درخت حوزه‌های تخصصی

مقدمه: با توجه به نقش و جایگاه پزشکان عمومی در طرح پزشک خانواده، شناخت و آگاهی از مؤلفه های اثرگذار بر تصمیم آن ها جهت ورود به این طرح، برای سیاستگذاران و برنامه ریزان از اهمیت به سزایی برخوردار است. هدف این تحقیق استخراج ترجیحات و مؤلفه های اثرگذار بر این تصمیم پزشکان عمومی شاغل در مراکز بهداشتی- درمانی تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی تهران است. روش کار: تحقیق حاضر از نظر هدف کاربردی و ماهیتاً پیمایشی- توصیفی است. در این مطالعه، ترجیحات پزشکان عمومی شاغل در سال 92، در مراکز بهداشتی- درمانی تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی شهر تهران استخراج گردیده است. به این منظور از رویکرد آزمون انتخاب گسسته استفاده شده است. اطلاعات جمع آوری شده از طریق پرسشنامه ای که با استفاده از معیار D-Efficiency و بوسیله نرم افزار SAS طراحی شده بود، توسط نرم افزارهای SPSS و STATA12 مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته است. یافته ها: خالص دریافتی بالاتر، خدمت در محل سکونت، وجود تخصیص سهمیه برای اخذ مدرک تخصص پزشک خانواده، وجود تسهیلات ایاب و ذهاب و جمعیت کمتر تحت پوشش، تمایل پزشکان عمومی شاغل در بخش دولتی دانشگاه علوم پزشکی تهران را برای ورود به طرح پزشک خانواده افزایش می دهد. از میان مؤلفه های پیش گفته، مؤلفه ی محل خدمت 5/2 تا 15 برابر بیش از سایر مؤلفه ها از نظر پزشکان دارای اهمیت می باشد. مؤلفه زمان تسویه با پزشک اثر معنی داری بر تصمیم پزشکان ندارد. به علاوه، اهمیت برخی مؤلفه های شناسایی شده، در میان گروهای سنی و درآمدی گوناگون و نیز جنسیت پزشکان متفاوت است. نتیجه گیری: طراحی برنامه با در نظرگرفتن ویژگیهای دموگرافیک پزشکان عمومی، می تواند با افزایش احتمال حضورپزشکان عمومی در طرح، همراهی بیشتر ایشان را برای پیاده سازی آن در پی داشته باشد. به علاوه با توجه به اهمیت بسیار بالای مؤلفه محل خدمت، به نظر می رسد مشوق های بسیار جذابی باید در نظر گرفته شود تا پزشکان عمومی شاغل در بخش دولتی، تمایل به خدمت در مناطق دور افتاده داشته باشند.

مقدمه: تیم های کاری بستر مناسبی را برای استفاده بهینه از ظرفیت های سازمانی فراهم می نمایند و به عنوان یکی از عوامل مؤثر در ارتقاء بهره وری و افزایش رضایت کارکنان همواره مورد توجه سازمانها میباشند. این مطالعه با هدف شناخت کارکرد و اثربخشی تیم های کاری معاونت بهداشتی دانشگاه های علوم پزشکی کشور انجام گرفت. روش کار: مطالعه توصیفی تحلیلی از نوع پیمایشی بوده که در سال 92- 1391 انجام گرفت. جامعه پژوهش معاونت بهداشتی 13 دانشگاه علوم پزشکی کشور بودند که به صورت سهمیه ای و تصادفی منظم انتخاب شدند. در دانشگاه های منتخب، مدیران و کارشناسان به صورت سرشماری مورد مطالعه قرار گرفتند. ابزار جمع آوری داده ها، پرسشنامه محقق ساخته بود که روایی و پایایی آن مورد تائید قرار گرفت. داده ها در نرم افزار SPSS18 با آزمون های آماری در سطح معنی داری 05/0α< تحلیل شد. یافته ها: میانگین تعداد عضویت مدیران و کارشناسان در تیم های داخلی، دانشگاهی، استانی و وزارتی به ترتیب 2/1±9/0، 2/1±8/0، 0/1±5/0، 2/0±04/0 بود. عمده موارد عضویت (4/78 درصد) با ابلاغ رسمی و 2/76% تشکیل جلسات با دستور کار بوده و 2/76% اعضای تیم های کاری اعلام نمودند که تیم های کاری فعلی رویکرد مدون دارند. از نظر مدیران و کارشناسان سطح جاری سازی، ارزیابی و اصلاح و اثربخشی تیم های کاری از کل 5 امتیاز به ترتیب 9/0±4/3، 8/0±2/3، 9/0±4/3 بود. بین سطح جاری سازی، فراوانی عضویت مدیران و کارشناسان در تیم های مختلف کاری و تیپ بندی دانشگاه های علوم پزشکی تفاوت معنی دار وجود داشت (014/0=p)، (032/0=p). نتیجه گیری: این مطالعه نشان داد عملکرد و اثربخشی تیم های کاری در حد متوسط بوده لذا پیشنهاد می گردد برای بهبود عملکرد برنامه های مداخله ای طراحی و اجراء گردد.

مقدمه: با توجه به گذشت پنج سال از اجرای طرح تحول نظام سلامت، لزوم ارزیابی مجدد برنامه و انطباق این برنامه ها با نیازها و سیاست های کلان جامعه ضروری به نظر می رسد. هدف پژوهش حاضر، استفاده از شواهد علمی مرتبط با حوزه سلامت و تلفیق این شواهد با تجربیات، قضاوت و تخصص خبرگان این حوزه جهت دستیابی به اولویت های بازنگری در طرح تحول نظام سلامت به منظور انطباق این طرح با نیازهای آینده کشور است. روش ها: مطالعه حاضر پژوهشی کیفی است. در ابتدا با استفاده از مطالعات کتابخانه ای به جمع آوری شواهد علمی در رشته های مرتبط با حوزه سلامت در سال 1397 پرداخته شد. سپس مصاحبه های نیمه ساختاریافته ای با 15 نفر از خبرگان و کارشناسان حوزه سلامت که با روش نمونه گیری گلوله برفی انتخاب شده بودند، انجام شد. یافته ها: تعداد 12خط مشی حاصل از مطالعات کتابخانه ای و مصاحبه ها با روش تحلیل تم استخراج و با استفاده از روش تحلیل تفسیری – ساختاری اولویت بندی گردید نتیجه گیری: سیاست گذاری مبتنی بر شواهد باید به عنوان رویکرد اصلی در نظام سلامت مورد استفاده قرار گیرد. در راستای این رویکرد می باید بر چهار حوزه پیونددهنده و محرک در نظام سلامت یعنی سیاست های مرتبط با سالمندی، سیاست های پیشگیری از بیماری ها و سلامت روان، سیاست های مرتبط با حوادث و سوانح و سرانجام سیاست های مرتبط با توسعه و اصلاح فرآیندهای درونی مانند پرونده الکترونیک، تدوین خطوط راهنمای درمانی و نظام ارجاع و پزشک خانواده، توجه شود.

