رهبری و مدیریت آموزشی

پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش دانشگاه در ایجاد سرمایه اجتماعی به منظور ارایه مدل برای ارتقا نظام آموزش عالی کشور و به روش توصیفی پیمایشی انجام گرفته است. جامعه آماری این پژوهش اعضا هیات علمی تمام وقت دانشگاه های آزاد استان کرمان در سال تحصیلی 620 (87-88) نفر بودند که تعداد 175 نفر به صورت نمونه گیری تصادفی طبقه ای از بین آنها انتخاب شدند. ابزار مورد استفاده، دو پرسشنامه محقق ساخته بود. از مرور ادبیات و پیشینه پژوهش 54 متغیر و زیر مولفه استخراج گردید و بر اساس آن پرسشنامه اول برای تعیین وضع موجود سرمایه اجتماعی تدوین گردید. روایی محتوایی پرسشنامه توسط، صاحبنظران مورد تایید قرار گرفت و پایایی آن پس از اجرای آزمایشی بین تعدادی از اعضای هیات علمی، از طریق ضریب آلفای کرانباخ (%98) محاسبه گردید. تجزیه و تحلیل داده های در دو سطح توصیفی و استنباطی (تحلیل عاملی و ضریب همبستگی) صورت گرفت. پس از انجام تحلیل عاملی، 7 مولفه اصلی و 54 زیر مولفه شناسایی شده و با هویت سازمانی، توانمندسازی، همکاری و نفع عمومی، تسهیم دانش و خلق سرمایه فکری، اعتماد و همبستگی، مدیریت مشارکتی و آگاهی نامگذاری شد. نتایج نشان داد، مولفه اصلی اعتماد و همبستگی بالاترین میانگین و مولفه مدیریت مشارکتی از کمترین میزان میانگین برخوردار است و زیر مولفه های تعهد و تعلق، میزان قدرت رهبری و مدیریت، خیرخواهی و دیگرخواهی برقراری ارتباط بین افراد دارای دانش با افراد نیازمند به دانش آنها، قابلیت دسترسی به افراد و گروه های مورد نیاز، بالاترین میانگین را دارا هستند ولی زیر مولفه های تجلیل و قدرشناسی، عدالت، جهت گیری به سمت هدف جمعی، پرورش نوآوری و خلاقیت، همبستگی در کل سازمان، مدیریت مشارکتی پایین ترین میانگین را دارا هستند و نشان دهنده وضعیت نامطلوب در این حوزه ها می باشد. نتایج نشان داد که بین نظر پاسخگویان از لحاظ متغیر جنسیت، تحصیلات و سابقه کار تفاوت چندانی وجود ندارد ولی توزیع نظر پاسخگویان در متغیرهای مرتبه علمی و محل دانشگاهی محل خدمت یکسان نمی باشد، بطوری که در متغیر مرتبه علمی، بیشترین سرمایه اجتماعی مربوط به (استادان) و کمترین مربوط به (مربیان) می باشد. هم چنین در متغیر واحد دانشگاهی محل خدمت، شهرستان زرند و کرمان به ترتیب، بالاترین و پایین ترین میزان سرمایه اجتماعی را دارا می باشند. نتایج نشان داد که جو دانشگاههای مذکور پیش نیازه ای اصلی را برای ایجاد و ارتقا سرمایه اجتماعی ندارد و نقششان در این زمینه ضعیف می باشد. بر اساس یافته های حاصله از پرسشنامه اول پرسشنامه دوم مشتمل بر 5 بخش (فلسفه و اهداف، مبانی نظری، چهارچوب ادراکی، مراحل اجرایی، نظام ارزشیابی) تدوین گردید و سپس با استفاده از روش امید ریاضی با  (%96)اعتبار سنجی شد.

