهد تشکیل می دهد و نمونه انتخاب شده، 347 نفر از کاربران موتور های جستجو بوده اند. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه بوده و از الگویابی معادلات ساختاری برای تجزیه و تحلیل داده های جمع آوری شده استفاده شد. یافته های پژوهش نشان داد که ارتباط با کاربران بر روی رضایت مراجعان به موتور های جستجو تاثیر معنی دار و منفی داشته است. همچنین در الگوی نهایی تحقیق مشخص شد که وجهه موتور جستجو، کیفیت درک شده از موتور جستجو و ارزش درک شده از آن بر روی رضایت کاربران موتور های جستجو اثرگذار است. نتایج نشان داد که ارزش درک شده از موتور جستجو، افزون بر تاثیر بر رضایت کاربران از موتور های جستجو، به صورت مستقیم بر روی وفاداری کاربران موتور های جستجو اثرگذار می باشد. افزون بر این، ارزش درک شده از موتور های جستجو، به طور مستقیم بر روی توصیه وتبلیغ کلامی کاربران در رابطه با یک موتور جستجوی خاص اثرگذار است. همچنین رضایت کاربران از موتور های جستجو به طور مستقیم بر روی وفاداری کاربران به موتور های جستجو اثرگذار است. در نهایت، وفاداری کاربران به یک موتور جستجو، منجر به کاهش مراجعه به سایر موتور های جستجو، مراجعه مجدد به موتور جستجوی دلخواه و توصیه و تبلیغ کلامی برای موتور جستجو می گردد.

امروز، استفاده گسترده از رایانامه در ارتباطات بین فردی و تجاری، بازاریابان را به سمت استفاده از بازاریابی ایمیلی ترغیب کرده است. برای موفقیت در این زمینه، جذب و حفظ مشتریان نقش کلیدی ایفا می کند. بنابراین توجه به وفاداری مشتریان به سرویس های رایانامه بسیار مهم و حیاتی است. هدف از این پژوهش، بررسی سنجش وفادرای مشتریان سرویس های رایانامه و عوامل موثر بر آن می باشد. بدین منظور پرسشنامه ای طراحی و سپس در بین تعدادی از دانشجویان دانشگاه خلیج فارس توزیع گردید. داده ها در قالب مدل تحلیل مسیر با استفاده از روش مدل سازی معادلات ساختاری مورد آزمون قرار گرفته است. این پژوهش از نوع پژوهش های کاربردی است و از نظر شیوه انجام پژوهش، جزء پژوهش های توصیفی –پیمایشی می باشد. یافته های این پژوهش نشان می دهد که کیفیت، رضایت و اعتماد الکترونیکی به ترتیب بر وفاداری مشتریان بیشترین تاثیر مثبت را دارند. همچنین، متغیر کیفیت الکترونیکی بر رضایت و اعتماد الکترونیکی تاثیر مثبت و معناداری دارد و تاثیر مثبت رضایت الکترونیکی بر اعتماد الکترونیکی نیز معنادار شناخته شده است.

گردشگری، در پنج دهه اخیر به عنوان یک فعّالیت بشری و از صنایع با رشد بالا وگسترده شناخته شده است. گردشگری، دارای طرف عرضه و تقاضا و محصولات مخصوص به خود با ویژگی های متمایز از سایر فعّالیت های اقتصادی بوده و با استفاده از منابع اقتصادی دارای آثار مثبت یا منفی اجتماعی اقتصادی در سطوح ملی یا بین المللی است. می توان گفت تحقیقات جدی در زمینه اقتصاد گردشگری از اواسط دهه 1960 شروع شده است ودر طی 50 سال اخیر رشد خوبی را در مطالعات و تحقیقات گردشگری شاهد هستیم و عملاً با انتشار مجله های علمی، در زمینه اقتصاد گردشگری نیز تحقیقات وسیع تری صورت پذیرفته است. اگرچه رشته اقتصاد گردشگری چند سالی است که در ایران در سطح دکتری به عنوان یک رشته مستقل مطرح شده ، اما پژوهش های جامعی در زمینه ادبیات اقتصاد گردشگری انجام نگرفته است. پژوهش حاضر در صدد مروری بر ادبیات تحقیق اقتصاد گردشگری و بررسی روند توسعه مباحث نظری و روش های متدولوژی در آن می باشد. البته از آنجایی که ذکر مطالعات اساسی همه گروه های مطالعات اقتصاد گردشگری در یک مقاله ممکن نیست، سعی شده است تنها مطالعات طرف تقاضا و پیش بینی تقاضای گردشگری ذکر شود و با پرهیز از بیان موارد مشابه، مطالعات صورت پذیرفته در ایران نیز بیان گردد.