مقدمه: امروزه مجلات علمی معتبر به عنوان موتور محرک تاثیرگذار بر توسعه جوامع شناخته شده اند. در این بین ارتباط علمی به عنوان مهم ترین و موثرترین ابزار برای توسعه علم و دانش در جامعه اطلاعاتی به شمار می رود. از آن جا که فصلنامه مدیریت سلامت دومین نشریه برتر(طی سنوات مورد بررسی) دراتخاذ ضریب تاثیر در حوزه نشریات علوم پزشکی می باشد پژوهش حاضر با نگاه علم سنجی به بررسی و مصورسازی شبکه های همکاری علمی پژوهشگران این فصلنامه می پردازد. روش ها: پژوهش حاضر، علم سنجی و از نوع کاربردی است. جامعه پژوهش شامل 165 مقاله ای است که در سال های 1392 تا 1396 در نشریه مدیریت سلامت منتشر شده است. ترسیم و تحلیل شبکه های هم نویسندگی، با استفاده از نرم افزار تحلیل شبکه های اجتماعی یو.سی.آی.نت و همچنین، ترسیم نقشه های چگالی با کمک نرم افزار وی.او.اس.ویوور انجام شد. یافته ها: در مبحث مشارکت علمی، پژوهشگران فصلنامه تمایل زیادی به مشارکت گروهی داشته و همکاری علمی در این فصلنامه بالا بوده است. بیشترین میزان چگالی در شبکه هم تالیفی نویسندگان فصلنامه مذکور به رضاپور، سیدین، باقری فرادنبه، ابوالقاسم گرجی و نورایی مطلق اختصاص داشت. بررسی شبکه هم نویسندگی دانشگاه ها و موسسات همکار نشان داد که دانشگاه علوم پزشکی ایران ، دانشگاه علوم پزشکی تهران و دانشگاه شهید بهشتی به عنوان قطب شبکه شناخته می شوند. نتیجه گیری: مشارکت گروهی در فصلنامه مدیریت سلامت از سطح بالایی برخوردار بوده و 94 درصد از مقالات مجله به صورت مشارکت گروهی است. این امر بیانگر افزایش تمایل نویسندگان به تولید مدارک مشارکتی بوده است.

مقدمه : ایجاد و به کارگیری پرونده الکترونیک سلامت با موانع متعددی مواجه است که می توان آن ها را در قالب موانع فنی، سازمانی، فردی، مالی و اخلاقی- قانونی دسته بندی کرد. هدف از این مطالعه مشخص کردن درجه اهمیت هر یک از این موانع در ایجاد و به کارگیری پرونده الکترونیک سلامت در ایران از دیدگاه صاحب نظران وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی بود. روش کار : این پژوهش به روش توصیفی در سال 1389 انجام شد. جامعه پژوهش در برگیرنده مدرسان و اعضاء هیأت علمی گروه های آموزشی فن آوری اطلاعات سلامت، مدیریت اطلاعات سلامت و انفورماتیک پزشکی و دست اندرکاران ایجاد و به کارگیری پرونده الک ترونیک سلامت در وزارت بهداشت بود که به دلیل محدود بودن تعداد افراد نمونه گیری انجام نشد. داده ها با استفاده از پرسشنامه گردآوری و با استفاده از آمار توصیفی تحلیل گردیدند. روایی پرسشنامه از طریق سنجش اعتبار محتوا و روایی صوری و پایایی آن نیز از طریق محاسبه همبستگی درونی تعیین گردید . یافته ها : از کل جامعه پژوهش، 32 نفر (51.6 درصد) اقدام به تکمیل پرسشنامه نمودند. از نظر پاسخ دهندگان درجه اهمیت موانع فنی در ایجاد و به کارگیری پرونده الکترونیک سلامت از همه موانع بیشتر بود (میانگین=71.00). موانع مالی و موانع اخلاقی – قانونی به ترتیب با میانگین (70.05) و (68.16) در درجه دوم و سوم اهمیت و موانع فردی و سازمانی به ترتیب با میانگین (64.84) و (62.67) در رتبه های چهارم و پنجم قرار گرفتند. نتیجه گیری: به نظر می رسد به کار گیری افراد باتجربه و متخصص در هر یک از زمینه های فوق الذکر، ارائه آموزش های لازم و بستر سازی فنی جهت پیاده سازی پرونده الکترونیک سلامت، همراه با اختصاص منابع مورد نیاز، راه را برای به کار گیری این سیستم هموار سازد.

