طه جعفری

امروزه مدیریت زنجیره تأمین باید راهکارهایی را اتخاذ کند تا بتواند پاسخگوی نیازهای متغیر مشتریان باشد. استفاده از هوشمندی کسب وکار به همراه تقویت یکپارچگی و قابلیت چابکی، موجب ایجاد مزیت رقابتی در زنجیره تأمین می شود و درنتیجه زنجیره تأمین می تواند موقعیت بهتری در کسب وکار داشته باشد. هدف این پژوهش، بررسی چگونگی تأثیر هوشمندی کسب وکار بر یکپارچگی، چابکی و عملکرد زنجیره تأمین است. درضمن اثر یکپارچگی و چابکی بر عملکرد زنجیره تأمین موردبررسی قرار می گیرد. در این پژووهش ابتدا با مرور پیشینه موضوع، یک مدل مفهومی ارائه شده است؛ سپس روش پیمایش برای جمع آوری داده ها به کار رفته است. داده ها از 369 شرکت از صنایع مختلف و شهرهای متفاوت در ایران طی آذر و دی ماه سال 1399 جمع آوری شد. واحد تحلیل پژوهش، شرکت های تولیدی بودند. برای آزمون فرضیه ها از مدل سازی معادلات ساختاری استفاده شد. نتایج نشان می دهد که هوشمندی کسب وکار، یکپارچگی و چابکی نقش مهمی در دستیابی به عملکرد بهتر زنجیره تأمین دارند؛ البته در این میان، هوشمندی کسب وکار بیشترین تأثیر را بر عملکرد زنجیره تأمین دارد. هوشمندی کسب وکار بر یکپارچگی و چابکی زنجیره تأمین نیز تأثیر مثبت و معناداری دارد؛ همچنین مشخص شد که یکپارچگی تأثیر مستقیمی بر چابکی زنجیره تأمین دارد.

امروزه مدیریت دانش سازمانی را به مثابه یک راهبردی ضروری برای محیط های پیچیده، پویا و دارای عدم اطمینان می دانند که موجب بقا، کسب مزیت رقابتی و بهبود عملکرد سازمان می شود. ضمن اینکه انتخاب راهبرد کسب وکار متناسب با وضعیت سازمان، یکی از چالشهای اساسی مدیران برای رسیدن به جایگاه مطلوب در میان رقبا است. هدف این پژوهش بررسی تأثیر قابلیت های زیرساختی مدیریت دانش و راهبرد کسب وکار بر عملکرد سازمان با میانجی گری قابلیت فرایندی مدیریت دانش است. پژوهش براساس روش گردآوری داده ها، توصیفی و از نوع پیمایشی و از نظر هدف، توسعه ای کاربردی است. جامعه آماری پژوهش، 320 نفر از مدیران شرکتهای شهرک صنعتی عباس آباد بودند که 175 نفر به عنوان نمونه انتخاب شده اند. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه است که برای تعیین روایی از نظر خبرگان و به منظور تعیین میزان پایایی آن، آلفای کرونباخ محاسبه شد. برای مشخص سازی عوامل کلیدی هر مؤلفه، از آزمون تحلیل عاملی تأییدی و برای بررسی برازش الگوی پژوهش از الگو یابی معادلات ساختاری و نرم افزار LISREL  استفاده گردید. یافته های پژوهش نشان می دهد که قابلیت های زیرساختاری مدیریت دانش و راهبرد کسب و کار بر قابلیت های فرایندی مدیریت دانش و قابلیت های فرایندی مدیریت دانش بر عملکرد سازمان تأثیر مثبت و معناداری دارد؛ ضمنا راهبرد تمایز و منابع انسانی بیشترین تأثیر را بر قابلیت فرایندی مدیریت دانش دارد و خلق و ذخیره دانش، بیشترین تأثیر را بر عملکرد سازمان دارد.