میزگرد ""بازاریابی سیاسی و تبلیغات انتخاباتی"" با حضور استادان رشته های بازاریابی، تبلیغات، علوم سیاسی و روابط بین الملل در دفتر نشریه برگزار شد. دکتر محمود محمدیان، دکتر محمود دهقان طزرجانی، دکتر آرام طاعتی، دکتر محمدقلی میناوند، جعفر شمسی، و پرویز درگی حاضران این میز گرد بودند که از منظر تخصصی به ""موضوع بازاریابی سیاسی"" پرداختند. ضرورت برپایی این میزگرد را میتوان در انعکاس اخباری جستجو کرد که رسانه های جمعی، و مطبوعات در روزهای پایانی فروردین ماه 1392 عنوان کردند: 1. ثبت نام بیش از 20 چهرهی شناخته شده برای کاندیداتوری ریاست جمهوری. 2. ثبت نام 302 هزار و 165 نفر برای انتخابات چهارمین دورهی شوراهای اسلامی شهر و روستا . این در حالی است که در ایران، میزان کتابهای تألیفی و ترجمه ای حوزهی بازاریابی سیاسی، و تبلیغات سیاسی نسبتاً اندک است. واحد درسی ""بازاریابی سیاسی"" به منابع غنی نیاز دارد. مؤسسات تخصصی مجزا برای مشاورهی بازاریابی سیاسی و تبلیغات سیاسی نداریم؛ مؤسساتی که با حفظ استانداردهای علمی و رعایت قوانین کشور، عملاً جامعه را به سمت مطلوبتری گرایش میدهند.

بازاریابی حسی"" هم اندیشه است، و هم تکنیکهایی دارد که اجرای آن، مخاطبان را به شگفت میآورد. شگفتی، عنصری است که مخاطبان را ترغیب میکند تا نام برندی خاص را تبلیغ کنند، و در نهایت ""مشتری وفادار"" شوند. ""نیوا"" به تازگی در یک حرکت غافلگیرانه، عکس مسافران را در فرودگاه گرفت، این عکس را در روزنامه ها چاپ کرد، بر روی صفحهی تلویزیون قرار داد تا به عنوان مجرم دستگیر شوند. نگهبانان برای دستگیری شخص به سمت او میروند، اما ... بقیهی داستان را در این مقاله بخوانید. بیام دبلیو نیز اقدام تازه ای انجام داد که بیننده را مبهوت میکند. آیا میدانید این اقدام چه بود؟ دربارهی سایر برندها، و حرکت غافلگیرانهی آنها، این اثر خواندنی است.

دکتر امین سیدی، استاد بازاریابی دانشگاه کارولینای شمالی، در گفت و گو با ""توسعه مهندسی بازار"" شرکت کرد و از علائقش گفت که تا پیش از اعزام به امریکا، هیچ اطلاعی از ""بازاریابی"" نداشته، اما پس از ورود به این کشور، با دریافت اطلاعات متنوع، آنچنان مجذوب ""بازاریابی"" می شود که حاضر می شود قید ""مهندسی کامپیوتر"" را بزند. گفت و گوی ما با دکتر سیدی حاوی نکته های فراوانی است که می تواند در تصمیم گیری مدیران عالی آموزش عالی، تغییرات کاملاً فزاینده ای پدید آورد از جمله آنکه چه بسیار نخبگانی که به اشتباه از رشته های علوم انسانی نظیر ""بازاریابی"" کمترین اطلاع را دارند و گاه اطلاعات آنها با واقعیت رشته هایی نظیر بازاریابی، فاصله ی فراوانی دارد. دکتر امین سیدی به دلیل دوری از ایران، راحت تر می تواند بین آنچه در دانشگاههای ایران جاری و ساری است با آنچه در مراکز علمی امریکا جریان دارد، مقایسه کند.او می داند که تبلیغات در ایران از سوی گرافیستها و طراحان با خلاقیت دنبال می شود، اما ضروری است نگاه کمّی، سنجشی، و مقیاسهای داده پردازی نیز پشتوانه ی این خلاقیتها قرار گیرد تا تبلیغات فراتر از هنر، با پشتوانه و آمیزه ی علمی نیز توأم باشد. چگونه می توان دیدگاه و نگرش دکتر سیدی را برای آنچه در دانشگاههای ایران در حال اجرا است، به کار بست و برای استادان بازاریابی و تبلیغات تشریح کرد؟ پاسخ ما، گفت و گو با او و سایر استادان ایرانی خارج از کشور است که اوج علاقه مندی به ایران را دارند و با تمام وجود، اعم از هوش و خرد به همراه احساس و عاطفه می کوشند آنچه را می آموزند در اختیار استادان و مراکز علمی قرار گیرد؛ کافی است ارتباط آنان را با مراکز علمی و استادان بویژه استادان بازاریابی و تبلیغات پررنگتر کنیم.