مقدمه: نقش علم جمعیت شناسی در امر توسعه هر جامعه ای با ارائه و ارزیابی آمار و شاخص های جمعیتی، مهم و مؤثر می باشد. نظام مدیریت اطلاعات جمعیتی مرتبط با سلامت شامل تمامی این موارد می شود: ثبت، جمع آوری و ذخیره داده ها، پردازش، بازیابی، تحلیل، توزیع، انتشار و انتقال اطلاعات جمعیتی مربوط به سلامت جهت استفاده از آنها در برنامه ریزی های استراتژیک، مدیریت و اطلاع رسانی داده ها و اطلاعات سلامت. هدف از این تحقیق مقایسه ویژگی های نظام م دیریت اطلاعات جمعیتی مربوط با سلامت در سازمان های وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی، ثبت احوال و مرکز آمار ایران با استانداردهای سازمان ملل متحد بود. روش کار: این تحقیق از نوع کاربردی از دسته مطالع ات توصیفی- تطبیقی بوده است. جامعه پژوهش شامل نظام مدیریت اطلاعات جمعیتی مرتبط با سلامت ایران در سازمان های وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی، ثبت احوال کشور، مرکز آمار ایران و سازمان ملل در سال 1389 بود. ابزار جمع آوری شامل چک لیست و فرم های جمع آوری اطلاعات بود که پس از سنجش روایی در جامعه مورد مطالعه تکمیل گردید. نحوه تحلیل داده ها تکنیک اولویت دهی بر اساس معیار و روش های توصیفی- تطبیقی بوده است. یافته ها: نتایج مطالعه نشان داد که داد ه ها و اطلاعات به موقع، به طور مناسب، کامل و کافی جمع آوری نمی شوند و ارائه گزارش ها توسط سازمان های مختلف گاهی متناقض است. تکنیک اولویت دهی بر اساس معیار نشان داد که در این نظام وضعیت وزارت بهداشت در مرتبه عالی وسایر سازمان ها در مرتبه خوب قرار گرفتند. بحث: با توجه به نتایج مشخص می شود هنگامی یک نظام اطلاعاتی می تواند در تصمیم گیری مدیران مورد استفاده قرارگیرد که قابل اعتماد و روا باشد. بنابراین لازم است تمامی سازمان های مرتبط در جهت بهبود و کاهش نقاط ضعف این نظام مشارکت نمایند و با مشارکت و تبادل داده ها از ارائه اطلاعات متناقض بپرهیزند. پژوهشگران جهت دستیابی به اطلاعات صحیح و به موقع در این نظام مدلی را پیشنهاد نمودند.

مقدمه: اعتباربخشی به عنوان یک فرآیند ارزیابی تشخیصی بین المللی، از طریق افزایش کیفیت خدمات درمانی، می تواند موجب بهبود شاخص های بهره وری بیمارستان ها گردد. هدف از مطالعه حاضر سنجش تأثیر اجرای اعتباربخشی بر شاخص های بهره وری بیمارستان فیروزگر تهران بوده است. روش کار: پژوهش حاضر بر اساس نتیجه کاربردی و از نظر روش، تحلیلی- مداخله ای است که به صورت مقطعی در سال های 90 و 91 در بیمارستان فیروزگر تهران صورت گرفته است. ابزار گردآوری داده ها، فرم های جمع آوری داده )فیش برداری) بوده است. تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزارهای آماری SPSS و R نسخه 3.0.1 انجام شده و جهت استخراج نتایج، از آزمون های نسبت و تی مستقل استفاده شده است. یافته ها: در این پژوهش، شاخص های بهره وری در چهار محور که درمجموع شامل یازده نسبت بوده، مورد بررسی قرار گرفته است. تأثیر اعتباربخشی بر محور درآمد و هزینه کاملاً تأیید شده است. تأثیر اعتباربخشی بر محور شاخص های عملکردی و محور بخش های ویژه تا حدی تأیید شده است؛ اما تأثیر اعتباربخشی بر محور نیروی انسانی به تأیید نرسید. نتیجه گیری: با توجه به تأثیر نسبی اعتباربخشی در بهبود شاخص های بهره وری بیمارستان، اجرای آن در بیمارستان های کشور می تواند موجب کاهش معضلات فراوان موجود در این بخش و ارائه خدمات باکیفیت تر به مراجعین مراکز درمانی شود. بنابراین اجرای اعتباربخشی در بیمارستان ها به مدیران پیشنهاد می گردد

مقدمه: با ظهور فناوری های اطلاعاتی، پدیده سرقت ادبی آگاهانه یا ناآگاهانه رو به افزایش است و این امر موجب خدشه دارشدن جامعه علمی می گردد، در این میان کتابداران می توانند نقش مهمی در حفظ سلامت جامعه علمی داشته باشند. این رو پژوهش حاضر به بررسی نقش کتابداران در ارتباط با سرقت ادبی و راهکارهای مقابله با آن در دانشگاه های علوم پزشکی تیپ یک کشور پرداخته است. روش کار: در این پژوهش روش پژوهش پیمایشی تحلیلی و نوع مطالعه کاربردی بود. ابزار گردآوری داده پرسشنامه استاندارد انجمن کتابداران آمریکا بود. جامعه آماری شامل کارکنان کتابدار کتابخانه های مرکزی دانشگاه های علوم پزشکی تیپ یک کشور(110نفر) بود، روش نمونه گیری سرشماری بود. روایی پرسشنامه ها از روش محتوایی و صوری و پایایی آن با استفاده از آزمون آزمون-آزمون مجدد با ضریب همبستگی 78/0 تایید گردید و روش گردآوری داده ها به شیوه ارسال الکترونیک و پستی بود. یافته ها: بیش از4/40 درصد از 91 پاسخگو گزارش دادند که به دانشجویان و اساتید در نحوه استناد دهی کمک نموده اند. آزمون کای اسکوئر نشان داد که بین کتابدارانی که به دانشجویان در خصوص سبک استناد و چگونگی استناد به منابع راهنمایی می کنند و سطح تحصیلات آن ها رابطه ای وجود دارد( 02/0= (p-value در حدود 30 درصد از کتابداران در تهیه بروشور آموزشی و تکالیف درسی با اساتید همکاری داشته اند. نتیجه گیری : دراین پژوهش مشخص شد که کتابداران به خاطر آگاهی بسیار کم از نقش خود در این رابطه، در بیشتر حوزه های مورد بررسی فعالیت کمی داشته اند. در واقع کتابداران با موارد سواد اطلاعاتی بیگانه هستند. لذا، با بالا بردن سظح تحصیلات کتابداران و برگزاری کارگاه های آموزشی می توان آن ها را با نقش های جدید خود آشنا ساخت.

