درخت حوزه‌های تخصصی

هدف این پژوهش طراحی مدلی ترکیبی (کیفی- کمی) برای ایجاد چارچوب سناریوهای آیندة مرکز آمار ایران است. در این پژوهش با به کارگیری ترکیب روش فرایند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) و روش دلفی و بر مبنای مدل شوارتز که از پرکاربردترین روش های برنامه ریزی سناریو در حوزة آینده پژوهی است. مهم ترین پیشران های اثرگذار بر آینده شناسایی و اولویت بندی شد. در نهایت، چارچوب سناریوهای آیندة مرکز آمار ایران در سال 1400 طراحی شد. با به کارگیری پرسشنامة باز و مصاحبه نظرهای 13 نفر خبرة پژوهش جمع آوری شد. و با روش های آمار توصیفی اجماع خبرگان محاسبه شد. 14 پیشران اصلی مورد اجماع خبرگان بوده است که اجرای فن AHP اولوی بندی شدو دو پیشران که بیشترین اهمیت و عدم قطعیت را داشتند، شناسایی شد و با قراردادن آن ها بر روی طیف چارچوب سناریوها مشخص شد.

استفاده از ایده شبکه سازی، می تواند ضمن رفع مشکلات حاضر به برانگیختن تواناییهای بالقوه موجود در دستگاهها در زمینه پژوهش کمک کند. نظر به اهمیت این موضوع و عدم تناسب الگوی شبکه های سازمان های تجاری، نیاز به طراحی یک شبکه ارتباطی هماهنگ کننده در زمینه پژوهش های دستگاه های اجرایی کشور به شدت احساس می گردد. لذا در این پژوهش به امکان سنجی و مفهوم سازی شبکه پژوهش های برنامه ریزی و توسعه کشور پرداخته شده است که جامعه آماری مورد بررسی شامل 33 پژوهشکده و موسسه دولتی فعال در این زمینه بودو از پرسشنامه به عنوان ابزار پژوهش استفاده شد. در مفهوم سازی شبکه نیز از روش تطبیقی بین ویژگیهای نظریه شبکه با شبکه پژوهشکده ها استفاده شد. نتایج حاصل از بررسیها وامکان سنجی صورت گرفته درمطالعه حاضر، حاکی ازآن بود که در بعد ساختاری ومدیریتی، بایستی مدل جدیدی برای اداره پژوهشهای برنامه ریزی وتوسعه کشور تعریف گردد. بنابراین ایجاد یک شبکه همکاری بین سازمانی تحت عنوان ""شبکه ملی مؤسسات ومراکز پژوهشی برنامه ریزی وتوسعه""پیشنهادشد وبا استفاده از نرم افزارتحلیل شبکه اجتماعی (UCINET)مفهوم سازی وسپس پیش نیازها وتمهیدات مورد نیاز برای استقرار شبکه پیشنهادی در قالب اساسنامه ویژه ای توصیف وتبیین گردید.

این مقاله به دنبال بررسی دلایل عدم بکارگیری آنالیز ارزش و تفکر ناب در شرکتهای سازنده قطعات خودرو در صنایع کوچک و شهرکهای صنعتی استان آذربایجان شرقی وتعیین سهم عوامل درون سازمانی و برون سازمانی این دلایل می باشد. جامعه آماری مقاله حاضر را، کارشناسان شرکتهای سازنده قطعات خودرو مشتمل بر 120 شرکت درصنایع کوچک و شهرکهای صنعتی استان آذربایجان شرقی تشکیل می دهند که با تئوریهای مدیریت آشنایی مقدماتی دارند. با استفاده از فرمول تعیین حجم نمونه، 45 شرکت، بعنوان نمونه آماری مشخص، و به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شده اند. از هر یک از شرکتهای انتخاب شده نیز یک نفر کارشناس به تصادف انتخاب شده اند. پس از مشخص نمودن حجم نمونه، با استفاده از پرسشنامه های تدوین شده، اطلاعات لازم جمع آوری و تلخیص شده است. سپس به کمک آزمون علامت یک نمونه ای، میزان اعمال تئوریهای فوق الذکر توسط هر یک از اعضا بررسی شده است. به کمک آزمون انجام گرفته هر یک از شرکت های تشکیل دهنده جامعه آماری که تئوریهای فوق الذکر در آنها اعمال شده است حذف گردیده اند. سپس پرسشنامه ای در بین اعضای باقیمانده توزیع، و اطلاعات لازم جمع آوری شده است. اطلاعات جمع آوری شده تلخیص و طبقه بندی گردیده و به کمک آنالیز ABC، عوامل تاثیرگذار شناسایی شده است. در نهایت به کمک نسبت ها و تئوری تخمین سهم هر یک از عوامل درون و برون سازمانی محاسبه شده است.

