درخت حوزه‌های تخصصی

در این تحقیق به تاثیرسبک های مدیریت و ویژگی های شخصیتی مدیران بر بهداشت روانی کارکنان سازمان ها و ادارات دولتی استان تهران پرداخته شده و سوال اصلی تحقیق بدین ترتیب مطرح گردیده که آیا بین سبک های مدیریت و ویژگی های شخصیتی مدیران با بهداشت روانی کارکنان سازمان ها و ادارات دولتی ارتباط معنی داری وجود دارد؟ روش تحقیق حاضر توصیفی و از نوع زمینه یابی می باشد. جامعه آماری پژوهش تمامی مدیران سازمان ها و ادارات دولتی استان تهران می باشند که برای تعیین حجم نمونه از جدول مورگان استفاده گردیده است. پرسشنامه های مورد استفاده در این تحقیق، پرسشنامه سبک های مدیریتی لوتانز، ویژگی های شخصیتی NEO و بهداشت روانی (GHQ) می باشد که هرسه پرسشنامه دارای ضریب اعتبار مطلوب می باشند. درنهایت، با استفاده از مدل اماری رگرسیون چندمتغیری با روش ورود همزمان به آزمون فرضیه های تحقیق پرداخته شده است. یافته های تحقیق نشان داد که ارتباط مثبت معنی داری بین سبک های مدیریت و ویژگی های شخصیتی با وجدان بودن و دلپذیر بودن با بهداشت روانی کارکنان و ارتباط منفی معنی داری بین ویژگی روان نژندی با بهداشت روانی کارکنان (a=0.01) وجود دارد.

هدف از این تحقیق شناسایی ارتباط توانمندسازی روانشناختی کارکنان با ساختار سازمانی می باشد. توانمندسازی روانشناختی نیز بعنوان یکی از مهمترین مباحث توسعه منابع انسانی، دارای چهار مولفه شایستگی، خود تعیین کنندگی، معنی داری و اثرگذاری است (مطالعات اسپریتزر). این پژوهش به لحاظ اهداف پژوهشی کاربردی و با شیوه توصیفی - همبستگی اجرا شده است. جامعه آماری این تحقیق شامل 560 نفر از کارکنان شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی ایران - منطقه تهران بوده که به کمک فرمول تعیین حجم نمونه در فضای دوجمله ای و روش نمونه گیری تصادفی ساده، تعداد 230 نفر از آنان بعنوان نمونه انتخاب گردید. همچنین با محاسبه و آزمون ضریب همبستگی اسپیرمن، رابطه بین ساختار سازمانی و توانمندسازی کارکنان مورد بررسی قرار گرفت. بر این اساس، نتایج تحقیق منجر به معرفی ابعاد ساختاری مورد نیاز برای توانمندسازی کارکنان شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی ایران - منظقه تهران شد. ارایه الگوی ساختاری مناسب جهت توانمندسازی کارکنان جامعه تحقیق نیز از دیگر نتایج این پژوهش می باشد.

این مقاله به مطالعه ی دو متغیر مهم مدیریتی یعنی مهارتهای ارتباطی مدیران و سلامت سازمانی در یک سازمان آموزش (دانشگاه فردوسی) می پردازد . هدف اصلی علاوه بر شناسایی وضع مهارت های ارتباطی و اندازه سلامت سازمانی دانشکده ها ، بررسی رابطه بین این دو متغیر است . با روش پیمایشی برای پاسخ به چهار فرضیه ی پژوهش 73 تن از مدیران انتخاب شدند و به کمک دو پرسشنامه اطلاعات مورد نظر جمع آوری گردید .