مقدمه: رابطه بین موقعیت سلامتی در اجتماع و نابرابری درآمدی در خلال دو دهه گذشته بسیار مورد توجه قرار گرفته است. اما یکی از سئوالاتی که در جواب به آن توافق عمومی وجود ندارد این است که آیا تغییرات در نابرابری اقتصادی، منتهی به تغییرات در شاخص های سلامت جامعه خواهد شد؟ روش کار: برای پاسخ به این سئوال از امید به زندگی و نرخ مرگ و میر به عنوان شاخص های سلامت و از ضریب جینی به-عنوان شاخص نابرابری درآمدی استفاده شده است. در این تحقیق، رابطه بین نابرابری درآمدی و سلامتی جامعه طی سال-های 2007-1995 در 125 کشور جهان با استفاده از داده های تابلویی بررسی شده است. یافته ها: به هنگام استفاده از داده های تابلویی باید ناهمگنی و تفاوت های غیر قابل مشاهده کشورها در قالب اثرات ثابت نیز در نظر گرفته شود. به کارگیری روش Panel data و با در نظر گرفتن اثرات ثابت و ناهمگنی مقاطع، رابطه بین نابرابری و سطح سلامت جامعه از نظر آماری بی معنی حاصل می شود. بحث: با افزایش درآمد، امید به زندگی افزایش و نرخ مرگ و میر کاهش می یابد اما برخلاف بسیاری از مطالعات که بیشتر با استفاده از داده های سری زمانی صورت گرفته اند، رابطه معنی داری بین نابرابری درآمدی و شاخص های سلامت وجود ندارد.

مقدمه: در میان بخشهای خدمات؛ بخش بهداشت، دارای جایگاه ویژه ای است، در این بخش حتی اشتباهات کوچک نیز می تواند جبران ناپذیر باشد؛ بنابراین ارائه خدمات، با کیفیت مطلوب و مطابق استانداردهای حرفه ای در این بخش حائز اهمیت است. این مطالعه با هدف شناخت، و در نهایت اولویت بندی عوامل مؤثر بر بهبود کیفیت خدمات بهداشتی و درمانی انجام شده است. روش کار: این مطالعه از نوع توصیفی و مقطعی می باشد. تعداد 55 نفر از دریافت کنندگان خدمت به عنوان خبره، که حداقل یکبار از مراکز بهداشتی و درمانی شهرستان یزد بهره مند شده اند مورد بررسی قرار گرفت. ابزار جمع آوری اطلاعات پرسشنامه ای بود که همه ابعاد کیفیت خدمات مطرح شده در پرسشنامه دارای ضریب آلفای کرونباخ در دامنه 78 درصد تا 86 درصد بودند. یافته ها: در این مطالعه، عوامل مؤثر بر بهبود کیفیت خدمات شناسایی؛ و سپس با استفاده از تکنیکهای TOPSIS، SAW و ELECTERE رتبه بندی شدند. با توجه به اینکه نتایج حاصل از اجرای روشهای فوق در مواردی با هم همخوانی نداشت، برای رسیدن به یک اجماع کلی، از یک تکنیک ادغامی تحت عنوان روش کپ لند، استفاده نمودیم. نتایج رتبه بندی حاصل از تکنیک کپ لند، نشان داد که عامل دارا بودن کارکنان از دانش و مهارت کافی برای پاسخگویی نسبت به سایر عوامل از اولویت بیشتری برخوردار است. بحث: مدیران مراکز بهداشتی و درمانی، با استفاده از تکنیک های تصمیم گیری چند شاخصه قادر خواهند بود تا به اولویت بندی عوامل مؤثر بر بهبود کیفیت خدمات بهداشتی و درمانی بپردازند و با توجه به اولویت ها، به برنامه ریزی جهت تقویت و اصلاح نابسامانی ها بپردازند.