مسیر توسعه و تکامل سازمانها همزاد با تکامل خواستها، نیازها و علایق و آمالهای بشر است. در گذشته دور، فلسفه ایجاد و شکل گیری سازمانها بر ایده کاهش «هزینه مبادله»‌ استوار بوده است. لیکن در دوره معاصر، سازمانها مفهومی کاملا متفاوت با گذشته را به خود اختصاص داده اند. کارکردهای آنها بسیار گسترده و انتظارات جامعه نسبت به سازمانها دائما رو به تزاید است، و برای پاسخگویی به این انتظارات و همگام شدن با تغییرات محیطی، نیاز دارند که ساختار، فرایند و مرزهای خود را دائما در حال تغییر و بهبود قرار دهند.

در ایران، بانک ها به منزله ی کانون اصلی انجام فعالیت های اقتصادی شناخته می شوند و نقش مهمی را راستای کمک به رشد اقتصادی کشور ایفا می کنند، از این رو، حفظ مشتری در این گونه سازمان ها حائز اهمیت است. امروزه مدیران سازما ن های ارائه دهنده ی خدمت، نظیر بانک ها دریافتند که ارتقاء سطح کیفی خدمات، کلید اصلی جلب رضایت مشتریان می باشد و برای رسیدن به این مهم لازم است تا سازمان ها در راستای شناسایی موثرترین عوامل بر رضایت مشتریان گام بردارند.با توجه به اهمیت موضوع در این مطالعه تلاش شد با ارائه ی رویکردی نوین مبنی بر ادغام مدل کانو و طراحی استوار در فضای خاکستری، به شناسایی مولفه های موثر در جلب رضایت مشتریان بانکی پرداخته و ترکیب بهینه ای از مولفه های حیاتی را برای دست یابی به رضایت مشتریان بانکی پیشنهاد دهد. نتایج حاکی از این بررسی نشان می دهد که زمانی راهبردهای ارائه ی خدمات بانکی، به سطح کیفی مطلوب خواهد رسید که مشخصه های کیفی سرعت رسیدگی به کار مشتریان، رعایت احترام و برخورد مناسب با مشتریان و قانون مند بودن کارکنان در سطح کیفی خوب قرار داشته باشد. همچنین این بررسی روشن می سازد که طراحی خدمات بانکی با سطح متوسط در کیفیت کار ارائه شده به مشتری و آراسته بودن ظاهر کارکنان برای مشتریان قابل قبول است و طراحی خدمات بانکی در چارچوب انتخابی این مطالعه، می تواند بیشترین میزان از رضایت مشتریان بانکی را جلب کند.

در عصر دانایی محوری، مدیریت دانش به مهم ترین وظیفه سازمان هایی تبدیل شده که به دنبال استفاده بهینه از این سرمایه ارزشمند و ناملموس اند. اجرای موفقیت آمیز پروژه های مدیریت دانش در سازمان به ایجاد زمینه ها و شرایط مناسب و تقویت کننده ای نیاز دارد. یکی از عواملی که می تواند نقش بسیار مؤثری در تسهیل انجام مؤثر اقدامات مدیریت دانش داشته باشد، زیرساخت انسانی- اجتماعی است. از این رو در این مقاله نقش سرمایه اجتماعی در تسهیل اقدات مدیریت دانش در سازمان تشریح و بررسی می شود که این سرمایه سازمانی چگونه می تواند رفتارهای توانمندساز مدیریت دانش را در سازمان تقویت کنند. روش تحقیق، توصیفی و از نوع همبستگی است. جامعه آماری آن نیز شامل950 نفر مدیران و کارشناسان سازمان شرکت پخش فراورده های نفتی ایران است که با نمونه گیری تصادفی انجام شده، 274 نفر آن ها به عنوان نمونه انتخاب شده اند. نتایج پژوهش بیانگر آن است که ابعاد مورد بررسی سرمایه اجتماعی تأثیر قابل توجهی بر تسهیل اقدامات مدیریت دانش در سازمان دارد. بر این مبنا پیشنهادهایی به مدیران و پژوهشگران ارائه می شود.

