درخت حوزه‌های تخصصی

مشکلات فراروی ترجمه متون و معادل یابی واژگان و اصطلاحات علوم اسلامی اقتضا می کند که از نویسه گردانی واژگان استفاده شود. استفاده از نویسه گردانی و شرح واژگان، سبب انتقال دقیق تر مفاهیم اسلامی، تعمیق آشنایی کاربر با اصطلاحات اسلامی و تسهیل در نشر معارف اسلامی در جهان می شود. از طرفی، عدم انضباط در نویسه گردانی، سبب هرج ومرج در کیفیت ورود اطلاعات در پایگاه داده ها شده و نیز سردرگمی کاربر، صرف وقت بسیار و عدم دست یابی به همه اطلاعات موردنظر در زمان بازیابی اطلاعات را در پی دارد.<br /> هدف این پژوهش، اثبات ضرورت مدیریت نویسه گردانی از طریق استاندارد سازی و نظام ارجاعات در مترادف ها است. این پژوهش به روش توصیفی- تحلیلی با مراجعه به اسناد و مدارک موجود به صورت نشر مکتوب یا دیجیتال انجام شده است. دستاوردهای تحقیق عبارتند از: لزوم سیاست گذاری، استانداردسازی نویسه های اصطلاحات همراه با تبیین مفهومی واژگان نویسه گردانی شده و ضرورت استفاده از نظام ارجاعات برای ارجاع به نویسه های استانداردشده. موفقیت در این کار، نیازمند مشارکت و همکاری مراکز پژوهشی، آموزشی، کتاب خانه ها، مراکز نشر و پایگاه های اطلاعاتی برخط به ویژه راهنماهای اینترنتی و موتورهای جستجو در سطح ملی و بین المللی است.

در آستانه هزاره سوم، مدیریت دانش، به عنوان یک نیاز استراتژیک برای مؤسسات، سازمانها و نهادهای خدماتی مطرح است و تضمین کننده برتری های بلند مدت برای سازمان ها و جوامع و نشان دهنده میزان بهره گیری آنها از سرمایه های انسانی، فکری و اطلاعاتی است. یکی از عوامل اصلی پیاده سازی مدیریت دانش فرهنگ سازمانی است. پژوهش با هدف تحلیل ساختاری رابطه فرهنگ سازمانی با فرایند پیاده سازی مدیریت دانش با رویکرد پژوهش آمیخته انجام شده است. در بخش کیفی پژوهش با بهره گیری از شیوه دلفی و دیدگاه صاحبنظران به روش تحلیل محتوای جهتدار و تلخیصی و مصاحبه های نیمه ساختار یافته، دوازده مؤلفه فرهنگ سازمانی مبتنی بر دانش در جامعه آماری استخراج شد که این مؤلفه ها شامل میل به دانش، دانشکارمحوری، آموزش و یادگیری، ارتباطات متقابل دانشی، همدلی، جمعگرایی دانشی، التزام به برنامه دانشی، ارزیابی و پاداش دانشی، مشروعیت دانشی، زمانبندی دانشی، انعطاف دانشی و صیانت دانش است. در بخش کمّی از روش توصیفی و از نوع مطالعات همبستگی با استفاده از نرم افزار لیزرل و روش مدل یابی معادلات ساختاری، ارتباط هر یک از این مؤلفه ها با فرایند پیاده سازی مدیریت دانش تحلیل شد. در مرحله کیفی نمونه آماری 33 نفر خبره مرتبط با موضوع انتخاب شدند و در مرحله کمی، نمونه آماری شامل 141 نفر از کارکنان شهرداری زاهدان هستند که به روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند. پس از تجزیه و تحلیل، مشخص شد در ارتباط فرهنگ سازمانی و مدیریت دانش، مؤلفه های التزام به برنامه دانشی و قدرت و مشروعیت دانشی بیشترین تأثیر را بر فرایند پیاده سازی مدیریت دانش در شهرداری زاهدان دارد و در پایان نیز راهکارهای اجرایی در این زمینه ارائه شد.