به رغم محوری بودن ساخت اثر بخشی در تئوری سازمانی ، این مفهوم به طور مناسب توسعه نیافته یا تعریف نشده است و توافق کمی در مورد معیارهایی که برای تعریف اثر بخشی سازمانی مورد استفاده قرار می گیرند وجود دارد . تنوع مدل ها و رویکرد های مورد استفاده در معیارهای اثر بخشی محققان بسیار زیاد است . بحث در مورد برتری یک مدل اثربخشی بر سایر مدل ها ادامه دارد ؛ برای مثال، مدافعان مدل هدف ، ادعا می کنند که اثربخشی باید بر حسب اهداف سنجیده شود ، در حالی که مدافعان منابع سیستم ، مدعی هستند که توانایی برای کسب منابع ، مهمترین معیار موقفیت است . در تلاش برای منظم کردن معیارهای مختلف اثربخشی مورد استفاده در تحقیقات تجربی ، کمپل و همکارانش ادبیات اثربخشی را بررسی کردند و تمامی متغیرهایی را که بعنوان معیارهای اثر بخشی سازمانی پیشنهاد شده بود ، تحت عنوان فهرست جامع کویین و رورباف از یک گروه از متخصصان خواستند که معیارها را کاهش دهند و آن را سازماندهی کنند به گونه ای که تمامی آنها در سطح تجزیه و تحلیل سازمانی باشد ، اختلال و تداخل نداشته ، و خصوصا با عملکرد سازمانی مربوط باشد . فهرست معیارهای نتیجه شده با استفاده از مقیاس چند بعدی در جهت شناسایی ابعاد شناختی زیربنایی، که معیارهای اثربخشی بر آن استوار بود ، سازماندهی گردید. کویین و رورباف دریافتند که افراد ، ارزیابی در مورد اثربخشی سازمانی را مبتنی بر سه بعد کانون توجه داخلی در مقابل کانون توجه خارجی ، ابزار در مقابل اهداف و تخصصی کردن در مقابل ترکیب کرد ( عدم تمرکز در مقابل تمرکز ) انجام می دهند. معیارها به گونه ای به یکدیگر مرتبط هستند که هرترکیبی از ، ابعاد بیانگر حاکی از تعدادی از معیارهاست . کویین ورورباف دریافتند که این خوشه های معیاری اثربخشی و ابزار زیربنایی نشان داده شده با چهار مدل اصلی اثربخشی سازمتنی که در گذشته از آن استفاده می شد ، سازگار و متناسب است . کویین و رورباف با مرتبط کردن این مدلها با ابعاد ارزشی ، چارچوب ارزشهای چندگانه ای مشخص می کنند که به یکی از مدلهای روابط انسانی ، سیستم باز، هدف عقلانی و فرایند داخلی منجر می گردد. مدل ارزشهای چند گانه ای به معیارهای فرهنگ سازمانی در رابطه با اثربخشی سازمانی اشاره نمی کند . نگارنده با همکار جمعی از صاحبنظران در پی طراحی مدلهای اثربخشی سازمانی با تاکید بر معیار فرهنگ سازمانی و با توجه به مطالعات انجام شده در زمینه اثربخشی و فرهنگ سازمانی است.

در این مقاله تلاش بر آن بوده است تا مدلی ارایه شود که بتواند از منظری دیگر تئوری های مدیریت و سازمان را مورد بحث و بررسی قرار دهد و با سامان بخشی به آنها به زوایای پنهان و مغفول آنها روی آورد و بدین گونه ابزاری علمی برای نظریه شناسی ارایه دهد تا بر پایه آن بتوان ضعف و قوت هر یک ازنظریه ها را روشن کرد و میزان قابلیت و مورد استفاده بودن هر یک از نظریه ها را مبتنی بر بوم و ویژگی های فرهنگی خود تعیین نمود در این خصوص برای نمونه نظریه بوروکراسی ماکس و بر به اجمال مورد بررسی قرار می گیرد

این مقاله به دنبال آن است که با تبیین نیاز افراد و آحاد جامعه به خصوص مدیران سازمانها با توجه به تئوری و مدلهایی که خواسته یا ناخواسته مبنای اعمال و رفتارهای آنان است ، نشان دهد که وابستگی اعمال و رفتار آدمی به تئوری و تئوریک بودن رفتارها ما را بر آن می‌دارد که به صورت جدی‌ترین به ماهیت یادگیری و شکل گیری الگوهای ذهنی توجه کرده و با توجه به ماهیت تئوریها که چیزی جز راه حل مسائل مشخص نیستند ، ضرورت روی آوردن به تئوری و تئوری سازی و توجه به کیفیت تئوریها و معیارهای نقد و ارزیابی آنها را خاطر نشان ساخته و گامهای اولیه در این جهت و ...