رابطه کار آفرینی که از قماش هنر، نو آوری و خلاقیت است با اثر بخشی که از قماش اداره و مدیریت سازمان است نیاز به بررسی دارد. به دنبال مطالعات کتابخانه ای و توجه پژوهشگران به دو مفهوم کارآفرینی و اثر بخشی در مدارس کرمان فرضیه اصلی این پژوهش که بین ویژگیهای کار آفرینی و اثر بخشی مدیران دبیرستانهای دخترانه شهر کرمان رابطه ای وجود دارد، مطرح شد و در عین حال سه فرضیه فرعی نیز برای آزمون رابطه بین نمودهای کارآفرینی که ویژگیهای شخصیتی، سابقه و پیشینه، و تجربه می باشند با اثر بخشی مدیران تدوین گردید. برای آزمون این فرضیه ها از کلیه 57 نفر مدیران دبیرستانهای دخترانه شهر کرمان در سال تحصیلی 1385 - 86 به عنوان جامعه آماری پژوهش تمام پرسی شد. داده ها با دو پرسشنامه پژوهشگر ساخته «سنجش ویژگی های کار آفرینی» و «سنجش اثربخشی» گرد آوری شد. روایی صوری و محتوایی آنها با استفاده از منابع موجود و نظرات صاحب نظران بدست آمد. اعتبار آنها از طریق اجرای آزمایشی و محاسبه ضریب آلفای کرونباخ (%73) تعیین گردید. داده ها با شاخص های آمار توصیفی و محاسبه ضریب همبستگی پیرسون مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. و سرانجام این نتیجه بدست آمد که بین ویژگیهای شخصیتی، سابقه ای و پیشینه ای، و تجربی کارآفرینی و اثربخشی مدیران دبیرستانهای دخترانه شهر کرمان رابطه معنی داری وجود ندارد. بنابراین، لازم است هدف توسعه کارآفرینی و نمودهای آن در فهرست اهداف آموزش و پرورش و وظایف مدارس قرار گیرد تا اثربخشی مدیران افزایش یابد.

این پژوهش به هدف بررسی تاثیر آموزش خلاقیت بر مولفه های فراشناختی تفکر خلاق دانشجویان اجرا گردید. روش پژوهش آزمایشی و در قالب طرح پیش آزمون پس آزمون با گروه کنترل انجام شد. نمونه پژوهش شامل 26 دانشجوی دختر و پسر در مقطع کارشناسی بود که با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب گردیدند. برای ارزیابی سطح تفکر خلاق دانشجویان از آزمون تفکر خلاق تورنس فرم ب تصویری استفاده شد. نتایج نشان داد که تفاوت معنی داری بین گروه آزمایشی و کنترل در مولفه های فراشناختی تفکر خلاق وجود دارد.

پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه هوش سازمانی و یادگیری سازمانی در بین کارکنان و اعضای هیات علمی منطقه یک دانشگاه آزاد اسلامی و ارایه الگویی جهت ارتقا یادگیری سازمانی انجام گردید. شیوه انجام تحقیق توصیفی (همبستگی) بود. حجم نمونه برای کارکنان 156 نفر و برای اعضای هیات علمی 169 نفر برآورد گردید و به روش نمونه گیری طبقه ای نسبتی انتخاب شد. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه یادگیری سازمانی دیان نیفه 2001 و هوش سازمانی آلبرخت 2003 استفاده شد. داده های گردآوری شده با استفاده از روش های آماری رگرسیون دو متغیری، رگرسیون گام به گام، رگرسیون چندگانه به روش Enter و تحلیل مسیر تجزیه و تحلیل شد. نتایج نشان داد که ابعاد هوش سازمانی (چشم انداز استراتژیک، سرنوشت مشترک، میل به تغییر، روحیه، اتحاد، کاربرد دانش و فشار عملکرد) در هر دو گروه آزمودنی ها با یادگیری سازمانی رابطه مثبت و معناداری دارند. متغیرهای سرنوشت مشترک، میل به تغییر و روحیه به ترتیب در هر دو گروه درصد بیشتری از واریانس متغیر یادگیری سازمانی را تبیین کرده اند. همچنین نتایج مدل پیش بینی یادگیری سازمانی از طریق مولفه های هوش سازمانی نشان داد که میزان واریانس تبیین شده یادگیری سازمانی توسط متغیرهای سرنوشت مشترک، روحیه، کاربرد دانش و فشار عملکرد برابر 0.83 است، همچنین میزان واریانس تبیین شده سرنوشت مشترک توسط متغیرهایی مانند روحیه، کاربرد دانش و فشار عملکرد برابر 0.61 است و میزان واریانس تبیین شده روحیه توسط متغیرهایی مانند کاربرد دانش و فشار عملکرد برابر 0.50 است و در نهایت میزان واریانس تبیین شده کاربرد دانش توسط متغیر فشار عملکرد برابر 0.67 است.