از عمر منطق جدید در ایران مدت زیادی نمی گذرد؛ اما این دانش در سالیان اخیر با انتشار آثار ترجمه ای و تألیفی و تأسیس رشته ها و گرایش های دانشگاهی رواج و رونق یافته است. تدوین اصطلاح نامه این حوزه دانش به منظور ذخیره، طبقه بندی و بازیابی اطلاعات، در راستای اطلاع رسانیِ سریع و مبتنی بر ابزارهای نو فناوری، یکی از بایسته های مربوط به این دانش نوپا است؛ اما با عنایت به اینکه زادگاه «منطق جدید»، مغرب زمین است و مباحث موجود در آثار منتشرشده در ایران - اعم از ترجمه و تألیف - به نوعی برگردان آثار غربیان است، انجام این مهم، با دشواری هایی روبه رو است که ازجمله آنها، عدم به کار گیری اصطلاحات استاندارد و کلیدواژه های یکنواخت برای انتقال مفاهیم دانشی به زبان فارسی است. یکی از مشکلات ناشی از این امر، زمینه سازی مغالطه اشتراک لفظی و سردرگمی خوانندگان و مخاطبان این آثار است. نوشتار حاضر که به روش توصیفی - تحلیلی سامان یافته، بعد از نگاهی گذرا به چیستی منطق جدید و شاخه های مختلف آن، و ارائه نمونه هایی از اختلاف و تعدد الفاظِ ناظر به مفاهیم کلیدی منطق جدید در آثار منتشرشده به زبان فارسی (اعم از آثار ترجمه ای و تألیفی)، ساختاری از رده های اولیه «اصطلاح نامه منطق جدید» ارائه می کند و از طریق رابطه هم ارزی، الفاظ مختلفِ ناظر به معنای واحد را می نمایاند. پیشنهاد این پژوهش آن است که در تدوین اصطلاح نامه منطق جدید شتاب شود، تا از میزان ناهماهنگی در به کارگیری الفاظ و پیامدهای نامطلوب آن کاسته شود.

در نوشتار پیش رو، حوزه مهدویت پژوهی به عنوان دانش نوپا و مستقل با اصطلاح جدید به وسیله رشته آینده پژوهی مورد بررسی و مداقه قرار می گیرد. مقاله با ذکر مقدمه ای شروع و با بیان مفهوم شناسی واژگانی مانند: مهدویت پژوهی، آینده پژوهی و اصطلاح نامه شناسی ادامه پیدا می کند و سپس به تعیین قلمروی بحث پرداخته می شود. رسالت اصلی مقاله، پرداختن به حوزه مهدویت پژوهی به عنوان یک حوزه دانشی با نگرش گذشته پژوهی و آینده پژوهی است. بنابراین فرایند بحث به تبیین مهدویت پژوهی با دو رویکرد پسینی و پیشینی همت گماشته شده و در آخر، چشم انداز مهدویت پژوهی با دو نگرش اکتشافی و هنجاری، با رویکرد آینده پژوهی ترسیم می گردد. در نگرش اکتشافی، به گرایش و رشته بودن حوزه مهدویت پژوهی و در نگرش هنجاری، به میان رشته بودن مهدویت پژوهی به عنوان دانش مستقل اسلامی نظر داده می شود.

عدم قطعیت، جزء جداناشدنی و اجتناب ناپذیر پروژه ها است. ادبیات تحقیق نشان می دهد که پروژه های فناوری اطلاعات و به ویژه برون سپاری این پروژه ها با ریسک زیادی همراه است. ازاین رو با توجه به اهمیت این حوزه، در این پژوهش به شناسایی و اولویت بندی ریسک های برون سپاری پروژه های فناوری اطلاعات پرداخته شد. در ابتدا با بررسی تحقیقات انجام شده، فهرستی از معیارهای شناسایی شده در اختیار خبرگان شرکت قرار گرفت، سپس معیارهای موردنظر پس از بررسی موردمطالعه و بر اساس نظر خبرگان با روش دلفی فازی نهایی و انتخاب شدند. در گام بعد بر اساس روش سوآرا وزن نهایی معیارهای موردنظر به دست آمد. همچنین با بررسی پژوهش های انجام شده در این حوزه، فهرستی از مهم ترین ریسک های برون سپاری پروژه های فناوری اطلاعات شناسایی گردید. سپس برای اولویت بندی ریسک های شناسایی شده، از روش آراس خاکستری بهره گرفته شد. نتایج نشان داد که معیار اشتراک دانش و تجربیات، به عنوان مهم ترین معیار و از دست دادن منابع مزیت رقابتی، به عنوان مهم ترین ریسک شناسایی گردید.