این مقاله به معرفی مختصر و مقایسة تحلیلی دو نظریة عمدة روانسنجی، یعنی نظریة آزمون کلاسیک (CTT) و نظریة سؤال-پاسخ (IRT) همراه با محسنات و محدودیت های هر کدام از آنها پرداخته است. هرچند نظریة آزمون کلاسیک در اوایل قرن بیستم پایه ریزی شد اما به دلیل داشتن محدودیت های متعدد، همواره متخصصان را برآن می داشت تا جهت رفع این محدودیت ها تلاش کنند. در فرآیند پیدا کردن راه حل هایی برای از بین بردن نقاط ضعف نظریة کلاسیک، نظریة جدیدی به نام نظریة سؤال-پاسخ در حدود دهة پنجاه شروع به رشد کرد و علی رغم این که سالهای بعد رفته رفته تکمیل شد و در ظاهر محدودیت های نظریة کلاسیک را نداشت اما خود این نظریه هم هیچگاه فارغ از محدودیت نبوده و همواره ایراداتی به آن وارد شده است. هم اکنون هر کدام از این نظریه ها در بین متخصصان تربیتی و روانشناسی و افراد مرتبط با اندازه گیری های روانی-تربیتی، کم و بیش طرفدارانی دارد، اما در کشور ما هیچ کدام از این نظریه ها آن گونه که باید و شاید شناخته شده نیست. به همین دلیل مقالة حاضر سعی کرده هر چند مختصر، به معرفی نظریه های مذکور پرداخته و نقاط ضعف و قوت همچنین وجوه اشتراک و افتراق هر کدام از آنها را ارائه کند.

نظریه پردازان سازمانی از دیرباز با طرح نظریه های کاربردی و نظری به دنبال حل مسائل سازمانی و بسط و توسعه دانش سازمانی هستند. رویکرد متعارف نظریه پردازی، پدیده های سازمانی را یا در سطح خرد (نظریه های رفتاری OB) و یا در سطح کلان (نظریه های سازمانی OT) بررسی می کند و قادر نیست تاثیر بالا به پایین و پایین به بالای پدیده ها را مورد توجه قرار دهد. رویکرد چندسطحی به عنوان یک پارادایم و روش نوظهور قادر است پدیده های سازمانی را چندسطحی دیده و همزمان تاثیر پدیده مورد مطالعه را در سطح بالاتر و تاثیر عوامل سطح بالاتر را در پدیده مورد مطالعه تحلیل کند. نظریه پردازی چندسطحی با تعیین نوع ساخت یا ساخت های پدیده مورد مطالعه شروع می شود و بعد از تعیین نوع رابطه میان ساخت ها در قالب مدل چندسطحی، نوبت به تعیین روش نمونه گیری و طرح تحلیل می رسد. این مقاله از طریق مطالعات اسنادی، روش نظریه پردازی چندسطحی را شناسایی کرده و در قالب یک الگو فرایندی کاربردی ارائه کرده است. برای تبیین دقیق تر این رویکرد، قبل از پرداختن به فرایند نظریه پردازی چندسطحی، چیستی و چرایی آن در قالب مفهوم، مبانی معرفت شناختی و اصول نظریه پردازی ارائه می شود.

تهیه پرسشنامه و سایر ابزارهای سنجش، نقش مهمی در پژوهشهای علوم اجتماعی، مدیریت و علوم رفتاری ایفا می نمایند. مقیاس و پرسشنامه از جمله ابزارهای سنجش هستند که گاه مترادف و یکسان در نظر گرفته می شوند. اگرچه اصطلاحات مقیاس و پرسشنامه قابل تبدیل به یکدیگرند، اما تفاوت های قابل ملاحظه ای بین شیوه های ساخت و کار آنها وجود دارد. تهیه پرسشنامه ها یا مقیاس ها کار آسانی بنظر می رسد، با ...

این پژوهش به هدف بررسی تاثیر آموزش خلاقیت بر مولفه های فراشناختی تفکر خلاق دانشجویان اجرا گردید. روش پژوهش آزمایشی و در قالب طرح پیش آزمون پس آزمون با گروه کنترل انجام شد. نمونه پژوهش شامل 26 دانشجوی دختر و پسر در مقطع کارشناسی بود که با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب گردیدند. برای ارزیابی سطح تفکر خلاق دانشجویان از آزمون تفکر خلاق تورنس فرم ب تصویری استفاده شد. نتایج نشان داد که تفاوت معنی داری بین گروه آزمایشی و کنترل در مولفه های فراشناختی تفکر خلاق وجود دارد.