هدف از این پژوهش بررسی رابطه بین عوامل شغلی (رضایت شغلی، فرسودگی شغلی) و سازمانی (تعهد سازمانی، جو سازمانی) با رفتار شهروند سازمانی اعضا هیات علمی واحدهای منطقه یک دانشگاه آزاد اسلامی به منظور ارایه مدل مناسب بوده است. جامعه آماری پژوهش کلیه اعضا هیات علمی واحد های منطقه یک دانشگاه آزاد اسلامی بودند که تعداد آن ها در سال تحصیلی 87 - 88 برابر با 3100 نفر می باشد که از این تعداد 397 نفر به عنوان نمونه آماری از طریق شیوه نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند. جهت جمع آوری داده ها از پنج پرسشنامه رفتار شهروند سازمانی، رضایت شغلی، فرسودگی شغلی، تعهد سازمانی و جو سازمانی استفاده گردید و جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات بدست آمده از روشهای آماری تی تک نمونه ای، ضریب همبستگی پیرسون، آلفای کرانباخ، رگرسیون چند متغیره و تحلیل مسیر استفاده شد و این نتایج حاصل شد: میزان بروز رفتار شهروند سازمانی در بین اعضا هیات علمی منطقه یک دانشگاه آزاد اسلامی کمی بیشتر از حد متوسط می باشد. متغیرهای رضایت شغلی، تعهد سازمانی بروی رفتار شهروند سازمانی تاثیر مثبت و فرسودگی شغلی و جو سازمانی تاثیر منفی دارند. از مولفه های رضایت شغلی، مولفه های ماهیت کار، رضایت از همکاران و رضایت از میزان حقوق و مزایا قدرت پیش بینی رفتار شهروند سازمانی را در جهت مثبت دارند. از مولفه های سه گانه فرسودگی شغلی یعنی کاهش عملکرد فردی، زوال شخصیت و خستگی عاطفی هر سه قدرت پیش بینی رفتار شهروند سازمانی را در جهت معکوس دارند. از مولفه های سه گانه تعهد سازمانی، تنها مولفه تعهد هنجاری، قدرت پیش بینی رفتار شهروند سازمانی را در جهت مثبت دارد. از مولفه های پنج گانه جو سازمانی، تنها مولفه رفتار حمایتی مدیر، قدرت پیش بینی رفتار شهروند سازمانی را در جهت مثبت دارد.

هدف این پژوهش نیازسنجی دبیران ادبیات فارسی دوره راهنمایی تحصیلی شهرستان ایذه از دیدگاه مدیران، کارشناسان و دبیران به آموزش های ضمن خدمت در سال تحصیلی 1387-88 می باشد. بر این اساس سوالات تحقیق با توجه به نیاز های آموزشی: شیوه های مدیریت کلاس درس، شیوه های تقویت انگیزه تحصیلی، شیوه های نوین تدریس و شیوه های ارزشیابی دانش آموزان مطرح شده اند. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه مدیران، کارشناسان و دبیران ادبیات فارسی دوره راهنمایی بوده است که تعداد 211 نفر به عنوان نمونه به صورت تصادفی طبقه بندی انتخاب شده اند. ابزار اندازه گیری، پرسشنامه ای محقق ساخته شامل دو بخش جمعیت شناسی و متغیرهای آن مشتمل بر42 سوال بسته پاسخ بود. جهت سنجش روایی آن از روایی صوری استفاده شده و پایایی آن بر اساس آلفای کرونباخ 0.87 برآورد شده است. نوع روش این پژوهش با توجه به ساختارآن توصیفی-پیمایشی بود. برای تجزیه و تحلیل داده های آماری از روش های آمار توصیفی چون فراوانی، درصد و میانگین و از روش های آماراستنباطی t تک متغیره، t هتلینگ، t مستقل، تحلیل واریانس و آزمون توکی استفاده شد. نتایج آماری پژوهش نشان داد که نیاز دبیران در زمینه شیوه های مدیریت کلاس درس با میانگین 3.87، شیوه های تقویت انگیزه بامیانگین3.89 ، شیوه های ایجاد راهبردهای نوین تدریس با میانگین3.80 و شیوه های ارزشیابی دانش آموزان با میانگین 3.78 بیشتر از سطح متوسط بوده است. بیشترین میزان نیازدبیران در زمینه شیوه های مدیریت کلاس با میانگین 4.21 و کمترین میزان نیاز دبیران، مربوط به شیوه های ارزشیابی دانش آموزان با میانگین 3.50 بود. به علاوه بین نیاز دبیران با توجه به سابقه، سمت و جنسیت تفاوت وجود نداشت. اما با توجه به مدرک تحصیلی تفاوت وجود دارد.

پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه رضایت شغلی کارکنان آموزش و اهمال کاری آنان در سازمان توسعه و تجارت ایران انجام شد. روش انجام تحقیق توصیفی (همبستگی) بود. داده های مورد نیاز با استفاده از دو پرسشنامه اهمال کاری (لی) و رضایت شغلی JDI بر روی 150 نفر از کارکنان سازمان توسعه تجارت ایران بدست آمد. روش نمونه گیری تصادفی ساده بوده است. داده های به دست آمده با استفاده از روش های آمار توصیفی و استنباطی (ضریب همبستگی پیرسون) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که: بین رضایت شغلی (نمره کلی) و اهمال کاری کارکنان رابطه معنادار وجود ندارد.(P>0.05) ولی بین سه بعد رضایت شغلی: ویژگی های رفتاری همکاران، حقوق و مزایا و فرصت ترفیع و ارتقا با اهمال کاری رابطه معنادار حاصل شده است.

تحقیق حاضر، موضوع اشتغالزایی در بستر تعاونی و تبیین جایگاه نظام تعاون در توسعه فرصت های شغلی دانش آموختگان دانشگاهی را بعنوان رویکردی کارگشا در فرایند اشتغالزایی دانش آموختگان مورد توجه قرار داده و با هدف بررسی نقش تعاونی ها در ایجاد اشتغال و کارآفرینی جمعی برای اشتغال دانش آموختگان دانشگاهی و عوامل موثر برآن با رویکردی به توانمندیهای بخش تعاون در شرایط کنونی کشور به مرحله اجرا درآمد. این تحقیق از نوع تحقیقات کاربردی و در دو سطح توصیفی-تحلیلی از طریق پیمایش صورت گرفته است. جامعه آماری تحقیق مدیران تعاونی های تشکیل یافته توسط فارغ التحصیلان مراکز دانشگاهی کشور بودند. با انجام مرحله پیش آزمون، حجم نمونه 240 نفر تعیین شد. اطلاعات مورد نیاز بوسیله پرسشنامه و پس از تایید روایی و پایایی انجام گرفت. بر مبنای یافته های تحقیق افراد مورد بررسی نظر نسبتا مساعدی نسبت به بخش تعاون و انجام فعالیت اقتصادی در بستر نظام تعاونی دارند. بر اساس یافته ها مجموعه عوامل متنوعی نظیر آگاهی نسبت به فرصت ها و زمینه های شغلی (وضعیت بازارکار)، آشنایی با نحوه تشکیل شرکت های تعاونی و آگاهی از پتانسیل ها و قابلیت های بخش تعاون، آشنایی با حمایت های دولت از بخش تعاون، وجود انگیزه قوی در دانش آموختگان برای کسب درآمد بیشتر (انگیزه اقتصادی) و حمایت های مورد نیاز مالی و تجهیزاتی در روند شکل گیری تعاونی ها ضرورت دارد. در این تحقیق همچنین موانع پیش رو و ساز و کارهای حمایتی توسعه تعاونی های دانش آموختگان بررسی شده است.