ارزیابی بلوغ مدیریت دانش به سازمان امکان می دهد که از چگونگی وضعیت مدیریت دانش خود اطلاع حاصل نماید. الگوی بلوغ مدیریت دانش ضمن ارزیابی عینی از سطح فعالیت های مدیریت دانش، اطلاعات ارزشمندی در ارتباط با اقدامات کتابخانه برای رسیدن به سطح بعدی بلوغ از نظر توسعه مدیریت دانش فراهم می سازد. به بیان دیگر، بلوغ مدیریت دانش زیر بنایی فراهم می کند که نقشه راه مدیریت دانش سازمان بر روی آن ایجاد می شود. بر این اساس هدف پژوهش سنجش سطح بلوغ و میزان آمادگی کتابخانه های عمومی کرمانشاه برای استقرار مدیریت دانش است. روش پژوهش پیمایشی و نوع آن کاربردی است. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه استاندارد سازمان بهره وری آسیایی بود. پایایی پرسشنامه با توجه به مقدار متوسط ضریب آلفای کرونباخ 9/0 محاسبه شد. جامعه پژوهش را مدیران و کارکنان اداره کل و کتابخانه های عمومی شهر کرمانشاه که تعداد آنان 87 نفر بود تشکیل داد. براساس جدول کرجسی و مورگان حجم نمونه 70 نفر تعیین گردید. 59 نفر معادل 80 درصد به پرسشنامه پاسخ دادند. برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار spss23 استفاده شد. برای سنجش میانگین گروه های هفتگانه معیار از آزمون t یک نمونه ای، برای بررسی نرمال بودن توزیع داده ها از آزمون کلموگروف اسمیرنوف، هم چنین برای رتبه بندی گروه های معیار از آزمون غیرپارامتریک فریدمن و برای تعیین سطح بلوغ و محاسبه مجموع امتیازات معیارهای هفتگانه از جدولهای استاندارد سازمان بهره وری آسیایی استفاده شد. یافته های پژوهش نشان داد سطح بلوغ و میزان آمادگی کتابخانه های عمومی شهر کرمانشاه برای استقرار مدیریت دانش در سطح آغاز (درک نیاز به مدیریت دانش) قرار داشت. مقدار آماره t برای تمامی معیارها منفی بود. بر این اساس میانگین شاخص های رهبری، فرایند، کارکنان، فناوری، فرایندهای دانشی، یادگیری و نوآوری و نتایج مدیریت دانش از میانگین الگوی بلوغ مدیریت دانش سازمان بهره وری آسیایی کمتر بود. نتایج رتبه بندی شاخص های بلوغ مدیریت دانش نیز نشان داد شاخص فناوری اطلاعات در بیشترین رتبه و شاخص های رهبری و یادگیری و نوآوری مدیریت دانش در کمترین رتبه قرار داشت. رتبه بندی سایر معیارهای بلوغ مدیریت دانش به ترتیب عبارت است از: فرایند، دستاوردها، کارکنان و فرایندهای مدیریت دانش.

اشتراک دانش در بین کارکنان، مؤلفه ای کلیدی در راستای کسب مزیت رقابتی برای سازمانها در محیط پویای امروز است. در همین راستا شناخت محدودیتهای تأثیرگذار بر اشتراک دانش در سازمان نیز امری مهم می باشد. این محدودیتهای شامل عواملی است که مانع از تسهیم و به اشتراک گذاری مؤثر دانش می گردد. هدف این مقاله شناسایی و دسته بندی محدودیتهای ایجاد و اشتراک دانش و نیز بررسی تأثیر این محدودیتها بر اشتراک دانش در سازمان است. تحقیق شامل دو مرحله است: در مرحله اول با استفاده از روش تحلیل محتوا در ادبیات مدیریت دانش، محدودیتهای ایجاد و اشتراک دانش شناسایی شد. در مرحله دوم با استفاده از پرسشنامه، داده های تحقیق جمع آوری، و با بهره گیری از روش تحلیل واریانس و آزمون کروسکال والیس به بررسی تأثیر این محدودیتها بر ایجاد و اشتراک دانش پرداخته شد. به دلیل محدودیت و امکان دسترسی با استفاده از روش تمام شماری، جامعه آماری این پژوهش شامل تمام مدیران و کارکنان بانک کشاورزی شهرستان نهاوند به تعداد 40 نفر است. یافته های تحقیق نشان داد که هشت محدودیت برای ایجاد و اشتراک دانش وجود دارد: سامانه های موروثی، روابط دشوار، فاصله، هزینه دانش، راهبرد به کارگیری دانش، فناوری در دسترس، عدم اثبات و اعتماد. هم چنین یافته ها نشان می دهد تأثیر محدودیتهای راهبرد به کارگیری دانش، فاصله، عدم اثبات و اعتماد در طول فرایندهای مختلف زنجیره عرضه متفاوت است.