دسترسی و استفاده از اطلاعات سلامت نقش مهمی در ارتقای سطح سلامت جامعه دارد ]4-1[. به عبارت دیگر، اطلاعات سلامت می تواند در پیشگیری از بیماری ها، بهبود خدمات سلامت[5-2]. کاهش هزینه های درمان بیماران ]7-6 [، افزایش اعتماد به نفس بیماران در روند درمان و افزایش کیفیت مراقبت های پزشکی کمک شایانی نماید ]5[. با توجه به تأکید سازمان بهداشت جهانی مبنی بر دسترسی همگان به اطلاعات سلامت ]8[، لازم است، زیرساخت های لازم در این زمینه چه از بعد امکانات و تجهیزات و چه از بعد نیروی انسانی فراهم گردد. کتابداران و اطلاع رسانان پزشکی به عنوان متخصصان اطلاعات سلامت، علاوه بر کمک به متخصصان حوزه سلامت ]9[، در ارتباط با خانواده ها نیز وظایف ویژه ای بر عهده دارند. امروزه در جامعه با وجود حجم عظیم اطلاعات در رسانه های مختلف، دسترسی خانواده ها به مواد خواندنی آسان فهم در حوزه سلامت و کمک به آن ها در درک این اطلاعات، از طرف هیچ انجمن یا سازمانی حمایت نمی شود. به نظر می رسد، راه اندازی کتابخانه تخصصی سلامت خانواده و یا مجموعه های تخصصی در کتابخانه های عمومی با اهداف و وظایف خاص می تواند این امر خطیر را محقق نماید. هدف اصلی از راه اندازی این کتابخانه ها یا مجموعه ها، فراهم نمودن امکان دسترسی خانواده ها به اطلاعات سلامت معتبر و موثق، متناسب با سطح سواد، فرهنگ وجنسیت آن ها و نیز توانمند ساختن آنان در درک و بکارگیری این اطلاعات در رفع نیازهای سلامت خود است. در این مقاله به کارکردهای این کتابخانه ها یا مجموعه های تخصصی و نیز نقش کتابداران و اطلاع رسانان پزشکی در این کتابخانه ها پرداخته می شود. کارکردهای کتابخانه ها یا مجموعه های تخصصی سلامت خانواده کتابخانه ها یا مجموعه های تخصصی سلامت خانواده دارای کارکردهای ذیل هستند: کمک به کاهش هزینه های درمانی بیماران با تجویز اطلاعات سلامت مناسب برای انجام خودمراقبتی و مدیریت فرایند درمان توسط بیمار؛ دسترسی مطمئن خانواده ها به انواع اطلاعات سلامت معتبر متناسب با نیاز واقعی، در اشکال و محمل های مختلف؛ استفاده خانواده ها از دانش و تجارب کتابداران پزشکی به عنوان مشاوران اطلاعات سلامت در انتخاب منابع اطلاعاتی مفید در حوزه سلامت؛ کمک به افزایش دانش سلامت خانواده ها و به تبع آن پیشگیری از بسیاری از بیماری ها؛ تغییر سبک زندگی کنونی خانواده ها به سبک زندگی اسلامی – ایرانی با استفاده از اطلاعات سلامت مبتنی بر آموزه های دینی؛ افزایش سواد سلامت خانواده ها و توانمندساختن آن ها در دریافت، ارزیابی و کاربرد اطلاعات سلامت؛ کمک به افزایش میزان مطالعه در سطح جامعه با معرفی سازمان ها، نهادها و مراکزمعتبر و فعال در حوزه سلامت به افراد مختلف به ویژه بیماران. وظایف کتابداران و اطلاع رسانان پزشکی در این نوع کتابخانه وظایف کتابداران و اطلاع رسانان پزشکی عبارتند از: شناسایی، تهیه و ارائه منابع اطلاعاتی سلامت، متناسب با نیاز های مختلف خانواده ها؛ معرفی رسانه های سلامت محور مجازی مانند وب سایت ها، وبلاگ ها و شبکه های اجتماعی برای پاسخگویی به نیازهای جدید خانواده ها؛ برگزاری کارگاه های آموزش سواد سلامت و سواد رسانه ای برای خانواده ها؛ استفاده از رسانه های گروهی مانند رادیو، تلویزیون و روزنامه ها برای تبلیغ خدمات کتابخانه های سلامت محور؛ تهیه بروشورها، جزوه ها و منابع اطلاعاتی آسان فهم به منظور ترویج پیام های بهداشتی برای کاربران کتابخانه ها؛ مشاوره اطلاعاتی به سایر کتابخانه ها (عمومی، آموزشگاهی و...) در تهیه منابع مفید در حوزه سلامت؛ ارائه خدمات اطلاعات سلامت متناسب با گروه های خاص ( معلولان، کودکان و نوجوانان، کهنسالان، زنان باردار و...)؛ مشاوره اطلاعاتی به خانواده ها و نیز، معرفی منابع در زمینه تأمین سلامت روحی، روانی و جسمی دانش آموزان در فرایند تحصیل. با توجه به نقش کتابخانه های عمومی در ارائه خدمات اطلاعاتی به گروههای مختلف جامعه، لزوم توجه به ارائه خدمات اطلاعات سلامت به خانواده ها نیز امری ضروری به نظر می رسد. با توجه به توانمندی و قابلیت های ویژه کتابداران و اطلاع رسانان پزشکی در ارائه خدمات اطلاعات سلامت به افراد جامعه در فضای آلوده اطلاعات، به ویژه در حوزه بهداشت و سلامت، لزوم بهره گیری از خدمات این کتابداران در کتابخانه های تخصصی این حوزه احساس می شود. بنابراین، راه اندازی کتابخانه های تخصصی سلامت خانواده به صورت مستقل و یا به عنوان خدمتی تخصصی در کتابخانه های عمومی، با هدف تامین نیازهای اطلاعاتی خانواده ها در حوزه سلامت امری ضروری و ...

مقدمه: پزشکان با رشد فناوری اطلاعات و افزایش نامحدود منابع پزشکی، با مشکلاتی در جستجو و بازیابی اطلاعات روبرو هستند. بنابراین حضور یک فرد متخصص اطلاع یابی، می تواند نقش مهمی در تأمین نیازهای اطلاعاتی آن ها و در نتیجه ارتقاء کیفیت خدمات پزشکی داشته باشد. هدف این پژوهش، شناسایی و تعیین دیدگاه پزشکان مرکز آموزشی درمانی الزهرا در خصوص ارائه خدمات کتابداری بالینی بود. روش کار: روش پژوهش، پیمایشی تحلیلی و نوع مطالعه کاربردی است. نمونه پژوهش شامل 137 نفر از پزشکان مرکز الزهرا در سال1392 بود. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه محقق ساخته بود. روایی پرسشنامه ها توسط متخصصان تایید و برای سنجش پایایی از روش ثبات درونی (ضریب آلفای کرونباخ برابر 74/0) استفاده شد. داده ها در نرم افزار SPSS 18 تحلیل و در قالب آمار توصیفی با استفاده از جداول و نمودارها و آمار استنباطی با استفاده از آزمون های ناپارامتری من یو ویتنی، آنالیز واریانس یک طرفه، کولموگروف- اسمیرنوف و ضریب همبستگی کندال ارائه شد. یافته ها: در جامعه پزشکان، 3/60 درصد لزوم حضور تمام وقت در بیمارستان و نداشتن وقت کافی را مشکل موجود در دستیابی به اطلاعات جدید دانستند، 5/52 درصد اظهار داشتند که به فرد متخصص جستجوی اطلاعات نیاز دارند، بین جنسیت و سابقه کار پزشکان، میزان آشنایی آن ها با پایگاه های اطلاعاتی حوزه حرفه ای با احساس نیاز به ارائه خدمات کتابداری رابطه معنادار وجود نداشت. نتیجه گیری: با توجه به نبود وقت کافی برای پزشکان جهت رفع نیازهای اطلاعاتی حرفه ای خود و احساس نیاز آن ها به کمک شخص جستجوگر اطلاعات روزآمد، بهتر است با آموزش کتابداران متخصص و آشنا با منابع روز پزشکی در جهت اجرای خدمات کتابداری بالینی در بیمارستان تلاش گردد.

