مدیریت فرهنگ سازمانی (فرهنگ مدیریت)
مدیریت فرهنگ سازمانی سال دوازدهم زمستان 1393 شماره 4 (پیاپی 34) (مقاله علمی وزارت علوم)
مقالات
حوزه های تخصصی:
سخاوت از ارزش های اخلاقی پسندیده در همة ادیان و فرهنگ ها است. ارزش ها در زندگی فردی و سازمانی افراد منعکس می شود و فرصت ها و تهدیدهایی ایجاد می کند. هدف این مقاله معرفی و بررسی مفهوم سخاوت در سازمان است و به سؤال های مهم چیستی، چرایی و چگونگی و نتایج آن پرداخته است. علاوه بر این، گونه شناسی سخاوت در سازمان برای اولین بار توسط مؤلفان مطرح شده است. روش این پژوهش مرور نظام مند مبانی نظریة تحقیق است. مباحث با توجه به پاسخ 6 پرسش اساسی (what, why, who,where, when & how) بررسی شد. همچنین، مفاهیم مدیریتی و اسلامی جهت همپوشانی و غنی سازی بحث مطرح شد.
تأثیر اخلاق کار اسلامی بر عدالت سازمانی، رضایت شغلی و غیبت از کار کارکنان ادارة برق شهرستان ارومیه(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر اخلاق کار اسلامی بر عدالت سازمانی، رضایت شغلی و غیبت از کار کارکنان ادارة برق شهرستان ارومیه انجام گرفته است. جامعة آماری این پژوهش شامل همة کارکنان ادارة برق شهرستان ارومیه است که از میان آن ها 205 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. روش تحقیق، توصیفی از نوع همبستگی است و برای گردآوری اطلاعات پرسشنامه به کار گرفته شده است که روایی و پایایی آن بررسی و تأیید شد. برای تحلیل داده ها تحلیل آماری استنباطی شامل ضریب همبستگی پیرسون، تحلیل عاملی تأییدی و مدل معادلات ساختاری به کار گرفته شد. یافته های پژوهش نشان می دهد که میان متغییر[j1] های اخلاق کار اسلامی کارکنان و عدالت سازمانی، اخلاق کار اسلامی و رضایت شغلی و همچنین بین عدالت سازمانی و رضایت شغلی رابطة مثبت و معنی دار وجود دارد و بین عدالت سازمانی و غیبت ازکار رابطة معکوس و معنی دار وجود دارد. اما نتایج نشان می دهد بین اخلاق کار اسلامی و غیبت از کار رابطة معکوس و معنی داری وجود ندارد. همچنین، در این تحقیق نقش میانجی عدالت سازمانی در رابطة اخلاق کار اسلامی و رضایت شغلی و نقش میانجی عدالت سازمانی در رابطة اخلاق کار اسلامی و غیبت از کار تأیید شد.
رابطة رضایت شغلی کارکنان، کارآفرینی سازمانی و رشد سازمانی در شرکت های بیمه(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف از این تحقیق، بررسی رابطة رضایت شغلی کارکنان، کارآفرینی سازمانی و رشد سازمانی است. روش تحقیق، توصیفی و از نوع همبستگی است. جامعة آماری این تحقیق شامل مجموعة کارشناسان شرکت های بیمه در شهر تهران است. برای انتخاب نمونه ها روش نمونه گیری تصادفی ساده به کار گرفته شد. جهت گردآوری داده ها ابزار پرسشنامه به کار گرفته شد. روایی پرسشنامه با کسب نظر متخصصان و استادان بیمه بررسی شد و اصلاحات لازم در آن انجام گرفت. پایایی پرشسنامه با محاسبة آلفای کرونباخ بررسی شد. یافته های حاصل از تحقیق نشان می دهد رابطة مستقیم و معناداری میان مؤلفه های رضایت شغلی و کارآفرینی سازمانی و رشد سازمانی در شرکت های بیمه وجود دارد. همچنین، نتایج نشان داد یکی از عوامل مؤثر بر توسعة کارآفرینی سازمانی، کارکنانی با رضایت شغلی بالا است.