  امروزه رشد استفاده از شبکه های اجتماعی در میان اقشار مختلف جامعه جهانی، به صورت غیرقابل انکاری رو به فزونی افزایش یافته است. پایگاه داده شبکه های اجتماعی؛ شامل منابع غنی و با ارزشی هستند که انتشار یا تحلیل آن ها جهت برای مقاصد بازاریابی، تبلیغاتی، امنیت ملی، سلامت و ... می تواند برای محققان مؤسسات دولتی و خصوصی سودمند واقع گرددباشد؛ اما رعایت حریم خصوصی موجودیت هایی که اطلاعات آن ها در اختیار تحلیلگران داده کاوی قرار می گیرد، به عنوان یک پروتکل حقوقی ضروری است. در این مقاله، از طریق روش شناسی کیفی فراترکیب، کلیه ابعاد، شاخص ها و کدهای مربوطه استخراج و سپس میزان اهمیت و اولویت هر یک از عوامل، تعیین شده و متعاقباً مدل بهبودیافته گمنامی، به وسیله الگوریتم بهینه سازی کرم شب تاب و خوشه بندی فازی، ارائه گردیده شده است. نتایج شبیه سازی و ارزیابی های مدل پیشنهادی بر روی داده های چهار شبکه اجتماعی فیس بوک، یوتیوب، توییتر و گوگل پلاس، حاکی از حفظ حریم خصوصی داده ها با کمترین نسبت انحراف و بیشترین سودمندی است. ا

امروزه مدیریت دانش سازمانی را به مثابه یک راهبردی ضروری برای محیط های پیچیده، پویا و دارای عدم اطمینان می دانند که موجب بقا، کسب مزیت رقابتی و بهبود عملکرد سازمان می شود. ضمن اینکه انتخاب راهبرد کسب وکار متناسب با وضعیت سازمان، یکی از چالشهای اساسی مدیران برای رسیدن به جایگاه مطلوب در میان رقبا است. هدف این پژوهش بررسی تأثیر قابلیت های زیرساختی مدیریت دانش و راهبرد کسب وکار بر عملکرد سازمان با میانجی گری قابلیت فرایندی مدیریت دانش است. پژوهش براساس روش گردآوری داده ها، توصیفی و از نوع پیمایشی و از نظر هدف، توسعه ای کاربردی است. جامعه آماری پژوهش، 320 نفر از مدیران شرکتهای شهرک صنعتی عباس آباد بودند که 175 نفر به عنوان نمونه انتخاب شده اند. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه است که برای تعیین روایی از نظر خبرگان و به منظور تعیین میزان پایایی آن، آلفای کرونباخ محاسبه شد. برای مشخص سازی عوامل کلیدی هر مؤلفه، از آزمون تحلیل عاملی تأییدی و برای بررسی برازش الگوی پژوهش از الگو یابی معادلات ساختاری و نرم افزار LISREL  استفاده گردید. یافته های پژوهش نشان می دهد که قابلیت های زیرساختاری مدیریت دانش و راهبرد کسب و کار بر قابلیت های فرایندی مدیریت دانش و قابلیت های فرایندی مدیریت دانش بر عملکرد سازمان تأثیر مثبت و معناداری دارد؛ ضمنا راهبرد تمایز و منابع انسانی بیشترین تأثیر را بر قابلیت فرایندی مدیریت دانش دارد و خلق و ذخیره دانش، بیشترین تأثیر را بر عملکرد سازمان دارد.  