مقدمه:همکاری های علمی بخصوص در سطح بین المللی می تواند برای پژوهشگران و دانشگاه ها مزایایی به همراه داشته باشد و باعث افزایش کیفیت بروندادهای پژوهشی آن ها گردند. پژوهش حاضر در راستای ارزیابی کیفیت تولیدات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران که از طریق همکاری های پژوهشی بین المللی منتشر شده اند، انجام گرفته است. در این مقاله همچنین مهم ترین همکاران علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران در مناطق مختلف جهان و اثرگزاری فعالیت های پژوهشی با این کشورها و موسسات مورد مطالعه قرار گرفت. روش کار: پژوهش حاضر نوعی مطالعه کاربردی است و با استفاده از شاخص های علم سنجی انجام می گیرد. جامعه پژوهش شامل 17763 مقاله دارای وابستگی سازمانی به دانشگاه علوم پزشکی تهران است که طی سال های 2011 تا 2015 میلادی در پایگاه استنادی اسکوپوس نمایه شده اند. علاوه بر اسکوپوس، پایگاه سایول نیز جهت تحلیل و ترسیم نقشه های علمی جغرافیایی مورد استفاده قرار گرفت. یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد که تنها 9/16 درصد از تولیدات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران از طریق همکاری های علمی بین المللی با پژوهشگرانی از 1281 موسسه خارجی منتشر شده است. مقالات مشارکتی بین المللی این دانشگاه به طور میانگین استناد بیشتری دریافت کرده اند، به میزان بیشتری بازدید شده اند، در مجلات باکیفیت تر منتشر شده اند، از احتمال بالاتری جهت استنادشدگی و تبدیل به مقاله های پراستناد برخوردار بوده اند و همچنین در مقایسه با متوسط جهانی مقالات مشابه، عملکرد استنادی بهتری داشته اند. نتیجه گیری: با توجه به جایگاه علمی و قابلیت های پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی تهران، گسترش همکاری های تحقیقاتی با موسسات برتر جهانی می تواند در افزایش کیفیت بروندادهای پژوهشی و ارتقاء رتبه دانشگاه در نظام های بین المللی رتبه بندی موثر باشد.

مقدمه: چکیده نویسی، یکی از خدمات ثانویه برای تلخیص مطالب و محتوای مدارک است که برای جایگزینی یا گزیده خوانی متن اصلی، تهیه و تولید می شود. برای اطمینان از اینکه این جایگزین ها به چه میزان رساننده متون اصلی هستند، مقایسه عناصر مطرح شده در آنها با استاندارد چکیده نویسی، توجیه پذیر است . در پژوهش حاضر به ارزیابی چکیده مقالات کارآزمائی بالینی تصادفی کنترل شده که در PubMed نمایه شده اند پرداخته شد. 12 ' type="#_x0000_t75"> روش کار: این پژوهش از نوع توصیفی مقطعی است. جامعه پژوهش شامل 314 چکیده مطالعات از نوع کارآزمایی بالینی تصادفی کنترل شده می باشد که در PubMed تا پایان سال 2010 با وابستگی سازمانی دانشگاه های علوم پزشکی تهران و ایران نمایه شده بودند. در این پژوهش برخی موارد خاص که از لحاظ روش شناسی کارآزمایی بالینی تصادفی کنترل شده، مد نظر ارزیابان کیفیت مطالعات است، با استفاده از چک لیست CONSORT مورد بررسی قرار گرفت. یافته ها: میانگین امتیاز کیفیت منتسب به چکیده مقالات، از امتیاز 8-0 برابر با 4.71 با انحراف استاندارد 1.02 به دست آمد. در این پژوهش هیچ یک از چکیده مقالات امتیاز کامل را کسب نکردند و بالاترین امتیاز کسب شده ی چکیده مقالات امتیاز هفت بود. از میان طراحی نوع کارآزمائی بالینی تصادفی کنترل شده، کارآزمائی بالینی با شاهدهای موازی نسبت به سایر طراحی ها بیشتر مورد استفاده قرار گرفته است. با این حال، اشاره به نوع تصادفی سازی، نوع کورسازی، تعداد مشارکت کنندگان درگیر در مطالعه از کیفیت مناسبی برخوردار نبود. بحث: تمام نتایج نشان می دهد که موارد در نظر گرفته شده در نگارش چکیده مقالات توسط نویسندگان رعایت نمی شود . برای گزارش بهتر نتایج، باید آموزش های لازم برای پژوهشگران و نویسندگان مقالات در نظر گرفته شود. علاوه بر این، سردبیران مجلات باید راهنماهای گزارش صحیح این نوع از مطالعات را در راهنمای نگارش مقالات درج نمایند تا شاهد هر چه بهتر شدن گزارش این دست از مطالعات توسط نویسندگان باشیم.

مقدمه:یکی از عوامل اصلی هزینه های بیمارستانی طول مدت اقامت می باشد که باعث محدودیت منابع در بیمارستان می گردد. شناسایی عوامل مرتبط با این شاخص جهت بهره بردای بهینه از منابع و کاهش مدت اقامت ، می تواند مفید باشد. مطالعه حاضر با هدف بررسی عوامل مرتبط با طول مدت اقامت با استفاده از اعمال درخت تصمیم بر روی داده های پذیرش بیمارستان انجام شد. روش کار:این مطالعه از نوع توصیفی گذشته نگر است. نمونه های مورد مطالعه از 188068 پرونده ی کامپیوتری بیماران بستری در تمام بخش های بیمارستان قائم(عج) مشهد شامل 16 متغیر و در بازهی زمانی ابتدای سال 1388 تا انتهای سال 1392 خورشیدی استخراج شد. پس از پاکسازی داده ها، جهت تعیین عوامل مرتبط با طول مدت اقامت، از تحلیل تک متغیره شامل تست های آماری کای دو و تحلیل واریانسیک طرفه و همچنین الگوریتم درخت تصمیم CHAIDدر نرم افزار SPSS نسخه 19 استفاده گردید. یافته ها:میانگین مدت اقامت در بیمارستان مورد مطالعه 5/6 با میانه چهار روز بوده است. از بین 15 متغیر مستقل وارد شده به درخت تصمیم، 11 متغیر شامل بخش بستری، سن، دلیل مراجعه، پزشک معالج، نحوه مراجعه، شغل، وضعیت تأهل، نوع محل زندگی، داشتن همراه، روز پذیرش در هفته، و نوع بیمه، به عنوان عوامل مرتبط با LOS شناخته شدند. نتیجه گیری:نتایج تکنیک های داده کاوی می تواند بر اساس داده های ورودی متفاوت باشد، لذا جهت آگاهی از عوامل مرتبط با طول مدت اقامت لازم است داده های مربوط به هر بیمارستان به طور جداگانه وارد مدل شده و از نتایج بهدست آمده، در همان بیمارستان استفاده شود.