بررسی تأثیر عدالت سازمانی بر رفتار شهروندی سازمانی با میانجی گری کیفیت زندگی کاری(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف این پژوهش، بررسی تأثیر عدالت سازمانی بر رفتار شهروندی سازمانی با میانجی گری کیفیت زندگی کاری بوده است. این تحقیق از نوع کاربردی بوده و به روش توصیفی – همبستگی انجام گرفته است. جامعة آماری تحقیق همة کارمندان زن و مرد (419 نفر) دانشگاه مازندران بودند که با به کارگیری روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای، 156 نفر از آنان به عنوان شرکت کننده در پژوهش انتخاب شدند. ابزار تحقیق پرسشنامه های عدالت سازمانی، کیفیت زندگی کاری و رفتار شهروندی سازمانی است. پایایی پرسشنامه ها به روش آلفای کرونباخ و روایی آن ها با به کارگیری روش همسانی درونی محاسبه شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها مدل سازی معادلات ساختاری اجرا شد. یافته ها نشان داد عدالت توزیعی و رویه ای تأثیر معناداری بر رفتار شهروندی سازمانی دارد. عدالت توزیعی و رویه ای تأثیر معناداری بر کیفیت زندگی کاری دارد. عدالت توزیعی و رویه ای به واسطه کیفیت زندگی کاری تأثیر معناداری بر رفتار شهروندی سازمانی دارد.
بررسی موانع رشد بیمه های انرژی در صنعت بیمة کشور و پیشنهاد راهکارهای مناسب(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
صنعت انرژی به ویژه نفت، بزرگ ترین بخش اقتصادی کشور است. لکن عملکرد صنعت بیمه در حوزة بیمة انرژی در کشور، حاکی از نامتناسب بودن سهم صنایع نفت و انرژی از صنعت بیمه است. سهم اندک حق بیمة این رشته نسبت به کل حق بیمة تولیدی صنعت بیمة کشور حاکی از نامتعادل بودن این دو صنعت در زمینة اخذ پوشش های کامل بیمه ای است. بنابراین، هدف اصلی این تحقیق بررسی موانع رشد پرتفوی بیمه های انرژی (نفت، گاز و پتروشیمی) در صنعت بیمة کشور و پیشنهاد راهکارهای مناسب است. بدین منظور تأثیر موانع اقتصادی، شناختی و تخصصی (فنی)، و ناتوانی شرکت های بیمه و تحقیقات و آموزش بررشد بیمه های انرژی بررسی شد. تحقیق حاضر از نوع کاربردی است و از نظر روش توصیفی و مبنی بر داده است. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه است که درمیان 120 نفر از مدیران و کارشناسان صنعت بیمه توزیع شد. نتایج آزمون فرضیه ها نشان داد موانع پنج گانه یادشده در ردش بیمه به عنوان مانع عمل می کنند.
روند تکاملی الگوی راهبردهای منابع انسانی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
یکی از زمینه های اصلی پژوهش در راهبرد منابع انسانی، تطبیق نگرش راهبردی به مدیریت منابع انسانی و تدوین راهبرد منابع انسانی است. مقصود از اقدامات راهبردی آن دسته از برنامه ها و فعالیت های مبتکرانة منابع انسانی است که برای ایجاد رابطة تنگاتنگ بین منابع انسانی با اهداف راهبردی سازمان طراحی شده اند. مقصود از نگرش راهبردی در مدیریت منابع انسانی، منطقی مدیریتی است که مستلزم به کارگیری منابع انسانی و فعالیت هایی است که با امور راهبردی یا اهداف سازمانی رابطة تنگاتنگ دارد. باید راهبردهای منابع انسانی با راهبرد سطح شرکت و سطح کسب وکار به ویژه راهبرد و رویکرد ساختاری سازمان هماهنگ باشد. در این پژوهش پس از مرور مفاهیم اولیة منابع انسانی و راهبرد، دربارة راهبرد منابع انسانی و الگوهای تدوین راهبردهای منابع انسانی، بحث شده و کامل ترین الگوی راهبردهای منابع انسانی برای سازمان ها شناسایی شده است. در نهایت، بررسی شده است که آیا این الگو پاسخگوی نیاز سازمان های با رویکرد برون سپاری است.