مهارت استفاده بهتر و مؤثرتر از زمان رمز موفقیت و اثر بخشی مدیریت و سازمان هاست. مدیران سازمان ها برای استفاده بهینه از زمان و جلوگیری از اتلاف وقت برای ارتقای مدیریت زمان لازم است، از مدل الماس استفاده کنند . بررسی و تبیین چگونگی صرف وقت مدیران و شناخت عوامل اتلاف وقت آنها بر پایة متغیرهای رفتاری و توضیحی در چارچوب مدل الماس، هدف این مقاله است. مدل الماس در واقع نظام منظم و چهار وجهی میباشد که عبارتند از: برنامه زمان بندی کار، اولویت بندی کارها، تفویض اختیار و فن تشکیل و اداره صحیح جلسات، هریک از این وجوه متغیرهای کلیدی نیز دارد. در این مقاله عوامل اتلاف وقت مدیران به صورت تراش های زاید مدل الماس معرفی میشود. جامعه آماری تحقیق متشکل از مدیران سطوح ارشد و میانی کشت و صنعت های نیشکر به حجم 54 نفر میباشد. گردآوری داده ها به صورت تمام شماری و ابزار آن پرسش نامه است. برای تحلیل داده ها و آزمون فرضیه ها علاوه بر شاخص های آمار توصیفی از آمار استنباطی، t تک متغیره و کای ـ دو استفاده شده است. به هر حال، ارزیابی مدیریت زمان مورد پژوهی است که نشان میدهد که مدیریت زمان مدیران مطابق مدیران الماس بر پایة مدل رفتاری و توضیحی اثر بخشی معنادار ندارد.

چکیده هدف از این پژوهش بررسی رعایت ویژگی های دو الگوی سازمانی بوروکراتیک و حرفه ای در مدارس شهر تهران بود. روش انجام تحقیق پیمایشی بود.جامعه آماری تحقیق شامل کلیه معلمان مدارس دولتی دخترانه ابتدایی،راهنمایی و متوسطه شهر تهران در سال تحصیلی 86-85 بود.حجم نمونه مطابق با جدول مورگان 302 مدرسه تعیین گردید. نمونه تحقیق با استفاده از دو روش نمونه گیری خوشه ای و تصادفی طبقه ای انتخاب گردید. ابزار جمع آوری اطلاعات پرسشنامه محقق ساخته ای بود که با اقتباس از فهرست سازمانی مدارس(SOI)تدوین شده بود. داده های گرد آوری شده به کمک آزمون T و تحلیل واریانس یک طرفه تجزیه وتحلیل شد.نتایج پژوهش نشان داد که،تمام ویژگی های الگوی بوروکراتیک و الگوی حرفه ای در ساختار مدارس دخترانه شهر تهران ملاحظه می شود.ویژگی های الگوی سازمانی بوروکراتیک در مدارس راهنمایی بیشتر از مدارس ابتدایی و متوسطه به چشم می خورد. این در حالی است که ویژگی های الگوی سازمانی حرفه ای در هر سه مقطع تقریبا"" به یک اندازه بوده و تفاوت معناداری از این نظر بین مدارس مقاطع مشاهده نشد.