اخیراً در ادبیات مدیریت به مباحثی بر می خوریم که سخن از پارادیم جدید در حوزه سازمان و مدیرت دارند، پارادیمی که با دوتئوری آشوب و کوانتوم شناخته می شود. در مورد تئوری آشوب بحث های زیادی مطرح شده، اما به تئوری کوانتوم کمتر پرداخته شده است. هدف از نوشتن این مقاله شناسایی این دو رویکرد از علم فیزیک و تأثیر مبانی فکری و فلسفی آن بر تئوری های سازمان و مدیریت می باشد. دراین مقاله ما ابتدا برای درک بهتر تئوری کوانتوم آن را با تئوری نیوتن مقایسه نموده و پس از شناخت مبانی فکری آن به بحث در مورد تأثیری که بر تئوری های سازمان و مدیریت داشته می پردازیم.

هدف از این تحقیق، تعیین رابطه بین مهارتهای سه گانه (فنی، انسانی و ادراکی) مدیران با میزان اثربخشی دبیرستانهای پسرانه،دخترانه ناحیه یک شهر شیراز بوده است. روش تحقیق توصیفی از نوع همبستگی بوده است ، جامعه آماری تحقیق، تمامی مدیران و دبیران دبیرستانهای پسرانه،دخترانه عادی دولتی آموزش و پرورش ناحیه1 شهر شیراز در سال تحصیلی 87-1388بوده اند.نمونه آماری شامل 150 نفر از مدیران و دبیران بوده اند که به شیوه نمونه گیری تصادفی طبقه ای از جامعه آماری تحقیق انتخاب گردید. ابزار سنجشی در این تحقیق شامل دو پرسشنامه: مهارتهای مدیریتی و اثربخشی بوده است.برای اندازه گیری و تجزیه و تحلیل داده ها از آمار توصیفی و استنباطی استفاده گردید ، در سطح آمار توصیفی ( محاسبه ی فراوانی، درصد، میانگین، انحراف استاندارد) و در سطح آمار استنباطی از آزمون تی تست مستقل ، همبستگی پیرسون و تحلیل مسیر استفاده شد. که پس از تجزیه و تحلیل با استفاده از نرم افزار spss ،mos5 A نتایج زیر حاصل گردید: - بین مهارت فنی مدیران و اثربخشی سازمان رابطه معنادار وجود ندارد. - با افزایش میزان مهارت های انسانی مدیران، اثربخشی سازمان نیز افزایش می یابد. - با افزایش میزان مهارت های ادراکی مدیران، اثربخشی سازمان نیز افزایش می یابد. - بین میزان ادراک مدیران و معلمان از مهارتهای سه گانه مدیریتی، تفاوت معنادار وجود ندارد.

در اقتصاد مبتنی بر دانش، محصولات و سازمان ها براساس دانش زندگی می کنند و می میرند، و موفق ترین سازمان ها، آن هایی هستند که از این دارائی ناملموس به نحو بهتر وسریع تری استفاده می کنند. مطالعات نشان داده اند که بر خلاف کاهش بازدهی منابع سنتی(مثل پول،زمین،ماشین آلات وغیره)، دانش واقعاً منبعی برای افزایش عملکرد کسب وکار است. از دیدگاه استراتژیک، امروزه از سرمایه فکری (Intellectual Capital) به منظورخلق وافزایش ارزش سازمانی استفاده می شود وموفقیت یک سازمان به توانایش درمدیریت این منبع کمیاب بستگی دارد. این قابلیت مهم سازمانی در مقایسه با سازمان های دیگر می تواند «مزیت رقابتی پایدار (The Sustainable Competitive Advantage)» ایجاد کند، از این رو، هدف این مقاله بررسی نقش سرمایه فکری در مزیت رقابتی است. روش تحقیق، توصیفی و تحلیلی بود. جامعه آماری این تحقیق نیز مدیران دو شرکت خودرو ساز ایرانی بودند. نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد که بین سرمایه فکری این دو شرکت و مزیت رقابتی آن ها رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. به عبارت واضح تر، با افزایش سرمایه فکری، مزیت رقابتی آن ها افزایش می یابد.