مقدمه: تحولات فناوری، جهانی شدن، نیاز به واکنش سریع به تغییرات محیطی و کاهش هزینه ها در صحنه رقابت فشرده و کاهش وفاداری کارکنان، ضرورت جانشین پروری در سازمان ها را تشدید می کنند. مطالعه حاضر در سال 92 با هدف تعیین وضعیت موجود و مطلوب وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی و تحلیل شکاف بین آنها انجام شد. روش کار: این پژوهش از نوع توصیفی مقطعی است. داده ها از طریق پرسشنامه ای جمع آوری گردید که با بهره مندی از ادبیات موجودتوسط تیم پژوهش در دو بخش وضعیت موجود و مطلوب جانشین پروری تدوین شد، و پس از اطمینان از روایی و پایایی، به روش سرشماری بین 268 نفر از مدیران کل، روسای دفاتر، معاونین مدیران کل، روسای گروه های کارشناسی، کارشناسان مسئول و کارشناسان توزیع و سپس جمع آوری شد. برای تحلیل داده ها از آزمون T زوجی در نرم افزار SPSS استفاده شد. یافته ها: وضع موجود سازمان در محورهای شش گانه برنامه ریزی، فرهنگ سازمانی، رویکرد سیستمی، الگوی شایستگی، مسیر ارتقا شغلی و نقش مدیران ارشد، در محیط پژوهش از امتیاز قابل قبول بالای 50درصد برخوردار است. در عین حال شکاف بین وضع موجود و مطلوب در تمامی ابعاد، معنی دار بود. میانگین امتیاز وضع موجود در تمامی ابعاد 90/2 از پنج با انحراف معیار 06/1 و وضع مطلوب 82/3 با انحراف معیار 89/0 به دست آمد. بحث و نتیجه گیری: با توجه کسب امتیاز قابل قبول در وضع موجود و معنی داری شکاف بین وضع موجود و مطلوب سازمان برای استقرار جانشین پروری، به نظر می رسد ماهیت و ویژگی های خاص سازمان مورد مطالعه، سطوح بالایی از توجه به مسئله حیاتی جانشین پروری را طلب می کند.

مقدمه: بیمارستان به عنوان یک سازمان ارائه کننده خدمات حساس در حوزه سلامت انسان ها تلقی می شود. عملکرد زنجیره تامین بیمارستان می تواند با تبادل دانش و اعتماد بین تامین کننده و بیمارستان به یکپارچه سازی تامین کنندگان و فن آوری اطلاعات برسد و زمینه ساز رقابت در دنیای رقابتی امروز به ویژه در بخش خدمات باشد. هدف این پژوهش تحلیل عوامل موثر بر تبادل دانش و نقش آن ها در عملکرد زنجیره تامین از طریق یکپارچه سازی تامین کننده بیمارستان های مشهد می باشد. روش کار: مطالعه حاضر به صورت کاربردی بوده که در سال 97-96 انجام گردید. جامعه آماری پژوهش شامل مدیران و کارکنان تامین کننده بیمارستان های شهر مشهد بوده اند. تعداد 273 نمونه بر اساس نمونه گیری چند مرحله ای از بیمارستان های خصوصی، خیریه و دولتی شهر مشهد انتخاب شدند. پرسش نامه استاندارد با پنج مولفه اعتماد، یکپارچه سازی تامین کننده، یکپارچه سازی فن آوری اطلاعات، تبادل دانش و عملکرد زنجیره تامین بین نمونه ها توزیع گردید. روایی سازه ای پرسش نامه از طریق آزمون تحلیل عاملی تاییدی و پایایی آن با آلفای کرونباخ 871/0 تایید شد. داده ها پس از جمع آوری در نرم افزار SPSS، لیزرل وارد شده و با آزمون های رگرسیونی تحلیل شد. یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد که تاثیر ضرایب مسیر اعتماد و یکپارچه سازی فن آوری اطلاعات بر تبادل دانش (53/0 و 48/0)، اعتماد و یکپارچه سازی فن آوری اطلاعات بر یکپارچه سازی تامین کننده (33/0 و 35/0)، تبادل دانش، یکپارچه سازی تامین کننده بر عملکرد زنجیره تامین (36/0و 71/0) می باشد و آزمون فرضیه های میانجی تاثیر اعتماد، تبادل دانش و یکپارچه سازی تامین کننده بر عملکرد زنجیره تامین را تایید می کند. نتیجه گیری: عملکرد زنجیره تامین بیمارستان ها نیازمند اعتماد بین بیمارستان و تامین کنندگان است و این اعتماد صورت گرفته موجب تبادل دانش و یکپارچه سازی بین تامین کنندگان و فن آوری اطلاعات می گردد که در نتیجه کاهش هزینه، افزایش سرعت و کیفیت بهتر را در پی دارد.