در سازمان های امروزی، مدیریت دانش موجب تغییرات قابل توجهی در سطوح مختلف سازمانی می گردد. مؤلفه های انسانی اشتراک گذاری دانش و انگیزه کارکنان به عنوان اجزای پیاده سازی موفق مدیریت دانش حائز اهمیت می باشند. هدف این مقاله وضعیت یابی مؤلفه های انگیزه کارکنان و اشتراک گذاری دانش قبل و بعد از پیاده سازی مدیریت دانش و ارائه چارچوبی در صنایع برودتی است. در این پژوهش پس از مطالعه مبانی نظری 9 شاخص تأثیرگذار بر انگیزه کارکنان و اشتراک گذاری دانش شامل تعاملات اجتماعی، فرهنگ، هنجارهای ذهنی، کاربرد فناوری رسانه اجتماعی، دانش کارآمد، لذت کمک به دیگران، اعتماد، بازخورد مناسب و درک سودمندی رسانه های اجتماعی شناسایی و آزمون شد. سپس چارچوب وضعیت یابی انگیزه کارکنان و اشتراک گذاری دانش ارائه گردید. بر اساس این چارچوب، وضعیت انگیزه کارکنان و اشتراک گذاری دانش قبل و بعد از پیاده سازی مدیریت دانش در دو شرکت برودتی بر اساس این شاخص ها بررسی شد. نتایج نشان داد که انگیزه کارکنان و اشتراک گذاری دانش بعد از پیاده سازی مدیریت دانش در مقایسه با قبل از آن تفاوت معناداری دارد و بهبود یافته است. با کمک این چارچوب، شرکت های صنایع برودتی می توانند تأثیرات پیاده سازی مدیریت دانش را بر دو مؤلفه انگیزه کارکنان و اشتراک گذاری دانش بررسی نمایند .

توجه به یادگیری سازمانی و عوامل مؤثر بر آن در تمام سازمانها امری ضروری است. این پژوهش، که از نظر هدف کاربردی و از نظر ماهیت و روش، توصیفی همبستگی است به بررسی تأثیر رهبری کوانتومی بر یادگیری سازمانی با نقش میانجی تسهیم دانش در میان تمام معلمان و مدیران مقطع متوسط اول ناحیه یک شهر زاهدان پرداخته است. از میان جامعه آماری 202 نفر مطابق جدول مورگان به عنوان نمونه انتخاب شدند. به منظور سنجش سه متغیر پژوهش از پرسشنامه استاندارد استفاده شد. پایایی پرسشنامه ها با استفاده از آزمون آلفای کرونباخ و روایی آنها نیز با کمک روایی همگرا و واگرا تعیین شد. داده های پژوهش با کمک نرم افزار Smart PLS تحلیل شد و نتایج نشان داد، رهبری کوانتمی بر یادگیری سازمانی به طور مستقیم و غیرمستقیم  به ترتیب 443/0 و 529/0 تأثیرگذار است. تسهیم دانش بر یادگیری سازمانی تأثیر مثبت و معنی داری به میزان 170/0 دارد و تأثیر رهبری کوانتمی بر تسهیم دانش به میزان 504/0 است. با توجه به یافته های پژوهش توجه به رهبری کوانتمی و تسهیم دانش به عنوان متغیرهای تأثیرگذار بر یادگیری سازمانی از اهمیت فراوانی برخوردار است.

تلاش برای پژوهش و نشر فرهنگ و دانش اسلامی در سطحی فراگیر، با استفاده از اصول و قواعد شناخته شده علمی و تجربه های فراملی و پرهیز از سلایق محلیِ شخصی، عناصری است که همواره مورد نظر اندیشوران بوده است. پرسش آن است که آیا درباره مدیریت منابع مرجع مانند دانشنامه ها و فرهنگ نامه ها و منابعی از این دست و چگونگی پژوهش و تدوین آنها در حوزه اسلامی، به جز آنچه اکنون متداول است، شیوه دیگری نمی توان جستجوکرد تا ضمن افزایش بهره وری علمی، هزینه های بسیار بالای این نوع فعالیت ها را کاهش دهد. نویسنده برای پاسخ به همین پرسش، به نقش فوق العاده دستگاهِ شناخته شده اصطلاح نامه و روش آن در مدیریت، طراحی و تدوین منابع مرجع پرداخته و اهمیت آن را به لحاظ بهره گیری از شیوه های علم اطلاعات و دانش شناسی گوشزد کرده است. او بر این باوراست که این استاندارد تحولی اساسی در مدیریت، سازماندهی، منطق و ساختار آثار مرجع در حوزه دین پدید می آورد؛ ازاین رو آن را نماد مرحله مؤثری در این گونه پژوهش های علمی به شمار آورده و چند و چون این راهبردرا با بیان نمونه هایی از علوم قرآنی تحلیل و بررسی کرده است.