در این مقاله پژوهشگر ابتدا به پژوهش در خصوص روند تحولات دوره های پیش مدرنیسم (1450، 1000)، مدرنیسم (1960، 1450)، پست مدرنیسم (1989، 1960) و پست پست مدرنیسم (آغاز دهه 1990 تا به امروز) پرداخته و سپس با توجه ویژه به سیمای اقتصاد، مدیریت، فرهنگ، موسیقی و جامعه اطلاعاتی به جایگاه هویت انسانی به ویژه زنان پرداخته و خصوصیات هر یک را تعیین و تجزیه و تحلیل نموده، آنگاه کلیه تحولات همراه با مفاهیم اصلی در جدولی آورده شده است.

مقاله حاضر بر اساس قوم نگاری تفسیری انجام شده در یک سازمان دولتی («اداره») در تلاش است بخشی از هدف این مطالعه را- که توصیف نحوه ساخت اجتماعی «کارمند ایده آل» به وسیله گروه های مختلف ذینفع (مدیران و کارکنان) در «اداره» به منظور ماندن در اداره و «برخوردار شدن» است- از میان بررسی دو رویداد کلیدی «تغییرات مدیریت» و «تعدیل نیرو» محقق کرده و به رشته تحریر در آورد. بر این اساس نخست ویژگی های سازه کارمند ایده آل از منظر مدیران جدید بر اساس چارچوب اشنایدر و اینگرام و معنابخشی آن ها در این قالب به کارکنان خود و تلاش مدیران جدید برای حرکت به سمت تحقق کامل سازه کارمند ایده آل آنان بیان می شود. سپس بر مبنای فعالیت هایی که در فرآیند ساخت اجتماعی واقعیت به وسیله کارمندان صورت می گیرد، اقدامات کارکنان برای ماندن در اداره، اخراج نشدن و حتی ارتقاء یافتن - بر مبنای تغییر و اصلاح سازه کارمند ایده آل مدیر جدید- در قالب مانیفستی برای ماندن در «اداره» تشریح می شود.