بررسی تأثیر عوامل انگیزشی (شغلی، سازمانی، فردی) بر کیفیت نظارت مالی ذی حسابان و مدیران مالی دستگاه های اجرایی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
تحقیق حاضر تأثیر عوامل انگیزشی بر بهبود نظارت مالی ذی حسابان و مدیران مالی دستگاه های اجرایی استان قم را بررسی کرده است. جامعة آماری شامل ذی حسابان و مدیران مالی به تعداد 95 نفر است. 65 نفر به عنوان نمونة آماری به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. پژوهش حاضر از لحاظ هدف، کاربردی و بر اساس شیوة گردآوری داده ها، تحقیق توصیفی و از نوع همبستگی است. برای سنجش متغیرهای تحقیق دو پرسشنامه به کار گرفته شده است، پرسشنامة انگیزش، توسط ذی حسابان و مدیران مالی تکمیل شد و پرسشنامة کیفیت نظارت مالی، توسط حسابرسان دیوان محاسبات که نظارت مالی بعد از خرج را به عهده دارد، پاسخ داده شد. برای بررسی پایایی پرسشنامه ها ضریب آلفای کرونباخ محاسبه شد ضریب آلفای 944/0 برای پرسشنامة انگیزش و ضریب آلفای 984/0 برای پرسشنامة کیفیت نظارت مالی نشان از پایایی مناسب ابزارهای تحقیق است. برای تعیین روایی پرسشنامه ها روش صوری به کار گرفته شد. نتایج تحلیل رگرسیون چندمتغیره نشان دهندة ارتباط عوامل انگیزشی با کیفیت نظارت مالی با ضریب همبستگی 76/0 است و مؤلفه های عوامل شغلی (ضریب همبستگی 764/0)، عوامل سازمانی (ضریب همبستگی 828/0) و عوامل فردی (ضریب همبستگی 844/0) نیز با کیفیت نظارت مالی ارتباط دارند.
شناخت فرهنگ سازمانی بر اساس مدل دنیسون مورد مطالعه: مجتمع کارخانجات آرد شیراز و دادلی (تینا)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
تحقیق حاضر با هدف شاخت فرهنگ سازمانی بر اساس مدل دنیسون انجام گرفت. این تحقیق، با توجه به مبانی نظری و عملی، از نوع تحقیقات کاربردی و از نظر روش، از انواع تحقیقات توصیفی- علّی مقایسه ای است. ابزار اصلی گردآوری داده ها، پرسشنامة استاندارد فرهنگ سازمانی دنیسون است که متغیرهای چهارگانة درگیرشدن در کار، انطباق پذیری، مأموریت و سازگاری را می سنجد. جامعة آماری تحقیق، شامل 60 نفر از کارکنان شاغل در «مجتمع کارخانجات آرد شیراز و دادلی (تینا)» و نمونة آماری تحقیق، برابر با تعداد کل افراد جامعة آماری (60 نفر) بود. تجزیه وتحلیل داده ها، با آزمون آماری شاخص ضریب تغییرات انجام گرفت. بر اساس، همة ابعاد و مؤلفه های فرهنگ سازمانی در مجتمع کارخانجات آرد شیراز و دادلی (تینا)، کمتر از حد متوسط (عدد 3) ارزیابی شد و این سازمان از نظر فرهنگ سازمانی، وضعیت مناسبی ندارد. همچنین، فرهنگ انطباق پذیری، وضعیت مناسب تر (بهترین وضعیت) و فرهنگ مأموریتی وضعیت نامناسب تری (بدترین وضعیت) نسبت به مؤلفه های دیگر را دارند. همچنین، در بین شاخص های مطرح شده در مدل، شاخص ایجاد تغییر در بهترین وضعیت و شاخص اهداف و مقاصد در بدترین وضعیت قرار دارند.
تأثیر حسادت بر تمایل به ترک خدمت پرستاران به میانجی گری خوداحترامی و رفتارهای غیرشهروندی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
روان شناسان معتقدند حسادت هیجانی منفی است، زیرا می تواند به پیامدهای منفی برای سازمان منجر شود. در این راستا، هدف پژوهش حاضر بررسی پیش بینی پذیری تمایل به ترک خدمت پرستاران از طریق حسادت در محیط کار، با میانجی گری خوداحترامی و رفتارهای غیرشهروندی است. بدین منظور، 110 نفر از پرستاران بیمارستان قائم (عج) در شهر مشهد به عنوان جامعة آماری در نظرگرفته شدند. برای جمع آوری داده ها پرسشنامه به کار گرفته شد. روایی سازه از طریق تحلیل عاملی تأییدی بررسی شد و ضریب آلفای کرونباخ بزرگ تر از 70/0، پایایی پرسشنامه را تأیید کرد. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها با به کارگیری مدل یابی معادلات ساختاری یافته ها نشان داد متغیرهای خوداحترامی و رفتارهای غیرشهروندی نمی توانند قدرت پیش بینی کنندگی مناسبی برای تمایل به ترک خدمت پرستاران داشته باشد و حسادت بر تمایل به ترک خدمت تأثیر ندارد. با وجود این حسادت بر رفتارهای غیرشهروندی و خوداحترامی پرستاران تأثیر مثبت دارد.