مقدمه: امروزه ارائه خدمات درمانی به بیماران بین المللی در دنیا به صورت گسترده از توجه برخوردار است و از این فرصت، جهت افزایش تولید ناخالص ملی وبالابردن استانداردهای کیفی ارائه خدمات درمانی استفاده می نمایند. در ایران نیز یکی از برنامه های دولت، گسترش توریسم درمانی است. هدف پژوهش حاضر، طراحی الگوی توریسم درمانی مبتنی بر کارآفرینی فن آورانه در ایران است. روش ها: مطالعه حاضر ازلحاظ هدف، کاربردی-توسعه ای از حیث روش اجرا کمی و از نوع همبستگی است. در مرحله اول برای شناسایی شاخص های توریسم درمانی مبتنی بر کارآفرینی فن آورانه از روش کمی- دلفی فازی و در مرحله دوم برای برازش از روش کمی-توصیفی (تحلیل عاملی و برای رتبه بندی از روش سلسله مراتبی) استفاده شده است. یافته ها: شاخص های (عوامل ساختاری با امتیاز 382/0، مهارتی با امتیاز 250/0، مدیریتی با امتیاز 160/0، حمایت های ستادی با امتیاز 101/0، عوامل خارجی با امتیاز 064/0 و تعاملات بین سازمانی با امتیاز 043/0) به ترتیب دارای بیشترین اولویت می باشند. نتیجه گیری: یافته های پژوهش حاضر نشان داد شش شاخص اصلی و 26 شاخص فرعی، به عنوان مهم ترین شاخص های توریسم درمانی مبتنی بر کارآفرینی فن آورانه می باشند که استفاده از این شاخص ها در رشد و توسعه صنعت توریسم درمانی مؤثراست ومی تواند سیاست گذاران و مدیران این صنعت را یاری نماید.

مقدمه: بخش اورژانس با مسائل گوناگونی مانند کمبود تخت، ناتوانی بیماران در دسترسی منظم به مراقبت سرپایی، و شلوغی و ازدحام روبرو است، که در نتیجه افزایش زمان انتظار بیماران، افزایش مدت اقامت بیماران برای دریافت خدمت و کیفیت پایین خدمات را در پی دارد. هدف اصلی این پژوهش بهبود فرایندهای جریان بیمار در بخش اورژانس است. روش کار: این پژوهش از دیدگاه شیوه، توصیفی و از دیدگاه هدف، یک پژوهش کاربردی است. جامعه آماری پژوهش کلیه افراد مراجعه کننده به بخش اورژانس بیمارستان مورد بررسی بودند که به صورت نامحدود در نظر گرفته شدند. برای مدل سازی فرآیندهای جریان بیمار، از شبکه های پتری رنگین، و برای شبیه سازی و بررسی سناریوهای بهبود، از ابزار CPN Tools استفاده شد. داده های ورودی مدل شبیه سازی از طریق زمان سنجی در طول زمان جمع آوری داده ها به دست آمده اند. زمانهای انتظار بیماران، طول مدت اقامت و میزان استفاده از منابع به عنوان معیارهای عملکردی تعریف شده است. برای بهبود در فرایندها چهار سناریوی بهبود دهنده (B,C,D,E) تعریف و اثر این سناریوها بر معیارهای عملکردی بررسی شد. یافته ها: خروجی شبیه سازی نشان داد که سناریو B، مدت زمان انتظار برای پزشک متخصص را 45 درصد کاهش می دهد و سناریوهای دیگر اثر مثبتی بر کاهش زمانهای انتظار نداشته اند. سناریو E بیشترین کاهش در طول مدت اقامت بیماران سطوح مختلف ESI داشته است. دو سناریو E و D بهبودهای بیشتری در استفاده از منابع داشته اند. نتیجه گیری: در انتخاب سناریوی برتر به مأموریت و رسالت اصلی بخش اورژانس، یعنی نجات جان بیماران بد حال توجه می شود. از اینرو سناریویی که این مهم را برآورده کند، حتی اگر هزینه ی زیادتری نیز داشته باشد، نسبت به دیگر سناریوها برتری دارد. با توجه به بهبودهای ناشی از سناریو E، این سناریو علی رغم هزینه بیشتر، به علت اهمیت آن، نسبت به D ترجیح داده می شود. سناریو D نیز با توجه به هزینه کمتر نسبت به دو سناریوی دیگر به عنوان سناریوی دوم بهبود تعیین می شود.

مقدمه: امروزه با توجه به گستردگی و پراکندگی جمعیت در سطح کشور، بکارگیری فن آوری پزشکی از راه دور توسط پزشکان ضروری است. هدف اصلی پژوهش حاضر تعیین رابطه بین توانمندی پزشکان با میزان تمایل به پذیرش این فن آوری است. روش ها: پژوهش حاضر از نوع پژوهش های تحلیلی- پیمایشی بوده و جامعه آماری آن را پزشکان شاغل در مرکز آموزشی پژوهشی درمانی امیرالمومنین (ع) سمنان تشکیل داده اند. تعداد 40 پرسش نامه قابل استفاده جمع آوری گردید. برای انجام تحلیل های آماری و آزمون فرضیه های پژوهش (با استفاده از معادلات ساختاری) از دو نرم افزار SPSS 19 و SMARTPLS 2 بتا استفاده شده است. یافته ها: یافته های پژوهش حاضر نشان داد توانمندی های مدیریتی (ضریب تاثیر 141/0) و فنی (ضریب تاثیر 135/0) پزشکان اثر مستقیم و معنی داری بر تمایل به پذیرش فن آوری پزشکی از راه دور دارد. همچنین، توانمندی های مدیریتی (ضریب تاثیر 335/0) و مالی (ضریب تاثیر 211/0) از طریق تقویت دیدگاه مثبت پزشکان نسبت به تغییر (ضریب تاثیر 301/0) بر میزان تمایل به پذیرش فن آوری پزشکی از راه دور اثر غیر مستقیم و معناداری داشته است. نتیجه گیری: پیشنهاد می شود متولیان حوزه سلامت و مدیران مراکز آموزشی-درمانی قبل از اجرای پروژه های خدمات پزشکی از راه دور و پیش از سرمایه گذاری در سخت افزار مربوطه، به تقویت توانمندی پزشکان در زمینه توانایی های مدیریتی، کار با فن آوری های اطلاعاتی و ارتباطی و مهارت های مالی و سرمایه گذاری بپردازند. به این ترتیب، پزشکان دیدگاه مثبتی نسبت به تغییر پیدا کرده و پذیرش کار با این فن آوری از سوی آنها تسهیل می شود.