موجودات زنده اعم از گیاهان ، حیوانات ، و انسانها پس از تولد و پا گذاردن به عرصه حیات ، مراحل مختلفی را یکی پس از دیگری در یک سیر تکاملی و به هم پیوسته طی می کنند تا اینکه سرانجام به مرحله پیری می رسند . سازمانها نیز همانند موجودات زنده در موقعیتهایی خاص پا به عرصه وجود می گذارند و سپس در صورت موفقیت با عبور از مراحل گوناگون رشد و توسعه به مرحله پیری سازمانی – یعنی مرحله ای که در آن از قدرت تحرک و درجه انعطاف پذیری سازمان به گونه قابل ملاحظه ای در مقایسه با مراحل قبلی آن کاسته می شود – می رسند تا اینکه در پی این مرحله چراغ عمر سازمان به تدریج و یا یکباره خاموش می شود ؛ با این تفاوت که سازمانها می توانند قبل از ورود به وادی پیری و یا حتی بعد از ورود در آن با اتخاذ استراتژیهای نوین و ایجاد مجموعه ای از تغییرات هماهنگ در تارو پود خود ، وارد چرخه عمری جدید گردند و مجدداً سیر تکاملی تازه ای را ، که در ان توانمندیها و شادابی جدیدی در سازمان ایجاد می شود ، آغاز نمایند. آنکه سازمانها دقیقاً قبل از رسیدن به مرحله پیری چه مراحلی را طی می کنند ، خود سؤال جداگانه ای است که باید در فرصتی دیگر بدان پرداخت . دراینجا فقط لازم است قبل از ورود به اصل موضوع به چند نکته مقدماتی توجه شود: اول اینکه علی رغم حساسیت و توجه روز افزونی که دانشمندان مدیریت به تازگی در این خصوص به خرج داده اند ، در عین حال ، ادبیات معاصر مدیریت در این زمینه بسیار ضعیف و به تعبیری در مرحله ابتدایی قرار دارد. امروزه تئوریهای مدیریت با پشت سر گذاشتن بیش از یک قرن سابقه تاخت و تازهای نظریه پردازی و ذخیره سازی انبوهیاز فنون و تکنیکهای پیشرفته ، در عین حال ، هنوز هم نتوانسته اند چارچوب نظری و کاربردی منسجمی را در باب چگونگی « جوان سازی » و « تجدید حیات سازمانی » در وضعیتی که چراغ عمر سازمان بر اثر پیری رو به خاموشی می رود ، ارائه دهند ، به گونه ای که یکی از صاحبنظران کاربرد روش علمی تبلور را برای حل معضلات سازمانی در عصر کنونی « فاجعه » قلمداد نموده ، حتی تلاش می کند تفسیر جدیدی از « علم » و « مدیریت علمی » ارائه دهد . نکته دوم اینکه درجه بزرگی سازمان و سالهای عمر آن را نمی توان در زمره علتها و یا شاخصهای پیری سازمان بر شمرد به گونه ای که بر مبنای آن سازمانهای بزرگ و پر سابقه در ردیف سازمانهای فرتوت ، و سازمانهای کوچک و کم سابقه درشمار سازمانهای جوان فرض شود. حجم سازمان و عامل زمان به خودی خود موجبات رسیدن به مرحله پیری رافراهم نمی سازد. چه بسا بتوان سازمانهایی را یافت که با حجمی نه چندان بزرگ و عمری نه چندان طولانی ، در عین حال ، در زمره سازمانهای بالغ قرار گیرند. نکته بعدی اینکه بنا بر تجربیات مدیریت در سازمانهای امروزی « هر فرایندی از رشد ، شرایط سقوط خود را به وجود می آورد » ؛ یعنی اینکه سازمانها به صورت طبیعی به سمت کهولت و پیری سیر می کنند . این موضوع طبیعتاً با نظریه آنتروپی در تئوری سیستمها مطابقت دارد. بر پایه این نظریه ، ساختارهای سازمانی به خودی خود ه سمت واگرایی و از هم گسیختگی درونی کشش دارند ، مگر اینکه همواره انرژی جدیدی ، سازمان را به سمت همگرایی و رسیدن به رشد بیشتر سوق دهد. از اینرو با توجه به روند رو به تزاید انحلال و از هم پاشیدگی بسیاری از سازمانهای امروزی ، امر جوان سازی و فراهم آوردن مکانیزمهای تحول آفرین برای تداوم حیات بسیاری از سازمانهای بزرگ و کوچک کاملاً الزامی و اجتناب ناپذیر است. در این مقاله تلاش می شود ضمن ارائه تصویری روشن از وضعیت پیری سازمان به گونه ای که مانع از فرو افتادن آن در گرداب افت تدریجی » گردیده و متضمن استمرار رشد و شکوفایی آن در بستر زمان باشد ، مورد بررسی قرار گیرد.

مقوله تصمیم گیری، عوامل تأثیر گذار بر آن و نتایج حاصل از اتخاذ تصمیم همواره مورد علاقه پژوهشگران بوده است. هدف این پژوهش، شناسایی تأثیر ارزش های اخلاقی بر تصمیم گیری، دشواری تصمیم و احساسات منفی ناشی از آن است. بر این اساس تعداد 288 نفر از دانشجویان دانشگاه گیلان به عنوان نمونه انتخاب و پرسشنامه استانداردی جهت سنجش این مقولات به آن ها داده شد. این پرسشنامه شامل سه بده بستان تراژیک (دو ارزش اخلاقی در مقابل هم)، تابو (یک ارزش اخلاقی در مقابل یک ارزش دنیوی) و عادی (دو ارزش دنیوی در مقابل هم) است. متغیرهای مستقل تحقیق، ارزش های اخلاقی و نوع بده بستان و متغیرهای وابسته، احساسات منفی و دشواری تصمیم هستند. همان طور که انتظار میرفت، پاسخگویان بده بستان تراژیک را نسبت به دو بده بستان دیگر دشوارتر و حاوی احساسات منفی بیشتر درک کرده اند. اما بر خلاف انتظار، پاسخگویان بده بستان تابو را نسبت به بده بستان عادی آسان تر درک نکرده اند. همچنین دانشجویان دختر نسبت به دانشجویان پسر در برخی موارد موقعیت ها را دشوارتر و حاوی احساسات منفی بیشتر دانسته اند. نتایج، این عقیده را پشتیبانی میکند که ارزش های اخلاقی بر تصمیم گیری و مقوله های منتج از آن تأثیرگذار است.