بهبود و نوآوری مستمر و فراگیر در سازمان ها، در واقع نوعی کندوکاو منظم برای یافتن شیوه ها و پاسخ های نو به فشارها و تغییر و تحولات محیطی است. از آنجا که در محیط های پیچیده و متحول امروزی دیگر واکنش های تکراری برای رویارویی با این تغییرات کارآمد نمی باشد، لذا دایم باید در جستجوی راه های جدید برای واکنش در برابر محیط برآمد. به عبارتی آن دسته از سازمان ها و نظام ها می توانند در محیط پیچیده و پویا به بقای خود ادامه دهند که به طور مستمر قادر به خلق ایده ها و طرح های جدیدی جهت مقابله با فشارها و تحولات محیطی باشند. به همین لحاظ در این مقاله پس از بیان مفاهیم مربوط به خلاقیت، نوآوری و بهبود، دیدگاه های صاحب نظران، ضرورت و اهمیت خلاقیت و نوآوری، عوامل موثر در افزایش خلاقیت و نوآوری تشریح، و بر اساس ادبیات تحقیق یک مدل پیشنهادی ارایه، سپس میزان خلاقیت و نوآوری در سه اداره دولتی (آموزش پرورش، جهاد کشاورزی، بهداشت و درمان) شهرستان سیرجان مورد بررسی قرار گرفته است. شایان ذکر است که در شهرستان سیرجان تعداد 24 اداره دولتی موجود می باشد که بالاترین کارکنان را سه اداره مزبور به خود اختصاص داده اند.در این مطالعه با استفاده از روش همبستگی و آنالیز واریانس رابطه بین متغیرهای مستقل (برنامه ریزی، فرهنگ سازمانی، ساختار سازمانی و بعد اجتماعی) با میزان خلاقیت و نوآوری و نیز تفاوت معناداری میان میزان خلاقیت و نوآوری در سازمان های مذکور بررسی، سپس میزان خلاقیت در هر یک از آنها محاسبه گردیده است. سرانجام یک نتیجه گیری کلی ارایه گردیده است.

صاحبنظران و محققان معتقدند که اثر بخشی , موضوعی اصلی در تمامی تجزیه و تحلیل های سازمانی است و تصور سازمانی که شامل ساخت اثر بخشی نباشد , مشکل است. آنان توجه به موضوع اثربخشی سازمانی را باعث توسعه تئوری های سازمانی ذکر می کنند و اثر بخشی را موضوع اصلی در فضای عملی نیز می دانند . در این تحقیق به بررسی رابطه بین معیارهای فرهنگ سازمانی و اثر بخشی سازمانی از دیدگاه صاحبنظران و محققان پرداخته شده است . سؤال اصلی تحقیق این است که صاحبنظران و محققان رابطه معیارهای فرهنگ سازمانی و اثربخشی سازمانی را چگونه درک می کنند و آیا این معیارها قابل سازماندهی در چارچوب الگوی چند بعدی هست یا خیر؟ مطالعه در دو مرحله انجام پذیرفته است. در مرحله اول از هفت تن از صاحبنظران و در مرحله دوم از جامعه آماری مرکب از صاحبنظران و محققان مدیریت استفاده گردیده است. صاحبنظران و محققان مدیریت معتقدند که معیارهای فرهنگ سازمانی و اثربخشی سازمانی قابل سازماندهی در چارچوب ارزش های چندگانه است و بهبود فرهنگ سازمانی در سازمان های اثربخش , باعث افزایش اثر بخشی سازمانی می شود. تحقیق نشان می دهد که معیارهای رفتاری , بیشترین تأثیر را بر الگوی روابط انسانی و سیستم باز دارد. این در حالی است که معیارهای ساختاری دارای بیشترین تأثیر بر الگوهای فرایند داخلی و هدف عقلایی است. در این تحقیق , کارکرد فرهنگ سازمانی به کارکردهای اصلی سازمان اضافه شد. الگوی سنجش اثربخشی سازمانی با تأکید بر معیارهای فرهنگ سازمانی دارای ویژگی هایی مانند سازگاری در سطح تجزیه و تحلیل , ترکیب دیدگاه ها , تعدد معیارها و دخالت دادن معیارهای فرهنگ سازمانی , آزمون پذیر بودن روابط بین معیارها , توجه به ماهیت پویا و ائتلافی سازمان ها , مقایسه مطالعات و تعریف صریح از اثربخشی مبتنی بر فرهنگ سازمانی است. در این الگو اثر بخشی سازمانی, دستیابی به اولویت ها و اهداف چندگانه در چارچوب نظام ارزشی مشترک ( فرهنگ سازمانی ) است به گونه ای که کسب اهداف از نظر هزینه و زمان بهینه شود و اولویت ها و رضایت خاطر ذی نفع هایی را فراهم آورد که در جهت هدف ها می کوشند.