قیمت گذاری علمی"" مبتنی است بر دانش و تجربه. مارک استیوینگ، مؤلف کتابی است در حوزه ی قیمت گذاری که اصلی ترین مخاطب آن مدیران هستند. استیوینگ، متخصص قیمت گذاری، در این کتاب روشهای تازه ای دارد برای قیمت گذاری علمی. به باور وی، اگر مدیران با روش علمی قیمت گذاری کنند، تنها با یک درصد قیمت گذاری صحیح می توانند، 10 درصد سود شرکت را افزایش دهند. گفت و گوی اختصاصی ما با دکتر استیوینگ، بخشی از این روشهای تازه ی قیمت گذاری را برای مدیران به زبان ساده تشریح می کند.

در این مقاله، تأثیر رقابت بازار محصول روی کیفیت افشای شرکت ها از دو جنبه، تأثیر راهبرد و تأثیر حاکمیتی، مورد بررسی قرار می­گیرد. داده­های مورد نیاز تحقیق شامل 105 شرکت از شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در دورة زمانی 1383 تا 1390 می­باشد. برای آزمون فرضیه­ها از الگوی رگرسیون لجستیک استفاده گردیده است. نتایج مربوط به تأثیر راهبرد بیانگر این است که بین شاخص هرفیندال- هیرشمن و موانع ورود با کیفیت افشا، رابطة منفی و معنا­داری وجود دارد که بیانگر رابطة مثبت و معنادار بین رقابت و کیفیت افشا می­باشد. یافته­های مربوط به تاثیر حاکمیتی نیز نشان داد که شاخص هرفیندال- هیرشمن و شاخص موانع ورود بر رابطة بین استقلال هیأت مدیره و کیفیت افشا تأثیر معناداری ندارند.

چکیده این مطالعه به ارائه یک مدل ساختاری شامل رابطه قیمت و حاشیه بازاریابی بین المللی می پردازد که با گنجاندن نرخ ارز در مدل، چارچوبی فراهم می شود که کالاهای قابل مبادله در ارزهای مختلف را نیز در بر می گیرد. این امر، این امکان را فراهم می کند تا بررسی گردد که چگونه اثر تغییر در قیمت های داخلی، نرخ ارز و هزینه های واسطه ای، به قیمت های خرده فروشی خارجی و حاشیه بازاریابی بین المللی منتقل می گردد. بدین منظور با استفاده از داده های ماهانه طی دوره 1390-1380، و بهره گیری از رهیافت اقتصاد سنجی رگرسیون های به ظاهر نامرتبط (SUR)، بررسی می شود که چگونه قیمت صادراتی، نرخ ارز و هزینه های واسطه ای کشور ایران بر قیمت عمده فروشی و حاشیه بازاریابی محصول سیب در کشور ترکیه اثر گذار می باشد. نتایج مطالعه نشان می دهد که بازارها، از طریق قیمت های کامل و تغییر نرخ ارز، تنها زمانی که هزینه های خدماتی بازاریابی افزایش یابد؛ حاشیه بازایابی را افزایش می دهد.

پژوهش حاضر به بررسی رابطه بین وفاداری مشتریان با مدیریت تجربه مشتریان (CEM)در صنعت هتل داری می پردازد.پژوهش از نوع پیمایشی و کاربردی می باشد.جامعه آماری کلیه مسافران هتل های چهار ستاره شهر مریوان می باشد که از این تعداد150نفر به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. ابزار جمع آوری اطلاعات، پرسشنامه محقق ساخته که شامل سه قسمت CEMیعنی بخش وظیفه ای،مکانیکی و انسانی و یک بخش مربوط به وفاداری مشتریان بود. برای روایی آن از روش خبرگان استفاده شد.همچنین پایایی ابزار پژوهش از طریق روش آماری آلفای کرونباخ مورد آزمون قرار گرفت که مقدار آن 766/. بدست امد که نشان پایایی مطلوب پرسشنامه دارد. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از نرم افزار SPSSو از روش های آماری، همبستگی پیرسون و آزمون فرید من استفاده شد. در این پژوهش بخش های CEMشامل بخش وظیفه ای، مکانیکی و انسانی مورد ارزیابی قرار گرفت و ارتباط آنها با وفاداری مشتریان بررسی شد و مهمترین قسمت های CEMاز نظر مشتریان بررسی شد.نتایج نشان داد همبستگی مثبت بین بخش های CEMو وفاداری مشتریان هتل های چهار ستاره وجود داشت .همچنین در رتبه بندی متغیرهای CEMاز نظر مشتریان مشخص شد که بخش وظیفه ای بیشترین تاثیر را روی مشتریان و بخشهای انسانی و مکانیکی در رده های بعدی قرار دارند.