نگاشت مفهومی و اعتباریابی مدل عوامل مؤثر بر به کارگیری سیاست پژوهی در سیاستگذاری(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف اصلی این مقاله، طراحی مدل عوامل مؤثر بر به کارگیری سیاست پژوهی با فن نگاشت مفهومی و اعتبارسنجی آن است. بدین منظور یک تحقیق در سه مرحله با روش ترکیبی از نوع متوالی- اکتشافی اجرا شده است. در مرحلة اول، عوامل از طریق مرور متون تحقیق، مصاحبه و برگزاری گروه کانونی شناسایی شد. در این مرحله برای تجزیه و تحلیل داده ها تحلیل تم به کار گرفته شد. در مرحلة دوم برای طراحی مدل فن نگاشت مفهومی به کار گرفته شد. در نهایت، در مرحلة سوم برای اعتبارسنجی مدل طراحی شده روش تحلیل عاملی تأییدی اجرا شد. جامعة آماری در این تحقیق استادان و محقاق [j1] حوزة خط مشی گذاری عمومی و کارشناسان شورای تخصصی حوزوی شورای عالی انقلاب فرهنگی است. روش نمونه گیری چندسطحی و در سطوح مختلف روش هدفمند- متوالی در دستور کار قرار گرفته است. تعداد اعضای نمونه در مصاحبه 10 نفر، گروه کانونی 7 نفر، طراحی مدل 19 نفر و اعتبارستجی مدل 83 نفر است. نتایج طراحی مدل نشان داد عوامل در قالب 18 مؤلفه و 4 بعد شامل تحقیق، خط مشی گذار، ویژگی های هویتی محقق و زمینه است. در مرحلة اعتبارسنجی نیز مدل طراحی شده تأیید شد.
نقش ابعاد رفتاری شغل بر کارایی و اثربخشی نیروی انسانی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
کارایی و اثربخشی دو مفهوم بسیار تأثیرگذار در ارزیابی عملکرد هر سازمان جهت دستیابی به اهداف با صرف کمترین منابع است. از جمله عوامل مؤثر بر کارایی و اثربخشی نیروی انسانی، ابعاد رفتاری شغل است، از این رو، هدف از این مطالعه بررسی ارتباط ابعاد رفتاری شغل، از جمله استرس شغلی، رضایت شغلی، دلبستگی (وابستگی) شغلی و جابه جایی شغلی، با کارایی و اثربخشی نیروی انسانی است. در این تحقیق با به کارگیری روش ریاضی، روابط متغیرها با در نظر گرفتن تعاملات نظام مند میان آن ها مدل سازی شده است. به این منظور با به کارگیری نظرهای ده نفر از خبرگان علم مدیریت و رفتار در صنعت سلولزی ایران، رابطة متغیرهای استرس شغلی، رضایت شغلی، دلبستگی شغلی و جابه جایی شغلی، با کارایی و اثربخشی نیروی انسانی بررسی شد. نتایج تحقیق نشان داد استرس شغلی، رضایت شغلی، دلبستگی شغلی و جابه جایی شغلیبر کارایی و اثربخشی نیروی انسانی تأثیرگذارند.
طراحی مدلی نوین جهت ایجاد چارچوب سناریوهای آیندة سازمان با رویکرد برنامه ریزی سناریو مورد مطالعه: مرکز آمار ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف این پژوهش طراحی مدلی ترکیبی (کیفی- کمی) برای ایجاد چارچوب سناریوهای آیندة مرکز آمار ایران است. در این پژوهش با به کارگیری ترکیب روش فرایند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) و روش دلفی و بر مبنای مدل شوارتز که از پرکاربردترین روش های برنامه ریزی سناریو در حوزة آینده پژوهی است. مهم ترین پیشران های اثرگذار بر آینده شناسایی و اولویت بندی شد. در نهایت، چارچوب سناریوهای آیندة مرکز آمار ایران در سال 1400 طراحی شد. با به کارگیری پرسشنامة باز و مصاحبه نظرهای 13 نفر خبرة پژوهش جمع آوری شد. و با روش های آمار توصیفی اجماع خبرگان محاسبه شد. 14 پیشران اصلی مورد اجماع خبرگان بوده است که اجرای فن AHP اولوی بندی شدو دو پیشران که بیشترین اهمیت و عدم قطعیت را داشتند، شناسایی شد و با قراردادن آن ها بر روی طیف چارچوب سناریوها مشخص شد.